uốt mấy ngày liền, ngày nào trước cửa phòng của ông Trương cũng thập thò vài ba đứa trẻ con. Dường như trên hòn đảo này, có đứa trẻ nào thì đều lần lượt có mặt ở cửa nhà ông hết. Chúng đến để xem con người ông với dáng vẻ kỳ quái được đồn thổi, xem "tập đoàn rắn" của ông, do ông chăm sóc và huấn luyện chả biết để làm gì. Kể về ông, đứa nào cũng mắt tròn mắt dẹt. Ấy là lúc chúng thấy ông ngủ trưa, trời se lạnh mà ngực ông vẫn để trần, trên vòm ngực gồ ghề màu đồng điếu, khoanh tròn một con rắn hổ mang cỡ bự, nó gác cho ông ngủ. Thấy lũ trẻ, con rắn nhô cái đầu lên và phun phì phì. Trông rất khiếp. "Tập đoàn rắn" của ông đặt "cứ điểm" ở nửa gian nhà, nửa gian còn lại, ông kê cái giường ngủ và sự ngăn cách chỉ có một hàng cót dựng. Đủ các loại rắn. Ông bước vào rất thản nhiên, lũ rắn cứ rẽ cả ra. Ông đưa tay nhẹ nhàng túm từng con. Có con sẽ ngâm rượu hoặc pha chế để làm thuốc, theo hợp đồng với công ty Dược. Có con, ông bảo, sẽ cho nó uống thuốc "cải tạo" rồi thả vào rừng. Nó sẽ không bao giờ cắn người, nếu người không tự dưng xéo vào lưng nó. Ông bảo, rắn rất yêu phụ nữ và rất kính trọng phụ nữ có thai. Gặp phụ nữ có thai, rắn sẽ nhường đường ngay. Ông bảo, rắn là nghệ sĩ, biết nghe nhạc và biết múa. Vào mà xem! Vào mà xem! Ông bảo thế, nhưng bọn trẻ chỉ dám đứng ngó nghiêng ngoài cửa.

Ông nhảy toách một cái qua lá cót chắn, vào "cứ điểm", huýt nhè nhẹ một bài sáo mồm, lũ rắn ngỏng cả đầu dậy, lắng nghe, con nào con nấy mắt long lanh, lưỡi thè ra rụt vào, có con lưỡi chẻ đôi đỏ chót như sợi dây thép vừa nung chảy. Và khi ông đi một đường quyền, đầu các con rắn đều chao đảo như lên đồng vậy. Lũ trẻ sướng lắm, bây giờ thì chúng sán vào đến gần lá cót, nhưng tim vẫn đập thình thình.

Đúng lúc ấy, ông nghe thấy có một tín hiệu không bình thường. Ấy là cái thùng phuy đựng nước ở sau nhà, không có tiếng tong tong... Ông im lặng lắng nghe. Đúng là có sự cố rồi. Chắc lại bọn rắn trêu ngươi ông đây. Ông ra khỏi nhà và bảo lũ trẻ có đi theo ông thì đi, xem ông trị cho con rắn bố láo nào đó một trận...

Bọn trẻ rồng rắn theo ông Trương. Đi hết sân cát thì gặp Nhụ. Nhụ bảo nhà nó nước cũng tắc rồi, không hiểu vì sao.

Đến chân đồi ràng ràng thì gặp Đức và con chó vàng đốm trắng, nghênh nghênh cái mũi sứt trông rất buồn cười. Con chó nhảy tâng tâng, cổ đeo một cái vòng kỳ lạ, làm bằng một trăm cái càng bên phải của những con cáy lớn đã phơi khô. Cứ tưởng Đức nói đùa hóa ra nó làm thật... Đức không đi theo ông Trương. Nó cúi xuống, nói với con chó một câu gì đó, rồi con chó vội vã chạy trước, cái đầu rúc xuống, cái đuôi cong lên, gần như không động đậy. Đức lững thững theo sau, cả hai khuất sau những bụi ỏng xanh rờn.

Ông Trương dẫn Nhụ và bọn trẻ đi ngược dòng nước chảy. Nhụ cảm nhận rất rõ những lo toan của bố nó, để hòn đảo xa lạ phía chân trời này thành một làng quê có thể sống bình thường được, như bất cứ ở đâu trên đất nước Việt Nam. Thư của anh Thu báo tin, ít lâu nữa, anh sẽ theo tàu hải quân tuần tiễu tuyến biển, và đoàn tàu của anh sẽ cập đảo Mõm Cá Sấu. Bố Nhụ muốn lúc ấy, cả nhà đã đoàn tụ ở ngoài đảo này rồi. Bác đang tính cách làm sao thuyết phục được ông Nhụ. Để từ đó, thuyết phục nhiều bà con ngư dân khác.

Nhóm người đi dưới tuyến đường ống làm bằng những cây luồng, cây trên kê nối liền với cây dưới, liên tiếp nhau hàng ki-lô-mét, qua những cái chạc. Nước từ con suối ở lưng núi ông Voi, chảy trong ruột những cây luồng đã đục rỗng đốt, chuyển từ cây cao xuống cây thấp, rơi long bong trong thùng chứa ở mỗi ngôi nhà. Từ nhà nọ sang nhà kia, người ta đi dưới những đường ống ngang dọc ở trên đầu. Nước từ những vết nứt dọc thân cây, cứ chảy từng giọt xuống mái tóc, xuống vai áo.

Ông Trương vẫn xăm xăm bước, bọn trẻ có đứa phải chạy gằn mới theo kịp. Chân ngắn, tay thô, lưng hơi gù, tóc bạc, dấu ấn của quá nửa đời người làm nghề chèo đò ngang, vậy mà lúc này mọi tì vết đều bay biến hết, chỉ còn một người đàn ông khỏe mạnh, lanh lợi, uyển chuyển, hài hòa. Chỉ còn một sức mạnh vươn tới, dẻo dai, kiên định và chắc thắng. Ông quay lại bảo Nhụ chờ các bạn.

- Từ đây, các cháu phải cẩn thận.

Ông Trương khoát tay một cái. Nhụ ngước nhìn, chỉ thấy sau vòm cây đang rụng lá, đỉnh núi Miếu Ông Voi giấu mình trong làn hơi màu xanh lam đang ngùn ngụt bốc lên. Một con đường đất, đỏ tía màu da lươn, vừa được các chú bộ đội khai phá, còn in vết cuốc chim, vắt qua sườn đồi cao, rồi mất hút trong khu rừng hoang rậm rạp, thỉnh thoảng vọng ra tiếng bìm bịp đứt quãng. Bên kia núi đã là biển Đông rồi. Những đêm biển động, Nhụ như cảm nghe được sức mạnh man dại và âm u của những con sóng lừng, liên tiếp thay nhau húc đầu vào vách đảo. Nhờ dãy núi bền vững này chở che, cả vùng biển phía tây yên tĩnh như cái ao làng, Nhụ có thể chèo ra xa đến bốn năm trăm mét bằng một con lẵng.

- Các cháu có nghe thấy gì không?

Cả nhóm lắng tai. Chợt dội lên đâu đó rất gần, tiếng chim chèo bẻo lảnh lói và chua ngoa. Rồi im lặng. Lọc dần ra những âm thanh quen thuộc thường thấy ở vùng cửa rừng, thoảng có tiếng lá lật gấp gáp, tiếng nước xối ràn rạt, không có âm vang, nghe chẳng rõ ở chỗ nào. Sau một chút định hình, mắt dõi theo những cây luồng dẫn nước nối tiếp nhau lao qua những vòm táo dại, những bụi lau, Nhụ đoán có sự cố sau tảng đá cao ở sườn dốc đồi bên kia, khuất nửa dưới màu xanh đậm của mấy bụi ỏng. Bây giờ đi theo Nhụ chỉ còn có vài ba đứa, đều là bạn mới quen. Chúng xông xáo rẽ lau, vạch cỏ, theo con đường tắt, được mở ra từ hai cánh tay vạm vỡ của ông Trương. Ông bảo chúng lên tảng đá cao, đứng xem ông "ra binh". Ngang tầm mắt, đã thấy dòng nước chảy xuống đám dong riềng, những chiếc lá to bản không còn chịu đựng nổi sức nước, đã rã ra, nước chảy thẳng xuống đất đồi. Quấn vào chạc cây cắm xuống đất để đỡ cây luồng lao qua, là một con rắn hổ mang cực to, đang nuốt một con rắn khác. Con rắn bị nuốt này chỉ còn chống cự theo bản năng: quấn cái đuôi vào một đầu ống nước, chính vì thế mà ống nước bị vênh đi, nước chảy ra ngoài.

- Ăn thịt đồng loại. Con rắn này không thể tha thứ được. - Ông Trương nói to.

Nhụ thấy con rắn có một phản ứng đặc biệt khi ánh mắt ông Trương chiếu vào nó. Nó khẽ rùng mình. Những thớ thịt chuyển động rất nhanh dưới làn da bóng nhẫy, óng ánh. Nó ngẩng cái đầu lên, nghiêng ngó, điềm tĩnh nhìn ông bằng con mắt bé tí, nham hiểm. Trong một giây, nó lưỡng lự dò xét, rồi quyết định nuốt vội con mồi để còn kịp đối phó.

Không hiểu ông Trương nghĩ gì trong khoảnh khắc đó. Có thể là một kỷ niệm nhiều năm từng ám ảnh ông. Cha ông đã bị chính loại rắn hổ mang này giết chết. Cha ông Trương làm nghề lái đò ngang qua sông Bạch Đằng. Một buổi tối, gác mái chèo, ông buộc thuyền vào cọc rồi về cái quán nhỏ dưới gốc đa nằm nghỉ. Bất giác, ông nhận ra một con rắn hổ mang lớn đang cất cao cổ, đôi mắt xanh biếc nhìn ông. Ông liền túm chặt lấy cái cổ bạnh của nó. Con rắn tinh quái lập tức tấn công lại bằng cách quấn chặt lấy người ông mà vặn xoáy, rồi cho cái đuôi vào nách ông mà cù. Ông cắn nát môi để chống cơn cười rũ ra làm ông không còn sức mạnh gì nữa. Nhưng rồi ông vẫn cứ phải cười. Tiếng cười quái đản đó, làm cậu bé Sần hoảng sợ. Cậu chạy lại thì thấy bố mình cùng với con rắn, đang quần nhau trong một tư thế rất ác liệt. Cậu tìm được một hòn đá có cạnh sắc nhưng không biết đập vào đâu. Trong đêm tối, cậu bé cứ lúng túng mãi. Bố cậu dùng hết sức mạnh bóp chặt cổ rắn và chìa cái đầu rắn ra cho cậu đập. Cậu đập cả vào tay bố. Đến khi con rắn bẹp nát đầu thì tay ông cũng đầm đìa máu tươi. Ông gỡ con rắn ra, rồi dùng dây thắt lưng treo cổ con rắn trước cửa quán. Nửa tháng sau, ông lão ho ra từng bát máu...

Những người quanh vùng bến Rừng đều biết câu chuyện tang thương ấy. Ông Trương Sần thay cha cầm lấy mái chèo và tìm mọi cách học bắt rắn. Một người thầy dạy, cảm cái tâm của ông, đã tặng ông hai viên thuốc gia truyền, hướng dẫn ông cách sử dụng và dặn ông hãy cứu người, chứ không được biến nó thành nghề chủ yếu để kiếm sống...

Vẫn chống tay vào háng, ông lặng lẽ xéo vào các bụi cây, tiến thẳng đến chỗ con rắn. Biết ý, con rắn tinh quái buông hẳn mình xuống, nó cuộn khúc lên đu đưa, để bằng một động tác thật mau lẹ, hoặc văng mình chạy thoát, hoặc quấn vào người ông. Sau một giây lưỡng lự, con rắn chọn cách thứ nhất. Nhưng ông đã mau hơn, tay phải túm ngay lấy đuôi nó, điều mà không một ai dám làm, tay trái tuốt ngược lên nhanh như chớp, nhanh đến mức con rắn không kịp phản ứng, không kịp quay cổ lại, với sức bóp của những ngón tay đã cứng như thép nguội. Con rắn, do nặng nề và cứng mình vì quá no, chính điều đó đã làm hại nó, ngay tức khắc, rão hết xương sống, thõng đuôi xuống và bắt đầu run. Ông lấy sợi dây rừng buộc cổ nó, và sau khi kê lại đầu cây luồng, nghe tiếng nước chảy trong đường ống, ông mới lững thững lôi con rắn về. Lũ trẻ đi theo khoái chí lắm. Và như cha ông, ông treo cổ con rắn trước cửa nhà, rồi cắt tiết...