răng lên từ lúc nào khi Thiêm ngửa mặt lên nhìn qua khe lá của bụi cây gai. Ông Quốc Thanh và Thúy đã chẳng còn ở đó nữa. Trên nền mây vón hòn, trăng một mảnh lạc loài, méo mó như mặt người đau ốm. Thiêm bỗng dưng nhớ đến những căn nhà của dòng họ anh ở quê nhà. Cánh cửa của những căn nhà ấy bao giờ cũng mở vào phía trong. Cảnh thường mà hàm ẩn triết lý nhân sinh sâu xa, mà ẩn chứa cái khôn khéo trong xử thế của ông cha. Gặp bạn thì cởi mở đón rước. Gặp thù thì tạo thế đối lập tức thời. Tiếc thay, đời luôn ngờ nghệch, không phải lúc nào cũng phân rõ người anh hùng và đứa gian manh.

Nửa đêm, bốn bề chết lặng.

Trăng lu mờ mịt. Núi đồi mê mệt dưới những tầng mây ủ giá lạnh. Thiêm ra khỏi bụi gai, lội suối, leo dốc trở về thôn Bãi Đá.

Mới đó mà cảnh vật đã tiết mùi hoang dã. Cảm giác bị trắng tay và bị tước đoạt hết danh dự khiến Thiêm không nhận biết được hoàn cảnh và ngay cả mình. Anh đứng ngơ ngẩn giữa bãi đá, nhìn bàn tay mình còn dính bụi phấn ở kẽ móng tay, lắc lắc đầu không hiểu, rồi thập thõm đi được mấy bước thì vập ngã xuống một phiến đá trước cửa trường.

Thiêm tỉnh thức vì hơi đá lạnh và những giọt nước mắt lăn trên gò má nóng bừng. Ngồi dậy, dụi mặt, anh nghĩ mình đang ngủ ngoài bãi đá như mỗi khi ông Quốc Thanh họp chi bộ và mọi chuyện vừa xẩy ra chỉ là cơn ác mộng. Đứng lên, anh nhận ra mình vẫn còn nguyên vẹn sức lực, hiểu biết và khát khao. Còn nguyên vẹn bức tranh hoành tráng những ngày qua ngời ngời thần thái sống động và chan chứa niềm yêu. Bài thơ Tổ Quốc rộn ràng trong tiếng cưa xẻ rầm rì của tốp thợ mộc đứng đầu là bác thợ cả mang mỹ danh Kác Mác, con người tinh tế và sâu sắc. Buổi học như một cuộc trình tấu hai ba dàn âm thanh. Tiếng kẻng vang lộng giai điệu thức tỉnh uy nghiêm và thân thiết. ánh đèn đêm nhấp nháy trong đáy mắt trong veo xanh biêng biếc của Seo Mùa. Chữ và số trắng loá nơi nơi. Anh vung cây bút thần, anh vung đũa nhạc trưởng. Nghệ sĩ lớn luôn đứng ở tư thế đối lập với các ngu muội, sự tàn ác, nỗi tuyệt vọng. Nghệ sĩ lớn xây lâu đài hạnh phúc cho con người.

Kềnh kềnh kềnh…

Kềnh kềnh kềnh…

Kềnh kềnh kềnh…

Kẻng rền rã vang đủ ba hồi dài là tín hiệu tập trung toàn trường. Các em học sinh châu ngọc của thầy, đã đến giờ rồi, chúng ta chào lá cờ Tổ quốc rồi vào lớp học nào. Mặt tươi rờn tay co gập nhịp nhàng, Thiêm quay tròn trong khúc nhạc vừa hùng dũng cất tiếng để chống trả nỗi cô đơn đang vây bủa quanh mình. Những âm thanh dữ dội bung nở, phát toả, kinh động cả một góc trời đêm, rung đảo cả lục phủ ngũ tạng Thiêm. Hồn Thiêm bay theo tiếng kẻng. Cho tới khi tay anh bầm đỏ, cứng đơ, và chiếc dùi buột rơi bật lên một tiếng động khô khan dưới chân anh. Anh đưa tay xoa mặt, người như mê mê…

- Ê, thằng nào say rượu làm cái gì ầm ĩ ở ngoài ấy thế!

Từ trong lớp học rộn tiếng ngáy bắn ra một tiếng quát gằn. Thiêm ra khỏi vòng sóng dư vang của tiếng kẻng. Chầm chậm xoay người lại, anh nhận ra bốn cái bóng đen từ mái hiên lớp học đã bước ra; nghều ngào tay chân như những quái tượng, chúng đang tiến đến trước anh.

- Há, thế là tóm được thằng Kinh đen rồi!

- Thằng này nó nghiện đánh kẻng chúng mày ạ. Này, đêm hôm khuya khoắt mày đánh cái kẻng ma để báo hiệu cho ai đấy?

- Ơ, tao đang nằm mê ôm một con bé người Thái trắng phốp. Cứ tưởng đang còn ở bên Căn cứ!

- Cho thằng này về chầu giời hay phải chờ ông Tếnh. Hớ hớ, sợ thọt dái lên cổ chưa, mày!

Bốn cái quái tượng cất tiếng ồ ồ, nghe tiếng biết chúng không phải là người La Pan Tẩn.

Thiêm như một xác thân vô cảm, cúi xuống nhặt cái dùi kẻng. Nhưng, chưa kịp cầm cái dùi, anh đã giật nẩy người, phắt dậy. Một phát đạn nổ đánh đoàng toé lửa ngay cạnh chân Thiêm. Đúng là một phát đạn nhà nghề, một hành động nhà nghề, có tính chất cảnh cáo. Thiêm ngã nghiêng, người đập vào cái vành xe ô tô. Cả hồn và thể xác Thiêm cùng chênh chao theo đà quay của chiếc kẻng. Vậy là anh hiểu. Cảnh thường đã qua và bây giờ là cảnh biến. Ôi! Lời tiên báo của linh hồn người lái chiếc xe Ford, một trí tuệ uyên áo, một tâm hồn đa cảm nhưng tiếc thay đã lầm bước trên đường lớn! Lời tiên báo nọ của ông giờ đây thế là đã ứng nghiệm!

Quốc Thanh đã giơ súng bắn anh. Câu chuyện chẳng lẽ chỉ có thể quy vào mối quan hệ tương khắc giữa người mang mệnh Thuỷ là anh và kẻ có mệnh Hoả là ông ta? Và lại là kẻ tình địch của nhau? Nhưng, liệu anh có dịp trở lại suy ngẫm về sự kiện đó? Bây giờ, cái chết đang ở trước mặt anh, thật gần cận, và có thể tức khắc rồi.

Con người, cái tận cùng của tận cùng, đơn vị cuối cùng không thể phân chia, thế nào thì rồi cũng đến lúc phải giã từ cõi đời này. Nhưng, chả lẽ bây giờ là lúc Thiêm phải chết. Cái chết này là cái chết do người tạo ra. Nó không phải là tất yếu. Nó vô lý. Và như ông nội nói: trời hại thì mới chịu, chứ người hại thì phải đạp đầu nó mà vượt qua. Ứa nước mắt, Thiêm chợt nhớ đến ông nội mình.

- Chính thằng này nó bắt tôi đêm nào cũng phải đi học đấy. Tôi không đi học, Quốc Thanh nó còn doạ bắt tù tôi. Tổ cha mày, thằng thầy giáo!

- Nó bắt tôi thồ trúc ra huyện bán lấy tiền đưa nó để nó làm trường học. Ôi, tao cần gì cái chữ của mày, Thiêm!

- Chung cảo nà! Thế nào, mày còn theo Quốc Thanh nhổ cây thuốc phiện của chúng tao nữa thôi!

Thêm mấy tên trai trẻ nữa từ trường học, nghe động đi ra, vây quanh Thiêm, buông lời chửi rủa, sặc sụa mùi thuốc phiện. Thiêm biết rõ tên tuổi từng đứa. Hôm qua, chúng là học viên của anh. Anh im lặng, cố không tỏ ra cay đắng.

Hai tên mặc quần áo đen mới ra bước tới bẻ quặt tay anh ra đằng sau, tháo cuộn dây dù móc ở thắt lưng. Hai tay anh bị trói thít. Cả người anh bị dây cuốn vào cái giá đỡ kẻng. Trông anh như đang địu cái vành xe ô tô về bản ngày nào.

- Mày chưa ngủ được với giun đâu!

Mở choàng mắt, Thiêm nhận ra trời đã lờ mờ sáng và Tếnh đang đứng trước mặt anh, răng nghiến kèn kẹt, tay chống háng. Tếnh, cái mặt choắt lưỡi cày, hai con mắt xếch xác bạo tàn. Tên khốn kiếp, cái bóng đen hắc ám của đời sống đạo lý, nguyên nhân của cái chết của Seo Mùa. Tếnh thổ phỉ đã nhảy lên đóng vai thủ lĩnh cuộc phản loạn với sự giúp sức của bọn biệt kích thâm thù cách mạng.

Tếnh tổng hợp ở trong nó máu bạo loạn, thái độ thù nghịch bài ngoại, lòng độc ác và cả trăm nỗi bất mãn của nhân tâm bản Mèo này.

- Mày thấy đấy, cho thằng Quốc Thanh thu súng, chúng tao vẫn có thiếu đâu. - Tếnh toé sáng hai con mắt căm hờn rọi thẳng vào Thiêm - Bố mẹ chúng tao giầu. Súng to, súng nhỏ, bom mìn, máy bay xe tăng, bao nhiêu là bao nhiêu nhé! Mày có sợ không?

Thiêm quay mặt đi.

Tếnh xịt bãi nước bọt. Y đi ra bãi đá, phía đầu hồi một gian lớp, nơi có một bọn vừa gây một đống lửa để nướng thịt lạp.

- Thế nào, bọn Bản Ngò chúng mày, đồ ăn hại. Đã bắt được thằng ăn nhe răng, đi lắc đầu, đọc máy môi, ngủ mở mắt chưa?

Một tên cao gầy đen như dính nhọ nồi ngồi cạnh lửa quay mặt lại, lắc lắc đầu. Cả bọn ngồi quanh nhao nhao:

- Cái thằng thu súng của mình á?

- Cái thằng b. chấm gio, cầm tinh bị gậy mà bắt mình theo nó đào con mương chứ gì!

- Úi, mồm nó toàn hơi thịt chó!

- Con vợ nó béo hú.

- Không phải vợ. Nó là cái điếu ống ở Uỷ ban. Hớ!

- Tôi thấy nó đưa tay vuốt ngực vợ ông đấy, ông Tếnh. Nó thèm cái nấm vợ ông lắm đấy.

- Tằng chếnh! Tao giao cho ba thằng Kinh đen là Lở, Sùng, Chẩn đi bắt thằng Quốc Thanh sao chưa thấy về!

Bị kích động, Tếnh bỗng dậm chân thét và hầm hập đi trở lại trước mặt Thiêm, răng nghiến chèo chẹo:

- Còn mày, thằng Cheo chi này!

Hai con mắt Thiêm mở hết cỡ.

Mắt Thiêm rất đẹp vì hàng mi dày xanh biếc. Mặt Thiêm, từ nét mũi đến khoé miệng, vầng trán đều phân miêng, ánh xạ những ý nghĩ đoan chính và tốt lành. Thiêm chân thực, có chí, có tài, đa cảm đa tình, ý chí và lý tưởng mạnh mẽ tươi sáng như tự mình là ngọn đèn soi tỏ cho mình. Đừng chết khi chưa chết. Chớ nghèo lúc đang nghèo. Thiêm là một phân thân của ông nội tự tại, an nhiên.

Nhìn con dao nhọn Tếnh vừa rút ra khỏi bao, liếc xoèn xoẹt trên bàn tay ngửa, sửa soạn thực hiện một hành động đao phủ, Thiêm vẫn không thay đổi nét mặt. Khuôn mặt Thiêm đã định hình. Thiêm, kiến trúc sư Toà lâu đài văn hoá La Pan Tẩn; Thiêm một hằng số lịch sử của La Pan Tẩn, không một thế lực nào có thể biến đổi được, dù Thiêm ngay sau đây có biến đi vô tăm tích!

Trời sáng banh như mở cửa. Sương như màn mỏng vừa bóc khỏi mắt người. Có tiếng móng ngựa gõ lọc cọc ở đầu bãi đá. Tếnh bỏ Thiêm, lách cách bao dao đập bên đùi, chạy lại.

Ba tên mặc đỏ đen bó người, trụt từ ba con ngựa thồ lam lũ, bờm rối dính đầy quả ké khô, xuống đất. Một tên mõm thỏ. Một thằng để tóc hoa roi. Một gã đầu trọc. Cả ba đều lực lưỡng, to con và đeo tiểu liên báng gập.

- Bọn ở Bản Ngò để sổng vợ chồng thằng Kinh đầu sỏ rồi.

Tên mõm thỏ bỏ mũ nồi đội đầu, đập đập vào tay, nói. Tếnh ngoác miệng, mắt long sòng sọc:

- Đồ chết dẫm! Đồ ăn hại! Chúng nó là người trời à!

Thằng tóc hoa roi liếm mép:

- Mải tranh nhau cái đựng ti của con vợ nó.

- Hớ!

- Hai đứa dắt nhau chạy ra bờ suối. Phải nói thằng này dâm dê loại cao đẳng. Chạy té cứt mà rúc vào bụi nó lại tiếp tục đụ con đàn bà mấy phát nữa.

Gã trọc đầu khịt mũi:

- Chúng nó lùng sục, chui vào cái bụi ấy bắt được cái quần lót của con đàn bà bỏ lại.

Tếnh dậm chân, gắt:

- Thế ba thằng Lở, Chẩn, Sùng tôi cử đi bắt Quốc Thanh đâu rồi.

- Chúng đang truy tìm. Thằng Quốc Thanh thế mà nhát lắm. Nó chạy, vứt cả súng xuống suối, ta nhặt được rồi.

Tếnh nhổ phịt một miếng nước bọt, nhằn nhằn môi:

- Thằng Quốc Thanh! Mày bảo mày chữa bệnh cho đàn bà con gái rồi mày tốc váy người ta lên. Mày bắt mọi người làm ngựa cho mày cưỡi, mày bôi mật vào lưỡi dao sắc rồi bảo mọi người liếm. Mày tàn hại dân tao. Mày phải chết!

Hằm hằm, Tếnh tiến thẳng đến trước mặt Thiêm một lần nữa và vung lưỡi dao:

- Mày phải thay thằng Quốc Thanh, tao phải lấy mạng mày.

Thiêm từ từ quay mặt lại, lặng lẽ đưa cái nhìn từ cánh tay Tếnh tới mũi lưỡi dao nhọn y cầm. Tếnh gật gù hể hả:

- Mày biết sợ chứ, hả!

Thiêm cắn môi. Tếnh nhe răng:

- Mày sợ hả. Mày khóc rồi đấy!

- Mày nhầm!

- Tao không nhầm!

- Thế thì mày không phải là người Mèo.

- Sao?

- Mày - không - phải - là - người - Mèo.

- Thế nào!

Tếnh hét. Thiêm bừng hai con mắt ướt:

- Ba buổi sáng cũng thì là một đời người. Đó là câu nói của tổ tiên mày hố pẩu đã nhắc lại cho tao nghe mà mày học không thuộc. Mày không phải là người Mèo. Đỉnh núi cao bao giờ cũng có, nhưng phải dám leo mới tới. Mày có nhớ buổi đuổi theo con hươu không? Tao quen như ông nội tao đi trong dấu chân beo rồi. Tao tiếc vì nghĩ: lẽ ra mày có thể không như thế này.

Tếnh thõng tay. Mắt Tếnh chớp chớp, đuôi mắt trầm lại. Cắn cắn làn môi dưới, mũi nó bỗng ngứa ran. Sao nó lại không phải là người Mèo? Nghe tiếng ai gọi, nó quay ngang quay ngửa rồi đứng ngẩn ra, gãi gãi đầu. Phải biết xấu hổ khi vợ mình không yêu mình. Một lần Thiêm bảo nó vậy và nó có vẻ ngượng vì thái độ ghen tuông hùng hổ trước đó. Bây giờ, có chút tia sáng nào lọt vào đầu óc tăm tối của nó không, khi nó nghe Thiêm nói?

Mặt nghệt như mặt ngỗng, miệng ho hó, Tếnh lo le cái chóp lưỡi, rồi đảo mắt nhìn quanh như tìm điểm tựa.

- Nó bảo gì ông thế, ông Tếnh?

Tên mõm thỏ từ đống lửa sưởi đi lại. Tếnh chịp chịp môi, ngắc ngứ:

- Nó là thầy giáo! Nó chửi tao, nó dạy tao.

- Thầy giáo dạy chữ chứ gì!

- Người La Pan Tẩn tôi gọi nó là dở sấu, là ông tiên, ông thánh.

- Á! Hèn nào.

Mấy tên áo đen đứng cạnh đống lửa quay lại nhìn Thiêm. Tếnh bước lại sau lưng Thiêm, đặt lưỡi dao nhọn vào vòng dây dù trói Thiêm, hất ngược phựt phựt.

Thiêm bước lại phiến đá rộng, ngồi xuống, bóp bóp hai cổ tay tụ máu tím bầm. Đây là phiến đá anh nằm những đêm ngủ dưới trăng ngoài bãi đá. Nơi đây, mới ngày nào anh dùng mẹo và sức bật kỳ diệu của tuổi trẻ dựng khúc gỗ dẻ lớn Seo Mùa dắt trâu kéo về. Chuyện như mới là hôm qua, chợt nghĩ tới nước mắt đã ứa dòng dòng.

Hai tên áo chàm trai trẻ từ trong trường vừa ngáp vừa đi ra hiên, chậm chạp bước tới chỗ treo cái kẻng. Một tên đỡ phía dưới. Một tên leo lên khối đá cạnh đó kiễng chân cởi sợi dây treo. Tên mõm thỏ phất tay. Một tên áo chàm khác đang ngồi ở đống lửa, đứng lên, bước lại.

- Hày, khéo rơi. Nặng lắm đấy!

- Hứi, cái nhạc ma này nó làm khổ tao.

- Mỗi đứa một tay đi! Tếnh thình lình quay lại hét - Cho nó về cuộc đời cũ đi! Vứt hết! Ném hết xuống vực sâu đi! Tao không muốn nhìn thấy cái gì của bọn Kinh!

Hai tên nữa chạy lại.

Cái kẻng đã được tháo xuống. Sáu tên túm tụm. Chúng cùng nâng lên và ríu chân chuyển dịch về phía cuối bãi đá. Nhưng đi được mươi bước, bỗng cả bọn đang xúm xít bắn toé ra bốn phương như mảnh đá bị đập vỡ. Cái vành xe nện đánh choang trên đá.

Thiêm đứng dậy, to tiếng quát:

- Tếnh à! Tao không ngờ mày hèn mạt tồi tàn thế. Chả lẽ tao ăn lầm cơm ma, lạc bước đến quê ma. Hoá ra thịt ma không thối thì thôi, đã thối là thối hoắc. Cái kẻng là vật thiêng có linh hồn đó! Mày chớ có động vào!

Tếnh ngẩn mặt. Làu bàu cái gì đó trong miệng, nó đi lại chỗ cái kẻng rơi, đưa mắt nhìn bọn đứng quanh, thở đánh phựt:

- Hày, chúng mày, đồ trâu dẫm. Làm gì cũng không nên. Cút mẹ chúng mày đi!