ôm trước, khi ông Ba-bin giao cho Cô-xchi-a nhiệm vụ triệu tập cuộc họp về sản xuất, trong thâm tâm, Cô-xchi-a đã chuẩn bị đón những sự kiện lớn. Quả là em không lầm. Không phải ngẫu nhiên mà cùng dự họp với ông Ba-bin có cả Di-na.

Ông Ba-bin đeo kính vào, nhìn các thiếu niên qua phía trên cặp kính và ngẫm nghĩ.

- Nét đặc biệt của kỹ thuật là như thế này các cháu ạ, - ông bỗng nói - hiện nay chúng ta đạt một mức nào đó, nhưng nếu suy nghĩ, chúng ta thể nào cũng sẽ đạt mức cao hơn nữa. Kỹ thuật là sắt. Các cỗ máy “Bu-sơ” cũng là sắt. Sắt thì làm việc thế nào cũng được, nhưng con người không như vậy, con người muốn giúp đỡ tiền tuyến. Do đó trong kỹ thuật không có mức cuối cùng. Mọi chuyện đều tuỳ thuộc ở đôi tay và cái đầu. Nếu các cháu muốn, “Bu-sơ” sẽ làm việc theo cách mới.

Ông giải thích rõ kết quả sẽ thế nào nếu ba máy “Bu-sơ” gia công thô, còn chiếc thứ tư dùng để tinh sửa, tức là phân chia thao tác ra. Rồi ông hỏi xem các em đã hiểu cả chưa.

- Hiểu lắm rồi ạ! - Lê-na thì thầm.

- Thế thì tốt, chúng ta sẽ phân chia thao tác, mỗi chiếc “ống” sẽ phải qua tay hai cháu, - ông đốc công nói tiếp - Bây giờ các cháu phải hiệp đồng chặt chẽ với nhau. Cái lối một người hùng hục làm, còn một người rong chơi là không được nữa đâu. - Rồi ông Ba-bin nhìn Xê-va đầy ngụ ý - Tại sao vậy? Vì các cháu làm những khâu gắn bó khăng khít của cùng một công việc. Nếu một cháu gia công thô chậm, máy tinh sửa sẽ phải ngừng chạy và năng suất của cả nhóm sẽ giảm xuống. Nếu cháu nào phụ trách việc tinh sửa mà lơ là, ống đã gia công thô sẽ thừa ra, không được tính vào chỉ tiêu, thế là cả nhóm lại bị thiệt thòi.

Các em bắt đầu hiểu ông đốc công đang dẫn dắt câu chuyện đến đâu.

- Ở nhà máy, mọi người đang thành lập các đội sản xuất. – ông Ba-bin nói – Các công nhân phân xưởng hai đã có ý định muốn làm việc thật xuất sắc. Hôm nay, ở bên ấy đã xuất hiện đội xung kích của I-van Xtu-ca-sép. (Việc này Cô-xchi-a chưa biết và em thật lòng muốn được như các anh các chú công nhân). Các cháu cũng có thể thành lập một đội. Chỉ có điều là đừng có trở thành trò cười cho cả phân xưởng…

- Các em có hiểu tại sao bác Ba-bin lại đặt vấn đề như vậy không? – Di-na nghiêm khắc hỏi.

- Có ạ! – Lê-na nói, rồi vội vã tiếp luôn – Chúng em hiểu cả rồi! Bọn chúng em chưa hòa thuận với nhau, hay cãi cọ nhau. Xê-va không nói chuyện với Ca-chi-a, còn em thì giận cậu ấy vì cậu ấy đẩy em mặc dù em không trêu chọc gì… Đúng thế Xê-va, cậu thô lỗ lắm, chẳng có văn hóa gì cả!.. Cô-xchi-a mới đây cũng cãi nhau với Ca-chi-a… - Em kết luận bằng một giọng não nuột – Ôi, thật không biết rồi chúng em sẽ ra sao nữa!

- Cháu là đại diện đoàn thanh niên cộng sản, cháu hãy xem đấy, tình hình có rắc rối không cơ chứ. – ông Ba-bin nói – Có lẽ phải báo cáo với đồng chí Ta-ghin-xép cũng nên. Di-na, cháu hãy thử nói chuyện với cái nhóm này xem! Nếu không ăn thua, bác sẽ sắp xếp cho chúng làm công việc khác, còn mấy cỗ máy “Bu-sơ” bác sẽ bố trsi những cháu giác ngộ cao. Bây giờ, khi đã nghĩ ra cách làm việc hợp lý rồi, bác khong cho phép làm việc theo lối cũ nữa! – Rồi ông bỏ đi, cảm thấy buồn phiền về câu chuyện vừa rồi.

- Thật xấu hổ! – Di-na đỏ bừng mặt – Ngay một đội bình thường các em cũng không xây dựng nổi, trong khi đó ở Nhà máy Lớn đã có những đội thanh niên xung kích, và đảng bộ hết sức coi trọng phong trào này. Hôm qua, tại đại hội thanh niên tích cực toàn thành, nhiều bạn đã kể lại cách tổ chức công việc ở Nhà máy Lớn. Các em phải noi gương họ chứ!

Thì ra thanh niên ở Nhà máy Lớn dự định sẽ làm việc y như các chiến sĩ chiến đấu ngoài tiền tuyến: thà chết chứ nhất định không lùi. Làm liền hai ca, ba ca cũng được, miễn sao hoàn thành nhiệm vụ. Nếu có ai rớt lại sau, những người khác sẽ giúp đỡ trên tình anh em. Để mọi việc tiến triển tốt đẹp hơn nữa, cả đội tuyên thệ một cách trọng thể. Đội có chỉ huy, có chính trị viên, tóm lại, mọi cái đều ý như bộ đội, và đội được gọi là đội xung kích, bởi vì tất cả mọi người đều lao động quên mình để thực hiện vẻ vang lời thề thiêng liêng của nhân dân U-ran.

- Họ giỏi thật! – Lê-na bất giác thốt lên, nhưng liền đó, em chua xót nói thêm – Ai cũng thấy rõ ngay đó là những đoàn viên thanh niên cộng sản, còn ở đây thì… toàn ngang ngạnh cả!..

- Nhưng chị không tin rằng các em lại không thể hiểu nổi công việc đó quan trọng. – Di-na ngắt lời – Chẳng lẽ các em lại không yêu nước hay sao? Lẽ nào lại phải bố trí ở đây các thiếu niên khác, những người hiểu được rằng nếu tổ chức thành một đội thì sẽ đạt năng suất cao hơn. Mà những bạn ấy hơn các em ở điểm gì cơ chứ? Các em cũng căm thù bọn phát-xít, cũng yêu Tổ quốc và cũng muốn chiến thắng. Lê-na có hai anh ở ngoài mặt trận, và cả hai đều đã bị thương. Người anh duy nhất của Cô-xchi-a đã hy sinh. Bố của Ca-chi-a không rõ còn sống không. Xê-va cũng thế… Các em tưởng nếu lúc nào chị cũng vui vẻ thế này, tức là trong lòng chị nhẹ nhõm lắm phải không? Chị… chị đã mất hết tất cả những người ruột thịt… và trong cuộc sống riêng chị không còn gì, không còn một tí gì… - Giọng Di-na lạc hẳn đi, cô kết thúc cho nhanh – Nhưng chị thì có liên quan gì đến chuyện này đâu nhỉ… Chị chỉ muốn các em hiểu ra thôi… Có lẽ một tên phát-xít nào đó còn sống chỉ vì các em vẫn cãi nhau như trẻ con ấy và làm việc được ít hơn mức các em có thể đạt được… - Cô nắm lấy tay Cô-xchi-a, rồi cũng bồng bột như thế, cô siết chặt tay Lê-na và Xê-va – Hãy sống và làm việc hòa hợp với nhau, các em ạ!... Cô-xchi-a, tại sao em im lặng? Chính em đã thúc đẩy việc cải tiến máy “Bu-sơ” kia mà!

Khi Cô-xchi-a lên tiếng, lời lẽ em đứt đoạn, sôi nổi, chưa chắc em đã nhớ em nói những gì.

- Chúng ta phải thành lập đội xung kích! – em nói – Ai không đồng ý thì đi nơi khác mà làm!... Ở phân xưởng rất nhiều các bạn tốt… Tôi sẽ dạy họ đứng máy “Bu-sơ”… Có khó lắm đâu! Còn những người ngang ngạnh thì bây giờ không cần nữa… Không cần họ, chúng ta cũng vẫn hoàn thành được nhiệm vụ!...

- Tất nhiên tớ ủng hộ việc thành lập đội xung kích rồi! – Lê-na đứng bật dậy, lấy khăn lau kính và nheo mắt lại, chỉ khi nào có quyết tâm lớn em mới như thế.

- Xê-va, sao cậu lại im lặng? – Cô-xchi-a hỏi – Bây giờ ai làm việc với ai?

- Cậu làm gì mà lên mặt thế? – Xê-va bực tức trả lời – Chỉ có một mình cậu giác ngộ thôi phải không? Theo tớ, cũng có những người khác giác ngộ nữa chứ…

Di-na rất mừng thấy vấn đề thành lập đội xung kích đã được giải quyết theo hướng tích cực. Cô lập tức chuyển sang phần bàn công việc. Mọi người quyết định là ngay sau buổi lao động chủ nhật Đoàn thanh niên cộng sản sẽ tổ chức một cuộc họp ở nhà Ca-chi-a, với sự tham gia của Di-na, để thành lập hội.

Hôm ấy là một ngày sôi nổi, bận rộn.

Đầu óc Cô-xchi-a nghĩ tới hàng nghìn chuyện và giải quyết nhiều vấn đề khác nhau.

- Lê-na, cậu phải cố gắng lắm mới được đấy. – em nói – Hôm nay bác Ba-bin sẽ chỉnh lại máy của Ca-chi-a. Chúng tớ cử cậu phụ trách máy gia công tinh cho đến khi Ca-chi-a đi làm…

Sau còi tan ca, khi Cô-xchi-a và Xê-va đã ra ngoài cổng, Cô-li-a đến nhập bọn và bắt đầu nói những chuyện nhảm nhí:

- Cô-xchi-a này, Xê-va bảo tớ là các cậu sắp tổ chức đội cận vệ, có đúng không đấy? Khôi hài lắm, tớ nói thật! Ở hậu phương mà lại đội cận vệ! Cậu chẳng hiểu cái quái gì cả!

- Đồ ngốc thì gặp chuyện gì mà chả cười, ai còn lạ… - Cô-xchi-a tức giận nói.

- Không biết ai ngốc hơn ai! – Cô-li-a đối đáp lại – Tổ chức ở hậu phương một đội cận vệ gì đó, lại còn nhận cả Xê-va vào nữa chứ! Thật là nôn ruột!

- Cậu liên quan gì đến việc này? – Xê-va kiêu hãnh hỏi – Cậu tức tối vì người ta không lấy cậu vào đội xung kích chứ gì? Còn về Xê-va thì cậu đừng lo cho nó, nó không thua kém các bạn khác đâu!

- Không, tất nhiên tớ không nghĩ rằng cậu kém những người khác. – Cô-li-a chối phăng ngay điều cậu ta vừa nói – Chỉ có điều là nếu cậu tuyên thệ, thì về chuyện đi rừng tai-ga sẽ ra sao? Mặc dù tất nhiên cậu cũng đã sẵn sàng từ bỏ ý định đi rừng tai-ga rồi. Có bao giờ cậu làm được trò trống gì!

- Ai không làm được trò trống gì? – Xê-va sừng sộ hỏi và dừng lại.

- Ai à? Ở đây tớ không có cái gương nào để cho cậu nhìn thấy kẻ đó là ai. – Cô-li-a xỏ ngọt.

Câu chuyện này xảy ra đúng ở chỗ cách đây mấy tháng Xê-va đã đẩy Cô-xchi-a xuống vệ đường. Hấp! – thế là Cô-li-a bay vào lớp tuyết sâu.

- Cậu đã quen đẩy người khác rồi! – Bây giờ đến lượt cậu! – Cô-xchi-a hét.

Thế là Xê-va cũng ngã nhào xuống theo Cô-li-a.

Trong khi Cô-li-a và Xê-va vùng vẫy giữa đống tuyết, Cô-xchi-a đứng ở trên trêu chọc, nhưng sau đó em giơ tay ra để giúp các bạn. Cô-li-a kéo luôn cả Cô-xchi-a xuống đống tuyết. Cả ba cười đùa ầm ĩ, rắc tuyết vào cổ nhau và cùng chạy về nhà.