ến đại lộ Cộng Hòa lúc nào cũng không hay, Hiệp theo thói quen cho xe chạy chậm lại. Đây là một trong những con đường còn xứng danh là một đại lộ của Đô thành, có đường rộng cho xe lớn lướt vội vàng, có lối thênh thang cho xe hai bánh chạy ung dung, có lề lót gạch phẳng phiu và nhất là có bóng mát, thật nhiều bóng mát cho người đi bộ.

Ở đây, mỗi người cất bước là một vì vương tiến giữa hai hàng cây sừng sững như những tên lính khổng lồ đứng thẳng tắp giương lên thật cao những chiếc lọng thiên nhiên lợp bằng lá cây xanh ngắt.

Dù bận đến đâu, Hiệp cũng không nỡ cho xe chạy nhanh trong cái khung cảnh êm đềm ấy. Nó gợi lại trong đầu chàng bao nhiêu kỷ niệm ngọt ngào của thời thơ ấu. Bao nhiêu buổi sáng mát rượi, bao nhiêu buổi chiều dìu dịu, chàng đã được cùng các bạn nô đùa thỏa thích nơi đây trong khi ở đàng kia, không xa, trời nắng như đổ lửa.

Hiệp mỉm cười ôn lại những trận đấu sức cùng các bạn ngày nào trong bóng cây râm mát.

Bỗng chàng giật mình thấy một toán sáu bẩy cậu học sinh trạc 14, 15 tuổi đang sắp sửa dánh nhau. Đánh nhau thật sự chứ không phải giả ngộ như ngày xưa chàng nô giỡn cùng chúng bạn.

Một bên hai cậu, một bên đông gấp đôi, bốn cậu, đã quăng cặp xuống đường, sắp xông vào đấm đá.

Hiệp ngừng xe, chưa kịp chạy lại can thiệp đã thấy từ đâu phóng tới một cậu học sinh thứ bẩy cũng trạc tuổi sáu cậu kia.

Cậu này giang hai tay tách sáu người ra làm hai toán.

- Thôi – cậu ôn tồn nói – cho tôi xin đi, anh em cả mà, đánh nhau chi cho mệt, kỳ lắm!

Hiệp ngạc nhiên, bụng bảo dạ tiếng ai nghe quen quen như tiếng thằng Thuận. Vẫn ngồi yên trên xe lúc này đã đậu sát lề, chàng gỡ cặp kính râm ra coi, thấy quả là cháu mình, lại đeo kính lên, lặng yên thử xem nó hòa giải các bạn của nó ra sao.

Thuận, một tay cầm cặp, vẫn tươi cười giang rộng hai tay như một đôi cánh xòe ra giữa hai toán đứng ngó nhau gườm gườm.

Quay sang bên phải, nó bảo hai cậu vốn là bạn cũ ở gần nhà:

- Thiết, Thực, hai bác đang trông ở nhà kìa! Nghỉ hai giờ cuối, sao còn lạng quạng ở đây? Về nhà lẹ đi kẻo hai bác la cho đó!

Rồi quay sang bên trái, nó ngạc nhiên nhận được một người quen:

- Ủa! Lợi hả? – nó hỏi – Giờ này chưa đi học sao? Hà hà, anh phải mách anh Lộc trị tội cậu này mới được!

- Giáo sư bệnh – Lợi vội bào chữa – chúng em cũng được nghỉ hai giờ chót mà.

- Ờ, thôi được – Thuận nói – Lợi về đi. Cả ba anh nữa. Học trò với nhau cả mà, ai lại nói chuyện phải trái với nhau bằng đấm đá bao giờ!

Thằng Lực, to con và vẻ mặt ba trợn nhất trong đám bạn thằng Lợi, định sừng sộ. Thằng Lợi vội gạt đi, cướp lời:

- Vâng, vâng, chúng em về… Dĩ hòa vi quý mà anh!

Trong khi hai anh em thằng Thiết dắt nhau đi vô hướng đường Lý Thái Tổ thì Thuận rảo bước đi còn ngoái lại bảo Lợi:

- Lợi vô nói với anh Lộc tối nay ghé chơi anh Thuận nghe!

- Dạ, anh Thuận nhớ đừng mách anh em đấy nhé.

- Ờ!

Hiệp mỉm cười, sắp nổ máy cho xe chạy, bỗng ngưng lại lắng tai nghe.

- Lợi, thằng nào đó? – Lực hậm hực hỏi bạn – Thằng Thuận nào mà mày có vẻ ngán dữ vậy?

- Anh Thuận bạn thân của anh Lộc tao đó. Khỏe lắm mày ơi! Mày đánh không lại đâu!

- Nhưng tao không thích nó can cái kiểu đàn anh ấy – Lực vẫn ấm ức nói – Đánh không lại, tao cũng không ngán.

Thằng Lợi cười cười:

- Biết rồi. tao thấy bộ dạng mày muốn ăn đòn nên phải cướp lời không để cho mày gây sự. Bộ mày chưa nghe tiếng Thuận đầu bò sao?

- Chưa, nó ghê gớm như thế nào, nói tao nghe đi.

- Oai hùng không thể tả! – Lợi ba hoa kể – Chẳng những một mình thằng Lực chả đi đến đâu, cho luôn cả ba thằng chúng mày xúm vào, ảnh cũng đá bay trong nháy mắt. Đến anh Lộc tao sừng nhất trường, muốn hạ tụi du đãng choai choai xóm Sáu Lèo để cho các em lớp Sáu khỏi phải nạp tiền mãi lộ, còn phải nhờ anh Thuận giúp một tay mới xong. Chúng mày biết không, năm sáu thằng đen chùi chũi và đô thật là đô, có cả dao con chó nữa, thế mà hai anh ấy tay không đánh cho một trận bò lê bò càng, cạch không dám bắt nạt và làm tiền các em nhỏ nữa…

Thằng Chi nãy giờ đứng im, lên tiếng hỏi:

- Thằng chả cùng học với anh mày ở Chu văn An hả, Lợi?

- Đâu có!

- Nhưng chắc cũng trên chúng mình vài lớp? – Chi hỏi gặng.

- Đâu có! – Lợi nhắc lại như một điệp khúc.

- Vậy cũng mới có lớp Mười thôi à? Thế mà ra vẻ đàn anh ghê ta!

- Đàn anh là ở tư cách – Lợi cãi – Đàn anh là ở lối xử sự chứ ở đời bộ mày tưởng mỗi lúc đứng ra vỗ ngực khoe học lớp mấy lớp mấy ở trường này trường kia, hay vác bằng cấp ra lòe cho thiên hạ sợ mà làm đàn anh được người ta hay sao? Nói cho chúng mày biết mà ngán luôn. Anh Thuận đang học lớp Tư đó.

- Lớp Tư là sao?

- Lớp Tư là lớp Tư tiểu học chứ còn là sao nữa. Được không?

- Ủa, sao kỳ vậy? – cả ba đứa tròn mắt ngạc nhiên kêu – Mày nói giỡn sao hả Lợi?

- Đâu có giỡn – Lợi quả quyết – anh Thuận cùng học với anh Lộc tao từ lớp Một, lớp Hai tiểu học. Bây giờ anh tao sắp thi Tú Tài I mà anh Thuận vẫn lẹt đẹt ở lớp Tư. Chúng mày thấy có kỳ không?

- Kỳ chứ sao không kỳ! Tao chưa thấy ai chậm chạp một cách quá quắt như vậy.

Lợi thở dài, đáp lời thằng Chi:

- Không phải là chậm, mày ơi! Vì có chậm cũng chỉ chậm đến hai năm là cùng, chứ đâu có thua sút đến những sáu bẩy năm lận. Ông ấy cứ lằng nhằng leo từ lớp Một lên đến lớp Năm, rồi lại mỗi năm mỗi tụt xuống một lớp. Lại leo lên, lại tụt xuống, y như ngày xưa người ta leo cột mỡ, quanh đi quẩn lại đến nay lớn xộn vẫn còn ở lớp Tư.

Thằng Lực đã hết cau có, phì cười nói khôi hài:

- Không biết chừng cuối năm nay ông ấy dám “lên” lớp Ba cho mà coi!

- Dám lắm! – Lợi trả lời, nét mặt nghiêm trang.

Thằng Ngoan, đứa thứ tư trong bọn, lên tiếng:

- Tao chắc gia đình nó bê bối, thả lỏng cho nó chơi rông tối ngày, không ai nhòm ngó chi đến bài vở của nó chứ gì.

- Khỏi có bê bối đi! – Lợi hăng hái cãi – Mày biết ba anh ấy là ai không? Bác sĩ lận. Ông bác sĩ Hòa hay chữa thí cho người ta đó! Ông nội anh ấy cũng là giáo sư nữa chứ bộ giỡn sao! Ai cũng dư sức nhồi cả đống chữ vào trong đầu ảnh, nhưng chữ vẫn không chịu vô mới ức người ta chứ!

Thằng Lực cười hì hì, vỗ tay vào đùi bôm bốp, có vẻ khoái chí.

- Tao hiểu rồi – nó nói – Tao hiểu vì sao người ta gọi nó là thằng Thuận đầu bò rồi. Có phải vì nó quá tối dạ nên thầy giáo hay bạn bè mới sỉ vả nó như vậy không, hả Lợi?

- Đúng – Lợi gật đầu đáp – nhưng cũng chỉ đúng có một phần mà thôi. Phần khác, người ta cho anh ấy là đầu bò đầu bướu vì anh ấy bướng bỉnh không chịu được. Có điều cái bướng của anh ấy là cái bướng hay mà chúng ta phải học. Anh Lộc tao bảo đó là cái tính bất khuất của người anh hùng. Nghĩa là khi nhận thấy mình có lẽ phải nhất định bênh vực lẽ phải đó cho bằng được. Có lần anh ấy dám đánh nhau với hai tên anh chị to lớn, mặt mũi dữ dằn, để che chở cho một thằng nhỏ bị chúng hà hiếp. Anh ấy yếu sức, yếu thế bị đòn đau nhưng không chịu lùi bước, rốt cuộc hai thằng kia sợ cái gan lì của anh ấy mà phải chào thua đó.

- Thảo nào – Thằng Lực kết luận – thảo nào tao thấy thằng Lợi sợ nó một phép. Cả tao, tao cũng đâm ra phục nó nữa mới chết chứ!

Bốn đứa kéo nhau bề, vẫn tiếp tục nói chuyện huyên thuyên.

Hiệp thở dài, nổ máy cho xe lướt nhẹ trên những vũng nắng đọng rải rác trên mặt đường láng bóng. Gió reo vui trong lá, nhưng lòng người bâng khuâng, buồn vui lẫn lộn, buồn nhiều hơn vui…