âm Gộc đến với đơn vị, hoàn toàn như một chiến sĩ tình nguyện.

Cuối mùa mưa 1970, suốt tuyến Trường Sơn sôi nổi vận chuyển, chuẩn bị chiến dịch. Kho K21 hoạt động suốt ngày đêm, xếp hàng cho các đội gùi thồ và ba thớt voi lien tục vượt đường dốc, rót hàng cho các đơn vị sát địch. Một đêm đã khuya khi các chiến sĩ coi kho xong kế hoạch ngày, sửa soạn đi nghỉ, thì bỗng nghe tiếng rừng động. Một chú lính trẻ, ngó ra ngoài của hang, rồi hốt hoảng lùi vào, đôi mắt khiếp hãi:

- Eo ơi! Ông Vâm, ông Vâm Gộc. Kinh quá!

Mọi người nhìn ra. Một thớt voi lớn chưa từng thấy, đen sì như quả núi đá, sừng sững đứng đó, đôi tai rách bươm. Đôi ngà trắng muốt, mắt lấp lánh tinh quái… không biết nó định gây sự gì đây.

Nhưng không, thớt voi đứng im, gật gật, rồi nằm phục, lim dim mắt. Đơn vị đem cho lương khô, đường phèn. Nó nhận, ăn ngay, rất tin cậy. Chắc là con voi này từ buôn nào cử về, nài bị rủi ro chết giữa đường, nên nó một mình tìm tới. Thôi, việc đang gấp. Cứ dùng đại đi, có sao.

Một chiến sĩ đứng tuổi, trước từng làm quản tượng, đứng ra làm quen. Thân ngay. Thế là con voi mang cái tên Vâm Gộc sung vào đội ngũ vận tải. Nó làm việc bằng hai, ba con voi khác, rất kỷ luật, rất đĩnh đạc, không vòi ăn, không nổi nóng. Chỉ có một nết lạ: rất ghét bị buộc xích vào chân.

Cứ như thế hết mùa mưa, rồi hết mùa khô. Đơn vị K21 vượt kế hoạch, được tặng danh hiệu quyết thắng. Gần nửa số chiến sĩ được danh hiệu dũng sĩ, trong đó có Vâm Gộc. Xứng đáng quá!

Khi đi điều tra lý lịch ông Vâm Gộc để làm thủ tục công nhận dũng sĩ, chiến sĩ ta được đồng bào các buôn kể rằng: nó là voi chiến của Đức Vua đánh Tây ngày trước, không chịu hàng giặc, chạy vào rừng từ bảy tám chục năm…

Với lai lịch ấy, với thành tích này, cấp trên dự kiến sẽ tặng Vâm Gộc tấm huân chương.

Ngày tổng kết chiến dịch là liên hoan, trao thưởng. Đơn vị K21 sửa soạn nghiêm chỉnh, tắm rửa sạch sẽ cho ông Vâm Gộc, xâu hoa phong lan vào tai và chuốt đôi ngà sang bong. Vâm Gộc ngoan ngoãn vâng theo. Nài đưa ông đến địa điểm tập kết, chờ ngày mai vào hội trường.

Đêm ấy xảy ra chuyện lạ:

Khu rừng quanh địa điểm tập kết, trăng đầu tuần mờ mờ. Có nhiều tiếng rậm rịch, xô núi, gãy cành, nghe như hàng trăm xe xích xục xạo. Trong doanh trại, Vâm Gộc thao thức, đứng không yên, nằm không yên. Anh nài thấy vậy, buộc lòng phải đem xích sắt cột chân Vâm Gộc lại. Nó để yên nhưng đôi tai to như hai tấm lá gồi cứ quạt phành phạch, vẻ khó chịu. Độ quá nửa đêm, đàn voi ngoài rừng càng náo động. Súng đại liên nổ chỉ thiên, đuổi chúng lùi xa. Nhưng khi một con voi trắng nhỏ, tách đàn, đứng trên đồi rống lên thống thiết, thì Vâm Gộc cựa mình, rứt tung xích sắt và bươn vào đại ngàn như một cơn gió.

Hai năm sau, một thợ săn già cùng một ông Vân Kiều nhìn thấy Vâm Gộc, cùng con voi trắng nhỏ, vượt dòng lũ sông Sê Băng Hiên. Người thợ săn ham quá, giương súng ngắm bắn. Nhưng ông già Vân Kiều rút dao rừng ngăn lại, mắng:

- Đồ chó má vô ơn! Động đến ông ấy, tao giết mày.