ách Đá

Trương Hiểu Lâm

Tháng Năm năm ấy, Bình Tử Sán được cấp trên giao làm hướng đạo cho đoàn làm phim tới một nơi vách đá dựng đứng nổi tiếng ở vùng núi sâu để quay hai cảnh.

Một buổi chiều, họ dừng chân ở một thôn nhỏ gần vách đá ấy. Đầu thôn có mảnh sân phơi chất từng đống rơm như những cái nấm khổng lồ. Ở chân đống rơm, mấy con gà đang kiếm ăn, thấy người đến cũng chẳng sợ hãi gì.

Nghỉ ngơi một lát, đạo diễn gọi Tử Sán dẫn đi xem vách đá kia. Quả là một tuyệt tác. Nhìn nó, Tử Sán chóng cả mặt.

Đạo diễn rất mừng, bảo Tử Sán ngày mai vào thôn mua con ngựa, không đắn đo chuyện giá cả, miễn là có. Tử Sán không dám hỏi tại sao lại cần ngựa đến thế...

Tử Sán vào thôn khi nhà nhà vừa ăn sáng xong, đang tụ tập tán chuyện. Thấy Tử Sán, họ nhiệt tình vây quanh, có ông già còn rút thuốc mời anh hút. Khi Tử Sán nói chuyện mua ngựa, ai nấy đều kinh ngạc: “Ngựa à? Trong thôn cũng có mấy con, dắt một con đi cùng là được, sao còn phải trả tiền?”. Ai cũng thấy việc mua bán là kỳ quặc. Quay phim ở cái chốn núi cao vực sâu này cũng là chuyện lần đầu họ thấy.

Ông lão mời Tử Sán hút thuốc nói với mọi người: “Nhường cho khách con ngựa tốt nhất thôn ta ấy!”. Đoạn ông chĩa tẩu thuốc vào chàng trai mặt mũi sáng sủa đứng cạnh: “Xuân Sinh, mời khách đến nhà cháu đi. Để cho anh ta nhìn thấy con ngựa của bố cháu, đúng ý chưa?”.

Đó là con ngựa đẹp, lông trắng như tuyết, toàn thân không pha một vệt màu nào khác. Nhìn thấy Tử San, đột nhiên nó vung chân đá hậu và muốn bứt dây cương như để trốn chạy.

Chàng trai trẻ phải mất bao sức lực mới buộc nó lại được. Về đến nơi, đạo diễn cho huấn luyện nó ngay. Sau mấy hôm, nó được dẫn tới bãi đất rộng trên vách đá. Trước khi đi, đạo diễn bảo những người trong thôn đang ồn ào đứng xem lui xuống chân núi.

Sau khi sắp xếp cảnh quay, đạo diễn ra hiệu cho diễn viên trèo lên lưng ngựa, một người ở đằng sau đột ngột vỗ vào mông ngựa để nó xông vào chỗ vách đá.

Con ngựa rất có linh tính. Xông lên mấy lần, song đều cách vách đá mấy mét là nó dừng sững lại, mặc roi vun vút quất xuống. Rồi nó ngẩng đầu cất tiếng hí bi thương như réo gọi gì đó, nghe thật não nề.

Đạo diễn nghĩ ra cách dùng vải đen che kín mắt ngựa. Thế là nước mắt nó rớt ra, ướt đẫm cả miếng vải đen, từng giọt lã chã rơi xuống. Tử San nhìn thấy màu máu nơi những giọt nước mắt đó, lòng đau thắt lại. Khi phim đang quay thì con ngựa, một nửa bị người thúc, một nửa bị người hợp sức mới đẩy được nó lao xuống vực có vách đá. Tử San giận dữ xông tới, nhưng không kịp nữa, chỉ kịp thấy nó đang giãy giụa giữa không trung, đầu vẫn cố vươn tới trước, tựa như muốn lao qua vực, về với đồng cỏ. Trời bỗng tối sầm lại, và đám người trong thôn cũng đã lên núi từ lúc nào. Họ đứng đó, lặng lẽ, không ai nói câu nào, song ánh mắt lộ rõ vẻ bi phẫn. Ông lão giới thiệu con ngựa với Tử San miệng cứ mấp máy gì đó, nước mắt chảy dài trên bộ râu bạc.

Chủ nhiệm phim đến, đưa tiền cho chàng trai mặt mũi sáng sủa. Anh chàng cứ ngây ra, đờ đẫn cầm tiền mà như không biết mình đang cầm gì. Rồi bỗng cánh tay ấy vung lên, tập tiền bị ném xuống vực sâu vách đá, lả tả bay trước gió...

Bọn Tử San xuống núi không gặp được một ai trong thôn. Ít lâu sau, Tử San đọc báo thấy đưa tin một lão nông đi thăm con gái lấy chồng xa về biết được con ngựa yêu từng cứu lão khỏi chết bị đứa con trai bán cho đoàn làm phim khiến nó bị đẩy xuống vực, đã ngã xuống hôn mê, khi tỉnh dậy thì phát điên phát rồ...

Tử San thừ người ra. Lại một ngày khác, Tử San nhìn thấy trên màn ảnh một kỵ sĩ cưỡi con tuấn mã trắng muốt phóng qua con đường nhỏ giữa núi. Đột nhiên, một vách đá dựng đứng chặn ngang khiến con tuấn mã không kịp thu chân, hí lên một tiếng và lao xuống vực. Kỵ sĩ - diễn viên xoay người nhảy lên, bảo toàn tính mạng. Màn ảnh im phăng phắc, những hình ảnh chiếu chậm theo với sự hạ dần, hạ dần của con ngựa. Tim Tử San lại đau thắt. Nghe nói bộ phim này được giải thưởng lớn. Đạo diễn vì thế cũng được nhận giải đạo diễn xuất sắc nhất.

Chỉ có điều khi phát giải thưởng, đạo diễn không có mặt. Tử San từ đó trở đi rất sợ nhìn vách đá.

Tuyết Phong bàn luận: Sở dĩ tiểu thuyết là thể loại vĩ đại nhất của văn học bởi nó viết ra được tình trạng bùa mê của cuộc sống. Với Vách đá, chỉ có thể nói là vậy.