ừ lồng chim chị Frisby nhìn nhà Fitzgibbon ăn tối. Cả chị cũng có phần - vỏ bánh mì, pho mát, mẩu vụn cà rốt - trên sàn lồng, có cả một cóng nước nhỏ. Lồng này vài tháng trước vẫn còn có khách trọ, một con hoàng yến tên Porgy, sau khi đã sống ở đó năm năm rồi chết vì già.

Để lôi được chị trong rổ ra Billy đã luồn một mảnh bìa xuống dưới rổ, vô tình bấu phải chân chị, khiến bây giờ mỗi lúc đi chị lại đau. Đầu tiên chị được chuyển vào hộp giày.

“Con nuôi nó được không?” lúc ấy Billy hỏi mẹ.

“Để làm gì? Chỉ là con chuột đồng thôi mà.”

“Nuôi chơi thôi. Con thích nó.” Billy đã tìm cách nhìn chị Frisby qua mấy cái lỗ chọc vào nắp hộp, nhưng ở trong tối quá.

“Mẹ nghĩ là được. Vài ngày thì được. Con sẽ phải tự cho nó ăn đấy.”

“Con nghĩ là sẽ để nó trong lồng Porgy. Ở trong hộp con chả nhìn thấy gì cả. Chắc nó đói lắm. Nó định ăn đồ của Rồng. Đồ chuột ngốc. Nó đã có thể chết rồi.”

Ban đầu chẳng ai để ý thấy mảnh giấy nhỏ bị rách, sau đó bà Fitzgibbon lơ đãng nhặt lên ném vào sọt rác.

Vài ngày cơ à! Chị Frisby muốn phát ốm. Thế còn sau vài ngày thì sao? Họ có thả chị đi không? Hay Billy sẽ vòi thêm vài ngày nữa? Nhưng dù đến lúc đó họ có thả đi - các con chị có một mình, đàn chuột cống sẽ đến chuyển nhà chị đêm nay. Tại sao Billy chẳng chọn ngày nào khác mà lại đúng hôm nay mà ngồi trên ghế? Chị chẳng còn lòng dạ nào ăn thức ăn trong lồng. Chị muốn phát khóc.

Paul vào phòng ăn, đằng sau là ông bố. Cậu nhìn lên chị trong lồng.

“Sao em không thả nó ra?” cậu nói với Billy. “Con chuột đáng thương. Nó sợ khiếp vía rồi.”

“Nó không sợ đâu. Nó chưa quen lồng thôi.”

“Anh cá nó sẽ chết.”

“Em cá là không.”

“Em không thể bỏ bừa thú hoang vào lồng được. Em phải bắt từ khi chúng mới đẻ cơ.”

“Trong vườn thú vẫn làm thế thôi.”

“Ừ, nhưng vườn thú người ta có chuyên môn. Mà dù sao thì rất nhiều thú vẫn chết trong vườn thú đấy thôi.”

“Lạ nhỉ, sao nó lại vào nhà,” bà Fitzgibbon nói. “Mẹ chưa bao giờ thấy có dấu vết chuột. Mẹ không hề biết nhà mình có chuột.”

Bọn họ ngồi vào bàn, bà Fitzgibbon múc thịt hầm cho tất cả. Bàn kiểu nông thôn, dài và vuông, khá dài để ngoài nhà họ còn có thể ngồi thêm bốn nhân công ông Fitzgibbon mướn về mỗi lần gieo và gặt. Nhà Fitzgibbon ngồi bên nhau quanh một đầu bàn.

Lồng nhốt chị Frisby treo vào mắc sắt khá cao ở góc phòng đối diện, nên cái sàn lồng chị đang phủ phục đung đưa trên đầu họ. Nhìn xuống chị sẽ thấy họ, nhưng nếu lui về đầu kia lồng họ sẽ không thấy chị mà chị cũng chẳng thấy họ được. Chị cứ hy vọng Paul sẽ tiếp tục tranh cãi với Billy và cãi thắng, hay ít nhất cũng thuyết phục ông hay bà Fitzgibbon thả chị ra.

Nhưng bây giờ Paul đã cắm cúi vào ăn. Thế nên chị nhẹ nhàng bò về đầu kia lồng. Ở lưng chừng thành lồng có cửa trượt, Billy đã nhấc lên bỏ chị vào. Nhớ lại câu chuyện của Nicodemus, chị nhìn lên cửa, tự hỏi liệu mình có trèo lên được không, nếu trèo được thì có mở được cửa không. Bây giờ thì chưa, mà là sau, khi nào họ đã rời khỏi bếp. Có thể đấy. Nhưng trông cái cửa to và nặng quá.

Chị lại nghĩ về đàn con. Tất nhiên đợi thêm chút nữa Justin sẽ nhận ra có chuyện không ổn. Anh sẽ tới nói chuyện với chúng. Nhưng anh có thể nói gì? “Các cháu ạ, mẹ các cháu đi vào bếp con Rồng chưa thấy trở ra.” Không đâu. Nhưng anh có nói gì thì chúng cũng sẽ khiếp đảm và lo lắng lắm. Tội nghiệp Cynthia! Tội nghiệp Timothy - tội nghiệp tất cả chúng nó.

Chị vẫn còn một điều hài lòng nhỏ. Con Rồng, sau khi được cho vào lúc chị đã an toàn ở trong lồng, đã ăn ngấu ăn nghiến bát thức ăn mèo, nuốt cả thuốc ngủ, vừa rừ rừ vừa liếm nốt những mẩu vụn dính đáy bát.

Billy đang nhìn lên lồng.

“Đấy,” cậu ta hét lên. “Nó đi đấy. Con nhìn thấy mà. Con đã bảo nó không sao mà.” Cậu ta đứng dậy khỏi ghế.

“Billy, ngồi yên đấy ăn hết thịt đi,” bà Fitzgibbon nói. “Con chuột không vội đi đâu cả.”

“Nhân chuyện chuột,” ông Fitzgibbon nói, chiều hôm đó ông vừa lái xe vào thị trấn, “hôm nay ở cửa hàng đồ sắt Henderson có chuyện khá ồn ào.”

“Vì chuột à?”

“Gần như thế. Vì chuột cống. Anh vào đặt cái chốt trục xe mới, thấy một đám rất đông tụ tập, kể cho nhau một chuyện kỳ cục mới xảy ra.”

“Có vẻ là mấy hôm trước ở đó có sáu hay bảy con chuột cống tự làm mình bị điện giật chết. Kỳ quái lắm. Henderson bán động cơ - có cả một giá toàn động cơ. Lũ chuột không hiểu sao lại trèo lên giá đó. Ông ấy bảo nhìn như là chúng đang loay hoay quanh một cỗ động cơ, tìm cách tha nó đi.”

“Chuyện lạ thường ghê,” Paul nói. “Chuột xoáy động cơ.”

“Không hẳn là xoáy, tất nhiên. Dù sao thì chuyện đó cũng xảy ra ban đêm, khi ông ấy - Henderson - tới cửa hàng buổi sáng, ông định bật đèn thì thấy cầu chì nổ rồi. Ông thấy lũ chuột đều xúm xít quanh cái động cơ. Cái động cơ tắt rồi nhưng vẫn còn cắm điện. Chắc là chúng nó gặm lớp cách điện vì sao đó - ít nhất ông ấy nghĩ thế. Thế là chập điện và vì cả lũ đang túm tụm với nhau nên dòng điện phóng qua chết cả đám.”

“Bẫy chuột kiểu đó khá hữu hiệu, thật đấy,” bà Fitzgibbon nhận xét.

Lúc này bà Fitzgibbon đang chăm chú lắng nghe câu chuyện. Rồng đã nằm dài trên sàn, có vẻ gà gật.

“Khoan đã,” ông Fitzgibbon nói. “Đấy mới chỉ là hồi mở thôi. Có vẻ tuần báo thị trấn đã cạn tin. Họ nghe chuyện này liền cử phóng viên đến.”

“Fred Smith à,” bà Fitzgibbon nói.

“Đúng thế. Fred viết một bài báo nhỏ tựa đề, CHUỘT CƠ GIỚI CHIẾM CỨ HÀNG ĐỒ SẮT. Cái gì đó đại loại thế. Bài báo ấy hóa ra gây chú ý nhiều hơn anh ta tưởng. Ngay sau đó, tin hay không thì tùy, chính quyền liên bang đã nhảy vào cuộc. Họ phái cả một đội từ bên Sức khỏe cộng đồng tới mang theo một xe tải đầy dụng cụ.”

“Chỉ vì bảy con chuột à?” Billy hỏi. “Họ nên cử cái xe lại đây. Chúng ta có nhiều hơn nhiều.”

“Bố đã nói đúng như thế,” ông Fitzgibbon nói tiếp. “Và cả nhà biết sao không? Họ sẽ cử đấy. Bố chỉ nói đùa thôi, nhưng cái người lãnh đạo nhóm đó không nghĩ đấy là đùa. Ông ta hỏi trại nhà mình ở đâu, cách đó bao nhiêu, rộng bao nhiêu mẫu, trồng những cây gì, ước tính có bao nhiêu chuột. Ông ta tỏ ra quan tâm thực sự. Có vẻ họ còn muốn khám nghiệm lũ chuột chết ở chỗ Henderson nữa nhưng không được. Ông ấy đã quẳng chúng ra bãi rác thành phố, thiêu từ lâu rồi.”

“Em chưa bao giờ nghe chuyện kỳ lạ như thế,” bà Fitzgibbon nói. “Ầm ĩ lên chỉ vì mấy con chuột chết.”

“Con nghe rồi,” Paul nói. “Và con cá là con biết họ định tìm gì.”

“Tìm gì?”

“Họ nghĩ lũ chuột bị dại. Họ không muốn nói ra vì sợ dân chúng hoảng hốt.”

“Dại là gì?” Billy hỏi.

“Đấy là một thứ bệnh,” ông Fitzgibbon đáp. “Một bệnh rất nguy hiểm, do động vật phát tán. Paul, bố nghĩ chắc con nói đúng đấy. Chính vì thế nên bên Sức khỏe cộng đồng mới tới. Đấy là để kiểm soát dịch. Dù sao thì họ cũng định kiểm tra lũ chuột khắp vùng này.”

“Mọi người có nhớ không,” Paul nói, “vài năm trước ai cũng phải nhốt chó trong chuồng. Một số người thì cứ thấy chó là bắn. Chính vì thế họ mới im lặng nếu chưa biết chắc.”

“Còn một chuyện nữa. Trong giờ thú y ở trường bọn con được dạy là khi nào động vật hành xử kỳ quái thì có thể là triệu chứng dại. Ờ, nhai dây điện có thể coi là hành động khá kỳ quái.”

“Và họ nghĩ là chuột ở nhà mình có thể mang mầm bệnh à?” bà Fitzgibbon có vẻ lo lắng.

“Anh nghĩ là thế,” ông Fitzgibbon nói, “dù họ chẳng nói gì đến bệnh dại cả.”

“Khi nào thì họ đến?”

“Ngày kia, sáng Chủ nhật. Cái người lãnh đạo, một ông bác sĩ tên gì đấy, nói họ còn phải điều tra thêm trong thị trấn ngày mai nữa. Họ mang theo một xe tiêu hủy - khí xyanua, anh nghĩ thế.”

“Con có thể chỉ cho họ vị trí cần tìm,” Paul nói.

“Con nữa,” Billy nói. “Dưới bụi hồng.”

“Đúng thế,” ông Fitzgibbon nói. “Thực tế là chắc hẳn họ sẽ muốn ủi cả bụi hồng ấy đi. Anh có thể dùng cái máy kéo lớn.”

“Ủi bụi hồng của em đi hả?” bà Fitzgibbon phản đối. “Không được đâu!”

“Hãy nghĩ như thế này nhé,” chồng bà nói. “Đằng nào thì anh cũng phải đuổi cổ lũ chuột ấy đi. Anh quyết định rồi; chúng đang ăn cắp thức ăn quá đáng - cả hạt giống nữa, càng lúc càng nhiều. Nếu anh thuê người diệt chuột thì hắn ta sẽ tính phí vài trăm đô. Nếu chính quyền muốn làm miễn phí thì tội gì không để họ làm?”

“Hừ,” bà Fitzgibbon nói, vẫn không nguôi đi tí nào, “vậy anh có thể dùng tiền đó mua cho em vài bụi hồng mới.”

“Chính là anh đang nghĩ thế,” ông Fitzgibbon mỉm cười đáp. “Có thể cả tử đinh hương nữa.” Bà Fitzgibbon muốn trồng một bụi tử đinh hương từ lâu; đấy là loại cây bà thích nhất.

Chị Frisby chẳng hề tin mấy người kia đang truy soát bệnh dại. Chị ước ông Fitzgibbon nhớ nổi tên của “bác sĩ tên gì đấy”. Và bây giờ chị có một lý do khẩn thiết hơn nữa phải thoát khỏi lồng. Chị phải báo động cho Nicodemus dù bằng cách nào.

Rồng ngủ trên sàn bếp.