ghĩ về má, xem ra việc kể lể, ngợi ca thật là xoàng xĩnh và thừa thãi. Nghĩ về má, tôi luôn muốn là những cảm xúc - thứ quý giá nhất. Luôn là những điều sâu lắng và trìu mến nhất có má trong đó.

Tôi và má thân thiết với nhau nhiều lắm. Ngày trước, ba thường đi làm xa, chỉ có hai má con tôi bầu bạn với nhau. Riết rồi, sau này lại thành thói quen, tôi ưa tâm sự với má hơn là ba.

Nhà tôi được bao quanh bởi đồng lúa bạt ngàn. Ðôi khi sẽ thấy xanh mươn mướt những tháng gieo mạ, lắm khi sẽ là vàng ươm một cõi ngày gặt. Cũng có những sáng tôi thức dậy cùng tiếng máy cày ì ạch đầy đồng và tiếng vịt chạy đồng kêu cạp cạp.

Những buổi chiều gió máy, má hay nắm tay tôi đi mon men theo đường bờ ruộng nhỏ hẹp. Nhỏ hẹp tới nỗi cảm thấy được ngọn lúa lạo xạo dưới chân, hay là vài tia nước tung tóe lên theo nhịp nhảy của con nhái bén nào đó. Chỉ là đi trong vô thức giữa biển vàng thế thôi. Má tôi thích đi dạo lắm. Má nói, đi dạo cho thanh thản đầu óc. Lớn thêm một chút, hễ có chuyện gì buồn phiền tôi cũng hay lao ra đồng này ngồi khóc tấm tức một mình. Sau này, tôi ngộ ra là, bay nhảy thoáng chốc như giúp người ta gượng lại sức lực để chịu đựng tiếp với tù túng hay trói buộc.

Nhớ có những buổi trưa mùa thu nắng hanh hanh, má cọc cạch chở tôi trên chiếc xe đạp cũ kĩ. Hai mí mắt tôi nặng trĩu, chực díp lại cho kịp giấc trưa vẫy gọi. Má phải vừa đi vừa kể chuyện, hỏi han tôi đủ kiểu để quên đi cơn buồn ngủ. Sau này, mỗi khi tôi mệt lả đi vì làm việc, và thường cáu gắt với mọi người quanh mình, đôi khi tôi lại hỏi hoài về má. Sao không thấy má bực mình mà phát cho tôi vài cái cho tỉnh ngủ.

Má tôi mê ca nhạc. Má hay để cái máy cassette cũ ở đầu giường, bênh cạnh có mấy cuốn băng cũ kĩ má nghe hoài. Có nhiều sáng, tôi tỉnh dậy thấy sương còn giăng giăng ngoài song thì tiếng nhạc đã dập dìu bên tai. Má cũng thích hát nhưng chẳng bao giờ hát đúng nhịp được một bài nào. Nghe nhạc, đến nhiều đoạn điệp khúc thích ơi là mê, má lại líu ríu theo giai điệu của cô ca sĩ. Nghe mà thương lắm kìa. Bởi vậy, má hay kêu tôi học hát rồi chỉ lại cho má hát theo. Rảnh rỗi là hai má con lại ê a tối ngày.

Mãi cho đến khi má sinh cậu em, cũng là khi tôi dậy thì, tôi bắt đầu co vào một góc riêng của mình. Một cách thật bình thường, tôi thấy mình đang lớn.

Ngày cũ, có thể ôm cổ rồi hôn má, hít hà thật thỏa hơi thở của má rồi thì thầm vô tai con thương má nhứt nhà. Vậy mà giờ hỏi han bữa nay trời nắng mệt hông má cũng thấy khó khăn, ngượng nghịu.

Ngày chập chững hai mươi, tôi xa nhà bước vào cuộc đời riêng.

Những ngày ở xa, không còn được nghe gió lộng trong chiều, tiếng nhái bén và giọng má tỉ tê. Những ngày ở xa, hay len lén nhìn má người dưng trong quán cơm dọc đường. Những ngày ở xa, dễ mủi lòng với mấy người đàn bà trong xóm ưa hỏi han, thăm nom vì thấy bóng dáng má đâu đó. Những ngày ở xa, có ngày đã khóc òa vì tủi thân ghê gớm, vì nhớ má hay những phút lầm lỗi ngày xưa bất chợt ùa về làm dấy lên bao nhiêu niềm ân hận.

Từ lúc không còn tôi cạnh bên, má ưa gọi điện vào hỏi thăm. Những câu hỏi tủn mủn, đời thường như đã ăn chưa, hôm nay có đi học hay không, đại loại vậy, rồi kết cuộc bao giờ cũng sẽ là nhớ chăm chỉ đi học, đừng ham chơi nghen con. Vậy đó, trăm lần trả lời như một, lắm khi cũng bực mình cằn nhằn sao má hỏi hoài, con nói bữa hôm rồi mà. Vậy đó, mà bẵng đi ít bữa, má không gọi là lại nhớ, rồi tự trách có khi nào má giận mình không ta.

Những ngày sống xa nhà, sợ nhất má hay hỏi câu chừng nào con về.

Miền đất mới, nhiều đam mê và thú vui mê đắm, nhiều hấp lực hơn cánh đồng lộng gió và con nhái bén nhảy nước, nên dễ dàng lôi kéo những trẻ trung và mãnh liệt tuổi hai mươi. Nhiều khi mải mê với cuộc vui mới, tôi nhiều lần cất đi nỗi nhớ nhung. Chắc chỉ có má, với buôn bán và căn nhà bên cánh đồng gió, nỗi nhớ là còn đầy. Bởi, nhìn đâu cũng thấy bóng thằng Hai chỗ này, chỗ kia.

Càng lớn, má càng hay kể chuyện đời xưa. Mấy câu chuyện hồi còn nhỏ xíu. Cái hồi bị ghẹo bắt con chuồn chuồn cắn lỗ rốn cho mau biết bơi. Cái hồi, tồ tồ theo má nhõng nhẽo đòi được dẫn đi chơi. Cái hồi lóc chóc đi chưa vững đã ù chạy, chạy va vào cạnh bàn máu lênh láng. Thấy máu không khóc lại còn cười toe, chỉ giỏi làm má hồn vía lên mây.

Chuyện đời xưa má kể, nghe vừa mắc cười, vừa ngượng nghịu, lại vừa thương. Vì trong đôi mắt má có ánh gì chút níu kéo ngày cũ kĩ. Ngày nào con còn lẽo đẽo trong vòng tay má. Một tiếng cũng là má. Hai tiếng cũng là má.

Má ơi, đời sống riêng nhiều điều tù tội và mệt nhọc quá, đôi lúc con cũng chỉ muốn quay về nằm co tròn bên má, lặng nghe gió thổi đìu hiu sau hè. Nhưng mà, con thương má, là niềm thương to lớn, vì thế con phải bước đi và dấn thân. Con không thể vì phút yếu lòng mà nuông chiều theo cảm xúc của nhớ thương.

Má ơi, con vẫn sống cuộc đời của con, trong con vì má. Dẫu thương nhiều nhưng con vẫn phải bước đi xa.

Bên đời, tôi nhớ má nhiều trong những chiều lộng gió, ngồi co ro nhạc buồn và rũ tóc âm u.