ơi ở cuối cùng

Souba ngồi trên yên, rong ruổi trên đường dài và ngắm đôi tay mình. Các mảnh dây cương da rủ trên ngón tay anh. Nhiều nếp nhăn nhỏ hiện trên các đốt. Thời gian trôi và các ngón tay anh mang vết thời gian. Nỗi cô độc của chính mình khiến anh như chìm trong thôi miên. Anh cứ ngồi trên yên, đầu cúi xuống, hàng ngày liền, quên cả dừng lại, quên cả ăn, quá bận tâm về việc anh đã để cuộc đời trôi qua trên yên la mà không hoàn tất được sứ mệnh của mình, với chỉ một mình mình. Vương quốc thì rộng biết bao. Anh không biết tìm ở đâu. Anh đã nghe nói đến nhà tiên tri ở vùng đất có lưu huỳnh. Anh quyết định sẽ đến tìm người đó.

Từ sớm ngày hôm sau, anh đi về miền đất đó và chẳng mấy chốc thấy mình đi giữa những núi đá lởm chởm. Lưu huỳnh tỏa màu vàng cho đất. Nhiều ngọn khói bốc ra từ núi đá. Tựa như một xứ sở mà núi lửa luôn sẵn sàng mở miệng phụt ra từng làn nham thạch đỏ. Nhà tiên tri ở đó. Giữa vùng đất cằn cỗi này. Đó là một nữ tiên tri. Ngồi bệt luôn trên đất. Mặt bà ta đeo một chiếc mặt nạ bằng gỗ chẳng thể hiện gì. Vú bà lắc lư giữa những vòng cổ đã mòn.

Souba ngồi trước bà. Anh muốn tự nói về mình và hỏi về điều đã dẫn dắt anh tới nơi đây, nhưng bà ta vẫy tay ra hiệu cho anh đừng nói. Bà trao cho anh một cái bát và anh uống thứ nước đựng trong đó. Bà vầy vò các đốt xương và những rễ cây đã đốt cho cọ vào nhau. Bà mời anh bôi mặt và tay bằng mỡ. Rồi cuối cùng anh cảm thấy mình có thể đặt câu hỏi.

“Tên tôi là Souba. Tôi là con trai của Tsongor. Tôi đang đi tìm trong vương quốc mênh mông của cha tôi một chỗ nào thích hợp để chôn cất ông. Một mảnh đất thích hợp với ông. Tôi tìm và vẫn chưa thấy.”

Nữ tiên tri thoạt tiên không nói gì. Bà uống chút nước phép và khạc chất lỏng đó ra thành một vệt nước bốc hơi ngay trong không khí. Chỉ đến lúc đó Souba mới nghe giọng bà ta cất lên. Giọng chua và rè làm rung chuyển cả đất xung quanh anh.

“Ngươi sẽ chỉ tìm thấy thứ ngươi đang tìm khi ngươi thực sự đã là một Tsongor. Khi nào ngươi đã hổ thẹn vì chính mình.”

Bà nhìn Souba chằm chằm và bắt đầu vừa cười vừa nói:

“Hổ thẹn, đúng rồi. Ta sẽ giúp ngươi. Ngươi sẽ biết tới nỗi hổ thẹn, tin ta đi.”

Bà vẫn cười. Souba há hốc mồm. Anh cảm thấy cơn giận trào dâng trong lòng. Bà già không trả lời câu hỏi của anh. Tiếng cười. Răng bà ta vàng ệch. Thật là một sự sỉ nhục. Bà ta đang chế giễu anh. Cha anh là Tsongor. Anh chẳng việc gì phải hổ thẹn cả. Dòng họ Tsongor đâu có truyền nỗi hổ thẹn cho nhau làm thừa kế. Điều này thật phi lý và nhục mạ. Một bà già điên rồ dám chế giễu anh. Anh đã định đứng dậy và bỏ đi nhưng anh muốn đặt một câu hỏi khác nữa. Anh cố kiềm chế và lại nói tiếp. Anh muốn biết tin tức về thành bang. Về Massaba, tất nhiên, anh đã có nghe nói. Nhưng bao giờ cũng chỉ nhận được câu trả lời: “Họ vẫn đang đánh nhau.” Tin tức chẳng nói điều gì hơn thế. Chẳng có thêm chi tiết nào nữa. Không có ai biết ai đã tấn công ai lần gần đây nhất và ai đã đẩy lùi ai. Chiến tranh ở đó. Và anh không biết gì hơn thế. Anh hỏi nhà tiên tri tin về người thân, và một lần nữa, bà ta lại khạc ra một tia nước xanh lơ bốc thành hơi ngay lập tức. Và bà hét lên vào mặt anh:

“Chết. Tất cả mọi người đều chết. Thằng anh Liboko của ngươi chết đầu tiên. Như một con chuột. Những đứa khác sẽ theo. Tất cả bọn chúng đều chết. Mỗi thằng đều sẽ đến lượt. Như lũ chuột. Từng đứa một.”

Và một lần nữa cái cười lại làm mặt bà ta méo đi. Souba sững sờ. Anh bịt tai lại để khỏi nghe thấy tiếng cười nhưng dường như cả đá cũng cười bên dưới anh. Anh không thể nào dứt ra khỏi tiếng cười gằn của mụ già. Anh hình dung ra anh trai Liboko nằm trong cát bụi. Cơn giận xâm chiếm lấy anh. Anh đứng phắt dậy, tóm lấy một cái gậy nặng và sần sùi và ráng hết sức mình giáng xuống người mụ già tiên tri. Tiếng đập nghe cái ịch. Anh đã quật trúng đầu bà ta. Tiếng cười dứt hẳn. Bà già ngã vật ra. Bất động. Souba không nghe thấy gì nữa hết. Không nhìn thấy gì nữa. Tay anh vẫn nắm khư khư cây gậy. Nỗi tức giận vẫn còn đó. Liboko. Các anh trai. Anh lại đánh tiếp. Anh quật mãi. Rồi kiệt sức, mồ hôi ròng ròng, anh buông cây gậy và tỉnh dần lại. Dưới chân anh là một đống thịt nát bấy. Chết! Kinh hoàng xâm chiếm Souba và anh bỏ chạy.

Anh thúc la mà không biết mình đi đâu. Anh không sao xua đuổi được hình ảnh của bà già. Anh đã giết người. Chẳng vì cái gì. Chỉ vì một tiếng cười. Vì tức giận. Anh đã giết người. Tiếng cười. Giọng nói. Sức mạnh âm trầm sôi sục trong anh. Như một làn sóng nhấn chìm anh. Anh đã giết. Anh mang điều đó trong lòng. Một nỗi điên giận đủ sức chém và giết. Anh mang tội giết người trong máu mình. Anh là một người dòng họ Tsongor. Anh cũng có sức làm điều đó.

Nhiều ngày liền anh để mặc con la muốn đưa anh đi tới đâu thì tới. Anh không còn sức để chọn một hướng đi, đành để tự trôi nổi theo bất kỳ con đường mòn nào. Tay anh run. Anh đã thả rơi chiếc gậy. Anh không nói năng gì. Mệt mỏi vô cùng xâm chiếm anh. Bạo lực là thế. Anh đã nếm trải qua. Đó là sự hung tợn của dòng họ nhà Tsongor. Chảy trong máu của anh em anh. Đúng thế. Anh đã biết khoái cảm của cơn giận. Anh đã giết bà tiên tri. Giờ đây anh biết rằng anh không khá gì hơn các anh mình. Anh cũng có thể giết người vì Massaba. Và chỉ có lệnh của cha anh mới đưa được anh đi xa khỏi cuộc chém giết và cơn sốt sôi sục của cuộc chiến.

Anh trôi dạt đi trên các nẻo đường, không ăn, không dừng lại, kiệt quệ vì mệt mỏi và vì kinh tởm. Anh trôi dạt đi như vậy, đầu cúi gằm, lẩn trốn tất cả những gì liên quan tới cuộc sống. Anh muốn ở một mình. Không để ai nhìn thấy. Dường như tội ác của anh nổi rõ trên bàn tay anh. Đôi khi anh bật khóc và lẩm bẩm: “Ta là một người dòng họ Tsongor. Ta là một người dòng họ Tsongor. Xin hãy tránh xa ta.”

Samilia rời Massaba. Như một tù nhân trốn chạy. Chẳng mang theo gì. Những ngày đầu tiên nàng nghĩ rằng sẽ còn phải chiến đấu và nàng chuẩn bị sẵn sàng. Sango Kerim và Kouame chắc sẽ sớm đuổi theo nàng và nàng sẽ lại phải thét lên để người ta để cho mình yên. Nàng đã quyết. Nàng sẽ không nhượng bộ nữa. Nhưng thời gian trôi qua mà chẳng thấy Sango Kerim lẫn Kouame đâu. Rõ ràng là chẳng ai đuổi theo nàng cả. Nàng đã đúng. Nàng chẳng là gì nữa hết. Thoạt tiên họ đánh nhau vì nàng. Nhưng ngay khi có người chết đầu tiên, có một mối thù sinh tử đầu tiên phải trả, nàng chẳng còn là vật tranh chấp trong chiến đấu nữa. Máu đòi máu và những kẻ rắp ranh bắn sẻ kia đã quên nàng. Không ai đuổi theo nàng ngoài gió lộng thổi trên các ngọn đồi.

Từ đó cuộc đời đối với nàng chỉ còn là một chuỗi ngày lang thang. Nàng đi từ làng này sang làng khác, sống bằng của bố thí. Trên các đường cái, nông dân dừng tay cuốc đất để nhìn người nữ kỵ mã lạ lùng đang đi qua. Họ nhìn theo người đàn bà bận đồ đen cúi đầu đi. Không ai đến gần nàng. Nàng đi qua nhiều xứ sở. Không nói một lời. Không bao giờ đòi hỏi ở cuộc đời điều gì khác ngoài sức lực để tiếp tục đi. Nàng già đi trên đường. Và luôn đi thẳng. Cuối cùng nàng tới nơi tận cùng của vương quốc. Nàng cũng chẳng biết điều đó nữa, nàng chẳng ngoái nhìn lại lần nào cái vương quốc mà nàng rời bỏ, nàng vượt qua biên giới, dấn thân vào những vùng đất chưa hề được khai phá. Đi xa hơn cả vua Tsongor trong thời trai trẻ. Để lại sau lưng quê hương với hương vị phai dần. Đến khi đó nàng không còn là gì nữa. Nàng không còn tên, không còn quá khứ. Đối với những kẻ gặp nàng trên đường, nàng chỉ là một hình bóng dị thường mà người ta nhìn theo với cảm giác mơ hồ rằng người này có cái gì đó thật dữ tợn và cần phải tránh xa. Người ta cầu sao cho nàng không dừng lại. Và Samilia không bao giờ dừng lại. Nàng tiến lên một cách bướng bỉnh trên mọi nẻo đường. Cho đến khi đối với mọi người nàng chỉ còn là một chấm đen khuất dần nơi xa xôi.

Kouame và Sango Kerim trở thành hai cái bóng khô khỏng trong hai thân xác kiệt quệ. Đầu óc họ quay cuồng từ sau khi Samilia ra đi. Họ không nghĩ ngợi gì nữa. Không khát khao gì nữa. Họ chỉ muốn cắn xé và vắt đất cho chảy máu ra. Tất cả những năm tháng chiến tranh này phải chấm dứt như vậy. Họ đã giết quá nhiều, đã hy vọng quá nhiều và cuối cùng họ chỉ còn lại những hồi ức về các trận đánh để mà khóc thương. Dường như lũ chó cũng cười trên đường họ qua. Nỗi điên rồ cho tới lúc đó mới chỉ gặm nhấm da thịt họ nay đã hoàn toàn tràn ngập toàn thân.

Chẳng còn gì trong thành Massaba nữa. Đây là một thành phố bị tiêu diệt từ bên trong. Nhà nhà đổ sụp. Người ta đã gỡ từng viên đá xây nhà để lấp vào những chỗ thủng, vỡ trên tường thành. Chẳng còn lại gì ra hình thù. Chỉ còn lại một thứ tường che cho một đống đổ nát khỏi các cuộc tấn công bên ngoài. Đất bụi đã thay thế cho các viên đá lát đường. Cây ăn quả đã bị chặt và đốt. Samilia đã bỏ đi. Và khi tới hồi chung cục của trận chiến, thất bại sẽ là phần còn lại cho mọi người.

Kouame và Sango Kerim quyết định tập trung quân lại một lần nữa và một lần nữa, họ nói với nhau.

“Đã đến lúc kết thúc, Sango Kerim nói, ngươi cũng biết như ta, Kouame. Chúng ta chỉ còn cách kết liễu tất cả. Trong chúng ta vẫn còn những kẻ còn phải chết mà vẫn chưa ngã xuống. Cả ngươi và ta đều không thể thoát khỏi cuộc hỗn chiến này. Nhưng lúc này ta muốn tuyên bố ở đây quy định của cuộc chiến đấu cuối cùng này. Sau đó ta sẽ câm miệng và sẽ chỉ còn điên cuồng chiến đấu và chết nữa mà thôi. Trước toàn quân của hai chúng ta, ta xin nói điều này: Kẻ nào muốn bỏ đi xin hãy đi ngay hôm nay. Tất cả đều đã chiến đấu rất vẻ vang. Chiến tranh sẽ chấm dứt ngày hôm nay. Bắt đầu từ đây là sự trả thù. Những bạn nào còn có nơi chốn để về, xin hãy về đi. Những bạn nào còn có mẹ, có vợ chờ mong, xin đi ngay. Những bạn nào không phải trả thù cho một người thân yêu nào đó, xin hãy hạ vũ khí xuống. Đối với các bạn, mọi việc chấm dứt ngày hôm nay. Các bạn không chiếm được của cải như đã từng mong ước nhưng các bạn sẽ ra đi với cuộc đời mình. Hãy yêu quý cuộc sống của mình. Còn những người khác, hãy chuẩn bị cho trận đánh cuối cùng. Sẽ không ngừng không nghỉ. Chúng ta sẽ chiến đấu cả ngày cả đêm. Chúng ta sẽ chiến đấu, quên đi thành Massaba và của cải của nó. Chúng ta chiến đấu để trả thù.

- Sango Kerim, ngươi nói đúng, - Kouame trả lời. - Chiến tranh sẽ không còn kéo dài lâu nữa. Ngay sau đây sẽ là cuộc tàn sát lẫn nhau của những kẻ điên rồ. Những kẻ nào còn bỏ đi được xin hãy đi đi, không cần hổ thẹn, và quay trở về nơi chốn của mình để kể lại cho mọi người biết chúng tôi đã là những người như thế nào.”

Trong hàng ngũ các chiến binh, im lặng lo lắng kéo dài. Mọi người nhìn nhau. Không ai dám nhúc nhích. Không ai dám là người đầu tiên bỏ đi. Lúc đó, Rassamilagh lên tiếng:

“Tôi đi đây, Sango Kerim. Chúng ta đã thua cuộc chiến này từ lâu. Đã từ lâu mỗi ngày thức dậy, tôi thấy mình đã là người thua trận. Tôi nhớ tiệc buổi tối chúng ta cùng uống rượu dâu sa mạc và lẽ ra mọi thứ phải được chấm dứt từ buổi tối đó. Tôi đã đi cùng anh khắp nơi. Những gì anh chịu đựng, tôi cũng đã trải qua. Hôm nay, tôi đi theo hòa bình. Nếu có ai ở đây phải trả thù tôi, nếu có ai muốn tôi phải trả giá cho cái chết của một người anh em, một người bạn, tôi sẵn sàng đối đầu với kẻ đó. Nếu không có ai, tôi sẽ ra đi và chôn vùi cuộc chiến thành Massaba trong đáy sâu ký ức.”

Không ai nhúc nhích. Rassamilgh từ từ bước ra khỏi hàng quân. Và bắt đầu một cuộc ra đi lớn. Trong mỗi phe, trong mỗi bộ tộc tham chiến đều có những người đã quyết định. Thanh niên ra đi vì họ còn muốn sống thêm nhiều năm nữa và muốn gặp lại gia đình. Người già vì lòng mong ước bướng bỉnh là phải được chôn cất nơi quê nhà. Mọi người ôm hôn nhau. Những người ra về chào vĩnh biệt những người ở lại. Họ ôm nhau và gửi gắm nhau về với đất mẹ. Họ tặng cho kẻ ở lại nào vũ khí, mũ trụ và lừa ngựa. Nhưng những người ở lại không muốn có gì hết. Họ mới là những người muốn cho đi. Họ nói rằng đã đến lúc cuộc đời họ sắp kết thúc và chẳng mấy chốc nữa họ sẽ chẳng cần gì ngoài đồng tiền đặt vào miệng cho người chết. Họ gửi cho những người về của cải, bùa chú và lời nhắn cho gia đình và người thân. Tựa như một thể xác lớn đang từ từ tan rã. Hàng quân hai bên thưa thớt dần.

Cuối cùng, những người ra đi đã sẵn sàng. Họ rời khỏi đồng bằng ngay ngày hôm ấy. Họ phải đi khỏi trước khi trận chiến bắt đầu vì nếu không cảnh những đồng đội gặp khó khăn sẽ làm họ đổi ý và quay lại cầm vũ khí.

Trên cánh đồng chỉ còn một dúm người. Đó là những kẻ điên rồ nhất với ý tưởng chiến tranh, và họ chấp nhận lao vào cuộc trả thù. Họ đều còn có một kẻ thù nào đó để giết. Họ đều còn muốn báo thù cho một người anh em, một người bạn và căm thù nhìn chằm chằm như chó dại vào kẻ mà họ quyết giết.

Ông già Barnak vẫn ở lại. Một số đồng đội của ông trước khi ra đi đã để lại dưới chân ông dự trữ lá khat của họ. Nhiều đến mức tạo thành cả một đống nhỏ lá khô. Ông chậm chạp cúi xuống và bốc đầy tay, nhồi vào miệng. Ông nhai, nhổ ra, lại cúi xuống và vơ một nắm. Khi ông đã nhai và nhổ hết thì quanh ông chỉ còn lại những đầu mẩu cuống lá đã nhai. Ông lẩm bẩm với mình:

“Từ nay ta sẽ không bao giờ ngủ nữa.”

Chưa bao giờ có ai nuốt nhiều thuốc phiện đến thế. Toàn thân ông rung lên từng đợt. Gân cốt mệt mỏi vì năm tháng của ông lại chắc lại như rắn. Các hình ảnh huyền hoặc tràn ngập trong ông khiến mắt ông đảo lên và bọt mép sùi ra. Ông đã sẵn sàng.

Hiệu lệnh được phát ra, cuộc hỗn chiến bắt đầu. Một cuộc tấn công cuối cùng của những kẻ điên rồ. Chẳng còn chiến lược, chẳng còn tình đồng đội gì nữa hết. Ai cũng chiến đấu vì chính mình. Không phải để sống sót mà là để giết chết được kẻ thù đã chọn. Như một bầy lợn lòi. Nhiều sọ người bị đập tan. Nhiều vệt máu toé lên nhầy nhụa các gương mặt. Nhiều bộ giáp bị chém rách xoạc. Tiếng kêu vang khủng khiếp của các chiến binh làm run rẩy những bức tường thành Massaba cổ kính im lìm.

Sango Kerim và Kouame là những người đầu tiên lăn xả vào nhau. Giữa đám đông hỗn loạn họ dồn hết sức lực để cố gắng đâm thủng sườn nhau. Nhưng lại một lần nữa không ai thắng được ai. Mồ hôi ròng ròng trên trán họ. Họ chiến đấu tới kiệt lực mà không kết quả gì. Bỗng Barnak xuất hiện. Tay ông dang rộng phạt ngang và cắt đứt đầu Sango Kerim. Đầu anh buồn bã lăn xuống cát bụi và anh chẳng kịp nói lời vĩnh biệt với thành phố nơi anh sinh ra. Cuộc đời đã chảy ra ngoài thân xác anh. Kouame hạ dao găm xuống. Anh không tưởng nổi. Kẻ thù của anh nằm kia dưới chân anh. Nhưng anh không kịp có thời gian để mừng vui vì chiến thắng. Ông già Barnak giờ đây nhìn anh với ánh mắt của kẻ bị hoang tưởng. Ông không còn nhận ra ai nữa. Ông chỉ nhìn thấy khắp nơi quanh mình nhiều thân xác kẻ thù để giết. Ông cắm ngập lưỡi dao của mình vào cổ Kouame trong khi anh này trợn mắt ngạc nhiên nhìn ông. Kouame ngã lăn xuống đất. Chết. Bị đồng đội giết chết bên chân của kẻ thù đã mất đầu.

Barnak bị vài chục chiến binh của cả hai phe tấn công. Họ bao vây ông như những thợ săn đang dồn đuổi con thú và thi nhau đâm chém ông. Ông chết như vậy. Bị hàng chục mũi giáo đâm. Bị xéo nát và băm nhỏ bởi hai phe.

Các chiến binh chết như ngả rạ. Thây chất thành đống. Mọi thứ đều tàn lụi dần dần. Chỉ còn lại những người bị thương đang chống tay cố thoát khỏi bữa tiệc của bầy linh cẩu đang nhung nhúc dồn xuống bãi chiến trường. Sako chết đầu tiên. Danga rạch bụng anh và lôi ruột ra vãi xuống đất. Trong một cố gắng cuối cùng Sako đã chém vào chân Danga. Máu vọt ra từ đầu cơ chân nhưng Danga cười. Anh đã thắng.

“Mi chết đi, Sako, chiến thắng về ta rồi. Massaba và vương quốc của cha thuộc về ta. Mi chết đi. Ta đã giết được mi rồi.”

Anh để mặc xác Sako lại đó và định chạy về đô thành Massaba. Để mở rộng cửa thành như bậc vương chủ. Để hưởng tài sản của mình. Nhưng máu chảy từ vết thương của anh. Anh không đi được nữa và yếu dần. Thành phố khi đó đối với anh mới xa vời làm sao. Bây giờ anh phải bò. Mà vẫn cười. Anh không nhận ra rằng lời tiên tri đang thành sự thực. Anh là em sinh đôi của Sako, sinh ra hai tiếng đồng hồ sau anh trai mình, anh sẽ chết hai tiếng đồng hồ sau anh trai. Họ cùng có thời gian sống bằng nhau. Sako chết trước anh và đang chờ anh. Sốt ruột chờ anh. Máu Danga dần dần chảy hết. Và cũng giống như khi sinh ra anh vùi mặt trong những tấm ga giường còn đỏ máu của người anh sinh trước, Danga hấp hối trong đất bụi đỏ máu của cuộc tàn sát. Mọi thứ đã hoàn tất. Cái chết của người này có nghĩa là đã tới lúc kết thúc cuộc đời của người kia.

Khi Danga thở hơi cuối cùng, anh vẫn chưa tới được cổng thành Massaba. Im lặng tịch mịch bao trùm lên thành phố. Chẳng còn ai. Chỉ còn những con chim ăn thịt và tiếng vỗ cánh nặng nề của chúng.

“Ông không khóc sao Tsongor?”

Giọng Katabolonga vang trong gian hầm rộng mênh mông nơi chứa xác. Xác chết không trả lời.

“Ông không khóc ư, Tsongor?” Katabolonga nhắc lại.

Tsongor nghe tiếng gọi xa xăm của bạn nhưng không trả lời. Không. Ông không khóc. Dù ông nhìn thấy họ đi qua. Tất cả các con ông. Tất cả những chiến binh thành Massaba. Những chiến sĩ cuối cùng. Họ đều qua đó. Dưới mắt ông. Mặt bị đập vỡ. Mắt đầy mệt mỏi sau bao năm chiến tranh. Họ đều ở đó, bước đi chậm chạp, như một đám người hấp hối. Ông nhận ra Sango Kerim và Kouame. Ông nhìn thấy hai con trai ông Sako và Danga đang bám chặt vào nhau. Họ đều ở đó. Tsongor không khóc. Không. Ông như nhìn thấy một đoàn người điên. Khát máu. Ông đứng im. Và không thèm gọi chúng. Chỉ có lòng khinh bỉ. Ông chỉ có lòng khinh bỉ dành cho những chiến sĩ đã đánh nhau tới người cuối cùng này. Không. Ông không khóc. Những người chết khi đi qua trước mặt ông cảm thấy điều đó và cúi đầu. Tsongor đứng đó để phán xét họ bằng con mắt của bậc cha chú. Tsongor để họ đi qua mà không nói một lời, không thử ôm lấy họ và hôn lên thái dương họ một lần cuối. Nỗi hổ thẹn choán lấy họ. Họ đi về phía bờ sông để qua đò, lòng không còn chút hy vọng. Tsongor nhìn theo bóng họ. Tất cả bọn họ đều ở trong đám ấy. Ông cẩn thận nhìn vào từng thân xác, từng khuôn mặt. Giờ đây ông tin chắc rằng Samilia không có nơi đây. Nỗi tức giận lại càng lớn hơn. Ông nói với những kẻ bị đọa đày. Bằng giọng nói lạnh như băng. Với nỗi cáu kỉnh của người cha đang cơn thịnh nộ.

“Các anh không có quyền. Không có quyền chết. Samilia còn sống. Các anh đã để nó lại một mình. Các anh viện cớ rằng các anh đánh nhau vì nó. Các anh cắn xé nhau cho tới người cuối cùng và các anh đã quên mất nó. Chẳng còn ai để chăm nom nó nữa. Ta nguyền rủa các anh. Các anh không có quyền.”

Đoàn người từ từ biến đi. Không ai dám quay lại. Tsongor vẫn đứng đó. Ông là hồn ma duy nhất không thể qua đò. Một giọng nói xa xôi gọi ông về với thế giới người sống. Ông nhận ra giọng đó. Đó là giọng của Katabolonga.

“Ông không khóc ư, Tsongor?”

Không, ông không khóc. Ông nắm chặt tay trong nỗi tức giận và nguyền rủa những người bị đọa đày.

Souba tiếp tục lang thang trên đường nhưng thái độ của anh đã thay đổi. Giờ đây anh như một hình bóng đầy sợ hãi. Anh tránh các thành phố, lẩn tránh con người. Việc giết nữ tiên tri luôn ám ảnh anh. Nỗi hổ thẹn không buông tha anh. Anh nghĩ tới cha mình. Tới các cuộc chinh phạt. Tới các tội ác của ông. Dường như giờ đây anh hiểu ông hơn. Anh nghĩ lại những lời của nhà tiên tri. Đúng. Bà ta nói đúng. Anh chỉ còn cảm thấy sự ghê tởm đối với bản thân mình. Anh không nghĩ gì tới việc xây lăng nữa. Việc phải điều hành một công trường xây dựng mới khiến anh khiếp hãi. Không. Anh sẽ không xây lăng mộ cuối cùng. Anh muốn trốn. Lánh khỏi thế giới này. Anh là một mối nguy hiểm đối với con người. Bàn tay anh có thể giết người. Anh đi chầm chậm như một người già về phía những ngọn đèo phía Bắc. Những ngọn núi cao hiểm trở, hoang vu không người lai vãng. Chỉ có nơi đó là nơi anh có thể trốn. Nơi không ai tới kiếm tìm anh. Anh muốn biến đi và những ngọn đèo cao sẽ là mê cung hoàn hảo để anh lạc lối.

Khi tới nơi, anh sững sờ trước khung cảnh huyền ảo của núi. Một dãy núi trập trùng. Nhiều ngọn đèo cắt ngang nom như những con đường mảnh mai bằng đá. Những lối đi chỉ một người lách qua được. Không gì ở đây xứng với tầm vóc con người. Đôi khi theo một nẻo đường đèo, anh tới một mảnh đất bằng bé nhỏ. Nhỏ như một cái sân. Mênh mông xa tít tắp chỉ có sự tĩnh mịch của núi. Lần đầu tiên từ khi giết nhà tiên tri anh cảm thấy mình bình tâm lại. Nhiều con diều hâu vọt ngang bầu trời. Anh có một mình trong thế giới hoang sơ. Anh để mặc cho con la đưa mình đi.

Trong ba ngày liền, anh lang thang trong dãy đá, tùy theo bước chân la. Không ăn không uống. Như một hình bóng đang chết dần, đang bị cuốn dần đi theo gió. Ngày thứ tư, khi sức lực đã rời bỏ anh, anh đột nhiên thấy mình đứng trước lối vào của một lâu đài khoét sâu trong vách núi. Thoạt tiên anh tưởng mình mơ ngủ nhưng lối vào nằm hiển nhiên kia. Khắc khổ nhưng vĩ đại. Đúng ở đây. Đúng đây là nơi Tsongor phải được chôn cất. Chỉ nhìn qua anh đã hiểu ngay. Anh xuống la và quỳ trước lâu đài. Đúng nơi đây. Có lẽ chính Tsongor đã cho xây dựng lâu đài này. Đúng vậy. Có lẽ ông đã tới đây và đã cảm thấy điều mà Souba cũng cảm thấy khi ngồi gần cây trắc bách diệp trên mảnh đất đầy nắng. Hay là tòa lâu đài im lìm không ai biết tới này đã tồn tại tự bao giờ đến giờ. Người đời quên lãng. Đúng thế. Phải chôn Tsongor nơi đây. Một nơi lộng lẫy nhưng kín đáo. Một lăng mộ uy nghi và vương giả mà không bao giờ con người biết tới. Tsongor phải được yên nghỉ nơi đây. Núi non hoành tráng xứng tầm với ông. Ông có thể giấu đi nỗi hổ thẹn của mình. Souba không còn nghi ngờ gì nữa. Mảnh đất này không phải thuộc tầm cỡ con người. Vô cùng đẹp hơn và vô cùng hoang dại hơn. Một nơi tách biệt hẳn khỏi thế giới. Anh đã tìm được.

Khi anh lại lên yên, anh biết rằng chuyến viễn du đã kết thúc. Anh chỉ còn việc quay về Massaba. Anh đã xây sáu ngôi mộ trong vương quốc và đã tìm ra ngôi thứ bảy. Ngôi nhà cuối cùng của Tsongor. Anh chỉ còn việc chôn cất ông để ông được yên nghỉ bình an.

Không tiếng ồn ào nào, không tiếng chiến trận nào tới quấy rầy giấc ngủ sâu lắng của Tsongor. Tsongor và Katabolonga không nói với nhau nữa. Không còn gì để nói. Nhưng nhà vua già cứ cựa quậy luôn. Katabolonga nghĩ rằng đã đến lúc dùng tới đồng tiền rỉ sét. Và Tsongor lại một lần nữa bị giày vò bởi nguyện vọng được qua đò tới xứ sở của người chết. Nhưng một ngày nọ, cuối cùng ông đã mở miệng và vì đã quá lâu không nghe giọng nhà vua già vang lên dưới mái vòm nên Katabolonga giật nảy mình.

“Ta đã để lại đất nước ta cho các con trai ta. Chúng đã ngoạm vào, cắn xé và đã giết lẫn nhau trên một đống hoang tàn. Ta không khóc cho chúng. Nhưng ta đâu có để lại gì cho Samilia. Nó chẳng được người chồng mà ta đã hứa gả, cũng không được hưởng cuộc đời của nó. Nay con gái ta ở đâu? Ta chẳng biết gì về Samilia. Nó là con gái duy nhất của ta và chẳng được cha cho chút gì. Ta để lại cho Souba điều tạo nên chính bản thân ta. Nhưng Samilia đã rơi khỏi tay ta. Thế mà ta đã định chuẩn bị cho nó nhiều nhất. Ta đã muốn cho nó một người đàn ông. Đất đai. Ta đã muốn cuộc đời ta phải vì mục đích đó. Che chở cho con gái ta. Để không gì có thể hành hạ nó. Sao cho bóng người cha bao bọc cho nó và con cháu nó. Ta đã chỉ để lại được nỗi tang tóc. Tang cha rồi tang các anh, từng người một. Cái chết của những người cầu hôn. Thành phố bị phá hủy. Nó nhận được gì từ ta? Những lời hứa cho lễ hội và tro tàn của các ngôi nhà. Samilia đã thành vật hiến tế. Ta không muốn thế. Không ai muốn thế. Nhưng tất cả mọi người đã quên nó rồi.”

Tsongor im bặt. Katabolonga không trả lời. Ông không có gì để nói. Ông cũng thường nghĩ về Samilia. Đôi khi ông tự hỏi liệu đi tìm lại nàng có là trách nhiệm của mình. Để theo nàng đi khắp mọi nơi. Để chăm nom cho nàng. Nhưng ông đã không làm gì. Ông cảm thấy mặc dù ông thương xót nàng, đó vẫn không phải là việc của ông. Lòng trung thành của ông đòi ông phải chờ Souba. Ông không được làm gì khác. Và cũng như những người khác, ông đã để Samilia biến mất. Và cũng như tất cả những người khác, ông cảm thấy ân hận. Vì ông cảm thấy người phụ nữ này là thiêng liêng. Thiêng liêng bởi tất cả những gì nàng đã phải hứng chịu. Thiêng liêng bởi tất cả mọi người, dù không hề nhận thức rõ, đã lần lượt biến nàng thành vật hiến tế.

Souba lên đường trở về. Anh đi nhiều tuần liền, nóng lòng được về lại mảnh đất quê hương và lo lắng không biết mình sẽ gặp được những gì. Con la đã già đi. Nó đi chậm hơn. Nó đã gần thành mù nhưng vẫn tiếp tục thồ anh đi không ngừng nghỉ. Trên yên vẫn treo tám bím tóc của các chị em thành Massaba. Với thời gian tóc đã bạc đi. Đó là đồng hồ cát của Souba. Một cuộc đời đã đi qua. Anh về tới đỉnh đồi cao nhất trong số bảy ngọn đồi vào sáng sớm. Massaba nằm dưới chân anh. Anh thấy ngay là thành phố đã trở thành một đống gạch vụn nhỏ bé. Chỉ còn tường thành là còn giữ được dáng dấp oai phong. Đồng bằng trống rỗng. Chẳng còn những ngôi làng với các lều vải xưa kia chi chít quanh thành. Thậm chí còn không thấy được những vệt đường cái xưa kia biết bao thương nhân đã đi. Chẳng còn lại gì nữa hết. Souba chậm rãi xuống đồng bằng và vào thành Massaba.

Đó đã là một thành phố hoang vắng. Không tiếng động. Không có sự sống nào trong đống đá lạnh lùng. Mọi thứ đã tan tành. Những người dân sống sót sau cuộc chiến tranh dài đằng đẵng đã rời bỏ nơi chốn bất hạnh này. Họ để lại nguyên mọi thứ. Quảng trường. Nhà cửa sụp đổ phân nửa. Thời gian và cây cỏ đã xâm lấn tất thảy. Rêu xanh phủ lên mặt tường. Cỏ dại luồn lách trong các khu nhà, các sân, thềm, giữa những viên ngói trên các nóc nhà và trên các vết nứt trên tường. Dường như Massaba đã dần bị cây cỏ nuốt đi. Dây leo gặm nhấm các ngôi nhà còn đứng vững. Gió đập các cánh cửa và thổi tung bụi. Souba nghiến răng đi qua các đường phố. Massaba không bị thất thủ. Không. Thành phố đã rữa ra dần dần. Phố xá đầy những dấu tích của các trận đánh trước đây. Những mảnh mũ trụ. Kính vỡ tung khắp nơi. Một vài mảnh máy móc cháy thành than còn rơi rớt.

Anh nhớ lại mọi thứ. Nét mặt của những người thân. Các anh trai. Đêm cuối cùng họ ở cùng nhau trước khi anh ra đi. Những lời ca. Rượu mà họ đã cùng chung uống. Anh nhớ chị gái đã vuốt tay mình. Anh nhớ tiếng khóc của anh. Anh là người duy nhất biết rằng những điều đó đã từng tồn tại. Con la tiến lên trong cảnh hoang tàn và anh cảm thấy mình như đã già đi hàng trăm tuổi. Anh thấy lại một thế giới đã mất. Anh đi qua các phố đã chìm vào quá khứ. Anh như một người sống sót đần độn đã nhìn thấy cả một thế hệ chết đi và còn lại một mình, đờ đẫn giữa một thế giới không tên.

Khi anh bước vào lâu đài của Tsongor, xú khí nồng nặc đập vào mặt anh. Cả một bầy khỉ sinh sống trong các phòng rộng mênh mông của lâu đài. Có tới hàng trăm con. Hàng nghìn con. Chúng ỉa đái ra khắp các tấm thảm. Chúng nhảy từ nơi này sang nơi khác và bám vào các ngọn đèn chùm. Souba phải lách qua giữa đám khỉ. Anh đá vào chúng. Đó là những con khỉ biết hú. Tiếng kêu than chói lói của chúng là tiếng kêu duy nhất vang trong thành phố. Tiếng hú nghẹn ngào của súc vật. Đôi khi chúng hú suốt đêm dài. Trong một bản hòa ca làm rên rỉ những bức tường của lâu đài.

Souba đi xuống gian phòng lớn nơi cha anh yên nghỉ. Tối quá. Anh đi thật chậm và dò dẫm phía trước. Anh vấp rất nhiều lần. Và đến giữa phòng, anh nghe có tiếng quẹt lửa và ánh sáng đột ngột làm anh lóa mắt. Một ngọn đuốc vừa được thắp lên.

Anh đứng im dán mình vào tường. Kinh ngạc. Anh dần nhận ra bệ đài nơi cha anh nằm. Trên đó có một bóng người mà gương mặt hiện rõ dưới ánh đuốc.

“Souba, Tsongor đang đợi con.”

Anh nhận ra giọng nói này ngay lập tức. Tựa như anh vừa rời thành phố hôm qua. Người đứng trước mặt anh là Katabolonga, người mang ghế vàng của cha anh. Ông đứng đó. Gày đét như xác ve. Má hóp. Râu xồm xoàm che gần hết cả mặt. Bẩn thỉu. Nhưng ông đứng thẳng, với dáng cao lòng khòng của người mọi bò rạp. Trong ngần ấy năm ông sống bằng cách giết những con khỉ đến gần ông. Không rời khỏi chỗ. Luôn bên cạnh xác Tsongor. Souba cảm thấy nghẹt thở vì mừng rỡ. Vẫn còn một người. Một người đã từng biết tới thế giới mà anh đã sinh ra. Người đó còn nhớ được gương mặt của các anh trai anh, còn biết Samilia xinh đẹp như thế nào và những vòi phun nước của Massaba ra sao. Vẫn còn người. Nơi đây. Giữa đám xương khỉ bị gặm trơ và bóng tối, vẫn còn một người đợi anh và biết tới tên anh.

Cả hai thực hiện lời hứa với vua Tsongor. Họ cẩn thận khiêng xác nhà vua và đưa ông lên mặt đất. Tới đó, họ làm một chiếc cáng gỗ và chất nó lên lưng con la. Và Souba lại lên đường.

Họ vĩnh viễn rời bỏ thành phố huy hoàng thời xưa, để nó lại cho địa y và khỉ. Họ đi cạnh con la. Không nói năng gì. Mỗi người đều chăm lo cho xác của nhà vua. Đột nhiên khi lên tới đỉnh ngọn đồi, họ nghe có tiếng hú đồng thanh của lũ khỉ. Như một lời chào cuối cùng từ thành phố. Hoặc như một tiếng cười giễu cợt của số phận đang hò reo chiến thắng trong thành phố im lìm.

Souba đưa xác cha tới những vùng núi đỏ phía Bắc. Trong suốt cuộc hành trình, Katabolonga kể lại cho anh những gì đã xảy ra tại Massaba. Cái chết của Liboko. Samilia bỏ đi. Thành phố bị hủy diệt. Souba không đặt câu hỏi nào. Anh không có sức làm điều đó. Anh chỉ khóc. Người mọi bò rạp ngừng câu chuyện, rồi khi nước mắt đã khô đi, ông lại kể tiếp. Souba trải qua những phút giây hấp hối của Massaba và người thân, qua lời kể của người hầu già của vua Tsongor.

Khi họ đến vùng núi đỏ, họ lách theo một con đường xuyên qua các đèo đá. Katabolonga nhìn mê cung bằng đá, các lối đi gập ghềnh trên núi nơi mặt trời ít khi rọi tới như nhìn một chốn linh thiêng. Trong bóng dáng cao cao của các vách núi có cái gì đó như sự vĩnh hằng đang ngưng lại nơi đây. Không ai sống ở đây ngoại trừ mấy con dê núi và những con thằn lằn lớn đang luồn qua các kẽ đá.

Sau một giờ đi trong núi, họ đến mộ. Mặt trước lộng lẫy của tòa lâu đài tạc trong đá đỏ nâu dựng đứng trước họ. Nó giống như một cánh cửa dẫn vào trong lòng núi thẳm sâu.

Họ đặt xác nhà vua Tsongor hiển hách trong gian phòng cuối cùng của lâu đài. Souba chăm chút sửa lại chiếc hoàng bào của người đã khuất. Anh im lặng tưởng niệm một lát, tay đặt lên ngực cha. Anh gọi hồn cha. Rồi khi anh cảm thấy vua Tsongor đã về bên anh, quanh anh, anh thì thầm vào tai cha câu nói mà anh đã khắc vào tâm khảm trong suốt bấy nhiêu năm:

“Con đây cha ạ. Souba đây. Con đang ở bên cha. Hãy nghe lời con nói. Con còn sống. Cha hãy yên nghỉ. Mọi việc đã hoàn tất.”

Và anh hôn lên vầng trán nhà vua. Khi đó, xác chết mỉm cười dịu dàng. Ông đã nghe được tiếng con trai. Giọng nói chín chắn hơn, trầm ấm hơn ngày xưa đã cho ông biết rằng nhiều năm tháng đã trôi qua. Rằng mặc dù có chiến tranh và các cuộc tàn sát, ít ra có một việc đã diễn ra đúng như ông từng mong đợi. Souba còn sống. Và đã giữ lời hứa. Đã đến lúc vĩnh viễn ra đi. Katabolonga chậm rãi tiến đến gần. Ông lấy đồng tiền cũ gỉ từ trong một chiếc hộp nhỏ đeo quanh cổ. Và nhẹ nhàng, không nói một lời, ông khẽ nhét đồng tiền vào giữa răng người đã chết. Mọi việc đã xong. Cuối đời Tsongor chết đi chỉ với của cải duy nhất là đồng tiền ông mang theo trước khi bắt đầu cuộc đời chinh chiến. Và thế là cơn hấp hối dài dằng dặc của vua Tsongor chấm dứt. Ông buồn bã mỉm cười như một tội nhân cực hình. Ông mỉm cười khi ngắm gương mặt của con trai và người bạn già và chết đi một lần thứ hai.

Souba ngồi rất lâu bên giường người chết. Anh nhớ mãi vẻ mặt sau cùng của cha. Nụ cười buồn và xa vắng mà anh không thấy bao giờ khi cha còn sống. Anh hiểu rằng đối với Tsongor, không thể có giải thoát. Mặc dù con trai ông đã trở về, mặc dù Katabolonga đã đặt đồng tiền vào miệng. Nhà vua chết nhưng vẫn nghĩ về Samilia. Ký ức về con gái giày vò ông ngay cả trong cái chết.

Souba nhấc tấm nắp mộ nặng bằng đá và đặt lên ngôi mộ. Mọi việc đã xong. Anh đã làm việc anh phải làm. Katabolonga quay về phía anh và dịu dàng nói:

“Souba, đi đi, hãy sống cuộc đời của con và đừng sợ gì. Ta sẽ ở gần bên Tsongor. Ta ở đây. Ta sẽ không đi đâu cả.”

Và trước khi Souba kịp trả lời, người mọi bò rạp ôm ghì lấy anh và ra hiệu cho anh ra đi. Chẳng cần phải nói gì nữa. Souba cảm thấy điều ấy. Anh quay lại và đi về phía cửa mộ. Katabolonga nhìn dáng đi sau lưng của anh, miệng cầu phúc cho cuộc đời anh.

“Thế đấy, ông nghĩ. Đến lượt mình. Mình sẽ không đi xa hơn nữa. Mình là người cuối cùng của thế giới cũ. Đã qua rồi thời của vua Tsongor và thành Massaba. Thời của mình cũng thế. Mình sẽ không đi xa hơn nữa.”

Ông ngồi xổm trước mộ như một lính canh sẵn sàng bật dậy. Một tay trên chuôi dao, một tay cầm chân chiếc ghế vàng. Và ông chết. Xác ông đờ ra như đá và ông sẽ trong tư thế ấy cho đến muôn đời. Tựa như một pho tượng đầy cảnh giác sẽ ngăn không cho kẻ lạ vào nơi chốn thiêng liêng này. Ông ở nơi đây, Katabolonga. Mãi mãi. Đầu kiêu hãnh ngẩng cao. Mắt chằm chằm nhìn cửa và nhìn theo bóng Souba ra đi.

Con trai vua Tsongor ra khỏi những gian phòng khoét trong đá, về lại với ánh sáng ban ngày và lại cưỡi lên con la muôn thuở của mình. Anh đi ngược lại con đường qua những núi đá cao nhìn anh trong yên lặng. Trong tất cả những đêm lang thang anh không ngừng tự hỏi vì sao cha anh lại chọn anh để làm công việc này? Tại sao ông lại đày anh đi trong cô đơn? Xa người thân. Buộc phải không biết gì về số phận thành Massaba. Tại sao ông lại chỉ định anh, Souba, người trẻ nhất trong số các con? Đã biết bao lần anh muốn từ bỏ việc xây bảy ngôi lăng để về cứu thành Massaba. Những câu hỏi đó đã khiến anh khắc khoải và không bao giờ anh biết được câu trả lời. Anh đã già đi. Và đành chấp nhận trách nhiệm này như một lời nguyền tách rời anh ra với cuộc đời và thế giới. Nhưng đúng lúc này đột nhiên anh hiểu rằng cha anh trong đêm trắng trên thềm cao của lâu đài Massaba đã biết hết. Ông đã nhìn thấy cuộc chiến tranh khủng khiếp đang chuẩn bị. Ông đã biết trước cuộc phong tỏa thành Massaba và những cuộc thảm sát kéo dài vô tận khiến đồng bằng nhuộm đỏ máu. Ông đã cảm thấy rằng thế giới sắp chao đảo. Rằng mọi thứ sẽ biến mất. Rằng sẽ chẳng còn lại gì hết và không ai, ông hay là người nào khác có thể đối đầu với cơn gió cuồng bạo sẽ cuốn đi tất cả. Và khi đó ông đã cho gọi Souba và bắt anh chịu một cuộc đời lang thang và cực nhọc. Để tách anh ra khỏi nỗi bất hạnh đã nuốt hết tất cả. Để cuối cùng cũng vẫn còn lại một con người. Và ông đã đúng. Vẫn còn lại một người. Người sống sót cuối cùng của dòng họ nhà Tsongor.

Souba đã làm xong lời hứa của mình, nhưng nụ cười buồn bã của Tsongor ám ảnh anh. Còn Samilia đã bị mọi người quên lãng và cuộc đời hành hạ. Có lúc anh đã nghĩ đến việc đi tìm chị. Nhưng anh biết vương quốc rộng lớn vô cùng và anh sẽ chẳng bao giờ tìm thấy. Tìm như thế cũng uổng công. Anh nghĩ ngợi rất lâu trên lưng la. Cho đến khi đi tới con đèo cuối cùng trong dãy núi đỏ. Anh ngẩng đầu và nhìn phong cảnh quanh anh. Lưng quay về phía núi. Trước mặt anh là mênh mang đất nước. Anh là người cuối cùng của một thế giới đã bị nuốt chửng. Một người đã chín chắn mà cuộc đời còn chưa bắt đầu. Anh mỉm cười. Anh biết giờ đây mình phải làm gì. Anh sẽ xây dựng một lâu đài. Cho tới hôm nay anh đã tuân lời cha và xây mộ, từng chiếc từng chiếc một. Hôm nay đây, anh phải nghĩ tới Samilia. Anh sẽ xây một lâu đài. Cho Samilia. Một tòa lâu đài khắc khổ nhưng uy nghi sẽ là đỉnh cao các công cuộc xây dựng của anh. Anh sẽ cố thể hiện được sắc đẹp của chị anh. Anh sẽ làm sao để lâu đài vừa kể được sự hào hoa trong cuộc đời nàng và sự tan nát của cuộc đời bất hạnh ấy. Đúng, anh phải làm như vậy. Không ai vào mộ của Tsongor bao giờ. Anh đã đóng chốt đổ chì từng mộ một để cho trong đó chỉ có sự tĩnh lặng và cái chết. Lâu đài của Samilia sẽ mở rộng cửa. Một nơi trú ngụ vương giả cho những người lữ khách. Mọi người từ khắp nơi sẽ về đây nghỉ ngơi. Đàn bà sẽ đặt những lễ vật để tưởng nhớ tới công chúa con vua Tsongor. Một lâu đài mở rộng cho gió bốn phương. Như một quán trọ ngập tiếng ồn ào. Anh sẽ xây lâu đài và có khi một ngày nào đó Samilia sẽ nghe nói tới nơi chốn mang tên nàng. Đó là niềm hy vọng duy nhất của anh. Cầu cho Samilia nghe nói tới và sẽ tìm về với anh. Anh sẽ xây lâu đài để gọi chị anh về. Và nếu chị có đi quá xa rồi, xa đến bên ngoài thế giới rồi thì cũng đành chịu vậy. Nếu như chị không bao giờ về nữa, lâu đài vẫn đó. Để kể cho tất cả nghe về lỗi lầm của dòng họ Tsongor. Để vinh danh kỷ niệm về Samilia và hiến dâng mãi mãi lòng hiếu khách cho những người chị em lang thang của nàng.

oOo

Hết