rong thời gian ấy giáo chủ trở về phòng mình, thấy Bernouin đứng cạnh cửa. Ông hỏi xem có gi mới xảy ra không và có tin tức gì về tình hình bên ngoài không. Nghe trả lời không, ông ra hiệu cho hắn ta lui. Còn lại một mình, ông ra mở cửa hành lang, rồi cửa tiền sảnh; d'Artagnan mệt mỏi nằm ngủ trên một cái ghế dài nhỏ. Ông d'Artagnan! Ông gọi, giọng dịu dàng. D'Artagnan không động đậy. - Ông d'Artagnan! - Ông gọi to hơn. D'Artagnan vẫn ngủ. Giáo chủ tiến về phía anh lấy đầu ngón tay chạm nhẹ vào vai anh. Lần này d'Artagnan giật mình thức giấc và tỉnh dậy, đứng ngay đơ như một người lính trong hàng quân. Anh nói: - Có tôi, ai gọi đấy? - Tôi đây! - Mazarin nói, vẻ mặt rất tươi cười. - Xin Các hạ thứ lỗi, - D'Artagnan nói, - tôi mệt quá! - Ông không phải xin lỗi tôi, - Mazarin nói, - vì ông mệt mỏi do phục vụ cho tôi. D'Artagnan ngắm cái vẻ duyên dáng của tể tướng. - Ái chà! - Anh nhủ thầm, - không rõ có câu tục ngữ "điều hay đến ngay khi ngủ" có đúng không nhỉ? - Ông theo tôi - Mazarin bảo. - Này này - D'Artagnan lẩm bẩm. - Rochefort đã giữ lời hứa với ta, nhưng không biết hắn mất biến đi đằng nào ấy nhỉ? Và anh nhìn vào mọi ngóc ngách trong căn phòng mà chằng thấy bóng Rochefort đâu cả. Mazarin vừa ngồi xuống ghế bành vừa sắp xếp lại và nói: - Ông d'Artagnan, bao giờ tôi cũng thấy ông là một con người trung hậu và phong nhã. - Cũng có thể, - D'Artagnan nghĩ, - nhưng ông ta đã mất bao nhiêu thời gian đề nói với mình điều đó. Ý nghĩ ấy không ngăn cản anh cúi sát đất đầu đáp lại lời khen ngợi của ông ta. - Thế này nhé. - Mazarin nói tiếp - đã đến lúc cần tận dụng tài năng và giá trị của ông đấy! Một ánh vui mừng vụt lóe lên, rồi tắt ngấm ngay trong cặp mắt người sĩ quan, vì anh không biết giáo chủ muốn đi đến đâu. Anh nói: - Xin Đức ông cứ ra lệnh, tôi sẵn sàng phục tùng. - Ông d'Artagnan, - giáo chủ tiếp, - dưới triều cũ ông đã lập một số chiến công… - Các hạ quá rộng lòng nhớ lại… Đúng thế, tôi có tham gia chiến tranh với khá nhiều thành tích. - Tôi không nói về thành tích chiến tranh của ông, - Mazarin nói, - vì dù cho nó có gây được tiếng vang nào đó, nó cũng bị những chiến công khác vượt xa. D'Artagnan làm bộ ngơ ngác. - Thế nào! - Mazarin nói, - Ông không trả lời à? - Tôi được Đức ông bảo cho biết ngài muốn nói về những chiến công nào. - Tôi nói về câu chuyện phỉêu lưu… Hề! Ông thừa biết tôi muốn nói gì. - Chao ôi! Thưa Đức ông, không ạ, - D'Artagnan sửng sốt đáp. - Ông kín đáo, càng tốt. Tôi muốn nói chuyện phiêu lưu về Hoàng hậu, về chuỗi hạt kim cương, về chuyến viễn du mà ông đã thực hiện cùng với ba người bạn ông. - Hề, hề - Chàng Gascon nghĩ - phải chăng đây là một cái bẫy? Ta phải vững mới được. Và anh tạo trên nét mặt một vẻ kinh ngạc mà Mondori hoặc Bellerose, những tay hề xuất sắc nhất của thời ấy cũng phải ganh tị. Rất tốt! - Mazarin cười nói. - Hoan hô! Người ta đã nói rất đúng với tôi rằng ông là người mà tôi cần. Thế nào? Ông sẽ làm điều gì tốt lành cho tôi nào? - Tất cả những điều gì Các hạ ra lệnh cho tôi làm, - D'Artagnan đáp. - Ông sẽ làm cho tôi cái điều mà xưa kia ông đã làm cho một bà hoàng hậu chứ? D'Artagnan tự nhủ thầm: "Nhất định là người ta muốn bắt mình phải tuôn ra, cứ đợi đấy. Ông ta chẳng tinh khôn hơn Richelieu đâu, mẹ kiếp…". Anh nói: - Cho một bà hoàng hậu ư, thưa Đức ông. Tôi không rõ Đức ông định nói gì. - Ông không hiểu rằng tôi cần đến ông và ba người bạn của ông ư? - Ba người bạn nào ạ? - Ba người bạn ngày xưa của ông. - Ngày xưa, thưa Đức ông, - D'Artagnan đáp, - tôi không có ba người bạn, tôi có năm mươi bạn. Ở tuổi hai mươi, người ta gọi tất cả thiên hạ là bạn của mình. - Được được ông sĩ quan này! - Mazarin nói - Tính kín đáo là một điều hay, nhưng ngày nay ông có thể sẽ hối tiếc vì đã quá kín đáo. - Thưa Đức ông, Pythagore đã bắt môn đồ của mình giữ im lặng trong năm năm để dạy cho họ biết ngậm miệng. - Còn ông đã giữ im lặng trong hai mươi năm. Thế là hơn một nhà triết học phái Pythagore mười năm lăm, tôi thấy thế là phải rồi: Vậy hôm nay hãy nói đi, vì rằng chính hoàng hậu đã giải lời thề cho ông rồi. - Hoàng hậu ư? D'artagnan nói với một vẻ kinh ngạc lần này không giả tạo nữa. - Phải, hoàng hậu? Và để chứng thực rằng tôi nhân danh bà mà nói với ông, bà đã bảo tôi đưa cho ông xem chiếc nhẫn kim cương này mà bà cho rằng ông cũng biết, và bà đã chuộc lại ở ông des Essarts. Và Mazarin giơ bàn tay về phía viên sĩ quan, anh thở dài khi nhận ra chiếc nhẫn mà hoàng hậu đã tặng anh buổi tối cuộc vũ hội ở toà thị sảnh. - Đúng thật - D'Artagnan nói, - tôi nhận ra chiếc nhẫn kim cưong này trước kia của hoàng hậu. - Ông thấy rõ rằng tôi nhân danh bà hoàng hậu mà nói với ông. Vậy đừng đóng kịch nữa, mà hãy trả lời tôi. Tôi đã nói với ông, và tôi xin nhắc lại, vận hạnh của ông cũng trông vào đấy mà nên. - Thưa Đức ông, thực tình tôi rất cần làm nên những chuyện lớn lao đó. Các hạ đã quên tôi quá lâu. - Chỉ cần tám ngày để sửa chữa điều ấy. Này, ông thì đây rồi, nhưng còn các bạn của ông đâu? - Thưa Đức ông, tôi không rõ. - Sao, ông không biết gì về họ ư? - Không, chúng tôi đã xa nhau lâu lắm rồi. Vì cả ba người đã rời quân ngũ. - Thế ông sẽ tìm họ ở đâu? - Ở bất cứ nơi nào họ sẽ đến. Việc ấy tôi lo. - Tốt! Các điều kiện của ông? - Tiền, thưa Đức ông, chừng nào mà những mưu sự của ta đòi hỏi. Tôi rất nhớ biết bao lần chúng tôi bị trở ngại vì thiếu tiền và không có nhẫn kim cương kia mà tôi buộc lòng phải bán thì hẳn chúng tôi đã phải ở lại giữa đường. - Quỷ quái thật! Tiền, nhiều tiền lắm sao? – Mazarin nói. - Này ông sĩ quan, ông có biết rằng không có tiền ở trong các két bạc của nhà vua không? - Xin Đức ông hãy làm như tôi, bán những hạt kim cương ở mũ miện; hãy tin tôi, không nên mặc cả, với những phương tiện nhỏ mọn người ta làm hỏng những việc lớn. - Thôi này! - Mazarin nói, - chúng tôi sẽ tìm cách làm vừa lòng ông. "Richelieu, - D'Artagnan nghĩ, - hẳn là đã cho ta năm trăm pistoles tiền đặt cọc". - Các ông sẽ theo tôi chứ? - Vâng, nếu các bạn của tôi muốn vậy. - Nhưng nếu họ từ chối, tôi có thể trông cậy ở ông không? - Một mình thì tôi chẳng làm nên trò trống gì, - D'Artagnan lắc đầu nói. - Vậy đi tìm kiếm họ đi. Tôi sẽ nói với họ như thế nào để khiến họ phụng sự Các hạ? - Ông biết rõ họ hơn tôi. Tuỳ tính cách họ mà ông hứa hẹn. - Tôi sẽ hứa hẹn gì? - Rằng họ cứ giúp tôi như đã giúp hoàng hậu và sự trả ơn của tôi sẽ hậu hĩnh. - Chúng tôi sẽ làm gì? - Tất cả vì dường như ông biết làm tất cả. - Thưa Đức ông, khi người ta tin cậy những người khác và muốn rằng họ cũng tin cậy vào mình thì người ta cho biết tình hình rõ hơn là Các hạ đã làm. - Khi nào thời gian hành động đến sẽ hay, - Mazarin nói, - cứ yên tâm, ông sẽ biết tất cả ý nghĩ của tôi. - Thế cho đến lúc ấy? - Chờ đợi và đi tìm các bạn của ông. - Thưa Đức ông, có lẽ họ không ở Paris, chẳc chắn là như vậy, phải đi xa mới được. Tôi chỉ là một viên trung uý ngự lâm nghèo xác xơ mà những chuyến đi thì tốn kém. - Ý định của tôi, - Mazarin nói, - không phải là ông sẽ xuất hiện như một ông hoàng với tiền hô hậu ủng, kế hoạch của tôi cần bí mật và sẽ hỏng bét với những ngựa xe nghễu nghện. - Thưa Đức ông, tôi chẳng thể đi với tiền lương của tôi: vì lương chậm đến ba tháng chưa trả, tôi cũng không thể đi được bằng tiền dành dụm lý do là từ hai mươi năm nay phục vụ trong quân đội, tôi chỉ dành dụm được những khoản nợ nần mà thôi. Mazarin đứng đăm chiêu một lát như phải suy nghĩ một cách hết sức căng thẳng, rồi bước đến bên chiếc tủ ba lần khoá, ông lôi ra một cái túi, nhấc nhấc trên tay hai ba bận để ước lượng nặng nhẹ ra sao trước khi đưa cho d'Artagnan. - Anh cầm lấy chỗ này, - Mazarin thở dài và nói, - đây là cho chuyến viễn du. D'Artagnan nghĩ thầm: "Nếu là những đồng tiền vàng Tây Ban Nha hoặc những đồng êquy vàng thì chúng ta sẽ có thể cộng tác được với nhau đấy!" Anh chào giáo chủ và nhét bọc tiền vào túi áo rộng. - Này thế là xong nhé? - Giáo chủ đáp lại. - Ông sẽ lên đường… - Vâng, thưa Đức ông. - Rất tốt. Nhân tiện, tên các bạn ông là gì nhỉ? - Tên các bạn tôi ư? - D'Artagnan nhắc lại, vẻ hơi băn khoăn. - Phải, trong khi ông đi tìm họ, về phần tôi cũng sẽ cho dò hỏi, may ra biết thêm được chút gì. - Ông bá tước De la Fére, tức Arthos, ông Du Vallon tức Porthos. Ông hiệp sĩ De Herblay, bây giờ là tu viện trưởng Herblay, tức Aramis. Giáo chủ mỉm cười. - Những vị quý tộc đăng vào ngự lâm quân dưới những tên giả để khỏi phương hại đến tên họ tộc. Kiếm dài nhưng hầu bao nhẹ, người ta biết điều đó. - Nếu Chúa muốn rằng những tay trường kiếm kia chuyển sang phụng sự Các hạ. - D'Artagnan nói, - thì tôi xin mạo muội bày tỏ một mong ước là, đến lượt cái hầu bao của đức ông nhẹ đi và hầu bao của họ tăng lên; bởi vì với ba con người kia và tôi, Các hạ sẽ khuấy động toàn nước Pháp và toàn châu Âu nữa, nên điều đó hợp ý ngài. - Những tên Gascon này - Mazarin cười nói - cũng gần ngang với người Ý về tài huênh hoang. - Dù sao, - D'Artagnan nói với một nụ cười tương tự như bộ mặt giáo chủ - dù sao, họ cũng hơn về tài đấu kiếm. Và anh ra đi sau khi đã xin một giấy nghỉ phép được Mazarin cấp ngay và tự mình ký. Vừa mới ra ngoài, anh bèn đến gần một ngọn đèn ngoài sân và nhòm vội vào cái túi. - Những đồng êquy bạc! - Anh buông một câu khinh bỉ, - ta ngờ ngay mà. A, Mazarin, Mazarin, mi không tin cậy ta! Cóc cần! Điều này sẽ mang đến những tai hoạ cho mi! Trong lúc ấy, ông giáo chủ xoa xoa tay. Ông lẩm bẩm: - Một trăm pistol! Mất một trăm pistol ta có được một bí mật mà Richelieu có lẽ phải trả hai mươi nghìn êquy ấy là chưa kể cái nhẫn kim cương này, - Ông ta vừa nói tiếp vừa tình tứ liếc nhìn cái nhẫn mà đáng lẽ phải đưa cho d'Artagnan, ông đã giữ lại, - chưa kể cái nhẫn kim cương này trị giá ít ra là mười nghìn livres). Ông giáo chủ đi vào phòng mình mừng rơn về cái buổi tối này mà ông đã kiếm được món lãi đến là bở, đặt chiếc nhẫn vào trong một hộp tư trang đầy kim cương các loại; vì ông giáo chủ ham thích các loại ngọc thạch, và ông gọi Bernouin vào để cởi bỏ quần áo cho mình, chẳng bận tâm thêm nữa về những tiếng ồn ào vẫn tiếp tục dội từng cơn vào cửa kính và những tiếng súng vẫn, còn vang vọng trơng thành phố Paris, mặc dù lúc ấy đã hơn mười một giờ đêm. Trong khi đó d'Artagnan lần về phía con đường Tiquetonne nơi quán "Con dê cái nhỏ". Ta hãy nói vài lời về d'Artagnan làm thế nào mà lại chọn nơi trú ngụ ấy. Chú thích:(1) Tiền cũ của Pháp, một pistol bằng ba êquy và bằng mườl livres