Books serve to show a man that those original thoughts of his aren't very new after all.

Abraham Lincoln

 
 
 
 
 
Tác giả: Hà Thúc Sinh
Thể loại: Tùy Bút
Biên tập: Bach Ly Bang
Upload bìa: zzz links
Số chương: 73
Phí download: 8 gạo
Nhóm đọc/download: 0 / 1
Số lần đọc/download: 8664 / 108
Cập nhật: 2015-08-12 23:00:35 +0700
Link download: epubePub   PDF A4A4   PDF A5A5   PDF A6A6   - xem thông tin ebook
 
 
 
 
Chương 58
ình như có nợ nần gì từ kiếp trước với con số 17, sau gần hai mươi tiếng đồng hồ bị giam trong phòng, Vĩnh và các bạn được dẫn đi tắm sau khi đã chính thức trở thành một đơn vị của trại tù Hàm Tân dưới tên Đội 17.
Đội trưởng đội 17 dĩ nhiên vẫn là Lê Văn Tầm. Đội phó, thật đáng ngại, lại là một ông chức sắc vốn ở trại này từ mấy năm qua, được "biệt phái" sang làm đội phó đội 17. Ông này tên Đặng Xuân Hùng, cựu thiếu úy cảnh sát "ngụy" và cũng là người gọi Trường Chinh Đặng Xuân Khu bằng chú ruột!
Đội 17 hiện cũng đã được chia ra làm bốn tổ. Vĩnh nằm trong tổ của đội phó kiêm tổ trưởng tổ 4 Đặng Xuân Hùng. Anh Huy và Ý cũng được sắp chung tổ với Vĩnh.
Từ nhà 8 (tức dãy phòng hiện Vĩnh đang ở), cả bọn được dẫn lên hội trường. Nếu tính từ cổng trại vào thì hội trường tọa lạc ngay bên tay phải. Lên tới hội trường, Vĩnh đã nhìn thấy các anh em từ Suối Máu ngồi đầy trên những hàng băng ghế. Ngó quang cảnh hội trường, Vĩnh thấy nơi đây có vẻ "văn minh văn hóa" hơn ba trại trước rất nhiều. Điểm nổi bật là sự ngăn nắp sạch sẽ. Cái gì cũng như có công thức, có quy mô cả. Bỗng dưng Vĩnh nghĩ một cách chua chát rằng Thế Giới Tự Do làm sao ngờ cho được ở Việt Nam ngày nay, trong những vùng rừng sâu như thế này, lại có những trại tù được sắp xếp một cách khoa học, tinh vi đâu vào đấy như nơi đây!
Gặp nhau nơi hội trường, những người từng là bạn nhau gọi nhau ơi ới và liên hệ qua lại rất là linh tinh trước mấy cặp mắt bực bội của mấy ông chức sắc trại. Rồi thì sau đó ít phút, xuất hiện trên sân khấu một ông tù chức sắc người tầm thước, dáng điệu từ tốn. Ông này chính là người mà hôm mới đến, ngồi ngoài cổng trại, Vĩnh đã nhận ra mặt mà không nhớ ra tên. Vĩnh đập trán cái bốp. Đúng rồi. Vĩnh không khỏi reo thầm trong bụng. Anh ta là Hùng, Nguyễn Quốc Hùng, tay làm phú mà theo Vĩnh có thời bảnh nhất miền Nam dưới bút hiệu Thầy Khóa Tư. Hùng còn là dịch giả của bộ sách đồ sộ Hồng Lâu Mộng.
Trên sân khấu Hùng đã bắt đầu lên tiếng. Dù không dùng máy vi âm nhưng hội trường ít người dồn cả lên gần chân sân khấu, nên Vĩnh vẫn nghe rõ mồn một những lời Hùng nói với giọng khá nghiêm khắc và lãnh đạm.
- Thay mặt Ban Giám Thị và thay mặt anh em trong Ban Trật Tự trại Hàm Tân, tôi chào mừng các anh về học tập ở trại này. Như cán bộ trực ban đã nói, khi bước qua cổng trại Hàm Tân tức là các anh đã được cách mạng tạo thêm điều kiện để phấn đấu thêm ba năm nữa trong học tập cải tạo, để phát huy những thành quả đã đạt được trong quá khứ...
Suy nghĩ một lát như để lựa lời, Hùng tiếp. Với chức năng trưởng ban Trật Tự trại, tôi chỉ nhắc nhở anh em làm sao chấp hành nội quy cho tốt, đừng làm cái gì có hại cho đời sống sinh hoạt tập thể. Nếu anh nào ngoan cố vi phạm nội quy, mà các anh sẽ được học nay mai, Ban Trật Tự chúng tôi buộc lòng phải báo cáo lên trên để có biện pháp xử lý. Bây giờ, Ban Giám Thị cho các anh đi tắm. Tôi nhắc nhở trước rằng các anh phải đi theo đội hình từng đội một. Không được rời hàng ngũ. Đội trưởng đội phó, các tổ trưởng tổ phó phải nắm vững tình trạng nhân số đội tổ của mình. Các tổ viên cũng phải cảnh giác những thành phần xấu bên cạnh có thể có những hành động như trốn trại, gây tổn thương đến thành tích phấn đấu chung của cả tập thể. Dứt khoát chỉ tắm nơi quy định. Không được liên hệ với những người cũ trên đường nếu gặp và dù quen biết...
Hùng còn nhắc nhở thêm một lô quy định tạm thời nữa. Và rồi sau cùng, ai cũng thấy vui trong lòng vì biết sẽ được dẫn ra suối tắm. Óc tưởng tượng của mọi người được dịp thả đi xa. Quãng ba trăm người từ Suối Máu lên cứ hàng hai lần lượt rời hội trường. Bước qua cổng trại, tất cả phải đi chậm hẳn lại để Ban Trật Tự và hai thằng công an ngồi chễm trệ trên trạm canh đếm số kiểm tra. Đoàn người được hướng dẫn quẹo trái khi ra khỏi cổng. Tất cả vừa đi vừa nhìn ngắm cảnh vật chung quanh. Ngoài tòa nhà lợp ngói đỏ nằm theo hình chữ U và có lót sân gạch nung, giờ đây bọn tù mới đến còn nhìn thấy một lô trang trại khác nữa tọa lạc về phía phải dọc theo con đường đi xuống suối. Đây là những dãy nhà vách ván, mái tranh, nền đất. Vĩnh đoán chừng những dãy nhà này là chốn ngủ nghê của bọn công an. Đi một lát, nhìn sang cánh trái, dọc theo lớp hàng rào tre gai bên hông trại, ở mút đầu kia, bọn Vĩnh thấy một công trường xây cất đang trong tình trạng kiến tạo. Quanh khu ấy có rất nhiều tù đang lao động. Vì bị những bụi tre cao ngất che khuất nên mọi người khó nhận ra quang cảnh công trường ấy một cách rõ rệt để mà sợ; nhưng gần hơn, cách chỗ đoàn tù đi tắm chừng mươi thước, một số người mình trần trùng trục đang giơ cao những cái búa "tài xồi" to lớn đập xuống những tảng đá trên lề đường...
Vượt qua chỗ đập đá ít bước bắt đầu gặp những thân buông già. Những tiếng ầm ầm bắt đầu vọng tới tai bọn tù. Con đường khởi sự đổ dốc và khi xuống tới cuối con dốc, tất cả đều tự động dừng chân lại tức thì. Dưới ấy, một con suối đang cuồn cuộn chảy. Nơi những khúc quanh, giòng nước tông vào đá xủi bọt trắng và tạo những tiếng động nặng trầm. Hiện nay đang mùa mưa, có lẽ vì thế mà bề rộng con suối khá lớn, phải rộng đến hai mươi thước hoặc hơn. Một cây cầu gỗ khá vững chắc bắc ngang con suối. Vĩnh nhìn sang bờ bên kia. Anh phát hiện ra nhiều nhóm người đang lao động bên đó. Những nhác cuốc giơ lên hạ xuống cho Vĩnh đoán biết bên đó phải là một nông trường. Nhìn mặt trời chiếu chênh chếch, Vĩnh định phương hướng và biết nông trường này nằm về hướng Tây của trại. Cái công trình xây cất ban nãy nằm về hướng Nam. Dãy nhà ngói đỏ hình chữ U nằm về hướng Đông Bắc. Riêng về hướng Đông Vĩnh chưa thể hình dung ra được nơi ấy có cái gì.
Tới bờ suối, một tay trong Ban Trật Tự tập họp tất cả lại và nhắc nhở vài điều phải cẩn trọng trong lúc tắm. Mùa mưa nước lớn rất dễ chết đuối và đã có người chết đuối. Anh ta cũng cho bọn mới đến biết trong rừng buông phía bên kia suối có cọp. Những người lao động trong đội lâm sản đã rất nhiều lần nhìn thấy dấu chân cọp và cả phân cọp. Thế nên, anh ta khuyên đừng ai dại dột mò sang vùng bên kia bờ suối... Rồi thì lệnh cho tắm bắt đầu. Cả ba trăm tù đồng loạt cởi quần áo và phóng xuống suối bất kể nông sâu. Mấy năm nhốt nơi các trại giam thành phố, thấy suối ai cũng muốn được vùng vẫy bơi lội một lúc cho dù có chân đi không muốn nổi vì sức khỏe yếu kém. Vĩnh "khỏa thân" theo bạn bè và phóng mình xuống suối. Trời chiều trong rừng buông vốn đã âm u lạnh, nước suối chảy qua các ghềnh đá còn lạnh hơn; Vĩnh tự biết sức mình, anh tắm vội và là một trong vài người leo lên bờ mặc quần áo sớm nhất. Kiếm một gốc cây ngồi tựa lưng, Vĩnh thả mắt quan sát chung quanh. Nơi một gốc buông gần đấy, Vĩnh thấy một người không xuống suối tắm mà ngồi ủ rũ ngó về phía tòa nhà chữ U. Một thoáng anh ta quay lại và Vĩnh nhận ngay ra anh là Trương Hồng, người bạn tù không hẳn điên cũng không hẳn tỉnh từ dạo còn ở An Dưỡng. Biết có bắt chuyện anh cũng chẳng thèm trả lời, nên Vĩnh lại hướng mắt về phía các bạn dưới suối.
Quả nhiên thiên nhiên làm mọi người trẻ lại. Những mệt mỏi như biến mất hết. Trong một khoảng khắc người ta như quên hẳn đi kiếp người tù tội còn đeo nặng trên vai. Họ bơi, họ cười nói và họ đùa giỡn. Nơi một vũng nước sâu và lặng nhất, Vĩnh để ý thấy một người bơi tới bơi lui một cách say mê. Lối sải của anh ta đẹp và nhẹ của một tay bơi nhà nghề. Khi anh ngừng bơi và leo lên bờ, Vĩnh mới biết anh ta là Tầm, đương kim đội trưởng.
Nơi chân cầu, Vĩnh cũng vừa mới phát hiện ra Phạm Xuân Huy và Nguyễn Văn Ý. Nhìn dáng dấp của Ý, Vĩnh không khỏi không ngạc nhiên. Trông kiểu cách Ý đứng dưới nước và lần mò từng bước trên giòng suối, Vĩnh biết chắc chắn anh là người không biết bơi. Thế tại sao hồi sửa soạn vượt ngục An Dưỡng,Ý không nói ra điều này? Bỗng dưng Vĩnh thấy quý Ý hơn. Tay ấy quả thực có nhiều đức tính của một người đàn ông đích thực: Điềm đạm, can đảm và kín đáo.
Cũng ở dưới một chân cầu khác, Phạm Điểu đang tập cho Vũ Duy Dương bơi. Dương to và khỏe như gấu, nhưng những ngụm nước suối đục ngầu uống phải trong những lúc hụt chân đã khiến mặt mày hắn nhợt nhạt hẳn ra.
Vĩnh đảo mắt quan sát thêm chung quanh. Từ bên kia bờ suối, trên một lối mòn, ba bốn người đang ỳ ạch đẩy một cái xe cải tiến. Theo sau xe đẩy có hai cái bóng áo kaki vàng. Một lúc sau hai cái bóng ấy biến vào một gốc buông lớn. Chiếc xe cải tiến cũng ngừng lại ở đầu cầu. Một người tù rách rưới đứng ngay đầu cầu bên kia nói lớn xuống suối.
- Nè! Mấy đội trưởng đâu? Cho anh em lên bờ mặc quần áo lẹ lẹ lên. Nữ cán bộ ra lệnh đó. Giờ này còn là giờ lao động sao tắm truồng sấp lượt vậy? Cản trở lối đi lại của nữ cán bộ.
Nghe câu hò hét đó, anh chàng Trật Tự 1 ngồi chơi trên bờ suối chợt đứng ngay lên. Anh ta hét ầm ỷ.
- Lên bờ hết! Chấm dứt tắm! Mặc quần áo nhanh lên! Cho các anh ba phút!
Dưới suối đã có người bò lên. Có nhiều tiếng xầm xì bàn tán.
- Ủa! Ở đây có nữ công an nữa ta?
- Kệ mẹ nó! Mình cứ tắm xem nó làm gì?
- Thích ngó thấy mẹ còn bày đặt láu cáu.
- ĐM. tụi nó "hộ lý" không hà! Làm bộ làm tàng cho có!
Anh chàng Trật Tự thấy bọn tù mới đến còn lắm kẻ nhì nhằng dưới suối, anh ta cáu chửi um sùm. Có lúc anh lượm mấy quả buông ném sang những người còn bơi nơi bờ suối bên kia. Anh hét.
- ĐM. mấy cha không lên tui xin lệnh cùm mấy cha ráng chịu!
Mặc cho tay Trật Tự chửi rủa đe dọa, phải mười phút sau bọn tù mới kéo hết lên bờ và mặc quần áo vào người. Bên kia bờ suối, như đã được thông báo, hai mụ nữ công an rời khỏi gốc buông và tiến tới đầu cầu lù lù như hai con gấu. Chúng lầm lũi tiến lên cầu và đi thẳng một lèo sang bên này bờ suối. Khi thấy có nhiều tên tù đang chiếu những cặp mắt "ăn tươi nuốt sống" vào hai cái tấm thân nở nang quá độ của mình, hai ả nhăn mặt bực bội nhưng vẫn thẳng bước về phía dãy nhà tranh vách ván. Trên cầu bây giờ tới lượt ba ông tù đẩy xe cải tiến chở đầy bí ngô qua suối. Cầu ván như chòng chành dưới sức nặng của cái xe. Xe chưa qua hết cầu Vĩnh lại thấy đầu cầu bên kia lần lượt xuất hiện rất nhiều người. Họ đi từng cặp một để gánh những sọt rau muống và củ cải nặng trĩu. Nhìn những đòn tre cong lại dưới sức nặng ước tính cả tạ của các sọt rau, Vĩnh thấy lạnh mình. Ở đây sao anh em tù lại có thể gánh nặng đến thế? Rồi thì lần lượt, những người gánh rau cũng qua cầu hết và họ ì ạch đi về phía vuông sân lót gạch.
Những đội tù mới đến đã chấm dứt buổi tắm. Lúc này trời cũng đã phải bốn giờ chiều. Anh chàng trong Ban Trật Tự cho so hàng. Anh cằn nhằn một lúc về chuyện ồn ào thái quá dưới suối, chuyện không tuân lệnh lên bờ mặc quần áo thật nhanh khi có nữ cán bộ đi qua. Anh răn đe.
- Ở đây, ngoài những hình phạt có ghi trong nội quy, còn nhiều loại hình phạt khác mà các anh coi chừng sẽ vướng phải. Các cán bộ quản giáo có thể cấm tắm trong nhiều ngày...
Trên đường trở về sau buổi tắm suối đầu tiên ở trại Hàm Tân, Vĩnh đồng ý hoàn toàn với sự nhận xét của Ý.
- Trại này tháp cánh cũng khó bay thoát. Nó nằm dưới đáy một lòng chảo. Bắc giáp quốc lộ. Một vòng bán nguyệt ôm lấy đường kính quốc lộ đều là rừng buông già. Kiểu này gay lắm!
Buổi lãnh cơm chiều nay không như hôm qua phải kêu gọi người tình nguyện, tổ 1 trực đã tự động cắt năm người xuống bếp khi kẻng báo phát cơm vang lên vào lúc năm rưỡi. Có lẽ đây là những bữa đầu đi lãnh cơm, nên đội phó Hùng cũng lẽo đẽo đi theo để hướng dẫn. Nhìn thấy Điểu nằm trong bán tổ đi lãnh cơm, Vĩnh vội chạy theo nói nhỏ.
- Điểu! Để tao đi lãnh cơm cho. Xem có ai bà con dưới đó không.
Điểu chưa kịp trả lời thì một người trong đám đã vui vẻ lên tiếng.
- Thêm một tay khênh đỡ mệt chứ gì. Nhào vô!
Thế là Vĩnh được nhập bán tổ đi nhận cơm để có dịp quan sát một vòng nhà bếp. Nhà bếp tập thể của trại Hàm Tân cũng quy mô hơn tất cả các trại cũ. Nó nằm gần hội trường và chiếm một vị trí khá rộng rãi. Điều hành nhà bếp có nguyên một đội anh nuôi 40 người. Ông trưởng bếp hiện tại, theo Đặng Xuân Hùng cho biết, là một nhân vật Chiêu Hồi khá nổi tiếng trước kia: Huỳnh Cự 2.
Vĩnh đứng ngó Huỳnh Cự. Anh ta có nước da xậm màu, to con và trên lưng có một vết sẹo dài...
Hùng còn cho đám Vĩnh biết bếp tập thể hiện nay đang nuôi gần 1.600 tù kể cả những người mới đến.
Trong lúc đợi lãnh phần ăn, Hùng còn nói thêm.
- Các anh trước ở quân quản hả? Tôi cũng vậy. Hùng suy nghĩ tí chút như tìm lời. Ở quân quản dù sao tập thể cũng tương đối thống nhất. Ở đây thập cẩm! Chính trị gia có, văn nghệ sỹ có, các đấng phụ mẫu chi dân có (chỉ những công chức xuất thân Quốc Gia Hành Chánh), sỹ quan có, chiêu hồi có, cảnh sát như tôi có, tù vượt biên bị bắt lại có, và ngay thứ đâm cha chém chú cũng có! Tôi muốn nói đến bọn hình sự. Phiền toái lắm!
Trong câu chuyện làm quen, Hùng còn cho bọn Vĩnh biết trại Hàm Tân hiện còn một phân trại nữa, đó là phân trại B. Phân trại B ở về phía bên kia con suối và cách suối một cây số đường rừng. Trong ấy hiện chỉ có chừng hơn trăm tù. Họ là những người, theo sự đánh giá của cán bộ, không nguy hiểm, cho sang đó canh tác và xây dựng cơ sở doanh trại mới. Trong tương lai, phân trại B cũng sẽ lớn như phân trại A là nơi mình đang ở. Tuy nhiên, một sự tiết lộ khác của Hùng làm bọn Vĩnh không khỏi bận tâm. Hùng nói. Khi nãy đi tắm các anh có thấy những dãy nhà đang xây về hướng Nam không? Rồi đây, theo lời các cán bộ, chúng ta đều "được" ở nhà xây tử tế...
Bọn Vĩnh chỉ đứng yên nghe. Một lúc sau Hùng hỏi khẽ mọi người. Mấy anh có biết gì về anh Tầm không?
Một người hỏi lại.
- Tầm nào?
- Thì anh đội trưởng của mình ấy.
Nghe Hùng hỏi, quả thực Vĩnh hơi gờm gờm. Đây là một lối điều tra có kỹ thuật cao, hay chỉ là một câu hỏi vô tình xảy ra giữa những người đồng hội đồng thuyền?
Dù sao câu hỏi của Hùng không được ai trả lời. Và khi thấy anh em đều ơ hờ trước câu hỏi cả mình. Hùng vui vẻ nói. Đội mình chắc sẽ khá. Theo kinh nghiệm của tôi, cứ đội nào có cái đầu tầu to con, khỏe mạnh là thế nào cũng lập thành tích cao trong lao động. Anh Tầm có thân hình đẹp đấy chứ! Nghe anh ấy nói anh ấy là hạ sỹ nhất người nhái. Hùng nhún vai. Chà! Người nhái coi vậy mà dữ lắm nha! Trước đây tôi nghe nói để trở thành người nhái phải tập luyện cực khổ lắm. Muốn ra trường phải trải qua một đoạn đường thật gian khổ, chẳng hạn phải lặn ngụp chui lòn sao cho qua được cái hệ thống cống của thành phố Sài Gòn. Nói tới đây Hùng bỗng quay sang Vĩnh, hỏi khơi khơi. Đúng không anh Vĩnh? Hình như anh là hải quân mà?
Kể từ giây phút đó dù hồn có mây gió đến đâu, Vĩnh cũng bắt đầu ớn nhợn ông tổ trưởng kiêm đội phó của mình. Mới chân ướt chân ráo đến đây, mới gặp nhau chưa quá nửa ngày, vì đâu mà ông đội phó đã thông suốt tiểu sử của các đội viên, tổ viên của mình nhanh và tài đến thế?
Trên con đường khênh cơm khênh rau về phòng, băng qua vuông sân rộng giờ đầy người qua lại, Vĩnh vừa đi vừa cố gắng hết sức để tìm xem có người nào quen biết hay không. Thế nhưng trong cái đám người rách rưới, lù đù, đang đi tới đi lui ngoài sân trại chờ giờ phát cơm ấy, Vĩnh chưa nhận ra được một người nào từng quen biết cả.
Mấy tháng qua trại Suối Máu liên tiếp cho tù ăn mỗi bữa một cục bột, bữa ăn đầu nơi trại mới được ăn Bo Bo trở lại bỗng nhiên thấy ngon miệng. Tuy nhiên ngon miệng là đối với những người còn hai hàm răng tốt, riêng với Vĩnh, dù tuổi mới trên ba mươi nhưng qua ba năm tù đã mất đi bốn cái răng hàm và một răng nanh, do đó anh nhìn bát bo bo còn nguyên mày mà ngao ngán.Vừa lúc đó anh Huy và Ý đã khênh vào một nồi mì vật nấu với tôm khô. Vĩnh, Dương và Điểu đều xúm cả lại nhưng chưa ai kịp múc ra bát thì kẻng điểm danh chiều đã vang rền ngoài sân trại. Diễn tiến này bọn Vĩnh đã biết từ chiều hôm qua. Lúc ấy bọn anh đang còn bị nhốt kín trong phòng, nhưng nằm nhìn ra ngoài sân, Vĩnh và các bạn đã hiểu rằng ở đây, tất cả đều trở về từ hiện trường lao động muộn nhất là năm rưỡi chiều. Tù được nhận phần ăn, được cho phép nửa tiếng nấu nướng nơi những cái ông Táo bắc nơi vuông sân đàng sau mỗi phòng. Khi tiếng kẻng 6 rưỡi vang lên, đám Trật Tự túa vào các khu hò hét bắt tắt lửa để sửa soạn tập họp điểm danh. Sau khi giám thị trực đến từng khu nhận báo cáo nhân số, giám thị và trật tự đứng kiểm soát từng cặp hàng hai lần lượt chui vào "chuồng". Khi cặp cuối cùng bước qua ngưỡng cửa, Trật Tự sẽ đóng ngay và khóa chặt phía bên ngoài. Đến lúc này bọn tù mới bắt đầu thoải mái ngồi ăn uống với nhau dưới một ánh điện tù mù.
Vĩnh ngồi ăn và lắng nghe những nhóm anh em bên cạnh vừa ăn vừa trò chuyện. Nằm gần chỗ Vĩnh có một số anh em còn rất trẻ tuổi. Họ ăn uống thật nhanh và kéo mấy cây guitar tự chế ra hòa nhạc với nhau. Nghe họ chơi nhạc trẻ thật nhuyễn, Vĩnh đoán biết đám này hẳn đã phải ở với nhau lâu ngày trên Suối Máu. Một cái đầu từ dưới chợt trồi lên tầng trên, chỗ mấy người hòa nhạc, cự nự.
- Mấy cha đừng chơi nhạc vàng chứ. Kẹt cho tui lắm nghe!
Một giọng phát ra từ đám người hòa nhạc.
- Nhạc vàng hồi nào? Đỏ au không thấy sao?
Người đứng bên dưới đã ló hẳn mặt lên tầng trên, Vĩnh nhận ra anh ta là Tầm. Câu nói kế tiếp của Tầm làm nhiều người chung quanh đều cảm thấy bất bình.
- ĐM. nói đàng hoàng không nghe tui oánh à...
Có một anh bạn trẻ rất cao, người chơi guitar solo trong đám, chợt hầm hầm buông đàn tính đứng dậy. Tuy nhiên mấy người bạn vội níu anh ta ngồi xuống.
- Đừng nóng mày Hòa. Điều nghiên kỹ đã mày. Dù không tấp thôi. Tấp ăn trùm mới tấp.
Bây giờ Vĩnh đã biết đám anh em trẻ ấy thuộc gia đình Dù.
--------------------------------
1 Ban Trật Tự: để áp dụng triệt để chính sách dùng tù cai trị tù, nơi các trại giam dưới chế độ công an, bọn cai tù đã lập ra một ban đặc biệt gọi là Ban Trật Tự. Ban này gồm những tù nhân được chọn lọc, được hưởng nhiều ưu tiên và đặc biệt được tự do lai vãng bất cứ chỗ nào trong phạm vi trại. Họ không phải lao động, đêm ngủ không bị khóa cửa phòng; nếu lập nhiều thành tích sẽ được đi phép thăm gia đình. Nhiệm vụ chính của họ là kiểm soát, đôn đốc, o ép anh em về nhiều mặt trong đời sống tù; đặc biệt họ thiết lập hệ thống ăng ten ở tất cả các đội các nhà...
2 Trước năm 1975 Huỳnh Cự làm việc tại Bộ Chiêu Hồi của chính phủ VNCH. Khi ra chiêu hồi anh khai mang quân hàm trung tá của cộng sản. Sau 30 tháng Tư năm 75, Cự bị bắt giam như tất cả các anh em chiêu hồi khác. Khi ở Hàm Tân, có lần bị giam cùng phòng với Cự, Vĩnh thấy cái nhãn dán nơi đầu chỗ năm của Cự đề hàng chữ Huỳnh Cự, cựu trung úy mà không phải là cựu trung tá.
Đại Học Máu Đại Học Máu - Hà Thúc Sinh Đại Học Máu