ng già Tottenhoe rầu rĩ nói:

- Theo tôi hiểu thì chúng ta chỉ biết được chắc chắn một điều: sáu ngàn đô la tiền mặt không còn ở vị trí của nó. Ông già ngồi trước mặt Edwina, cùng với Eastin và một nữ giao dịch viên trẻ tên là Juanita Numez. Chính sáu ngàn đô la bị mất là trong ngăn kéo tiền của cô.

Edwina đã về cơ quan trước đó nửa giờ. Sau khi nghe Tottenhoe trình bày, bà nói:

- Ông đã tóm tắt chính xác tình hình, nhưng tôi muốn nghe ông thuật lại tỉ mỉ từ đầu và cố đừng bỏ sót chi tiết nào dù nhỏ. Và kể chậm thôi.

Lúc đó đã hơn ba giờ chiều. Các cửa ra phố đều đã đóng. Khách đã không còn ai. Mọi người tiếp tục làm việc như mọi khi, nhưng Edwina cảm thấy thỉnh thoảng họ lại đưa mắt về phía nơi bà ngồi, bởi họ đã cảm thấy có xảy ra chuyện gì quan trọng.

Edwina cố gắng giữ bình tĩnh để đánh giá từng chi tiết của sự việc. Bà đặc biệt chú ý đến thái độ của cô Juanita. Bà biết sẽ phải thông báo chuyện này cho văn phòng trung tâm nhà băng, cho cơ quan cảnh sát và có thể cho cả Cục cảnh sát Liên bang F.B.I nữa.

Tuy nhiên bà rất muốn tự giải quyết được vấn đề này tại đây mà không cần đến "trọng pháo” bên ngoài nã vào.

- Thưa bà d’Orsey, - Miles Eastin lên tiếng và vẻ vui tươi trên khuôn mặt anh ta đã biến đâu mất. – nếu bà cho phép tôi xin nói trước, bởi người đầu tiên biết chuyện này là tôi. Cô Juanita phát hiện ra là báo cho tôi biết trước tiên.

Edwina gật đầu. Miles Eastin nói tiếp:

- Sau hai giờ vài phút, cô Juanita Numez đến nói với tôi rằng hình như trong két nhỏ đựng tiền của cô ấy thiếu mất sáu ngàn đô la. Bà đã biết rồi, hôm nay tôi làm thay chân giao dịch vì quá nhiều nữ giao dịch viên bị cúm nghỉ. Cửa tôi ngồi cách cửa Juanita một cửa, có một giao dịch viên ngồi. Trước khi đứng dậy, Juanita đã khoá két nhỏ cẩn thận, và nghe xong tôi cũng khoá két nhỏ đựng tiền của tôi, để đi báo ông Tottenhoe.

Mặt rầu rĩ, ông già trưởng phòng tổ chức nhân sự đỡ lời ngay. Sau khi biết tin, ông đã hỏi lại Juanita Numez. Thoạt đầu ông không tin một số tiền lớn như thế lại có thể mất. Thậm chí nếu có sự mất mát thì theo lô gích, Juanita không thể biết ngay được là mất bao nhiêu.

Ông già Tottenhoe cho biết, sáng nay lúc bắt đầu làm việc, Juanita có trong két nhỏ của cô trên mười ngàn đôla vào lúc chín giờ sáng, tức là lúc chi nhánh mở của đón khách.Trong thời gian năm tiếng đồng hồ, trừ đi trong quãng đó có bốn mươi lăm phút nghỉ ăn trưa, cô ta liên tục thu tiền và phát tiền cho khách. Hôm nay lại đột nhiên khách rất đông, vượt mọi ngày. Tất nhiên, đây chỉ là chuyện ngẫu nhiên. Thông thường, không tính chi phiếu và ngân phiếu, Juanita phải có hai mươi đến hai mươi lăm ngàn đô la trong ngăn kéo lúc hai giờ chiều, tức là giờ đóng cửa. Tottenhoe kết luận như sau: làm sao cô ta biết là mất tiền? Và làm sao cô biết chính xác mất số tiền là sáu ngàn đô la?

Edwina gật đầu tán thành, bởi chính bà cũng đang suy nghĩ đúng như thế. Trong lúc lắng nghe ông già Tottenhoe thuật lại, bà vẫn chăm chú nhìn cô gái trẻ giao dịch viên: Juanita tóc đen, da nâu, bé nhỏ, mảnh mai, không đẹp nhưng có duyên. Cô ta có nét dễ ưa của một nữ thuỷ thần. Toàn bộ con người Juanita toát lên gốc gác Porto-Rico của cô.

Cách nói tiếng Anh của cô cũng mang âm sắc nặng vùng đó. Từ đầu đến giờ cô không nói gì mấy, chỉ trả lời vắn tắt những câu người ta hỏi. Thái độ như vậy nghĩa là sao? Edwina thầm nghĩ: "Rõ ràng cô ta không thành thật.” Juanita hầu như không nói gì thêm ngoài điều cô ta nói từ lúc đầu: "Tôi thấy hụt sáu ngàn đô la”. Edwina thấy vẻ mặt cô ta lúc nào cũng rầu rĩ và bướng bỉnh. Thậm chí đôi lúc Juanita còn như nghĩ tận đâu đâu, như thể cuộc thẩm vấn này chỉ làm mất thời giờ của cô. Tuy nhiên cũng thấy rõ là cô ta lo lắng, bởi cô ta luôn tay xoay chiếc nhẫn trên ngón tay thứ tư. Điều này chứng tỏ ruột gan cô ta đang bồn chồn.

Edwina đã xem qua lý lịch của Juanita và biết rằng cô ta năm nay hai mươi lăm, đã có chồng nhưng hai người chia tay nhau và cô ta hiện nuôi đứa con gái nhỏ lên ba. Juanita đến làm chân giao dịch viên ở nhà băng này đã hai năm. Edwina còn nghe nói cô ta phải một mình nuôi con, rằng lúc chia tay, chồng cô ta đã để lại cho vợ những món nợ chồng chất khiến cô phải trả thay, do đó cô ta rất túng bấn, lúc nào cũng thiếu tiền.

Mặc dù còn nghi ngờ, tại sao cô giao dịch viên Juanita lại biết được chính xác số tiền cô mất là ngần ấy, Tottenhoe vẫn phải tạm đình chỉ công tác của cô ở quầy giao dịch và "nhốt” cô lại, cùng với két nhỏ đồng tiền và sổ sách. Biện pháp nhốt này vẫn thường được áp dụng trong những trường hợp như thế này, nhằm mục đích bảo vệ cho nhân viên. Khi ngồi trong phòng kín, một mình với két tiền và sổ sách, nhân viên "bị nghi ngờ" đó có thể kiểm tra lại toàn bộ chi thu trong ngày.

Trong khi Juanita ngồi trong phòng "nhốt", Tottenhoe đợi ngoài hành lang. Lát sau, Juanita mở cửa, mời ông già trưởng phòng tổ chức nhân sự vào, báo cáo là sau khi kiểm tra lại, cô vẫn thấy đúng là mất sáu ngàn đô la.

Tottenhoe bèn gọi Miles Eastin là phó phòng đến và hai người soát lại sổ sách của Juanita trong ngày hôm nay, cùng với số tiền trong két nhỏ của cô. Họ thấy đúng như lời cô gái báo, nghĩa là hụt sáu ngàn đô la.

- Liền sau đó tôi đã gọi điện báo bà biết, thưa bà giám đốc.

Edwina hỏi:

- Nghĩa là chúng ta vẫn chưa tiến thêm được bước nào so với phát hiện của chị Juanita lúc đầu tiên. Vậy các vị còn muốn nói thêm điều gì nữa không?

Miles Eastin nói:

- Nếu bà giám đốc cho phép, tôi xin được đặt vài câu hỏi với cô Juanita, tất nhiên là nếu cô cũng bằng lòng cho tôi hỏi.

Edwina liếc nhìn Juanita và cô gái gật đầu bằng lòng.

Miles Eastin hỏi:

- Cô thử nhớ lại xem, Juanita, cô có đi trao đổi TX với một giao dịch viên nào trong ngày hôm nay không?

Cả bốn người ngồi đó đều hiểu TX nghĩa là gì. Đó là sự mượn tạm lẫn nhau giữa hai giao dịch viên. Trong quá trình chi thu với khách hàng, rất hay xẩy ra trường hợp một nhân viên giao dịch nào đó thiếu tiền trả lại khách. Đúng ra người đó phải xuống hầm đựng két để lấy nhưng nếu số tiền không lớn, họ thường hỏi vay tạm nhân viên giao dịch bên cạnh, và ký nhận vào một mảnh giấy gọi là TX. Tuy nhiên đôi khi vì vội vã, hoặc vì khoản tiền quá nhỏ, họ cho vay miệng mà không ký nhận bằng văn bản. Những khi đó, cuối ngày, rất dễ xảy ra trường hợp là họ phát hiện trong két hụt hoặc dôi ra một khoản tiền nào đó. Tất nhiên nhân viên thu ngân này thấy hụt thì nhân viên thu ngân khác lại thấy dôi ra. Nhưng những trục trặc này đều xảy ra với số tiền nhỏ, chưa bao giờ lên đến con số vài ngàn đô la.

Juanita nói:

- Không. Hôm nay tôi không hề vay của ai cũng như cho ai vay.

Eastin vẫn hỏi tiếp:

- Trong ngày hôm nay có lúc nào cô thấy có người lạ ở bên cạnh cô không? Người nào có khả năng mở két nhỏ của cô và ăn cắp số tiền?

- Không.

- Lúc cô vẫy tay gọi tôi lại, báo tin mất tiền thì cô đã phát hiện thấy được bao lâu rồi?

- Chỉ vài phút thôi.

Edwina chen vào hỏi:

- Lúc đó là sau khi ăn trưa về bao nhiêu phút?

Juanita ngập ngừng rồi nói, vẻ không tự tin lắm:

- Khoảng hai mươi phút.

Edwina nói tiếp:

- Bây giờ ta trở lại thời gian trước khi chị đi ăn trưa. Lúc đó chị đã biết là chị mất tiền chưa?

Juanita lắc đầu.

- Tại sao chị dám quả quyết như vậy?

- Tôi biết chứ.

Giọng trả lời gắt gỏng của cô gái làm Edwina bắt đầu thấy khó chịu. Bà thấy cô thu ngân này rõ ràng không muốn khai thật.

Ông già Tottenhoe nhắc lại câu hỏi cơ bản:

- Sau giờ nghỉ ăn trưa, làm sao cô biết mất tiền và lại biết chính xác mất bao nhiêu?

Juanita nhìn thẳng vào thắt ông già trưởng phòng, nói như thách thức:

- Tôi biết chứ.

Không khí im lặng nặng nề và chứa đầy ngờ vực.

- Hay cô đã chi cho khách hàng nào sáu ngàn đô la rồi quên không ghi vào sổ?

Cô gái gốc Porto- Rico lắc đầu:

- Không.

Miles Eastin hỏi:

- Lúc nghỉ đi ăn trưa cô có đem cất két nhỏ đựng tiền của cô xuống hầm không, có khoá lại và vặn mã số của khoá không?

- Có.

- Cô tin chắc là có khoá cẩn thận chứ?

- Tin.

- Cửa vào kho mà ông chánh thủ quỹ giữ chìa khoá có được đóng không?

- Không. Cửa đó vẫn mở.

Mà như thế là bình thường. Vì sau khi chánh thủ quỹ mở cửa gian hầm đựng các két tiền vào buổi sáng, ông ta bao giờ cũng để ngỏ như thế cho đến hết giờ làm việc buổi chiều.

- Lúc cô đi ăn trưa về, két nhỏ đựng tiền của cô vẫn nằm trong ngăn của cô dưới hầm và ngăn đó vẫn khoá cẩn thận chứ?

- Đúng thế.

- Có ai biết mã số để mở ngăn két của cô không, ngoài cô?

- Không.

Cuộc thẩm vấn kết thúc.

Edwina cảm thấy mọi người ngồi dự họp đều tuân thủ đúng những nguyên tắc bảo vệ của ngân hàng. Cái gọi là “két nhỏ" của nhân viên thu ngân mà Eastin nói đến, thật ra là một thứ hộp sắt nhỏ để dễ mang đi mang lại. Két này đặt trên một xe đẩy. Trên xe cũng như trên "két nhỏ" đều sơn con số rất to, con số của cửa sổ giao dịch mà nhân viên thu ngân làm việc. Ngoài ra còn một số "két nhỏ" mang số đặc biệt dành cho những trường hợp nhân viên giao dịch nào đó nghỉ việc và phải cử người khác tạm thay, như trường hợp hôm nay Miles Eastin làm thay cho một nhân viên giao dịch bị cúm phải nghỉ việc.

Viên chánh thủ quỹ ngồi trực dưới gian hầm đựng tiền, mỗi khi thấy nhân viên giao dịch nào đi xe vào để cất “két nhỏ", hoặc đẩy xe ra để tiếp tục làm việc, đều ghi lại số của két nhỏ trên. Cho nên không thể có tình trạng nhân viên giao dịch đem cất hoặc lấy ra két nhỏ đựng tiền của mình mà không ai biết, nhất là lấy ra két nhỏ của nhân viên giao dịch khác, do đãng trí hoặc do cố tình. Ban đêm và ngày nghỉ cuối tuần, kho tiền dưới hầm đều được đóng chặt nghiêm ngặt như hầm mộ của Vua Ai cập Pharaon thời cổ đại.

Mỗi két nhỏ đựng tiền đặt trên xe đẩy đều bố trí hai khoá với hai mã số khác nhau. Nhân viên giao dịch chỉ biết một mã số, mã số kia chỉ trưởng phòng tổ chức biết. Hàng sáng, đầu giờ làm việc mỗi két nhỏ đựng tiền đó đều được hai người cùng mở để kiểm tra:nhân viên giao dịch và trưởng phòng tổ chức nhân sự.

Tất nhiên, người ta căn dặn các nhân viên giao dịch không để lộ mã số khoá của mình cho bất cứ ai, kể cả trưởng phòng tổ chức. Để đề phòng trường hợp nhân viên giao dịch đột nhiên quên mất mã số của mình, người ta ghi mã số đó vào một tờ giấy, bỏ vào phong bì niêm phong có hai chữ ký chứng thực của nhân viên giao dịch và chánh thủ quỹ. Tất cả các phong bì này đều cất trong một cái két. Chỉ khi nhân viên giao dịch chết, đột nhiên đau ốm hoặc thôi việc người ta mới lấy phong bì đó ra, huỷ niêm phong.

Nhờ biện pháp bảo vệ nghiêm ngặt như vậy nên ngoài nhân viên giao dịch ra, không ai có thể mở được két nhỏ đựng tiền của anh ta hay chị ta.

Thêm nữa còn có cả một hệ thông báo động được bố trí trong mỗi két nhỏ đựng tiền. Khi nhân viên giao dịch đem đặt két nhỏ đó dưới quầy, anh ta hay chị ta đều cắm phích của két nhỏ vào một ổ cắm đặc biệt, để lỡ có chuyện gì xảy ra, hệ thống báo động lập tức làm việc. Lại còn một nút điện được đặt dưới một tập tiền, gọi là "bẫy”, để “lơ đễnh" trên mặt quầy. Bất cứ ai nhấc tập tiền đó lên là lập tức hệ thông báo động báo ngay về phòng bảo vệ trung tâm và cơ quan cảnh sát, đồng thời máy ghi hình đã bố trí sẵn lập tức chạy, quay quang cảnh tại chỗ. Khi được báo động, cảnh sát và nhân viên bảo vệ của nhà băng sẽ đến ngay, chỉ trong vòng vài phút đồng hồ. Số xêri của tập tiền "làm bẫy" đã được ghi lại từ trước và người ta sẽ phát hiện nhanh chóng kẻ ăn cắp, ngay cả trường hợp hắn kịp lẩn trốn.

Edwina hỏi ông già Tottenhoe:

- Liệu sáu ngàn đô la bị mất kia có nằm trong số tiền làm bẫy không?

- Không. Tập tiền bẫy đó vẫn y nguyên. Tôi đã kiểm tra rồi.

Edwina thấy dự đoán của bà không đi đến đâu.

Miles Eastin lại lên tiếng hỏi cô giao dịch viên Juanita:

- Cô có nghi ngờ ai có thể lấy số tiền ấy không?

- Không. - Juanita đáp.

Đến lúc này thì Edwina chợt nhận thấy cô giao dịch viên có vẻ sợ hãi. Bà không lấy gì làm lạ, bởi không một nhà băng nào bỏ qua việc mất mát một khoản tiền lớn như vậy. Đây rõ ràng không phải sự thiếu hụt do sơ xuất mà là một sự “ăn cắp" hẳn hoi. Cô gái da nâu gốc Porto- Rico này đã ăn cắp số tiền đó. Chỉ có một khả năng đó mà thôi. Bây giờ vấn đề là tìm xem cô ta đã ăn cắp theo cách nào.

Cô ta có thể đưa lén sáu ngàn đô la đó cho một kẻ đồng loã. Giả thuyết này xem chừng có lý. Vì nếu cô ta làm như thế thì không thể lộ được. Cử chỉ đưa tiền của cô ta giống hệt mọi cử chỉ đưa tiền khác, mà cô ta làm hàng chục lần trong mỗi ngày ngồi quầy. Khả năng khác là Juanita đem số tiền đó ra khỏi cơ quan lúc đi ăn trưa. Nhưng nếu làm như thế thì sẽ rất nguy hiểm cho cô ta. Cho dù cô ta viện lý do gì đi nữa thì chắc chắn là cô ta sẽ bị mất việc.

Tất nhiên không phải mỗi khi nhân viên phạm một sơ suất nhỏ nào là nhà băng đã đuổi việc, bởi không ai hoàn toàn không có sơ suất. Mỗi năm, mỗi nhân viên giao dịch trung bình bị tám lần phát hiện mình thừa hoặc hụt tiền. Nếu khoản thiếu hụt hoặc dư thừa đó không vượt quá hai mươi lăm đô la, vụ việc kể như cho qua. Nhưng nếu khoản thiếu hụt lớn hơn, nhân viên giao dịch dứt khoát sẽ bị đuổi. Mọi người đều biết như thế. Chắc hẳn Juanita đã phải tính đến khả năng này. Rất có thể cô ta nhẩm tính, được sáu ngàn đô la thì dù có mất việc cũng chịu được. Tất nhiên tìm được việc làm khác sau đó là hết sức khó khăn. Đột nhiên Edwina thấy thương hại cho cô gái này. Chắc chắn cô ta phải đang trong tình trạng bế tắc đến cùng cực, cần tiền đến mức không thể không làm liều để có tiền.

Bà nói:

- Tôi nghĩ rằng chúng ta chẳng thể làm gì hơn, đành phải báo cáo Văn phòng trung tâm nhà băng thôi. Ban bảo vệ của nhà băng sẽ tiếp tục điều tra. Lúc ba người kia lục tục đứng dậy, Edwina nói thêm:

- Chị Juanita vui lòng nán lại đây một chút.

Cô gái gốc Porto- Rico lại ngồi xuống. Đợi cho hai người đàn ông đi đủ xa để không nghe thấy, Edwina thân tình khẽ nói với cô gái giao dịch viên:

- Juanita, đã đến lúc ta nên nói thật với nhau, như giữa hai người bạn...

Edwina phải cố nén cảm giác khó chịu trước thái độ lạnh nhạt của cô gái. Juanita nhìn chằm chằm vào mắt nữ giám đốc của cô ta. Edwina nói tiếp:

- Chị thừa biết là sau đây sẽ ra sao rồi. Không phải chỉ Ban bảo vệ của nhà băng tiến hành điều tra, mà sẽ cả Cục điều tra Liên bang F.B.I., bởi nhà băng chúng ta mua bảo hiểm của Liên bang Hoa Kỳ. Chị sẽ bị người ta nghi ngờ, Juanita. Tất nhiên là như thế. Tôi nói thẳng điều đó ra với chị và tôi hy vọng chị hiểu được.

- Tôi hiểu. Nhưng tôi không lấy số tiền đó.

Edwina nhận thấy cô nhân viên giao dịch vẫn tiếp tục xoay chiếc nhẫn. Bà cố không nói câu nào mang tính chất kết tội, để tránh sau này cô ta có thể kiện nhà băng.

Bà nói tiếp:

- Cuộc điều tra có thể kéo dài nhưng cuối cùng nhất định người ta sẽ tìm ra thủ phạm vụ lấy cắp này. Điều đó đã rõ ràng, bởi họ đều là những người điều tra giầu kinh nghiệm. Chưa tìm ra, họ kiên quyết chưa chịu thôi.

Juanita vẫn khăng khăng khẳng định:

- Tôi không ăn cắp số tiền đó.

- Tôi không nói chị ăn cắp, nhưng tôi chỉ nghĩ rằng chị chưa nói hết. Đến lúc này thì chị không nên giấu tôi điều gì nữa. Chỉ có hai chúng ta với nhau. Nếu lúc này chị không nói hết thì sau này có muốn nói ra cũng muộn mất rồi.

Hình như Juanita định nói gì, nhưng Edwina đã nói tiếp:

- Juanita, tôi hứa với chị một điều. Nếu như chi nhánh của chúng ta thu hồi được số tiền đó trong thời gian từ nay cho đến tối mai chẳng hạn, thì sẽ không có việc điều tra của Ban bảo vệ hay F.B.I. nào hết. Tất nhiên tôi cũng cần nói thật với chị là người lấy số tiền đó dù đã trả lại cho cơ quan, vẫn không được tiếp tục làm việc ở đây. Chỉ có vậy thôi, chứ người đó không bị truy tố gì hết. Điều này tôi cam đoan với chị. Vậy bây giờ chị có gì nói với tôi không, Juanita?

- Không! Tôi thề là tôi không lấy số tiền đó. - Mắt Juanita rơm rớm, uất ức. - Tôi xin nhắc lại lần nữa, rằng tôi không lấy số tiền đó. Chưa bao giờ tôi ăn cắp của ai một xu. Chưa bao giờ, kể cả hôm nay, bà nghe rõ chưa, thưa bà giám đốc?

Edwina thở dài, nói:

- Vậy là xong. Tôi đề nghị chị chưa về nhà vội, nếu chưa hỏi tôi và được tôi cho phép về.

Juanita định phản đối, những ghìm lại. Cô ta đứng lên, nhún vai rồi đi ra.

Ngồi ở bàn giấy kê trên bục cao, Edwina đưa mắt nhìn bao quát cái thế giới nằm dưới sự lãnh đạo của bà. Ở tất cả các bàn, các quầy giao dịch, mọi người đều mải mê tính toán, soát lại các vụ việc trong ngày hôm nay. Bà biết không hy vọng gì tìm ra khoản sáu ngàn đô la kia, bởi ông già Tottenhoe đã tiến hành thăm dò sơ bộ và không thấy có sự dư thừa nào lớn của bộ phận nào.

Cách bố trí kiến trúc của ngôi nhà làm giảm mọi âm thanh và Edwina chỉ nghe thấy tiếng rì rầm, tiếng gõ máy chữ và gẩy bàn tính rất nhỏ. Bà thầm nghĩ, tuần này có hai sự việc bà sẽ nhớ mãi không bao giờ quên. Chợt nhớ ra, Edwina nhấc điện thoại, quay số.

Một giọng phụ nữ ở đầu kia đáp:

- Ban Bảo vệ đây.

- Cho tôi nói chuyện với ông Wainwright.