m túi xách vào ngực, Dung đi bộ về hướng bến xe. Con lộ về khuya vắng ngắt. Nhà dọc hai bên đường đều đóng cửa. Mọi người đang trong giấc ngủ say. Đêm cuối năm se se lạnh. Giờ này không ai muốn ra khỏi giường. Chỉ mình Dung, nước mắt đầm đìa, lủi thủi đi trong đêm vắng. Cô mong một chiếc xích lô nào đó chạy qua. Nhưng giờ này mấy ông đạp xích lô cũng đã về nhà ngủ cả. Dung nhìn vào cánh tay. Không còn chiếc đồng hồ ORIENT nữ nữa. Cô để nó ở nhà. Không biết đã mấy giờ rồi. Ngoài lộ thật nhiều chó. Quốc lộ về đêm có lẽ là vương quốc của loài chó. Tụ tập thành bầy, chắc chúng cũng biết tâm sự với nhau. Bầy chó chạy theo Dung. Một con chó xồm cao lớn như con bê hửi chân cô. Dung không dám bước nhanh, sợ nó cắn. Nhưng bầy chó chỉ giỏi hù dọa người đơn côi.

Dung nghe thấy tiếng xe hơi từ xa ì ì vọng tới. Ánh đèn pha sáng quắc. Chiếc xe ào ào lao tới. Dung đưa tay vẫy. Chiếc xe lướt ngang qua mặt Dung rồi từ từ dừng lại. Dung ôm túi xách chạy theo. Gã lơ xe có thân hình giống như con trai ông Ba Lý giơ tay kéo Dung lên xe. Đây là chuyến xe tốc hành. Hành khách phần đông đã ngủ. Dung chọn ghế trống gần cửa sổ. Gió thổi thốc vào mặt rát và lạnh. Dung đưa mắt nhìn sang bên đường. Bầy chó bị ánh đèn xe hơi chiếu thẳng vào mặt, ánh những đốm xanh lét. Chợt Dung nhìn thấy con chó trắng như tuyết. Nó giống con Kina nhà bà Ba Lý. Tim cô thắt lại. Cô nhớ con chó trắng chung thủy gắn liền với tuổi thơ khốn khó của mình.

* *

*

Lúc Dung được ông Ba Lý nuôi em còn ốm nhách, đen nhẻm, tóc vàng khè, rối bù. Ông Ba Lý có hai con trai lớn đang theo cha làm lơ xe. Nhà chỉ còn bà Ba lúc nào cũng lầm lì, cau có. Hai anh em con ông bà chủ, Dung gọi là anh Hai, anh Ba về tới nhà lập tức lăn ra ngủ. Dung rất buồn. Cô đã sống trong cô đơn, nay lại càng cô đơn hơn. Em chỉ biết chơi với chó. Con chó mập ú nên tịt đẻ. Em dành hết tình cảm cho nó. Lúc Dung cho heo ăn, con chó ngồi bằng hai chân sau, nhìn cô, thỉnh thoảng lại vẫy đuôi khịt mũi. Cái đuôi bé xíu của nó thật không cân xứng với tấm thân béo núc ních. Trong loài động vật, cứ càng mập càng đẹp. Lưng con Kina bằng chang, lông mượt như tơ. Cho heo ăn xong, Dung không quên dành cho Kina ít cơm nằm dưới đáy nồi. Nhà ông Ba Lý vẫn dùng gạo để nấu cám heo. Gạo trắng ngần. Dung nhớ tới những ngày má bệnh, không đi mua ve chai được, hai mẹ con đều đói. Lúc đó mà được lon gạo trắng như gạo ông Ba Lý nấu cho heo ăn để nấu cơm. Con Kina được Dung cho ăn, mừng rối rít. Nó vừa đớp, vừa nuốt, vừa ngoáy đuôi tỏ vẻ biết ơn. Dung vuốt vuốt tấm lưng mềm của nó. Con chó ngẩng lên nhìn. Em nắm chiếc mõm bé xíu, bóp mạnh. Con chó vùng ra khỏi tay Dung, vẫy đuôi làm lành.

Có tiếng xe hơi êm êm. Dung bỏ con Kina nhìn sang nhà ông lớn. Bên ấy, chiếc xe hơi màu trắng sang trọng đang đậu trước cổng. Tiếng còi tin tin. Người giúp việc chạy ra mở cổng. Chiếc xe phóng vào sân, lượn nửa vòng mới đậu lại. Ông Năm Thọ bước ra, tay cắp cặp, dáng bệ vệ, đi vào nhà trên. Bóng ông khuất sau cánh cửa kính. Lúc ấy Dung ao ước, giá như mình được sang bên đó chơi, để được ngắm chiếc xe hơi, được sờ vào cửa kiếng của nó. Nhứt là được vô ngôi nhà đó. Bên trong chắc có nhiều thứ lạ.

Bé Thu Hiền từ trong chiếc xe hơi bước ra, chạy lại góc vườn với Dung. Dung cũng chạy đến với bạn. Ngoài con Kina ra, Dung còn có con Thu Hiền là bạn. Nhưng hai đứa phải nói chuyện với nhau qua lỗ thủng hàng rào bằng lưới B40. Nhà Dung gần nhà Hiền nhưng xa ngõ. Cánh cửa sắt cao lớn bên ấy lúc nào cũng im ỉm đóng. Thu Hiền kém Dung một tuổi nhưng nó mập mạp và lớn bằng Dung. Nó là cháu nội ông chủ tịch.

- Tao với ông nội vừa đi thành phố về - Thu Hiền khoe.

- Sướng hén. Ước gì tao được ngồi xe như mày.

Thu Hiền cười khoe hàm răng sún:

- Vào xe mày biết ngồi ở băng nào thích nhất không?

Dung buồn rầu lắc đầu. Thu Hiền vịn tay lên hàng rào, nói liếng thoắng:

- Ông nội thích ngồi băng sau. Tao thích ngồi băng trước để nhìn người ta đi lại, nhìn nhà lầu cao. Phố đẹp ghê vậy đó. Nhà lầu cao gấp mười lần nhà tao.

Dung đưa mắt nhìn nhà Thu Hiền. Nhà nó cao thế mà nhà người ta cao gấp mười, chắc đụng tới mây xanh. Dung hỏi:

- Ông đó làm lớn gấp mười ông nội mày hở?

- Không phải. Nhà đó gọi là khách sạn. Nhiều người ở đó.

- Khách sạn là gì?

- Là nơi cho nhiều người đến ở nhờ. Như hôm trước ông nội, ba má tao lên Đà Lạt, cũng ở trong khách sạn đó.

- Mày sướng quá!

Bỗng Hiền reo lên:

- Nội cho tao cái này!

Thu Hiền lôi ra trái cầu màu trắng khoe:

- Đẹp không?

Dung xòe hai tay đón lấy. Em vuốt những cọng lông gà mềm mại:

- Ta chơi nghen.

- Ừ.

Thu Hiền chạy nhanh về nhà. Lát sau nó cầm ra hai cái vợt. Hiền trao cho Dung một cái. Hai đứa chơi đánh cầu qua hàng rào. Chúng có luật lệ chơi riêng do chúng nghĩ ra.

- Dung ơi. Con quỷ cái. Lại chơi rồi.

Tiếng bà chủ the thé. Dung trả vợt cho bạn, chạy vù về. Tiếng bà chủ xéo xéo:

- Có một rổ rau mà từ mơi đến giờ chưa xắt xong

Bà nuôi Dung và muốn những việc làm của em tương xứng với miếng cơm bà bỏ ra.

Dung xắt xong thau rau muống. Em trộn với cám, bưng ra cho vịt. Ông Ba Lý nuôi hai trăm con vịt. Ông quây xung quanh vườn bằng những tấm bồ tre. Đàn vịt có ao rộng để tắm. Chúng rất chú ý đến bộ lông, suốt ngày tắm rửa, rỉa lông cho sạch. Thấy Dung khệ nệ bưng thau cám đến, cả bầy vịt ngẩng lên, chạy ào đến. Chúng rẽ nước, lạch bạch leo lên bờ. Dung đổ thức ăn vào mấy chiếc thau lớn. Bầy vịt chen nhau, vươn cổ táp ào ào. Chúng nuốt trỏng thật tài. Chỉ một loáng đã hết thức ăn. No nê, chúng lạch bạch xuống ao uống nước và tắm rửa.

Xong việc, Dung đứng thẳng nhìn sang nhà Thu Hiền. Con bé giờ này ở đâu. Thu Hiền không biết cho gà vịt ăn. Bên đó, mấy chú làm những việc Dung thường làm. Các chú ấy khỏe, làm còn tất bật huống chi Dung. Thu Hiền nói hai chú ấy là lính của ông nội. Chú cao tên Hải, chú thấp tên Thu. Dung không hiểu tại sao mấy chú lính lại không đi đánh giặc. Nếu nuôi heo, nuôi gà là lính thì Dung cũng là lính từ lâu rồi.

Tiếng máy nổ. Chú tài xế đang dùng vòi nước xịt vào xe. Chú ấy thấp cỡ chú Thu nhưng mập hơn. Nhìn chú lái xe làm việc, Dung ao ước giá mình có cái vòi ấy để tắm cho heo thì sướng phải biết. Hàng ngày Dung phải ì ạch xách từng xô nước vào tắm cho hai con nái. Tắm xong cặp heo muốn đứt hơi.

Chú tài xế dùng xà bông rửa xe. Chú rửa còn lâu hơn Dung tắm cho cặp heo. Không biết ông lớn đi những đâu mà dơ đến nỗi phải rửa xe lâu như vậy?

* *

*

Có một bữa Dung được ngồi trong chiếc xe hơi sang trọng đó. Hôm ấy là buổi sáng thứ ba. Dung xách hai giỏ hột gà giao cho chủ tiệm dốc cầu đúc. Tiền dôi ra, đó là tiền lời. Dung mang về giao cho chủ không thiếu một xu. Bà Ba đếm kỹ số hột gà và bà biết giá của chúng rất kỹ. Tuy không thấy có chứng cớ gì tỏ ra Dung ăn bớt, nhưng bà vẫn luôn cảnh giác và kiểm tra chặt chẽ.

Giao hột gà và cân cám xong, Dung định về thì bất ngờ chiếc Toyota màu trắng đỗ xịch ngay trước cửa tiệm. Trong xe, Thu Hiền vẫy Dung. Dung cũng mừng rỡ gọi Hiền. Thu Hiền mở cửa xe chạy ào lại với Dung. Lần đầu tiên hai đứa gặp nhau mà không có hàng rào lưới B40 ngăn cách. Nắm tay bạn, nhìn bộ quần áo mới sạch sẽ của Hiền, Dung chạnh lòng với bộ quần áo cũ có nhiều mụn vá. Bà nội Hiền vào tiệm. Chú tài xế xách giỏ hột gà nặng theo sau. Dung hỏi bạn:

- Mọi bữa bà nội mày có đi giao hột gà không?

- Có. Ngày nào nội cũng đi.

- Sao không để mấy chú đi?

- Nội nói, mấy chú con trai không biết buôn bán.

Dĩ nhiên Dung không thể biết bà nội Hiền không tin mấy chú, sợ mấy chú ăn gian. Hai đứa nói với nhau đủ thứ. Mãi đến lúc bà nội Hiền theo chú tài xế xách bao cám ra xe hai đứa mới chia tay nhau. Chú tài xế lấy chìa khóa mở cốp xe, xếp bao cám vào đó, đóng rầm lại. Ngồi vào ghế, bà nội Hiền gọi cháu:

- Vô đi Hiền.

Hiền rủ bạn:

- Mày xách nặng vầy đi bộ được hả. Bỏ lên xe bà nội tao mà về.

- Thôi mày về trước đi – Dung lắc đầu.

- Để tao xin phép bà nội cho.

Nói rồi con bé chạy đến bên xe nói qua cửa kính:

- Nội ơi. Cho bạn con quá giang với. Nhà nó ở trước cổng nhà mình đó.

Nội nó trừng mắt:

- Thôi lên xe đi. Đừng nói lung tung nữa.

Hiền phụng phịu:

- Nội cho bạn con đi với.

Nội nó quát:

- Lên xe cho người ta chạy.

Con bé òa khóc. Nó dậm chân:

- Cho bạn con đi với.

Thấy con bé làm nư, bất tiện, bà nội nó đành chiều cháu:

- Biểu nó lẹ lên.

Thu Hiền thích quá. Nó lăng xăng chạy lại bên Dung:

- Đi, Dung. Bà nội đồng ý rồi.

Chú tài xế vốn nhanh nhẹn, chạy lại xách hai giỏ cám của Dung để vào xe. Dung ngần ngại bước theo. Hai đứa chui vào băng trước. Ghế êm quá. Chỗ hai đứa ngồi hãy còn rộng. Mùi nước hoa thơm ngát. Xe nổ máy rồi từ từ lăn bánh. Lần đầu tiên Dung được ngồi xe hơi sang trọng, em thích quá, song vẫn thấy sờ sợ. Xe lướt nhanh như gió. Dòng xe đạp, xe gắn máy vùn vụt lùi lại phía sau.

Loáng cái, xe về đến ngõ. Anh tài mở cửa xe. Dung bước ra liền gặp ngay luồng khí nóng bên ngoài. Dung không biết vì sao trong xe lại mát đến thế. Dung khoanh tay kính cẩn chào hai người lớn, không quên cười với bạn. Bà nội Thu Hiền chợt hỏi:

- Nhỏ này con nhà ai cà?

Hiền nhanh miệng đáp:

- Ngọc Dung, con nuôi ông Ba đó.

- Tụi bây quen nhau từ hồi nào vậy?

Lâu rồi nội – vừa nói Thu Hiền vừa giơ tay vẫy bạn:

- Chiều chơi nghen.

* *

*

Dung không ngờ từ bữa ngồi nhờ xe đó, cuộc đời cô có bước ngoặt mới. Bà nội Thu Hiền để ý đến cô. Bà nghĩ: chừng ấy tuổi đã biết làm đủ thứ. Bà tìm hiểu kỹ hơn về Dung. Bà chịu nhứt tính thật thà của nó. Hèn chi bà Ba Lý giao con nhỏ đi bán hột vịt, mua cám. Nhà này không đứa nào được như nó. Có được con bé đó đi bán hột vịt thay mình là hay nhứt. Ai đời vợ chủ tịch tỉnh mà đi bán buôn ba cái lặt vặt đó coi kỳ quá. Mình còn có công việc lớn lao khác. Người ta quen gọi bà là bà Năm Thọ. Thọ là tên của chồng bà. Gọi vậy là ghép thứ của bà với tên chồng. Nhân dịp bà Ba Lý đến nhà chơi, bà Ba cũng có bà con xa với ông Năm Thọ. Hai người nói chuyện với nhau ở nhà ngang, mãi đến lúc bà Ba chuẩn bị ra về Bà Năm mới nói về Dung:

- Thím có đứa con ở chịu khó lắm. Hôm rồi tôi thấy nó đi bộ vất vả nên cho nó quá giang xe về. Nó xách được những hai giỏ cám nặng.

Bà Ba Lý ngạc nhiên:

- Ấy chết. Con nhỏ lên xe làm dơ hết xe bác, còn gì.

- Không sao - bà Năm xua tay - hồi xưa, tụi mình nghèo hơn nó. Cái thời Pháp thuộc, ba má tôi phải bận bố tời. Tôi lớn tướng còn mặc quần áo rách. Tụi nó bây giờ mà sướng.

Bà Ba phụ họa theo:

- Ừ, hồi đó mình dễ gì có áo quần lành lặn như bây giờ.

Bà Năm cao hứng:

- Đất nước thay đổi nhanh quá. Tôi gặp mấy bà bạn. Họ cứ than nghèo khổ. Nghèo khổ gì bằng ngày xưa.

- Tôi cũng không ưa mấy người hay kêu ca.

Bà Năm chợt hỏi như sực nhớ ra công việc của mình.

- Con bé nhà bà coi bộ thật thà lắm phải không?

Bà Ba hạ giọng:

- Tôi giao hột cho nó bán. Tiền hột trừ tiền cám, còn bao nhiêu nó đem về đủ. Thỉnh thoảng tôi ra chợ đối chiếu xem. Nó không xin tôi một xu. Con bé chưa biết xài tiền.

Vừa nói bà Ba vừa cười, hết sức hài lòng.

- Hay thím cho nó sang đây với tôi.

Bà Ba giãy nãy:

- Đâu được. Coi vậy chớ tôi đâu có đứa con gái nào. Nó ở với tôi đã lâu, cũng thấy thương như con, không nỡ xa nó.

- Nó ở bên này, lúc nào nhớ, bà kêu nó sang.

- Đâu bằng nó ở với tôi.

Bà Ba nhìn bà Năm đối đáp trơn tuột, nghi hoặc. Bắt con nhỏ làm thấy bà nội còn làm bộ nhơn nghĩa. Chắc bà ta làm tiền mình. Được, nếu thế thì xin sòng phẳng:

- Tôi trả thím năm chỉ.

- Nó coi đàn vịt, hai con heo, mấy trăm gà. Chỉ một tháng là tôi thu đủ năm chỉ.

Bà Năm hiểu, để thu được chừng ấy tiền, phải có vốn mới đẻ lãi. Bà dằn dỗi đáp:

- Tùy thím. Tôi trả năm chỉ là cao rồi. Ngày trước nó tự dưng đến ở nhà thím. Thím có mất đồng xu nào.

Bà Ba ngạc nhiên nhìn bà Năm: Bà này biết hết, vậy mà còn làm bộ. Con mẹ này quả thật ghê gớm, phải dè chừng nó đây.

* *

*

Ngày hôm sau, bà Ba lại sang nhà bà Năm. Lúc ấy có ông Năm ở nhà. Ông về là ngồi quay điện thoại gọi đi khắp nơi. Bà Năm tiếp bà Ba ở bộ ván gõ dưới nhà ngang. Thấy bà Ba sang, bà Năm biết, vợ chồng bên ấy đã chịu. Hai bà nói dăm chuyện về mưa gió.v.v… Bà Ba vào đề:

- Bác Năm à. Tôi đã bàn với ổng đồng ý cho con bé sang bên này với hai bác. Chỗ bà con, tôi không tính tiền hai bác đâu.

Bà Năm cắt ngang:

- Đâu được. Bà con thời bà con. Chuyện tiền nong phải sòng phẳng chớ.

Bà Ba cười trừ:

- Thôi, tôi không lấy tiền hai bác làm chi. Chỉ nhờ hai bác giúp cho một việc. - vừa nói bà vừa rút trong túi ra tờ giấy pơ-luya đã đánh máy sẵn, nói tiếp: - tôi cần mua năm mươi tấn xi măng để cất nhà. Bác nói ông nhà ký cho một chữ. Vợ chồng tôi đến công ty vật tư tổng hợp tỉnh mua.

Bà Năm cười. Gì chớ ký một chữ đỡ tốn nửa cây vàng thì được. Nhưng liệu cái hồn, không qua mắt được bà này đâu. Bà làm bộ thờ ơ đáp:

- Đâu, để tôi hỏi ông nhà tôi xem sao.

Cầm tờ giấy, bà Năm đi lên nhà trên. Ông Năm vẫn cầm ống nghe. Chắc ông chờ cú nói chuyện đường dài. Bà Năm đặt tờ giấy lên bàn, thì thầm với chồng. Ông Năm với tay lấy gọng kính, rút bút ký. Bà Năm cười, chộp tờ giấy đi nhanh xuống nhà dưới. Nhìn nét mặt tươi như hoa của bà Năm, bà Ba biết mình đã trúng mánh. Bà đã tính kỹ. Số lời nếu đem bán cho đại lý ăn chênh lệch ít ra là sáu triệu, năm mươi tấn là một nghìn bao. Mua nhà nước có mười hai nghìn đồng một bao, bán cho đại lý là mười tám nghìn đồng một bao. Lãi ròng sáu triệu, hai cây rưỡi vàng chớ có ít đâu. Một con bé vô thừa nhận giá hai lượng rưỡi. Không biết ngày trước ông bà ăn ở phúc đức thế nào mà con mẹ ve chai bỗng dưng lại trăng trối những lời như vậy. Để tiền vào nhà bà ào ào.

Ấy là bà Năm "ngây thơ cụ" tí thôi. Bà đã tính trước cả rồi. Dung sang nhà bà được nửa tháng, lúc đó bà Năm mới mời bà Ba sang nhà. Thấy bà Ba, bà Năm sa sầm nét mặt, trách:

- Hồi thím sang nói tôi kí giấy cho thím mua xi măng làm gì?

Biết bà Năm kiếm chuyện nhưng bí quá bà Ba trả lời đại:

- Thì tôi đã nói là cất nhà mà.

Bà Năm gay gắt:

- Người ta đang tố cáo ông nhà tôi kí giấy cho con buôn mua bán lòng vòng. Thím đẩy cả một ngàn bao xi măng cho đại lý Vĩnh Thuận, giá lời mỗi bao sáu ngàn, vị chi tất cả là sáu triệu. Thím không nghĩ gì đến uy tín gia đình tôi. Bây giờ làm sao?

Bà Ba cứng họng. Bà thừa hiểu chẳng ai tố cáo chuyện ông Năm ký giấy ấy. Chẳng qua là bà Năm muốn ăn chia thôi. Thôi được. Cũng phải sòng phẳng. Bà Ba nói:

- Tôi có lỗi với bác. Vợ chồng tôi tính lên nhà lầu như bác nhưng lại kẹt tiền. Bao nhiêu tiền tôi chơi hụi, bị giật ráo trọi. Thực ra tiền bán xi măng chỉ có năm triệu thôi. Tôi chia đôi số đó, bác thông cảm.

Bà Năm dịu giọng:

- Chỗ bà con với thím tôi thông cảm cho thím, nhưng…

Bà Ba hiểu ý, vội vã nói thêm:

- Là tôi để phần bác ba triệu, còn tôi chỉ lấy hai triệu thôi, đâu dám lấy bằng bác.

Lần đó, bà Ba phải chồng đủ ba triệu cho bà Năm. Tính ra vẫn lời chán nên bà Ba không có để bụng lâu.