ây xám phẳng lì tiến dần trên đầu. Luồng gió tây thổi bay đám hơi độc từ ống khói nhả ra và lắc mạnh tàu về tả mạn làm con tàu chổng lái tàu và chồm lên sóng. Ngoài xa, những làn sóng bạc đầu càng ngày càng hiện nhiều hơn trên mặt biển màu đen nghịt. Đám thủy thủ loạng choạng qua lại chỗ này chỗ kia thu các chìa khóa, phân phối các thẻ trống để ghi tên, mượn bút mực bút chì, không ngừng tỏ ra bất mãn lầm bầm nguyền rủa thô tục.

Tới bảy giờ thì thiếu úy Willie Keith đã tra hỏi hết các nhân viên trong ban mình. Trên giường là một hộp giấy bự chứa một đám hỗn độn chừng bốn trăm chiếc chìa khóa, mỗi cái đều có ghi tên chủ nhân. Anh nhấc lên coi nặng nhẹ thế nào, rồi lảo đảo đi về phía phòng ăn sĩ quan, leo lên cầu thang, nhích từng bước qua boong chính lần mò tới phòng hạm trưởng. Anh đá vào cánh cửa. cánh cửa bọng ruột kêu lên một tiếng trầm trầm.

- Hạm trưởng mở cửa giùm, tay tôi bị kẹt mang đồ hết rồi.

Cửa mở và tự động tắt hết đèn trong phòng. Anh bước qua cái thành chắn vào trong phòng. Cửa đóng kêu mạnh vang lên, rồi đèn tự động bật sáng.

Trong phòng có bốn người: Ông hạm trưởng, thiếu úy Voles, trung sĩ JellyBelly và thượng sĩ Bellison. Trên giường hạm trưởng là cả một rừng chìa khóa - tưởng chừng như cả trăm ngàn cái, cái bằng đồng, cái bằng sắt, cái bằng thép đủ mọi hình thù, quấn hỗn độn vào với nhau, và xâu thành xâu dài có gắn nhãn màu trắng. Trên sàn tàu là những hộp các tông lớn chồng chất lên nhau. Jellybelly và Bellison đang xóc xóc đám chìa khóa thành hai tụ. Thiếu úy Voles đưa cho hạm trưởng từng cái một từ cái đống nhỏ. Hạm trưởng Queeg mặt xanh xao, mắt đỏ ngầu nhưng vẻ rất hăng hái tra từng chiếc vào ổ khóa vặn vặn thử rồi liệng vào cái hộp đặt giữa hai chân ông. Ông liếc nhìn Willie nạt:

- Cậu đứng đó làm cái gì vậy? Đổ chìa khóa vào hộp lớn rồi đi lo công chuyện đi chứ!

Nói xong ông tiếp tục công việc đút chìa khóa vào ổ, rồi đút chìa khóa vào ổ, rồi tiếp tục đút chìa khóa vào ổ, rất đều đặn. Trong phòng không khí hôi hám và sặc mùi khói thuốc. Willie đổ chìa khóa trên giường hạm trưởng, rồi đi ra phía boong trước.

Mưa rơi xiên xiên từng lớp qua mũi tàu. Gió quấn chặt ống quần anh và nước mưa tung tóe trên mặt anh. Anh nép vào phía khuất gió bên đài chỉ huy. Mũi tàu chúi xuống trũng sóng, cắt sóng thành hai dòng nước đen ngòm sủi đầy bọt khi trồi lên. Bụi nước thổi qua đầu Willie, ướt sũng đài chỉ huy và boong chính, nhỏ giọt xuống người anh.

Anh thích những giây phút được ở một mình như thế này dù thời tiết như thế nào. Trong biển rộng, trong gió mát chứa đầy vị thơm ngọt khi những ưu phiền ngứa ngáy phủ đầy đời sống trên chiếc Caine. Thật trễ trong buổi hoàng hôn sóng gió, anh nhìn được bóng dáng mờ nhạt của chiếc Montauk, chiếc Kalamazoo, và những chiếc khu trục hạm kế cận trong đội hình, những bóng đậm đen bập bềnh trong biển màu xám đen. Bên trong những bóng dáng đó là ánh sáng, là không khí ấm áp, là những tiếng động, và cả hàng ngàn những sinh hoạt, những nghi thức rườm rà của đời sống hải quân và - Theo như anh biết - những khủng hoảng rồ dại và vô lý như vụ mất vài lon dâu tươi trên chiếc Caine. Và có ai trên đài chỉ huy của các chiến hạm khác nhìn thấy chiếc trục lôi hạm nhỏ bé Caine đang lặn hụp giữa những đợt sóng lại có thể đoán được rằng thủy thủ đoàn đang rì rào những mầm mống nổi loạn và vị hạm trưởng tự giam mình trong phòng đang thử hàng ngàn chìa khóa vào ổ khóa, tia mắt hy vọng chợt sáng chợt tắt?

Biển xanh là vật duy nhất trong đời Willie còn to lớn hơn Queeg. Trong lương tâm anh, ông hạm trưởng đã lớn dần và chiếm trọn suy tư của anh như là một hình ảnh hiếm độc và quỷ quái, nhưng khi tâm tư tràn ngập đầy hình ảnh của biển và trời xanh ít ra cũng được trong một khoảnh khắc, thâu nhỏ Queeg lại thành một tên bệnh hoạn, không có ác ý gì, nhưng đang cố gắng làm những chuyện ngoài quyền lực mình. những chuyện nhức đầu nho nhỏ của Caine, hạn cuối cùng làm việc này việc nọ, điều tra này nọ, những lệnh kỳ quái, những cơn nóng giận hãi hùng, tạm thời lắng đọng thâu nhỏ lại thành một hình ảnh hài hước so với biển cả bao la ngoài kia. Willie không thể mang hình ảnh đó xuống phòng dưới được. Một tí bực mình, một tiếng chuông kêu, một hiệu còi báo hay một dòng ghi chú bằng bút chì đủ sức lôi cuốn Willie trở lại vào cái thế giới sốt nóng đó ngay. Nhưng sự khuây khỏa dù ngắn ngủi cũng rất ngọt ngào và làm tăng thêm sức mạnh cho chàng sĩ quan trẻ tuổi. Willie thẩn thơ trên boong trước ảm đạm đó chừng nửa giờ, thở hít đầy phổi cái không khí ẩm ướt đó, rồi xuống phòng.

Hôm sau khi chiếc Caine vào cảng Apra thuộc Guam, trời vẫn còn mưa tầm tã, và những núi đồi lởm chởm vẫn chìm trong sương mù xám nhạt.

Chiếc Caine buộc phao với một chiếc khu trục hạm 2200 tấn mới toanh, chiếc Harte. Ngay khi buộc dây xong, bên tả hạm, Queeg ra lệnh đặt thủy thủ vũ trang gác tàu, cách nhau hai mươi bộ để ngăn ngừa việc thủy thủ chiếc Caine chuyền chìa khóa cho bạn bè trên chiếc Harte. Ông cũng sai Jorgensen qua chiếc Harte, yêu cầu sĩ quan an ninh báo ngay cho hạm trưởng Caine mỗi khi có thấy chìa khóa trong thư gởi cho nhân viên chiếc Harte. Viên sĩ quan an ninh, một ông đại úy ốm tong teo, mắt sâu hoắm ngó Jorgensen như thể ông ta nghi Jorgensen là một tên mất trí, và bắt Jorgensen nhắc lại lời yêu cầu hai lần. Rồi ông ta miễn cưỡng gật đầu.

Trong lúc đó, Willie đang giúp thiếu úy Ducely sắp đồ đạc. Anh chàng Ducely đang vui mừng hớn hở vì Queeg mới cho phép anh được rời chiến hạm. Anh đã liên lạc xin quá giang ca nô của chiếc Harte rời tàu lúc mười giờ.

- Sao không nán ở lại coi cuộc truy lùng ra sao chứ? - Willie nói.

Ducely cười khì khì, đóng khóa cái vali bằng da thật đẹp của anh ta.

Anh chàng mặc quân phục nỉ xanh, ngực áo bên trái đeo huy chương sáng chói mới được thêm hai chiếc hải vụ bội tinh mới toanh.

- Willie à, tôi phải chạy khỏi cái địa ngục này trước khi quá muộn. Tôi chán ngấy từng giây từng phút trên chiến hạm này, mà bây giờ thì đã quá nhiều giây quá nhiều phút quá rồi. Còn về vụ tìm chiếc chìa khóa thì quý anh sẽ không bao giờ kiếm thấy được. Đơn giản là chẳng có cái chìa nào cả.

- Tôi cũng nghĩ như vậy, nhưng cảnh truy lùng nhộn nhịp như thế này….

- Tôi không có nói là tôi nghĩ thế, Willie. Tôi biết chắc là chẳng có cái chìa khóa nào cả - anh chàng thiếu úy khom mình ngắm nghía trước gương và chải lại mái tóc vàng đã để dài của mình.

- Thật ra anh biết cái gì vậy?

- Tôi làm sao nói với anh được. Tôi không muốn dính dáng gì đến thằng cha bụng phệ điên khùng này đúng lúc tôi sắp sửa được trả tự do - Ducely lắc chai dầu màu hồng nhỏ vào lược và cẩn thận chải lên lọn tóc phía trước trán. Willie nắm vai hắn và xoay anh ta lại.

- Duce, tao chán mấy đứa chỉ biết ăn như heo. Mày có biết một cái gì có thể làm sáng tỏ vụ này phải không? Mày phải nói cho tao nghe, đừng để tao phải báo cáo với Queeg là mày dấu diếm.

- Coi này, Willie - anh chàng thiếu úy cười lớn - Anh sẽ không báo cáo với tên Dấu Vàng một cái gì hết mà. Tôi biết anh quá. Tôi đã lợi dụng cái nhược điểm đó của anh suốt mười tháng rồi. Tôi ân hận đã làm anh điên tiết. Tôi đã nói với anh ngay từ đầu là tôi không có làm được việc gì ra hồn mà. Tôi là vậy đó. Tôi có một ít thế lực ở New York và tôi có thể…

- Ducely, anh biết cái gì về vụ trái dâu khốn khổ này hả?

Anh chàng thiếu úy ngập ngừng một chút, và cắn móng tay:

- Thật sự không nói cho anh biết thì xấu quá, nhưng tôi phải xin anh hứa một điều. Anh không nói gì hết cho đến khi tôi rời tàu được hai mươi phút, được không?

- được rồi, được rồi. Anh biết chuyện gì?

- đó là bọn tiếp viên thôi. Tôi thấy tụi nó vét sạch thùng dâu. Lúc đó là một giờ sáng. Tôi đang đi ca nửa đêm chạy xuống đi cầu. Tụi nó đang vui nhộn nhịp nên có lẽ không thấy tôi đi qua nhà bếp….

- Sao anh không nói liền lúc buổi họp hôm đó?

- Willie, bộ anh không có một chút từ tâm nào sao? Bộ anh không thấy mặt thằng Whittaker bữa đó sao? Anh có lấy kềm nóng rút móng tay tôi ra, tôi cũng không nói được - anh chàng kéo mạnh cái vali ra khỏi giường - Trời, chỉ cần nghĩ tới là được ra khỏi đây, ra khỏi cái nhà thương điên này, thật là….

- Thứ khỉ này thật quá hên - Willie gầm gừ - Anh có lấy tấm quảng cáo su chiêng đi không?

Ducely thấy hơi sượng, cười lớn, và mặt đỏ lên:

- Sau chiến tranh tôi chắc anh sẽ tống tiền tôi vụ này quá, Willie, mười ngày đầu cô ta như là thần thánh của tôi. Tôi không biết nữa. Nếu tôi còn ở đây lâu hơn, chắc tôi sẽ phải tự phong tôi làm thủy sư đô đốc Nelson mất - anh chìa tay - Willie, tôi là thằng vô dụng nhưng tôi cũng biết kính trọng những bậc anh hùng. Bắt tay nghe.

- Quỷ bắt mày đi cho rồi - Willie lầm bầm bắt tay Ducely

Whittaker bước vào cửa:

- Họp sĩ quan, Trung úy!

Trong phòng ăn sĩ quan nghẹt người, sĩ quan, các ông thượng sĩ, các hạ sĩ quan quây quần quanh bàn ăn, phần lớn đứng quanh phòng.

Queeg ngồi ở đầu bàn, đang lăn lăn viên bi, hút thuốc yên lặng ngắm nghía mấy sơ đồ bằng bút chì màu bày trên bàn. Ducely len lỏi qua đám người đông đảo và đi ra không ai thấy. Queeg bắt đầu phác họa kế hoạch tìm kiếm. Ông đặt chương trình cho hết thủy thủ lên boong trên, lục soát từng nhóm một, rồi cho họ xuống boong dưới, khu vực vừa được tìm kiếm cùng lúc với boong trên. Ý định là như vậy chìa khóa không thể nào chuyển từ chỗ chưa được kiểm soát tới chỗ đã kiểm soát rồi. theo thế thì Willie cho rằng rất hiệu quả và khôn ngoan. Anh cảm thấy một chút tội nghiệp ông hạm trưởng. Ông hạm trưởng có vẻ hứng thú, lần đầu tiên trong mấy tháng nay, ông có vẻ vui thực sự và thật rất xót xa khi nghĩ là bao sức lực đổ vào một chuyện mà sẽ không có kết quả gì hết. Khi buổi họp kết thúc, Willie vỗ nhẹ vai Maryk.

- Có chuyện muốn nói với anh liền, Steve.

Họ vào phòng hạm phó và Willie kể lại chuyện Ducely.

- Trời đất ơi - Maryk gục đầu trên bàn tay nắm lại đặt lên bàn và lo lắng - vậy là vậy đó hả, cũng là mấy người tiếp viên…

- Có nói cho ông hạm biết không?

- Dĩ nhiên rồi. Nói liền bây giờ nè. Bây giờ đâu còn lý do gì mà làm đảo lộn cả một chiến hạm. Tôi tội nghiệp cho bọn tiếp viên, nhưng làm sao được, bọn họ phải gánh lấy hậu quả thôi. Họ đâu có quyền ăn mấy trái dâu quỷ quái đó.

Maryk lên phòng hạm trưởng. Trên sàn vẫn còn hàng ngàn chìa khóa nằm trong hộp. Ông hạm trưởng đang ngồi trên ghế xoay, vẩn vơ nghịch với cái ổ khóa. Ông mặc bộ đồ mới, râu cạo sạch sẽ, giầy đánh bóng loáng.

- Steve hả? Sẵn sàng bắt tay vào việc chưa? Tôi dĩ nhiên là muốn anh chỉ huy vụ này, nhưng tôi sẽ phải kiểm soát thật kỹ, khi nào anh xong thì nói….

- Thưa hạm trưởng, có mấy việc mới xảy ra.

Maryk kể lại lời của Ducely. Trong lúc nghe, đầu ông bắt đầu thụt xuống giữa hai vai và ánh mắt giận dữ hướng về khoảng không bắt đầu xuất hiện.

- Bây giờ câu chuyện rõ ràng như thế này phải không. Ducely kể cho Keith. Keith kể lại cho anh. Ducely là người thấy việc đó, và anh ta đã đi mất rồi, phải không?

- Dạ phải.

- Rồi mình làm sao biết được ai là người nói sự thực đây?

- Hạm trưởng, họ đều là sĩ quan hải quân mà….

- Ồ, đừng có nói chuyện vớ vẩn đó với tôi … - Queeg lấy ra hai viên bi sắt trong cái tô ở trong ngăn kéo - Ducely có thể làm một trò chơi khăm trước khi rời tàu, hắn là một tên hoàn toàn vô trách nhiệm và ngoài ra mình đâu có biết chắc là hắn nói cái đó. Keith chọn cái lúc oái oăm nhất để nói cho mình nghe, sau khi Ducely rời tàu…

- Thưa hạm trưởng, Ducely đòi Willie phải hứa.

- Tôi biết, anh có nói điều đó rồi. Để tôi lo vụ ông Ducely nếu tôi không kiếm ra chứng cớ nào khác. Ông ta tưởng là đã thoát rồi sao? Tôi có thể đòi ông ta trở lại làm nhân chứng cụ thể cho vụ án - máy bay chưa bay mà - và giữ ông ta ở đây cho đến khi giải quyết xong vụ này. Nhưng như tôi đã nói, Keith có thể bịa ra mọi chuyện, cho nên….

- Hạm trưởng, lý do gì mà Willie phải bịa chuyện ra

- Tôi đâu có biết được hắn ta muốn bảo vệ ai - Queeg nói - lòng trung thành với cấp trên của hắn là con số không là chắc chắn rồi. Có lẽ nó đổ xuống theo một hướng quái quỷ nào đó. Dầu sao tôi cũng không cứ ngồi đây mà phân tách tâm lý của Keith, trong khi tôi có chuyện quan trọng phải làm.

Maryk im lặng vài giây rồi nói:

- Như vậy hạm trưởng muốn tiếp tục chương trình kím chìa khóa ư?

- Tại sao không? Cả Ducely và Willie đều không đưa ra được chiếc chìa khóa mà. Đó là chuyện tôi quan tâm nhất.

- Hạm trưởng…hạm trưởng đâu có chìa khóa nào đâu nếu như bọn tiếp viên đã ăn hết dâu. Ý hạm trưởng muốn cho rằng hai người trong số sĩ quan của hạm trưởng đã nói láo với hạm trưởng sao?

- Không ý này ý nọ gì cả - Queeg cao giọng mũi - Và đó chính là lý do tại sao mình phải kiếm cho ra chiếc chìa khóa đó. Đừng có ai tưởng lừa phỉnh tôi được là cái chìa khóa đó không có thể có được. bắt đầu công chuyện ngay bây giờ đi.

Sóng ngầm do trận bão ngoài biển khơi tràn vào vịnh. Hai chiếc Harte và Caine chúi mũi xuống rồi nhô lên hay lắc ngang theo nhịp sóng và cọ sát vào nhau làm mấy trái độn nát bươm. Willie thảnh thơi ngồi trên ghế hạm trưởng trong phòng lái, đang coi Bellison và ba thủy thủ đang tăng cường dây cột tàu và trái độn, lớn tiếng la hét ỏm tỏi ở sân trước. Maryk bước vào phòng lái, áo mưa đổ nước xuống sàn thành giòng, mở hệ thống loa phóng thanh nội bộ. Willie nghe cả hai giọng bình thường của Maryk và tiếng phát ra ồ ề từ máy phóng thanh "Tất cả chú ý. Bắt đầu lục soát. Bắt đầu lục soát. Tất cả nhân viên trình diện trên boong chánh. Khám xét cát nhân phía trước dưới sân che vải, phía sau tại phòng tắm đoàn viên".

Willie nhảy ra khỏi ghế:

- Steve, bộ anh không nói với hạm trưởng sao?

- Hạm trưởng nói cứ tiếp tục tìm.

- Như vậy thật là vô nghĩa…Coi kìa, thật là…Thật là khùng điên!

- Willie, giúp một tay coi. Nhiệm sở của anh ở đâu?

- Khám xét phía sau. Trời ơi, mà vào cái thời tiết như thế này nữa….

- Farrington và Voles chưa có nhiệm sở. Chọn một người phụ anh nếu anh muốn..

Willie đi về phía sau. Tàu lúc lắc nhồi lên nhồi xuống. Trên boong chính là một cảnh hỗn độn, thủy thủ người mặc áo mưa, người mặc đồ làm việc xanh sũng nước xúm quanh Harding và Paynter. Hai thủy thủ trần truồng trắng hồng đứng ngượng ngùng trong đám người nhem nhuốc, vẻ mặt bất cần đời và đượm vẻ miệt thị. Các sĩ quan rờ rẫm khám quần áo. Lính canh lom khom bước một tà tà đi bên thành tàu và đùa cợt với mấy thủy thủ khác. Thiếu úy Harrington đứng ở cửa phòng ăn sĩ quan, một tay với lên thành trên cửa, ngắm nhìn cuộc tìm kiếm nửa vui vui, nửa hãi hùng với vẻ tò mò của một học sinh nhỏ nhìn đàn anh chơi trò nghịch ngợm ma quỷ.

- Farrington - Willie gọi qua boong chính - qua đây giúp tôi một tay.

- Dạ vâng.

Viên thiếu úy nói, rồi đi theo sát phía sau Willie. Đi xuống phía cầu thang tả hạm, Willie phê bình:

- Mấy chuyện này chắc anh coi là kỳ cục lắm phải không?

- Thưa trung úy, tôi đang tưởng bị bỏ rơi và vô dụng. Được thamg gia vào việc gì là vui lắm rồi.

Dù Willie không nhìn thấy mặt viên thiếu úy, nhưng giọng nói đầy vẻ nể vì rất rõ ràng. Đó là giọng nói mà chỉ cách đây mười lăm tháng Willie nói với đại úy Maryk và đại úy Gorton. Với Willie lúc đó họ thật là thâm niên cao vòi vọi, đầy kinh nghiệm hải nghiệp và chiến trường. trong khoảnh khắc, anh cảm thấy hãnh diện, và Willie nghĩ rằng ngay chính chiếc Caine đã là một thứ hoang mang lộn xộn và kỳ cục nên cái chuyện tìm kiếm chìa khóa chắc cũng không có gì lạ lùng với các sĩ quan tân đáo. Willie thấy khó mường tượng được hậu quả của chiếc Caine trên những người mới tới và khó mà theo dõi được tâm tình của viên tân thiếu úy.

Hai người đi vào chỗ một đám thủy thủ ướt át, khó chịu dầm mưa lang thang chỗ này chỗ kia chờ đợi. Willie dồn mọi người vào một nơi có mái che và tổ chức khám xét theo thứ tự tên. Thủy thủ bước vào phòng tắm hai người một lần. Farrington giúp làm việc một cách có hệ thống và nghiêm chỉnh lục soát đám quần áo ẩm ướt. Willie cảm thấy rất vui có tân sĩ quan tới đáo nhậm chiến hạm.

Một trong số những người bị soát đầu tiên là Meatball. Trần truồng, lông lá, mập lùn, anh ta đứng nhe răng nhìn Willie lục soát bộ đồ làm việc và giày, nhăn mũi vì mùi mồ hôi của y. Willie hối hả trao trả quần áo cho hắn:

- Rồi, Meatball, mặc quần áo vô.

- Trung úy - người trung sĩ vận chuyển ngây thơ hỏi - tại sao không khám phía mông hả trung úy?

Lời nói chỉ có vẻ hài hước nên Willie lanh lẹ quyết định không đếm xỉa đến.

- Không, cảm ơn anh. Tôi không muốn được huy chương vì tận tình quá mức.

- Ông hạm thiệt là huyền bí, phải không trung úy - hắn nói trong lúc xỏ chân vào quần.

- để ông hạm yên đó - Willie nói nghiêm nghị - Nhớ ăn nói cho đàng hoàng.

- Dạ đâu có, tôi chỉ lặp lại những gì đại úy Keefer nói với bọn tôi thôi mà.

- Tôi không thích nghe mấy chuyện đó. Không có được nói tùm lum về hạm trưởng với tôi nghe không?

- Dạ, trung úy.

Người vận chuyển nói nhẹ, có vẻ ngượng ngập đến nỗi Willie lập tức cảm thấy có lỗi và ân hận. Việc lột truồng nhân viên để khám xét thực sự đã làm anh bực bội, đối với anh, nó chẳng khác gì một cuộc cưỡng dâm tập thể trên nhân vị của đoàn viên và cách họ chịu đựng một cách hiền lành là một dấu hiệu tỏ rõ cái cách chế độ Queeg đã làm giảm tinh thần đoàn viên như thế nào. Cách phản kháng duy nhất của họ là những câu nói đùa tục tằn và hỗn xược. Willie thấy đau nhói và nhức nhối khi thấy người vận chuyển dễ dàng kinh hãi cho dù chỉ với lời nói nhè nhẹ của anh.

Cái đầu của Queeg hiện ra phía trên cửa vào khu tắm đoàn viên.

- Hay, hay quá. Mọi việc trôi chảy chứ hả?

- Dạ vâng, hạm trưởng - Willie nói.

- Cho Farrington làm việc nữa hả? Được lắm, được lắm - Cái đầu nhe răng nhăn mặt, gật gù và biến mất.

- Ai cho một điếu thuốc lá coi - Willie nói, giọng hơi run rẩy.

- Có đây, trung úy.

Meatball rút ra bao thuốc và lẹ làng đánh diêm, khum bàn tay mập ú che gió. Hắn nhìn Willie thở mạnh một hơi thuốc, ân cần nói:

- Làm mình nhức nhối hả trung úy?

Queeg bước nhanh về sân trước, tảng lờ như không thấy những ánh mắt thù hận của đám thủy thủ đứng chúm chụm trên hành lang và dưới mái che bằng vải. Nước mưa nhỏ giọt trên áo mưa màu vàng của ông. Ông đụng đầu Maryk đang trèo lên từ cửa cầu thang xuống hầm máy phía trước.

- Steve đây rồi. Công chuyện dưới đó ra sao?

- Cũng được, hạm trưởng - viên hạm phó hơi đỏ mặt, và đổ mồ hôi - vừa mới bắt đầu thôi, phải mất hơn bốn tiếng mới xong được, nhưng mọi người đều cố gắng.

- được được. Anh có thể tin cậy Budge được đó. Đúng như vậy đó. Sự thật là các thượng sĩ đều đàng hoàng hết, và các sĩ quan cũng vậy. Cả anh chàng Keith nữa cũng…

- Xin lỗi hạm trưởng - Bí thư Jellybelly tới cạnh Queeg. Anh ta đang chạy tới hổn hển, chào tay vừa liếc nhìn Maryk

- Ờ! Porteous, có chuyện gì vậy?

- Dạ, việc hạm trưởng mùi những báo cáo với hạm trưởng. Dạ tôi có báo cáo đây…

- Ô đúng đúng rồi. Xin lỗi Steve. Coi chừng công chuyện nghe. Thúc đẩy bọn họ mới được nghe. Porteous, đi theo tôi.

Queeg đóng cửa phòng và nói:

- Sao?

- Hạm trưởng có nói về trường bí thư ở Frisco hôm trước - cái nhìn của Jellybelly lộ vẻ nhút nhát và bợ đỡ.

- Dĩ nhiên rồi, tôi có nói mà, tôi không có nói chơi những chuyện như vậy. Nếu anh có tin gì có thể chứng tỏ rằng….

- đó là mấy người tiếp viên đó hạm trưởng - người bí thư mập ù nói nhỏ.

- Làm gì có chuyện đó. Anh làm mất thì giờ quá đi.

- Thưa hạm trưởng, quản nội trưởng Bellison thấy bọn họ. Lúc đó vào khoảng 1 giờ sáng tối hôm đó. Ông quản mới dẹp một đám bạc ở phòng ngủ trước mũi. Ông quản đi ngang qua nhà bếp, ông có kể lại cho mấy thượng sĩ nghe…

- Anh nói là ông quản nội trưởng thấy tụi ăn cắp vặt mà không bắt giam bọn họ hả? Mà cũng không báo cáo cho hạm trưởng hả? - Queeg lôi ra mấy viên bi sắt và bắt đầu lăn trong tay. Vẻ vui mừng lúc đầu biến mất, những nếp nhăn quen thuộc trên mặt lại xuất hiện.

- Dạ hạm trưởng. Ông quản nghĩ là chuyện thường thôi, vì bọn họ vẫn thường ăn các đồ dư của phòng ăn sĩ quan, từ xưa tới giờ vẫn vậy. Và khi câu chuyện lớn lên thi ông quản tội bọn họ vì ông nghĩ bọn họ nếu lòi ra thì thế nào cũng bị giải ngũ vì lý do kỷ luật, nên ông giữ im lặng. Nhưng sáng nay cả tàu ai cũng biết. Hạm trưởng có thể thấy rất dễ dàng…

Queeg thu mình vào chiếc ghế xoay và nhìn xuống hàng vạn chiếc chìa khóa lăn lóc trên sàn. Miệng ông trễ xuống, môi dưới kéo vô.

- Porteous, cuộc nói chuyện này phải giữ kín giữa tôi và anh.

Viên bí thư mặt nhăn lại với một cái nhìn đểu cáng nói:

- Dĩ nhiên rồi, hạm trưởng. Tôi hy vọng như vậy.

- đánh máy đơn vô cái trường đó và tôi sẽ ký thuận.

- Dạ cảm ơn hạm trưởng.

- Xong rồi, Porteous.

Nửa tiếng đồng hồ sau, Maryk bắt đầu hơi ngạc nhiên không hiểu hạm trưởng có chuyện gì không. Chương trình xếp đặt là hạm trưởng sẽ giám sát phần phía mũi và boong thượng, còn Maryk coi sóc phần thâm cung bí hiểm của phòng máy. Nhưng hình bóng vui vẻ tươi cười của hạm trưởng biến mất không thấy đâu. Maryk đi tới phòng hạm trưởng và gõ cửa.

- Vào đi - một giọng khó chịu vang ra. Ông hạm trưởng mặc đồ lót nằm trên giường, ngó thẳng lên trần, lăn bi bằng cả hai tay - có chuyện gì không, ông Maryk?

- Xin lỗi hạm trưởng, tôi tưởng hạm trưởng giám sát phía mũi…

- Tôi bị nhức đầu, ông thay thế tôi đi.

Sau một lúc im lặng, ông hạm phó ngập ngừng nói:

- Dạ được, tôi sợ tôi không coi sóc được cẩn thận như ý hạm trưởng muốn.

- Thì anh giao bớt cho người nào đó phụ anh.

- Dạ vâng. Tôi muốn hỏi ý hạm trưởng mình có phải kéo khu dằn tàu bằng chì ở đáy tàu ra không? Chuyện đó cũng khó đó hạm trưởng.

- Anh muốn làm gì thì làm. Để cho tôi yên. Tôi chán ngấy cái tàu này. Không có việc gì mà thành được trừ phi tôi phải coi từng tí một. Làm theo cái cách cũ kỹ nào mà anh muốn cũng được. Dĩ nhiên là anh sẽ không bao giờ kiếm thấy được cái chìa khóa nào cả, mà nếu anh không kiếm ra thì cũng vậy thôi. Tôi phát quen cái chuyện là không có chuyện gì mà tôi muốn làm mà được thi hành đúng đắn trên chiếc tàu này, và dĩ nhiên là một cuộc tìm kiếm mà sơ sài thi cũng như chẳng tìm kiếm gì hết, nhưng thôi cứ làm theo lối của anh đi. Bỏ tôi ra khỏi chuyện này đi.

- Thưa hạm trưởng - viên hạm phó ngỡ ngàng đáp - vậy hạm trưởng có muốn tiếp tục không?

- Dĩ nhiên là tôi muốn tiếp tục, tại sao lại không? - ông hạm trưởng tựa trên cùi chỏ, nhổm dậy, và dương cặp mắt đỏ ngầu nhìn Maryk - Tôi vẫn muốn lục soát chiếc tàu này từ mũi đến lái, tất cả mọi chỗ từng phân một. Ông làm ơn đi ra đi, tôi đang bị nhức đầu quá rồi.

Mặc dù Maryk cương quyết tiếp tục cuộc truy lùng, thủy thủ đoàn cảm thấy ngay tức khắc đã có một cái gì thay đổi. Việc hạm trưởng tự dưng vắng mặt và hạm phó thì làm chiếu lệ lan truyền xuống cho toán lục soát càng lúc càng uể oải, sĩ quan cũng như hạ sĩ quan, còn thủy thủ thì càng lúc càng đùa giỡn bạo hơn và gây gổ nhiều hơn. Đến trưa thì việc lục soát trở thành một điều làm sĩ quan ngượng nghịu, và làm trò cười cho đoàn viên. Người kiểm soát làm qua loa lười biếng giống như các thanh tra quan thuế đã được hối lộ đầy túi. Tới một giờ Maryk ra lệnh ngừng, chấp nhận các báo cáo tầm bậy tầm bạ của thuộc là tất cả các khu vực trong phần nhiệm họ đã hoàn tất. Mưa đã ngưng, không khí nóng bức, ngột ngạt. Viên hạm phó tới phòng hạm trưởng, và thấy các màn cửa đã kéo xuống và ông hạm trưởng cởi trần nằm trên giường và tỉnh táo.

- Sao, anh kiếm thấy gì không? - Queeg hỏi.

- Dạ không.

- đúng như tôi dự đoán. Thôi cũng nhờ vậy mà tôi dò biết đích xác lòng trung thành của nhân viên của tôi - ông hạm trưởng lăn dậy, mặt gục vào vách phòng - Rồi đem mấy cái chìa khóa này trả cho họ.

- Dạ vâng.

- Và anh bảo cho họ biết đứa nào nghĩ là tôi đã bị thua thì phải nghĩ lại cho kỹ. Khi đến lúc, tôi sẽ tóm cổ tên mắc tội.

- Dạ vâng.

Viên hạm phó kêu mấy thủy thủ khiêng đám chìa khóa ra sân thượng. Ông kêu Willie, Keith, Voles và Farrington lo trả lại chìa khóa. Đám thủy thủ chen chúc trên boong giữa kho nhà bếp trên sân thượng và phòng lái. Họ cười giỡn, la hét, vật lộn nhau trong khi các sĩ quan tháo gỡ hàng ngàn chùm chìa khóa, gọi tên người chủ, trao trả lại. Một đám hội hè ngông cuồng nổi lên. Bọn thủy thủ bên tàu Harte với bộ mặt nghiêm trang xếp dọc theo thành tàu nhìn ngạc nhiên đám thủy thủ tàu Caine dành dựt nhau, la hét, ca hát tục tĩu, cười đùa nắc nẻ.

Engstrand mang cây đàn guitar đệm theo các điệu hát hò như Roll Me Over in the Clover, Hi-Ho Gofoozham, The Bastard King of England, và The Man Who Sagged O’Reilly’sợ Daughter. Meatball xuất hiện không mặc gì hết ngoại trừ một đôi vớ phụ nữ màu hồng khổng lồ, kéo tới lưng quần treo một cái chìa khóa màu đen thật bự. Các sĩ quan đang bận bịu với đám chìa khóa không có giờ để đối phó với cuộc vui sôi sục này. Tất cả cuộc vui nhộn này chỉ cách phòng hạm trưởng vài bước. Những tiếng cười đùa vui nhộn này có thể lọt vào căn phòng tối đen và nóng bức đó, nhưng không thấy lời phàn nàn nào của Queeg.

Trong lúc đó thì Maryk đã xuống phòng. Anh cởi đồ và đốt một điếu xì gà dài, mang cuốn "sổ ghi y khoa" trong tủ ra. Nằm yên trên giường, với hồ sơ đặt trên đùi, anh bắt đầu đọc từ trang đầu. anh hút hết nửa điếu xì gà thì cũng vừa lật đến trang chót, rồi đặt cuốn sổ sang một bên. Mắt nhìn lên trần phòng màu lục, anh tiếp tục hút cho đến khi hít vô thấy nóng. Anh dụi tắt và nhấn nút chuông cạnh giường.Không lâu, Whittaker tới cửa phòng.

- Dạ hạm phó?

Maryk gượng cười khi thấy vẻ sợ hãi của người tiếp viên.

- Không có gì đâu, Whittaker. Tôi chỉ muốn nhờ anh đi lùng đại úy Keefer và nói với đại úy tới gặp tôi nếu ông ấy không bận việc.

- Dạ vâng, hạm phó - Whittaker nhăn răng rồi chạy mất.

- đóng cửa lại Tom - Maryk nói khi nhà văn tới - đóng cửa, chứ không phải cái màn cửa.

- được, được Steve - Keefer đóng cái cửa sắt kín nước lại.

- được rồi. Tôi có cái này cho anh đọc - Maryk đưa cho anh ta tập hồ sơ - Cái này hơi dài, kiếm chỗ ngồi thoải mái đi.

Keefer ngồi xuống ghế. Anh nhìn dò hỏi viên hạm phó khi anh thấy mấy đoạn đầu. Anh đọc vài trang.

- Trời đất, ngay cả chính tôi cũng còn quên mất mấy chuyện này rồi - anh nói nhỏ.

- Khi nào đọc xong rồi hãy nói…

- Thì ra đây là cuốn tiểu thuyết bí mật mà anh viết mấy tháng nay đó hả Steve?

- Anh là người viết tiểu thuyết chứ không phải tôi. Đọc tiếp đi.

Viên sĩ quan hải pháo đọc hết cuốn sổ ghi. Maryk ngồi trên giường, bàn tay chầm chậm xoa bộ ngực lông lá của anh và quan sát bộ mặt Keefer.

- Anh nghĩ sao? - Anh hỏi khi Keefer đặt cuốn sổ lên bàn.

- Anh nắm được cổ hắn ta rồi, Steve.

- Anh nghĩ vậy sao?

- Tôi phải khen anh. Đó đúng là hình ảnh của một tên mắc bệnh hoang tưởng, một sổ ghi bệnh trạng toàn bộ, không có một chữ nào có thể nghi ngờ được. Anh đúng là túm được hắn ta rồi Steve. Anh đã làm được một việc kỳ diệu…

- Tom này - Maryk kéo chân xuống thành giường và khom mình về phía trước - Tôi sẵn sàng đi lên Bộ tư lệnh đệ ngũ hạm đội và báo cáo vụ này, theo điều 184 Hải quy. Anh có đi với tôi không?

Keefer gõ mười ngón tay trên bàn giấy. Anh rút một điếu thuốc ra khỏi bao từ túi áo ngực.

- Có chắc là anh muốn tôi đi theo không?

- Chắc.

- Tại sao?

- Tom, tôi đã nói với anh khi mình cặp cạnh chiếc Pluto. Anh là người biết về tâm lý học. Nếu tôi phải nói về cái đó thì tôi chỉ lòi cái ngu dốt làm xấu hổ mình thôi, và làm hư hết chuyện nữa…

- Anh đâu có phải nói gì đâu. Cuốn sổ ghi nói lên hết mọi chuyện rồi.

- Tôi sẽ gặp mấy tên đô đốc. Họ sẽ gọi vô một đám các bác sĩ tâm thần mà tôi thì không thể trình bày hết câu chuyện được. Dầu sao chăng nữa, tôi không phải là người viết văn. Anh nghĩ là cuốn sổ ghi là đầy đủ ư? Đối với người ngoài, cách mình kể lại câu chuyện có cả ngàn cách hiểu khác nhau. Anh biết chuyện ra sao, nhưng với người đọc hoàn toàn không biết gì cả thì..Tôi phải có anh đi theo, Tom

Hai người im lặng một lúc.

- Tên khốn kiếp này không cho phép tôi đi thăm thằng em tôi - Keefer sôi nổi, mắt lóe sáng lên.

- Không phải chuyện đó, Tom. Nếu mà y bị bệnh thần kinh thì đâu có gì mình phải thắc mắc khổ sở đâu.

- đúng như thể. Tôi sẽ….Tôi sẽ đi theo anh.

- Vậy được rồi, Tom - viên hạm phó nhảy xuống sàn, chìa tay ra và nhìn thẳng vào mắt Keefer. Người ngư phủ mập lùn vạm vỡ và nhà văn gầy gò siết chặt tay nhau - Nhớ mặc quân phục sạch sẽ, nếu anh còn bộ nào sạch.

Keefer nhìn xuống bộ quân phục dính dầu mỡ và cười:

- đó là hậu quả việc chui mò vào kho súng tìm kiếm một cái chìa khóa tưởng tượng.

Maryk đang lau mặt thì người vô tuyến mang công điện tới.

- Công điện qua hệ thống Liên chiến hạm, hạm phó. Tôi gõ cửa phòng hạm trưởng thấy hạm trưởng như đang ngủ say…

- để tôi nhận cho.

Công điện như sau!!!"Tất cả các đơn vị ở Apra Harbor chuẩn bị ra khơi trước 1700. Các lực lượng đặc nhiệm sẽ đi về hướng nam để vận chuyển tránh bão Charlie đang tiến tới Guam"

Lau mặt sạch với khăn ẩm xong, Maryk nhấn nút điện thoại phòng hạm trưởng nhiều lần. Cuối cùng, Queeg trả lời giọng ngái ngủ và ra lệnh Maryk chuẩn bị chiến hạm hải hành.

Keefer mặc đồ lót đang đánh giày thì Maryk tới và cho Keefer coi công điện. nhà văn cười lớn và liệng cái bàn chải đánh giày sang một bên:

- Hoãn án tử hình hả?

- Không lâu lắm đâu, ngay khi trở về mình sẽ đi ngay.

- Dĩ nhiên rồi, Steve, dĩ nhiên rồi. tôi ủng hộ anh. Nhưng thực sự tôi không mấy hăng hái lắm.

- Tôi cũng vậy.