ột người có thể có vô số các lý do để thích một người khác. Chính trong khoảnh khắc này trái tim Chu Tiểu Bắc đang đập thình thịch, cô cũng không nói nổi là vì sao, nếu như bắt buộc phải chọn một lý do, có lẽ chỉ vì khuôn mặt nghiêng của anh trong khoảnh khắc đó.

Khi Chu Tiểu Bắc học cấp Ba, có một lần vào cuối tuần, một cậu con trai cùng lớp đỏ bừng mặt đến nhà cô chơi, kết quả lại bị mẹ cô vừa đi mua thức ăn về bắt gặp, đương nhiên bà không chút lưu luyến đuổi luôn cậu con trai đáng thương kia, rồi lấy chiếc ghế đẩu ra ngồi ngay giữa cửa, vừa vỗ đùi vừa ngọt nhạt lâm ly giáo huấn con gái. Bà nói: "Cái con bé chết giẫm này, mới có tí tuổi đầu mà đã bắt đầu suy nghĩ đen tối bậy bạ, lại còn dám đem mấy tên tiểu tử thối ấy về nhà, mày đang dụng tâm làm mẹ tức chết đấy phỏng? Mẹ khuyên mày mau mau chóng chóng mà thôi ảo tưởng đi, ít nghĩ đến chuyện yêu sớm mà tập trung học cho tốt mới là đúng đắn. Mày xem con gái chú Vương mày kia kìa, sinh viên chính quy đại học danh tiếng, anh trai con bé Đại Nựu hàng xóm cũng học tiến sĩ đấy, mày phải cho mẹ mở mày mở mặt một tí chứ, nếu không đẻ mày ra thà bằng đẻ hòn đá cho xong."

Nhà Chu Tiểu Bắc ở tầng một, hôm đó giọng nói của mẹ cô đã làm rung chuyển cả khu nhà, hàng xóm qua lại, bạn bè, chú bác đều ít nhiều hướng ánh mắt thương hại về phía Chu Tiểu Bắc đang chăm chú bưng bát mì ngồi ăn một bên.

Thực ra bọn họ đều không nhất thiết phải làm vậy, tâm hồn bé nhỏ của Tiểu Bắc thực ra chẳng hề chịu tổn thương gì quá lớn. Một mặt, từ nhỏ đến lớn cô đã rèn luyện trái tim mình trở nên kiên cố vững chãi như mặc áo giáp sắt, bọc kim đồng trước những lời quát mắng của mẹ; mặt khác, sau một số năm rốt cuộc một chân lý đã nghiệm chứng ra, đó là, trong sự kiện tất nhiên mà ngẫu nhiên này, sự tổn thương mẹ cô phải chịu chắc chắn còn nhiều hơn cô rất rất nhiều.

Mười mấy năm sau, tiến sĩ Chu Tiểu Bắc hai mươi chín tuổi lẻ mười một tháng từ nghìn dặm xa xôi, vui mừng phấn khởi áo gấm về làng. Về nhà thăm cha mẹ, bà mẹ vừa đáng thương vừa đáng trách của cô lại lần nữa ngồi trên chiếc ghế đẩu trước cửa, vừa vỗ đùi vừa giàn giụa nước mắt nước mũi.

"Cái con bé chết giẫm này, mày đã lớn ngần này tuổi rồi, sao vẫn chưa có ý nghĩ thành gia lập nghiệp đi? Mẹ vẫn chưa thấy mày dẫn nửa thằng bạn trai về nhà, mày đang dụng tâm làm mẹ tức chết đấy phỏng? Mày con đi học đến bao giờ nữa? Mày thôi nghĩ chuyện đem cái trò độc thân mới nổi ra che mắt mẹ đi, tìm một người đàn ông mà kết hôn mới là chuyện đúng đắn, mày xem cháu ngoại chú Vương mày đã biết rót cả xì dầu rồi, Đại Nựu nhà đối diện năm ngoái cũng vừa đẻ con trai, mày phải cho mẹ mở mày mở mặt một tí chứ, nếu không đẻ mày thà bằng đẻ hòn đá cho xong."

Chu Tiểu Bắc đứng bên cửa chán chường vuốt mũi, những hàng xóm cùng ngõ người già rồi, người đã lớn, bạn bè cũ mới lại lần nữa hướng ánh mắt thương cảm về phía cô. Chu Tiểu Bắc cuối cùng đã tin, trong lòng mẹ cô dù thế nào cô vẫn là một hòn đá, trước sau đều không phải là người. Thế nhưng, nói đi cũng phải nói lại, sợi tóc trắng trên búi tóc và vẻ sốt ruột buồn bã trong mắt mẹ đều thật thân thiết, rốt cuộc cũng vẫn là lo cho con gái, đây thật sự là mẹ đẻ của cô! Trong tình cảnh ấy có một câu nói không thể chuẩn hơn được nữa để khái quát tấn bi kịch này, đó chính là - "Sớm biết có ngày này, ban đầu sao còn làm." Nếu như mẹ biết cậu con trai mẹ cầm rau cần đuổi đi năm đó là kẻ kỳ quái duy nhất trong lịch sử tìm tới nhà Chu Tiểu Bắc, và cũng là đối tượng duy nhất cô con gái "tâm hồn tuyết trắng" không biết phấn đấu của bà từng có cảm tình, liệu bà có hận đến hộc máu ngay tại đây.

Đợi mẹ cằn nhằn xong, Chu Tiểu Bắc cười hì hì vỗ vai bà, kể mấy chuyện cười trên trời dưới bể. Mẹ trách mắng mãi rồi cũng mệt, dúi đầu con gái than: "Sao mẹ lại nuôi ra một đứa con gái như mày cơ chứ?"

Câu hỏi này cũng chỉ có mẹ mới có thể hỏi, ngay đến ông bố hiền lành như cừu non bị đàn áp mấy chục năm nay của Chu Tiểu Bắc cũng phải lầm bầm nói "Mẹ nào con nấy." Quần chúng không hiểu chuyện có lẽ sẽ nghĩ Chu Tiểu Bắc sinh ra ở một ngõ hẻm rách nát, có một ông bố bà mẹ tiểu thị dân thô lỗ điển hình, nghĩ vậy là sai, cực kỳ sai, hoàn toàn sai! Khu nhà bà Chu làm náo động không chỉ một lần ấy là khu tập thể công nhân viên chức của một ngân hàng ở Thẩm Dương, ông bố đang bưng nước rửa chân cho vợ kia là trưởng phòng Chu của ngân hàng đó, còn bà mẹ luôn nói những lời kinh người thì vừa rút khỏi một cương vị vẻ vang trong quỹ ngân hàng đầu tư về nghỉ hưu. Bố cô ôn hòa nho nhã, làm việc gì cũng không chút bất cẩn, mẹ cô giỏi nghiệp vụ, tính tình phóng khoáng, nhiệt tình chân thành lại nhanh mồm khéo miệng, dù là ở cơ quan hay trong khu nhà đều là một tay cừ trong giải quyết vấn đề, chỉ duy có chuyện chung thân đại sự của con gái sắp ba mươi tuổi là bà bó tay, bảo sao có thể không uất hận cho được?

Chu Tiểu Bắc không chỉ được thừa hưởng tính khí phóng khoáng sôi nổi của mẹ mà từ nhỏ cũng đã chịu sự hun đúc đức tài từ người bố kiến thức uyên bác, rèn được thói quen thích đọc sách, vừa đọc sách vừa chăm chỉ trích chép vào sổ tay, xem các chương trình trên ti vi cô cũng đều tổng kết ra một vài cảm tưởng, vì vậy bên người cô lúc nào cũng mang theo một quyển sổ bé bé xinh xinh, bên trong nào là triết lý nhân sinh, thường thức cuộc sống, sự kiện chính trị, tin tức lê la, cái gì cũng có. Bao nhiêu năm nay quyển sổ nhỏ cũng không biết đã được thay mới bao lần, khi Chu Tiểu Bắc còn đang thanh xuân phơi phới, mẹ cô khứu giác nhạy bén, mắt tinh tai thính đã từng định coi quyển sổ nhỏ này là đối tượng giám sát trọng điểm, nhằm tiện nắm bắt tâm tư con gái, lập tức bóp chết từ trong trứng nước một phần vạn khả năng cô "đi vào con đường tội lỗi." Nhưng trước sau Chu Tiểu Bắc đều chẳng che chẳng đậy quyển sổ nhỏ của mình bao giờ, nó thường xuyên xuất hiện trên bàn ăn, hoặc đầu giường, thậm chí là bất kỳ ngóc ngách nào trong phòng khách, nội dung bên trong thực sự quá nhiều và phức tạp, mẹ cô giở được mấy trang xác nhận nội dung coi như lành mạnh, thỉnh thoảng có mấy tâm tư thiếu nữ mông lung, cũng chẳng phải là chuyện xấu đối với một cô bé trước nay chẳng thích mặc váy, ngoài ra không còn phát hiện thêm được điều gì đáng nghi.

Nếu như mẹ xem kỹ chút nữa, nghiên cứu thấu triệt chút nữa, có lẽ bà sẽ để ý thấy, có một thời gian trong quyển sổ nhỏ của Chu Tiểu Bắc thường xuyên xuất hiện một vài câu thơ..

Giang Nam đẹp, phong cảnh cũ từng ham. Vầng dương lên, hoa sông hồng hơn lửa, xuân về, dòng nước biếc như chàm. Ai chẳng nhớ Giang Nam? 1

Tàn nến rắc, nhòa cảnh ở bình phong. Mộng thấy Giang Nam mơ chín cả, rì rào mưa tối sáo trên sông. Cầu trạm tiếng người đông. 2

Người người đều nói Giang Nam đẹp, du khách muốn ở mãi Giang Nam. Nước xuân xanh tựa trời, thuyền họa nằm nghe mưa. 3

Mọi đầu mối liên kết đều chỉ về một từ - Giang Nam.

Đó là vùng sông nước trong giấc mơ của rất nhiều người, lại cũng là tên một chàng trai.

Lần đầu Chu Tiểu Bắc gặp Giang Nam thực ra cũng chưa hề có ý gì với anh. Khi đó cô học lớp Mười một, một ngày trên đường đi học, cô bé Đại Nựu vừa là hàng xóm vừa là bạn cùng lớp lật đật đuổi kịp cô hỏi: "Tiểu Bắc, Tiểu Bắc, cậu hay chơi cùng mấy người đội bóng rổ đã thấy cậu học sinh vừa chuyển đến từ Tân Cương chưa, Tân Cương đấy, từ Tân Cương đấy!"

"Từ Tân Cương thì làm sao? Nhìn cái điệu bộ quê mùa chẳng chút tiền đồ của cậu kìa!" Chu Tiểu Bắc quăng cặp sách khinh khỉnh nhìn cô bạn nối khố, Tiểu Nựu cái gì cũng tốt, chỉ có tính hám sắc là sửa mãi không được. Có điều cũng không thể trách cô ấy, từ nhỏ đến lớn hai người cùng sống rồi đi học trong một phạm vi nhỏ, cấp Một cấp Hai đều học trong trường dành cho con em cán bộ, lên cấp Ba cũng lại vào một trường gần nhà. Bạn học không phải cùng phố thì cũng chỉ cách một con ngõ, giờ đùng đùng mọc ra một người ở tận Tân Cương, khó trách Tiểu Nựu kinh ngạc lạ lẫm.

Khinh khỉnh thì khinh khỉnh, cuối giờ học hôm đó Chu Tiểu Bắc vẫn hứng thú như thường cùng Đại Nựu đến phòng tập bóng tham quan cậu "học sinh chuyển trường" từ Tân Cương. Đến khi Đại Nựu tay run run chỉ hướng cho cô, Tiểu Bắc thất vọng sâu sắc.

Về sau Giang Nam từng hỏi cô sao lại thất vọng.

Chu Tiểu Bắc nói, cô vốn nghĩ mình sẽ nhìn thấy một người hệt như A Phàm Đề 4, tuy không nhất định phải cưỡi lừa quấn khăn trên đầu nhưng chí ít cũng phải mày cao mắt sâu, tràn đầy phong tình vùng xa xôi. Đây lại không như vậy, cậu học sinh chuyển tới từ Tân Cương có khuôn mặt chẳng khác gì người Hán. Lúc đó trong mắt Chu Tiểu Bắc cậu ta chẳng có gì khác biệt so với con trai chú Vương, anh trai Đại Nựu, hay đám khỉ trong đội bóng rổ. Càng chẳng ra thể thống nữa là, ngay đến cái tên cậu ta cũng không có nổi chút Tân Cương.

Cậu ta tên là Giang Nam, chữ Giang trong từ Giang Nam, chữ Nam trong từ Giang Nam.

Nhìn đã chẳng có gì xuất chúng, tốt xấu cũng nên có một cái tên kiểu như "Mãi Mãi Đề" chứ.

Hôm đó Chu Tiểu Bắc sạc cho Đại Nựu một trận rồi mất hứng ra về..

Thiếu nam thiếu nữ cấp Ba bị gió xuân hoóc môn giục giã đã bước đầu hiểu về tình yêu, không ít các bạn học cùng trang lứa trong lòng đều đã cất giữ một "bí mật nhỏ." Đại Nựu cũng không phải ngoại lệ, cô bé thầm thương trộm nhớ anh con trai lớn nhà chú Vương cùng tầng, nhưng chẳng chịu chuyên tâm chút nào, trong lúc con trai chú Vương đi học xa nhà, cô hôm nay để ý cán bộ học tập lớp bên, mai lại chăm chăm ngắm nghía cậu học sinh mới chuyển đến tên Giang Nam, ngày kia nói không chừng lại chuyển hướng sang anh nhân viên đẹp trai trong cửa hàng nào đó cũng nên. Chu Tiểu Bắc không phải không có trái tim xuân,nhưng cô chẳng rung động. Tâm hồn "tuyết trắng" của cô phải giữ để trao cho chàng trai của tương lai chứ không phải mấy tên nhãi ranh râu còn chưa mọc hết.

Bình tâm mà nói, Chu Tiểu Bắc nhìn cũng rất được, theo lời mẹ cô nói thì là con gái được di truyền của mẹ cặp mắt đẹp, sống mũi dọc dừa lại thêm cả dáng người cao ráo, tuy không thích ăn diện quá nữ tính nhưng đường nét đâu ra đấy. Thế nhưng nam sinh có thể làm Chu Tiểu Bắc rung động thật sự lại chẳng có lấy một ai, lên cấp ba cô đã cao hơn mét bảy, ở độ tuổi này những cậu con trai khiến cô có thể ngước nhìn quả thực không nhiều, còn ánh mắt nhìn xuống của Chu Tiểu Bắc lại có thể hủy diệt hết lòng son của bất kỳ cậu thiếu niên nào. Số ít hiếm hoi lọt được vào mắt thì đều trở thành anh em tốt của cô.

Lần thứ hai cô để ý đến Giang Nam là vì một vụ tranh chấp "phòng thay đồ" của đội bóng rổ. Hôm đó sau giờ tan học, đám con trai cùng chơi bóng với cô mãi chẳng thấy mặt mũi đâu, Chu Tiểu Bắc đợi dưới sân bóng đến phát sốt ruột, đang định đi giục thì thấy Đại Nựu hộc tốc chạy lại báo tin, nghe nói đám người ấy đang đánh nhau trong phòng thay đồ, có can thế nào cũng không được. Chu Tiểu Bắc trong lòng bực mình lũ con trai thừa năng lượng, lách qua đám đông học sinh đang chen chúc, một chân đạp bay cánh cửa yếu ớt như thiếu nữ của phòng thay đồ, nói một cách nghiêm khắc, bên trong không gọi là "đánh nhau" mà mấy tên con trai đang xúm vào bắt nạt một người trong số họ, người đó chính là Giang Nam, cậu học sinh mới chuyển đến từ Tân Cương.

Dù Chu Tiểu Bắc cũng ngứa mắt tên con trai đến từ miền Tây Bắc xa xôi mà cứ nho nho nhã nhã như đại tiểu thư này, càng không thích anh ta vì to cao mà được thầy giáo ép nhét vào đội bóng rổ, nhưng như thế không có nghĩa cô đồng ý cả đám người xúm lại ức hiếp một người. Chuyện này đã không vẻ vang mà còn phải gọi là "mất mặt."

Chu Tiểu Bắc hiếm khi đánh nhau nhưng cũng chẳng ai dám bắt nạt cô, theo như cách nói của cô thì cô thuộc dòng "khí tông", chỉ lấy khí thế để áp địch. Cô đạp cửa xông vào, chẳng buồn phí lời đập mạnh quả bóng và đám người đang đánh lộn, người bên trong lập tức dừng lại. Không còn ai động thủ nữa, đó là chuyện đương nhiên, bởi đây là "phòng thay đồ", đám nam sinh này sở dĩ chọn nơi đây để giải quyết ân oán cá nhân lý do lớn nhất cũng vì nơi này là "chốn bí mật", con gái tuyệt đối không thể xuất hiện, càng huống hồ là một đứa con gái dẫn theo sau cả đám người đạp cửa xông vào. Cánh tay dùng để đánh đấm của bọn họ lúc này chỉ còn biết cuống cuồng che chắn cơ thể. Giang Nam nhờ tình huống này mà thoát được, đương nhiên màn thoát thân của anh diễn ra sau khi đã vội vàng mặc lại quần áo. Tình cảnh khó xử này khiến anh là người xông khỏi phòng thay đồ đầu tiên nhưng khi đi ngang qua Chu Tiểu Bắc, câu cảm ơn đã do dự rất lâu vẫn không nói nổi thành lời.

Chuyện xảy ra xong, Chu Tiểu Bắc mới thông qua giám đốc đài "ngồi lê đôi mách" Đại Nựu biết được đây đích thực là một trận đánh ghen. Một nam sinh trong đội thích một cô bé xinh xắn lớp bên, nhưng cô bé đó lại có cảm tình với Giang Nam hơn, đám anh em trong đội vốn đã không thuận mắt tên "mặt trắng" mới vào bèn nhân cơ hội này tập hợp cả đội lại cùng dằn mặt cậu ta, kết quả lại bị Chu Tiểu Bắc lật tẩy trước bàn dân thiên hạ.

Chu Tiểu Bắc than thở với Đại Nựu, "Mình mà biết trước là vì mấy chuyện giẻ rách ấy thì đã không nhúng tay vào vũng nước bẩn này, cái tên Giang Nam đó cũng chẳng tốt đẹp gì, gọi ong dẫn bướm làm mấy chuyện không đâu, bị đánh là đáng đời."

Đại Nựu rất lâu sau vẫn chưa thể định thần lại trước bức tranh "lõa lồ" của đám nam sinh.

Thực ra sự hối hận của Chu Tiểu Bắc cũng không phải không có lý, tranh cãi giữa con trai chóng đến cũng chóng đi, tình bạn xuất hiện nhanh đến bất ngờ, Chu Tiểu Bắc còn chưa kịp phản ứng lại, đến sân bóng đã thấy đám con trai cùng sát cánh với Giang Nam dưới cột rổ.

Giang Nam không để ý gì đến cô bé xinh xinh lớp bên, chuyện này là Đại Nựu về sau nói với Chu Tiểu Bắc, nhưng Giang Nam anh đã bắt đầu bộc lộ cảm tình và ý thân mật với Chu Tiểu Bắc, điều này không cần đến Đại Nựu lắm lời, phàm người có mắt thì đều thấy cả.

Lúc mướt mồ hôi trên sân bóng, anh đập vào bảng rổ của cô nhưng lại nhìn cô mỉm cười; có lúc chơi xong anh còn đưa cô chai nước; vốn là ngày cô lau bảng anh lại chủ động cầm giẻ lau sạch sẽ; lúc tan học anh ôm cặp sách chạy đến chỗ cô và Đại Nựu nói: "Tiểu Bắc, tớ ở ngay gần nhà các cậu."

Chu Tiểu Bắc vẫn tự hào là thông minh, nhưng đối với chuyển biến này lại mù tịt không hiểu ra sao, trong lúc vẫn còn đần độn mơ hồ, cô đã cùng với Đại Nựu trơ trẽn ăn hết sạch hai bọc lớn nho khô của người ta. Qua trò chuyện cô mới biết người Tân Cương không phải ai cũng mày cao mắt sâu, ở đó có rất nhiều người dân tộc Hán giống như cô, còn có tên là "binh đoàn Tân Cương." Kanas thần bí với những đàn dê bò, những vườn nho trải dài tít tắp, hoa hướng dương nhìn về nơi vô tận khẽ cụp xuống dưới chiều tà, giữa sa mạc Gô bi và các sa mạc hoang vu ẩn giấu trong mình những ốc đảo tràn đầy nhựa sống. cô còn biết trước khi bố mẹ chuyển công tác, anh sinh ra và lớn lên ở thành phố Nam Cương vốn nổi tiếng sản xuất bông trắng như tuyết, cách sa mạc Taklamakan chỉ một bước chân, con đường tơ lụa trong truyền thuyết nằm ngay dưới chân họ, các cô gái dân tộc Duy Ngô Nhĩ đẹp như búp bê sứ có đôi mắt tựa trong mơ, còn cả thịt dê xiên, hải cẩu quay, sườn dê nướng, bia Wusu…

Đại Nựu suýt chút nữa rỏ cả dãi im lìm lặn mất tăm, chỉ còn lại một mình Chu Tiểu Bắc ngơ ngẩn tưởng tượng nơi thần kỳ ấy qua lời kể của Giang Nam.

Mọi người đều đồn Giang Nam thích Chu Tiểu Bắc, anh lúc nào cũng dính lấy cô, chuyện này đến người qua đường để ý cũng biết, nhưng Chu Tiểu Bắc lại thấy hoàn toàn vô căn cứ. Thời gian cô và Giang Nam ở cùng nhau phần lớn đều là đánh bóng, bóng rổ, bóng bàn, cầu lông, bóng chuyền… Khi nói chuyện riêng thứ cô nghĩ đến nhiều hơn là Nam Cương mỹ lệ, đất trời rộng lớn vô biên, cả Altai đuôi cừu khó tin - ăn thảo dược, uống nước suối khoáng, mặc quần áo da, ngủ thảm cỏ, đi đường bằng vàng, ở nhà thủy tinh, nước tiểu là thuốc thần bà bà, phân là hoàng hoàn lục vị - chứ không phải tên con trai ngoại hình yếu ớt ấy.

Nhưng mọi người đều nói như vậy, càng nói càng chắc chắn. Giang Nam và Chu Tiểu Bắc, một đôi không tưởng biết bao, nhưng cũng lại là một đôi hoàn hảo biết bao.

Dần dần mỗi khi hai người xuất hiện cùng nhau xung quanh liền có người nháy mắt cười ẩn ý, khi anh xuất hiện cạnh cô, bạn học "hiểu chuyện" tự động lảng đi. Mấy thứ lộn xộn này khiến Chu Tiểu Bắc chóng cả mặt, tự nhiên lại nảy ra mấy chuyện không đâu làm cô phiền lòng, vì vậy thà dứt khoát không gặp cho yên, cô ít đến sân tập, trên đường về nhà cũng chỉ oang oang nói chuyện với Đại Nựu, Giang Nam không chen được vào câu nào đành bất lực bỏ đi.

Chu Tiểu Bắc nghĩ chuyện này thế là qua rồi, nào ngờ một buổi chiều cuối tuần, cô ở nhà chán chẳng biết làm gì đang lôi "Trời là bờ Hồng Hà" ra đọc bỗng nghe có tiếng ai gọi tên mình từ ngoài, cô bối rối ra mở cửa, Giang Nam đứng bên ngoài cười, đưa cho cô một túi đồ, "Đồng nghiệp cũ của bố tớ gửi nho khô từ bên đó về, tớ biết cậu thích ăn."

Từ trước tới nay chưa hề có cậu con trai nào đến nhà tìm Chu Tiểu Bắc. Đúng lúc Tiểu Bắc theo phép lịch sự thông thường định mời anh vào nhà, mẹ cô vừa ra ngoài mua thức ăn không biết liệu có phải nghe phong thanh gì liền lập tức quay về, sợ con gái ít tuổi không hiểu chuyện bị người ta lừa phỉnh mất thân, vớ ngay mớ rau cần đánh đuổi Giang Nam thảm hại tả tơi.

Sau sự kiện này, Chu Tiểu Bắc mới nghiêm túc suy nghĩ vấn đề nhân sinh sâu sắc kia, Giang Nam thật sự thích cô ư? Nhưng anh trước nay không hề nhắc đến chuyện này.

Cô đành làm một chuyện trước nay chưa từng có, đó là hạ mình đi thỉnh giáo Đại Nựu, Đại Nựu lấy bộ mặt kẻ cả trả lời Chu Tiểu Bắc: "Cậu ấy thích cậu, đây là chuyện quá rõ ràng rồi, ai có mắt cũng đều nhìn ra cả."

Chu Tiểu Bắc chưa từng nghĩ đến sẽ thích một người sớm như vậy, càng chưa từng nghĩ người đó sẽ là Giang Nam, anh em huynh đệ của cô rất nhiều, nhưng trái tim cô vẫn là một góc chưa có ai bước vào. Cũng chính từ lúc đó, cô bắt đầu âm thầm quan sát người đó, thật kỳ lạ, gió cát miền Tây Bắc sao lại chẳng khiến mặt anh trở nên thô ráp chút nào. Cũng hệt như tên anh, Giang Nam mặt mũi ngũ quan đều rất ôn hòa, là một người Hán đích thực, tóc lại hơi xoăn tự nhiên, tóc mái mềm mại rủ xuống đôi mắt trong sáng.

Thời gian đó, bố Chu Tiểu Bắc mua về một cái máy ảnh ngốc nghếch, cô cũng vì thế mà yêu luôn nhiếp ảnh, cô chụp lại mọi thứ thú vị xung quanh mình. Một buổi chiều sau hoạt động ngoại khóa, Giang Nam đứng một mình dưới cột rổ, thẫn thờ nhìn về một nơi khác, không biết đang thừ người ra vì chuyện gì. Mặt anh nhìn nghiêng có đường nét thật hoàn mỹ, máy ảnh của Chu Tiểu Bắc đã giữ lại được khoảnh khắc này.

Một người có thể có vô số các lý do để thích một người khác. Chính trong khoảnh khắc này trái tim Chu Tiểu Bắc đập thình thịch, cô cũng không nói nổi là vì sao, nếu như bắt buộc phải chọn một lý do, có lẽ chỉ vì khuôn mặt nhìn nghiêng của anh trong khoảnh khắc đó.

Giải bóng rổ nam toàn trường kỳ hai năm lớp Mười một, lớp của Chu Tiểu Bắc nổi tiếng là một đội mạnh thắng như ngả rạ, thẳng tiến vào chung kết, vì lý do giới tính, Chu Tiểu Bắc buộc bị giáng chức xuống làm khán giả cùng ngồi bên Đại Nựu hò hét cổ vũ. Thực lực hai đội tương đương, tỉ số bám đuổi rất sít sao. Mấy giây cuối cùng, cú ném bóng ba điểm của Giang Nam đã ấn định phần thắng nghiêng về lớp cô nhưng do tranh giành quyết liệt, anh xảy ra va chạm với một cầu thủ bên đội đối phương. Tiếng còi chấm dứt trận đấu vừa dứt, hai đội tranh giành chức quán quân đến đỏ cả mắt được vụ xô xát kia châm ngòi nhanh chóng xông vào đánh lẫn nhau, trên sân vô cùng hỗn loạn.

"Sặc, cậu nói xem cậu ta trước giờ chưa từng thích đánh nhau, sao lại cứ đi gây ra lắm chuyện thế chứ?" Chu Tiểu Bắc nói với Đại Nựu. Cô nhìn Giang Nam bị hơn ba tên con trai ép ngã xuống đất, không chịu nổi nữa bèn gạt phăng mấy người trước mặt xông lên "chiến trường", chạy thẳng đến chỗ Giang Nam, vừa đẩy vừa chửi mấy tên huých anh, kéo anh dậy khỏi đất.

Đến đây trọng tài và các giáo viên cũng đã xuất hiện, Chu Tiểu Bắc che cho Giang Nam, mắt hằm hằm nhìn về đối phương. Ở trường quan hệ của Chu Tiểu Bắc cực kỳ tốt, lại đều là dân chơi bóng với nhau, mấy tên con trai bên đội kia cô đều quen cả, một trong số đó thậm chí còn là bạn thân của cô, bọn họ sẽ không động thủ với Chu Tiểu Bắc. Lúc đó, ngay đến Đại Nựu cũng gần như cho rằng cao thủ "khí tông" như Chu Tiểu Bắc sẽ "phát công" cho đối phương vài đạp. Chu Tiểu Bắc không làm vậy, tính khí ngang bướng, hung hãn của cô không sao phát tiết nổi dưới cái nhìn của Giang Nam. Trên thực tế, cô đã bắt đầu hối hận đến mức chỉ muốn cho mình mấy cái tát, lần đầu quen nhau sao cô lại phải đạp cửa phòng thay đồ mà không thể dùng một phương thức romantic hơn nhẹ nhàng xuất hiện trước mặt anh cơ chứ. Dù là kiểu đụng vào nhau rồi đầu đập đầu cúi xuống nhặt sách giống tiểu thuyết của Quỳnh Dao cô cũng có thể tiếp nhận.

Cô kiểm tra vết thương trên người Giang Nam, thậm chí đến một câu gào phẫn nộ "Thua rồi đánh người, còn là đàn ông con trai nữa không?!" đã được đối phương dự liệu trước cũng không thốt thành lời, cô chỉ kiềm chế nói: "Đừng đánh nữa được không?" rồi kéo Giang Nam ra khỏi sân bóng.

Cô nói đừng đánh nữa, thật sự cũng không còn ai đánh tiếp. Không phải vì một câu nói của Chu Tiểu Bắc có sức kinh động nhường nào mà vì mấy người hiểu cô đều đang bận mắt tròn mắt dẹt trước biểu hiện của Chu Tiểu Bắc, nào còn màng đến đánh đấm nữa.

Đại Nựu chứng kiến hết những cảnh kịch tính này, cuối cùng đã đưa ra một bình luận thêm nếm sinh động khiến Chu Tiểu Bắc suýt hộc máu, cô nói: "Coi như mình đã hiểu, Chu Tiểu Bắc ơi là Chu Tiểu Bắc, hóa ra đằng sau vẻ ngoài hung hãn của cậu còn ẩn giấu một trái tim thiếu nữ dịu dàng."

Lời của Đại Nựu tuy khiến Chu Tiểu Bắc hận chỉ muốn bóp chết cô rồi tự sát nhưng lại chẳng sai chút nào, "trái tim thiếu nữ dịu dàng" của Chu Tiểu Bắc khiến cô không có cách nào hung hăng trước mặt Giang Nam.

Lúc đó cô cũng thấm thía nhận ra, mình thật sự đã thích Giang Nam rồi.

Hôm đó, ngày hè nóng nực dường như được thổi cơn gió xuân. Chu Tiểu Bắc cùng Giang Nam rời khỏi đám đông, đến một nơi tách biệt. Người bình thường mồm mép tép nhảy như cô bỗng nhiên chẳng nói được câu nào, cả người mềm nhũn, chẳng còn chút sức lực. Rất lâu sau đó, cô mới nhìn người con trai có vết thương trên mặt trách móc: "Cậu ấy, đúng là vô dụng."

Cuộc ẩu đả được kịp thời khống chế trước khi diễn biến nghiêm trọng nên giáo viên cũng chỉ coi đó như cuộc xung đột nhỏ giữa mấy nam sinh trên sân bóng, giáo huấn vài câu rồi cũng không đưa ra biện pháp xử lý nghiêm khắc nào. Buổi tối vừa may đúng dịp cuối tuần, lớp Chu Tiểu Bắc tổ chức ăn mừng chiến thắng tại một quán ăn nhỏ. Vết thương trên mặt của Giang Nam đã được xử lý qua, anh vừa là thành viên đội bóng, vừa là công thần ngày hôm nay nên đương nhiên được đám bạn chuốc cho không ít bia. Tửu lượng của anh rõ ràng không ổn, mới có vài cốc mà mặt đã đỏ bừng bừng, cuối cùng lảo đảo xiêu vẹo vào nhà vệ sinh, rất lâu sau vẫn chưa thấy quay lại.

Chu Tiểu Bắc đương nhiên thấy lo, mấy lần nhờ đám bạn trai thân thiết vào nhà vệ sinh xem anh có sao không. Cậu bạn đầu tiên trở ra, không sao, cậu ta chỉ ở trong đó nôn thốc nôn tháo thôi; cậu bạn thứ hai báo cáo lại với Chu Tiểu Bắc, là Giang Nam tự nói ở trong đó nghỉ một tí rồi ra; cậu bạn thứ ba dứt khoát nói Giang Nam đã không còn trong nhà vệ sinh nữa, không biết đã đi đâu nữa rồi. Chu Tiểu Bắc càng nghe càng cuống, không kìm nổi mắng mấy tên con trai chẳng được việc gì nên hồn, đến một người cũng không quản nổi. Đợi cô mắng xong, mấy người đó khều vai cô nói: "Xem cậu cuống kìa, đừng nóng với bọn mình thế chứ, có giỏi thì tự vào mà tìm, chẳng phải chỉ là nhà vệ sinh nam thôi sao? Chỗ nguy hiểm hơn không phải cậu chưa từng đến, có gì đáng sợ chứ?"

Chu Tiểu Bắc được di truyền công lực nghìn chén không say của mẹ, nhưng cô cũng từng nhìn thấy bộ dạng hùng hổ của bố sau khi uống say. Cô thật sự lo cho Giang Nam, hôm nay anh thắng lớn nhưng lại chẳng hề quá vui mừng, trên gương mặt dường như phảng phất tâm sự.

Đến khi cô gạt tay đám con trai đang khoác lên vai mình, ra khỏi phòng định đích thân đi tìm, đám bạn phía sau đều cùng ồ lên gào "Có công mài sắt có ngày nên kim", xem ra tâm tư của Giang Nam cũng không công cốc, ngay đến Chu Tiểu Bắc thép luyện trăm năm như vậy mà cuối cùng cũng tan chảy rồi.

Đại Nựu lén lút giữ Chu Tiểu Bắc lại trước cửa phòng, cô bạn này đã uống đến hoa cả mắt mà vẫn không quên bản năng buôn chuyện, ngả nghiêng xiêu vẹo hỏi: "Tiểu Bắc, cậu với Giang Nam thành thật đấy à?"

"Thành cái khỉ!" Tiểu Bắc nói, "Người ta đã nói thích mình đâu."

"Cậu thế này chẳng phải đang lo hão à? Cậu ta đương nhiên là thích cậu, người ngoài nhìn mới rõ, mọi người trên thế giới này đều biết rồi. Tính Giang Nam cậu còn không rõ à, lúc quan trọng lại cứ e dè như là con gái, cậu ta chắc chắn đang ngại vượt qua tấm cửa giấy đó thôi."

"Thật không?" Chu Tiểu Bắc vẫn giữ tinh thần hoài nghi đáng quý.

Đại Nựu vỗ ngực, "Cậu còn không tin mình à, chuyện này mình có kinh nghiệm hơn cậu nhiều."

Câu này quả thật không sai, nghe nói từ trước khi biết nhận thức Đại Nựu đã thích con trai lớn nhà chú Vương rồi. Chu Tiểu Bắc mãi đến mười bảy tuổi trong tim mới lần đầu có Giang Nam.

"Vậy mình nên làm thế nào?" Cô đột nhiên thỉnh giáo Đại Nựu.

Đại Nựu điềm nhiên nói: "Cậu ta không dám vượt qua thì cậu phải tự làm thôi, không phải cậu cũng để mắt đến cậu ta còn gì, đừng có giả vờ với mình, đây không phải là vấn đề ai mở lời trước, cậu còn so đo cái đó?" Cô tiếp tục phấn khích xúi giục, "Đi đi, Tiểu Bắc, chủ động nói với cậu ấy, cậu ấy không dám thì cậu bày tỏ trước."

Rượu tuy không làm say người, nhưng có thể tiếp thêm can đảm. Chu Tiểu Bắc ngẫm nghĩ lời Đại Nựu, dường như không có gì sai, thời cơ đã chín muồi, anh da mặt mỏng, vậy để cô nói thì có gì khó khăn?

Chu Tiểu Bắc vào phòng vệ sinh nam thật, quả nhiên Giang Nam không có trong đó. Cô tìm được anh ở một góc đựng rác trong quán ăn, anh ngồi bệt dựa vào tường, không biết là tỉnh hay mê, chí ít sau khi cô ngồi xuống bên cạnh, anh vẫn còn biết mở mắt ra cười gọi một tiếng: "Tiểu Bắc."

"Đã không biết uống cậu còn cố làm gì?" Tiểu Bắc hỏi giọng không vui.

Giang Nam cười hì hì.

"Cậu ra tìm tớ đấy à? Cậu tốt thật, Tiểu Bắc."

Không biết anh có nhìn thấy không, khuôn mặt trắng nõn của một Chu Tiểu Bắc cứng cỏi bất giác đỏ bừng.

"Tớ đương nhiên là tốt." Niềm vui khi ở bên anh khiến cô quyết tâm nghe theo chủ kiến của Đại Nựu. Đã là việc một sớm một chiều vậy bắt buộc phải có một người nói ra trước. Tiểu Bắc hắng giọng, câu tiếp theo cô sẽ nói: Giang Nam, thực ra mình thích cậu.

Nhưng Giang Nam đã nhanh hơn cô một giây.

Anh nói: "Hôm nay cậu nói tớ thật vô dụng, làm tớ nhớ đến cô gái dân tộc Duy tớ thích, cô ấy cũng từng nói như vậy."

Chu Tiểu Bắc toát mồ hôi lạnh, cô mở miệng, rồi lại ngậm vào, lờ mờ cảm thấy mình vừa tránh được một trò lố nhưng trong lòng lại chẳng hề vui mừng. Giang Nam nói xong câu này lại tiếp tục dựa vào tường nửa tỉnh nửa mê, có lẽ anh không biết người bên cạnh đã chấn động đến hồn xiêu phách lạc.

Đại Nựu vẫn đứng ở một chỗ gần đó ngóng tin tốt lành lại một lần nữa xuất hiện trước mặt Chu Tiểu Bắc, phản ứng đầu tiên của Tiểu Bắc là ấn cô vào tường, giơ hai tay siết chặt lấy cổ cô nàng chết giẫm ấy. Đại Nựu mặt đỏ lựng giãy giụa thoát khỏi móng vuốt của Chu Tiểu Bắc, kêu la oai oái.

"Thần kinh à, đừng có hoan hỉ thế chứ."

Tiểu Bắc vừa nãy còn hăng tiết gà liền cúi đầu đau khổ. Cô nói với Đại Nựu: "Suýt chút nữa bị cậu xúi bẩy rồi, mình chợt nhận ra kỳ thực mình không thích cậu ta một chút nào. Một người thuần khiết như mình vẫn nên tiếp tục trắng như tuyết, mãi mãi trắng như tuyết."

Đại Nựu xoa xoa cổ không thèm quan tâm, cuối cùng vẫn hiếu kỳ hỏi: "Như vậy liệu Giang Nam có thất vọng không?"

Tiểu Bắc khoác vai Đại Nựu quay vào uống rượu cùng các bạn, vừa đi vừa xòe bàn tay, trầm giọng nói: "Tình cảm không thể miễn cưỡng được."

Không sai, tình cảm không thể miễn cưỡng, quyển sổ nhỏ ghi đầy danh ngôn nhân sinh của Chu Tiểu Bắc sớm đã ghi lại chân lý này. Sau này cô dần dần trưởng thành, gặp càng nhiều người, đọc càng nhiều sách, nhưng nghĩ đến cảnh hôm đó mình ngồi bên Giang Nam, lòng vẫn không khỏi run run. Anh chủ động đối tốt với cô là vậy, có lẽ cũng chỉ vì bản năng dựa vào người đối tốt với mình đầu tiên giữa một nơi xa lạ. Chu Tiểu Bắc dốt nát giẫm chân vào để rồi không sao rút ra được, nhưng so với làm tan vỡ mộng tưởng, cô muốn vùi sâu nó hơn. Kể từ đó Tiểu Bắc rơi vào một mối tình đơn phương dài lê thê, yêu thầm một người con trai được mọi người xung quanh cho rằng đang yêu cô rành rành.

Khi tất cả mọi người đều nói người ấy thích bạn, chỉ duy nhất mình anh ta chưa nói ra, có lẽ chuyện đấy không phải là thật.

Tiểu Bắc nghĩ, đợi đến một ngày cô sắp chết, chỉ cách phút lâm chung một hơi thở, cô nhất định sẽ để lại một câu di ngôn cho con cháu mình (nếu như cô có con cháu): Nếu khi còn trẻ đã yêu một người con trai, xin tuyệt đối tuyệt đối đừng nên chủ động nói ra.

Có lẽ cô sẽ còn khắc điều này lên bia mộ của mình.

Sau khi tỉnh rượu, Giang Nam hoàn toàn quên hết mọi lời mình đã nói hôm đó, Chu Tiểu Bắc tiếp tục cùng anh ôm vai bá cổ làm anh em tốt, nhìn có vẻ chẳng khác gì những người bạn khác. Kỳ thi đại học kết thúc, Tiểu Bắc đỗ vào một trường đại học ở thành phố G xa xôi, còn Giang Nam lại lấy lý do học đại học để trở về vùng đất bố mẹ đã cố ý đưa anh đi khỏi - Tân Cương.

Một người tên Tiểu Bắc, một người tên Giang Nam. Lẽ nào đã được chủ định trời Nam đất Bắc?

Sau khi xuống phía Nam học đại học, Tiểu Bắc nghe lời mẹ, cô học, học, lại học, trước sau chưa từng nghĩ đến chuyện yêu đương, đến khi sự "nghe lời" này trở thành một tâm bệnh lớn nhất trong lòng mẹ Chu Tiểu Bắc.

Tốt nghiệp đại học, Tiểu Bắc bất chấp bao lời khuyên ngăn của người thân bè bạn, thi vào học nghiên cứu sinh tiến sĩ ở một trường đại học ở Tân Cương, vượt qua bao hoang mạc, thảo nguyên trải dài như vô tận, cuối cùng cũng gặp được chàng trai trong trái tim cô, Giang Nam.

Giang Nam khi đó đã có công việc ở thành phố Nam Cương nơi anh sinh ra và lớn lên, anh đích thân đi đón Tiểu Bắc. Trước khi Tiểu Bắc khai giảng, anh đã xin nghỉ một số ngày phép, dẫn cô đi một vòng từng nơi trước đây anh đã từng miêu tả. Buổi tối trước hôm chuyến du lịch kết thúc, bọn họ cùng đi xem sa mạc Gô bi dưới ánh trăng. Ánh trăng ngàn vạn năm bất biến bao phủ lên bãi cát bát ngát mênh mông, tịnh mỹ như một giấc mơ, có một cảm giác hư ảo không thực, hai người đang sánh vai nói chuyện mà như đang nói mớ trong cảnh mơ.

Giang Nam lải nhải nói mãi về người con gái anh yêu, nói về tình yêu ô mai lén lút của hai người, về những ngọt ngào vô vọng giữa họ. Anh nói người con gái đó cũng yêu anh, cũng kiên trinh như anh, nhưng dân tộc Duy Ngô Nhĩ và dân tộc Hán từ trước tới nay hiếm khi thông hôn, chưa nói đến người bên dân tộc cô ấy, mà ngay đến cha mẹ Giang Nam cũng kiên quyết không đồng ý, họ hy vọng anh lấy một người môn đăng hộ đối, và quan trọng hơn là cùng tín ngưỡng.

Chu Tiểu Bắc bèn hỏi: "Tỉnh cảm của hai người khiến người ta rất ngưỡng mộ, nhưng sự lo lắng của bố mẹ anh cũng không phải không có lý do. Ngoài cô ấy ra, lẽ nào anh chưa từng thử thích một người nào khác, một chút ít cũng chưa từng?"

Cô vốn nghĩ một người coi trọng tình cảm như anh sẽ có một câu trả lời khảng khái như trong tưởng tượng của cô, nhưng Giang Nam lại nghĩ ngợi rất lâu.

Lúc sau anh nói: "Thực ra là có, cứ cho là tình cảm có kiên trinh hơn nữa cũng khó tránh khỏi những rung động bất ngờ. nhưng cũng giống như ốc đảo so với thảo nguyên, hoặc cũng giống như hai năm so với hai mươi năm, rất nhiều người chỉ có thể chọn cái sau."

Không cần nói cũng biết anh cũng là một trong "rất nhiều người" ấy.

Cũng chính trong lúc này Chu Tiểu Bắc mới hiểu ra, câu nói năm đó cô chưa kịp nói và cả lý do cô vượt ngàn dặm xa xôi đến đây, có lẽ trong lòng Giang Nam đều hiểu cả.

Anh từng không mệt mỏi đi tìm ốc đảo, nhưng cuối cùng vẫn lại trở về với thảo nguyên; trong hai năm ấy anh đã có chút ít rung động, nhưng so với hai mươi năm thì đó chỉ là một khoảnh khắc ngắn, nào có đáng gì?

Cô chính là ốc đảo và những rung động ít nhiều trong hai năm đó.

Chu Tiểu Bắc vỗ vai Giang Nam, thoải mái trở về trường học ở Urumqi, cũng trở về với quỹ đạo cuộc sống quen thuộc của mình, mỗi ngày ngoài đánh vật với các loại phòng thí nghiệm lại chơi đùa vô hại với bạn bè mới, cuộc sống quay đều như một cối xay gió. Một năm sau, cô nhận được thiệp báo hỉ của Giang Nam, anh và cô gái dân tộc Duy của anh cuối cùng đã mặc kệ tất cả tu thành chính quả, Chu Tiểu Bắc dùng số tiền trợ cấp hơn nửa năm của mình kịp đến chúc mừng mới biết con gái hai người đã đầy tháng.

Đó là lần đầu tiên Tiểu Bắc nhìn thấy cô dâu của lòng Giang Nam, tên cô là Khảm Man Nhĩ. Khảm Man Nhĩ trong tiếng Duy có nghĩa là "ánh trăng", ngay đến một người vẫn luôn tự tin về vóc dáng như Chu Tiểu Bắc cũng phải thừa nhận, khuôn mặt cô sáng trong hệt ánh trăng. Thật đúng như Giang Nam đã nói, cô có một đôi mắt như mơ.

Sự ra đời của thành viên mới khiến cả hai bên gia đình không còn cách nào ngăn cản tình yêu của Giang Nam và Khảm Man Nhĩ nữa, hai người đã được ở bên nhau, câu chuyện tình yêu đầy trắc trở này đã có một cái kết mỹ mãn. Thế nhưng, đêm đốt lửa trại chúc mừng ngày họ chính thức kết hôn lại không có quá nhiều khách đến chúc mừng, bữa tiệc nhanh chóng tàn cuộc, ngoài cặp tân nương tân lang đang ôm đứa con nhỏ trong lòng, chỉ còn lại Chu Tiểu Bắc trơ trọi một mình.

Về sau Chu Tiểu Bắc mới biết hai người để được ở cùng nhau đã phải trả một cái giá rất đắt. Bên bố mẹ Giang Nam tạm thời không nhắc tới, người nhà Khảm Man Nhĩ tuy đã coi như không còn cản trở nữa nhưng điều này không có nghĩa từ sâu thẳm họ đã tiếp nhận Giang Nam. Dù cho Giang Nam có vì Khảm Man Nhĩ mà thay đổi chính mình thì vẫn cứ không được. Sau khi Khảm Man Nhĩ về sống cùng Giang Nam, cả gia tộc và tất cả bạn bè đều xa lánh cô, bọn họ không còn mời cô tới tham gia bất kỳ hoạt động hay buổi tụ họp nào. Khi họ vỗ tay, cùng hát những bài hát của dân tộc mình, tất cả đều chẳng còn liên quan đến Khảm Man Nhĩ nữa, cô đã bị những người cô quan tâm bỏ rơi hoàn toàn, như thể trước nay cô chưa từng xuất hiện. Cô dần dần nhận ra ngoài người đã trở thành chồng cô - Giang Nam và đứa con mới chào đời, bên cạnh cô về sau sẽ chẳng còn ai nữa.

Để thoát khỏi tình thế khó xử này, năm thứ hai sau khi kết hôn, nhân cơ hội thuyên chuyển công tác, Giang Nam đưa vợ con đến một thành phố gần đó sinh sống. Ở đó người Hán đông hơn, tiếng Hán của Khảm Man Nhĩ nói không được tốt, thêm vào đó trước kia ở nhà không được đi học nhiều, cô không tìm được việc làm thích hợp nên chỉ có thể ở nhà trông con. Công việc của Giang Nam càng ngày càng bận, khác biệt giữa hai người không ngừng mở rộng, đôi vợ chồng cũng dần dần có những cuộc cãi vã. Khảm Man Nhĩ như người một mình tuyệt vọng đứng trên hoang đảo, cô ngày một héo mòn.

Khi Tiểu Bổn Bổn cũng không giải quyết nổi những rối bời của Chu Tiểu Bắc, cô từng đem những bí mật này kể cho một người bạn thông minh nhất của cô là Nguyễn Nguyễn. Nguyễn Nguyễn nói, cũng như giữa con đường bằng phẳng và con đường gập ghềnh, có một số người sẽ chọn cái thứ hai, bởi họ nghĩ rằng tình yêu cần vượt qua chông gai mới là tình yêu chân chính.

Nhưng tình yêu chân chính cũng phải khuất phục trước quá nhiều gập ghềnh.

Năm thứ hai sau khi Chu Tiểu Bắc thi lên tiến sĩ, Khảm Man Nhĩ u uất lâu ngày chết vì ung thư dạ dày. Chu Tiểu Bắc đã từng đi thăm cô vì không yên tâm về Giang Nam. Ánh trăng sáng trong ngày xưa trước khi lâm chung chỉ còn như một gốc rạ khô, nhưng khi Giang Nam ôm con nhìn cô, ánh mắt anh như thể đang nhìn thấy dáng vẻ đẹp nhất của vợ.

Khảm Man Nhĩ trước khi lâm chung giữ chặt lấy tay Giang Nam không chịu buông. Cô rất thích gọi Giang Nam bằng cái tên "Ngải Lý Phủ A ka", "A ka" trong tiếng Duy là cách gọi thân mật của cô gái dành cho người yêu, còn "Ngải Lý Phủ" là tên dân tộc Duy cô đặt cho Giang Nam. Lúc đó Chu Tiểu Bắc đã ở Tân Cương được hơn ba năm, cũng hiểu biết đôi chút về phong tục tập quán nơi đây. Nếu như Giang Nam là Ngải Lý Phủ, vậy Khảm Man Nhĩ nhất định tự coi mình là Trại Nãi Mỗ. Câu chuyện tình yêu của họ được lưu truyền đời đời trong dân tộc Duy bằng các làn điệu dân ca, ngay đến Đao Lang 5 cũng biết hát:

Từ nhỏ đã cùng nàng thề hẹn thanh mai trúc mã dưới núi trời

Hai ta vốn là những người hạnh phúc nhất dưới bầu trời này

Trại Nãi Mỗ nàng là bông hoa lựu đẹp nhất trong các loài hoa

Ngải Lý Phủ ta lại là a ka cô độc trên Bác Cách Đạt

Tiếng hát réo rắt hàng đêm đều bầu bạn cùng nàng

Tiếng đàn của ta lại trôi dạt nơi Bác Cách Đạt xa xôi

Vì tình yêu mà ta tha hương nơi cuối trời

Kiếp này nào được cùng nàng chung sống thành thần thoại

Tiểu Bắc còn nhớ, Ngải Lý Phủ và Trại Nãi Mỗ trong câu chuyện trèo đèo lội suối vượt qua bao gian khó nhưng cuối cùng vẫn không được hưởng hạnh phúc, trong hiện thực Giang Nam và Khảm Man Nhĩ không phải cũng vậy sao?

Sau khi Khảm Man Nhĩ chết, Chu Tiểu Bắc túc trực bên Giang Nam gần nửa tháng, chăm lo cho cuộc sống gia đình của anh và đứa bé, cho đến khi Giang Nam, người trước sau chưa hề rơi một giọt nước mắt nói với cô: "Tiểu Bắc, cậu đi đi."

Tiểu Bắc nói: "Cậu nghĩ mình muốn thấy cái bộ dạng chết giẫm của cậu đấy à? Nhưng mình không thể để cậu chết như thế ở đây được."

Giang Nam ôm con gái lắc đầu, "Mình sẽ không chết đâu. Tiểu Bắc, đừng vì mình mà lỡ dở. Tìm một người tốt rồi kết hôn đi."

Mọi người đều nói con trẻ không thể không có mẹ, anh thật sự nghe theo sắp xếp của gia đình một năm sau bắt đầu không ngừng đi xem mặt. Chu Tiểu Bắc không thể không tiếp nhận một hiện thực, dù cô có nghiêm túc nghĩ đến tính khả thi của việc bất chấp nguy hiểm bị mẹ đánh chết đi làm mẹ kế, thì trên thực tế, Giang Nam đã cân nhắc rất nhiều cô gái trong các buổi xem mặt nhưng trước sau vẫn không hề cân nhắc đến cô, dù cho cô từng là ốc đảo và những rung động hai năm trời của anh.

Anh từng nói: "Tiểu Bắc, cậu quá tốt, vì vậy mình không thể giữ cậu. Một nữ tiến sĩ trẻ trung xinh đẹp như cậu hoàn toàn không cần phải ở bên một gã đàn ông tầm thường góa vợ. Mình sợ một ngày cậu sẽ phát hiện thực ra mình còn xa mới được tốt đẹp như trong tưởng tượng của cậu."

Cô thật sự mong có ngày như anh nói, nhưng trước sau đều không có cơ hội. Anh luôn nói cô tốt, nhưng một Chu Tiểu Bắc tốt như vậy, vì sao anh lại không cần?

Lấy bằng tiến sĩ xong, Chu Tiểu Bắc trở lại thành phố G như mong muốn của anh, chính sách "cao áp" của mẹ khiến cô kinh hãi run sợ, bạn bè xung quanh nô nức gả thành phu nhân người ta, đừng nói cô bạn láng giềng Đại Nựu đã được như ước nguyện gả cho con trai chú Vương, ngay đến Trịnh Vy như thế cũng đã trở thành mẹ trẻ con rồi. Tiểu Bắc bắt đầu chăm chỉ đi tìm "người tốt" để có thể gả phắt mình đi. Cô từng có đối tượng tốt để kết hôn, rồi lại không có, cũng chỉ là chuyện trong chớp mắt.

Sau khi ngả bài với người bạn trai kiểm sát viên vẫn còn hình bóng người khác trong tim, cũng đúng lúc con gái A Cổ Y của Giang Nam bị một trận ốm nặng, phần vì muốn trốn tránh mớ cảm xúc hỗn loạn ở đây, phần vì lo cho Giang Nam, Chu Tiểu Bắc trở lại Tân Cương một lần nữa, lần này đã ở là ở đến hơn nửa năm. Cô chứng kiến bệnh của A Cổ Y bình phục từng chút một, trước khi xuất viện không lâu, A Cổ Y tự quyết định gọi dì Chu Tiểu Bắc là "mẹ".

Một người nói đến chuyện cười tục mặt vẫn không biến sắc như Chu Tiểu Bắc trước tiếng gọi "mẹ" ấy bỗng đỏ ửng mặt, Giang Nam bên cạnh như đang có suy tư, cũng không lên tiếng ngăn chặn. Năm đó trước khi Chu Tiểu Bắc quay lại thành phố G, anh đi xem mặt hết đám này đến đám khác cũng chỉ là vì muốn A Cổ Y bé nhỏ có một người mẹ. Điều kiện của anh không tồi, dù góa vợ lại đèo bòng một đứa con nhưng cũng có không ít cô gái đồng ý lấy anh, thế nhưng đến tận khi Tiểu Bắc trở lại lần nữa, bên cạnh anh vẫn chưa có thêm một người phụ nữ nào.

Trên đường từ viện về nhà, A Cổ Y ngủ thiếp đi, Giang Nam im lặng rất lâu, cuối cùng anh thốt ra một câu: "Tiểu Bắc, cậu có muốn làm mẹ A Cổ Y không?"

Chu Tiểu Bắc đã đợi ám thị này không dưới mười năm, cô ngỡ rằng mình sẽ cảm động đến rơi nước mắt, nhưng không, cô chỉ lặng người một lúc rồi đưa ra câu trả lời của mình.

"Xin lỗi cậu, Giang Nam, mình không muốn."

Cô thà như lời Trịnh Vy nói, đợi đến ngày tóc bạc phau phau, cô và Giang Nam gặp nhau trong đại học người già, hai người còng lưng cùng đánh bóng bàn, chưa biết chừng lúc đó Giang Nam sẽ yêu Chu Tiểu Bắc, lúc đó cô nhất định sẽ cưa sừng làm nghé gả cho anh, chứ không phải bây giờ, gật gật đầu, đi làm mẹ A Cổ Y.

Lần này từ biệt Giang Nam và A Cổ Y, Chu Tiểu Bắc trở lại Đông Bắc, ở đó tuy có mẹ bịt tai mắng cô không được tích sự gì, nhưng đó cũng là người mẹ cô có thể nũng nịu vòi vĩnh. Mẹ cô vội vàng nhảy ra ôm chầm lấy con gái đang rơm rớm nước mắt, bố cô còn chưa hết bàng hoàng bóc kẹo cho con. Chu Tiểu Bắc ngậm viên kẹo sữa thỏ trắng trong miệng, vẫn là vị cô thích. Nghĩ lại thì thực ra có một số chuyện chẳng có gì to tát.

Định thần lại, cô viển vông nhớ đến trước khi rời khỏi thành phố G, một nam sinh cô hướng dẫn trong phòng thí nghiệm lưu luyến hỏi cô: "Sư tỷ, bao giờ chị quay lại?" Lúc đó Chu Tiểu Bắc xảo quyệt bắt nạt cậu bé, cô khoác vai cậu làm một vẻ mặt đau khổ quá mức, "Làm sao, chú sẽ nhớ chị à? Hai ta không có khả năng đâu…"

Cậu bé mới học năm tư bỗng nhiên đỏ mặt lắp bắp truy hỏi: "Vì… vì sao…"

Nghĩ đến đây Chu Tiểu Bắc bất giác muốn ngửa cổ lên trời cười ha ha. Sợ gì chứ, đường vẫn còn dài lắm, bao nhiêu các thanh thiếu niên trẻ trung răng trắng môi hồng đang đợi cô đến ngó ngàng.

Mấy hôm sau, cô đang sắp xếp hành lý thì nhận được điện thoại của Trịnh Vy, nghe kể chuyện vừa xảy ra giữa cô và Giang Nam, Trịnh Vy càng sốt ruột chỉ muốn nhảy dựng lên, "Con lợn Bắc, cậu ngốc quá mất thôi, Hàn Thuật một miếng thịt ngon như vậy cậu cũng có thể để anh ấy đi, Giang Nam người ta khó khăn lắm mới mở miệng, đây không phải chuyện cậu vẫn đợi bao lâu nay ư? Rốt cuộc cậu muốn làm gì? Bảo cậu kiếm một người đàn ông mà khó thế sao?"

Chu Tiểu Bắc cười hì hì, thực ra chuyện này nói dễ cũng không dễ, nói khó cũng không khó.

Rất nhiều người đều nói, chỉ cần người phụ nữ đồng ý chín bỏ làm mười, rất nhiều người có thể cùng cô nắm tay đi qua một đời hạnh phúc, cuộc đời bản thân nó vốn đã là hết sự thỏa hiệp này đến sự thỏa hiệp khác, bao nhiêu người đều sống như vậy cả. Tiểu Bắc cũng biết, nhưng điều này có liên can gì đến cô, người khác là người khác, bọn họ đều không phải Chu Tiểu Bắc.

--------------------------------

1 "Nhớ cảnh Giang Nam" - Bạch Cư Dị (theo Đại cương Triết học Trung Quốc / Các từ gia đời Đường - Nguyễn Hiến Lê)

2 "Ức Giang Nam" - Hoàng Phủ Tùng (Nam Long dịch)

3 "Người người đều nói Giang Nam đẹp" - Vi Trang.

4 Hay còn gọi là Nasreddin Afandi, là một nhân vật có nhiều giai thoại hài hước nổi tiếng ở vùng Trung Đông, Trung Á, sống trong khoảng thế kỷ XII - XIII, quốc tịch của ông đến nay vẫn chưa được nghiên cứu rõ ràng, nhưng người dân tộc Duy Ngô Nhĩ cho rằng ông sinh tại Ca Thập, Tân Cương, Trung Quốc vào thế kỷ XII.

5 Nam ca sĩ Trung Quốc có nghệ danh giống tên một tộc người sống tách riêng trong thung lũng Tháp Lý Mộc thời cổ.