hiều người vẫn còn giữ lại ấn tượng lo âu, dai dẳng trong hai ngày hôm đó của tháng Mười. Hôm ấy là thứ Ba, Ben Rosselli, chủ tịch Hội đồng quản trị kiêm Tổng Giám đốc Ngân hàng Thương mại số một Hoa Kỳ, đồng thời là cháu nội của cố sáng lập viên nhà băng này đã công bố một tin ghê rợn. Tin này lập tức loan truyền khắp các phòng ban và ra cả bên ngoài.

Hôm sau, thứ Tư, người ta phát hiện ra một vụ ăn cắp ngay tại chi nhánh chính của Ngân hàng đóng ngay ở trung tâm thành phố, sự kiện này mở đầu cho một loạt sự kiện nối tiếp nhau như phản ứng dây chuyền, đầy bất ngờ, dẫn đến một thảm họa tài chính, đến một bi kịch con người, đến một cái chết.

Khi Tổng giám đốc Ben Rosselli gọi điện cho một số các quan chức thân cận dưới quyền, chưa ai đoán được ông định nói điều gì. Một số nhận được lời triệu tập trong lúc họ ăn sáng ở nhà, số khác vào lúc họ bước vào phòng giấy. Dĩ nhiên đó là những quan chức cấp cao nhất nhà băng, nhưng Ben Rosselli còn triệu tập cả một số nhân viên kỳ cựu mà ông vẫn thường coi là bạn bè thân thiết. Tất cả đều nhận được câu triệu tập y hệt nhau:

"Mời đến hội trường họp lớn trong Tòa nhà cao ốc vào mười một giờ sáng nay."

Đó là tên gọi trụ sở công khai của Ngân hàng Thương mại số một Hoa Kỳ. Đúng giờ quy định, khoảng hai chục người đã tề tựu trong phòng họp. Trong lúc chờ đợi, họ vẫn đứng bàn tán xôn xao, không ai quả quyết kéo ghế ra ngồi.

Đột nhiên một tiếng nói to làm mọi người ngừng trò chuyện:

- Ai cho phép bác làm chuyện này?

Các cặp mắt quay cả lại nhìn người vừa nói câu đó: Roscoe Heyward, Phó tổng giám đốc, đặc trách khu vực các tài khoản. Ông ta quát hỏi bác quản lý nhà ăn dành cho các quan chức cao cấp của nhà băng, lúc này đang rót rượu Xeres ra ly.

Đây là thứ rượu quý đặc biệt của Tây Ban Nha. Là cấp lãnh đạo cao, Roscoe Heyward nổi tiếng là người nghiệt ngã trong công việc theo đúng các khuôn phép của nhà băng.

- Sao lại được uống rượu trong giờ làm việc. Mà mới sáng ra như thế này?

Một số người đã chìa tay định cầm ly rượu vội rụt tay lại. Bác quản lý mặc áo vét chế phục trắng đáp:

-Tôi theo lệnh của Ngài Tổng giám đốc. Thậm chí Ngài còn yêu cầu lấy loại Xeres quý nhất.

Alex Vandervoort vốn tính thoải mái, nói chen:

- Giờ giấc đâu phải điều quan trọng? Rượu ngon ta, cứ uống, tội gì?

Vóc lực lưỡng, mặc bộ âu phục mầu ghi nhạt rất sang, mắt xanh biếc, tóc vàng lốm đốm bạc ở thái dương, ông ta cũng là Phó tổng giám đốc. Vẻ ngoài dễ dãi và thái độ hồn nhiên khiến ít ai biết ông là người có nghị lực sắt đá.

Heyward và Vandervoort cùng là Phó tổng giám đốc, vị trí quan trọng ngang nhau. Tuy xung khắc về nhiều quan điểm nhưng họ vẫn có đủ thiện chí và kinh nghiệm để cộng tác với nhau trong công việc. Dù sao thì mỗi người cũng có những tay chân riêng.

Các quan chức thấp hơn và nhân viên gần như chia thành hai phái đối lập. Vandervoort nhấc hai ly rượu Xeres, đưa một cho Edwina d’Orsey, một phụ nữ tóc đen, có thân hình nở nang, nữ giám đốc chi nhánh chính của nhà băng này. Bà thấy cặp mắt khó chịu của Heyward nhìn mình nhưng vẫn nhận ly rượu. Những người khác do dự một lát rồi ngượng nghịu bắt chước Edwina, cũng nhấc ly. Mặt Roscoe Heyward cau lại. Ông ta định nói gì đó nhưng cố ghìm.

Trưởng Ban bảo vệ Nolan Wainwright, người da đen, thân hình vạm vỡ và khuôn mặt hệt như của nhân vật Othello, cùng một trong hai thành viên da đen của ủy ban điều hành có mặt, đứng cạnh cửa. Đột nhiên Wainwright lớn tiếng nói:

- Thưa bà d’Orsey, thưa các ông, Ngài Tổng giám đốc đã tới.

Tất cả mọi người ngừng bặt.

Ben Rosselli bước vào, ông khẽ mỉm cười, đưa mắt nhìn lần lượt tất cả mọi người. Vẻ đầm ấm như của một người cha toát ra trên khuôn mặt và toàn bộ con người ông, nhưng ông lại có một vẻ bình thản, tự tin là thứ xưa nay ông vẫn có và chính vẻ tự tin đó đã truyền lòng tin đến cho hàng ngàn khách hàng, những người phó thác tài sản của họ cho ông. Tính cách song đôi trong con người vị Tổng giám đốc được phản ánh vào cách ăn mặc: bộ âu phục đen giản dị thích hợp cả với nhà chính khách lẫn nhà tài phiệt, áo gi-lê của Ben Rosselli cài sợi dây chuyền bằng vàng của chiếc đồng hồ quả quít.

Ben Rosselli giống một cách lạ lùng ông nội ông, Giovanni Rosselli, người đã có công sáng lập nhà băng này trước đây một trăm năm, bấy giờ còn đóng trụ sở dưới tầng hầm của một hiệu tạp hóa. Cũng khuôn mặt đôn hậu với mái tóc hoa râm rất dầy, cũng hàng ria mép rất rậm, y hệt chân dung vị sáng lập viên của nhà băng ngày xưa, nay được in trên bìa các cuốn sổ tiết kiệm của nhà băng trao cho khách hàng các tấm séc du lịch, và được tạc thành pho tượng bán thân dựng trên quảng trường Rosselli trước cổng vào tòa cao ốc, nơi đóng trụ sở chính của Ngân Hàng Thương Mại số một Hoa Kỳ.

Nét mặt của cả hai người đều ngay thẳng, chân phương, ít ai đoán được là cả hai đều khôn ngoan và có ý chí sắt thép, hai phẩm chất tạo nên sự phồn vinh của Ngân hàng này. Tuy nhiên hôm nay Ben Rosselli không có được vẻ nhanh nhẹn hoạt bát mọi khi. Mọi người đều ngạc nhiên thấy ông chống cây can, dáng mỏi mệt.

Ben Rosselli đưa tay định kéo ghế ngồi, nhưng Trưởng ban bảo vệ Wainwright đã nhanh tay hơn ông. Vị Tổng giám đốc vừa ngồi xuống vừa mấp máy lời cảm ơn. Rồi ông giơ tay chào mọi người. Ông nói:

- Tôi không giữ các vị lâu đâu, nhưng vị nào muốn, xin cứ ngồi xuống. Ôi! Cảm ơn!

Câu cuối cùng này ông nói với hầu bàn vừa đưa ly rượu Xeres cho ông và lập tức lui ra. Một người nào đó kéo ghế mời Edwina d’Orsey. Vài người nữa lục tục ngồi xuống, trong khi đa số vẫn đứng. Alex Vandervoort nâng cao ly rượu, nói:

- Hình như Tổng giám đốc triệu tập chúng tôi để ăn mừng điều gì đó. Xin hỏi, điều gì vậy?

Một nụ cười khẽ lướt trên môi Ben Rosselli. Ông nói:

- Tôi lấy làm tiếc, đây không phải một cuộc ăn mừng. Tôi chỉ nghĩ, chút rượu sẽ làm chúng ta điềm tĩnh hơn. Ông ngừng nói. Mọi người đều hiểu, đây là cuộc họp đặc biệt. Tất cả đều lộ vẻ lo lắng.

Vị Tổng giám đốc nói tiếp:

- Tôi đã sắp từ giã cõi đời. Các bác sĩ khẳng định là tôi không còn sống được bao lâu nữa. Tôi nghĩ cần báo điều này với tất cả các vị.

Ben Rosselli nâng cao ly Xeres, ngắm nghía chất lượng trong ly rồi nhấp một ngụm.

Tất cả sững người lại, không ai thốt lên được một lời. Phòng họp lặng lẽ đến mức nghe rõ các tiếng động bên ngoài: tiếng máy chữ lách cách, tiếng máy điều hoà nhiệt độ chạy rì rì, tiếng một chiếc máy bay phản lực rú lên xé tai lúc cất cánh.

Tổng giám đốc Ben Rosselli dướn người về phía trước:

- Xin các vị đừng làm bộ mặt như thế kia. Để tránh cho các vị khỏi phải đặt câu hỏi, tôi xin nói cho rõ là không còn hy vọng gì nữa. Nếu thấy vẫn còn hy vọng, tôi đã chưa nói ra với các vị: ung thư phổi. Chắc chắn là tôi sẽ ra đi trước lễ Thiên chúa Giáng sinh năm nay. Ông lại ngừng lần nữa. Mọi người thấy rõ bệnh hiểm nghèo kia đã làm ông sa sút sức khoẻ đến mức nào.

Ben Rosselli hạ giọng, nói tiếp:

-Bây giờ các vị đã biết, xin hãy báo cho những người khác cùng biết.

Pop Monroe, người nhân viên kỳ cựu của ngân hàng lên tiếng:

- Thưa ông chủ, ông chủ đã cho biết, chúng tôi chẳng biết phải nói thế nào bây giờ.

Tiếng xì xào lan khắp phòng họp vẻ tán thành.

Roscoe Heyward lên tiếng, giọng như bực tức là Monroe đã tranh nói trước ông ta.

-Tôi lại nghĩ chúng tôi cần phải nói và có điều để nói:Tất nhiên tin này làm chúng tôi choáng váng và rất đau buồn, nhưng chúng tôi có thể cầu nguyện Chúa Trời, hoãn lại cho Tổng giám đốc ít nhất cũng trong một khoảng thời gian nào đó. Chúng ta đều biết, các bác sĩ nhiều khi vẫn nhận định sai. Khoa học hiện đang có những bước tiến nhảy vọt và làm được những kỳ tích.

Vị tổng giám đốc khó chịu cắt ngang lời người phó của ông:

- Roscoe! Không có chút hy vọng nào hết. Còn về phần các bác sĩ thì tôi đã khám những bác sĩ giỏi nhất. Ông hãy tin là như thế.

- Tất nhiên rồi, nhưng chúng ta cần nhớ rằng có một sức mạnh còn vượt lên trên khả năng của các thầy thuốc. Và bổn phận của chúng tôi là phải cầu nguyện đức Chúa Trời.

Trong khi nói câu đó, Roscoe Heyward đưa mắt nhìn một vòng cử tọa, như thể buộc họ phải tuân theo ý chí ông ta.

Người bệnh mệt mỏi gượng cười, đáp:

- Tôi e Chúa Trời đã quyết định rồi..

Phó tổng giám đốc Alex Vandervoort lên tiếng:

- Tất cả chúng tôi đều choáng váng và tôi hết sức xin lỗi là đã nói câu ngu ngốc lúc nãy.

Ben Rosselli khẽ cười:

- Lúc đó ông đã biết đâu? Vả câu của ông không hề sai. Tôi đã được hưởng một cuộc đời sung sướng. Trên cõi đời này đâu phải nhiều người được hưởng cuộc sống như tôi. Đấy cũng là điều đáng để ta tổ chức ăn mừng lắm chứ, Alex thân mến..

Vị Tổng giám đốc lục túi áo vét rồi nhìn xung quanh:

- Ai có thuốc lá không? Mấy ông bác sĩ hành hạ tôi khốn khổ. Họ bắt tôi không được hút.

Lập tức rất nhiều bao thuốc chìa ra, về phía ông.

Roscoe Heyward nói:

-Nhưng ông có nên hút hay không?

Vị Tổng giám đốc nheo cặp mắt chế giễu nhìn Heyward nhưng không nói gì. Mọi người đều biết mặc dù ông thừa nhận trình độ nghiệp vụ của Roscoe Heyward, nhưng không có cảm tình với ông này. Alex Vandervoort bật lửa, châm điếu thuốc cho Ben Rosselli. Giống rất nhiều người khác, mắt Vandervoort cũng ướt đẫm.

- Nói cho cùng, mọi điều bất hạnh đều có mặt tốt. Tôi may mắn biết trước chuyện này, cho nên còn có thời gian để sắp xếp lại mọi công việc của tôi. Tất nhiên mặt khác cũng có vài điều không may. Xin các vị hãy suy nghĩ kỹ về những điều ấy cho.

Ben Rosselli không cần nói cụ thể là những điều gì. Nó là chuyện ông không có người nối nghiệp. Con trai duy nhất của ông đã hy sinh trong cuộc Đại chiến thế giới thứ hai. Và gần đây, cháu đích tôn của ông, một chàng trai đầy triển vọng cũng lại bỏ mạng trong cuộc chiến tranh phi lý và sa lầy ở Việt Nam.

Một cơn ho rũ rượi làm rung chuyển thân hình ông già Ben Rosseni. Nolan Wainwright vội giằng điếu thuốc ông đang kẹp giữa các ngón tay, dập tắt điếu thuốc vào gạt tàn. Đến lúc này mọi người đều hiểu vị Tổng giám đốc nhà băng yếu sức đến mức nào, và hôm nay ông đã phải cố gắng một cách vượt bực. Nhưng chưa ai biết, đây là lần cuối cùng ông có mặt tại đại bản doanh của nhà băng. Mọi người lần lượt đến nắm chặt tay ông già sắp chết, lúng búng một câu gì đó. Đến lượt Edwina d’Orsey, bà cúi xuống đặt cái hôn lên má Ben Rosselli. Ông nháy mắt thân thiện với bà.