au đây là câu chuyện đòi Ketut Liyer gần đúng như những gì ông kể:

“Gia đình tôi làm nghề thầy mo đã chín thế hệ rồi. Bố tôi, ông tôi, ông cố tôi, tất cả họ đều là thầy mo. Tất cả họ đều muốn tôi làm thầy mo vì họ thấy tôi có ánh sáng. Họ thấy tôi đẹp đẽ và thông minh. Nhưng tôi không muốn làm một thầy mo. Học nhiều quá! Thông tin nhiều quá! Và tôi không tin tưởng một ông thầy mo! Tôi muốn làm một họa sĩ! Tôi muốn làm một nghệ sĩ! Tôi rất có tài này.

“Khi còn trẻ, tôi gặp một người Mỹ, rất giàu, có lẽ cũng là một người thành phố New York như cô. Ông ta thích tranh tôi. Ông ta muốn mua bức tranh lớn của tôi, có lẽ rộng khoảng một mét vuông, và trả rất nhiều tiền. Đủ tiền để giàu có. Nên tôi bắt đầu vẽ bức tranh này cho ông ta. Mỗi ngày tôi vẽ, vẽ, vẽ. Ngay cả ban đêm tôi cũng vẽ. Vào thơi đó, đã lâu rồi, không có bóng đèn điện như ngày nay, nên tôi có một cái đèn dầu. Đèn dầu, cô hiểu không? Đèn bơm, phải bơm dầu lên. Và mỗi đêm tôi vẽ tranh dưới đèn dầu.

“Một đêm, đèn dầu tắt, nên tôi bơm, bơm, bơm và nó nổ! Khiến cánh tay tôi bốc cháy! Tôi đi bệnh viện trong một tháng với cánh tay bị cháy, nó nhiễm trùng. Nhiễm trùng lên tới tim tôi. Bác sĩ nói tôi phải đi Singapore để cắt tay, tức là làm thủ thuật cắt chi. Tôi chẳng khoái chuyện này. Nhưng bác sĩ nói tôi phải đi Singapore phẫu thuật cắt tay ra. Tôi bảo ông ta – tôi phải về quê đã.

“Tối đó ở làng, tôi có một giấc mơ. Bố, ông, ông cố - trong giấc mơ tất cả họ cùng hiện ra ở nhà tôi và chỉ tôi cách làm sao chữa lành cánh tay. Họ bảo tôi làm nước ép từ nghệ và gỗ đàn hương. Đắp nước này lên chỗ cháy. Rồi làm bột từ nghệ và gỗ đàn hương. Chà bột này lên chỗ cháy. Họ bảo tôi phải làm vậy, thì tôi sẽ không mất cánh tay. Giấc mơ mới thật làm sao, như họ ở trong nhà với tôi, tất cả họ cùng nhau.

“Tôi tỉnh dậy. Tôi không biết phải làm gì, vì đôi khi những giấc mơ chỉ là đùa, cô hiểu không? Nhưng rồi tôi trở về nhà đắp nước nghệ và đàn hương ép đó lên cánh tay. Và rồi tôi đắp bột nghệ và đàn hương đó lên cánh tay. Cánh tay tôi nhiễm trùng dễ sợ, rất đau, to lên, sưng vù. Nhưng sau khi có nước ép và bột này, trở nên rất mát. Trở nên rất lạnh. Bắt đầu cảm thấy khá hơn. Trong mười ngày, cánh tay tôi ổn. Lành hẳn.

“Vì chuyện đó, tôi bắt đầu tin. Giờ tôi lại có một giấc mơ nữa, có bố, ông, ông cố. Họ nói giờ tôi phải làm thầy mo. Linh hồn tôi, tôi phải dâng cho Thượng Đế. Để làm việc ấy, tôi phải ăn kiêng trong sáu ngày, hiểu không? Không thức ăn, không nước uống. Không rượu. Không điểm tâm. Không dễ. Tôi rất khát vì nhịn. Tôi ra đồng vào buổi sáng, trước lúc mặt trời mọc. Tôi ngồi ngoài đồng lúa há miệng ra hứng nước từ không khí. Cô gọi cái này là gì, nước trong không khí ở đồng lúa vào buổi sáng? Sương? Đúng. Sương. Trong sáu ngày tôi chỉ ăn sương này. Không thức ăn nào khác, chỉ sương này thôi. Vào ngày thứ năm, tôi bất tỉnh. Tôi thấy chỉ toàn một màu vàng khắp nơi. Không, không phải màu vàng – VÀNG RÒNG. Tôi thấy màu vàng ròng khắp nơi, ngay cả trong tôi. Rất sung sướng. Giờ thì tôi hiểu. Màu vàng ròng này là Thượng Đế, cũng ở trong tôi. Cái là Thượng Đế cũng chính là cái bên trong tôi. Thật giống.

“Nên giờ tôi phải làm thầy mo. Giờ tôi phải học các sách y của ông cố. Nhưng cuốn sách này không phải làm bằng giấy, mà bằng lá cọ. Gọi là lontar. Đây là từ điển y khoa toàn thư của Bali. Tôi phải học tất cả các loại cây khác nhau ở Bali. Không dễ. Từng cây một, tôi học tất cả. Tôi học cách chăm sóc mọi người với nhiều vấn đề. Một vấn đề là khi ai đó bệnh thể xác. Tôi chữa bệnh thể xác này bằng các loại cỏ. Một vấn đề nữa là khi một gia đình bị bệnh, khi gia đình cứ luôn lục đục. Tôi giúp chuyện này bằng sự hài hòa, với một bức vẽ ma thuật đặc biệt, cũng nói chuyện để giúp nữa. Để bức vẽ ma thuật trong nhà, sẽ không còn lục đục. Đôi khi người ta bệnh vì yêu, không tìm thấy đám mình đã ưng ý. Đối với người Bali và cả người Tây phương, luôn có rất nhiều rắc rối trong tình yêu, khó tìm người phù hợp. Tôi chữa vấn đề tình yêu bằng thần chú và hình vẽ ma thuật, đem tình yêu đến cho họ. Ngoài ra, tôi học tà thuật, để giúp người ta nếu họ bị tà thuật trù yếm. Bức vẽ ma thuật của tôi, cô để nó trong nhà, sẽ cho cô năng lượng.

“Tôi vẫn muốn làm nghệ sĩ, tôi muốn vẽ tranh khi tôi có thời gian, bán cho mấy phòng tranh. Tranh của tôi, luôn là một loại tranh – lúc Bali còn là một thiên đường, có lẽ một ngàn năm trước. Bức tranh về rừng rậm, muông thú, đàn bà với – từ gì nhỉ? Ngực. Phụ nữ với bộ ngực. Tôi khó tìm ra thời gian để vẽ tranh vì làm thầy mo, nhưng tôi phải làm thầy mo. Đó là nghề của tôi. Đó là sở thích của tôi. Phải giúp người ta nếu không Thượng Đế sẽ nổi giận với tôi. Đôi khi phải đỡ đẻ, làm những nghi lễ cho người chết, những nghi lễ cà răng hay đám cưới. Đôi khi tôi thức dậy lúc 3 giờ sáng và vẽ tranh dưới ánh đèn điện – thời gian duy nhất tôi có thể vẽ tranh cho mình. Tôi thích được một mình vào thời gian này trong ngày, rất tốt để vẽ tranh.

“Tôi làm ma thuật chân chính, không đùa. Tôi luôn luôn nói thật, ngay cả tin xấu. Tôi phải luôn giữ nhân cách tốt trong đời mình, nếu không tôi sẽ xuống địa ngục. Tôi nói tiếng Bali, Indonesia, một chút tiếng Nhật, một chút tiếng Anh, một chút tiếng Hà Lan. Hồi chiến tranh, nhiều người Nhật ở đây. Không tồi lắm đối với tôi – tôi xem tướng tay cho người Nhật, kết bạn với họ. Trước chiến tranh, nhiều người Hà Lan ở đây. Giờ thì nhiều người Tây phương ở đây, tất cả đều nói tiếng Anh. Tiếng Hà Lan của tôi – cô nói sao nhỉ? Cái từ hôm qua cô dạy tôi là gì nhỉ? Han gỉ? Đúng – han gỉ. Tiếng Hà Lan của tôi bị han gỉ. Ha!

“Tôi thuộc đẳng cấp thứ tư ở Bali, đẳng cấp rất thấp như nông dân. Nhưng tôi thấy nhiều người ở đẳng cấp thứ nhất không thông minh được như tôi. Tên tôi là Ketut Liyer. Liyer là tên ông tôi đặt cho khi tôi còn là một cậu bé con. Nghĩa là “ánh sáng rực rỡ”. Đó là tôi.”