ậu Dần (Bảo Phù) năm thứ 6 (Tống Cảnh Viêm năm thứ 3). Mùa xuân, tháng 2, dân chết nhiều vì bệnh đậu mùa.

Mùa hạ lúa mất mùa.

Tháng 6 có ngôi sao lớn sa về phương Nam rơi xuống biển, hơn hai ngàn ngôi sao nhỏ rơi theo. Tiếng kêu như sấm đến vài khắc mới hết.

Mùa thu tháng 8, động đất 3 lần, nhiều súc vật chết.

Mùa đông, tháng 10, ngày 22, vua nhường ngôi cho Hoàng thái tử”.

(Đại Việt sử ký toàn thư, bản khắc Chính Hoà thứ 18).

Trước khi về công tác tại một cơ quan khá quan trọng, tôi được dặn đi dặn lại rằng, mọi việc đã có Mr Ban lo cho từ A đến Z, chỉ cần làm đúng như lời Mr Ban là hoàn thành nhiệm vụ. Trước khi xe chạy, vị thủ trưởng đáng kính ở thái độ tận tụy với công việc - nếu đem so với tuổi ngoài 60 của ông - còn dặn với theo: Có khó khăn gì mà không thể giải quyết được thì nên nhớ vẫn còn có Mr Ban đấy nhé.

Tôi bày tỏ thái độ biết ơn sự chu đáo của ông nhưng do có muôn vàn ý nghĩ đang xáo trộn nên tôi không mấy quan tâm đến nội dung điều ông căn dặn. Chà, cứ làm như đi đánh địch trong vùng tạm chiếm thời của cha tôi không bằng. Có việc quái gì đám công chức đang làm mà lại không thể tìm ra cách để vượt qua. Ngả lưng trên nệm chiếc xe đời mới, thả lỏng toàn thân và trong trạng thái lơ mơ ngủ, tôi tiếp tục được nghe những người cùng đi trên xe nhắc đến Mr Ban. Chắc ngài là một nhân vật quan trọng, cứ cho là thế đi. Nhưng dù ngài có quan trọng đến đâu cũng không quan trọng bằng giấc ngủ của tôi sau nhiều ngày cuộc sống bị xáo trộn vì công tác mới. Tôi cũng không cần lo xa xem ở cái cơ quan mà tôi được phái tới tăng cường, liệu rồi tôi sẽ xoay sở ra sao trước những nhân vật lạ hoắc - mà theo một anh bạn rất có kinh nghiệm làm cán bộ của tôi thì phần lớn đều học hành tào lao nhưng âm mưu bức hại người khác thì vào loại xuất chúng. Anh thấy điều đó ở hầu hết những nơi anh từng làm việc. Anh bạn tôi bảo rằng nếu là anh thì chả có gì phải lo vì anh đã miễn dịch với các loại đòn phủ đầu, đòn giấu mặt, đòn đánh từ sau lưng, đòn trực diện hay những cú đấm được bọc sôcôla, những thủ thuật làm người khác điêu đứng. Anh đã quá quen với cảnh một chuyên viên từ nơi khác đến sẽ được tiếp đón ra sao. Hoặc anh đến để cùng về hùa với họ, biến trái đất giầu có này thành của chúng mình, hoặc anh trở thành kẻ ngáng chân họ. Trong trường hợp thứ nhất đương nhiên việc chính của anh là cố gắng tối đa đừng để họ mặc sức qua mặt một cách trắng trợn, ban cho bao nhiêu biết bấy nhiêu. Ngoài điều đó ra anh không phải lo nghĩ gì hết. Mọi việc đã được an bài từ trước khi anh đến. Còn trong trường hợp thứ hai thì anh sẽ đối mặt với cả một binh đoàn, một đội quân hùng hậu trong bóng tối, thậm chí còn kinh khủng hơn, với đầy đủ quyết tâm tiêu diệt kẻ thù và các loại phương tiện đủ cho anh biến mất, hoặc anh vẫn lù lù ra đấy nhưng không khác gì một sự biến mất. Lời của anh bạn tôi khiến bỗng dưng tôi cảm thấy chờn chợn và rất tự nhiên tôi nghĩ đến Mr Ban. Ông ta là ai nhỉ? Giá mà tôi biết ông ta trước khi đến nhận công tác có thể mọi việc sẽ thuận lợi hơn. Bằng vào thái độ của mọi người - tất cả đều tỏ ra cung kính, hoặc ít ra là giả vờ cung kính, thậm chí có phần thu mình lại - mỗi khi nhắc đến Mr Ban, tôi có cảm giác ông ta sẽ là người bảo trợ tốt nhất cho mình. Tôi quyết định không ngủ nữa, không thể ngủ thì đúng hơn. Những người đi cùng trên xe chuyển chủ đề sang một chuyện khác nhưng thỉnh thoảng vẫn thấy sự hiện diện của Mr Ban.

- Tôi vừa hoàn thành bản đề án về cải tạo môi trường làm việc trong điều kiện độc hại của thợ thoát nước, chỉ còn phải trình qua Mr Ban nữa thôi - Một người vừa ngáp ngủ vừa nói.

- Ở chỗ ông đã lo xong vụ phát bao cao su miễn phí chưa?

- Cũng còn phải chờ Mr Ban. Ý của Mr Ban là làm có định hướng, đại loại nói thì cứ nói nhưng khi làm thì phải khôn ngoan mà ứng biến, cứ thẳng đuỗn như chủ trương nói công khai thì chả khác gì tiếp tay cho giặc.

- Hôm nọ Mr Ban gợi ý chúng tôi mấy việc, toàn loại ngon như óc chó nhưng chưa biết Mr Ban nói thật hay nói đùa để thử.

- Kinh nghiệm của tôi là Mr Ban muốn thế nào thì cứ làm theo đúng như thế, cấm chệch đi đâu được.

- Vấn đề là phải biết Mr Ban thực sự muốn gì. Nhiều khi ngài bảo thế này nhưng phải hiểu thế khác.

Người vừa buông ra câu nói có phần mệt mỏi ấy bỗng nhiên quay ngoắt lại nhìn thẳng vào mặt tôi. Hình như thấy tôi không có vẻ gì quan tâm, ông ta mới yên lòng. Nhưng từ đó cho đến khi chúng tôi chia tay, không một ai trên xe nói thêm gì nữa. Tất cả bỗng im như thóc. Tôi cố gắng tổng hợp ngần ấy thông tin về Mr Ban để hình dung ra ông ta ở một vài khía cạnh. Nhưng tôi có cảm giác không thể hình dung một người như vậy được, một nhân vật có thể quá cỡ hay có những khả năng và quyền hạn vô biên. Nó giống như người ta tốn công vô ích để hình dung về một kẻ biết tàng hình, không hiện diện nhưng có mặt ở bất cứ ngóc ngách nào.

Tôi phải tạm quên đi câu chuyện về Mr Ban để làm quen với môi trường công việc lạ hoắc với tôi. Tôi nhanh chóng nhận ra những gì bạn tôi dặn là không hề thừa. Ở chỗ nào tôi cũng trở thành đối tượng để mọi người mổ xẻ, thăm dò. Trước hết họ muốn biết tôi thuộc loại người nào, con cha, cháu chú ai, đứng phía sau là nhân vật nào và mục tiêu tôi đặt ra là gì. Tất cả thông tin về tôi được giải mã nhanh chóng và xem ra mọi người không có gì phải lo lắng. Thực ra việc về nhận công tác cùng với họ là một điều chính tôi không hề muốn. Tôi lại không có bất cứ vũ khí gì trong tay ngoài tấm bằng thạc sỹ tốt nghiệp ở nước ngoài. Mà điều đó thì mọi người không thèm chấp. Tất cả những nhà chuyên môn thực sự muốn tiến thân đều phải quên chuyên môn của mình đi. Tức là tôi cần phải trở thành như một con số không vô hại với họ. Mọi cái với tôi đều ở giai đoạn bắt đầu. Mà như vậy thì bất cứ ai cũng xứng đáng làm thầy tôi. Nhưng chúng tôi đã có sẵn ông thầy toàn năng là Mr Ban mặc dù chưa bao giờ tôi nhìn thấy ngài. Nhưng trước khi tìm hiểu xem ngài là ai, trong một thời gian dài tôi không còn tâm trí đâu để quan tâm đến xung quanh. Sự việc đến với tôi qua bất ngờ. Tôi bập vào yêu đương và tôi phát hiện ra đó là một việc làm ít bị chú ý nhất.

Thoạt đầu tôi không định để ý đến ai cả. Tôi sẽ làm trọn bổn phận của tôi, như một nhà chuyên môn, mặc dù như tôi đã nói, chuyên môn là thứ ít được đề cao nhất. Cùng trong tổ nghiên cứu vấn đề ẩn ức xã hội với tôi, ngoài hai cán bộ kỳ cựu, dày dạn kinh nghiệm làm đề án, chạy dự án với khả năng hư cấu miễn chê, còn có thêm một cô gái chuyên lo việc ghi chép trong các cuộc họp hay thảo luận tổ cũng như nhóm - tức là thành phần có thêm các nhân viên tổ khác. Cô có khả năng ghi rất nhanh, tóm lược chính xác ý của người khác và thể hiện dưới dạng văn bản. Những tập ghi chép của cô có thể cũng nặng ngang với số cân của cô. Chúng được gom thành từng tập, đóng xén rất cẩn thận, đánh số rất cẩn thận, được xếp theo đúng chuyên môn thư viện của cô, nghĩa là khi cần tìm được ngay và tạo cảm giác quy củ, nề nếp. Cô chỉ không nhớ số quyển ghi chép ấy là bao nhiêu và liệu chúng có được dùng vào việc gì không. Chính cô thổ lộ với tôi tâm sự đó bằng thứ giọng buồn buồn đầy tâm trạng và nó khiến tôi có một khoảnh khắc nhìn chăm chú vào cặp mắt cô. Chính cái khoảnh khắc đó lại làm nên chuyện. Lần đầu tiên kể từ hôm về cơ quan, tôi phải công nhận cô thư ký có một vẻ mặt không hề lạnh lùng như tôi nghĩ. Có lẽ do thói quen nghiêm túc trong quan hệ khiến cô hơi khó gần, thế thôi. Còn lại cô rất nữ tính và tinh tế. Về sau có điều kiện tìm hiểu sâu hơn, tôi mới nhận ra cô thực sự là con công trong cả một bầy quạ già hôi hám. Cô có một vốn kiến thức xã hội và gia đình khá chắc chắn. Cô cũng thực sự mến tôi. Chúng tôi đã thân thiết đến mức có thể đi chơi, uống cà phê với nhau. Trong khi mọi người chúi mũi vào đủ loại mánh múng thì chúng tôi cùng nhau say sưa nói về nhạc cổ điển, kiến trúc Pháp và tranh luận về một vài cuốn sách cũng như tác giả đang gây dư luận. Những cuốn sổ ghi chép của cô vẫn dày lên đều đặn. Những ý tưởng của tôi vẫn chồng chéo trong đầu và thỉnh thoảng được tôi mang ra thảo luận với cô. Khi đó cô rất chăm chú lắng nghe, đôi khi tỏ ra đăm chiêu nghĩ ngợi. Tôi thì được thể để thao thao bất tuyệt và chính tôi cũng ngạc nhiên về khả năng diễn thuyết của mình.

Một hôm, có lẽ phải nửa năm sau ngày chúng tôi gặp và đi chơi với nhau, bên một gốc cây và khi chắc chắn không có ai rình rập, rất tự nhiên cô nép vào ngực tôi và bảo rằng đôi khi cô rất cô đơn. Tôi hoàn toàn hiểu được tâm trạng đó. Thực ra chúng tôi đều là những kẻ cô đơn. Cũng rất tự nhiên tôi hôn cô, lúc đầu lên mái tóc, sau đó tôi xoay người cô lại và gắn cặp môi mình vào miệng cô. Cô đáp lại nhẹ nhàng nhưng cũng đủ cho tôi cảm nhận được tình cảm của cô. Hoá ra chúng tôi cùng chờ giây phút này từ lâu. Chúng tôi nhìn sâu vào mắt nhau như hai kẻ lạc loài chỉ còn tìm thấy ở nhau chỗ nương tựa. Và hoàn toàn hiểu nhau. Kể từ hôm đó công việc của chúng tôi vẫn thế nhưng không còn cảm giác nặng nề, bí bách như trước nữa. Mọi người làm gì thì cứ việc làm, xong công việc chúng tôi dành tất cả thời gian cho nhau và quên hết mọi thứ khác. Đúng như cảm nhận của tôi, cô thư ký quả là phụ nữ có một tâm hồn dịu dàng, bao dung và đầy trắc ẩn. Trời đã thương tôi khi cho tôi gặp được em. Những điều tôi quan tâm cũng nằm trong mối quan tâm của em. Chúng tôi đã bắt đầu nói xa xôi về một cuộc sống gia đình. Lẽ tự nhiên phải như vậy. Một hôm mưa gió, tôi ngỏ ý muốn ở lại cùng em qua đêm. Vợ chưa cưới của tôi nhìn tôi đắm đuối ngầm đồng ý. Chúng tôi ôm nhau nằm nghe mưa và nghe con tim mình cựa quậy trong lồng ngực đã trở nên quá chật chội.

- Anh muốn em ạ - tôi thì thầm phả hơi nóng hổi vào tai nàng.

- Em cũng thế… - nàng thành thật đáp lại và dụi đầu vào ngực tôi, y như con mèo con cầu mong được che chở. Tôi vuốt ve nàng bằng tất cả sự thành thật của một trái tim khao khát yêu đương. Nàng đáp lại cũng thành thật không kém. Nhưng khi mọi việc sắp diễn ra, chỉ còn một ly nữa là chúng tôi di vào nhau thì bỗng có độ một giây toàn thân nàng cứng đơ rồi cứ tự nhiên chuồi khỏi tay tôi. Một cái gì đó vừa xen vào giữa chúng tôi, đủ làm tiêu tan mọi cảm hứng. Tôi rã rời hỏi:

- Sao thế, em?

- Tự dưng em nghĩ tới Mr. Ban.

- Sao tự dưng em lại nghĩ đến ông ta, vào đúng lúc này. Ông ta là ai mà kinh khủng vậy?

- Em không biết... chưa bao giờ em nhìn thấy ông ta cả...

- Vớ vẩn, kệ xác thằng cha nào đó tên là Ban, ông ta có là quỷ sứ hay ma cà rồng thì cũng chờ ở ngoài cửa đã nhé.

- Hẳn là quỷ sứ hay ma cà rồng thì lại không sợ... - nàng nói rất nhỏ. Tôi cố pha trò để xua đi không khí u ám phả ra trong giọng nói của nàng. Tôi tiếp tục điều tôi và nàng đều muốn làm. Nàng hoàn toàn bỏ mặc, thậm chí còn ý tứ tạo cho tôi sự dễ dàng. Nhưng chính tôi nhận ra là không thể cứu vãn được nữa. Mọi thứ đã tắt ngấm, đã bị tiêu huỷ. Nàng chỉ còn là cái xác không hồn, lạnh lẽo và vô cảm. Nếu cứ cố đấm ăn xôi sẽ vô cùng nhục nhã, vô cùng bất nhẫn và đểu cáng.

Đến lượt tôi cứng đơ như xác chết. Tôi chỉ muốn tan rữa ra hoặc phát điên. Bấy giờ nàng mới nhận thấy mối nguy hiểm của tình cảnh nàng vừa tạo ra. Nàng cuống cuồng chứng tỏ với tôi là nàng rất yêu tôi, quyết tâm cùng tôi đi đến cuối cuộc đời. Rằng, có lẽ do lần đầu nên nàng quá căng thẳng, hãy tha lỗi cho nàng, hãy cho nàng thêm chút thời gian. Tôi hoàn toàn tin tình cảm của nàng nhưng cảm thấy ê chề trước những lời biện bạch ấy. Một nỗi đau âm ỉ nhưng có sức tàn phá nhói lên trong tâm hồn tôi. Hình như ở đâu đó trong cả hai chúng tôi những giọt máu đang gỉ ra từ một vết thương sỉ nhục sẽ không bao giờ lành được nữa. Thời gian còn lại chúng tôi tìm cách an ủi nhau nhưng cứ thấy nó nhạt nhẽo, giả dối thế nào ấy.

Chúng tôi không nói lời chia tay nhưng vĩnh viễn là những kẻ xa lạ.

Tôi rơi vào trạng thái u uất mất một thời gian trong khi nàng thì luôn sống trong mặc cảm mình bị soi xét từ trong ra ngoài. Thay vào những cảm hứng trước đây ở tôi là một mối khinh bỉ mà chính tôi cũng không biết nhằm vào ai. Cuối cùng để trả thù cho nàng đồng thời giải thoát cho mình, tôi quyết định dành thời gian tìm hiểu cặn kẽ về người có tên là Ban và luôn được gọi là Mr. Ban đầy kính cẩn và sợ hãi. Tôi phát hiện ra một điều kỳ lạ do đó cũng rất đáng sợ là những người ngày ngày nhắc đến Mr.Ban, làm theo chỉ dẫn của Mr Ban, cũng giống như nàng, chưa một lần nào được diện kiến, chưa được thấy ông ta trực tiếp diễn thuyết. Có thể cả những người ngồi trên cùng chuyến xe với tôi hôm trước cũng chưa bao giờ có diễm phúc được gặp Mr. Ban. Nhưng mọi lời nói, mọi chỉ dẫn của Mr. Ban thì hầu như ai cũng thuộc nằm lòng. Mr. Ban nói thế này, ý của Mr. Ban, đừng để Mr. Ban nổi nóng, Mr. Ban đã muốn thì đừng có thay đổi, Mr. Ban không thích đâu, Mr. Ban không cho phép, Mr. Ban gọi... Những câu nói thành cửa miệng ấy tôi nghe thấy hàng ngày, ở bất cứ đâu người ta định làm gì đó, bàn luận thay đổi gì đó... Bạn đọc có thể sẽ thắc mắc là tại sao tôi không hỏi bất cứ ai trong số những người hằng ngày nhắc đến Mr. Ban rằng cái ngài tên Ban ấy là ai, đấy, cứ hỏi toẹt thế, sẽ biết ông ta là ai ngay việc gì phải tự làm khổ mình? Nhưng nếu làm thế thì mọi người sẽ nhìn tôi như nhìn một con vật đần độn, đến Mr. Ban là ai còn không biết thì làm ăn cái gì nữa. Vả lại hình như mọi người có một khế ước ngầm, coi câu hỏi đó là một sự báng bổ, một kiểu phạm húy mà kẻ nào mắc phải đều đáng bị nguyền rủa. Kể cả khi nhắc đến tên ngài cũng không được tuỳ tiện, không được có thái độ sàm sỡ... cũng là điều mọi người bảo nhau tuân thủ rất nghiêm túc. Và thế là tôi chỉ có thể hỏi chính mình thôi, rằng Mr.Ban là ai mà ông ta được trọng vọng, tôn kính, nể sợ đến thế? Nhưng tôi chưa biết làm cách nào để thỏa mãn thắc mắc ấy. Đúng vào dịp đó cơ quan tôi cử tôi xuống một trại chăn nuôi bò giống đang có vấn đề về mặt khiếu kiện. Tôi cần thu thập những số liệu cụ thể về phản ứng của những người bị trù dập trong thời gian họ chưa đưa sự việc ra ánh sáng. Nỗi bực tức của họ đã chi phối lời ăn tiếng nói cũng như hành động của họ thế nào, để lại hậu quả gì về mặt tình cảm, thói quen, đạo đức và những vấn đề xã hội khác. Thực lòng thì đó là một công việc khá thú vị. Giá kể mối tình của chúng tôi không bị đổ vỡ thì nàng nhất định sẽ đòi theo tôi đi bằng được. Nàng cũng thích khám phá tâm lý đám đông trước những ẩn ức tập thể. Nhưng ngày tôi đi nàng cũng đi đâu đó. Chúng tôi hoàn toàn mất liên lạc với nhau mặc dù ngày nào cũng ngồi cạnh nhau. Có thể giữa chúng tôi chính là Mr. Ban như có lần tôi nói đùa nàng và nàng im lặng khiến tôi cảm thấy mình đùa không được nhã lắm.

Trại giống bò làm gì tôi không cần biết. Còn nếu tôi cần điều đó thì tôi có thể tự trả lời: Họ gây giống bò. Nhưng nhiều năm việc gây giống những con bò ấy đã không còn cần thiết nữa. Tuy thế Trại gây giống thì cứ phải tồn tại và họ chuyển sang nuôi vịt, nuôi ba ba còn một số cho nghỉ hưởng lương chờ việc. Thế là xảy ra chuyện lạm dụng này nọ dẫn đến khiếu kiện. Tôi gặp tay trại trưởng khi ông ta đang ngồi ăn tiết canh lòng lợn và sôi nổi bàn về số đề. Miệng ông ta đỏ lòm, thỉnh thoảng lại nhổ phì một cái cọng rau thơm rửa chưa sạch xuống ngay bên dưới chỗ ngồi. Mẹ kiếp, bắt chuyện với cái của nợ này thế nào đây. Hắn ở với bò quá lâu nên dễ nhìn ai cũng ra bò lắm. Khi đó thì hắn sẽ nghĩ đến món lẩu gầu hơn là phải trả lời những câu hỏi mang tính điều tra xã hội. Lại là những câu kiểu gì cũng như kim đâm vào tai hắn. Tôi bỗng nảy ra ý định quan sát gã trại trưởng này và mặc dù chẳng thích gì món tiết canh, tôi cũng gọi một bát và một đĩa lòng - cầu mong đừng có lẫn giun sán trong những miếng lòng non kia.

- Mẹ kiếp, hôm qua quyết ăn đít cũng không xong, chệch đúng một số - gã trại trưởng vừa nhai vừa nói oang oang với bà chủ quán chắc chắn cũng có máu đề đóm.

- Đây hôm qua nuôi tiếp con dê cụ nhưng lại vuốt đuôi, ngần ấy ngày mà cụ vẫn biệt âm vô tín. Không biết ngài còn định nuốt không của con bao nhiêu nữa đây.

- Hôm nay kiểu gì con... cũng về. Vừa sáng ra đã thấy con bò đực cưỡi con bò cái già sắp chết. Của nợ. Còn đúng hai mống thất thập cổ lai hy, biếu không nhà hàng chúng cũng đánh cho gẫy răng...

- Bán mẹ nó tất cả đi mà chơi đề... - bà chủ quán nói xong thì ôm bụng cười.

- Chó già giữ xương, đã đ. có gì ăn lại còn lắm chuyện. Đang kiện đấy, cho kiện thoải mái, đây thiết chó gì cái chức trại trưởng. Suốt ngày đem Mr. Ban ra dọa. Mr. Ban thì cũng có xuất tinh thay bò được đâu. Lại còn nói dối như ranh nữa chứ.

Tôi cảm thấy như có một luồng điện chạy dọc sống lưng, một cảm giác vừa thú vị vừa lo lắng. Tôi nhai nhỏ nhẹ để chờ gã trại trưởng nói tiếp, bởi tôi đang muốn gã sổ ra những gì biết được về Mr. Ban mà ngay tại cái trại giống bò tiêu điều này ngài cũng hiện diện.

- Quá mệt mỏi với Mr. Ban - gã trại trưởng vừa đưa tay móc răng lôi ra miếng vụn lòng bị dính, vừa nói bằng giọng rõ ra là chế nhạo, điều mà tôi chưa nghe từ bất cứ miệng người nào cùng làm việc với tôi - chỉ giỏi làm khổ người khác. Chỗ nào cũng thò tay vào khua khoắng. Miệng thì nói đạo đức nhưng ăn của đút nhem nhẻm. Thì vừa mới vỡ ra vụ chạy án đó thôi. Kệ mẹ chúng mày, bố mày ăn tiết canh cho ngon miệng đã.

Bỗng gã nhìn trộm tôi một cái rồi tỏ thái độ nghi ngại. Có thể do gã thấy tôi có vẻ quá chăm chú nghe gã nói. Sự nghi ngại của gã tăng lên và chuyển dần thành một nỗi e ngại. Sau đó rõ ràng gã trại trưởng này hối hận vì những gì mình đã nói, nhất là thái độ xấc láo của gã với Mr. Ban nào đó. Rồi gã bày tỏ điều đó bằng mấy câu vớt vát:

- Nhưng phải thừa nhận Mr. Ban rất giỏi - gã lấm lét nhìn tôi - Bực lên thì nói cho hả thế thôi chứ không có ngài thì chả ai dám làm việc gì.

Gã nói xong câu đó thì đứng dậy. Trước khi đi gã còn liếc trộm tôi một cái rất nhanh như để xác định chắc chắn tôi không có gì đáng ngại và không quan tâm đến điều gã nói. Tôi chợt như bừng tỉnh, vội để buột ra câu hỏi mà trước đó tôi không định:

- Này ông anh, tôi nghe người ta nói nhiều về Mr. Ban, kể cả ông anh nữa. Vậy ông ta là ai mà nhiều uy quyền thế?

Dường như bấy giờ gã trại trưởng mới ý thức đầy đủ về một tai hoạ nào đó, vội nói hắt đi:

- Ối dà, tôi cũng cứ nói theo thế thôi chứ biết Mr. Ban là ai. Cũng giống như người ta cứ hay nói đến Giời, cần dọa ai đó thì đem Giời ra, sướng cũng kêu Giời, khổ cũng kêu Giời, suốt ngày lạy Giời nhưng hở ra là chửi thậm tệ, coi Giời như chó như chuột rồi sau đó mở miệng lại nhờ Giời... nhưng thử hỏi đã ai thấy ông Giời mặt ngang mũi dọc thế nào. Giời ơi, nhìn kìa...

Gã trại trưởng chỉ ra bên ngoài xa xa, nơi con bò đực vừa làm con bò cái già khuỵu chân xuống.

- Còn giời đất nào nữa không cơ chứ. Mr Ban sao không có mặt ở đây mà xem.

Lại Mr. Ban. Có lẽ gã trại trưởng đã định tự vả vào miệng mình khi quen thói sỗ sàng trong khi đang có kẻ lạ mặt là tôi mà gã chưa biết thuộc đối tượng nào. Nhưng gã thấy làm thế chẳng khác nào tự tố cáo mình nên vờ vịt nói sang chuyện khác. Chợt gã quả quyết bước về phía tôi như vừa nghĩ ra một điều gì đó cực kỳ hệ trọng. Gã đứng ngay trước mặt tôi và nói nhỏ:

- Mr. Ban cử anh xuống điều tra chúng tôi phải không?

Tôi hơi tái mặt vì bất ngờ. Nhưng mặt gã trại trưởng còn tái hơn. Thoạt đầu tôi thấy rõ có một sự chuyển mầu từ một khuôn mặt của người sống, sang khuôn mặt của người chết, rồi sang khuôn mặt của một cái xác chết lâu ngày, chỉ cần đụng nhẹ vào là rữa ra từng mảnh và cuối cùng là khuôn mặt của một con ma, tức là xanh lét. Tôi không kìm được và cũng không biết làm gì hơn là cười phá ra. Gã trại trưởng càng tỏ ra không hiểu gì cả, giọng gã run run:

- Ông ở chỗ Mr. Ban đến à? Sao ông không nói ngay để tôi đón tiếp.

Tôi ghé tai ông ta nói nhỏ:

- Ông sợ Mr. Ban đến thế cơ à? Ông có biết ông ta là ai không?

- Vâng, tôi thật đáng chết, có mắt như mù, xin anh bỏ quá cho, xin anh quên những điều vừa nghe tôi nói đi, đến tai Mr. Ban thì kể như tôi hết đường sống.

- Mr. Ban sẽ làm gì anh?

- Ôi, tôi xin anh rồi mà. Anh muốn tôi quỳ xuống thì tôi sẽ quỳ…

Gã trại trưởng cho thấy gã sẽ quỳ thật khiến tôi đâm ra bối rối. Tôi kéo hắn ngồi lại chỗ cũ, chờ cho hắn hoàn hồn rồi mới tìm cách vào chuyện. Nhưng tôi không biết phải nói thế nào để hắn tin rằng, chính tôi đang muốn hỏi hắn xem Mr. Ban là ai, ông ta ở đâu và làm gì mà hắn và mọi người sợ ông ta đến thế. Nếu tôi hỏi độp hắn trại trưởng như vậy, hắn sẽ nghĩ tôi vờn hắn như kiểu mèo vờn chuột. Tôi đành vòng vo qua một vài câu chuyện tào lao, cốt để hắn hiểu rằng tôi không đáng sợ như hắn nghĩ. Quả nhiên sau một vài câu chuyện mà cánh đàn ông thường khoái đem ra nói với nhau, gã trại trưởng bắt đầu suồng sã.

- Mẹ kiếp, thế mà bố làm con người ta mất cả mật. Nhưng mà này, đừng có hại nhau đấy nhé.

- Thế ông tưởng tôi là người của Mr. Ban thật à, chính tôi cũng có biết ông ta là ai đâu.

- Bố cứ đùa dai, lạy cụ, cụ muốn gì thì con chiều nhưng cụ bỏ cái mặt nạ ấy ra cho con nhờ. Thằng cha trại trưởng trước tôi cho tôi bài học nhớ đời làm vốn sinh nhai rồi, rằng người của Mr. Ban như chuột ấy, có mặt ở khắp hang cùng ngõ hẻm, chỗ nào cần là ngài thò vòi ra...

- Nếu tôi không nói đùa thì sao - tôi hé dần chân dung thật của mình.

- Thì phúc tổ cho nhà cháu, đêm về đỡ lăn tăn do mình đã nói bậy.

- Vậy thì ông anh yên tâm đi, tôi không phải là người do Mr. Ban cử đến, thề có trời cao đất dày - tôi chỉ vào con bò cái đang nằm thở thoi thóp sau cú thộp lén của con bò đực - Thề có con bò sắp thành bà già kia. Chính tôi đang muốn hỏi ông về ông ấy đây. Ở đâu cũng thấy người ta nhắc đến ông ấy mà chẳng ai biết gì về ông ta cả, cứ như chuyện bịa ấy mà lại là sự thật có hài hước không cơ chứ?

- Thế bố trẻ là ai? - Gã trại trưởng nhìn thẳng vào mặt tôi.

- Tôi chỉ là người tình cờ ghé qua, do nghe thấy ông nhắc đến Mr. Ban nên mới tò mò nán lại.

- Nói sai thì trời tru đất diệt nhé, ăn l. con bò già kia nhé.

Tôi trịnh trọng thề như tuyên thệ một điều thiêng liêng. Bấy giờ gã trại trưởng mới thở trút ra và bảo:

- Nói thật với chú mày, tao cũng đâu có biết Mr. Ban là ai, chỉ nghe gã tiền nhiệm bàn giao lại rằng, làm gì thì làm, phải theo chỉ dẫn của Mr Ban, chớ có làm Mr. Ban phật lòng. Hỏi thì hắn bảo chỉ cần biết thế là được, biết nhiều nhanh chết. Rồi đến đâu tao cũng thấy người ta nhắc đến Mr. Ban. Từ hội nghị trang trọng, trong quán bia cỏ đến nhà chứa, đều cứ phải nhắc đến Mr. Ban. Mọi người coi việc không biết Mr. Ban là một điều không thể tha thứ được, thành ra không ai dám hỏi ai về ông ta. Ai cũng chứng tỏ mình biết rõ Mr. Ban. Thế là Mr. Ban mặc nhiên có mặt ở khắp nơi. Tao ngờ rằng thằng trại trưởng trước tao cũng nói làm mẽ thế cho ra vẻ quan trọng, chứ thực lòng hắn cũng mù tịt. Hắn biết thừa rằng tao không bao giờ dám hỏi hắn về Mr. Ban. Ngược lại, vì sỹ diện, hắn cũng không dám hỏi tao, bởi vì hỏi như vậy có khác nào tố cáo mình không biết đến một nhân vật quan trọng… Thật may còn có chú mày trên trời rơi xuống làm ông anh thọt dái, nếu không tao chẳng biết nói điều đó với ai.

Tôi ngồi im như cố nhớ lại một chuyện gì đó tương tự mà có thể tôi đã đọc ở đâu đó nhưng không tài nào nhớ ra. Không, chính là câu chuyện về Mr. Ban. Do tôi nghe nhiều quá, ám ảnh nhiều quá mà cứ ngỡ mình sinh ra đã có nó, y như chuyện về ngoáo ộp. Đã có ai trên đời này nhìn thấy ngoáo ộp nhưng ai cũng có thể nói vanh vách về nó. Nghĩ đến đây bỗng tôi không sao nhịn được, cứ ôm bụng cười, cười lăn cười lộn, kiểu cười của người bị ma làm. Tôi không để ý mặt gã trại trưởng méo đi. Có lẽ khi gặp quỷ người ta cũng không hồn bay phách lạc đến thế. Gã kinh hãi nhìn tôi rồi lùi dần, lùi dần trước khi bỏ chạy, cắm cổ về phía trước, đầu không dám ngoái lại, miệng lắp bắp Mr. Ban, Mr. Ban...

Tôi thây mặc gã, không thèm có thêm một lời giải thích. Tôi cần tức tốc quay trở lại cơ quan. Người đầu tiên tôi cần gặp là nàng, người đầu tiên cần phải biết ra sự thật này là nàng. Một kẻ độc ác nào đó đã bịa ra Mr. Ban, như người ta bịa ra ma cà rồng chuyên đi hút máu người, bịa ra yêu tinh, bịa ra ngoáo ộp... để dọa những người yếu bóng vía. Và tất cả chúng tôi, vì sợ và cả tin, đã bị biến thành những đứa trẻ con, thành những con vật luôn luôn ở vị trí có thể bị đem tế thần bất cứ lúc nào...

Đấy, tôi cần phải nói ngay với nàng như vậy trước khi mối tình của chúng tôi chết hẳn và trước khi cả hai chúng tôi có thể đi khắp nơi nói với mọi người câu chuyện tức cười này.

Đại Việt sử ký Toàn thư, phần tục biên viết tiếp:

(Cộng hoà năm thứ...)

“Bấy giờ dân gian, do chiến tranh, đói kém, bệnh tật, nạn lở đất, bị quan lại sách nhiễu… sinh ra mê tín dị đoan, chẳng hạn như xuất hiện lời đồn có một xác chết nhưng không chịu xuống mồ tên là Mr. Ban chuyên đi gây tai hoạ. Ai nấy đều tin nên ra đường hay ở chỗ đông người không ai dám mở miệng, thậm chí mọi người còn giấu diếm cả ý nghĩ của mình vì sợ Mr. Ban theo về nhà. Sau, do thời cuộc thay đổi và chuyện về Mr. Ban cũng theo đó mà nhạt dần, trở thành đầu đề của những cuộc đàm tiếu rồi không thấy ai nhắc đến con quái vật nhiều đầu ấy nữa”.

Hà Nội đầu năm 2007