ôi hay dùng “Skype” để giao dịch với khách hàng, vì thấy khá tiện. Nhớ ngày trước Yahoo làm mưa làm gió một thời. Đi khắp nơi ai cũng nói “Í à hu”. Các buổi tối, có khi ăn cơm vội vàng rồi lao ra quán chát. Nhưng mà giờ đây “I-a-hu” ơi, em khỏe không? Có còn ai biết đến tên em?

Trong giáo lý Bụt dạy, mọi việc trên đời vô thường là vì thế. Hồi tôi mới thực tập, tôi nghe tới chữ “Vô Thường” mà có cảm giác nghe đến tên một “con quỷ”. Con quỷ này làm cho một người nghèo trở lên giàu có như chàng Alibaba, và cũng có khi làm những ngôi sao ở trên đỉnh cao của danh vọng tụt xuống vực sâu hun hút.

Nhưng cũng có lần tôi lại được được cuốn sách không gọi là “Quỷ vô thường” mà gọi bằng một cái tên rất trân trọng “Thầy vô thường”. Tò mò, đọc tiếp những trang sau, tôi hiểu rằng nhờ có vô thường mà em bé nằm trong bụng mẹ được sinh ra, nhờ có vô thường mà ta được lớn lên. Bát cơm ta ăn là sự tiếp nối của những hạt thóc, những tia nắng những những hạt mưa cũng in lại dấu vết trong đó. Nếu “không có vô thường” thì mọi thứ đứng yên, không gian này đứng yên, thời gian này ngừng trôi. Bạn thử hình dung quang cảnh lúc đó trông như nào?

Đang làm, đèn skype lóe sáng, một tin nhắn từ người bạn ở công ty bên cạnh, cùng tầng trong tòa nhà làm việc gửi cho tôi “Khi nghe một ai nói xấu, khiến mình bức xúc thì một người tu như anh có cảm giác như nào?. Em chỉ muốn cãi nhau cho bõ tức”.

Tôi cười, tôi lại cười tiếp lần nữa. Cái cười thứ nhất, tôi ước giá như em hiểu được sự vô thường, đó cũng chỉ là một lời nói, như cơn gió qua tai mà thôi. Cái cười lần sau, là tôi thấy tôi đang cười. Cùng là một nụ cười nhưng mà nhiều trạng thái của tâm lắm. Có nụ cười đau khổ, nụ cười nhếch mép, nụ cười hạnh phúc...Nhưng ở đây tôi “cười” đơn giản chỉ là biết và ý thức mình đang cười. Một nụ cười biết mình đang sống, đang thở và có biết bao nhiêu điều kiện hạnh phúc nhỏ bé. Cười vì trời mây vô tư là thế mà còn bị lòng người trách móc. Người rửa xe thì thích trời mưa. Người đi chơi thì than trời đừng mưa nữa.

Khi bụng ta đau, ta uống thuốc để chăm sóc. Khi tay ta đau, ta băng vết thương. Bản thân tôi cũng là một người còn rất nhiều các tâm ích kỷ, nhỏ nhen, giận hờn, thương ghét…. Nhưng tôi luôn cố gắng không xua đuổi các tâm hành đó. Tôi nhắc mình: “Nếu xua đuổi thì nó đi đâu?”. Chắc chắn nó lại đi vào tàng thức. Như một chiếc tất thối trong phòng khách, ta không đem giặt mà nhét vào nhà kho.

Tôi luôn cố gắng “có mặt” để chăm sóc và chuyển hóa các sự ích kỷ nhỏ nhen, để chăm sóc và chuyển các cơn giận thành tình yêu. Tự mình giặt sách chiếc tất thôi đó, đem phơi nắng, thơm tho. Có thể vì một lý do nào đó, có thể ngồi nhậu với bạn bè, có thể sẽ rất vui. Nhưng tự nhắc mình rằng niềm vui đó cũng vô thường, vì những buồn lo sân hận ở tận sâu trong lòng vẫn chưa được chuyển hóa hết. Nó chỉ chờ thời cơ, được tưới tẩm bởi những lời nhục mạ, nói xấu là nó lại biểu hiện. Tự nhắc mình rằng, nếu có những điều đó xảy đến, phải tranh thủ nhìn nhận nó như một cơ hội để thực tập, để chuyển hóa. Để tự nhắc mình rằng, bản thân nếu không chuyển hóa được thì ta không thể nào có được niềm vui và mang lại niềm vui ấy cho mọi người.