ối hôm ấy, ông Thần Tốc đang nằm đọc sách trong buồng của ông thì Tập bước vào.

Người thanh niên nầy trông buồn bã và lo âu vô hạn. Y vào đó, ngồi xuống ghế rồi làm thinh không nói gì cả. Lâu lắm, ông Thần Tốc phải hỏi:

- Hình như con có chuyện gì cần nói với ba?

Chàng do dự giây lâu nữa rồi thưa:

- Thưa ba, con định bàn với ba về tài sản nầy.

- Ừ, con cứ nói đi.

- Thưa ba, thế nào rồi ba cũng sẽ ra tòa xin sửa hộ tịch...

- Con cứ tiếp.

- Sau đó, thế nào cũng phải điều chỉnh lại về quyền sở hữu trên sản nghiệp nầy...

- Con cứ tiếp. Ba chỉ nghe mà thôi.

- Dạ thưa ba, nhưng sản nghiệp nầy lại không phải là bất động sản. Nó chỉ là một cửa hàng. Riêng nó, giá không bao nhiêu, chỉ là giá một căn nhà thôi, giá trị của nó là sức cần lao của người cai quản nó trong một tài khóa nào đó.

Nếu cần phải điều chỉnh về quyền sở hữu, thì con xin được hưởng lợi quyền về những năm con làm giám đốc hiệu buôn nầy. Con muốn xin ngay với ba, hơn là xin tại tòa, như vậy đẹp hơn, người ngoài không thể nói là cha con ta giành của với nhau...

Ông Thần Tốc đợi mãi mà không nghe con nói gì nữa, ông hỏi:

- Còn gì nữa đó con?

- Dạ, hết rồi ba à!

Ông cười to:

- Ngỡ gì. Con khỏi lo. Có lẽ ba không xin sửa hộ tịch.

- Vậy sao ba?

- Ừ!

- Sao lạ vậy ba?

- Không có gì lạ đâu. Hai mươi năm sau, con sẽ hiểu.

- Ba buồn việc chi?

- Ba không buồn điều gì cả. Trái lại ba còn khen con. Thà là thỏa thuận với nhau trong nhà, còn hơn là ra tòa cho thiên hạ cười, con nghĩ rất hay!

Tập mừng lắm, nhưng chàng ta lại sợ ông bố nói nữa, hay giận lẩy, hay giục huỡn cầu mưu để toan tính gì đó nên không an lòng.

Nhìn thấy nét mặt băng hăng bó hó của con, ông lại cười to, và nói quả quyết cho nó an lòng:

- Ngày mai, ba tính việc nhà lần cuối cùng, rồi con sẽ biết thái độ ba ra sao. Thôi, con đi nghỉ đi thì vừa. À, hay là con đến... Con nè!

- Dạ!

- Ba khuyên con nên cưới vợ, sau khi ba đi rồi.

- Thưa ba...

- Con là chủ nhân ông, không nên chơi bời lêu lổng mà hỏng cả việc làm ăn.

- Thưa ba...

- Nếu con đã lập gia đình, không cần tiền nuôi gái như bây giờ có lẽ ba ở lại. Nhưng thôi...

Tập, người con trai ít tình cảm, nghe cha nói câu đó thì giựt mình, rồi bỗng hiểu rằng đó là lý lẽ thật, và cha chàng hi sinh chỉ vì sợ mất tình với con, chàng xúc cảm và hối hận quá, nên bụm mặt mà khóc òa.

Hổm nay, không đêm nào mà ông Thần Tốc không trằn trọc lo cho gia đình thứ nhì của ông ở Nhà Bè. Ông còn cha mẹ vợ thì vợ con ông dầu sao cũng có chỗ nương dựa, chớ không đến đỗi lâm nguy. Nhưng ông thương chúng nó hơn bao giờ cả. Đó là một người đờn bà và mấy trẻ con thủ phận sống trong cảnh khiêm tốn của họ, không có nguồn an ủi nào khác hơn là ông gia trưởng mà họ mỏi mắt chờ mong.

Bây giờ tâm hồn ông là tâm hồn một ông chủ hãng xuất nhập cảng, khó mà thông cảm được với những người chênh lệch nếp sống với ông, đang lo âu tại chợ Phú Xuân; tuy nhiên ông vẫn thương được họ, vẫn nhớ mãi sự vui mừng của mấy mẹ con chị tài xế Phi reo mừng mỗi đầu hôm, khi ông lái xe về nhà ngơi nghỉ.

Nếu phải bỏ trốn nơi đây mà quyền lợi đã làm cho ông chán nản thì cái tổ ấm khuất mình bên chợ Phú Xuân là nơi nương náu cuối cùng và lý tưởng của tinh thần ông vậy.

Bây giờ đã hơn mười giờ đêm rồi. Ông Thần Tốc do dự giây lát rồi cả quyết gọi con gái ông đến.

Cô Lệ đã sửa soạn đi ngủ và rất hồi hộp khi nghe ông Thần Tốc gọi. Cô đoán có việc quan trọng mà việc đó chắc chắn dính líu đến hôn nhân của cô.

Quả thật thế, khi thấy mặt con, ông Thần Tốc nói ngay:

- Lệ à, ba chỉ còn một băn khoăn cuối cùng thôi, xóa được băn khoăn đó rồi, thì ba giải quyết tương lai ba được ngay.

Ba hỏi con một câu, chỉ một câu thôi, và tha thiết yêu cầu con đáp chân thật, đáp đúng với ý nghĩ ở tận đáy lòng con.

Nếu ba ngăn trở hôn nhân của con thì con sẽ đau khổ dành là thế. Nhưng sự đau khổ ấy sẽ lên tới mức nào, con có thể lường được hay không?

Cô Lệ không khóc vì cô chỉ sợ thôi chớ không buồn. Lối hỏi của ông Thần Tốc với những tiếng "nếu, lường" v.v... khiến cô hiểu ngay được rằng ông cụ không muốn độc tài, và có thể nhượng bộ.

Nhưng quả thật là khó nghĩ. Cô thương cha nhiều lắm. Từ mấy năm nay, cô thiếu một tình thương, khi bà Thần Tốc đã lấy chồng. Chỗ trống nơi lòng cô được ông cha trở về đột ngột nầy lấp đầy và mặc dầu đang được một thanh niên hết lòng yêu dấu, cô vẫn nghe tình thương cha là cần.

- Thưa ba, con yêu vị hôn phu của con lắm, mà ảnh cũng yêu con không kém gì. Nếu không thành vợ chồng được, chắc khó lòng về sau, con có thể yêu ai khác hơn anh. Nhưng con sẵn sàng hi sinh tình yêu của con nếu cuộc hôn nhân nầy chạm đến tự ái của ba.

Ông Thần Tốc gục gặt đầu như vừa ý lắm về thái độ của con. Lệ làm sao biết được rằng ông không thờ ơ được với hai tiếng "hi sinh" mà Lệ vừa thốt ra.

Lệ sẽ đau khổ đến mức nào, nó không đáp. Chỉ biết rằng nó phải hi sinh. Nếu có người bị hi sinh trong vụ nầy, thì người đó phải là ông mới công bình, vì dầu sao, đời ông cũng đã lỡ rồi, có vá víu thế nào, nó cũng không lành trọn lại được mà không để dấu.

- Được để rồi ba tính. Con đi ngủ đi kẻo khuya.

Ông Thần Tốc thò tay vào túi soát lại tiền bạc thì thấy còn được bảy đồng. Đi ô tô buýt về tới nhà chỉ tốn ba đồng thôi, còn đến bốn đồng, ông sẽ mua kẹo cho con khi ra tới bùng binh.

Ông nói láo với Tập và Lệ rằng ông đi uống cà phê và chúng nó tin ngay.

Băng qua đại lộ Nguyễn Thái Học lòng ông Thần Tốc nhẹ lâng lâng. Ông vừa qua một cơn ác mộng dài. Ông lại thấy mình sung sướng hơn Từ Thức khi xưa nhiều.

Ngày xưa, Từ Thức bị con hạc bỏ rơi, muốn trở về Động Đào Nguyên mà không thuộc nẻo, buộc lòng phải lẩn vào rừng để chết cho an thân.

Ông, ông về với những tâm hồn chất phác mà tình thương ông nơi lòng họ còn nguyên vẹn luôn luôn, không bị tham vọng nào làm sứt mẻ cả.

(1969)

Nhà xuất bản Tổng Hợp Đồng Nai tái bản 2008