HÚ EUGÈNE ĐẾN ĂN TỐI Ở NHÀ. Chẳng mấy khi gặp được chú, chú Eugène ấy, bởi vì chú đi du lịch suốt, đi rất xa, tít Saint-Étienne mới lại Lyon. Tôi kể với lũ bạn rằng chú Eugène là một nhà thám hiểm, nhưng thật ra không hoàn toàn đúng; chú ấy đi suốt là để bán các thứ, và hình như là chú kiếm được hàng đống tiền. Tôi rất thích khi chú đến chơi, chú Eugène ấy, bởi vì chú rất nhộn; chú lúc nào cũng làm trò hề và chú cười cực to. Chú cũng kể nhiều chuyện bá-láp, nhưng tôi không bao giờ được nghe, bởi vì khi chú bắt đầu nói bá-láp thì tôi bị tống ra ngoài.

Bố là người ra mở cửa đón chú Eugène, họ ôm nhau và chịn má với nhau. Với tôi, tôi luôn thấy thật kỳ cục việc bố ôm hôn một ông nào đó, những cũng phải nói rằng chú Eugène thì không phải là một ông nào đó: chú là em trai của bố. Thế rồi chú Eugène ôm hôn mẹ, và nói rằng cái việc tốt đẹp duy nhất mà anh trai chú (tức bố) đã làm được chính là cưới được mẹ. Mẹ cười thôi là nhiều và mẹ nói với chú Eugène là chú chẳng thay đổi gì cả. Rồi chú Eugène ôm tôi trong tay, chú nói "ối chà", chú nói rằng tôi quá là lớn và rằng tôi là đứa cháu mà chú quý nhất, và rồi chú cho chúng tôi quà: mười hai ca-vát cho bố, sáu đôi tất dài cho mẹ và ba áo pull chui đầu cho tôi. Chú Eugène bao giờ cũng tặng quà rất kỳ!

Chúng tôi bước vào phòng khách và chú Eugène chìa cho bố một điếu xì gà.

- À! không, bố nói, tôi biết tỏng rồi, cái loại xì gà nổ của chú!

- Đâu có, chú Eugène nói. Thôi nào, cầm lấy, xem đây này, em sẽ hút điếu này. Thấy không? Nào, làm một điếu đi, hàng của Hà Lan đấy!

- Các anh không định hút thuốc trước bữa tối đấy chứ?mẹ nói.

Và đoàng! Điếu xì gà của bố nổ tung. Mọi người đều cười, nhất là chú Eugène. Bố cũng cười, và bố rót rượu khai vị. Nhưng khi chú Eugène bắt đầu uống thì chú nhăn mặt và chú khạc xuống thảm, và bố thì cười đến nỗi phải dựa cả vào lò sưởi, rồi bố nói rằng cái ở trong chai ấy thật ra không phải rượu khai vị mà là dấm. Thế là chú Eugène cũng cười, chú cho bố một cái bạt tai, còn bố thì quơ tay nắm lấy tóc của chú Eugène làm cho nó rối bù lên. Thật là tuyệt mỗi khi chú Eugène đến nhà chơi.

Mẹ vào bếp để làm cho xong bữa tối, còn bố mời chú Eugène ngồi xuống cái ghế phô-tơi xanh da trời.

- Đâu có ngốc thế đâu, chú Eugène nói, và chú đến ngồi xuống cái ghế phô-tơi xanh lá cây, cái ghế có vết cháy do xì gà, dù chính việc đó đã khiến cho bố và mẹ cãi nhau một chập; nhưng chú Eugène đã nhổm dậy và kêu lên, bởi vì bố đã gài một cái đinh găm giấy vào đệm ghế. Tôi hơi đau bụng, bởi vì cười nhiều quá.

- Thôi nào! chú Eugène nói, thôi đừng chơi trò nhí nhố nữa nhé. Được chứ?

- Được, bố vừa nói vừa lấy tay chùi mắt.

Rồi chú Eugène chìa tay ra cho bố, và bố bắt tay chú và bố kêu lên một tiếng, bởi vì trong tay chú có cái máy nhỏ nó giật "bzjt" và như thế đúng là kinh khủng; thằng Geoffroy mang đến trường cái máy y như thế và đã suýt bị đuổi về bởi vì Agnan đã tố cáo.

- Vào bàn ăn nào! Mẹ nói.

Chú Eugène phát mạnh một cái vào lưng bố rồi chúng tôi vào phòng ăn. Chú Eugène nháy cho tôi đừng nói gì với bố bởi vì chú đã đính một cái nhãn có viết chữ "Hàng hạ giá" trên lưng áo veston của bố. Trước khi ngồi, chú Eugène kiểm tra ghế rất kỹ, xong rồi mới ngồi xuống và mẹ đã bưng xúp đến. Bố rót rượu vang ra ly, và tôi cũng có được một tý chút với rất nhiều nước pha thêm: thế thật đẹp, vì có màu rất hồng, và chú Eugène nói thêm rằng chú sẽ không uống trước bố đâu. Bố nói rằng chú Eugène thì lúc nào cũng ngốc thế, và bố uống, vậy là đến lượt chú Eugène cũng uống, nhưng ly của chú rất đặc biệt vì có những lỗ rò nhỏ, và rượu vang chảy ra đầy ca-vát và áo sơ mi của chú Eugène.

- Ôi trời!mẹ kêu lên, caravát của chú, Eugène! Hai người đùa thế là quá thể rồi đấy.

- Không sao, không sao, chị dâu thân mến ạ, chú Eugène nói. Anh ấy làm như vậy bởi lẽ anh ấy ghen tị: anh ấy biết rõ rằng em là người duy nhát sáng láng ở trong gia đình.

Và chú Eugène bỏ cái lọ đựng muối vào trong bát xúp của bố. Tôi ăn rất khó nhọc, bởi vì mỗi lần bố và chú Eugène giở trò, tôi lại nuốt không nổi, và mọi người đã phải đợi tôi ăn xong rồi thì mẹ mới bưng món thịt quay lên.

Khi chú Eugène bắt đầu xắt thịt thì đĩa của chú bắt đầu chuyển động. Biết sao không? Tại là vì bố đã mua một món mới: đó là một cái ống được đặt dưới khăn trải bàn, và bạn tì lên một đầu và chẳng khác nào một quả bóng nhỏ cứ phồng lên xẹp xuống và làm cái đĩa rập rình. Mọi người ai cũng cười và mẹ bảo rằng cần phải ăn đi kẻo nguội hết; vậy là, chú Eugène làm rơi cái đĩa của bố, và trong khi bố cúi xuống nhặt, chú Eugène đã rắc đầy hạt tiêu lên món rôti của bố. Kinh khủng! Tôi chẳng hiểu bố và chú Eugène lôi những ý tưởng của họ ra từ đâu vậy không biết!

Chuyện tức cười thực sự, là pho-mát, bởi khi chú Eugène xắn miếng pho-mát Camembert, thì nó kêu "éc", bởi vì đó không phải là một miếng Camembert thật. Và rồi đến món bánh ga-tô sô-cô-la, ngon ơi là ngon, trong khi chú Eugène kể câu chuyện gì đó vào tai bố thì tôi vẫn xúc mải miết.

Sau đó, chúng tôi trở lại phòng khách, và mẹ pha cà phê, và buồn cười là đường trong tách của chú Eugène bắt đầu bốc khói, và mẹ lại phải đưa cho chú một cái tách khác, và chú Eugène kéo giật ca-vát của bố khiến bố làm đổ tách cà phê của mình. Bố đã phải ra ngoài gột rửa, và mẹ nói rằng tôi phải chào tạm biệt vì đã đến giờ lên giường đi ngủ.

- Không! Hãy để con chơi thêm một tí, mẹ, tôi đề nghị.

- À, dù gì thì tôi cũng phải về đi ngủ thôi, chú Eugène nói.

- Sao kia! bố nói, vừa đi vào vừa lau tay, chú đã về ư?

- Vâng, chú Eugène trả lời, em lái xe suốt cả ngày, mệt lắm rồi. Nhưng em thật sự rất vui được ở nhà với mọi người vào buổi tối thanh bình thế này, một gã độc thân già như em, hết thảo nguyên lại núi đồi...

Và chú Eugène lại ôm tôi, rồi ôm mẹ và nói rằng chú chưa bao giờ ăn ngon đến thế và rằng anh trai chú đã gặp may một cách không xứng đáng, và bố vừa cười nói vừa tiễn chân chú đến tận xe ô tô. Và chúng tôi đã nghe thấy một âm thanh kinh khủng: đấy là do bố tôi đã chằng một cái hộp cũ vào sau ô tô của chú Eugène.

Tôi vẫn còn cười khi bố trở vào nhà; nhưng bố thì không cười tẹo nào, và bố gọi tôi vào phòng khách để trách mắng.

Bố nói rằng bố không muốn nói gì trước mặt chú Eugène, nhưng tôi không bao giờ được tự động xắn bánh ga-tô đến hai lần mà không xin phép, và rằng tôi đã đủ lớn để không được cư xử như một thằng nhãi con nhà vô giáo dục.