ục đích không thể biện hộ cho phương tiện. Đây là một chân lý cũ xưa như Trái đất và đúng cho mọi thứ trên đời: từ chuyện đá bóng, đến việc quản lý giao thông. Tuy nhiên, nếu như không ai có thể tranh cãi về điều này trong bóng đá, thì hình như nó lại bị nghi ngờ trong quản lý giao thông.

Trong bóng đá, mục đích là làm bàn, nhưng không phải bạn muốn đá kiểu gì cũng được. Đá bóng thì phải theo luật. Trong việc quản lý giao thông, vì mục đích bảo đảm trật tự và an toàn giao thông, hình như chúng ta lại đang “làm bàn” bằng một số cách rất đáng băn khoăn. Đáng băn khoăn nhất là lập luận về việc cơ quan hành chính có thể làm “những điều mà pháp luật không cấm”.

Để biện hộ cho việc tịch thu phương tiện giao thông, lập luận được đưa ra tại phiên họp toàn thể của Quốc hội ngày 6 tháng 5 năm 2003 là: “Có luật pháp nào cấm chuyện tịch thu xe? Chẳng có quy định nào cấm hết!” Đúng, không có một văn bản pháp luật nào cấm điều này cả. Thậm chí Pháp lệnh xử lý vi phạm hành chính còn cho phép các quan chức hành chính làm điều này. Tuy nhiên, lập luận về việc chính quyền có thể làm những “điều pháp luật không cấm” là không phù hợp với nguyên tắc cơ bản nhất của pháp quyền. Nguyên tắc cơ bản nhất này khẳng định: “Người dân được làm mọi điều pháp luật không cấm, nhưng các quan chức của công quyền chỉ được phép làm những điều mà pháp luật cho phép”. Pháp luật nước ta cho phép các quan chức hành chính làm rất nhiều điều. Tuy nhiên, những điều có thể làm khi được cho phép chỉ là hữu hạn. Nếu các quan chức hành chính cho rằng có thể làm cả những điều pháp luật không cấm nữa thì quyền năng của họ là vô hạn. Khi quyền năng này bị lạm dụng thì không biết người dân sẽ khốn khó đến mức nào.

Ngoài ra, trong mọi hành vi kể cả hành chính, hành pháp, lập pháp và tư pháp, các cơ quan đều phải quan tâm đến quy định sau đây của Hiến pháp: “Nhà nước bảo hộ quyền sở hữu hợp pháp... của công dân” (Điều 58).

Cuối cùng, bảo đảm trật tự, an toàn giao thông là rất quan trọng. Tuy nhiên, bảo đảm pháp quyền còn quan trọng hơn rất nhiều lần. Chân lý cổ xưa cho thấy: Mục đích cao đẹp phải được triển khai bằng những phương tiện cao đẹp. Không một mục đích cao đẹp nào có thể biện hộ được cho sự lạm quyền.