uổi tối, cha và mẹ đi dự một cuộc họp mặt long trọng để Bé ở nhà một mình; cửa ngoài và cổng sắt khoá kĩ. Mỗi khi như vậy, Bé ngồi trong phòng riêng chỉ biết làm bạn với lũ đồ chơi các loại, trò chơi điện tử và phim vi-đê-ô. Bé khoái nhất là những trò đánh đấm. Gần đây, cha đưa về cho Bé món trò chơi ảo. Ngồi một chỗ trước máy vi tính mà tha hồ phiêu lưu, kể cả làm người hùng. Bé vừa làm một chuyến như thế trở về. Khoái thì khoái thật song, như khi ăn quá no, bải hoải cả người. Ngoài kia trăng tỏ, cả một vườn cây chơi vơi trong ánh trăng. Bé muốn ra đấy quá chừng.

Bé đang thiu thiu chợt nghe: “Chào cậu!”. Bé ngơ ngác nhìn quanh. Trên nóc máy vi tính có con gì đang ngọ nguậy. “Tôi đây mà. Cậu quên rồi ư?”. À, con bọ ngựa. “Ở đây bí quá chẳng hơn cái hộp cậu dành cho tôi”.

x x x

Bé vừa mở túi quà cha trao đã kêu lên kinh ngạc pha chút sợ hãi. Một chú bọ ngựa chui ra giương đôi mắt như hai hột bi tí hon nhìn ngơ ngác. Cha của Bé không biết con bọ này bám theo mình như thế nào. Cha vừa đi nước ngoài về, một xứ xa tít mù tắp phải ngồi hai lần máy bay mới tới. Cha nhớ lại hôm trở về đang trên cao cả chục ki-lô-mét mải dò nhìn biển xa xanh phía dưới qua những kẽ hở của tầng mây trắng chợt thấy một con bọ ngựa đậu mé trên ô cửa kính tàu bay. Một con bọ ngựa rất khác thường chẳng biết ở đâu tòi ra. Cha bắt lên xem bị nó cắn cho một phát toé máu ngón tay. Cha nghĩ bụng: Khỏe gớm! Thuở nhỏ mình bị bọ ngựa ở nhà cắn chỉ hơi đau tí ti thôi. Cha thả nó ra rồi quên luôn. Hẳn đúng là con này? Bé có cảm tình với bọ ngựa từ ngày mẹ đọc truyện “Võ sĩ bọ ngựa” để ru Bé ngủ. Ngày ấy chưa lâu, Bé hay vòi mẹ khi đi ngủ và mẹ còn quí truyện văn học cho thiếu nhi. Bây giờ mẹ chẳng muốn Bé mất thì giờ vào việc đọc truyện sợ ảnh hưởng đến việc học; mà Bé cũng không thích đọc truyện nữa. Nhưng con bọ ngựa-võ sĩ lại là chuyện khác. Thêm nữa, các đồ chơi, dù là tự động, dù là điều khiển từ xa, cũng chỉ là vật vô tri; các trò điện tử dù là “siêu cực” cũng chỉ nhoáng nhoàng trên màn hình; cả món trò chơi ảo nữa khi ra khỏi biết ngay là giả. Con bọ ngựa thì khác, nó là vật sống, nó là võ sĩ trong thế giới của nó. Nó đến từ cây cối xanh tươi và đất trời thoáng đãng. Con này nom lạ hoắc. Nó là bọ ngựa ngoại, bọ ngựa Tây,-gọi vậy để phân biệt với bọ ngựa ta tức bọ ngựa “nội”, theo cách ngưòi mình bây giờ gọi bất cứ người nước ngoài nào cũng là Tây. Nó lại đã từng ở cao trên chín tầng mây. Ờ, phải rồi! biết đâu...

Bé làm một cái “nhà” sang trọng cho con bọ ngựa bằng một hộp bìa cứng có một mặt bên lắp kính trong suốt. Nó ăn gì nhỉ? Hãy cứ cho vào hộp một chén nhỏ nước đường đã. Nước thì dứt khoát cần rồi. Đường thì nuôi sống được, chắc thế, và chẳng riêng con người mới thích. Những con vật làm xiếc chẳng vẫn được thưởng đường là gì! Cứ vậy đã. Chưa biết sẽ chơi với nó ra sao; với lại nó đang có dáng lử khử, hẳn là đường xa vất vả, mệt.

x x x

Làm sao nó ra đây được nhỉ? Ờ, có khi nó đúng là sinh vật từ ngoài trái đất sa vào trong cái máy bay cha Bé đã đi, hoặc là... Ờ, một siêu-bọ-ngựa, có thể lắm chứ! Con bọ ngựa bỗng bay vù lên về phía cửa sổ để mở thấp thoáng hình cô mặt trăng đang nhòm qua song.

-Giá mình được như con bọ ngựa kia! –Bé ước.

-Cầu được, ước thấy. –Bé nghe văng vẳng lời phán.

Bé bỗng cảm thấy người nhẹ tênh. Trong gương trên cánh cửa tủ, một con bọ ngựa đang ngự trên chiếc ghế Bé vẫn ngồi. Con này vóc dáng giống con vừa bay đi, chỉ khác ở bộ cánh màu lơ, màu của chiếc áo cậu mặc tối nay.

Bé-bọ ngựa chỉ bật mình một cái và đập cánh đã bay lên được bèn qua cửa sổ thoát ra ngoài. Chú đậu lên giàn thiên lí nghỉ lấy hơi. Ánh trăng rười rượi, gió se se, không khí thoảng thơm, người nhẹ lâng, đầu óc nhẹ lâng, khoái quá chừng! Chú có ý tìm con bọ ngựa Tây, à, con siêu-bọ-ngựa.. Chợt thấy mấy con bọ ngựa ta nối nhau bay tới một góc giàn. Tò mò, chú nhẹ nhàng lần tới. Thì ra con bọ ngựa lạ đang ở đấy. Chẳng biết do đâu, nhờ đánh hơi hay nhờ linh tính giống loài, mấy con bọ nội biết mà tìm đến. A ha! Sắp có cuộc đụng độ nẩy lửa đây! Ta đứng vào phe nào nhỉ? Khó đây! À, bên nào yếu thế thì ta giúp. Có vậy mới là cứu khốn phò nguy chứ. Dưng mà bên đông, bên một mình, thế trận đã rõ. Có điều bên ít lại là siêu... Để coi. Mấy con bọ ngựa ta tụ tập trước con bọ ngựa lạ công nhiên nhìn soi mói, công khai bình phẩm, y như bọn rỗi hơi kháo nhau về một kẻ vắng mặt. Bọn này nom có vẻ già giặn, điệu bộ khụng khiệng, ăn nói kiểu “cha chú”:

-Vật gì từa tựa giống bọ ngựa chúng ta ấy nhỉ? Ngó bộ mới choai choai mà đã lêu nghêu.

-Đếch phải. Họ hàng bọ ngựa đâu có lạc loài một đứa cổ dài ngoẳng quá quắt thế, lại chẳng ngoẹo tí nào. Không ngoẹo cổ thì chẳng có thớ bọ ngựa.

-Đúng rồi! Bọn ta có ai dài xọc vậy đâu, dài gần gấp rưỡi bọn ta. Cổ mảnh quá; cái bụng hơi thon. Bọ ngựa chính tông thì cái bụng phải bự và bè ra chứ. Thằng này nếu cũng là bọ ngựa thì chắc hẳn thuộc nòi chẳng ra gì.

-Coi kìa! Mới nứt mắt vậy mà đã diêm dúa. Cánh ngoài màu nâu mép xanh. Thân màu nâu nhạt. Chú út của chúng ta toàn thân một màu xanh non nom rất nhã và khiêm tốn, có đâu lố bịch thế kia!

Chợt lại có ba con bọ ngựa ta bay đến. Bọn này có vẻ non tơ. Một con vừa đậu xuống đã lúng liếng đôi mắt tròn, ngạc nhiên:

-Chu cha! Ở đâu ra một chàng đẹp mã dữ vầy?

Cô nàng,- qua câu nói vừa thốt ra đoán được là thuộc phái giống cái- cô nàng định tiến lại gần nhưng bị con bên cạnh giơ càng ghìm lại. Con thứ ba cũng không giấu giọng thán phục:

-Kiếm đâu ra bộ cánh ấy nhỉ? –Nó gật gật cái cổ vẹo ra ý chào- Ngài từ đâu tới?

Siêu-bọ-ngựa giơ một càng chĩa lên cao.

-Từ... từ trên trời á? –Con vừa hỏi lắp bắp.

Như có một làn gió lạnh thoảng qua đám bọ ngựa nội.

-Thảo nào mà khác hẳn chúng ta. Không chừng... –Ai đó e dè thốt lên.

Chợt một tiếng quát: -Chẳng ra cái thể thống bọ ngựa gì cả! –Đó là con có cặp giò vậm vạp nhất và đôi kiếm răng cưa dài nhất đám, có lẽ là con bọ đầu đàn –Này, kẻ kia! Lẻn vào vùng sinh sống của chúng ta định làm gì hả?

-Xin đại ca đừng nóng. -Một bọ ta can- Để kẻ lạ biết đến xứ sở tươi đẹp của ta cũng là điều hay phải không ạ.

-Nhưng cái cổ của nó cứ thẳng đơ ra, chướng mắt lắm.

-Thì cũng phải để cho họ học dần.

-Được thôi! Hoặc ngoẹo cổ như chúng ta hoặc cuốn xéo. Cho năm phút để cân nhắc. Năm phút nữa bọn ta quay lại. Đi! Bọn bay!

Cả bọn lục tục bay theo bọ đầu đàn, trừ con vừa lên tiếng can ngăn. Bấy giờ nó mới lại gần con bọ Tây đang còn chưa hiểu mô tê ra sao cả.

-Ngài đừng thất ý, chỉ là một sự hiểu nhầm thôi mà.

-Sao các vị lại bảo có vẹo cổ mới ra bọ ngựa?

-Chúng tôi vốn thuộc dòng giống anh hùng thượng võ. Nghe kể lại: Ngày xưa cụ tổ chúng tôi đi khắp nơi thách đấu võ ăn giải. Cụ cũng có thắng không ít. Một lần, cụ bị đối thủ đá trật khớp cổ, cái cổ vẹo đi không nắn lại được. Con cháu mới đặt ra lệ họ là bất kì ai trong họ, ở đâu, đi đâu, cũng phải nghểnh cao đầu cho có tư thế song phải luôn luôn ngoẹo cổ cho ra dòng giống cụ tổ. Lâu dần, ở xứ này nói đến bọ ngựa là người ta nghĩ tới cái cổ ngoẹo.

-Vậy ư. Nhộn thật!

-Ngài thừa sức ngoẹo cổ. Dáng ngài mà ngoẹo cổ thì nom đàng hoàng phải biêt.

-Tôi không làm vậy được đâu. Tôi vừa thử nhưng trái tự nhiên quá.

-Thế thì ngài nên tạm quá bộ rời đi. Chẳng nên chấp bọn họ.

-Tôi từ nơi xa xôi lạc tới đây; khung cảnh lạ, cây cỏ lạ, bầu trời cũng lạ, biết đi đâu bây giờ!

Bé-bọ ngựa không nhịn được quát lên từ chỗ đang náu mình:

-Chẳng phải đi đâu cả. Đây là vườn nhà ta, ta chẳng đuổi chúng thì thôi, chứ...

Bỗng nghe lào rào, bọn bọ ngựa ban nãy nhất loạt đậu xuống bao quanh. Con đầu đàn hắng giọng:

-Đứa nào vừa đòi đuổi chúng tao đấy?

Bọngựa-Bé nhảy ra:

-Tao đây. Không được cậy đông! Có giỏi thì một chọi một.

-A! Một thằng cũng dài đuỗn khó coi như thằng kia, cổ cũng chẳng vẹo nổi. Đồng bọn hở? Được! -Bọ đầu đàn dằn giọng, khinh thị- Cho mi biết tay này!

Hắn phóng tới phạt chéo một kiếm. Bọngưạ-Bé né mình tránh, thuận đà húc một cái vào bụng đối phương. Hắn té ngửa nhưng kịp đá một cú vào bên đầu địch thủ. Bé-bọngựa điếng người, đầu và cổ ngật qua một bên. Chú than thầm: “Mình cũng thuộc họ-ngoẹo-cổ mất thôi”. Hăng máu, chú dồn sức vào hai cẳng-kiếm-răng-cưa bổ xuống bọ- đầu-đàn vừa vùng dậy. Hắn vung hai kiếm của mình lên đỡ. Nghe hai tiếng “bập” gần cùng một lúc. Hai võ sĩ cùng rút kiếm về nhưng những mấu răng cưa đã mắc cứng vào nhau không sao gỡ ra được. Cả hai cùng phì phò thở. Bọ-khuyên-can lên tiếng:

-Thôi! Thử sức nhau như vậy là đủ rồi. Giảng hoà đi thôi.

-Hoà là hoà thế nào! -Bọ-đầu-đàn sẵng giọng, vẫn thở dốc.

-Hoà, đâu có được! -Bọ-Bé lắc đầu quầy quậy, hào hễn nói.

Bọ-khuyên-can những chờ “sinh vật ngoài trái đất” giở trò lạ ra can thiệp nhưng siêu-bọ-ngựa cứ giương mắt nhìn, đầu thuỗn ra như đang suy tính điều chi. Nó bèn sẽ sàng nói:

-Loài bọ ngựa chúng ta được tiếng là võ sĩ phải chuyên làm việc tốt, có đâu vì tức khí mà đấu đá nhau. Ngoẹo cổ hay chẳng ngoẹo cổ đều là bọ ngựa cả. Ngài khách lạ đây đến tìm hiểu xứ ta, đừng để ngài thất vọng.

“Ngài khách lạ” bỗng vụt bay lên, cánh chấp chới ánh trăng rồi mất hút. Chẳng nhẽ ngài... Đám bọ ngựa rỗi ngây ra nhìn nhau, cổ tự nhiên hết vẹo. Mãi rồi bọ-khuyên-can mới thốt lên:

-Ngài về trời ư.

Hai võ sĩ đang kẹt càng cố vùng một cái, hai cặp kiếm đang mắc vào nhau bật ra, hai đứa cùng ngã lăn. Bọ-đầu-đàn bị văng mạnh hơn rơi xuống vũng nước phía dưới. Hắn lóp ngóp mãi không vào bờ được. Bé-bọngựa quên ngay chuyện thù địch vừa rồi. (Cũng phải thôi, loài bọ ngựa có để bụng lâu chuyện gì bao giờ!). Chú dùng càng cặp một nhánh cây khô thả xuống vũng nước. Kẻ bị nạn loay hoay một lúc rồi bò lên được. Hắn mệt phờ ra nhưng cũng chắp càng xá kẻ cứu mình: “Đa tạ ông anh”. Bọ-khuyên-can bỗng có sáng kiến: “Hay là ta bầu huynh đây làm thủ lĩnh. Huynh có thể dẫn dắt bọn ta theo chân ngài vừa nãy”. Bọ-đầu-đàn miễn cưỡng không phản đối.

Bé-bọngựa đâm ra khó nghĩ. Nào chú có biết siêu-bọ-ngựa từ đâu đến và bây giờ bay đi đâu. Mà nói thật ra thì... có phải ai cũng đủ gan đâu! Chú ngửng nhìn trời. Qua vòm cây, mặt trăng như gần lại. Cách chưa lâu, chú vừa làm một chuyến phiêu lưu ảo lên chị Hằng. Mặt trăng hoang vắng mà huyền hoặc kì lạ. Chú đã đụng độ với người vũ trụ. Chúng đã chuồn. Bây giờ thì mình đã có thể tự bay lên được. Còn bọn này... Chú nảy ra một ý:

-Này! Bọn ta bay lên cung trăng đi! Lên đấy thì tha hồ. –Chú không nói rõ “tha hồ” gì.

Bé-bọngựa cất cánh vù lên. Tất cả cất cánh theo. Cô Trăng đang cười. Chúng bay lên...

x x x

Cha và mẹ về nhà hơi khuya. Mẹ nhòm vào phòng con thấy cậu quí tử đang ngủ ngồi trên ghế. Con bọ ngựa lạ đậu trên tóc cậu bé. Đầu cậu ngật sang một bên khẽ rung theo nhịp thở; mỗi lần như thế cổ con bọ lại mơ hồ đung đưa. Mẹ bế Bé lên giường. Bé nói mớ, nghe rõ lời: “Uýnh cho tan cái bọn phóng tên lửa cản đường ta! “

--

Hải Phòng, cuối năm 2001