ang mùa hương sầu riêng ngan ngát, thầy Chín Tân tự nhiên giở quẻ. Bỏ dạy cả tuần, thầy ngồi giữa văn phòng uống rượu. Chướng quá! Mắt ầng ậng nước. Đầu lắc lắc...

Sáu Thiện ngồi xuống bên cạnh, đặt nhẹ tay lên bờ vai xương xẩu của ông giáo già, giọng buồn buồn:

- Có chuyện sầu tủi chi, thầy cứ nói ra cho nhẹ dạ!

- Tui không vợ, không con...Thương anh như em, tui mới về đây. Vậy mà anh...

- Em có lỗi? Thiện ngạc nhiên.

- Anh cứ cho họp Ban giám hiệu, rồi tui sẽ nói. Cái con bé Tám Ước nữa. Ơở đây, người ta sống với nhau tệ quá!

Chết rồi - Thiện nghĩ - Ông lão nói như vậy có nghĩa là Tám Ước mắc lỗi! Rắc rối thiệt!

- Thôi được, em chiều theo ý thầy. Có điều, xin thầy cứ thẳng thắng cho.

Ông Chín Tân bỏ ly rượu xuống, nút chai lại:

- Cực! Tui chịu được. Tui chỉ thương cho người ta! Mà nào có ai hiểu cho tui đâu!

Chín Tân nói được mấy câu, có vẻ đã nguôi ngoai, xách chai rượu, bước thấp bước cao đi về phòng nghỉ. Còn lại một mình, Thiện thấy lòng trống trải quá. Gió chướng thổi xao xác trên những tàu dừa. Anh bất giác thở dài, nhìn theo những chiếc ba lá chở năm sáu đứa học trò lẫn dần vào mênh mông trời nước.

Mới đó ngày nào mà đã bao nhiêu năm tháng qua. Anh vẫn còn nhớ, khi anh dạy lũ trẻ lớp một duy nhất trong cái lán dựng tạm ở ấp Sầu Riêng này, mỗi lần nhìn qua ô cửa sổ mắt cáo, Thiện luôn luôn bắt gặp một đôi mắt mở to như ngạc nhiên của của cô bé chăn trâu đang tựa lưng vào thân một cây sầu riêng cao chưa quá đầu người. Đôi mắt khát khao ấy khiến anh thấy mình như có lỗi...

Một hôm, Thiện đứng lớp, mắt lấp loá như có từng đàn đom đóm chập chờn trước mặt...Thấy Tám thập thò ngó vô lớp từ gốc cây sầu riêng, anh vẫy cô bé lại, hỏi:

- Thầy nghe nói em đã học tới lớp chín. Em có thích nghề dạy học không?

Tám bẽn lẽn:

- Thích! Nhưng mà em dốt lắm!

- Thầy biết, thầy biết chứ! Bữa nay, em giúp thầy một lần nghe!

Cô bé nhận lời liền. Đám học trò nhỏ tròn mắt, chăm chắm nghe chị Tám bày một cộng một là hai...Sau bữa ấy, Thiện thấy chúng thường xúm xít quanh Tám để hỏi bài. Hình như chúng học có khá hơn thì phải...

Khi ấp có thêm lớp hai, lớp ba, rồi lớp bốn, Thiện đề nghị phòng cho thêm giáo viên. Anh chờ mỏi cả mắt, vẫn chưa thấy ai về. Ăn cái chi mà về ấp Sầu Riêng cơ cực, sâu và xa, chỉ có nước và nước này! Con nít đói cơm, đói luôn cả chữ. Người lớn thì đầu tắt mặt tối mò cua bắt cá sống qua ngày...

Tự nhiên, Thiện nghĩ tới Tám. Nghe anh nói, Tám lắc đầu:

- Làm cô giáo thì phải đi học. Mà hoàn cảnh cuả em thì thầy biết rồi đấy. Cực quá thầy ơi...

Thiện biết cô bé mồ côi, phải bỏ học dở dang để lo ruộng vườn nuôi bà ngoại. Cô làm sao có tiền lên thành phố học?

- Thầy sẽ giúp! Anh hứa.

Tám rơm rớm nước mắt, gật đầu, lí nhí nói gì không ai nghe rõ...

Từ đấy, vào các buổi tối, Thiện kèm Tám học. Sáng dạ, hai năm sau cô đã học hết cấp ba bổ túc.

Rồi như một giấc mơ, cô làm mọi người hết sức ngạc nhiên khi hu hu khóc lúc nhận tấm bằng tốt nghiệp Cao đẳng sư phạm. Giữ lời hứa với thầy, Tám đã trở về nơi chôn rau cắt rốn của mình.

Âấp Sầu Riêng giờ đã có một trường tiểu học. Thầy hiệu trưởng Thiện, cô hiệu phó Ước và thư ký công đoàn Chín Tân. Họ cũng đồng thời là ba giáo viên đứng lớp. Vẫn hiu hắt thế nào...Thầy Thiện đã độ bốn mươi; Tám cũng vừa tròn hăm lăm. Vẫn gọi thầy, xưng em. Niềm yêu kính thầy quá lớn khiến Tám không dám kêu Thiện bằng anh. Còn Thiện, mỗi lần nhớ lại hình ảnh cô bé chăn trâu xưa, anh chỉ mỉm cười lặng lẽ. Ai cũng héo cả lòng bởi nỗi người này chờ người kia ngỏ ý trước. Nhìn họ ý tứ với nhau, Chín Tân não cả ruột...

Trong buổi họp, ông lão bảo:

- Tui già rồi. Tôi chỉ uất...

- Xin thầy cứ nói - Thiện khẽ khàng.

Ông giáo già hét lên:

- Các người định chết già như tui sao! Ông nghẹn ngào -Tui thì...tui sẽ bỏ đi, nếu các người không chịu...

Tám thút thít khóc:

- Chung quy chỉ vì em cả. Em xin lỗi...

Thiện ngồi im, mặc cho ông giáo và Tám Ước nhìn anh qua nước mắt.

Không thấy Thiện nói gì, Chín Tân đưa bàn tay hộ pháp lên, chém xuống bàn cái "rầm" rồi xầm xập bước ra khỏi phòng họp.

Lúc ấy Thiện đứng dậy, nói khẽ:

- Anh xin lỗi...Vì anh...không dám nói thật lòng mình.

Nói xong, Thiện thấy nhẹ cả người. Anh lấy hết can đảm, kêu Tám đến bên cửa sổ, chỉ ra vườn:

- Em trông kìa! Cây sầu riêng bé xíu giờ đã trổ bông. Thơm quá, em nhỉ!

Tám không trả lời, nhón một bông sầu riêng vương trên áo Thiện, cười lặng lẽ. Cô tưởng mình vẫn còn là một đứa bé, tin tưởng nép sát vô anh...