ọ mang đốt ba tập bản thảo bên bờ một con sông dọc theo xa lộ. Hoshino mua xăng ở một cửa hàng mở cửa 24/24 và rưới lên tất cả trước khi châm lửa. Rồi cùng với Nakata, gã lặng lẽ đứng nhìn ngọn lửa biến từng tờ thành tro. Chỉ thoang thoảng một gợn gió và khói bốc thẳng lên, lẫn vào những đám mây xám thấp lè tè.

"Vậy là chúng ta không được đọc trang nào trong các tập này?" Hoshino hỏi.

"Không, chúng ta không có quyền đọc," Nakata nói. "Lão đã hứa với Miss Saeki thế và lão có bổn phận phải giữ lời hứa.

"Phải, giữ lời hứa là điều quan trọng," Hoshino vừa nói vừa lau mồ hôi trán. "Tuy nhiên, giá chúng ta có cái máy nghiền giấy thì tốt. Như vậy sẽ dễ hơn nhiều. Các cửa hàng photocopy có những máy nghiền giấy to tướng, giá phục vụ khá rẻ. Ông đừng hiểu nhầm, cháu đâu có phàn nàn. Có điều vào mùa này, đốt một đống lửa trại như thế này thì khí nóng. Nếu vào mùa đông thì lại khác."

"Lão xin lỗi, nhưng Nakata này đã hứa với Miss Saeki là sẽ đốt sạch, nên lão phải làm thế."

"Thôi được. Cháu cũng không vội mà. Nóng một tí cũng chả chết ai. Đó chỉ là một... một gì nhỉ? à phải, một gợi ý thôi."

Một con mèo đang đi nhởn nhơ dừng lại xem. Một con mèo gầy nhom vằn nâu, đuôi hơi cong ở chỏm. Nom nó có vẻ dễ thương, Nakata rất muốn bắt chuyện nhưng quyết định là không nên vì lão đang đi cùng Hoshino. Mèo chỉ thoải mái khi trò chuyện tay đôi. Với lại, Nakata vẫn chưa hoàn toàn tự tin rằng mình có thể nói chuyện được với mèo như trước kia. Lão tuyệt đối không muốn xổ ra một câu gì lạ tai làm mèo ta sợ. Xem một lúc, mèo ta chán, đứng dậy và bỏ đi.

Hồi lâu sau, khi các tập bản thảo đã cháy hết, Hoshino giậm đi giậm lại đống giấy cháy đen kỳ đến tan thành bụi. Lát nữa, một cơn gió to sẽ tung hê đi tất cả. Lúc này, mặt trời đã sắp lặn và quạ đã bắt đầu bay về tổ.

"Giờ thì chắc chắn sẽ không ai được đọc bản thảo này nữa rồi," Hoshino nói. "Cháu chẳng biết trong đó viết những gì, nhưng tất cả đã tiêu tan rồi. Một chút hình thù đã biến khỏi thế giới này, gia tăng thêm cõi hư vô."

"Cậu Hoshino?"

"Gì đấy ông?"

"Lão muốn hỏi một câu."

"Ông cứ nói."

"Hư vô cũng có thể gia tăng ư?"

Câu hỏi làm Hoshino bối rối. "Một câu hỏi hóc búa đấy," gã thừa nhận. "Trở về hư vô tức là thành số không. Mà số không cộng với số không vẫn là số không."

"Lão không hiểu."

"Cháu cũng mù mờ lắm. Suy nghĩ về những thứ này bao giờ cũng đau đầu."

"Vậy có lẽ ta nên thôi, đừng nghĩ về nó nữa."

"Cháu đồng ý," Hoshino nói. "Dù sao, bản thảo cũng đã đốt rồi. Bao nhiêu chữ trong đó đã biến hết. Nó đã trở về hư vô - đó là điều cháu muốn nói."

"Đầu óc lão nhẹ hẳn đi."

"Vậy là những gì ta cần làm ở đây đã hòm hòm, phải không?" Hoshino hỏi.

"Phải, chúng ta đã gần như hoàn tất những việc cần làm ở đây," Nakata nói. "Chỉ còn phải đóng phiến đá cửa vào lại thôi."

"Cái đó quan trọng đấy."

"Vâng. Cái gì đã mở ra là phải đóng lại."

"Được, thế thì làm luôn đi. Sắt đang đỏ thì phải rèn ngay."

"Cậu Hoshino?"

"Dạ?"

"Chúng ta chưa thể làm ngay bây giờ được."

"Tại sao?"

"Vì chưa đến lúc," Nakata nói. "Chúng ta phải chờ đúng lúc mới đóng phiến đá cửa vào được. Trước đó, lão phải ngủ một chút. Nakata buồn ngủ lắm rồi."

Hoshino nhìn ông già.

"Khoan đã - Ông lại sắp sửa đánh một giấc liền tù tì mấy ngày đấy, phải không?"

"Lão chưa biết, nhưng có thể thế."

"Liệu chúng ta có thể lo liệu xong mọi việc trước khi ông quay ra ngủ tít thò lò không? Bởi vì một khi ông bấm nút "ngủ" thì mọi sự đều ngưng lại."

"Cậu Hoshino?"

"Còn gì nữa?"

"Lão rất muốn đóng phiến đá cửa vào trước nhất. Được như thế thì tuyệt. Cơ mà Nakata này phải ngủ một chút trước đã. Mắt lão cứ díp lại không mở ra được nữa."

"Như thể hết pin ấy à?"

"Đại khái thế. Làm những việc cần làm mất nhiều thời gian hơn lão tưởng. Lão kiệt sức rồi. Cậu có vui lòng đưa lão về chỗ nào để Nakata này có thể ngủ một chút không?"

"Dễ ợt. Ta sẽ bắt một cái taxi về thẳng căn hộ. Rồi ông có thể lăn ra ngủ như khúc gỗ nếu ông thích."

Vừa ngồi vào taxi, Nakata đã bắt đầu ngủ gà ngủ gật.

"Chịu khó một tí nào, về đến nhà thì tha hồ cho ông muốn ngủ bao lâu thì ngủ," Hoshino nói.

"Cậu Hoshino?"

"Dạ."

"Lão xin lỗi đã gây bao nhiêu phiền phức cho cậu," Nakata nói, giọng ngái ngủ.

"Phải, chắc chắn thế," Hoshino thừa nhận. "Nhưng đâu ai yêu cầu cháu - cháu tự nguyện đi theo ông đấy chứ. Như người ta tình nguyện đi xúc tuyết ấy. Cho nên ông khỏi phải băn khoăn."

"Nếu không có cậu giúp, Nakata này ắt chẳng biết xoay xở ra sao. Hẳn lão đã chẳng hoàn thành một nửa số công việc đã làm."

"Nếu ông đã nói vậy thì cháu nghĩ công sức cháu bỏ ra cũng bõ bèn."

"Lão rất biết ơn cậu."

"Nhưng ông biết sao không?"

"Sao?"

"Cháu cũng phải cảm ơn ông rất nhiều, ông Nakata ạ."

"Thật không?"

"Ông cháu mình đi với nhau đã được mươi hôm và suốt thời gian ấy, cháu đã bỏ việc," Hoshino nói. "Mấy ngày đầu, cháu có liên lạc với sếp xin nghỉ phép đàng hoàng, nhưng bây giờ thì coi như là vắng mặt không xin phép. Có lẽ cháu sẽ mất việc thôi. Nếu cháu quỳ gối xin lỗi, có thể họ sẽ tha thứ cũng nên. Nhưng cái đó không quan trọng. Không phải khoe mẽ chứ với cháu, tìm một chỗ làm mới không khó - cháu là một lái xe cự phách, lại cần cù nữa. Cho nên về chuyện ấy, cháu chả lo và ông cũng khỏi lo. Điều cháu muốn nói là: cháu không hề tiếc vì đã đi với ông. Mười ngày qua, có bao điều kỳ lạ diễn ra. Đỉa từ trên trời rơi xuống; không biết từ đâu tòi ra một ông Đại tá Sanders; làm tình nóng hổi với một em xinh đẹp chết mê, lại là sinh viên triết học nữa chứ; đánh xoáy phiến đá cửa vào từ một miếu đường... Những trải nghiệm kỳ lạ đủ cho cả một đời người dồn lại trong mười ngày. Như thể mình đang làm những pha chạy thí nghiệm trên một đoàn tàu kinh dị vậy."

Hoshino dừng lại, nghĩ xem nên nói tiếp thế nào. "Nhưng ông biết sao không, nội?"

"Dạ?"

"Trong tất cả những cái đó, chính ông mới là điều kỳ lạ nhất, Ông Nakata ạ. Ông đã thay đổi đời cháu. Trong mười ngày, nói thế nào nhỉ... bây giờ, cháu nhìn sự vật với một con mắt khác. Những thứ mà trước kia cháu không thèm để mắt đến lần thứ hai, giờ đây xem ra khác hẳn. Chẳng hạn như âm nhạc - trước đây cháu vẫn cho nhạc cổ điển là chán ốm, thì nay nó đi thẳng vào tim cháu. Cháu cảm thấy rất muốn nói với ai đó về điều này, với một người nào đó thấu hiểu những gì cháu đã nếm trải. Trước đây, cháu chưa từng cảm thấy cái gì như thế. Và tất cả là nhờ có ông. Cháu đã bắt đầu nhìn thế giới qua con mắt của ông. Dĩ nhiên không phải tất cả mọi thứ. Cháu thích cái cách ông nhìn đời, chính vì thế mà cháu đi theo ông. Chính vì thế mà cháu sát cánh cùng ông bất chấp mọi khó khăn, trở ngại và không thể bỏ ông. Đó là một trong những thời điểm có ý nghĩa nhất trong đời cháu. Cho nên ông khỏi cần cảm ơn cháu - không phải cháu lấy thế làm phiền đâu. Chính cháu mới phải cảm ơn ông. Cháu chỉ muốn nói là ông đã làm cho cháu bao nhiêu điều tốt, ông Nakata. Ông có hiểu cháu nói gì không?"

Nhưng Nakata chẳng buồn nghe nữa. Mắt nhắm, hơi thở đều đặn, lão đã ngủ.

"Con người mới vô lo làm sao!" Hoshino nói và thở dài.

Hoshino bế ông già lên phòng và đặt lão vào giường. Gã tháo giày cho Nakata nhưng vẫn để nguyên quần áo và đắp lên người lão một tấm mền nhẹ. Nakata cựa quậy một chút, rồi nằm im phăng phắc trong tư thế ngửa mặt lên trần như mọi khi, nhịp thở nhẹ nhàng.

Dám chắc đây là một cuộc ngủ ma-ra-tông ba ngày liền nữa, Hoshino nghĩ thầm.

Nhưng hóa ra lại không phải thế. Hôm sau, thứ Tư, vào lúc trưa, Nakata chết. Lão chết yên bình trong giấc ngủ. Mặt lão vẫn bình thản như mọi khi, nom chỉ như đang ngủ - có điều không thở nữa. Hoshino lay vai ông già, gọi tên Nakata, nhưng không còn nghi ngờ gì nữa, lão đất chết. Hoshino kiểm tra mạch - không thấy gì. Đặt một chiếc gương trước miệng: gương không nhòa. Lão đã ngừng thở hoàn toàn. Lão không bao giờ thứ dậy nữa, ít nhất là trên thế gian này.

Một mình trong căn phòng với cái xác, Hoshino nhận thấy mọi âm thanh cứ tuần tự theo nhau biến mất. Những tiếng động thật quanh gã dần dà mất tính thực tồn của chúng. Những tiếng động có ý nghĩa đều lịm chìm vào im lặng. Và im lặng mỗi lúc một sâu thêm, tựa như lớp bùn dưới đáy đại dương. Nó tích tụ dưới chân gã, dâng lên ngang thắt lưng rồi tới ngực. Gã theo dõi lớp bùn - im lặng ấy dâng lên mỗi lúc một cao. Gã ngồi xuống sofa, trân trân nhìn vào mặt Nakata, cố làm quen với cái thực tế là lão đã ra đi thật. Phải mất một hồi lâu, gã mới chịu chấp nhận sự thật ấy. Trong khi đó, không khí xung quanh gã trở nên nặng nề lạ lùng đến nỗi gã không còn xác định nổi những ý nghĩ và cảm giác ấy có đúng là của mình hay không nữa. Nhưng có một số điều gã bắt đầu hiểu ra.

Có thể cái chết sẽ phục hồi con người Nakata lại như trước kia. Khi còn sống lão luôn là ông già Nakata đôn hậu, một ông già "chẳng thông minh sáng láng gì" nhưng lại biết nói chuyện với mèo. Có thể, cái chết là con đường duy nhất đưa lão trở lại thành ông già "Nakata bình thường" mà lão thường ước muốn.

"Ông nội à," Hoshino gọi, "nói với ông bây giờ cũng bằng thừa, nhưng quả là ông đi như thế này đâu có đến nỗi tệ."

Nakata đã qua đời êm đềm trong giấc ngủ, chắc hẳn không nghĩ ngợi gì hết. Mặt lão thanh tĩnh, không tỏ vẻ gì là đau đớn, tiếc nuối hay bối rối. Rất chi là Nakata, Hoshino kết luận. Nhưng ý nghĩa thực sự của đời lão là thế nào, thì Hoshino không biết. Đâu phải đời ai cũng có ý nghĩa rõ ràng hơn. Điều thực sự quan trọng đối với một con người, điều thực sự nói lên chân giá trị, là chết như thế nào. So với cách chết, gã nghĩ, cách sống chả mấy đáng kể. Tuy nhiên, cách sống lại quyết định cách chết. Những ý nghĩ đó chợt đến trong đầu Hoshino trong khi gã trân trân nhìn vào mặt ông già vừa giã từ cõi đời.

Nhưng vẫn còn một vấn đề then chốt: phải có ai đóng lại phiến đá cửa vào. Nakata đã hoàn tất mọi nhiệm vũ lão phải làm trừ việc này. Phiến đá ở ngay đó, dưới chân Hoshino và gã biết vào đúng lúc thích hợp, gã sẽ phải lật nó lại để đóng cửa vào. Nhưng Nakata đã cảnh báo gã rằng nếu sẩy tay, phiến đá có thể rất nguy hiểm. Ắt phải có một phương pháp lật phiến đá cho đúng các, - nhưng có cách đúng thì cũng có cách sai. Nếu chỉ dùng sức mà lật thì không chừng đảo lộn cả thế giới cũng nên.

"Ông nội, ông chết rồi, chẳng cách chi thay đổi được, nhưng ông để cháu lại trong một cái ngõ cụt thực sự đây này," Hoshino nói với cái xác nằm đấy và tất nhiên, không nhận được câu trả lời nào.

Lại còn vấn đề xử lý cái nữa. Bình thường ra thì chỉ việc gọi điện thoại cho cảnh sát hoặc bệnh viện đến mang đi. Chín mươi chín phần trăm dân số thế giới ắt làm đúng như thế và Hoshino cũng muốn làm thế. Nhưng cảnh sát đang truy tìm Nakata vì những tình tiết có liên quan đến vụ ám sát và tiếp xúc với nhà chức trách vào thời điểm này dứt khoát sẽ đặt Hoshino vào một tình thế gay go. Cảnh sát sẽ lôi cổ gã đi và quay cho tới số hàng giờ liền. Gã hoàn toàn không muốn khai những gì đã xảy ra, hơn nữa, gã vốn chẳng hâm mộ gì những người thừa hành pháp luật. Tốt nhất là tránh đừng có dây gì với cảnh sát.

Cả cái căn hộ này nữa chứ, giải thích thế quái nào đây?

Giả dụ mình khai: một ông già trang phục y như Đại tá Sanders cho chúng tôi mượn. Ông ta bảo chỗ này được chuẩn bị đặc biệt dành cho chúng tôi và chúng tôi có thể sử dụng bao lâu tùy thích. Liệu cảnh sát có tin không? Đại tá Sanders ư? Trong quân đội Mỹ à? Không, cái tay... ừm... trên các tấm quảng cáo của hệ thống nhà hàng Kentucky Fried Chicken ấy, ông biết không, ông thanh tra cảnh sát? Vâng, đúng thế: đeo kính, râu cằm bạc trắng... Ông ta là tay dắt gái hành nghề ở các ngõ hẻm của Takamatsu. Ông ta đã kiếm cho tôi một em. Khai những thứ lăng nhăng như thế, cảnh sát sẽ gọi mình là thằng ngố và thoi cho một cú vào mặt. Cớm chẳng qua là lũ găngxtơ ăn lương Nhà nước, Hoshino kết luận. không phải là lần đầu.

Gã thở dài đánh thượt.

Điều cần làm bây giờ là phải ra khỏi đây ngay, phắn càng xa càng tốt, gã nghĩ. Mình có thể phôn một cú nặc danh cho cảnh sát từ một máy điện thoại công cộng ở nhà ga. Cho họ địa chỉ, ở đây, nói là có người chết. Rồi nhảy lên một chuyến tàu về Nagoya. Họ sẽ không kết nối mình với vụ việc. Đó là một cái chết tự nhiên, do đó cảnh sát sẽ không mở cuộc điều tra. Họ sẽ trao trả thi thể cho gia đình ông già và sẽ có một đám tang, thế là hết chuyện. Rồi mình sẽ đến công ty, khấu đầu trước sếp: Em xin thề sẽ không bao giờ tái phạm. Từ giờ em sẽ tận tụy làm việc. Hứa bất cứ cái gì có thể được việc làm cũ.

Gã bắt đầu sửa soạn hành lý, nhét một bộ đồ thay đổi vào túi dết. Đội chiếc mũ Chunichi Dragons, kéo món tóc đuôi ngựa ra sau lưng, đeo đôi kính râm mắt xanh sẫm. Lấy một lon Pepsi Diet trong tủ lạnh ra uống cho đỡ khát. Trong khi dựa lưng vào tủ lạnh, uống, gã thấy phiến đá tròn cạnh sofa. Gã vào phòng ngủ, nhìn thi thể Nakata một lần nữa. Nom lão vẫn không ra người chết, mà vẫn như đang thở nhẹ nhàng, và Hoshino gần như chờ đợi lão đột nhiên ngồi dậy, nói: Cậu Hoshino, đây là một sự nhầm lẫn. Nakata này chưa chết thật đâu! Nhưng không có chuyện ấy. Nakata chết hẳn rồi. Làm gì có phép lạ. Ông già đã sang bờ bên kia rồi.

Lon Pepsi trong tay, Hoshino đứng đó lắc đầu. Mình không thể cứ thế đi, bỏ phiến đá lại, gã nghĩ. Nếu mình làm thế, ông Nakata sẽ không thể an nghỉ thật sự. Ông vốn là con người rất có lương tâm, bao giờ cũng lo bảo đảm cho mọi sự chu toàn. Ông ắt đã hoàn tất nốt nhiệm vụ cuối cùng này nếu ắc-quy của ông không hết điện. Hoshino bóp bẹp chiếc lon không, vứt vào sọt rác. Vẫn chưa hết khát, gã trở và bếp, bật nắp một lon Pepsi khác.

Ông Nakata nói với mình là ông xiết bao mong muốn biết đọc, dù chỉ một lần, Hoshino nhớ lại. Ông nói ông muốn đến một thư viện và có thể chọn và đọc bất kỳ một cuốn sách nào. Nhưng ông đã chết trước khi thực hiện được ước mơ đó. Có thể bây giờ chết rồi, sang một thế giới khác, ông sẽ trở thành một ông Nakata bình thường và biết đọc. Nhưng suốt cuộc đời trên dương thế này, ông đã không thể như thế. Thực tế, hành động cuối cùng của ông trên cõi trần lại là một đối nghịch hoàn toàn: đốt chữ. Tung hê toàn bộ chữ viết trên các trang giấy vào hư không. Ngẫm ra thật mỉa mai. Tuy nhiên, đã vậy thì mình càng cần phải thực hiện ước nguyện cuối cùng của ông. Mình phải đóng phiến đá cửa vào. Mình đã không thể đưa ông đi xem phim hoặc đến viện hải dương học, vậy đây là điều tối thiểu mình phải làm vì ông, sau khi ông đã ra đi.

Gã uống cạn lon Pepsi thứ hai, đi đến sofa, cúi xuống, thử nhấc phiến đá. Không đến nỗi nặng lắm, cũng chẳng nhẹ, nhưng có thể nhấc lên không mấy tốn sức. Cũng chỉ nặng như khi gã và Đại tá Sanders lấy trộm nó khỏi miếu đường. Nặng cỡ một hòn đá thường dùng để nén dưa. Có nghĩa là lúc này nó chỉ là một phiến đá, Hoshino nghĩ thầm. Khi nào nó đóng vai trò cửa vào thì mới nặng tới mức vận dụng công lực gần chết mới lật được. Nhưng khi nhẹ như thế này, nó chỉ là một phiến đá bình thường. Phải có một cái gì phi thường xảy đến trước đã, như cơn cuồng nộ sấm sét đùng đùng hôm nọ chẳng hạn, nó mới trở nên nặng chết người và lại biến thành cửa vào.

Hoshino ra cửa sổ, kéo rèm, nhìn lên trời. Vẫn đầy mây xám ảm đạm như hôm trước. Nhưng không có vẻ gì là sắp mưa, lại càng ít khả năng là sẽ có sấm. Gã dỏng tai nghe và hít hít không khí, nhưng mọi thứ đều hoàn toàn bình thường như hôm trước. Có vẻ như chủ đề hôm nay của thế giới là: Không có gì đặc biệt.

"Ông nội à," gã nói to với ông già vừa qua đời, "cháu đoán là cháu phải ở đây cùng ông đợi một cái gì khác thường xảy đến. Nó là cái gì và bao giờ thì nó diễn ra, cháu hoàn toàn mù tịt. Hơn nữa, bây giờ là tháng Sáu, chẳng mấy chốc thi thể ông sẽ rữa và bốc mùi. Cháu biết ông không muốn nghe những điều như thế, nhưng đó là lẽ tự nhiên. Và càng để lâu, càng chậm báo cảnh sát thì càng gay go cho cháu. Cháu muốn nói cháu sẽ làm bất kỳ cái gì trong tầm khả năng của cháu, nhưng cháu muốn ông biết tình thế là như vậy, Ô-kê?"

Tất nhiên không có câu trả lời.

Hoshino lượn lờ quanh phòng. À, phải rồi! Có thể Đại tá Sanders sắp bắt liên lạc! Ông ta ắt biết xử trí với phiến đá như thế nào. Đó là người mà ta bao giờ cũng có thể trông cậy khi cần một lời khuyên vừa nhiệt tình vừa thực tế. Nhưng tha hồ cho gã trân trân ngó cái máy điện thoại, nó cứ trơ trơ ra đó, câm lặng, trầm ngâm hướng nội một cách không cần thiết. Không ai gõ cửa, không lá thư nào đến. Và không có gì khác thường xảy ra. Thời tiết vẫn như cũ và gã chẳng nảy ra sáng kiến nào. Phút nọ nối phút kia, lạnh lùng vô cảm. Trưa đến rồi qua, chiều lặng lẽ trôi vào hoàng hôn. Những chiếc kim của chiếc đồng hồ điện treo tường nhẹ lướt trên bề mặt thời gian và trên tường, ông già Nakata vẫn nằm chết cứng. Hoshino không hề thấy đói. Gã uống lon Pepsi thứ ba và nhai mấy chiếc bánh quy giòn cho qua bữa.

Đến sáu giờ, gã ngồi xuống sofa, cầm cái điều khiển từ xa lên, bật tivi. Gã xem bản tin chiều của NHK, nhưng chẳng có gì khiến gã chú ý. Đúng là một ngày bình thường không có tin gì đặc biệt. Giọng người phát thanh viên bắt đầu làm gã khó chịu và khi chương trình chấm dứt, gã bèn tắt tivi. Bên ngoài, trời đã tối hơn rồi đêm xuống phủ khắp. Một tịch lặng sâu thẳm bao trùm căn phòng.

"Ông nội ạ," Hoshino nói với Nakata, "ông có thể trở dậy vài phút thôi được không? Cháu chẳng biết làm thế nào bây giờ. Và cháu nhớ cái giọng ông."

Dĩ nhiên là Nakata không đáp. Lão vẫn ở bờ bên kia. Một mực không lời, nhất định chết. Im lặng mỗi lúc một sâu, đến nỗi lắng tai thật chăm chú, Hoshino ngỡ nghe thấy tiếng trái đất quay trên trục của nó.

Hoshino trở ra phòng khách và bật chiếc đĩa tam tấu Archduke. Mới nghe chủ đề thứ nhất, nước mắt đã dâng lên và rồi tuôn trào như tháo cống. Chao, lần cuối cùng mình khóc là bao giờ nhỉ? Gã không nhớ nổi.