ob ở lại Huế một mình sau khi Dale đưa Quỳnh Như vào Ðà nẵng. Nhờ thế, anh theo được Đại đội Fox 2/5 giải tỏa cả một vùng từ Câu lạc bộ Thể thao, Thư viện Ðại học, Bệnh viện Huế ở bên này sông. Căn phòng Dale thuê nằm gần Ty Ngân khố cho nên mãi mồng Bảy Tết, Bob mới trở về được nơi anh gửi một số quần áo và tài liệu hình ảnh cần để viết phóng sự chiến trường. Căn phòng đó đã bị cháy tiêu, chỉ còn một đống tro tàn và vài mảnh tôn cong queo dị dạng. Bob xót xa nghĩ tiếc những bức ảnh chụp được ở Khe Sanh cùng cuốn sổ con anh ghi chép những mẩu chuyện của các lính GI anh gặp, mà Bob dự định về Mỹ sẽ xếp đặt lại, viết một cuốn ký sự kiểu như David Halberstam viết cuốn One Very Hot Day. Thôi! Tan rồi giấc mơ chiếm giải Pulitzer báo chí!

Nhưng còn nước còn tát! Trận Mậu Thân tại Huế là một đề tài nóng hổi đang làm sôi sục dư luận tại quê nhà. Tướng Westmoreland đang bị Quốc hội chất vấn về hiệu quả của hơn nửa triệu quân Mỹ tại VN. Còn thời cơ nào thuận tiện hơn để tung ra một cuốn sách ăn khách? Bob vác máy ảnh và cuốn sổ tay, máy ghi âm bám riết lấy các Thủy quân Lục chiến có phận sự giải tỏa những phần còn lại của hữu ngạn thành phố.

Sáng mồng Tám Tết, anh được tin đại úy Ron Crossman sẽ dẫn đại đội Hotel đi chiếm lại Tòa Hành chánh Thừa thiên, sát bên cạnh Bệnh viện Huế. Anh nhập chung toán với Don Webster phóng viên truyền hình của đài CBS. Don có hai nhân viên quay phim người Việt, một người Sài gòn, một người Huế. Cả hai đều còn trẻ, không đầy ba mươi. Bob nhanh trí theo sát anh quay phim người địa phương để nếu cần nhờ chỉ dẫn cho Bob địa thế và tình hình trong vùng hành quân.

Trước khi Đại đội Hotel rời MACV, Bob phỏng vấn linh mục tuyên úy Bohannon lúc đó đang nai nịt gọn gàng y như các Thủy quân Lục chiến Mỹ, chỉ khác là Cha không mang súng.

Bob hỏi nửa đùa nửa thật:

- Cha đi đâu đây? Có Cha bên cạnh anh em chỉ thêm ngại.

Vị linh mục ngớ ra, hỏi lại:

- Tại sao thế?

- Cha theo để làm phép giải tội cho những người tử trận chứ gì? Có Cha bên cạnh, có khác nào toán cứu thương chở theo đầy nhóc một xe poncho gói xác.

Cha Bohannon hiểu ra, cười hiền hòa. Cha chậm rãi nói:

- Không sao! Cái chết nhắc nhở cho mọi người nhớ rằng nước Chúa mới là đời sống đích thực. Anh em sẽ can đảm làm trọn những gì cần làm!

Bob sắc mắc hỏi:

- Cha có cầu nguyện cho “bọn họ” không?

- Có chứ!

- Chúa đứng về phía nào?

Vị linh mục vẫn giữ nụ cười hiền hòa, đáp thật rõ:

- Chúa đứng về phía những người công chính!

Bob lắc đầu:

- Cha trả lời khéo quá! Cho con chép lại cuộc phỏng vấn này trong bài tường thuật nhé?

- Tùy anh!

Một chiếc M48 và hai chiếc Ontos đã rồ máy ngoài khoảng sân sau chật nhích xe cộ của khu MACV. Ðại úy Crossman từ ngoài hiên bước vào phòng, giục vị linh mục:

- Thưa Cha, chúng ta bắt đầu thôi! Cha nên mang một khẩu súng phòng thân.

Cha Bohannon đặt bàn tay phải lên chỗ trái tim, bảo:

- Cảm ơn Ðại úy, tôi đã được Chúa ban cho thứ vũ khí này rồi!

Viên đại úy nghiêm mặt, do dự muốn nói điều gì, sau đó chỉ nói:

- Thôi, bắt đầu!

Cả Ðại đội Hotel lại tập trung ở trong khuôn viên bệnh viện sau nửa giờ di chuyển. Bob chạy đi chụp thêm một số cảnh đổ nát trong bệnh viện. Lúc trở lại căn phòng ngay gần đường Lê Lợi (có lẽ căn phòng của gác dan bệnh viện hoặc của nhân viên trực) Đại đội Hotel tạm thời dùng làm phòng chỉ huy, Bob thấy đại đội trưởng Crossman đang thảo luận gay go với viên trung úy Trung đội trưởng Trung đội 1. Cha tuyên úy đã đi đâu ra ngoài, trong phòng chỉ còn một anh trung sĩ tóc hoe cắt ngắn thân hình vạm vỡ, cánh tay áo trận xăn lên tới cùi chỏ, để lộ hình xăm con rồng nhe răng ở cánh tay trái. Đại úy Crossman nói với Trung úy Stanton Trung đội trưởng Trung đội 1:

- Chúng ta là khách trên đất nước này. Chúng ta không được quyền treo cờ lên một cơ quan Việt Nam mà chưa được phép.

Viên trung úy cãi lại:

- Nhưng chúng ta chiếm lại các cơ quan đó. Mấy hôm trước, anh em binh sĩ phải cầm cờ Mỹ trên tay để chụp hình lưu niệm tại Jeanne d’Arc, Bưu điện, chỉ vì không có cột cờ. Ở đây khác! Phải kéo cờ Mỹ lên cột cờ Tòa Hành chánh cho tụi Việt cộng bên kia sông thấy!

Đại úy Crossman đăm chiêu suy nghĩ một lát, rồi quay hỏi Bob:

- Ông nhà báo nghĩ thế nào?

Bob cười, đáp rất thành thực:

- Ðộc giả báo tôi bên nhà chỉ thích ngắm lá cờ Mỹ phất phới trên kỳ đài Tòa Hành chánh. Nếu có thêm lá cờ địch nằm dưới chân cột cờ, càng ăn khách!

Đại úy Crossman cười hô hố, rồi quay sang nói với viên sĩ quan dưới quyền:

- Được rồi. Trung đội 1 muốn làm sao thì làm.

Viên trung úy chỉ chờ có thế. Anh ta đứng bật dậy, bảo anh binh nhất tóc hoe xăm rồng trên cánh tay:

- Chạy đi kiếm gấp một lá cờ. Lấy chiếc Jeep ở ngoài cổng.

Anh binh nhất cũng chỉ chờ có thế!

Mười lăm phút sau, anh trở lại tay không. Viên trung úy đỏ mặt quát, không chịu nghe anh binh nhất phân trần:

- Không biết! Lệnh là lệnh! Mười lăm phút nữa, anh phải đem một lá cờ về đây nộp cho tôi.

Bob thích thú, ngồi chờ xem anh binh nhất xoay xở ra sao. Quả nhiên 15 phút sau, lá cờ Mỹ nửa thước bề ngang được mang tới. Bob chụp cảnh anh binh nhất mặt mày hớn hở tuy nhễ nhãi mồ hôi đưa cờ cho Trung úy Trung đội trưởng. Về sau, Bob hỏi ra mới biết lá cờ ấy được lấy cắp trên cột cờ cơ quan MACV.

Trung úy Stanton dẫn Trung đội 1 vào sâu bên trong bệnh viện và chia làm hai cánh. Một cánh áp dụng chiến thuật đã thành công trong trận tấn công Ngân khố, là dùng lựu đạn cay để làm yếu sức chống cự của quân Bắc Việt trước. Thiếu úy Karlson đem hai người lính Tiểu đội 2 đi tìm chỗ đặt súng phóng lựu đạn E8 qua Tòa Hành chánh. Họ vào dãy lầu nằm sát bên hông phía bên phải bệnh viện, chỉ cách hàng thành bao vây Tòa Hành chánh một con đường. Những dãy phòng bệnh họ đi qua đều vắng hoe. Ðến dãy lầu chót, viên thiếu úy trố mắt kinh ngạc khi thấy trên dãy giường bệnh còn một số bệnh nhân nằm. Họ đều già cả, ốm yếu. Dường như họ bị bệnh quá nặng không còn đủ sức để chạy khỏi bệnh viện nữa. Mười mấy bệnh nhân nằm im lìm bất động như những xác chết khi ba Thủy quân Lục chiến Mỹ bước vào. Không ai để ý tới ai. Viên thiếu úy tìm một cửa sổ thuận tiện nhìn qua bên kia Tòa Hành chánh, tìm thế kê súng phóng lựu đạn cay. Phát phóng lựu đầu tiên bắt đầu nổ. Bấy giờ, tự nhiên những xác chết bất động lúc này lồm cồm bò ra khỏi đống chăn nệm xô lệch, ùa nhau chạy ra cửa đối diện. Thiếu úy Karlson kinh ngạc la lớn:

- Họ chưa chết à? Phóng thêm lựu đạn cay nữa đi!

Trước khi bắt đầu hành quân, Thiếu úy Karlson đã cẩn thận xem chiều gió, nên hơi lựu đạn cay không bay ngược trở về gốc như hôm đánh khu Jeanne d’Arc. Nhưng những Thủy quân Lục chiến sắp tấn công Tòa Hành chánh đều phải mang mặt nạ.

Cả đoàn phóng viên lẫn cha Bohannon đi theo Trung đội 2 của Trung úy Mailer. Mọi người đều phải mang mặt nạ ngừa hơi cay. Cha tuyên úy có vẻ quen thuộc với chiếc mặt nạ, còn Bob thì khó chịu vô cùng. Anh cảm thấy ngạt thở, tấm kính che mặt lại hơi nhòa, nhìn không được rõ. Anh bỏ mặt nạ xuống, bảo vị linh mục tuyên úy:

- Cái đồ chết tiệt này, thật phiền! Cha thấy không, mang vào trông giống một lũ khỉ.

Cha tuyên úy bỏ mặt nạ xuống, mái tóc của ông bị ép ngược, dựng đứng từng mảng như lông nhím. Bob bật cười. Cha tuyên úy cũng cười, bảo Bob:

- Anh nên mang vào đi. Không thì chịu sao nổi hơi cay!

Nói xong, cha lại mang mặt nạ vào. Bob không có cách nào khác đành làm theo.

Cả trung đội di chuyển đến núp dọc bức tường sau nhà để xe. Súng AK từ bên tòa nhà hành chánh bắn qua như mưa, đạn bay vun vút trên đầu.

Cách chỗ Trung đội 2 núp khoảng 10 thước là cổng ăn thông ra con đường ngăn cách tòa hành chánh và bệnh viện. Cánh cổng sắt đóng ập lại, tuy không khóa, nằm lộ thiên trống trải.

Viên trung úy biết nếu sai bất cứ người nào bò tới mở cổng để cả trung đội băng qua bên kia đường, thế nào địch cũng ghim đạn lên tấm thân kẻ xấu số đó. Ông bò đến gần bức thành giáp cánh cổng, tìm viên gạch, rút sợi dây poncho ra cột gạch vào đầu dây, rồi ra sức ném viên gạch cho đầu dây vắt ngang qua chấn ngang cánh cổng sắt. Viên gạch đầu tiên va mạnh vào thanh sắt vỡ toang từng mảnh. Viên thứ hai ném không tới nơi rơi trên nền xi măng trước cổng. Lại vỡ. Viên thứ ba lọt ra bên ngoài thanh sắt ngang, bị đầu dây giữ nên khựng lại, thối ngược hướng kéo đầu dây quấn chặt vào thanh sắt. Viên trung úy níu nhẹ đầu dây bên này thấy đã chắc chắn, ra sức kéo mạnh. Cánh cổng sắt bên phải từ từ mở, cùng lúc với những loạt đạn bắn xoáy từ bên kia qua, làm tung bụi một khoảng đất trống bên trong khung cổng sắt.

Trung úy Mailer bảo liên lạc viên dùng máy truyền tin xin đơn vị ở chiếc M48 và mấy chiếc Ontos đậu trên đường Lê Lợi mé góc Tòa Hành chánh bắt đầu khai hỏa phủ đầu địch. Súng hai bên nổ ran. Viên trung úy xốc sửa lại dây nịt đạn, mở khóa cơ bẩm M16 rồi phất tay ra hiệu. Toán tiên phong đến núp sau lưng Trung úy Mailer, rồi chờ cho khi những loạt đại liên 17.2 ly trên M48 bắt đầu quạt, họ lần lượt ùa qua cổng, chạy tới núp ngay chân bờ thành bảo vệ Tòa Hành chánh.

Bob chạy một lượt với Cha tuyên úy, và trong khoảng không đầy tám thước bề ngang con đường nhựa vắng vẻ, anh có cảm tưởng đạn địch tưới quanh mỗi bước chân mình. Khi đã núp an toàn dưới chân bờ thành, anh thấy nong nóng cổ. Chúa ơi! Con bị thương rồi. Anh đưa tay lên sờ cổ, mới biết mặt nạ chống hơi ngạt đã rơi từ lúc nào. Bàn tay anh không vấy máu. Chỉ có mồ hôi. Bob yên tâm, nhe răng cười với Cha tuyên úy. Cũng lúc đó, anh cảm thấy cay cay ở mắt. Rồi nước mắt chảy ràn rụa, không trông thấy gì nữa. Cha tuyên úy phải đến dìu Bob chui qua lỗ tường một Thủy quân Lục chiến vừa phá được với M-72 để Bob ngồi núp sau một thùng Connex cho đến mãn trận. Hôm đó Bob bị trục trặc kỹ thuật không chụp được bức hình nào.

Khẩu phóng lựu đạn cay E-8 từ bên kia bệnh viên thổi đều hơi cay khắp Tòa Hành chánh. Hàng loạt đạn cối 81 từ xa rót vào làm cho hỏa lực quân Bắc Việt cố thủ bên trong Tòa Hành chánh yếu hẳn. Các tiểu đội chia nhau tiến chiếm từng mục tiêu, áp dụng chung một lối đánh quen thuộc mấy ngày qua: dùng M-72 phá một lỗ tường, ném lựu đạn tảo thanh phía trong trước khi ùa vào chiếm một căn phòng nào đó. Họ tiếm chậm vì hơi cay và tránh bị các đợt cối yểm trợ rót nhầm. Cha tuyên úy Bohannon đi cùng với Tiểu đội 2 là mũi tiến quân nhanh nhất của cả Ðại đội Hotel. Trong cơn hăng hái khích động tột độ, Cha quên mất là mình không có súng. Cũng quên hẳn mình là linh mục. Cha hồi hộp núp chờ ở một chỗ núp đạn an toàn, xông lên chui qua một lỗ tường, mừng rỡ thấy vài xác bộ đội Bắc Việt nằm sóng soài gần một bức tường sụp, rồi lại hồi hộp cùng với các đồng đội chuẩn bị tiến chiếm căn phòng trước mặt.

Ðấy là một căn phòng rộng, có thể là một phòng họp với cánh cửa gỗ dày và lớn quá khổ một cánh cửa văn phòng bình thường. Một quả M-72 phá sập cánh cửa nặng. Khói và bụi chưa kịp tan thì hai Thủy quân Lục chiến đã nhổm dậy, băng mình xông vào. Nhiều loạt súng lạ nổ chát chúa. Cha tuyên úy kêu “Chúa ơi”, rồi không kịp suy tính gì nữa, một mình chạy vào chỗ bất trắc. Trung úy Miller hoảng hốt chạy theo Cha tuyên úy, tiếp đó bốn Thủy quân Lục chiến núp sau cái bàn gỗ và tủ đựng hồ sơ cũng xông lên. Súng nổ loạn tứ phía, người ta cứ đưa họng súng ngang tầm hông mà bóp cò, không còn phần biệt được ai là bạn ai là thù. Giữa cảnh hỗn loạn ấy, Cha Bohannon quỳ xuống bên cạnh hai người lính hấp hối và làm phép giải tội. Giọng cầu kinh của Cha lạc mất giữa tiếng súng dồn dập. Không biết hai người hấp hối có còn đủ tỉnh táo cuối cùng để nghe lời kinh giải tội của Cha hay không?

Khoảng bốn giờ chiều, tiếng súng dần dần thưa thót, rồi tắt hẳn. Ðại đội Hotel làm chủ được tình hình tại Tòa Hành chánh. Hơi cay đã loãng hết, những người lính sống sót đã có thể cởi mặt nạ lấy ống tay áo chùi mồ hôi trên mặt và cổ.

Bob đã đỡ cay mắt, vác máy ảnh chạy ra phía sân Tòa Hành chánh. Ðiều anh chờ đợi đã tới. Anh thấy đại úy Crossman ngồi soài người dựa lưng vào bậc thềm Tòa Hành chánh hất hàm bảo Trung úy Stanton:

- Cho làm đi!

Lá cờ Mặt trận Giải phóng Miền Nam hai thước bề rộng ba thước bề dài vẫn còn bay phất phới trên đỉnh cột cao. Trung úy Stanton kéo fermeture chiếc áo trận, rút ra lá cờ Mỹ lâu nay vẫn xếp gọn trước bụng. Anh binh nhất tóc hoe hớn hở nhận lá cờ, chạy đến chân cột cờ. Hai người lính khác chạy theo anh binh nhất. Họ hạ lá cờ Mặt trận Giải phóng Miền Nam xuống, rồi kéo lá cờ Mỹ lên. Toán quay phim CBS và Bob nằm ngửa trên sân cỏ chụp hình quay phim tất cả diễn tiến của hành động tượng trưng này. Quanh cột cờ vỏ đạn, cành cây gãy, những mảnh xi măng và gạch vỡ vương vãi khắp nơi. Bob đề nghị Ðại úy Crossman và Trung úy Stanton cùng ba Thủy quan Lục chiến đứng chung dưới cột cờ giăng lá cờ chiến lợi phẩm cho anh chụp hình. Vì muốn lấy cả hình ảnh lá cờ Mỹ đang phất phới trên đỉnh cột, nên Bob phải lùi ra xa. Toán phóng viên truyền hình tiếp tục làm việc, tiếng máy quay phim cầm tay lè xè. Vài Thủy quân Lục chiến gần đó chạy tới xin chụp riêng cho họ tấm hình lưu niệm lịch sử. Những người khác mệt nhoài, chỉ ngồi dựa lưng vào bất cứ thứ gì dựa lưng được để nghỉ, lơ đãng nhìn mọi chuyện như không cần phải quan tâm.

Bob nhờ Don Webster chụp cho mình mấy tấm ảnh với lá cờ Việt cộng trên tay và lá cờ Mỹ trên đỉnh kỳ đài. Một trung sĩ da đen từ phía nhà để xe Tòa Hành chánh chạy ra, sửa lại cổ áo, vuốt lại tóc để đội nón sắt, cầm M-16 lăm lăm, nhờ Bob chụp hình dưới chân cột cờ. Anh đa đen đòi Bob chụp cả ba kiểu: ngồi, đứng thẳng, đứng nghiêng. Bob chìu anh ta. Khi anh lính da đen đòi chụp đến kiểu thứ tư, Bob từ chối, bảo mình còn cần phải làm việc. Anh ta cười nhe hàm răng trắng, thông cảm. Rồi anh lính da đen xách súng tiến về phía sau Tòa Hành chánh.

Một loạt AK nổ. Người lính da đen đổ xuống, tấm thân cao lớn oằn oại trên mặt đất một lúc, rồi nằm yên. Cả Tòa Hành chánh xôn xao trở lại. Người ta khám phá một số bộ đội Bắc Việt vẫn còn núp im dưới các hầm tròn cá nhân đào dọc theo bức thành phía bắc, kiên nhẫn chờ cho tới lúc bất ngờ này mới bắn sẻ.

Từ đó, bất cứ hố cá nhân nào dù cạn dù sâu cũng nhận đều một quả lựu đạn hoặc một loạt M-16.

Khoảng 5 giờ chiều, hai viên đại úy lái xe Jeep tới Tòa Hành chánh gặp đại úy Crossman. Bob thấy ba sĩ quan cùng cấp bậc tranh luận với nhau những gì có vẻ quan trọng gay go lắm, vì cả ba đều huơ tay giận dữ, nhất là viên đại úy Đại đội trưởng Đại đội Hotel. Đại úy Crossman ra lệnh gì đó cho viên trung sĩ truyền tin. Anh này chạy đi, năm phút sau trở lại với Trung úy Stanton. Họ lại cãi vã thêm một hồi. Trung úy Stanton bỏ về chỗ nhóm binh sĩ thuộc quyền lúc đó đang ngồi tụm quanh một gốc cây phía trước kỳ đài hút thuốc. Hai viên đại úy lạ tiến về phía cột cờ. Bob lờ mờ đoán được lý do cuộc tranh cãi giữa ba sĩ quan, nên chăm chú dò xét phản ứng của nhóm lính thuộc trung đội của Stanton. Anh thấy anh binh nhất tóc hoe xâm rồng trên cánh tay soài người vơ lấy khẩu M- 16, nhưng Trung úy Stanton dằn lại.

Hai viên đại úy đứng ở cột cờ nói với nhau một lúc, ngước nhìn lá cờ Mỹ, rồi không biết họ nghĩ sao, bỏ ra xe lái đi. Tối hôm đó trở về MACV, Bob mới biết là cuối cùng họ đi đến một thỏa thuận: Bộ Chỉ huy bằng lòng để cho Ðại đội Hotel treo cờ Mỹ thêm một đêm ở kỳ đài Tòa Hành chánh, nhưng đến sáng hôm sau phải kéo xuống để tránh sự phản đối của chính quyền Việt Nam Cộng hòa. Ngược lại, binh sĩ Đại đội Hotel chỉ bằng lòng kéo cờ Mỹ xuống, nhưng không cho kéo bất cứ lá cờ nào lên thay thế. Trụ cờ cao trơ trọi vô chủ giữa một cảnh hoang tàn đổ nát!