The wise man reads both books and life itself.
Lin Yutang
ePub
A4Chương 4
Đ
ó là một buổi tối kỳ lạ, đầy những cái nhìn bằng khóe mắt, những tiếng thì thầm, người người đi đi lại lại trong một không gian chật hẹp, dưới ánh sáng màu hồng và trong mùi thơm bốc ra từ bếp của Vieux-Pressoir.Gần cánh cửa ra vào, Maigret, có Lapointe đánh bạn, ngồi trong hốc có một bàn nhỏ dành cho hai người.
- Đây là bàn Ricain và Sophie chiếm chỗ mỗi khi họ không đi với ai khác, Mandille đã nói như vậy.
Lapointe quay lưng lại căn phòng và thỉnh thoảng, khi viên cảnh sát trưởng báo cho anh ta biết một việc gì đáng chú ý, anh ta kín đáo quay đầu lại trong chừng mực có thể làm được như thế.
Món cháo cá ngon lành, kèm theo một ly nhỏ vang trắng Charentes mà người ta hiếm gặp trên thị trường, thứ rượu khan và gắt này dùng thay cho cognac.
Người cựu diễn viên cascadeur này xử sự như người chủ nhà, tiếp đón như khách mời những thực khách mà ông ta ra đến tận lối đi vào để chào đón. Ông ta nói đùa với họ, hôn bàn tay các bà, hướng dẫn họ đến bàn ngồi và trước khi gã hầu bàn đến phục vụ, ông ta đưa cho họ thực đơn.
Gần như mỗi lần như thế, ông ta lại đến Maigret ngay.
- Một kiến trúc sư và vợ ông ấy... Thứ sáu nào họ cũng đến, thỉnh thoảng với đứa con trai học luật...
Sau kiến trúc sư là hai bác sĩ và vợ họ, đến một bàn bốn người ngồi, cũng là khách quen. Một trong hai ông thầy thuốc không bao lâu được gọi đến chỗ điện thoại, và vài phút sau, ông ta lấy hộp đồ nghề ở phòng gửi quần áo và xin lỗi những người cùng đi.
Maki, nhà điêu khắc, ăn một mình ngon lành trong góc của anh ta, và sử dụng các ngón tay nhiều hơn thói thường người ta sử dụng khi ăn.
Lúc tám giờ rưỡi một gã trai tóc nâu, với khuôn mặt ốm yếu tiến vào và chìa bàn tay cho anh ta. Gã không ngồi cùng bàn mà đến ngồi ở chiếc ghế đệm, đặt trước mặt gã một bản thảo in ronéo.
- Dramin...- Bob cho biết - Anh ta có thói quen vừa ăn vừa làm việc. Đó là chín kịch bản gần đây nhất của anh ta mà người ta đưa làm lại ba hay bốn lần rồi...
Phần đông thực khách quen biết nhau, hay ít ra là đã gặp nhau, và từ xa đã gửi nhau một dấu hiệu kín đáo.
Qua những gì mà người ta đã miêu tả với ông, Maigret nhận ra ngay Carus và nhất là Nora, người khó có thể bỏ qua được.
Tối nay cô ta mặc chiếc quần thêu kim tuyến, nhưng chiếc áo dài quá gối bó sát bằng một thứ vải trong chẳng kém cellophane khiến cô ta có vẻ như khỏa thân.
Trên gương mặt cô ta, trắng như mặt của một Pierrot (nhân vật kịch câm), có thể nói người ta chỉ trong thấy cặp mắt than được tô không chỉ với màu đen và màu xanh mà với cả những vảy trắng kim lấp lánh dưới ánh sáng.
Có cái gì ma quái trong hình dáng của cô ta, trong cái nhìn, trong thái độ của cô ta, và sự tương phản chỉ có thể mạnh mẽ hơn với sức sống của một Carus béo tốt, vạm vỡ một cách chắc nịch, bộ mặt khỏe mạnh và tươi cười.
Trong khi cô ta theo Bob đến bàn dành cho mình, Carus siết chặt các bàn tay, cái của Maki, rồi của Dramin, và sau đó là của viên bác sĩ còn lại và hai người đàn bà.
Khi đến lượt ông ta ngồi vào bàn, Bob nghiêng người nói với ông ta vài tiếng và cái nhìn của nhà sản xuất phim tìm kiếm Maigret, dừng lại ở ông với vẻ tò mò. Tưởng chừng như ông ta sẽ đứng dậy để đến bắt tay viên cảnh sát trưởng, nhưng ông ta lại bắt đầu xem xét thực đơn mà người ta luồn vào tay và bàn bạc món ăn với Nora.
Khi Mandille trở lại góc ngồi của Maigret, ông tỏ ý ngạc nhiên:
- Tôi cứ tưởng cả nhóm ngồi chung cùng bàn chứ?
- Cái đó có. Một số buổi tối, mỗi người ngồi ở góc của mình... Đôi lúc họ tập hợp lại để dùng cà phê... Những lần khác, họ ngồi chung với nhau... Các thực khách cảm thấy nơi đây là nhà của mình. Chúng tôi gần như không còn lối đi và chúng tôi không chịu nổi...
- Họ biết cả rồi sao?
- Họ đã đọc báo hoặc nghe tin tức qua rađio, tất nhiên...
- Họ đã nói gì?
- Không nói gì cả. Cái đó cho họ một vố. Sự có mặt của ông ở đây chắc khiến họ khó chịu. Ông dùng gì sau món cháo cá?... Vợ tôi giới thiệu với ông món cùi cừu, đích thực cừu nuôi ở đông mạn...
- Đùi cừu chứ, Lapointe? Thế thì đùi cừu hai người ăn...
- Một ít bordeaux trong bình chứ?
Xuyên qua các bức rèm, người ta nhìn thấy ánh sáng của đại lộ, những người đi đường bước nhanh bước chậm, thỉnh thoảng một đôi trai gái quấn lấy nhau vài bước rồi lại dừng để ôm ghì nhau hoặc trao cho nhau những ánh mắt yêu đương.
Dramin, như Bob đã cho biết trước, vừa ăn vừa đọc qua bản thảo, thỉnh thoảng rút từ túi ra chiếc bút chì để sửa. Anh ta là người duy nhất trong đám bạn bè của Ricain không có vẻ bận tâm đến cảnh sát.
Anh ta mặc một bộ comlê màu tối, loại may sẵn, một cà vạt xoàng xĩnh. Người ta có thể nghĩ anh ta là một nhân viên kế toán hay một thu ngân viên ngân hàng.
Carus tự hỏi có nên đến nói chuyện với tôi hay không, Maigret tiên đoán khi quan sát cặp đó. Tôi không biết Nora miễn cưỡng khuyên gì ông ta, nhưng ông ta không đồng ý.
Ông tưởng tượng những buổi tối khác, François Ricain và Sophie bước vào, đưa mắt tìm kiếm bạn bè, tự hỏi liệu ai đó sẽ mời mình vào một bàn hay mình sẽ ăn riêng trong góc của mình. Họ chẳng đóng vai những người bà con nghèo đó sao?
- Ông định đến hỏi họ hả sếp?
- Không tức thì đâu. Sau món đùi cừu.
Trời nóng. Ông y sĩ được gọi đến đầu giường một bệnh nhân đã quay trở lại và qua vẻ mặt của ông ta, người ta đoán ra rằng ông phàn nàn vì đã bị quấy rầy không đâu.
Đi đâu rồi Fernande, cô gái lớn con say sưa bám riết quầy rượu? Bob chắc đã tống khứ cô ta. Hiện giờ ông ta đang nói chuyện với ba hoặc bốn thực khách đã thuê chỗ cô. Cả bọn xưng hô thân mật và tỏ ra rất vui vẻ.
- Bà vợ ma quái cho chồng những lời khuyên...
Quả thật, cô ta miễn cưỡng nói với chồng, không rời mắt khỏi Maigret trong khi khuyên bảo Carus. Những lời khuyên gì?
- Ông ta còn do dự. Ông ta nóng lòng muốn đến gặp chúng ta, nhưng cô ta ngăn cản. Tôi cho là mình phải đến đó...
Quả nhiên Maigret nặng nề đứng dậy, sau khi đã lấy khăn lau miệng. Ông len lỏi giữa các bàn. Nora thản nhiên, còn Carus hài lòng thấy rõ.
- Tôi không quấy rầy các vị chứ?
Nhà sản xuất phim đứng dậy, tới phiên mình lau miệng, chìa tay ra.
- Walter Carus! Còn đây vợ tôi...
- Cảnh sát trưởng Maigret.
- Tôi biết... Ông chịu khó ngồi xuống nhé. Mong sao mời ông một cốc sâm banh? Vợ tôi chỉ uống sâm banh và tôi không cho là cô ấy sai lầm... Joseph! một cốc cho ông cảnh sát trưởng...
- Các vị cứ tiếp tục dùng bữa, tôi xin đề nghị vậy...
- Không cần phải nói, tôi hiểu lý do về sự có mặt của ông ở đây. Tôi mới vừa biết tin, qua rađio, lúc tôi đến khách sạn để tắm rửa và thay quần áo...
- Ông biết rõ vợ chồng Ricain chứ?
- Khá rõ... Ở đây, chúng tôi biết nhau cả. Ít nhiều gì anh ta cũng có làm việc cho tôi, trong cái nghĩa tôi có chút đỉnh tiền trong phim mà anh ta cộng tác...
- Vợ anh ta chẳng phải đã đóng một vai nhỏ trong một phim khác của ông sao?
- Tôi đã quên chuyện đó, vai phụ thì đúng hơn...
- Cô ấy định bước vào điện ảnh à?
- Không mấy nghiêm túc... Tôi nghĩ như vậy. Phần đông các cô gái đến tuổi nào đó cứ muốn nhìn thấy mình trên màn ảnh...
- Cô ấy có tài năng không?
Maigret có cảm giác là Nora thúc nhẹ chân vào Carus như để cảnh giác.
- Tôi thú thật với ông là tôi không biết... Thậm chí tôi nghĩ là ai đó đã bảo cô ấy đóng thử một vai nhỏ.
- Còn Ricain thì sao?
- Ông hỏi tôi anh ta có tài không hả?
- Là người thế nào, chuyên nghiệp không?
- Em trả lời sao, Nora?
Và cô này buông thõng, lãnh đạm:
- Không có gì cả...
Điều đó gây ấn tượng bất lịch sự và Carus vội vã giải thích:
- Xin ông đừng ngạc nhiên. Nora có hơi đồng bóng... Cô ấy có một thứ ảnh hưởng huyền bí ngay tức thì cho cô gần gũi với một số người nhưng với những người khác, nó đóng vai trò ngược lại... Ông sẽ tin nếu ông thấy, những ảnh hưởng huyền bí đó, tôi không tìm được từ nào khác, thường đã giúp tôi trong kinh doanh, thậm chí trong thị trường chứng khoán...
Bàn chân dưới bàn lại làm việc.
- “Với Francis, sự gần gũi không từng được xác lập. Theo ý riêng của tôi, tôi thấy anh ta thông minh, có khiếu, và tôi dám đánh cuộc là anh ta sẽ tạo lập một sự nghiệp tốt đẹp...
Hãy lấy ví dụ Dramin, đang chìm đắm trong một kịch bản ở đằng kia... Đó là một chàng trai nghiêm túc, làm tròn công việc một cách thích đáng trong khả năng. Tôi đã đọc các kịch bản đối thoại rất hay của anh ấy. Tuy nhiên, trừ phi tôi hoàn toàn sai lầm, anh ta sẽ không bao giờ trở thành một đạo diễn tầm cỡ... Anh ta phải cần một ai đó, không chỉ để hướng dẫn mình, mà còn để bổ sung tia lóe sáng cần thiết...”
Ông ta khoái trá với cái từ mà ông ta vừa tìm ra.
- “Tia lóe sáng! Đó là cái làm hao tốn phần lớn thời giờ và đó là cái cốt yếu, tốt cho điện ảnh lẫn truyền hình... Hàng trăm chuyên viên cung cấp cho ông một công trình thích hợp, một câu chuyện xây dựng hoàn chỉnh, một kịch bản thoại không chê vào đâu được... Có điều gần như luôn luôn là thiếu một cái gì đó, kết quả trở thành nhạt nhẽo và xám xịt... Tia lóe sáng, ông hiểu chứ?
Mà này, người ta không thể tin tưởng Francis mang lại tiền bạc cho họ... Những ý tưởng của anh ta thường kỳ dị. Anh ta đã đưa cho tôi không biết bao nhiêu dự án đủ để làm cho tôi phá sản. Ngược lại, thỉnh thoảng anh ta có tia lóe sáng...”
- Trong lĩnh vực nào?
Carus gãi gãi mũi trông buồn cười.
- Vấn đề là đây... ông nói giống như Nora vậy... Một buổi tối, lúc dùng bữa xông xuôi, anh ta trình bày theo cách đó, với biết bao niềm tin và sự hăng hái, rằng ông sẽ tin chắc là đang dính dáng với một thiên tài. Dù sáng mai ông thấy là những gì anh ta đã nói với ông không đứng vững nữa. Anh ta còn trẻ... Rồi sẽ đâu vào đấy...
- Lúc này anh ta đang làm việc cho ông à?
- Ngoài những bài phê bình của anh ta, đáng chú ý cho dù hơi quá dữ dằn, anh ta không làm cho ai cả... Anh ta sục sôi những dự án, chuẩn bị nhiều phim cùng một lúc nhưng chưa hề hoàn tất cái gì cả...
- Và anh ta đề nghị ông tạm ứng à?
Đôi chân dưới bàn tiếp tục cuộc nói chuyện câm lặng của chúng.
- “Ông thấy đấy, ông cảnh sát trưởng, nghề chúng tôi không như nghề nào khác... Chúng tôi luôn luôn đi tìm những tài năng, đều hay cả, đối với diễn viên cũng như nhà soạn kịch bản hoặc đạo diễn... Sẽ không có lợi khi dùng một đạo diễn quen thuộc luôn luôn làm cho ông cùng kiểu phim, và về các ngôi sao, nên tìm những gương mặt mới...
Cũng thế, chúng tôi buộc phải đặt cược lên một số nào đó trong những người trẻ tuổi đầy hứa hẹn. Đặt cược đúng mức, nếu không ông sẽ nhanh chóng sập tiệm... Một tờ giấy bạc một ngàn ở đây đó, một vai thứ nhỏ, một sự khích lệ...”
- Tóm lại, nếu ông cho Ricain vay tiền khá dễ đàng, chính vì hy vọng ngày nào đó sẽ lấy lại...
- Không quá tin như vậy...
- Còn Sophie?
- Tôi không bận tâm đến sự nghiệp của cô ta.
- Cô ấy có hy vọng trở thành một ngôi sao không?
- Đừng bảo tôi nói hơn những gì tôi nói với ông. Cô ấy bao giờ cũng cặp kè với chồng mình và không nói nhiều... Tôi cho rằng cô ta nhút nhát.
Một nụ cười mỉa mai kéo giãn cặp môi nhợt nhạt của Nora.
- Vợ tôi có ý kiến khác và vì tôi tin tưởng phán đoán của cô ấy hơn của tôi, ông đừng cho là quan trọng quan điểm của tôi...
- Mối quan hệ của Sophie và Francis ra sao?
- Ông muốn nói gì?
Ông ta giả vờ ngạc nhiên.
- Họ có vẻ hòa hợp với nhau lắm chứ?
- Người ta hiếm gặp người này mà không có người kia và tôi không nhớ họ có cãi lẫy nhau trước mặt tôi không...
Nụ cười trở lại một cách khó hiểu trên môi Nora.
- Có thể cô ta hơi thiếu kiên nhẫn...
- Theo nghĩa nào?
- Anh ta tin tưởng vào số mệnh, vào tương lai của mình, một tương lai anh ta nhìn thấy sáng rỡ và gần như ngay trước mắt... Tôi ngờ rằng khi lấy anh ta, cô ấy đã tưởng tượng là chẳng mấy chốc mình sẽ là vợ của một nhân vật nổi tiếng... Nổi tiếng và giàu có. Vậy mà, sau hơn ba năm, họ vẫn còn giật gấu vá vai và cô ấy không có gì để mặc...
- Cô ấy trách móc anh ta à?
- Theo chỗ tôi biết, không như thế trước mặt mọi người...
- Cô ấy có người tình không?
Nora quay sang Carus với vẻ tò mò chờ đợi câu trả lời của ông ta.
- Ông đặt cho tôi một câu hỏi khó...
- Tại sao không nói sự thật?
Lần đầu tiên, Nora không cam chịu những dấu hiệu bên dưới bàn nữa mà lên tiếng.
- Vợ tôi ám chỉ một vụ rắc rối không quan trọng...
Và Nora bẻ ngang:
- Cái đó tùy thuộc người...
- Một bữa tối chúng tôi đã uống...
- Chuyện xảy ra ở đâu?
- “Ở Raphael. Chúng tôi đi từ đây, Maki đi cùng chúng tôi, có cả Dramin... Rồi một tay nhiếp ảnh là Huguet làm việc cho hãng quảng cáo... Tôi cho rằng có Bob đi theo chúng tôi.
Ở khách sạn, tôi bảo mang lên sâm banh và whisky... Lát sau tôi đến phòng tắm và tôi đã phải đi băng qua phòng chúng tôi, nơi đó chỉ có những ngọn đèn đầu giường được bật sáng...
Tôi thấy Sophie nằm dài trên chiếc giường, nghĩ là cô ấy bị bệnh, tôi đã cúi xuống...”
Nụ cười của Nora càng lúc càng cay độc.
- Cô ta khóc... Tôi cố hết sức để mọi ra vài lời ở cô ta. Cô ta thú nhận nỗi tuyệt vọng của mình, về ý muốn tự tử.
- Tôi máy móc giữ cô ta trong vòng tay, sự thật là thế, như để an ủi một cô gái...
- Tôi hỏi ông cô ta có tình nhân không. Tôi không nghĩ riêng về cho ông đâu.
- Cô ấy đã khỏa thân trước mặt Maki, nhưng tôi tin chắc rằng Maki không đụng chạm đến vợ của một người bạn...
- Ricain đã ghen chứ?
- Ông hỏi chuyện này nhiều quá, ông Maigret! Chúc sức khỏe ông! Cái đó tùy thuộc vào cái mà ông hiểu là ghen... Anh ta không thích đánh mất ảnh hưởng với cô ấy, nhìn một người đàn ông khác dưới mắt cô ấy quan trọng hơn mình... Trong nghĩa đó, anh ta ghen cả bạn mình, nếu chẳng hạn như tôi mời Dramin đến uống cà phê ở bàn chúng tôi mà không mời tới anh ta, anh ta hờn dỗi tôi cả tuần...
- Tôi nghĩ mình đã hiểu...
- Ông không dùng tráng miệng sao?
Tôi gần như không bao giờ dùng cả...
- Nora cũng vậy... Bob! Anh gợi ý món tráng miệng gì cho tôi đây?
- Bánh kẹp nướng với rượu anh đào chăng?
Carus khôi hài nhìn bao tử và chiếc bụng tròn quay của mình.
- Thêm một chút hoặc bớt một chút... Cứ bánh kẹp đi!... Hai hoặc ba bánh kẹp... Rượu armagnad hay hơn rượu anh đào...
Trong thời gian đó, anh chàng Lapointe khốn khổ sốt ruột chờ đợi ở bàn mình, quay lưng lại phòng ăn. Maki xỉa răng bằng một que diêm, chắc là tự hỏi sắp đến lượt mình được thấy viên cảnh sát trưởng ngồi trước mặt chăng.
Bàn mấy viên y sĩ vui nhất và một trong các bà thỉnh thoảng lại tuôn ra một tràng cười lanh lảnh khiến Nora rùng mình.
Rose rời khỏi bếp một lúc để đánh một vòng qua các bàn, chùi tay vào tạp dề trước khi chìa ra. Bà ta cũng giống như các thầy thuốc kia, có tính khí vui vẻ, cái chết của Sophie không khiến nó thay đổi.
- Thế nào, Walter, ông bạn già trác táng? Ông làm gì mà không ai trong thấy từ thứ tư tởi giờ?
- Tôi phải phóng lên máy bay đi Franfort để thăm một trong những người cộng tác của mình, rồi từ đó bay đi London.
- Cô đi theo ông ta chứ, cô bé của tôi?
- Lần này thì không... Tôi có hẹn thử quần áo...
- Cô không sợ để ông ấy đi một mình sao?
Bà ta vừa cười vừa bỏ đi đến một bàn khác, rồi một bàn khác nữa. Bob ngồi trên một chiếc ghế đẩu nướng bánh kẹp.
- Tôi được biết, ông ta nói, là Ricain đã hoài công tìm ông cả một phần đêm đó...
- Tại sao anh ta tìm tôi?
- Chính ông cảnh sát trưởng vừa mới cho tôi biết... Anh ta cần hai ngàn francs gấp. Thứ tư, anh ta đến đây và đã hỏi sau khi ông đi khỏi đây.
- Tôi lên phi cơ vào lúc năm giờ...
- Anh ta trở lại đây hai lần... Chắc anh ta muốn tôi cho mượn số tiền đó, nhưng quá lớn đối với tôi. Sau đó anh ta đến Câu lạc bộ...
- Anh ta cần gì hai ngàn francs kia chứ?
- Chủ nhà dọa tống cổ anh ta...
Carus quay sang viên cảnh sát trưởng.
- Đúng vậy không?
- Đó là anh ta đã nói với tôi như vậy...
- Ông đã bắt anh ta à?
- Không. Sao thế?
- Tôi không biết. Câu trả lời của tôi thật ngu ngốc...
- Ông nghĩ là anh ta có thể đã giết Sophie à?
Đôi chân, vẫn đôi chân! Nó vẫn tiếp tục lên tiếng dưới tấm khăn trải bàn trong khi khuôn mặt Nora vẫn lạnh tanh như tiền.
- Tôi không thấy anh ta giết dù người đó là ai... Người ta sử dụng vũ khí gì?... Báo chí không nói đến... Rađio cũng không nốt...
- Một khẩu súng ngắn tự động...
- Francis không bao giờ có súng...
- “Có đấy! - Giọng nói khàn khàn rõ ràng của Nora xen vào - Anh đã thấy nó. Đêm đó, ở nhà anh ta, thậm chí anh đã sợ. Anh ta đã uống nhiều. Anh ta vừa kể lại cho chúng ta một cảnh đánh cướp nhà băng...
Anh ta đã quấn một chiếc vớ của Sophie trên đầu và khởi sự đe dọa chúng ta bằng khẩu súng ngắn, ra lệnh cho chúng ta đứng dán sát vào tường, tay giơ lên... Tất cả mọi người đều vâng lời để đùa chơi..
Anh là người duy nhất đã sợ và đã tự hỏi súng có nạp đạn không...”
- Em có lý... Anh nhớ lại chuyện đó rồi. Anh không cho đó là quan trọng, chính anh cũng đã uống nhiều...
- Cuối cùng thì anh ta để lại khẩu súng trở lại ngăn kéo chiếc tủ com-mốt...
- Có ai ở đó? - Maigret hỏi.
- Cả bọn... Maki, Dramin, Pochon... Dramin đi với một cô gái tôi chưa từng gặp và tôi không còn nhớ cô ấy nữa... Cô gái bị bệnh và gần một giờ ở trong toilet...
- Jacques cũng có ở đó...
- Với cô bạn mới, đúng, cô ta đã có thai...
- Có ai đó biết là năm vừa rồi, có thể Sophie cũng đã có thai?
Tại sao Nora quay phắt lại phía Carus? Ông này nhìn cô ta, ngạc nhiên.
- Anh đã biết à?
- Không. Nếu cô ta đã có một đứa con...
- Cô ấy không có đâu, viên cảnh sát trưởng xác định. Cô ta đã cho tống ra giữa tháng thứ ba và tháng thứ tư...
- Điều đó đã không xảy ra.
Maki đằng hắng trong góc của anh ta, như để nhắc nhở Maigret tới phiên mình. Anh ta đã có thời gian đủ để kết thúc bữa ăn và tỏ ra sốt ruột.
- Chúng tôi đã nói với ông tất cả những gì chúng tôi biết, ông cảnh sát trưởng à... Nếu ông có cần đến tôi, cứ đến gặp ở văn phòng của tôi...
Có thật ông ta nháy mắt với ông trong khi rút tấm danh thiếp từ chiếc bóp của mình và đưa cho ông không?
Maigret có cảm tưởng là Carus còn nhiều chuyện khác để nói, nhưng sự có mặt của Nora đã ngăn ông ta lại.
Ngồi trở lại góc của mình, Maigret cuối cùng cũng nhồi được tẩu thuốc trong khi Lapointe báo cho ông với một nụ cười nhẹ:
- Anh ta còn lưỡng lự; nhưng anh ta sẽ mau chóng đứng lên...
Anh nói về Maki. Vì không thể nhìn phòng ăn do quay lưng lại, nhưng viên thanh tra đã dùng thì giờ để quan sát nhà điêu khắc, người duy nhất nằm trong phạm vi nhìn của anh.
- “Trước tiên, khi ông vào bàn của Carus, anh ta nhíu cặp chân mày rậm, rồi nhún vai... Anh ta có một bình rượu vang đỏ trước mặt... Không tới năm phút sau đó, anh ta đã nốc cạn và ra hiệu cho bồi mang đến bình khác...
Anh ta không để vuột mất dù chỉ một cử chỉ của các ông, một thái độ của các ông... Có thể nói là anh ta cố gắng đọc từng lời trên môi của mỗi người...
Anh ta nhanh chóng tỏ ra sốt ruột... Một lúc sau, anh ta đã gọi chủ quán đến và nói nhỏ với ông ấy... Cả hai người nhìn về phía các ông...
Rồi anh ta hơi chồm lên, sau khi đã nhìn đồng hồ... Tôi tưởng là anh ta sắp đi, nhưng anh ta lại yêu cầu bồi bàn mang đến ly rượu... Anh ta đến đấy!”
Lapointe quả không lầm. Hẳn là phật ý vì không thấy Maigret chịu tốn công, Maki quyết định đi đến ông. Chốc sau, anh ta đứng đó, to kềnh trước mặt hai người.
- Tha lỗi cho tôi - Anh ta thì thào trong khi đưa bàn tay lên thái dương như mơ hồ chào hỏi - Tôi muốn báo trước cho các ông là tôi sẽ đi...
Maigret châm tẩu thuốc thành những làn khói nhỏ.
- Xin mời ngồi, ông Maki... Đó là tên thật của ông chứ?
Nặng nề ngồi xuống, gã đàn ông lầm bầm:
- Hẳn không phải tôi tên là Lecoeur... Đó không phải là tên của một điêu khắc gia... sẽ không ai cho là tôi nghiêm túc...
- Ông biết tôi muốn nói chuyện với ông à?
- Này, bởi vì tôi cũng là bạn của Francis...
Làm thế nào ông biết tin?
- Khi đến đây. Tôi không đọc báo buổi chiều và tôi chẳng bao giờ nghe rađio...
- Điều đó gây sốc cho ông à?
- Tôi ái ngại cho Francis...
- Chứ không cho Sophie sao?
Anh ta không say nhưng đôi gò má đỏ hồng, cặp mắt lấp lánh, những cử động nặng nề.
- Sophie là một con điếm...
Anh ta nhìn từng người một như để thách thức họ nói ngược lại.
- Ông ấy đã nói gì với ông, ông Carus đó?
Anh ta phát âm từ “ông” châm chọc theo kiểu các anh hề.
- Ông ta chẳng biết gì cả, tất nhiên. Còn ông thì sao?
- Ông muốn rằng tôi phải biết hả?
- Ông đã thấy Francis Ricain và vợ anh ta lần sau cùng lúc nào?
- Anh ta, ngày thứ Tư...
- Không có cô ấy à?
- Anh ta một mình.
- Lúc mấy giờ?
- Lúc mười giờ rưỡi. Anh ta đã nói với tôi trước khi tìm đến Bob... Tôi đã ăn xong bữa tối và đang nhấm nháp ly armagnac...
- Anh ta đã nói gì với ông?
- Anh ta đã hỏi tôi có biết tìm Carus ở đâu không... Phải nói với ông là kể cả tôi cũng làm việc cho cái thằng cha đó. Đành vậy, ít hay nhiều... Ông ta cần một hình mẫu cho một phim chẳng ra gì, một phim kinh dị, và tôi đã cung cấp cho ông ấy một cái gì kỳ quặc...
- Ông ta đã thanh toán cho ông chứ?
- Một nửa giá thỏa thuận. Tôi đang chờ nửa còn lại...
- Francis có nói tại sao anh ta muốn gặp Carus không?
- Ông biết anh ta rất rõ mà... Anh ta đang cần hai ngàn đồng... Tôi không có... Tôi mời anh ta một ly và anh ta ra đi...
- Từ đó không gặp lại anh ta à?
- Cả anh ta, cả cô ta... Nàng Nora đã kể gì với ông ư?
- Không chuyện gì đáng cả. Bà ấy không có cả yêu mến Sophie...
- “Bà ta không bao giờ yêu mến ai đâu. Không ngạc nhiên khi ngực bà ta lép đến thế, tôi xin lỗi ông, điều này không được dí dỏm cho lắm... Tôi không ưa bà ta, ông ta cũng vậy, cho dù những nụ cười và những cái bắt tay của ông ta. Thoạt nhìn, họ không được xứng đôi, ông ta toàn là mật, bà ta thì toàn giấm, nhưng chung quy họ ngang cơ nhau...
Khi một ai đó có thể làm lợi cho họ, họ vắt anh ta như vắt trái chanh cho đến giọt cuối cùng, rồi sau đó họ quẳng vỏ...”
- Điều đó đã xảy ra cho ông à?
- Họ đã nói gì về Francis với ông? Ông chưa trả lời tôi...
- Carus có vẻ đánh giá cao anh ta...
- Còn bà ta?
- Bà ấy không ưa anh ta...
- Họ đã đề cập đến Sophie chứ?
- Họ đã kể lại cho tôi câu chuyện về phòng ngủ ở Raphael, vào một đêm mọi người đều đã uống...
- Tôi có ở đó...
- Dường như không có gì xảy ra, giữa Carus và Sophie...
- Dóc tổ!
- Ông đã nhìn thấy họ à?
- Tôi đã hai lần đi ngang căn phòng, để đến phòng vệ sinh mà họ không trông thấy. Cô ta cũng đã từng nhử tôi... Cô ta muốn tôi tạc một tác phẩm điêu khắc dựa theo cô ta, mà tôi là một người theo phái trừu tượng... Cuối cùng tôi đành chấp nhận, cho rảnh nợ.
- Ông đã là tình nhân của cô ấy?
- Phải nói rõ là tôi ngủ với cô ta, vì lịch sự. Cô ta sẽ oán tôi nếu tôi không làm thế! Tôi không tự hào, là vì Francis không đáng để lấy thứ đồ đĩ rạc...
- Cô ta có nói, kể cả với ông, về ý định tự tử của mình không?
- Tự tử, cô ta ấy à? Trước tiên, nếu một người đàn bà nói về chuyện đó, thì chắc chắn là họ sẽ không bao giờ làm cả... Cô ta đóng kịch với tất cả mọi người, với mỗi người một vai diễn khác nhau...
- Francis đã biết chuyện?
Maigret cũng bắt đầu gọi Francis, như thể ông ngày càng gần gũi với Ricain hơn.
- Nếu ông muốn biết ý kiến của tôi thì anh ta có nghi ngờ chuyện đó. Anh ta đắp tai ngoảnh mặt, nhưng anh ta nổi điên lên... Anh ta có yêu cô ả thực sự không? Có nhiều lúc tôi tự hỏi như vậy hay anh ta giả vờ? Anh ta đã lãnh trách nhiệm bảo bọc cô ả và anh ta không muốn bỏ cô ta... Cô ả chắc khiến anh ta tin rằng mình sẽ tự sát nếu anh ta bỏ rơi...
- Ông có tin là anh ta có tài không?
- Còn hơn là tài năng... Trong tất cả chúng tôi, đó là người duy nhất sẽ làm được cái gì đó lớn lao thật sự. Tôi không phải là tệ trong giới của tôi, nhưng tôi biết những hạn chế của mình... Còn anh ta thì ngày mà anh ta khởi sự...
- Xin cám ơn ông, ông Maki...
- Ta cứ gọi Maki ngắn gọn. Đó là một tên gọi không đi kèm với chữ ông.
- Xin chào, Maki!
- Chào ông cảnh sát trưởng... Và anh này đây, tôi cho rằng đấy là một trong các viên thanh tra của ông chứ? Cũng xin chào...
Anh ta rời khỏi với một dáng đi nặng nề sau khi khẽ chào về phía Bob.
Maigret chấm mồ hôi.
- Còn lại một người, Dramin, đang chúi mũi vào kịch bản, nhưng tối nay thế là đủ chán ngấy rồi...
Ông đưa mắt tìm gã bồi và yêu cầu tính tiền. Chính Mandille vội vã chạy đến:
- Cho phép tôi xem cả hai ông như những vị khách mời.
- Không được đâu... - Maigret thở ra.
- Ông ít ra cũng nhận một ly armagnac lâu năm chứ?
Đành phải chịu như vậy.
- Ông đã có được những thông tin mà ông hy vọng chứ?
- Tôi bắt đầu tìm thấy trong nhóm của họ...
- Không phải tất cả họ đều ở đây... Ông đã không nói chuyện với Gérard à?
Ông ta chỉ Dramin lúc đó kịch bản trong bàn tay, đang đi về phía cánh cửa.
- Này! Gerard... Tôi giới thiệu cậu ông cảnh sát trưởng Maigret và một trong những viên thanh tra của ông ấy... Cậu uống một ly với chúng tôi chứ?
Cận thị nặng, anh ta mang cặp kính dầy và đầu chúi về phía trước.
- Rất vui mừng... Nhưng tôi xin lỗi các ông... Không được, tôi có việc phải hoàn tất. À này, người ta đã bắt Francis rồi à?
- Không đâu... Sao thế?
- Tôi không biết... Xin lỗi...
Anh ta lấy chiếc mũ trên móc áo và mở cửa rồi đi dọc theo vỉa hè xa dần.
- Không cần phải chú ý... Anh ta xưa nay thế. Tôi cho rằng đó là điều làm điệu, là cách để tự cho mình quan trọng. Anh ta đóng vai người đãng trí, kẻ cô độc... Có thể anh ta giận ông đã không đến tìm anh ta, tôi thề là tối nay anh ta không đọc được một dòng...
- Chúc sức khỏe ông...- Maigret lầm bầm. Về phần mình, tôi muốn chóng được lên giường nằm.
Dù vậy với Lapointe đi cùng, ông đi theo đường Saint-Charles đến gõ nhẹ cửa phòng cho thuê. Lourtie ra mở cửa. Anh ta đã cởi bỏ chiếc áo veston và mái tóc xổ ra vì đã ngủ trong chiếc ghế bành. Căn phòng chỉ được soi sáng bởi một ngọn đèn ngủ và mùi của chất khử trùng vẫn chưa tan.
- Không ai đến hả?
- Hai nhà báo.. Tôi chẳng nói gì với họ cả ngoài việc bảo họ đến Quai tìm hỏi...
- Không có điện thoại à?
- Người ta có gọi hai lần.
- Ai vậy?
- Tôi không biết gì cả... Tôi nghe chuông điện thoại reo... Tôi cầm máy, la lớn: Alô. Tôi nghe tiếng thở ra ở đầu đây bên kia, nhưng họ không nói gì cả rồi cúp máy ngay.
- Hai lần à?
- Hai lần.
- Vào lúc mấy giờ?
- Lần đầu hồi tám giờ mười, lần sau đó một lúc...
Vài phút sau, Maigret gà gật trên chiếc xe nhỏ màu đen mang ông trở về nhà.
- Anh mệt nhừ. - Ông thú thật với vợ mình khi bắt đầu cởi bỏ quần áo ngoài.
- Hy vọng là anh đã ăn tối đầy đủ chứ?
- Quá đủ... Anh sẽ mời em đến nhà hàng đó. Nó được coi sóc bởi một cựu ca sĩ nhạc kịch giữ phần đứng bếp, bà ta đã chế biến một trong những món cháo cá...
- Ngày mai, vào lúc mấy giờ?
- Bảy giờ.
- Sớm quá vậy?
Quả thật là quá sớm, bởi vì mới đó đã bảy giờ mà không có bước chuyển tiếp. Maigret thậm chí không có cảm giác mình đã ngủ khi ngửi thấy mùi cà phê và vợ ông lay nhẹ vai ông trước khi đến kéo rèm.
Ánh nắng trong sáng và ấm áp. Thật tuyệt vời khi mở cánh cửa sổ ngay từ lúc thức giấc và nghe tiếng chim sẻ chiêm chiếp hót.
- Em cho là không nên tin cậy anh vào buổi trưa này?
- Không chắc anh sẽ có thì giờ trở về nhà ăn trưa. Một chuyện kỳ lạ... Những con người kỳ lạ... Anh đang sống trong xi-nê và như xi-nê, mọi chuyện bắt đầu từ một trò hề, từ chuyện lấy cắp chiếc bóp của anh...
- Anh cho rằng chính anh ta đã giết cô ấy à?
Bà Maigret, chỉ biết vụ án qua báo chí và radio, tự trách mình ngay vì câu hỏi đó.
- Em xin lỗi anh!
- Dù sao, anh rất khó trả lời cho em...
- Anh không mặc bộ đồ mùa thu sao?
- Không. Thời tiết cũng như hôm qua, anh không thấy lạnh, ngay cả lúc trở về nhà ban đêm.
Ông không chờ xe buýt mà gọi một chiếc taxi và bảo chở đến đảo Saint-Louis. Đối diện với khách sạn Hôtel des Cigognes có một quán rượu với quầy rượu bao quanh bởi những chồng gỗ và những bao than. Torrence, bộ mặt uể oải vì mệt mỏi ngồi đó uống ly cà phê lúc nhân viên cảnh sát trưởng đến tìm gặp.
- Đêm qua thế nào?
- “Như mọi công việc nhẹ nhàng... Không có gì xảy ra cả ngoại trừ bây giờ thì tôi biết giờ giấc mỗi người tắt đèn ở khu này, chắc ở đây có ai đó là người bệnh, ở tầng bốn phía bên phải, bởi vì cửa sổ vẫn còn sáng đèn cho đến sáu giờ sáng...
Ricain của ông không ra ngoài. Những người thuê phòng đã trở vào... Một chiếc taxi đã đưa đến một cặp vợ chồng du lịch... Một chú chó cứ bám riết tôi và theo tôi hầu như cả đêm những lúc tôi đi đi lại lại... Chỉ có thế...”
- Cậu có thể đi ngủ đi.
- Còn bản báo của tôi?
- Sẽ làm vào ngày mai.
Ông bước vào khách sạn mà ông đã biết chủ nhân từ ba mươi năm nay. Đó là một ngôi nhà khiêm tốn hầu như chỉ đón tiếp những khách quen, gần như tất cả từ miền Đông đến, bởi vì chủ nhân là người Alsace.
- Người thuê phòng của tôi thức dậy chưa?
- Cách đây mười phút anh ta đã bấm chuông để nhờ mang cho anh ta một tách cà phê và bánh sừng bò. Người ta vừa mang lên cho anh ta...
- Tối qua anh ăn gì?
- Không ăn gì cả, chắc anh ta đã ngủ ngay tức thì vì khi người ta đến gõ cửa lúc bảy giờ, không nghe tiếng trả lời...
Không có thang máy. Maigret leo bộ lên bốn tầng lầu, đến thềm cầu thang ông vừa thở vừa đứng bất động một lúc trước khi gõ cửa phòng 43.
- Ai đó?
- Maigret.
- Mời vào.
Đẩy chiếc khay trên tấm chăn ra, Francis nhô lên từ giường, ngực trần và gầy gò, mặt đầy râu xanh xanh, cặp mắt bồn chồn. Gã vẫn còn một chiếc bánh trên tay.
- Tôi xin lỗi không đứng lên được; tại tôi không có pyiama...
- Anh ngủ ngon chứ?
- Tôi như bị chết cứng... Tôi đã ngủ vùi đến độ bây giờ đầu hãy còn rất nặng. Mấy giờ rồi?
- Tám giờ mười lăm.
Căn phòng nhỏ và đồ đạc sơ sài, hướng về khoảng sân và các mái nhà. Qua cánh cửa sổ mở he hé, người ta nghe thấy những giọng nói ở các căn nhà kế cận, tiếng la hét của trẻ em trong sân trường học.
- Ông đã phát hiện điều gì chứ?
- Tôi đã ăn tối ở Vieux-Pressoir.
Ricain quan sát Maigret với đôi mắt sắc bén, gã đã lùi về thế thủ, và người ta cảm thấy gã nghi ngờ mọi người nói dối mình.
- Họ có ở đó?
- Có vợ chồng Carus...
- Ông ấy đã nói gì thế?
- Ông ta đoán quyết rằng anh là một thứ thiên tài.
- Tôi cho là Nora đã ân cần khẳng định với ông rằng tôi chỉ là một gã ngu đần chứ gì?
- Gần như vậy. Bà ta chắc hẳn mến anh không bằng ông ấy.
- Và bà ta cũng không mấy mến Sophie!
- Maki cũng thế.
- Say chăng?
- Chỉ vào lúc sau cùng, ông ấy mới bắt đầu lảo đảo.
- Đó là một người tử tế.
Ông ấy cũng chắc chắn rằng anh sẽ trở thành một người nào đó.
- Điều đó có nghĩa tôi không phải là người nào cả...
Gã không ăn hết chiếc bánh. Có thể cho rằng việc Maigret đến đã khiến gã mất ngon.
- Họ đã nghĩ thế nào về chuyện đã xảy ra? Là tôi đã giết Sophie chăng?
- Nói thật ra, không ai tin là anh phạm tội. Tuy nhiên một số nghĩ rằng cảnh sát có ý kiến khác và ai cùng hỏi tôi đã bắt giữ anh chưa.
- Ông đã trả lời thế nào?
- Sự thật.
- Nghĩa là sao?
- Là anh vẫn tự do.
- Ông cho rằng đó đúng là sự thật à? Tôi làm gì ở đây? Ông hãy thừa nhận là có một người canh gác cả đêm trước khách sạn...
- Anh đã trông thấy anh ta à?
- Không, nhưng tôi biết chuyện sẽ như thế nào... Bây giờ, người ta sắp làm gì tôi đây?
Chính Maigret cũng tự đặt câu hỏi như vậy. Ông không muốn để Ricain chạy lung tung trong Paris nhưng mặt khác, ông không có lý do nào đủ để bắt giữ gã ta.
- Tôi đến để trước tiên yêu cầu anh theo tôi về Quai des Orfevres.
- Rồi sau đó?
- Có thể còn vài câu muốn hỏi anh. Từ đây tới lúc đó, người nhái của Đội tuần tra sông có thể sẽ tìm thấy khẩu súng ngắn của anh...
- Họ có tìm thấy hay không, điều đó có thể thay đổi được gì?
- Anh có dao cạo, xà phòng... Có một vòi sen ở cuối hành lang... Tôi đợi anh ở dưới, hoặc ở bên ngoài.
Một ngày mới bắt đầu, cũng trong sáng, cũng dịu ngọt như ngày hôm qua và ngày hôm kia, nhưng còn quá sớm để biết nó sẽ như thế nào.
François Ricain kích thích sự tò mò của viên cảnh sát trưởng, và những ý kiến ông đã thu nhập hôm qua không phải là không khiến gã trở nên khá hấp dẫn.
Dù sao đi nữa, gã là một chàng trai ngoại hạng và Carus đã có ấn tượng về những khả năng của gã. Nhưng chẳng phải Carus hăng lên mỗi lần được người ta giới thiệu một nghệ sĩ, dù rằng sẽ bỏ rơi anh ta chỉ vài tháng hoặc vài tuần sau đó hay sao?
Maigret cần phải đến gặp ông ta ở văn phòng, nơi nhà sản xuất phim đã cho ông một cái hẹn bí hiểm. Ông ta có cái gì đó để nói với ông, cái gì đó ông ta không muốn nói trước mặt Nora. Cô ta đã cảm thấy như thế và viên cảnh sát trưởng tự hỏi liệu Carus có ở văn phòng đường Bassano buổi sáng nay, nếu người tình của ông ta không cản trở ông ta đến đó.
Cho đến bây giờ ông chỉ mới phớt qua một nhúm nhỏ như đã tồn tại ở Paris hàng ngàn, hàng chục ngàn nhóm như vậy, bao gồm những người bạn, những người thân thuộc, những bạn đông liêu, những bạn tình nam và nữ, những khách quen của một quán cà phê hay một nhà hàng, những nhóm nhỏ hình thành, gắn bó nhau một thời gian rồi tan rã để hình thành những nhóm nhỏ bé khác ít nhiều tương tự nhau.
Lại gọi như thế nào người thợ chụp hình đã lấy vợ hai lần, đã có những đứa con với cả hai bà vợ và vừa mới tạo thêm một đứa nữa với một người tình mới?
Ông còn lẫn lộn tên họ và chỗ ở của từng người. Vậy mà việc sát hại Sophie lại do một người quen lui tới của cặp vợ chồng thực hiện, hoặc người quen của riêng thiếu phụ. Nếu không, cô ta đã không mở cửa.
Trừ phi ai đó đã có một chìa khóa?
Ông bước đi hàng trăm bước, như Torrence đã làm cả đêm, nhưng ông thì may mắn đi dạo dưới ánh sáng mặt trời. Đường phố đầy rẫy những bà nội trợ cứ quay đầu về phía quý ông đang đi đi lại lại, hai tay chấp sau lưng, như một ông thầy đang đi lại trong sân trường.
Đúng vậy, ông vẫn còn nhiều câu hỏi để đặt ra với Francis. Và chắc chắn là như ngày hôm qua, ông sẽ có trước mặt một con thú yếu bóng vía, cứ hết lồng lên lại yên tĩnh trở lại, ngờ vực, sốt ruột, rồi bỗng dưng đá hậu một cái...
- Tôi sẵn sàng nghe theo ông...
Maigret chỉ cho gã quán rượu của người bán than.
- Anh không muốn uống chút gì sao?
- Không, cám ơn.
Thật tiếc, bởi vì Maigret sẵn lòng bắt đầu ngày xuân này bằng một ít rượu vang trắng.
