ượt sông Đại Dương mặt nước nhấp nhô thuyền ra khơi bao la, sóng nổi cuồn cuộn đưa ngô bối tới đảo Aiaia, nơi Rạng Đông tươi mát sống với đội đồng ca, nơi Mặt Trời xuất hiện. Đến nơi kéo thuyền lên bãi cát, đặt chân xuống bờ biển, ngô bối lăn ra ngủ tới tận Rạng Đông thiêng liêng.”

“Rời nôi ngủ mờ sương Rạng Đông tươi trẻ, ngón tay ửng hồng vừa ló dạng, tiện nhân sai mấy đồng đội tới tư thất Circe di chuyển thi hài Elpenor. Ngô bối nhanh tay chẻ củi, sau đó nước mắt dòng dòng lăn trên gò má, đốt lửa làm lễ mai táng trên đỉnh mũi đất đâm ra biển. Thi thể và vũ khí hỏa thiêu xong xuôi, ngô bối cất mộ phần cho người quá cố, dựng hòn đá làm mộ bia, cắm mái chèo nhẵn bóng trên mộ phần. Ngô bối thực hiện lễ nghi đầy đủ. Hay tin ngô bối từ cung điện Diêm Vương trở về, Circe phục sức diễm lệ, hối hả cất bước tới gặp, thúc giục nữ tỳ mang bánh mì, vô số thịt, rượu vang óng ánh màu lửa đậm. Đứng giữa ngô bối, nữ thần vương giả lên tiếng: ‘Táo bạo thật, xuống âm phủ mà vẫn sống! Thế nhân nếm mùi chết chỉ một lần, các người nếm mùi chết hai lần! Nhưng thôi, ở lại đây hết ngày, thưởng thức thực phẩm, nhâm nhi rượu vang. Sớm mai Rạng Đông xuất hiện các người sẽ ra khơi. Thiếp sẽ chỉ đường, đầy đủ chi tiết, không giấu giếm tí nào, giúp các người tránh tai ương, khổ hạnh trên đất liền hay biển cả do âm mưu xấu xa gây nên.’”

“Ngô bối ngoan ngoãn làm theo. Thế là suốt hôm đó tới lúc hoàng hôn ngô bối ăn uống bừa phứa, thịt dồi dào, vang dịu ngọt. Mặt trời lặn, màn đêm buông, tay chèo ngả lưng nằm ngủ gần dây cáp sau thuyền. Cầm tay dắt đi cách xa đồng đội thân thương, bảo tiện nhân ngồi xuống kể mọi điều, yêu phụ nằm dài bên cạnh. Nghe tiện nhân kể từ đầu chí cuối yêu phụ lại cất lời: ‘Như vậy là du hành vừa rồi kết thúc, bây giờ để tai lắng nghe thiếp kể, sau này chẳng cần tìm kiếm, có thần linh sẽ nhắc nhở chàng hay. Rồi ra chàng sẽ gặp mấy Seirèn. Yêu nữ mê hoặc bất kể thế nhân nào lại gần. Nếu không biết mà tiến tới, lắng nghe tiếng hát, thế nhân sẽ không trở về, không gặp mặt, không nhìn vợ dại con thơ hớn hở mong chờ. Giọng tươi mát, réo rắt sẽ làm mê hồn, yêu nữ ngồi trên bãi cỏ ven bờ biển, xác chết nát rữa chất đống xung quanh, da khô đét dính trên xương trắng hếu. Chàng phải chèo mau qua đó; cấm tay chèo nghe tiếng hát, lấy sáp ong mềm nhũn nhét kín lỗ tai. Nếu bản thân có ý muốn nghe, chàng phải ra lệnh tay chèo trói cả chân lẫn tay đặt đứng thẳng vào cột buồm, hai đầu dây quấn quanh thắt chặt; đứng như thế nghe yêu nữ ca hát chàng sẽ ngây ngất, sững sờ. Nếu chàng năn nỉ, hối thúc cởi trói, tay chèo phải lấy thêm dây cột kỹ hơn nữa.’”

“Khi tay chèo vượt qua yêu nữ, chàng sẽ thấy hai đường mở trước mặt. Ở đây không thể khuyên dứt khoát nên chọn đường nào, tới đó chàng tự quyết định, thiếp sẽ nói cho hay cả hai. Một đường dẫn tới vách đá thẳng đứng thần linh hạnh phúc mệnh danh Hòn Di Động Amphitrite mắt xanh lơ phái sóng lớn dội ầm ầm. Chỗ này chim không thể sải cánh bay qua, ngay cả bồ câu nhút nhát mang thần dược cho Cha Chúa tể. Mỗi chuyến bay mỏm nhẵn thín chộp một, Cha phải tăng một thế vào cho đủ số. Thuyền tới đó không bao giờ qua nổi. Mỗi lần tay chèo cố thử, biển đầy nhóc xác người, lổn nhổn ván gỗ sóng hất tứ tung, gió thổi hỗn loạn. Trong số thuyền vượt biển đường trường chỉ có một thoát thân, Argo lừng danh thi nhân ca ngợi hết lời, rời bờ biển đất nước Aietes trở về. Sóng biển suýt nữa đập nát đẩy vào vách đá cao ngất nếu Hera vì cảm tình với Jason không mau tay đẩy mạnh vượt qua. Một đường sừng sững hai mỏm đá. Mỏm này đỉnh nhô nhọn hoắt lên bầu trời xanh thẫm. Mây đen bao quanh không bao giờ tan biến; bầu trời không bao giờ trong sáng về mùa hè cũng như mùa thu. Thế nhân không thể chèo lên, khoan nói chèo tới đỉnh, dù có hai mươi tay, hai mươi chân, bởi tứ bề mỏm nhẵn như đánh bóng. Nửa trên là động âm u, mặt quay về hướng mặt trời lặn, chạy xuống âm phủ. Odysseus lừng danh, chàng sẽ phải lái thuyền rỗng không qua đó. Tay cung tài ba đến mấy từ thuyền phía dưới bắn lên, tên cũng không thể tới cửa động hun hút. Skylla ở trong đó cất tiếng kêu khủng khiếp. Tiếng nhép nhép thực ra không lớn hơn tiếng ăng ẳng của chó con mới sinh, song nó là quái vật ghê tởm. Không ai muốn nhìn, ngay cả thần linh, nếu qua đường đó gặp mặt. Lắng nghe cho rõ, nó có mười hai chân dị dạng, tất cả lủng lẳng trong không khí, sáu cổ khẳng khiu, dài thoòng, mỗi cổ gắn vào chiếc đầu gớm ghiếc, mỗi đầu có ba hàng răng chi chít, chằng chịt, chứa đầy bóng mờ chết chóc. Nó ngụp xuống tới thắt lưng, song đầu nhô khỏi vũng sâu khiếp đảm, cứ thế từ nơi cư ngụ riêng tư lần mò tìm mồi quanh mỏm, vồ cá heo, hải cẩu hoặc bất kỳ quái vật nào lớn hơn Amphitrite sinh sản trong biển sóng dội ầm ầm. Không tay chèo nào dám huênh hoang đã lái thuyền vượt qua chỗ đó không hề hấn. Vì cứ mỗi đầu vồ một tay, nó bứt gọn mang khỏi thuyền mũi xanh đậm. Mỏm kia, Odysseus ơi, chàng sẽ thấy thấp hơn, khoảng cách giữa hai mỏm áng chừng đường tên bắn. Cây vả cao lớn, cành lá xum xuê mọc trên đỉnh, phía dưới nước đen ngòm Charybdis khiếp đảm hút chùn chụt. Một ngày ba lần nó ợ nước lên, ba lần nó nuốt nước xuống, ôi chao nghe sao mà rùng rợn! Cầu mong khi nó nuốt nước, chàng xa nơi này. Bởi lúc đó ngay cả thần linh rung chuyển trái đất cũng bó tay không thể cứu chàng thoát hiểm. Nên chọn Skylla, men theo, chạy dọc, ôm sát, mở hết tốc lực phóng thuyền băng qua! Thà mất sáu tay chèo còn hơn mất tất cả.”

“Ô nữ thần,” tiện nhân liền tiếp lời, “ta muốn hỏi điều này, nói ta hay, đừng giấu giếm. Ta có thể tránh né Charybdis khiếp đảm, song tấn công mỏm kia khi thấy nó chồm vồ tay chèo được không?”

“Ngoan cố, dớ dẩn, thân hữu đáng thương,” nữ thần xinh đẹp đáp, “lại muốn giao chiến, lại muốn kiếm tìm gian nan! Chàng vẫn chưa sẵn lòng cúi đầu, lùi bước, quy thuận thần linh bất tử phải không? Nói cho mà hay, Skylla không sinh ra để chết, nó là thảm họa bất tử, quái vật kinh hoàng, hung dữ, bất trị! Thế nhân không thể chống lại; đường hay nhất là tháo chạy. Vì nếu chàng dừng chèo bên mỏm đá chuẩn bị vũ khí, thiếp sợ nó lại chồm ra vồ sáu mái đầu, tóm cổ thêm sáu tay chèo. Bởi thế hãy sử dụng tối đa sức mạnh vừa lái thuyền vượt qua vừa cầu cứu Kratais, mẹ Skylla, đẻ nó ra đời để trở thành tai họa cho nhân loại; mẹ nó sẽ ngăn ngừa nó chồm ra lần nữa.

“Sau đó chàng sẽ tới đảo Thrinacia, nơi khá nhiều bò, cừu béo tốt của thần linh Mặt Trời tung tăng gặm cỏ. Có bảy đàn bò, có nhiều bầy cừu xinh đẹp, mỗi đàn, mỗi bầy năm mươi con. Số sinh không bao giờ tăng, số tử không bao giờ giảm. Trông nom, chăn dắt có hai nữ thần đồng nội, mái tóc diễm lệ, Phaithousa và Lampetia, ái nữ thần linh Măt Trời Hyperion và phu nhân Neaira sáng ngời. Sinh hạ xong xuôi, nuôi nấng một thời, thân mẫu đem hai ái nữ về sống trên đảo Thrinacia xa xôi để trông cừu, chăn bò sừng cong cho thân phụ. Đừng đụng tới chúng mà chỉ nghĩ đến đường về, thiếp nghĩ tất cả sẽ có cơ may đặt chân lên Ithaka, tuy cực nhọc, gian khổ khôn xiết. Trái lại, nếu chàng đụng tới chúng, thiếp nói trước cho hay, thuyền và đồng đội sẽ tiêu vong biến dạng. Nếu bản thân may mắn thoát hiểm, chàng sẽ trở về muộn màng, tình trạng thảm thương, đồng đội chết hết!”

“Circe vừa dứt lời, Rạng Đông xiêm y óng ả lên ngự ngai vàng. Nữ thần vương giả rời tiện nhân đi vào trong đảo. Tiện nhân trở lại thuyền ra lệnh tay chèo mau mau lên boong, tháo cáp đằng đuôi. Làm theo tức thì, họ tới chỗ, ngồi ngay ngắn theo hàng, tất cả cùng nhau khua mái chém sóng nhấp nhô. Đúng lúc đó Circe nữ thần khủng khiếp, mái tóc yêu kiều, giọng nói thế nhân, phái luồng gió thân tình hộ tống, vi vút từng hồi thổi phồng cánh buồm thuyền mũi xanh đậm. Sắp xếp thuyền cụ trước sau xong xuôi, ngô bối ngồi xuống, gió và đà thủ giữ thuyền đúng hướng theo hải trình thẳng tiến. Lòng dạ băn khoăn tiện nhân nói với tay chèo: ‘Quý hữu, xem ra không nên không phải chút nào nếu chỉ một hoặc hai người biết điều tiên tri nữ thần Circe vừa nói với ta, bởi thế ta sẽ cho tất cả cùng hay để tất cả cùng hiểu rất có thể ngô bối sẽ mất mạng, ngô bối sẽ thoát hiểm hoặc ngô bối sẽ an toàn. Nữ thần dặn trước hết ngô bối phải tránh xa bầy yêu nữ dụ hoặc, tiếng hát mê hồn, đồng cỏ hoa nở tưng bừng. Nhưng nữ thần bảo chỉ mình ta nên nghe họ hát. Các ngươi phải trói chặt, để đứng ở cột buồm, trói chặt vào cột buồm, ta không thể cựa quậy, nhúc nhích. Nếu ta nài nỉ, ra lệnh cởi trói, các ngươi phải trói chặt, cuốn dây trói chặt hơn nữa!’”

“Tiện nhân giải thích đầy đủ chi tiết, tay chèo lắng nghe. Nhờ gió thuận chiều đẩy đưa chẳng mấy chốc thuyền tới đảo yêu nữ. Bỗng dưng gió ngừng thổi, thần linh nào đó ghìm sóng, im lặng đến nín thở tràn ngập. Rời chỗ đứng dậy tay chèo cuốn buồm đem cất dưới hầm, sau đó ngồi vào chỗ cầm chèo khua mái gỗ thông bóng lộn đè sóng tiến lên. Tiện nhân lấy kiếm đồng cắt nhỏ cục sáp ong to tròn, lấy ngón tay ép mạnh bóp vụn. Nghiền tới nghiền lui và nhờ tia nắng thần linh Mặt Trời, công tử Đấng Trên Cao, sáp ong mềm nhũn. Đi từng ghế tiện nhân lần lượt nhét vào lỗ tai từng tay chèo. Sau đó họ lấy dây trói tay, trói chân, dựng đứng ở cột buồm, thắt chặt tiện nhân vào cột buồm. Làm xong trở về chỗ họ lại khua chèo chém nước xám xanh. Lướt sóng bon bon, cách bờ khoảng tầm tiếng gọi, tay chèo tăng tốc độ. Nhưng vì quá gần nên nom thấy yêu nữ bèn cất tiếng hát, giọng trầm bổng, dặt dìu: ‘Vào đây, vào đây với chị em tiện thiếp, Odysseus lừng danh, thế nhân ca ngợi! Dừng chèo giây lát, niềm kiêu hãnh, nét vinh quang đất Achaia tự hào, lắng nghe điệu hát câu hò! Không thế nhân nào lái thuyền sơn đen qua đường này không để tai lắng nghe ca khúc dịu dàng bừng nở trên môi chị em tiện thiếp. Nán lại lắng nghe tâm hồn ai cũng sảng khoái, đê mê; lắng nghe rồi lên đường, tinh thần ai cũng tỉnh táo, tinh tường. Bởi chị em tiện thiếp thấu hiểu nỗi thống khổ, cảnh đắng cay thanh niên Argive, thanh niên Troian cam chịu trên đất Troad bao la vì thần linh muốn vậy; và chị em tiện thiếp cũng am tường những gì diễn ra trên mặt đất chắt chiu nuôi dưỡng nhân sinh.’”

“Giọng ca dìu dặt yêu nữ cứ thế ngân nga. Lòng nao nao muốn thưởng thức tiện nhân nhếch mày làm dấu ra lệnh tay chèo cởi trói. Song khom lưng họ vung tay chèo mạnh tiến lên. Eurylochos sấn tới, Perimedes trợ giúp, lấy dây thắt chặt hơn nữa, và cuốn thêm nhiều vòng. Lúc thuyền băng qua bầy yêu nữ, không còn nghe điệu nhạc, tiếng hát, lời ca, tay chèo gan dạ mau tay moi sáp ong khỏi lỗ tai, cùng lúc cởi dây trói cho tiện nhân.”

“Rời đảo chưa xa tiện nhân thấy phía trước hơi bốc dày đặc, sóng dâng cao ngất, lại nghe tiếng đổ rầm rầm. Tay chèo thất kinh, mái chèo tuột khỏi tay rơi lộp độp xuống biển, nước bắn tung tóe. Thuyền đứng im bất động, vì cánh tay khua mái nhịp nhàng lúc này đờ đẫn. Tiện nhân đi ngược đi xuôi trên boong đến gần từng người dùng lời nhẹ nhàng khích lệ: ‘Quý hữu, trước kia ngô bối đã gặp nguy nan, bây giờ lại gặp nguy nan song xem ra không ghê gớm như khi tên Cyclop dùng sức mạnh thô bạo nhốt ngô bối vào cuối hang. Dẫu vậy, dù ở đó, vận dụng dũng cảm, mưu trí ta vẫn tìm ra lối thoát cứu mạng tất cả. Ta chắc quý hữu sẽ nhớ suốt đời. Bởi vậy bây giờ tất cả hãy tin tưởng làm đúng như ta nói. Tay chèo, ngồi vào ghế, khua mái thật sâu, chém sóng thật mạnh, hy vọng Chúa tể để ngô bối vượt thoát tai ương, lánh xa cái chết! Đà thủ, lắng nghe, đây là lệnh phải theo. Nhớ thật kỹ, nhớ nằm lòng, vì bánh lái trong tay ngươi. Lái xa đám hơi dày đặc và đợt sóng cao ngất, chạy dọc canh chừng mỏm đá kẻo khi ngươi không thể điều khiển thuyền chuyển dòng chệch hướng, ngô bối sẽ chết chìm!’”

“Tay chèo răm rắp tuân lệnh. Tiện nhân không nhắc tới Skylla cùng tai họa khủng khiếp nó gây ra, vì sợ do hoảng hốt họ sẽ ngừng chèo, nhảy xuống hầm lẩn trốn. Và tiện nhân cố tình quên lời dặn khó nghe của Circe: dù thế nào cũng không vũ trang giao chiến. Tiện nhân mặc giáp y lừng danh, nắm hai trường thương, đứng trên boong phía trước, hy vọng từ đó nhìn thấy Skylla, quái vật đá ngầm, đang sửa soạn tai ương cho tay chèo. Nhưng tiện nhân không thấy nó đâu, mặc dù để mắt tìm khắp mỏm đá mờ sương, hết phần này đến phần kia, mỏi cả mắt. Vừa rên rỉ lo sợ ngô bối vừa lái thuyền băng qua hải lộ. Phía này là Skylla; phía kia là Charybdis hút nước mặn chát nghe sao mà khiếp thế. Lúc nó nôn ra, mặt biển vặn vẹo, sôi sục như nước trong vạc nấu đặt trên ngọn lửa cháy ngùn ngụt; bọt phun như mưa trên đỉnh mỏm đá, rơi xuống cả hai bên. Nhưng khi nó lại nuốt nước mặn chát, toàn thể bên trong xoáy tít, hố sâu thăm thẳm trông rõ mồn một; mỏm đá vây quanh gầm rú rùng rợn; cát xanh đậm óng ánh dưới đáy phơi trần.”

“Tay chèo tái mặt vì kinh hoàng! Sợ chết đến nơi ngô bối chăm chú hướng nhìn Charybdis. Đúng lúc đó Skylla chộp sáu tay chèo cường tráng, kinh nghiệm bứt khỏi lòng thuyền. Quay lại nhìn thuyền lướt sóng, tìm kiếm đồng đội, tiện nhân chỉ thấy tay chân họ vẫy vùng, trong không khí ngay trên đầu. Tiếng đau đớn, giọng não nuột họ vừa kêu vừa gọi tên tiện nhân, gọi lần cuối. Như người câu cá ngồi trên mỏm nhô ra phía trước thả mồi dụ cá nhỏ dưới nước, cầm cành câu thả dây câu lưỡi câu che kín bằng ống sừng bò, thấy cá cắn câu giật mạnh lên bờ, Skylla đã hất đồng đội tiện nhân giãy giụa vào mỏm đá. Nó ăn sống nuốt tươi ngay cửa hang. Họ la hét, đưa tay về phía tiện nhân biểu lộ đau đớn, tuyệt vọng! Lênh đênh, lang thang trên biển chứng kiến nhiều cảnh tượng, song chưa bao giờ tiện nhân mục kích cảnh tượng khủng khiếp, đáng thương như cảnh tượng ấy!”

“Bỏ hang Skylla ghê rợn và mỏm Charybdis hãi hùng lại đằng sau chẳng bao lâu ngô bối tới đảo dễ thương của thần linh Mặt Trời, công tử Đấng Trên Cao, nơi Hyperion nuôi giữ bò trán rộng, cừu cao lớn, mập mạp. Vẫn còn ngoài khơi, đứng trên thuyền sơn đen, tiện nhân đã nghe từ bãi cỏ tiếng bò rống, tiếng cừu be be. Bất giác tiện nhân sực nhớ lời Teiresias, thầy đoán khiếm thị thành Thebes, lời Circe yêu phụ cô đảo Aiaia, cả hai căn dặn phải tránh đảo thần linh Mặt Trời, thần linh sưởi ấm thế nhân. Bởi thế lòng lo lắng khôn xiết tiện nhân báo tin tay chèo cùng hay: ‘Đồng đội! Mặc dù đau khổ đã nhiều, song các ngươi lắng nghe ta nói điều Teiresias và Circe đảo Aiaia tiên đoán. Cả hai căn dặn phải tránh đảo thần linh Măt Trời, thần linh sưởi ấm thế nhân. Vì trên đó nguy hiểm rình mò, ngô bối sẽ gánh chịu tai ương khủng khiếp. Do vậy lái thuyền cách xa đảo đó.’”

“Lời vừa dứt tay chèo xịu mặt buồn rầu. Eurylochos phản ứng vội vã, giọng gay gắt: ‘Odysseus, đại nhân là kẻ tàn ác, tinh thần không mệt mỏi, thân thể không rã rời. Chắc hẳn tứ chi là sắt nên mới ngăn cấm đồng đội, vì cố gắng mà mệt nhoài, vì thiếu ngủ mà đờ đẫn, đặt chân lên đất liền sửa soạn bữa ăn ngon lành trên đảo bốn bề là nước! Thay vì thế, màn đêm buông đến nơi, đại nhân lại muốn ngô bối cứ xa bờ, lênh đênh trên biển, chìm đắm trong sương mù. Lúc bóng tối bao chùm mới là lúc gió nổi cơn tàn phá đoàn thuyền. Làm thế nào thoát chết lơ lửng trên đầu, nếu bất thình lình cuồng phong đổ tới từ hướng tây hay hướng nam hú rít quất đánh tơi bời? Đập thuyền tan nát không gì bằng gió nam hoặc gió bắc, cả hai không cần xin phép thần linh. Ngô bối hãy nhường bước cho màn đêm và bóng tối, sửa soạn bữa ăn, nghỉ ngơi bên thuyền lướt sóng. Rạng đông sáng mai ngô bối sẽ lên boong, đẩy thuyền xuống biển mênh mông.’”

“Eurylochos nói thế, tay chèo mừng rỡ tán thành. Nhưng đúng lúc đó thâm tâm đinh ninh có thần linh hoạch định tai ương dành cho ngô bối, tiện nhân vội vã lên giọng lớn tiếng, lời như có cánh bay xa: ‘Eurylochos, ta phản đối, thiểu số chống đa số, các ngươi áp đảo bó tay ta. Song dù thế ít nhất hãy làm như ta kêu gọi; tất cả trang trọng tuyên thệ. Nếu gặp đàn bò, bầy cừu đông đảo, không người nào khinh suất, điên rồ bắt giết làm thịt. Tất cả bằng lòng với thực phẩm nữ thần Circe cung cấp.’”

“Tay chèo đồng ý, đoán chắc như tiện nhân đòi hỏi. Tất cả tuyên thệ xong xuôi, ngô bối đưa thuyền hạ neo trong bến đậu nơi hẻo lánh, gần suối nước ngọt, tay chèo lên bờ, nhanh nhảu sửa soạn bữa tối. Ăn uống thỏa mãn, không còn đói khát nữa, họ quay ra nghĩ tới đồng đội thân thương Skylla vồ mất mang khỏi thuyền rỗng không ăn sống nuốt tươi, họ bật khóc ngần ngật, rồi thiếp ngủ.”

“Khoảng hai phần ba đêm, lúc tinh tú sắp lặn, Chúa tể thu thập mây đen nổi phong ba đùng đùng, hú rít ầm ầm, trải kín đất liền, mặt biển, hạ màn tối từ trên cao xuống thấp. Rạng Đông non trẻ ngón tay ửng hồng cũng vừa xuất hiện, ngô bối cặp bờ, kéo thuyền vào vũng nước gần ngôi động, nơi nữ thần thiên nhiên ca hát, hội họp ca đoàn. Tiện nhân hạ lệnh tay chèo tập họp, cảnh cáo tất cả: ‘Quý hữu, vì trên thuyền hãy còn khá nhiều đồ ăn thức uống, ngô bối đừng đụng tới đàn bò, bầy cừu, kẻo tai ương sẽ giáng đổ lên đầu lên cổ. Bởi bò và cừu quý hữu vừa thấy là của thần linh Mặt Trời khủng khiếp, mắt thấy tai nghe không thiếu thứ gì.’”

“Tiện nhân nói thế, tay chèo lòng dạ hung hăng hối hả đồng ý. Suốt tháng gió nam thổi không ngừng. Không có gió nào khác, trừ gió nam và gió đông. Chừng nào còn bánh mì, rượu vang tay chèo không đụng tới đám gia súc, vì muốn cứu mạng bản thân. Ngược lại, khi thực phẩm trên thuyền cạn hết, do nhu cầu đòi hỏi, lang thang đây đó tìm mồi, họ sử dụng móc câu uốn cong câu cá bắt chim, bất kể thứ gì vớ được, vì cơn đói giày vò bao tử. Lúc đó tiện nhân vào trong đảo van vái thần linh hy vọng có thần linh chỉ đường ra về. Đi khá xa lọt vào trong đảo cách hẳn đồng hành, tới chỗ kín gió, rửa tay sạch sẽ, tiện nhân cầu khấn toàn thể thần linh trên núi Olympos. Thần linh liền khép vành mi đưa tiện nhân vào giấc ngủ thú vị. Đúng lúc đó bàn bạc với tay chèo, Eurylochos đưa ý kiến tai hại: ‘Quý hữu, mặc dù đau khổ hãy lắng nghe ta nói. Đối với người đáng thương như ngô bối chết dưới bất kể hình thức nào cũng ghê tởm, song chết đói là hình thức tởm ghê hơn hết con người bắt gặp khi nhắm mắt lìa đời, giã từ kiếp sống! Do vậy hãy tóm cổ mấy bò nái béo mập của Mặt Trời làm lễ tế sinh dâng thần linh sống trên bầu trời bao la. Nếu trở về đặt chân lên Ithaka, quê cha đất tổ, việc đầu tiên ngô bối lập tức thực hiện là xây đền thờ tráng lệ thờ thần linh Mặt Trời, công tử Đấng Trên Cao, chất đầy đồ cúng quý giá. Nhưng nếu giận dữ vì mất bò sừng thẳng thần linh này tìm cách đập thuyền, thần linh khác ra tay ủng hộ, ta sẵn sàng vĩnh biệt thế gian trước miệng sóng, chui xuống nước lạnh yên nghỉ đời đời hơn là chết dần chết mòn trên hải đảo hoang vu!’”

“Eurylochos nói thế, tất cả hoan nghênh. Họ tức tốc đi lùng bò nái xinh đẹp của thần linh Mặt Trời. Họ chẳng phải đi xa, vì bò nái trán rộng, lông mượt thường gặm cỏ gần thuyền mũi xanh đậm. Lùa được bò rồi họ làm lễ khấn vái thần linh. Họ hái lá non cây sồi cao ngất làm đồ cúng, vì trên thuyền không còn bột đại mạch trắng tinh. Khấn vái xong xuôi họ cứa cổ mấy con bò, lột da, lóc thịt, cắt đùi thành miếng mỏng, lấy mỡ bọc lại, trên để thịt sống. Vì không có rượu vang dội lên tế sinh, họ lấy nước lã làm rượu lễ rẩy lên lúc nướng nội tạng. Thịt đùi chín rồi, sau khi nếm thử nội tạng, họ cắt phần còn lại thành miếng nhỏ xiên vào xiên nướng trên lửa. Đúng lúc đó bất thình lình tỉnh giấc, tiện nhân hối hả trở lại thuyền và bờ biển. Bước gần tới thuyền mũi cong thấy mùi thịt nướng thơm phức phảng phất xung quanh, tiện nhân bật khóc. Tiện nhân lớn tiếng kêu thần linh bất tử: ‘Ôi, Cha Chúa tể và thần linh hạnh phúc! Đưa vào giấc ngủ thảm thương các người cố tình làm hại. Trong khi phàm phu vắng mặt, tay chèo âm mưu làm việc bất chính!’”

“Lúc đó Lampetia xiêm y thướt tha đã chạy đi cấp báo thần linh Mặt Trời, công tử Đấng Trên Cao, ngô bối giết bò của ông. Nổi cơn lôi đình ông hét to kêu gọi thần linh bất tử: ‘Cha Chúa tể và thần linh hạnh phúc, hãy trừng trị tay chèo Odysseus, con trai Laertes giết bò thần nhi. Chúng cả gan, ngạo mạn hạ sát sinh vật hằng ngày đem lại biết bao nguồn vui khi thần nhi ngoi lên bầu trời đầy sao, cũng như lúc thần nhi từ thiên đỉnh đi xuống chìm dưới trái đất. Nếu chúng không đền trả đầy đủ số bò sát hại, thần nhi sẽ xuống vương quốc Diêm Vương soi sáng cho người quá cố.’”

“Chúa tể thu thập mây trời phán: ‘Mặt Trời, tiếp tục soi sáng thần linh và thế nhân trên mặt đất màu mỡ sản sinh hạt lúa. Đám thế nhân đó, thuyền lướt sóng của chúng hoàng nhi nói ta sẽ dội sấm sáng lòe đập nát, đốt cháy giữa lòng đại dương trên mặt nước màu mận.’”

“Chuyện vừa kể tiện nhân nghe Calypso mái tóc yêu kiều thuật lại. Yêu mị bảo nàng nghe sứ giả dẫn đường Hermes nói cho hay. Xuống tới biển, lên thuyền gặp hết tay chèo tiện nhân lần lượt khiển trách từng người. Nhưng hỡi ôi! Ngô bối không tìm ra cách giải quyết vấn đề: Bò chết rồi! Liền đó thần linh cho tay chèo tiện nhân thấy tận mắt điềm gở. Da nhúc nhích lết bò, thịt rống kêu trên bếp lửa, nướng chín cũng như còn sống; tiếng kêu nghe như tiếng bò rống. Sau đó suốt sáu ngày tay chèo đánh chén lu bù, vì vồ được mấy con bò chọn lọc của thần linh Mặt Trời. Nhưng khi Chúa tể, công tử Kronos, đưa ngô bối sang ngày thứ bảy, lúc đó gió nam thổi điên cuồng bắt đầu lắng dịu. Không chần chừ ngô bối lên boong lập tức, dựng cột buồm, căng buồm trắng, đưa thuyền ra khơi. Ngô bối vừa rời đảo, đất liền xung quanh biến dạng, chỉ còn bầu trời và mặt nước. Chúa tể đem mây đen treo lơ lửng trên thuyền rỗng không, vì thế biển cả phía dưới tối om. Thuyền đi chưa xa bỗng dưng gió tây nổi cơn, hú rít ầm ầm, từng đợt, từng đợt đổ tới quất đập ngô bối như điên như cuồng. Gió giật đứt hai dây chằng phía trước cùng một lúc. Cột buồm đổ, thuyền cụ rơi xuống hầm. Cột buồm ngả phía đuôi rơi trúng trán đập vỡ sọ đà thủ. Từ trên boong như thợ lặn đà thủ lăn xuống nước, linh hồn dũng cảm giã từ thân xác. Đúng lúc đó và chỉ một lần Chúa tể giáng sét đánh mạnh. Thuyền chòng chành xoay tít, toàn thân sặc mùi lưu huỳnh. Bị hất khỏi boong, bám quanh vỏ đen xì, tay chèo rập rờn như hải âu nhấp nhô trên sóng. Thần linh từ chối không để họ trở về với gia đình.”

“Tiện nhân đi lại hết phía đầu đến phía đuôi tới lúc đợt sóng cao ngất đập bể sườn thuyền, chỉ còn sống thuyền trơ trụi nổi trên mặt nước. Đợt sóng bứt cột buồm khỏi sống thuyền, nhưng vì dây chằng phía sau bằng da bò mắc kẹt trên cột buồm, tiện nhân lấy ngay chằng cột buồm vào sống thuyền, sau đó ngồi lên, mặc gió điên cuồng ào ào cuốn đi. Gió tây hung hãn dịu dần, nhưng gió nam trỗi dậy tức thì thay thế, áp đảo dữ dằn khiến vừa lo vừa sợ tiện nhân nghĩ như vậy lại phải băng qua xoáy nước Charybdis nguy hiểm giết người. Suốt đêm gió cứ thế đưa tiện nhân đi; lúc mặt trời lên, tiện nhân tới trước hang ngầm Skylla và xoáy nước Charybdis khiếp đảm. Charybdis đang há miệng nuốt nước biển mặn chát. Tiện nhân tung người lên cây vả cao ngất, ôm chặt bám chắc như con rơi, vì không thể thả chân xuống dưới, và cũng không cách nào chèo lên; rễ bám sâu dưới đất cách xa, cành to dài vươn rộng trên đầu với không tới che kín cả Charybdis. Tiện nhân bám chặt nôn nóng chờ Charybdis dựa ra cột buồm và sống thuyền.”

“Lúc cả hai xuất hiện, tiện nhân mừng hết sức. Đó cũng là lúc, dù đã muộn, người ngồi phân xử cả ngày không muốn nghe thanh niên kiện tụng tranh cãi dằng dai, rời quảng trường đứng dậy về nhà dùng bữa. Thấy ván thuyền nổi bên ngoài Charybdis, buông cả tay lẫn chân, tiện nhân rơi tõm xuống nước giữa hai xà gỗ dài thoòng. Lóp ngóp bò ngồi lên trên tiện nhân đưa hai tay chèo lách ra. Nhờ có Cha thần linh và thế nhân che chở Skylla không nom thấy. Nếu không thế nào tiện nhân cũng đi đời nhà ma, chết đứt đuôi. Tiện nhân trôi dạt chín ngày; ngày thứ mười, ban đêm, nhờ thần linh trợ giúp tiện nhân đến đảo Ogygia, nơi Calypso cư ngụ, nữ thần xinh đẹp, mái tóc diễm lệ, quyền năng kỳ lạ, giọng nói thế nhân. Nàng đón tiếp thân tình, săn sóc chu đáo... Nhưng tại sao kể lại chuyện này? Hôm qua cũng tại nơi đây trong lòng đại sảnh tiện nhân đã thưa Hoàng thượng và Hoàng hậu cao quý hay rồi. Chuyện đã thuật đầy đủ từ đầu chí cuối tiện nhân chẳng muốn nhắc lại làm gì.”