gười chết không thể ngồi dậy. Họ không thể rượt theo ta. Họ hoàn toàn không thể cử động. Đúng không? Vậy thì tại sao cái người kia, cái cô mặc váy xanh, lại cử động tay? Ồ, khoan đã. Cô ta không cử động. Tôi ngớ ngẩn quá. Là một con chuột. Một con chuột nâu chui vào trong tay áo làm tay phồng lên.

Nó đang kéo. Cắn. Kéo các miếng thịt và ăn ngấu nghiến. Phù. Tôi thấy dễ chịu hơn rất nhiều. Tôi thấy hạnh phúc. Hạnh phúc tới nỗi tôi bắt đầu bật cười. Như một kẻ điên. Cười nhiều đến mức tôi không dừng lại được. Và rồi tôi thở gấp. Và rồi tôi hét bảo chính mình im mồm và tiếp tục đi trước khi bọn đào mộ tìm thấy tôi ở dưới đây, đang hốt hoảng ở một góc.

Tôi ngửi thấy mùi tử khí trước khi tôi nhìn thấy xác họ nhưng lần này tôi đã sẵn sàng. Tôi có túi quế và vỏ cam của Amadé. Nó giúp cho mùi của chúng đỡ đi một chút. Nhưng còn cảnh tượng thì nó chẳng có ích gì. Có quá nhiều người chết. Hàng trăm. Hàng nghìn. Những thi thể không đầu ở khắp mọi nơi – nhét trong các phòng nhỏ, chất dọc các bức tường.

Robespierre đã giết bao nhiêu người nhỉ? Có lần tôi đi qua họ, tôi dừng lại và chiếu đèn pin lên bản đồ hầm mộ. Tấm bản đồ mà Virgil đã lấy. Tôi nhét nó vào túi ngay trước khi cảnh sát càn quét bãi biển. Tôi đã quên béng nó đi nhưng sáng nay tôi tìm thấy nó khi tôi lục túi tìm Tylenol.

Tôi nhìn bản đồ, rồi hỏi Amadé đường tới hầm mộ – nơi chúng tôi đã từ đó đi ra cùng với bạn anh. Anh bảo tôi nó nằm trong nhà thờ Saint-Marie-Madeleine và bảo tôi đừng để nhìn thấy khi vào trong đó. Tôi ăn thêm một miếng sandwich xúc xích cho bữa sáng, thay đồ, và dọn đồ đạc.

Tôi cám ơn anh đã cho tôi ở nhờ. Anh hầu như chả nghe tôi nói. Tôi cố hỏi anh những câu kiểu như: Anh sinh ra ở đâu? Sao anh không sáng tác cho các rạp hát nữa? Anh trở thành nhà soạn nhạc thiên tài vào lúc nào? Nhưng anh phủi tay bảo tôi đi. Anh vẫn đang nghe cái iPod. Anh chưa bao giờ dừng nghe nó.

Cả đêm qua anh không hề ngủ. Tôi không nỡ lòng nào mà bảo với anh là nó sẽ hết pin trong ngày mai hay ngày kia. Tôi tạm biệt rồi ra đi. Qua các con phố của Paris. Tới nhà thờ. Vào trong mộ và xuống cái đường hầm dài lạnh lẽo dẫn tới hầm mộ. Lúc này tôi chăm chú nhìn bản đồ của Virgil cho tới khi tìm thấy phần chôn Madeleine.

Các nét vẽ của cậu chỉ rằng đường hầm dẫn xuống từ nhà thờ bị chặn. Tôi đoán chắc vài trăm năm nữa nó sẽ bị chặn chứ hôm nay thì nó mở. Tôi đang đứng bên trong. Tôi lần tay trên tường bước đi. Sau khối chặn, đường hầm tiếp tục, tẽ nhánh và phân chia vài lần, chìm dưới dòng sông, rồi dẫn ra bãi biển.

Bản đồ chỉ những lối ra khác dọc theo lối đi, và tôi quyết định sẽ đi thử xem chúng có giúp tôi ra khỏi đây nhanh hơn chút nào không. Tôi không biết làm thế nào mà tất cả những chuyện này xảy ra. Tôi không biết vì sao mình lại ở đây. Tôi không biết vì sao tất cả cảm giác, vẻ ngoài, mùi vị lại thật trong khi hoàn toàn không thể thế được.

Và tôi không quan tâm. Tôi chỉ muốn quay lại nơi trước kia. Bãi biển. Thế kỷ hai mốt. Với Virgil. “Virgil ơi?” giờ tôi gọi lớn. “Này, Virgil, cậu có đó không?” Chỉ có một câu trả lời duy nhất là giọng tôi vọng lại với tôi. Cậu ấy không có ở đây. Tôi chỉ có một mình. Như mọi khi.

Khi ở bên cậu tôi không một mình. Câu này nghe thật ngu xuẩn. Dĩ nhiên tôi không một mình nếu tôi ở với ai đó, nhưng vấn đề là, tôi thường cảm thấy cô đơn nhất khi tôi ở cạnh ai đó. Tôi tiếp tục bước, chiếu đèn pin về phía trước. Dưới này hoàn toàn yên ắng. Tôi nghe tiếng nước nhỏ giọt, chuột kêu chít chít, và tiếng bước chân của tôi – chỉ thế.

Nền đất dốc xuống rồi lên cao. Tôi phải cúi đầu xuống ở nhiều chỗ, men theo mép một cái giếng, trèo qua đất đá từ một bức tường bị đổ. Sau khi lê bước khoảng nửa tiếng đồng hồ, tôi tìm thấy chỗ ra đầu tiên trên bản đồ của Virgil – Saint-Roch – một nhà thờ ở trung tâm của quận St.

Honoré. Tôi nhớ cái tên này trong nhật ký của Alex. Cô xuống và ra khỏi hầm mộ qua Saint-Roch. Tôi trèo lên một cầu thang hẹp cắt vào trong đá vôi. Có một cánh cửa ở trên cùng, một cái lưới sắt được trang trí công phu. Tôi thử kéo tay cầm, nhưng nó bị khóa. Tôi chiếu đèn pin qua các chấn song sắt và khi vượt thoát tầm mắt khỏi các bức tượng, thánh giá, mạng nhện và bụi bặm, tôi thấy nơi đây dẫn tới một phòng kiểu phòng kho.

Tôi dõi mắt tìm bóng đèn điện trên trần, máy hút bụi, hay dấu hiệu nào đó của cuộc sống hiện đại – nhưng không có gì. “Chỉ vì đó là phòng cũ thôi. Chả ai xuống dưới này nữa,” tôi tự nhủ. Và tôi cố tin vào điều đó. Tôi quay lại đường hầm và tiếp tục đi về khu phía Đông.

Thật khó dò tìm. Ở dưới này thực sự rất tối. Virgil vẽ nhiều đường hầm trên bản đồ hơn là số tôi đang nhìn thấy. Nhưng những đường chính đều ở đây và tôi đang đi theo chúng. Tôi suy nghĩ. Tôi hy vọng. Chỉ sau khoảng mười lăm phút, tôi lên tới một phòng tầng hầm dưới Louvre.

Thế này thật hay. Thế nghĩa là tôi vẫn đi về phía Đông và đang hướng tới phía Nam nữa. Tuy nhiên, điều không hay chính là thứ tôi tìm thấy trong phòng đó. Thịt ướp đá. Sữa trong bình, không phải trong hộp giấy. Trứng đựng trong giỏ. Gà chết treo trên trần. Tôi vẫn đang ở thế kỷ mười tám.

Những giọng nói và tiếng bước chân khiến tôi sợ hãi, tôi ra khỏi đó và quay lại đường hầm. Tôi đi một lát. Bên dưới dòng sông. Nước nhỏ xuống tôi suốt quãng đường đi và tôi vấp phải một tử thi. Không phải là nạn nhân của Robespierre, bởi vì người này vẫn còn đầu. Có một cái đèn lồng cạnh đó.

Có lẽ anh ta bị lạc ở dưới này và dùng cạn nến, hoặc mỡ cá voi, hoặc cái khỉ gì cũng được, và bị mất phương hướng rồi hoảng hốt và chết đơn độc trong bóng tối, gào thét khóc lóc và bám lấy các bức tường. Và tôi nhận ra một điều: chuyện đó có thể xảy đến với tôi.

Nếu tôi vấp ngã, làm rơi đèn pin và nó lăn đi đâu mất. Nếu pin chết. Nếu tôi rơi xuống một cái giếng. Ý nghĩ đó suýt nữa khiến tôi quay lại. Nhưng tôi không làm thế. Tôi đang tới gần bãi biển. Tôi sẽ phải quay lại chỗ này khi pin đã yếu hơn. Tôi tiếp tục đi và sau vài phút thì trần thôi nhỏ nước xuống.

Tôi xem bản đồ. Tôi ở phía bên kia của con sông. Nửa đường tới đó rồi. Nhưng nó không ở đó – đường hầm mà tôi muốn. Hay bất cứ đường hầm nào khác. Không có gì ngoài một bức tường, một bức tường đá vôi xám dày cộp. Họ vẫn chưa đào nó. Vẫn chưa bắt đầu khai thác đá ở đây.

Năm nay mới chỉ là năm 1795. Không có đường hầm ở đây. Và trong thời gian tới cũng sẽ chưa có. Đột nhiên tôi mất bình tĩnh. Tôi bắt đầu khóc, gào thét và đá vào bức tường. “Tại sao?” tôi hét lên với nó. “Tại sao?” Tại sao tôi lại ở đây? Tại sao chuyện này lại xảy ra với tôi? Tại sao tôi không thể khiến cho cả chuyến đi tồi tệ này dừng lại? Nó không thể vẫn là phản ứng do thuốc gây ra được.

Tác dụng của thuốc Qwellify giờ này phải tan hết rồi. Nó không thể là một thứ ảo tượng. Ý tôi là, những chuyện này sẽ kéo dài bao lâu đây? Nửa tiếng? Tôi không thể bị điên được. Tôi không thể. Tôi đã sống sót được cho đến lúc này. Tôi đã tìm ra cách kiếm được tiền. Mua thức ăn.

Tìm chỗ trú ngụ. Tôi đã tìm cách quay lại được hầm mộ. Dò tìm đường qua hàng dặm đường hầm trong bóng tối với một cái đèn pin và một cái bản đồ tự vẽ. Một người điên có thể làm tất cả những việc đó ư? “Vậy thì tại sao?” tôi hét lên. “Nói cho tôi biết tại sao!” Nhưng những bức tường, người chết, lũ chuột bọ đều im lặng.

Tôi sụp xuống và ngồi trên mặt đất. Lưng dựa vào tường, vòng tay ôm đầu gối. Tôi muốn đi đến Rue Saint-Jane. Tới nhà của cô Lili và bác G. Ngay bây giờ. Tôi nhớ Virgil. Và quán cà phê Rémy. Tôi cũng nhớ Brooklyn nữa. Và nhà tôi. Và Mabrouk’s Falafel. Tôi nhớ mùi xe buýt thành phố. Cà phê ngon.

Cây cầu sáng bừng lên vào ban đêm. Tôi nhớ mẹ. Và Nathan. Và Vijay. Và Jimmy Shoes. Nhưng tôi không nhớ Arden. Hay Beezie. Hay trường St. Anselm’s. Hay bố tôi. Chuyện đó có nghĩa gì đó. Nó có nghĩa là tôi chưa hoàn toàn tuyệt vọng. Vẫn chưa. Có lẽ là tôi đang hôn mê. Lúc chạy trong đường hầm, tôi bị ngã và đập đầu xuống đất, phải không nhỉ? Có lẽ tôi bị đập nặng đến nỗi tôi bất tỉnh, cảnh sát đã tìm thấy tôi và đưa tôi tới bệnh viện, và rồi lúc này đây, tôi đang nằm trong phòng chăm sóc đặc biệt với hàng triệu các ống gắn vào tôi và tất cả chuyện này chỉ là não tôi đang cố giải khuây với chính nó trong khi tôi nằm bất động trong trạng thái thực vật.

Kỳ quặc thay, cái ý tưởng hôn mê làm tôi thấy vui vẻ. Nó giải thích rất nhiều chuyện – chẳng hạn như tại sao tôi vẫn chưa thoát ra được chuyện này. Tôi ngẩng đầu lên và quệt mũi vào tay áo. Ánh đèn pin rọi xuống một khoảng đất và một con nhện đen đang bò qua. Khi tôi nhìn con nhện, ánh sáng lờ mờ.