Nguyên tác: “The Money Changers”
Số lần đọc/download: 266 / 9
Cập nhật: 2020-06-28 13:34:23 +0700
Chương 3
T
ất cả những ai dự cuộc họp sáng hôm đó đều không rời khỏi phòng họp nhanh như Roscoe Heyward. Tâm trạng sầu não, họ chưa muốn về mà còn đứng túm năm tụm ba trao đổi ngoài hành lang.
Ông nhân viên già lâu năm Pop Monroe thầm thì vào tai Edwina d’Orsey:
- Hôm nay là một ngày đáng buồn. Rất đáng buồn?
Bà gật đầu tán thành, bởi Edwina không sao thốt lên được lời nào lúc này. Ben Rosselli không phải chỉ là sếp mà còn là người bạn, đã tin cậy giao phó cho bà một vị trí quan trọng trong nhà băng: giám đốc chi nhánh chính tại đây.
Alex Vandervoort dừng lại bên Edwina, trỏ cửa phòng giấy của ông hỏi:
- Bà vào với tôi một lát không, Edwina?
- Có, bà đáp, giọng biết ơn.
Phòng giấy của quan chức cao cấp nhà băng đều nằm trên cùng một tầng với hội trường lớn: tầng ba mươi sáu của toà cao ốc dùng làm trụ sở giao dịch chính thức của Ngân hàng Thương mại số một Hoa Kỳ. Giống các phòng giấy khác, phòng của Alex Vandervoort chia làm hai ngăn, một dùng làm việc, một là phòng khách để nghỉ ngơi hoặc tiếp chuyện bình thường. Vừa vào đến phòng, Edwina ấn nút máy pha cà phê, rót ra một tách. Vandervoort thì châm tẩu thuốc. Edwina ngắm vẻ nhanh nhẹn của ông. Hai bàn tay Vandervoort cũng to bè và ngắn như thân hình ông ta. Các móng tay đều sửa rất cẩn thận.
Giữa hai người có một tình bạn lâu năm. Là giám đốc chi nhánh chính của nhà băng, Edwina ở vị trí thấp hơn Alex Vandervoort, nhưng ông đối xử với bà bình đẳng, ngang hàng và khi cần có việc với bà, luôn đến gặp bà làm việc trực tiếp chứ không thông qua các khâu hành chính.
Edwina d’Orsey nói:
- Đây chính là lúc tôi muốn nói với anh, rằng anh gầy đi đấy.
Một nụ cười nở rộng làm tươi nét mặt Vandervoort:
- Chị thấy thế à?
Vốn thích ăn thức ngon, uống rượu ngon, Vandervoort đang có khuynh hướng phì ra, mặc dù ông đều đặn tuân theo chế độ kiêng khem nghiệt ngã.
Cả hai đều muốn tránh đề tài đang làm họ buồn rầu!
- Chỗ chị công việc vẫn chạy đều đấy chứ?
- Chạy rất tốt là đằng khác. Tôi đang lạc quan tin rằng sang năm tình hình sẽ còn thuận lợi hơn.
- Thế anh Lewis thì nhận định tình hình sang năm thế nào?
Lewis d’Orsey là chồng Edwina, là chủ kiêm tổng biên tập một thứ báo tài chính phạm vi hẹp, chỉ phát hành đến tay những độc giả đặt mua dài hạn, dưới hình thức những bức thư, và rất có uy tín trong giới kinh doanh.
- Anh ấy thì chuyên bi quan. Lewis dự đoán một sự mất giá của đồng đô la, lần thứ nhất nhẹ thôi, nhưng lần thứ hai sẽ rất nặng, như đã từng xảy ra với đồng Bảng Anh.
- Tôi cũng nhìn nhận giống Lewis, nhất là về chuyện đồng đô la.
- Alex Vandervoort nói.
- Chị biết không Edwina? Một trong những sai lầm lớn nhất của hệ thống ngân hàng Hoa Kỳ, là không bao giờ vận động khách hàng của chúng ta đưa tiền tệ nước ngoài vào tài khoản tiền tệ của họ, chẳng hạn đồng frăng Thuy Sỹ, mác Đức vân vân, như các nhà băng đồng nghiệp của chúng ta tại châu Âu thường làm. Tất nhiên chúng ta vẫn thu xếp chuyện đó cho những hãng có yêu cầu và chúng ta hưởng những khoản lợi nhuận rất lớn qua việc chuyển đổi đó, nhưng hầu như không bao giờ chúng ta làm chuyện đó cho các khách hàng loại nhỏ và loại trung. Giá như trước đây mười năm, hoặc chí ít là năm năm, chúng ta khuyên khách hàng giữ một phần tài khoản của họ tại nhà băng chúng ta bằng ngoại tệ, thì có phải vừa rồi họ được hưởng lãi do sụt giá đồng đôla không? Trong khi như thế này họ bị thiệt khá nhiều.
- Nhưng kho bạc Liên bang sẽ nhận định về chuyện này thế nào?
- Tất nhiên họ phản đối, nhưng cuối cùng trước sức ép dư luận họ sẽ phải im tiếng. Xưa nay đều như thế.
- Đã lần nào anh đưa ý kiến đó ra ở cấp cao chưa?
- Một lần, nhưng tôi bị họ chặn họng ngay. Họ bảo đối với chúng ta, các chủ nhà băng Hoa Kỳ, thì đồng đôla bao giờ cũng là thiêng liêng, mặc dù nó cũng mặt yếu kém của nó. Đây là một chính sách đà điểu, tự huyễn hoặc mình! Chúng ta tuyên truyền trong dân chúng quan niệm đó và cuối cùng làm thiệt hại cho họ. Chỉ một số ít ỏi nhà băng Hoa Kỳ khôn ngoan mở tài khoản tại các nhà băng Thuy Sĩ, Trước khi đồng đô la mất giá.
Edwina nói:
- Tôi nhiều lúc đã suy nghĩ về chuyện này. Mỗi lần đồng đô la sụt giá, các chủ nhà băng đều biết trước vậy mà không báo cho khách hàng biết để họ đề phòng mà chúng ta chỉ báo cho một số khách hàng được đặc biệt ưu đãi.
- Điều này trái với lợi ích của Tổ quốc. Ngay cả Ben Rosselli... Vandervoort vội ngưng bặt và cả hai đều im lặng một lúc lâu.
Thành phố công nghiệp này của miền Trung - Tây Hoa Kỳ, trải rộng bên dưới cửa sổ phòng giấy của Alex Vandervoort. Gần đó những phố buôn bán hẹp và sâu như những khe núi, rải rác chốc chốc lại có một toà cao ốc, chỉ thấp hơn Toà Cao ốc của Ngân hàng Thương mại số Một Hoa Kỳ này đôi chút. Xa xa dòng sông uốn cong chữ S chen chúc các loại tầu thuyền. Nước sông xám xịt, lúc nào cũng bị ô nhiễm nặng.
Ngay liền dưới chân toà cao ốc họ đang ngồi là khu dân nghèo với những đường phố cổ xưa, những hẻm những ngõ chằng chịt. Giữa khối nhà cửa lộn xộn đó nổi bật lên vài toà nhà mới xây và bộ khung của một toà nhà nữa in hình trên nền trời.
Edwina trỏ hai toà nhà, một vừa xây xong và một đang xây dở, nói:
- Nếu tôi gặp phải hoàn cảnh như Ben Rosselli hiện giờ và tôi muốn lưu lại một kỷ niệm trên thế gian này, tôi sẽ gắn họ tên tôi vào khu phố cổ Forum East kia.
Alex Vandervoort đưa mắt theo hướng mắt của Edwina, nói:
- Tôi hiểu ý chị, Edwina. Nếu không có Ben Rosselli nhúng tay vào thì cái đề án kia sẽ còn trên giấy.
Đề án Forum East có tham vọng thành thị hoá khu phố cổ này ở trung tâm thành phố. Tổng giám đốc nhà băng Ben Rosselli đã đưa vốn của nhà băng này đầu tư vào việc thực hiện nó. Alex Vandervoort được ông giao trách nhiệm coi sóc phần công việc này, và Edwina với tư cách giám đốc chi nhánh nhà băng, có nhiệm vụ vận động khách gửi tiền để xây dựng và góp những khoản vay tín chấp.
Edwina nói:
- Sắp tới nhà băng sẽ có nhiều thay đổi...
Bà suýt nói thêm câu “sau khi Rosselli qua đời, nhưng đã kịp ghìm lại.
- Dĩ nhiên là sẽ có nhiều thay đổi, thậm chí có những cải tiến lớn, nhưng tôi vẫn hy vọng là tất cả những thứ đó sẽ không tổn hại đến việc tiến hành đề án Forum East –
- Ôi, ông Ben Rooselli còn nói năng với chúng ta mới cách đây một tiếng đồng hồ. - Edwina thở dài nói.
- Vậy mà chúng ta đã bàn đến tương lai nhà băng của ông ta, trong khi ông ta vẫn chưa rời khỏi thế gian này. Chị định nói thế chứ gì? Nhưng Edwina ạ, sự đời là như thế. Ben Rosselli xưa nay vẫn mong muốn như thế. Sau đây chúng ta sẽ phải quyết định một số điều cực kỳ quan trọng.
- Chẳng hạn chọn một tổng giám đốc mới.
- Chẳng hạn điều ấy.
- Rất nhiều người trong nhà băng hy vọng chức ấy sẽ vào tay anh đấy, Vandervoort.
- Bản thân tôi cũng mong như thế.
Cả hai đều không nhắc lại chuyện, cho đến ngày hôm nay Alex Vandervoort vẫn được coi là người trong tương lai sẽ kế nghiệp, người được Ben Rosselli lựa chọn vào chức tổng giám đốc sau ông. Nhưng không ai ngờ khả năng đó lại xuất hiện quá nhanh như thế này. Alex Vandervoort làm việc ở nhà băng này mới được hai năm. Trước đó ông làm việc ở Kho Dự trữ Liên bang và Ben Rosselli đã đích thân mời Vandervoort về cộng tác với ông. Trong lúc thuyết phục Vandervoot, Ben Rosselli đã ló ra ý định của ông là sau này Vandervoort sẽ thay chân ông làm tổng giám đốc nhà băng này.
Hôm đó Ben Rosselli đã bảo Alex Vandervoort:
“Sau đây năm năm hoặc khoảng thời gian đó, tôi muốn bàn giao việc điều hành nhà băng, cho một người nào đủ sức đảm nhiệm những khoản tiền khổng lồ, mà vẫn đem lợi nhuận lại cho nhà băng. Bởi nghề ngân hàng đòi hỏi người điều hành phải luôn đứng trên thế mạnh. Tôi cần một người không chỉ giỏi nghiệp vụ, mà còn biết cách làm lợi cho các khách hàng loại nhỏ và trung, bởi chính loại khách hàng này tạo nên nền tảng cho sức mạnh của chúng ta. Sai lầm của các chủ nhà băng lớn trên thế giới ngày hôm nay, chính là họ quá ít quan tâm đến lợi ích của loại khách hàng đông đảo này.
Ben Rosselli không hứa hẹn điều gì cụ thể, nhưng ông già đã nói:"Vandervoort, tôi có cảm tưởng ông chính là người tôi mong ước. Chúng ta làm việc với nhau một thời gian và khi đó ta sẽ quyết định."
Alex Vandervoort rời Kho bạc Dự trữ quốc gia Iiên bang, đem khả năng và kinh nghiệm cùng những kiến thức tiên tiến nhất, phục vụ Ngân hàng thương mại số Một Hoa Kỳ này. Những kiến thức mớí nhất đã giúp ông phát huy tài năng. Ông còn hợp với Ben Rosselli cả trong cách nhìn triết học đối với hoạt động kinh doanh.
Thủơ trẻ, Vandervoort đã biết đến ngân hàng thông qua cha ông, một người Hà Lan nhập cư, sang Hoa Kỳ làm một chủ trại nông dân tại bang Minnesota. Ông Pieter Vandervoort, cha của Alex Vandervoort đã vay ngân hàng một khoản tiền. Để trả tiền lãi cho ngân hàng, cha ông đã phải làm lụng vất vả đêm ngày. Cha ông thức dậy từ lúc mặt trời chưa mọc và chỉ khi mặt trời lặn cụ mới về nhà nghỉ ngơi. Ông cụ lao động mỗi tuần đủ bảy ngày, cuối cùng chết vì kiệt sức và trong nghèo khổ. Ngân hàng chủ nợ của cụ đã rao bán toàn bộ tài sản của cụ, để bù vào số tiền cụ nợ họ, bao gồm cả vốn lẫn lãi. Thực tế đó giúp Alex Vandervoort hiểu ra rằng, đứng bên phía nhà băng tốt hơn là đứng bên phía khách hàng. Nhờ một học bổng, ông được theo học trường Đại học tổng hợp Harvard, tốt nghiệp khoa kinh tế chính trị hạng ưu.
Edwina nói:
- Những chuyện đó sẽ được giải quyết thôi. Hội đồng quản trị sẽ bầu Tổng giám đốc mới.
- Đúng thế. - Alex Vandervoort lơ đãng đáp.
Ông đang hồi tưởng lại cha ông ngày xưa. Những kỷ niệm về Ben Rosselli và kỷ niệm về cha ông, Pieter Vandervoort, bỗng nhiên chập chờn, quấn quít nhau một cách kỳ lạ.
Edwina nói:
- Tiêu chuẩn thâm niên không phải tiêu chuẩn duy nhất.
- Nhưng cũng là một tiêu chuẩn quan trọng.
Alex Vandervoort thầm cân nhắc các khả năng. Ông biết ông có đủ trình độ nghề nghiệp và kinh nghiệm mới mẻ để lãnh đạo nhà băng, nhưng rất có thể các thành viên Hội đồng quản trị thích bầu người nào họ quen biết lâu năm hơn, như Roscoe Heyward chẳng hạn. Ông ta làm việc ở nhà băng ấy đã gần hai chục năm. Mặc dù có những mâu thuẫn giữa Ben Rosselli và Roscoe Heyward, đa số thành viên Hội đồng vẫn tín nhiệm Heyward hơn Vandervoort. Từ hôm qua trở về trước, vị trí Vandervoort thuận lợi hơn Heyward, nhưng bây giờ tình thế đã đảo ngược.
Ông đứng dậy, gõ tẩu để rũ tàn thuốc ra gạt tàn:
- Tôi phải vào làm việc thôi.
- Tôi cũng vậy.
Tuy nhiên, sau khi Edwina ra khỏi phòng, Vandevoort còn lại một mình, ông vẫn ngồi yên trên ghế bành, suy nghĩ vẩn vơ.
Edwina dùng thang máy tốc hành nối tầng nhà của văn phòng nhà băng thẳng xuống tầng trệt. Bà bước ra tiền sảnh của Toà Cao ốc. Kiến trúc của toà nhà này tuyệt đẹp, kết hợp nghệ thuật của toà cao ốc Trung tâm Lincoln ở New York với của nhà thờ Sixtine. Các nhân viên nhà băng, khách hàng và khách tham quan đi lại chen chúc trong toà nhà.
Bác nhân viên bảo vệ đứng canh ngoài cửa lớn cất tiếng chào và Edwina thân ái đáp lại.
Ra khỏi cổng lắp kính hình vòng cung, Edwina ra đến ngoài. Bà đưa mắt nhìn bao quát quảng trường Rosselli gần như một công viên lớn, với những cây cao vút, các ghế băng, những tác phẩm điêu khắc và một vòi phun nước lớn. Mùa hè, rất nhiều nhân viên nhà băng ra ngoài này ăn bữa trưa theo cách đơn giản. Nhưng vào mùa này, Edwina cảm thấy khung cảnh nơi đây sao mà ảm đạm đến thế. Gió thổi mạnh làm bay lên những lá vàng rụng và bụi. Những khách bộ hành co ro rảo bước. Edwina chui vào đường ngầm, nối toà cao ốc, đại bản doanh nhà băng với chi nhánh chính, nơi bà làm giám đốc. Chi nhánh của Edwina chỉ là một toà nhà hai tầng nhẹ nhõm.