ó là một ngày ảm đạm, ngắn ngủi và nói chung là không cần thiết. Những đám mây xám xịt nặng nước bay qua thành phố mà không rỏ xuống một giọt mưa, và gió thỉnh thoảng lại giật từng cơn thổi bay những tờ báo trên cái quầy phía ngoài cửa hàng Thuốc lá và Trái cây của Elmer. Những dòng tít lớn trang bìa trên quầy báo cho thấy người dân đã bắt đầu ngán ngẩm thứ gọi là chiến tranh chống khủng bố, mà giờ đây hàm chứa ý nghĩa của một khẩu hiệu tranh cử có phần ghê tởm và hơn nữa đã mất đà vì chẳng ai biết thủ phạm chính ở đâu. Một số người thậm chí còn nghĩ rằng hắn đã chết. Do đó, báo chí đã bắt đầu dành đất cho các ngôi sao truyền hình thực tế, những nhân vật hơi có tiếng tăm ở nước ngoài đã nói gì đó hay ho về người Na Uy, và kế hoạch đi nghỉ của các thành viên hoàng gia. Biến cố có kịch tính duy nhất khả dĩ phá vỡ được sự đơn điệu đó là vụ đấu súng ở cảng công te nơ nơi kẻ giết người đang bị truy nã đồng thời cũng là tên bán ma túy rong đã chĩa súng vào cảnh sát và bị bắn chết khi chưa kịp nhả đạn. Trưởng Đơn vị Phòng chống Ma túy báo cáo đã tịch thu một lượng heroin khá lớn trong căn hộ của người đàn ông đã chết, còn người đứng đầu Đội Hình sự bình luận rằng vụ giết người mà gã đàn ông ba mươi tuổi đó được cho là đã thực hiện vẫn đang trong quá trình điều tra. Tuy nhiên, tờ báo với thời điểm biên tập gần đây nhất đã cung cấp thêm thông tin rằng những bằng chứng chống lại gã đàn ông, vốn không có nguồn gốc nước ngoài này, là rất thuyết phục. Và khá kỳ quặc là viên cảnh sát dính líu tới vụ này lại chính là người đã bắn chết gã phát xít mới Sverre Olsen tại nhà trong một tình huống tương tự hơn một năm trước. Viên cảnh sát này đã bị đình chỉ công tác cho đến khi cơ quan có thẩm quyền độc lập của Sở Cảnh sát kết thúc cuộc điều tra, tờ báo đó viết như vậy kèm trích dẫn lời Giám đốc Sở Cảnh sát nói rằng đây là một quy trình thông thường trong những tình huống như thế và vụ này không liên quan tới vụ Sverre Olsen.

Vụ cháy một căn nhà gỗ ở Tryvann cũng được đăng vắn tắt bởi vì một can xăng nhỏ cạn sạch đã được tìm thấy gần hiện trường của ngôi nhà đã bị thiêu rụi, và vì thế cảnh sát không thể loại trừ khả năng có kẻ phóng hỏa. Điều không thấy đăng trên báo là các nhà báo đã cố gắng liên hệ với Birger Gunnerud để hỏi xem ông ta cảm thấy thế nào khi mất cả con trai và căn nhà gỗ trong cùng một đêm.

○○○

Trời tối sớm nên ba giờ chiều đèn đường đã được bật lên.

Hình ảnh của vụ cướp ở Grensen vừa được bấm dừng rung rung trên màn hình khi Harry bước vào Nhà Đau đớn.

“Có đi tới đâu không?” anh hỏi, hất hàm về phía hình ảnh Kẻ Hành quyết được phóng to toàn màn hình.

Beate lắc đầu. “Chúng tôi đang đợi.”

“Đợi hắn hành động tiếp à?”

“Ngay lúc này, hắn đang ngồi ở đâu đó và lên kế hoạch một vụ cướp nữa. Tôi đoán là trong tuần sau.”

“Cô có vẻ chắc chắn.”

Cô nhún vai. “Kinh nghiệm thôi.”

“Của cô à?”

Cô mỉm cười nhưng không đáp.

Harry ngồi xuống. “Hy vọng cô không bực vì tôi đã không làm như đã nói trên điện thoại.”

Cô nhíu mày. “Ý anh là sao?”

“Tôi đã bảo là hôm nay tôi mới khám nhà hắn.”

Harry nhìn Beate chăm chú. Trông cô hoàn toàn không hiểu gì thật. Ừ thì Harry đâu phải điệp viên chứ. Anh đang định nói, rồi lại đổi ý. Thay vào đó, Beate lại nói, “Có một chuyện tôi phải hỏi anh, Harry.”

“Hỏi đi.”

“Anh có biết gì về chuyện giữa Raskol và cha tôi không?”

“Chuyện gì về họ?”

“Rằng Raskol… có mặt ở ngân hàng vào lúc đó. Hắn đã bắn cha tôi.”

Harry cụp mắt. Nhìn chằm chằm hai bàn tay mình. “Không,” anh đáp. “Tôi không biết.”

“Những anh đã đoán ra chưa?”

Anh ngẩng đầu lên và bắt gặp ánh mắt của Beate. “Tôi cũng có nghĩ đến chuyện đó. Chỉ thế thôi.”

“Điều gì đã khiến anh nghĩ vậy?”

“Sám hối.”

“Sám hối ư?”

Harry hít một hơi sâu. “Đôi khi, một tội ác có thể gớm guốc đến mức làm mờ mắt ta. Ở bề ngoài hoặc bên trong.”

“Ý anh là sao?”

“Mọi người đều cần phải sám hối, Beate ạ. Cả cô. Chúa biết là tôi cần làm thế. Raskol cũng vậy. Đó là một nhu cầu cơ bản, giống như tắm rửa vậy. Điều đó liên quan đến sự điều hòa, một sự cân bằng nội tâm cực kỳ cần thiết. Chúng ta gọi sự cân bằng đó là đạo đức.”

Harry nhìn mặt Beate hết tái lại đỏ. Cô mở miệng định nói.

“Không ai biết tại sao Raskol lại ra tự thú,” Harry nói. “Nhưng tôi tin rằng, đó là để sám hối. Vì với một người coi tự do lãng du là sự tự do duy nhất, thì nhà tù chính là hình thức tự trừng phạt cao nhất. Cướp đi một mạng người khác với cướp tiền. Tôi đoán là hắn đã phạm phải một tội ác khiến hắn mất cân bằng nội tâm. Vì vậy, hắn đã chọn cách tự sám hối bí mật, vì chính mình và vì Chúa - nếu hắn có một vị Chúa.”

Cuối cùng Beate cũng lắp bắp được: “Một… kẻ giết người… có đạo đức ư?”

Harry chờ đợi. Nhưng không nghe thấy thêm câu nào.

“Người có đạo đức là người chấp nhận những hậu quả do chính đạo đức của bản thân gây nên,” anh dịu dàng nói. “Chứ không phải của người khác.”

“Vậy nếu như tôi đeo cái này vào?” Beate nói gay gắt, mở cái ngăn kéo trước mặt cô rồi lôi một bao súng ngắn khoác vai ra. “Nếu tôi khóa cửa một phòng thăm tù nào đó lại, chỉ còn tôi và Raskol trong đó rồi sau đó bảo rằng hắn tấn công tôi nên tôi đã bắn hắn để tự vệ? Để trả thù cho cha tôi theo cái cách mà anh xử lý lũ sâu bọ. Như vậy anh thấy đã đủ đạo đức chưa?” Cô đập mạnh bao súng lên bàn.

Harry ngả người vào ghế và nhắm mắt cho đến lúc anh nghe thấy hơi thở dồn dập của cô dịu lại. “Câu hỏi là, theo cô đủ đạo đức là thế nào, Beate ạ. Tôi không biết tại sao cô lại để súng bên người, và tôi không có ý định ngăn cản cô làm bất cứ việc gì mà cô muốn.”

Anh đứng dậy. “Hãy làm cho cha cô tự hào, Beate ạ.”

Khi anh nắm lấy tay cầm ở cửa thì nghe thấy tiếng Beate nức nở. Anh quay lại.

“Anh không hiểu!” cô nức nở. “Tôi đã nghĩ là mình có thể tôi đã nghĩ đó là một kiểu… nợ phải đòi.”

Harry vẫn đứng im. Rồi anh đẩy một cái ghế lại gần cô và ngồi xuống, đặt một bàn tay lên má cô. Những giọt nước mắt của cô nóng hổi và lăn qua bàn tay thô ráp của anh trong lúc cô nói. “Anh gia nhập lực lượng cảnh sát là vì anh muốn thiết lập trật tự sự cân bằng cho mọi chuyện, phải không? Sự đền tội, công lý và những thứ đại loại thế. Rồi một ngày, anh có cơ hội mà anh vẫn hằng mơ ước, để trả thù. Rồi hiểu ra rốt cuộc đó không phải là điều anh muốn.” Cô khịt mũi. “Mẹ tôi từng bảo chỉ có một điều duy nhất còn tệ hơn cả chuyện không thỏa được lòng khao khát. Đó là không cảm thấy khao khát bất cứ điều gì. Thù hận tựa như chút gì còn sót lại sau khi đã mất tất cả. Và rồi nó cũng bị tước nốt khỏi anh.”

Cô gạt phăng bao súng khỏi bàn. Nó văng vào tường đánh thịch.

○○○

Khi Harry đứng trên phố Sofies lục túi áo khoác thân quen để tìm chìa khóa thì trời đã tối đen như mực. Sáng hôm đó, một trong những việc đầu tiên mà anh làm khi tới Sở Cảnh sát là đi lấy quần áo, vốn bị tịch thu từ nhà Vigdis Albu, ở Phòng Giám định Pháp y. Nhưng cái việc đích thực đầu tiên là ghé qua văn phòng của Bjarne Møller. Người đứng đầu Đội Hình sự đã nói rằng những chuyện liên quan tới Harry hầu như đều có vẻ ổn, nhưng còn phải đợi xem có ai báo cáo gì về vụ đột nhập tại nhà số 16 phố Harelabben không đã. Trong ngày hôm đó, người ta sẽ cân nhắc xem liệu có nên xử lý chuyện Harry giấu nhẹm thông tin mình có mặt trong căn hộ của Anna Bethsen vào cái đêm xảy ra án mạng hay không. Harry đáp rằng, trong trường hợp vụ này bị điều tra, anh sẽ buộc lòng phải nhắc đến sự tự do tương đối mà Giám đốc Sở Cảnh sát và Møller đã cho phép anh trong quá trình tìm kiếm Kẻ Hành quyết, ngoài ra họ còn chấp thuận cho anh bay tới Brazil mà không thông báo cho cảnh sát Brazil.

Bjarne nhếch mép cười châm biếm và bảo ông đoán họ sẽ kết luận sẽ không điều tra, hoặc thật ra là không cần xử lý gì hết.

Tiền sảnh im lặng. Harry gỡ bỏ dải băng cách ly của cảnh sát chăng trước cửa căn hộ của anh. Một mảnh ván ép che ô kính bị phá.

Anh đứng đó, nhìn bao quát phòng khách. Weber giải thích rằng họ đã chụp ảnh căn hộ trước khi bắt đầu lục soát nên mọi thứ có thể sắp xếp lại đúng chỗ. Tuy nhiên, anh không khỏi nghĩ rằng những bàn tay và cặp mắt xa lạ đã sục sạo ở đây. Không phải là anh có gì nhiều cần che giấu - chỉ vài lá thư tình cuồng nhiệt thuở nào, một hộp bao cao su đã mở và hết hạn từ lâu và một phong bì đựng những tấm ảnh chụp xác chết của Ellen Gjelten. Cất giữ chúng ở nhà có thể bị xem là bệnh hoạn. Ngoài ra: một cuốn tạp chí khiêu dâm, một cái đĩa Bonnie Tyler và một cuốn sách của Linn Ullmann.

Harry nhìn cái đèn đỏ nhấp nháy trên máy trả lời tự động một lúc lâu mới bấm. Giọng quen thuộc của thằng bé tràn ngập căn phòng đã trở nên lạ lẫm. “Chào chú, là mẹ con cháu đây. Hôm nay tòa quyết định. Mẹ cháu đang khóc, vì vậy mẹ cháu bảo cháu nói…”

Harry chuẩn bị tinh thần và hít một hơi. “Ngày mai mẹ con cháu sẽ rời khỏi đây.”

Harry nín thở. Anh có nghe chính xác không? Mẹ con cháu sẽ rời khỏi đây ư?

“Mẹ con cháu đã thắng. Chú phải nhìn thấy mặt họ lúc đó. Mẹ bảo ai cũng nghĩ mẹ con cháu sẽ thua. Mẹ, mẹ có muốn… không, mẹ cháu cứ khóc thôi. Giờ thì hai mẹ con cháu đi ra quán McDonald ăn mừng đây. Mẹ cháu hỏi là chú có ra đón mẹ con cháu được không? Chào chú.”

Anh nghe thấy tiếng thở của Oleg phả vào điện thoại và ai đó hỉ mũi rồi bật cười ở hậu cảnh. Giọng Oleg lại cất lên, lần này nhỏ hơn: “Cháu sẽ thích lắm nếu chú đi đón, Harry ạ.”

Harry ngồi phịch xuống chiếc ghế. Một cục nghẹn lớn dần lên trong họng anh và những giọt nước mắt tuôn rơi.