ao hả, Jessica, ngươi vừa lẩm bẩm cái gì thế?" Mẹ Chí tôn hỏi.

Đó là trước lúc hoàng hôn tại lâu đài Caladan vào ngày thử thách cậu bé Paul. Hai người đàn bà ở một mình trong phòng khách của Jessica còn Paul đợi tại Buồng Thiền định cách âm ở kế bên.

Jessica đứng dối diện với cửa sổ phía Nam. Nàng nhìn nhưng cũng lại không

nhìn thấy hoàng hôn đang phủ màu sác lên cánh đồng và dòng sông. Nàng nghe nhưng cũng lại không nghe thấy câu hỏi của Mẹ Chí tôn.

Đã từng có một thử thách khác - rất nhiều năm về trước. Một cô bé gầy nhom có mái tóc màu đồng, cơ thể bị hành hạ bởi những cơn đầy hơi của tuổi dậy thì, bước vào phòng làm việc của Mẹ Chí tôn Gaius Helen Mohiam, Tổng quản Tối cao của trường Bene Gesserit ở Wallach IX. Jessica nhìn xuống bàn tay phải, gập ngón tay, hồi tưởng lại cơn đau, nỗi kinh hoàng, sự tức giận.

"Paul tội nghiệp," nàng thì thầm.

"Ta đang hỏi ngươi đấy, Jessica!" Giọng bà lão cáu gắt, riết róng.

"Sao cơ? À..." Jessica bứt sự chú ý ra khỏi quá khứ, quay về phía Mẹ Chí tôn lúc này đang ngồi quay lưng vào bức tường đá nằm giữa hai cửa sổ.

"Ta muốn ngươi nói cái gì à? Ta muốn ngươi nói cái gì à?" Giọng nói già nua mang âm điệu nhại lại một cách tàn nhẫn.

"Thì con đã có một đứa con trai!"

Jessica nổi cáu. Nàng biết nàng bị bà ta chủ tâm khích cho giận dữ thế này.

"Người ta đã bảo ngươi chỉ sinh con gái cho nhà Atreides."

"Nó rất có ý nghĩa đối với ông ấy," Jessica biện hộ.

"Và ngươi, với cái thói tự phụ của mình, lại cho rằng ngươi có thể sinh hạ được Kwisatz Haderach!"

Jessica hất cằm lên. "Con cảm thấy có khả năng."

"Ngươi chỉ nghĩ đến chuyện Công tước mong mỏi có con trai," bà lão cáu kỉnh.

"Ta muốn ngươi nói cái gì à? Ta muốn ngươi nói cái gì à?" Giọng nói già nua mang âm điệu nhại lại một cách tàn nhẫn.

"Thì con đã có một đứa con trai!"

Jessica nổi cáu. Nàng biết nàng bị bà ta chủ tâm khích cho giận dữ thế này.

"Người ta đã bảo ngươi chỉ sinh con gái cho nhà Atreides."

"Nó rất có ý nghĩa đối với ông ấy," Jessica biện hộ.

"Và ngươi, với cái thói tự phụ của mình, lại cho rằng ngươi có thể sinh hạ được Kwisatz Haderach!"

Jessica hất cằm lên. "Con cảm thấy có khả năng."

"Ngươi chỉ nghĩ đến chuyện Công tước mong mỏi có con trai," bà lão cáu kỉnh. "Mà mong mỏi của ông ta thì chẳng liên quan gì đến chuyện này hết. Một đứa con gái dòng họ Atreides thì đã có thể cưới người thừa kế của dòng họ Harkonnen và hàn gán mối bất hòa. Ngươi đã làm cho vấn đề trở nên phức tạp vô phương cứu chữa. Giờ thì có lẽ chúng ta sẽ mất cả hai dòng máu."

"Không phải Mẹ không bao giờ sai," Jessica nói. Nàng bất chấp cái nhìn chòng chọc từ đôi mắt già nua.

Ngay sau đó, bà lão lầu bầu: "Cái gì đã làm thì cũng là đã làm rồi."

"Con đã thề sẽ không bao giờ hối hận về quyết định của mình," Jessica nói.

"Cao quý quá nhỉ," Mẹ Chí tôn châm chọc. "Không hối hận. Chúng ta sẽ thấy khi ngươi là một kẻ chạy trốn bị người ta treo giá cái đầu và mọi bàn tay con người quay ra chống lại ngươi, săn lùng mạng sống của ngươi và của con ngươi."

Jessica tái cả người. "Không có lựa chọn nào khác sao?"

"Lựa chọn khác? Một Bene Gesserit mà cũng hỏi vậy sao?"

"Con chỉ hỏi về những gì Mẹ Chí tôn nhìn thấy trong tương lai bằng năng lực ưu việt của người."

"Ta nhìn thấy trong tương lai những cái ta đã nhìn thấy trong quá khứ. Ngươi biết rõ những phi vụ của chúng ta thường theo khuôn mẫu nào mà, Jessica. Dòng giống loài người biết rõ tỷ lệ chết và lo sợ sự di truyền sẽ bị ngừng lại. Nó nằm trong dòng máu - sự thôi thúc trộn lẫn các giống di truyền mà không trù tính trước. Đế quốc, công ty CHOAM, tất cả các Đại gia tộc, họ chỉ là những mẩu nhỏ nổi lềnh bềnh trên đường đi của dòng chảy đó."

"CHOAM," Jessica lẩm bẩm. "Con cho là họ đã quyết định cách chia lại chiến lợi phẩm ở Arrakis rồi."

"CHOAM có là gì ngoài cái chong chóng gió trong thời đại chúng ta đâu," bà lão nói. "Giờ đây Hoàng đế và bạn bè của ông ta đang nắm giữ 59,65% số phiếu bầu cho chức giám đốc của CHOAM. Họ chắc chắn ngửi thấy mùi lợi nhuận, và có thể khi những người khác cũng ngửi thấy các lợi nhuận đó thì sức mạnh biểu quyết của ông ta sẽ tăng lên. Đó là mẫu hình lịch sử, con ạ."

"ĐÓ chắc chắn là cái con cần bây giờ đấy," Jessica nói. "Xét lại lịch sử."

"Đừng khôi hài nữa, con gái! Ngươi cũng biết rõ như ta những thế lực nào bao quanh chúng ta. Chúng ta có một nền văn minh tam điểm: Hoàng gia được giữ cân bằng với Liên minh các Đại Gia tộc Landsraad, và giữa họ là Hiệp hội với sự độc quyền đáng nguyền rủa trong việc vận chuyển liên hành tinh. Trong chính trị, thế kiềng ba chân là loại cấu trúc lỏng lẻo nhất. Chẳng cần tính đến sự phức tạp của nền văn hóa thương mại phong kiến vốn quay lưng lại với hầu hết mọi ngành khoa học thì nó cũng đủ tệ lắm rồi.

Jessica chua chát nói: "Những mẩu nhỏ trên đường đi của dòng chảy - và đây là một mẩu, là Công tước Leto, còn mẩu nữa là con trai ông ấy, mẩu nữa là..."

"Ôi, im ngay đi, con gái. Khi bước vào chuyện này, ngươi đã biết rõ mình sẽ phải đi trên cái lằn ranh mỏng manh như thế nào."

"Con là Bene Gesserit: Con chỉ tồn tại để phụng sự " Jessica trích dẫn.

"Chính xác," bà lão nói. "Và bây giờ tất cả những gì chúng ta có thể hy vọng là ngăn không để chuyện này bùng lên thành đám cháy hủy diệt tất cả, cứu vãn những gì còn cứu được từ những dòng máu chính yếu."

Jessica nhắm mắt, cảm giác những giọt lệ đang ứa ra dưới hàng mi. Nàng nén nỗi run sợ bên trong, nỗi run sợ bên ngoài, hơi thở không đều, mạch đập rời rạc, gan bàn tay đẫm mồ hôi. Ngay sau đó, nàng nói: "Con sẽ trả giá cho sai lầm của chính mình."

"Và con trai ngươi sẽ trả giá cùng ngươi."

"Con sẽ bảo vệ nó bằng tất cả khả năng của mình."

"Bảo vệ!" bà lão cáu kỉnh. "Ngươi biết rõ như thế là mềm yếu! Cứ chăm chăm bảo vệ con trai ngươi đi, Jessica, rồi thì nó sẽ chẳng đủ khôn lớn để mà hoàn thành bất kỳ sứ mệnh nào."

Jessica quay đi, nhìn bóng tối dày đặc bên ngoài cửa sổ. "Cái hành tinh Arrakis này, có thật là nó kinh khủng đến thế không?"

Đủ tệ, nhưng không phải quá tệ. Missionaria Protectiva đã có mặt ở đó và phần nào làm nó dịu đi." Mẹ Chí tôn đứng dậy, vuốt thẳng một nếp áo. "Gọi thằng bé vào đây. Ta phải đi ngay."

"Mẹ phải đi ngay sao?"

Giọng bà lão nhẹ nhàng. "Jessica, con gái, ta ước gì có thể thế chỗ con và gánh lấy nỗi đau khổ cho con. Nhưng mỗi chúng ta phải đi trên con đường của chính mình."

"Con biết."

"Con thân thiết với ta như bất cứ đứa con gái nào của ta, nhưng ta không thể cho phép điều đó làm cản trở công việc."

"Con hiểu... sự cần thiết."

"Những cái con làm, Jessica, và tại sao con làm như vậy - chúng ta đều hiểu. Nhưng vì muốn tốt cho con nên ta buộc lòng phải nói với con rằng ít có cơ hội con trai con sẽ trở thành Bene Gesserit Toàn Thống. Con không được cho phép mình hy vọng quá nhiều."

Jessica gạt những giọt lệ nơi khóe mắt. Đó là một cử chỉ giận dữ. "Mẹ làm con cảm thấy mình lại giống như một đứa trẻ vậy - ôn lại bài học đầu tiên." Nàng buộc mình thốt ra: " 'Loài người không bao giờ được phục tùng loài vật.' " Một tiếng nấc khan làm cả người nàng run lên. Nàng nói nhỏ: "Con đã từng rất cô độc."

"Nó nên là một trong những thử thách," bà lão nói. "Hầu hết con người luôn luôn cô độc. Giờ thì gọi thằng bé đến đây đi. Nó đã có một ngày dài đầy sợ hãi. Nhưng nó đã có thời gian để suy nghĩ và nhớ lại, giờ ta phải hỏi những câu hỏi khác về những giấc mơ của nó."

Jessica gật đầu, đi về phía Phòng Thiền định, mở cửa ra. "Paul, vào đây con."

Paul bước vào với vẻ chậm chạp, bướng bỉnh. Cậu nhìn mẹ chòng chọc như thể mẹ là một người xa lạ. Đôi mắt cậu tràn ngập ánh nhìn cảnh giác khi cậu liếc Mẹ Chí tôn, nhưng lần này cậu gật đầu chào bà, kiểu gật đầu đối với người ngang hàng. Cậu nghe thấy tiếng mẹ đóng cánh cửa sau lưng mình.

"Chàng trai," bà lão nói, "chúng ta quay trở về với chuyện những giấc mơ nào."

"Bà muốn gì?"

"Đêm nào ngươi cũng mơ phải không?"

"Không phải những giấc mơ đáng nhớ. Tôi có thể nhớ mọi giấc mơ, nhưng có cái đáng nhớ có cái không."

"Làm sao ngươi biết được sự khác nhau đó?"

"Tôi biết thế thôi."

Bà lão liếc nhìn Jessica, rồi quay lại

Paul. "Thế tối hôm qua ngươi đã mơ thấy gì? Nó có đáng nhớ không?"

"Có." Paul nhắm mắt. "Tôi mơ thấy một cái hang lớn... và nước... một cô gái ở đó - rất gầy, có đôi mắt to. Mắt của cô ấy chỉ có một màu xanh nước biển, không có chút màu trắng nào. Tôi nói chuyện với cô ấy và kể cho cô ấy nghe về bà, về cuộc gặp Mẹ Chí tôn ở Caladan." Paul mở mắt.

"Và những chuyện ngươi kể cho cô gái lạ mặt này về cuộc gặp gỡ với ta, hôm nay chúng có xảy ra không?"

Paul suy nghĩ, rồi nói: "Có. Tôi nói với cô gái ấy rằng bà đã đến và đóng một con dấu của sự xa lạ lên người tôi."

"Con dấu của sự xa lạ," bà lão thì thào, một lần nữa liếc nhanh về phía Jessica, rồi lại hướng sự chú ý vào Paul. "Bây giờ hãy nói thật cho ta biết, Paul, ngươi có thường mơ về những chuyện mà sau này sẽ xảy ra đúng như trong mơ không?"

"Có. Và trước đây tôi đã mơ thấy cô gái đó rồi."

"Ồ? Ngươi biết cô ta à?"

"Tôi sẽ biết cô ấy."

"Kể cho ta về cô ấy đi."

Một lần nữa, Paul nhắm mắt. "Chúng tôi ở trong một nơi chật hẹp được che chắn bằng những tảng đá lớn. Nó gần như tối thui, nhưng nóng nực và qua khe hở giữa những tảng đá, tôi có thể nhìn thấy những dải cát ở bên ngoài. Chúng tôi đang... chờ đợi điều gì đó... chờ cho tôi đi gặp vài người. Cô ấy sợ hãi nhưng cố giấu không để tôi biết, còn tôi thì thấy phấn khích. Cô ấy nói: 'Kể em nghe về nước của hành tinh quê hương anh đi, Usul.'" Paul mở mắt. "Điều đó chẳng lạ sao? Quê hương tôi là Caladan. Tôi chưa từng nghe đến một hành tinh nào có tên là Usul cả."

"Giấc mơ còn gì nữa không?" Jessica giục.

"Còn. Nhưng có thể cô ấy gọi tôi là Usul," Paul nói. "Tôi mới chợt nghĩ ra điều này." Lại một lần nữa, cậu nhắm mắt. "Cô ấy bảo tôi kể về nước. Tôi nắm tay cô ấy. Tôi nói tôi sẽ đọc một bài thơ cho cô ấy. Và tôi đọc thơ, nhưng tôi phải giải thích vài từ ngữ - ví dụ như bãi biển, sóng, rong biển và mòng biển."

"Bài thơ nào?" Mẹ Chí tôn hỏi.

Paul mở mắt. "Nó chỉ là một trong những bài thơ mà Gurney Halleck thường ngâm trong lúc buồn."

Sau lưng Paul, Jessica bắt đầu ngâm:

"Chính là bài thơ đó," Paul nói.

Bà lão nhìn Paul chằm chằm, rồi nói: "Chàng trai, với tư cách là Tổng quản trường Bene Gesserit, ta đang tìm kiếm Kwisatz Haderach, người đàn ông quả thật có thể trở thành một thành viên của chúng ta. Mẹ ngươi nhìn thấy khả năng này ở ngươi, nhưng cô ta nhìn với con mắt của người mẹ. Có thể ta cũng nhìn thấy, nhưng không nhiều hơn."

Bà ta im lặng và Paul nhận ra bà ta muốn cậu nói. Cậu chờ bà ta mở miệng.

Ngay sau đó, bà ta nói: "Tùy ý ngươi thôi. Ngươi là người có năng lực; điều này ta công nhận."

"Bây giờ tôi đi được rồi chứ?" cậu bé hỏi.

"Con không muốn nghe xem Mẹ Chí tôn có thể kể gì cho con về Kwisatz Haderach sao?" Jessica hỏi.

"Bà ấy nói những người thử nó đều đã chết."

"Nhưng ta có thể giúp ngươi bằng một vài gợi ý về lý do khiến họ thất bại," Mẹ Chí tôn nói.

Bà ta nói là vài gợi ý, Paul nghĩ. Bà ta không thực sự biết bất cứ điều gì. Cậu nói: "Vậy thì bà gợi ý đi."

"Để rồi chịu họa vì ta sao?" Bà ta nở nụ cười châm biếm, những nếp nhăn chồng chéo trên khuôn mặt già nua. "Rất tốt: 'Cái đề ra luật lệ.' "

Cậu kinh ngạc: bà ta đang nói về những điều quá sơ đẳng đến mức như sự căng thẳng bên trong nghĩa. Bà ta tưởng mẹ cậu chẳng dạy được gì cho cậu sao?

"Đó là gợi ý ư?" cậu hỏi.

"Chúng ta không ở đây để lời qua tiếng lại hay tranh cãi về nghĩa của chúng," bà lão nói. "Cây liễu thuận theo gió mà lớn lên để rồi đến một ngày nó phát triển thành nhiều cây liễu - một bức tường cản gió. Đó là mục đích của cây liễu."

Paul nhìn bà ta chằm chằm. Bà ta nói mục đích và cậu cảm thấy cái từ đó đập

mạnh vào cậu, lại làm cậu bị tiêm nhiễm cái mục đích kinh khủng. Cậu bất thình lình nổi giận với bà ta: mụ phù thủy già xấu xí ngu ngốc với cái miệng toàn những lời nhạt thếch.

"Bà nghĩ tôi có thể là vị Kwisatz Haderach đó," cậu nói. "Bà nói về tôi, nhưng bà chẳng nói một lời nào về chuyện chúng ta có thể làm gì để giúp cha tôi. Tôi đã nghe bà nói chuyện với mẹ tôi. Bà nói như thể cha tôi đã chết.

Thật may, ông ấy chưa chết!"

"Nếu có thể làm được gì cho ông ấy thì bọn ta đã làm rồi," bà lão làu bàu. "Ngươi thì bọn ta có thể cứu được.

Không chác lắm nhưng có thể. Còn cha ngươi thì, không gì cứu được. Khi ngươi học được cách chấp nhận điều đó như một thực tế, ấy là ngươi đã học được một bài học Bene Gesserit thực sự Paul nhận ra những lời nói này khiến mẹ cậu choáng váng như thế nào. Cậu một điêu như thê vê cha cậu cơ chứ? Cái gì khiến bà ta chắc chắn như thế? Tâm trí cậu sôi sục cảm giác oán giận.

Mẹ Chí tôn nhìn Jessica. "Ngươi đã dạy dỗ nó theo Phương pháp - ta nhận ra dấu hiệu của điều đó. Nếu ở vào địa vị ngươi thì ta cũng làm thế, mặc cho quỷ sứ tha mấy cái Luật kia đi."

Jessica gật đầu.

"Giờ thì ta cảnh báo ngươi," bà lão nói, "phớt lờ trình tự đào tạo thông thường đi. Sự an toàn của thằng bé phụ thuộc vào Giọng nói. Nó đã có một khởi đầu tốt với Giọng nói, nhưng cả hai ta đều biết nó cân nhiêu hơn thế... cân ghê gớm." Bà ta lại gần Paul, nhìn cậu chằm chằm. "Tạm biệt, con người trẻ tuổi. Ta hy vọng cậu làm được điều đó. Nhưng nếu cậu không làm được - tốt thôi, bọn ta sẽ vẫn thành công."

Bà ta lại nhìn Jessica. Họ trao cho nhau một thoáng nhìn thấu hiểu. Rồi bà lão bước nhanh ra khỏi phòng, áo choàng kêu sột soạt, không liếc mắt lại thêm một lần nào nữa. căn phòng và những chủ nhân của nó đã bị bỏ ra ngoài suy nghĩ của bà ta.

Nhưng Jessica đã thoáng nhìn thấy gương mặt Mẹ Chí tôn khi bà ta quay đi. Có nước mắt trên gò má nhăn nheo. Những giọt nước mắt ấy gây xao xuyến hơn bất cứ lời nói hay dấu hiệu gì được trao đổi giữa hai người trong ngày hôm nay.

Các người đã biết ở Caladan Muad'Dib không có bạn chơi cùng lứa tuổi. Nguy hiểm quá lớn. Nhưng Muad'Dib lại có những vị thầy đồng thời là người bạn tuyệt vời. Đó là Gurney Halleck, một chiến binh - người hát rong. Các người sẽ hát một số bài hát của Gurney trong khi đọc tiếp cuốn sách này.

Đó là Thufir Hawat, vị Mentat già nua Thủ lĩnh Sát thủ, người khiến cả Hoàng đế Padishah cũng phải khiếp sợ trong lòng. Đó là Duncan Idaho, Kiếm sư xuất thân từ gia tộc Ginaz; Bác sĩ Wellington Yueh, một cái tên bị bôi đen vì sự phản bội nhưng sáng ngời kiến thức; Lệnh bà Jessica, người đã dạy dỗ con trai mình theo Phương pháp Bene Gesserit, và - tất nhiên - Công tước Leto, người mà từ lâu những phẩm chất làm cha của ông đã không được người ta biết tới.

Trích “Chuyện thời thơ ấu của Muad'Dib" của Công chúa Irulan