huyến viếng thăm này là không chính thức" Jeremy cảnh báo khi chúng tôi ra khỏi xe. "Nếu ai đó hỏi, Thượng nghị sĩ sẽ phủ nhận là ông ta đã từng nói chuyện với anh".

"Tôi hiểu, và rất biết ơn, vì ít nhất thì cũng có người sẵn sàng nói chuyện với tôi". Và tôi làm đúng như vậy. Mặc cho những điều mà George Baldwin đã suy tính, không có một phản ứng chính thức nào từ Washington cả.

Tôi phải đợi chờ trong ba tuần. Rồi áp lực cứ tăng dần. Tin tức ở nhà chẳng tốt lành gì. Bọn cướp đã chiếm nguyên một làng ở miền núi. Gần nửa sư đoàn mới đẩy lùi chúng ra nổi, và khi rút đi, chúng chẳng còn để lại một cái gì. Dân làng chết sạch. Năm mươi bảy người - đàn ông, đàn bà, trẻ em.

Chuyện quá lớn, thậm chí Tổng Thống cũng không ngăn nổi báo chí. Dù họ có cố đưa câu chuyện khách quan đến chừng nào nhưng nghe nó vẫn như thể chính phủ phải chịu trách nhiệm, còn bọn cướp thì chỉ như mấy nhân vật lãng mạn cuối mùa trong tiểu thuyết miền Tây của Mỹ. Báo chí cộng sản và Âu châu thì thẳng thừng hơn. Họ trắng trợn lên án Tổng Thống trong việc triệt hạ cả một làng, như thể hành động trả đũa với một cuộc nổi dậy của nông dân. Nhiều thành viên của khối cộng sản thậm chí còn doạ sẽ đưa vấn đề ra trước Liên Hiệp Quốc.

Họ không làm thế, tất nhiên, nhưng tất cả những đàm tiếu và đe doạ này chẳng hay ho gì cho chúng tôi. Ở Mỹ, đã trở nên thời thuợng khi coi Tổng Thống Corteguay là một Perón Batista hoặc Trujillo khác, và các chính trị gia Mỹ, những người vĩnh viễn nhạy cảm với khí chất của cử tri họ, sẽ sẵn sàng tự trói tay mình lại khi đề cập đến những vấn đề của chúng tôi.

Cho đến khi nhận một thông điệp được mã hoá của Tổng Thống, tôi mới quyết định xem thử có thể thúc đẩy vấn đề không. Bọn cướp thực ra đã dùng đến súng cối, đại bác, đã kìm chân quân đội trong vịnh gần ba ngày liền và thiệt hại của chúng tôi nặng nề hơn báo cáo nhiều. Giờ thì hầu như bọn cướp có thể giản dị di chuyển sang một làng khác và điều tuơng tự lại xảy ra. Và nếu xảy ra thì cũng không chắc là quân đội của chúng tôi có thể đánh bật được chúng.

Có lần tôi đã sẵn sàng chấp nhận điều ông già đã nói mà không thắc mắc gì. Tôi đã chứng kiến cảnh phá hoại bừa bãi ở trang trại của Martínez. Tôi nhấc điện thoại lên, gọi cho Jeremy ở Washington và đọc cho anh nghe bức thư của Tổng Thống.

Đầu dây bên kia lặng thing khi tôi đọc xong. Một lát sau, anh hỏi "Anh đã đưa thư này cho bất cứ ai trong chính phủ chúng tôi chưa?"

"Có ai mà đưa?" Tôi hỏi "Trong mắt họ, chúng tôi đang bị lên án. Baldwin chắc đã gửi báo cáo, nhưng tôi vẫn chưa nghe được gì cả".

Khi Jeremy nói, giọng anh thật bình thản. "Anh còn nhớ ngôi nhà cổ trên đồi ở Cape không?"

"Tất nhiên" đấy là mùa hè đầu tiên tôi ở Hoa kỳ và tôi đã nghỉ một cuối tuần ở đó. "Tôi không biết anh còn giữ nó".

"Nó vẫn của gia đình. Thỉnh thoảng tôi vẫn đến mỗi khi có thể. Cuối tuần này, tôi định đến đấy. Nếu anh cho là có thể chịu nổi sự yên tĩnh thì đến cùng tôi".

"Rất thích". Jeremy đã có ý gì đó trong đầu, bằng không thì anh ấy đã chẳng hỏi tôi.

"Tốt. Tôi sẽ đón anh. Có thể chúng ta cùng lái xe lên đấy".

"Chúng ta sẽ làm hay hơn, bay lên đấy".

"Tôi không biết là anh có máy bay".

"Anh không đọc báo của chính các anh" tôi lạnh lùng nói. "Sue Ann đã rất hào phóng trong thu xếp của cô ấy".

Jeremy không báo trước là sẽ gặp Thượng nghị sĩ ở đó. Thường thì vào dịp này trong năm, Cape cũng khá vắng. Đích thân Thượng nghị sĩ mở cửa cho chúng tôi. Ông mặc chiếc áo len mỏng, quần vải và đi đôi giầy đế mềm. Trông ông trẻ hơn tuổi ba mươi lăm nhiều.

"Hello" ông nói, đưa tay ra. "Tôi đã chờ để được gặp ông lâu rồi. Tôi chưa bao giờ có dịp để cảm ơn vì những gì ông đã làm cho em trai tôi".

Tôi liếc Jeremy và thấy mặt anh như nheo lại. Thật lạ là anh vẫn tự trách mình vì cái chết của đứa em trai, vẫn cảm thấy đấy là lỗi của mình, rằng lẽ ra anh phải cẩn trọng hơn. Tôi thì không thấy anh có thể làm gì được.

"Tôi đã làm điều mà tôi có thể" tôi nói.

Chúng tôi theo Thượng nghị sĩ vào một phòng đọc nhỏ. Căn nhà tĩnh lặng. Như chẳng còn ai nữa. "Uống một chút chứ?"

"Tôi thì không, cảm ơn" tôi nói.

Ông pha Scotch và nước cho mình và Jeremy rồi ngồi xuống, đối diện tôi. "Jeremy đã nói với ông rằng cuộc viếng thăm này là không chính thức. Tôi không biết có thể giúp gì được ông, rất có thể là không. Nhưng tôi muốn nghe, như một người bạn".

Tôi liếc Jeremy. "Kể cho ông ấy nghe tất cả" anh nói.

Tôi cũng chỉ đợi có thế. Từ đầu. Tôi không để sót chi tiết nào, bắt đầu bằng một tóm tắt lịch sử Corteguay, và nó như thế nào trước Tổng Thống từ trên núi xuống, rồi sau đó, nó ra sao…Ông chăm chú nghe, đôi khi chỉ hỏi câu hỏi để làm rõ, và khi câu chuyện chấm dứt thì đã gần hai giờ đồng hồ trôi qua.

"Tôi e là mình hơi dài dòng quá".

"Không đâu" Thượng nghị sĩ nói. "Tôi rất thú vị".

"Bây giờ thì tôi muốn được uống".

Ông đứng lên, pha rượu cho tất cả. Rồi ông quay lại tôi. "Ông nói rằng bao giờ cũng có bọn cướp, nhưng giờ đây họ lại được bên ngoài giúp đỡ. Ông chắc thế, đúng không? Ai đến đề nghị chúng tôi giúp đỡ cũng nói thế".

"Chính tôi thấy súng ống" tôi nói "và đã cầm chúng trong tay. Chúng được sản xuất do Von Kuppen cũ ở Đông Đức".

Thuợng nghị sĩ gật đầu. "Tôi có nghe về chuyện đó. Nơi đó chỉ được sản xuất máy nông nghiệp mà thôi". Ông với thuốc lá, rồi lại đổi sang xì gà, đưa lên miệng mà không châm. "Tổng Thống của ông quá xa với sự hoàn hảo, ông biết đấy, và quá gần với một tên cướp".

"Có Tổng Thống nào hoàn hảo đâu?" tôi nói. "Một người lương thiện và trung thực như Tổng Thống của ông, nhưng ông hẳn phải công nhận rằng điều tốt nhất có thể nói về ông ấy chỉ là: một vị tướng rất cừ".

Thoáng khoé cười nơi đuôi mắt Thượng nghị sĩ. Rõ là ông thích điều tôi nói, cho dù ông không bình luận. Ông châm xì gà.

"Điều này thì tôi có thể nói" tôi nói thêm. "Ít nhất thì kể từ khi từ trên núi xuống, Tổng Thống chỉ đại diện cho Corteguay. Ông không có trợ giúp nào cả của ngoại bang, kể cả Mỹ. Các ông vì dính líu quá sâu với chính phủ cũ nên đã không dành cho ông ấy chút an ủi nào. Nhưng gì đã là vi được là do ông ấy tự làm, chỉ với sự viện trợ của người dân Corteguay".

"Ông có cho là bây giờ ông ấy vẫn đại diện cho nguyện vọng của đa số nhân dân không?" Thượng nghị sĩ chợt hỏi.

Tôi nhìn ông một lát trước khi trả lời. "Tôi không biết. Và tôi cũng thực sự nghi ngờ nếu như đồng bào nào của tôi có thể nói với ông điều đó. Ông ấy đã hứa hẹn một cuộc bầu cử để nhân dân có thể quyết định. Nhưng một cuộc bầu cử chỉ có một ứng cử viên thì thật là một trò hề. Mà cho đến nay, vẫn chưa có ứng viên nào xuất hiện cả".

"Ông có nghe gì về người tên là Guayanos không?" Thượng nghị sĩ hỏi thật khôn ngoan.

"Tôi biết về Tiến sĩ Guayanos, mặc dù tôi không quen cá nhân ông ấy". Tôi thấy Jeremy liếc tôi và tôi mỉm cười. "Tuy nhiên tôi có biết con gái ông ấy".

"Tôi chưa gặp Tiến sĩ Guayanos hay là con gái ông ta" Thượng nghị sĩ nghiêm chỉnh nói "nhưng có nhiều đồng bào tôi tin vào những gì ông ấy kể với họ. Rằng lệnh ân xá và cuộc bầu cử chỉ là một thủ đoạn để nhử ông ấy về nước, nơi mà ông ấy sẽ lập tức bị bắt và bị giết hại".

Lần đầu tiên tôi gần như nổi cáu. "Năm mươi bảy đàn ông, đàn bà và trẻ em chết trong một làng nhỏ ở nước tôi chưa đầy hai tuần qua. Có thể là bọn cướp đã giết họ, có thể là những người lính, điều đó còn tuỳ thuộc vào việc người ta đọc báo nào. Nhưng đối với tôi thì ai đã giết họ không thành vấn đề. Điều quan trọng là họ đã chết, và những người chịu trách nhiệm về cái chết của họ là những người đã đem súng đạn và tiền cho bọn cướp. Đã từ quá lâu, đất nước tôi vẫn bị thống trị bởi những người chiếm được quyền lực bằng đổ máu. Nếu Tiến sĩ Guayanos cũng quan tâm như ông ấy tuyên bố, thì hãy ra ứng cử Tổng Thống. Thế giới sẽ phát hiện được ngay đấy có phải là một thủ đoạn hay không. Nhưng tôi e rằng với cách của mình, Guayanos cũng chẳng hơn gì những người khác. Chiếm đoạt quyền lực thì an toàn hơn là rủi ro bị khước từ trong một cuộc bầu cử".

"Hoặc là mạng sống của ông ấy" Thượng nghị sĩ nói.

"Đặc biệt là mạng sống của ông ấy" tôi nói. "Liệu mạng sống của ông ấy có quý giá hơn mạng sống của bao người khác?"

Thượng nghị sĩ nhìn tôi, trầm ngâm. Khi nói, giọng ông thật nhã nhặn. "Thế giới đầy bọn hèn mạt, những kẻ sai các anh hùng chết thay họ".

Mấy phút sau, tôi đứng lên. "Tôi xin lỗi, vì đã chiếm nhiều thời gian của ông hơn dự tính. Cảm ơn ông đã cho phép tôi".

"KHông, chính tôi phải cảm ơn ông" Thượng nghị sĩ cũng đứng dậy. "Tôi đã học được nhiều điều. Nhưng, như tôi đã nói, tôi không hiểu mình có thể làm được gì".

"Ông đã lắng nghe, và như vậy là rất nhiều rồi. Nó đã vượt tất cả bất cứ ai trong chính phủ của ông".

Chúng tôi đi ra cửa. "Tôi muốn gặp lại ông" Thượng nghị sĩ nói "Trong những gặp gỡ xã hội, để chúng ta có thể trở thành bạn bè".

"Tôi rất mong như vậy".

"Ông có chấp nhận một lời mời ăn tối của cô em tôi không?"

"Tôi sẽ rất hân hạnh".

"Tốt". Thượng nghị sĩ cười thoải mái và trong một thoáng trông ông như đứa trẻ đang chiến thắng. "Cô ấy có thể giết tôi nếu như ông từ chối đấy. Cô ấy rất muốn gặp ông".