"Ðại ca, em không thể sống trong cái gai đình này được nữa! Em bỏ đi đây!"

Giác Tân đang ngồi một mình trong phòng lúc hoàng hôn khi Giác Tuệ xông vào. Chàng đang chăm chú nhìn tấm hình chụp Thụy Giao và chàng trong ngày cưới. Tuy chàng không nhìn rõ trong ánh sáng lờ mờ, nhưng từng nét của khuôn mặt nàng vẫn nổi rõ trong tim chàng. Toàn thể khuôn mặt đẹp lộng lẫy của nàng, cặp mắt đẹp quyến rũ, nụ cười e lệ, hai lúm đồng tiến trên má - tất cả dường như sống động trên tấm hình. Chàng đang ứa nước mắt nhìn tấm hình thì tiếng kêu gọi của Giác Tuệ đem chàng trở về thực tại. Chàng quay lại nhìn Tam đệ của chàng đang nhìn với đôi mắt toé lửa.

Giác Tân giật mình hỏi, "Em ra đi hay sao? Em đi đâu?"

"Thượng Hải, Bắc Kinh - bất cứ nơi nào, miễn là xa cách khỏi chỗ này!"

Giác Tân không trả lời. Tim chàng đau nhói. Chàng lấy tay bóp ngực.

Giác Tuệ thọc hai tay vào túi và nóng nẩy đi đi lại lại. "Em sẽ đi. Em không cần biết họ nói gì. Em sẽ ra đi!" Chàng không biết mỗi bước chân của chàng rơi xuống là một cái đạp mạnh lên tim Giác Tân.

Giác Tân cố bật ra một câu hỏi, "Còn Nhị đệ?"

"Khi thì anh ấy nói anh ấy sẽ ra đi, khi thì anh ấy nói anh ấy ở lại. Em không nghĩ anh ấy sẽ bỏ lại Ngọc Cầm và ra đi một mình." Giác Tuệ bực tức trả lời. Rồi chàng nói thêm một cách quyết liệt. "Dù thế nào, em đã quyết tâm ra đi."

Giác Tân nói như nức nở, "Phải, em có thể bỏ đi nếu em muốn. Em có thể đi Thượng Hải, Bắc Kinh, hoặc bất cứ chỗ nào em thích!"

Giác Tuệ im lặng. Chàng hiểu Ðại ca có ý muốn nói gì.

Giác Tân bỗng hai tay ôm đầu và khóc, "Nhưng còn anh thì sao? Anh có thể đi đâu?"

Giác Tuệ vẫn tiếp tục đi lại trong phòng, thỉnh thoảng liếc nhìn anh một cách đau khổ.

Giác Tân năn nỉ, "Em không được đi." Chàng ngừng khóc và bỏ tay xuống. "Dù chuyện gì xảy ra, em cũng không được đi."

Giác Tuệ dừng lại và đứng nhìn Ðại ca của chàng với một vẻ chán nản.

Giác Tân nói bằng một giọng lý luận to tiếng. "Họ sẽ không cho phép em ra đi. Họ sẽ không bao giờ để em ra đi!"

Giác Tuệ cười khinh bỉ, "Em biết họ không muốn em bỏ đi. Nhưng em vẫn cứ đi để cho họ biết!"

"Làm sao em đi được? Họ sẽ có nhiều lý do em không thể phủ nhận được. Xác ông nội vẫn còn trong nhà; chưa bắt đầu cử hành tang lễ; ông nội vẫn chưa được chôn cất..." Giác Tân dường như nói cho "bọn họ".

"Tất cả những thứ đó thì có liên hệ gì với em chứ? Làm thế nào họ chặn em lại được? Họ sẽ không dám giết em - như họ đã giết Ðại tẩu!" Giác Tuệ giận dữ buông ra những lời tàn ác, bất kể lời nói đó có thể làm Ðại ca chàng đau lòng.

Giác Tân van xin, "Ðừng nhắc đến Ðại tẩu nữa. Không gì có thể làm nàng sống lại được."

Giác Tuệ mỉm cười và nói, "Việc gì phải đau buồn như thế. Sau giai đoạn chịu tang ông nội, anh sẽ tục huyền được mà. Nhiều lắm là anh phải chờ đợi ba năm thôi mà!"

"Anh sẽ không bao giờ lấy vợ nữa, không bao giờ. Chính vì lý do đó mà anh giao hài nhi mới sinh cho mẹ của Thụy Giao." Giác Tân yếu đuối giải thích. Giọng chàng giống như giọng một ông già.

"Thế thì tại sao anh để cho bà ấy nuôi luôn cả Hoàn Trân?"

"Anh chỉ nhờ nuôi hai ba tháng thôi. Bầu không khí ở đây có thích hợp cho một đứa bé mồ côi mẹ không? Nó khóc đòi mẹ suốt ngày, và ở đây không có ai chăm sóc cho nó. Anh sẽ đem nó về sau khi chôn cất ông nội xong. Anh sẽ tập trung giáo dục nó. Nó là hy vọng duy nhất của anh; anh không thể bỏ nó được. Anh không thể giao phó cho bất cứ một người đàn bà nào khác."

Giác Tuệ vẫn còn cười lạnh lùng. "Bây giờ anh nói như thế. Sau một thời gian anh sẽ đổi ý. Anh bao giờ cũng vậy. Em đã thấy xảy ra như thế nhiều lần rồi. Cha chúng ta là một thí dụ rõ ràng. Anh nói anh không muốn lấy vợ nữa. Họ sẽ nói anh vẫn còn trẻ, và Hoàn Trân cần có một người mẹ. Anh sẽ đồng ý. Ngay cả anh không muốn thế, họ cũng sẽ làm anh phải tục huyền."

Giác Tân chán nản cãi lại, "Họ có thể bắt anh làm những việc khác, nhưng việc này họ không thể nào được. Dù là cho phúc lợi của Hoàn Trân cũng vậy."

Giác Tuệ không thể nén được tiếng cười. "Em cũng nghĩ như thế đối với việc em bỏ ra đi. Họ không thể bắt em ở lại."

Giác Tân im lặng một lúc. Rồi chàng bực bội nói, "Anh sẽ không giúp em đâu. Ðể xem em có thể bỏ đi được không!"

"Anh giúp em hay không là tùy anh. Nhưng nói cho anh biết điều này - lần sau khi anh nhìn quanh, thì em đã đi rồi!"

"Em không có tiền."

"Cái đó không quan trọng. Nếu gia đình không cho em tiền, em có thể vay mượn ở chỗ khác. Dù thế nào em cũng sẽ đi. Em có nhiều bạn bè có thể giúp em được!"

"Em không chờ đợi được một ít lâu hay sao?"

"Bao lâu?"

"Hai năm đưọc không? Vào lúc đó em sẽ tốt nghiệp Trường Ngoại Ngữ rồi..." Giác Tân hạ thấp giọng. Chàng tưởng Giác Tuệ nao núng. Chàng nói tiếp, "Lúc đó em có thể tìm việc làm bên ngoài, hoặc em vẫn tiếp tục học. Em sẽ ở vào hoàn cảnh tốt đẹp hơn nhiều so với bây giờ."

"Hai năm?" Giác Tuệ sửng sốt kêu lên. "Em không muốn chờ đợi, dù là mười lăm phút! Em không thích gì hơn là được thoát khỏi cái thành phố này ngay lập tức!"

"Hai năm không lâu dài gì đâu. Em quá nông nổi. Em nên suy nghĩ nhiều hơn nữa. Ðứng quá nóng nẩy. Chờ hai năm nữa thì đã có hại gì? Em đã sống ở đây mười tám năm rồi. Chắc chắn em có thể ở lại thêm hai năm nữa."

"Trước đây em chưa mở mắt to; em không có can đảm. Và ở đây có vài người em yêu quý trong cái gia đình này. Bây giờ em chẳng còn gì, trừ những kẻ thù!"

Giác Tân không nói gì một lúc lâu. Rồi chàng hỏi bằng một giọng buồn bã, "Em có coi anh là kẻ thù của em không?"

Tim Giác Tuệ chùng xuống. Chàng thương hại Ðại ca của chàng. Chàng lặng lẽ nói, "Dĩ nhiên em yêu anh. Chúng ta đã từng gần thông cảm với nhau trong quá khứ, nhưng ngày hôm nay chúng ta xa cách nhau hàng dặm đường. Dĩ nhiên anh yêu Ðại tẩu và Lệ Mai nhiều hơn là em yêu hai người ấy. Thế mà anh để người khác xô đẩy hai người ấy theo ý thich của họ; anh cũng tiếp tay với họ làm hại hai người ấy nữa. Nếu anh chỉ cần can đảm hơn một chút nữa thì anh đã có thể cứu được Ðại tẩu. Bây giờ thì quá trễ rồi. Làm sao anh có thể nói với em về sự vâng lời được? Anh có muốn em cũng sẽ giống anh - hủy diệt người khác và hủy diệt chính em? Ðại ca ơi, tuy em yêu quý anh lắm, nhưng có những điều em không hiểu được. Xin anh đừng cho em những lời khuyên như thế nữa. Nếu không anh sẽ làm em thù ghét anh."

Giác Tuệ quay lại bước đi, nhưng Giác Tân chặn chàng lại với một tiếng kêu đầy nước mắt.

"Hãy chờ một chút! Chúng ta chưa hiểu nhau. Anh có vần đề riêng của anh - nhưng bây giờ anh không muốn nói về về những khó khăn ấy. Anh sẽ không cản đường của em. Anh sẽ giúp em. Anh sẽ nói với họ. Nếu họ không đồng ý, anh và em sẽ tìm cách khác. Anh nhất định muốn giúp em."

Ngay lúc đó đèn điện bật lên, và hai người nhìn vào mắt nhau. Hai người trao đổi nhau những cái nhìn tha thứ. Dẫu sao hai người cũng vẫn là những anh em thương quý nhau. Nhưng, tuy họ nghĩ họ hiểu nhau, nhưng dường như không phải vậy. Giác Tuệ vui sướng khi chàng rời phòng của người anh, bởi vì chẳng bao lâu nữa chàng có thể đi khỏi gia đình. Còn Giác Tân thì khóc thảm thiết sau khi Giác Tuệ đi rồi. Chàng biết chằng sắp mất thêm một người chàng yêu quý. Tuy quanh chàng vẫn còn nhiều người, chàng sẽ cô lập và thui thủi một mình.

Giác Tân giữ lời hứa. Hai ngày sau chàng nói chuyện riêng với Giác Tuệ trong phòng của người em trai.

Hai anh em ngồi đối diện nhau trước chiếc bàn vuông và Giác Tân khẽ nói, "Anh không khuyến dụ họ được. Anh thất bại. Anh nói với kế mẫu. Kế mẫu không chấp thuận cho em ra đi, nhưng cũng không chống lại. Bao giờ kế mẫu cũng mong chúng ta được tốt lành. Kế mẫu rất đau lòng và hối tiếc cái chết của Thụy Giao, và cùng với mẹ của Thụy Giao đang lo việc tang lễ chôn cất cho Thụy Giao; anh không làm được một việc gì trong vụ này. Anh tử tế với Lệ Mai hơn là với Ðại tẩu của em. ít nhất anh được nhìn thấy Lệ Mai trước khi cô ta được cho vào quan tài; ít nhất anh cũng lo được việc tang ma cho Lệ Mai."

Nói đến đây Giác Tân bắt đầu nức nở, và nói tiếp, "Tội nghiệp cho Thụy Giao. Nàng đã chết hơn ba tuần rồi mà không một chú thím nào trong gia đình ra thăm nàng. Ngũ gia còn cấm không cho Thục Trân ra cái đền nơi để quan tài của Thụy Giao. Họ tránh né nàng như thể nàng là một hồn ma quỷ. Anh chưa bao giờ nghĩ một người con gái như Thụy Giao phải đi tới cảnh này. Mỗi lần anh gặp mẹ của Thụy Giao, thì giống như một lưỡi dao đâm vào tim anh. Nhạc mẫu anh không nói thẳng ra điều gì, nhưng mỗi lời nói của bà nặng phần trách móc, và tất cả đều nhắm vào anh. Em không thể biết anh cảm thấy tệ đến thế nào!"

Giác Tuệ lắng nghe, môi cắn chặt và tay nắm lại. Chàng quên hẳn việc riêng của chàng. Chàng có thể trông thấy khuôn mặt xinh đẹp của người chị dâu Thụy Giao và chiếc quan tài. Dần dần chiếc quan tài biến thành hai, rồi thành ba. Khuôn mặt của ba người con gái hiện ra - một khuôn mặt xinh đẹp; một khuôn mặt tiếc thương và buồn bã; khuôn mặt thứ ba quá ngây thơ và sống động. Những khuôn mặt tăng lên. Bốn, năm - chàng biết tất cả những khuôn mặt ấy - nhiều và nhiều hơn nữa... Rồi bỗng nhiên tất cả biến mất, và cuối cùng chàng chỉ còn khuôn mặt đẫm nước mắt của Ðại ca chàng.

"Anh sẽ không khóc nữa." Giác Tân nói, đè mạnh nắm tay lên mặt bàn. Thực vậy, dòng nước mắt của chàng ngừng lại.

Sau đó là một sự im lặng khó chịu. Hai anh em có thể nghe thấy tiếng cầu kinh của các nhà sư, và tiếng gõ chiêng và chũm choẹ trong phòng đại sảnh.

Cuối cùng Giác Tân thở dài và dùng khăn tay lau mắt. "Anh bắt đầu nói vấn đề của anh. Anh sợ rằng anh đã đi xa vấn đề rồi." Chàng cố gắng cười, nhưng không cười được. Chàng nói tiếp, "Kế mẫu cho biết không dám quyết định việc của em, và bảo anh đi nói chuyện với chú Khắc Minh. Anh gặp chú, và chú mắng anh thậm tệ không hiểu lễ nghi tập quán. Chú ấy nói em phải chờ đợi ít nhất cho đến khi chôn ông nội xong rồi mới được đi. Những người khác ngồi đó đều đồng ý với chú Khắc Minh. Trần Di Thái còn đưa ra những nhận xét soi bói nữa. Bà ta còn nhắc thêm rằng sự ngăn cản lễ trừ ma quỷ của em đã làm cho ông nội chết. Dĩ nhiên bà ta không dám nói thẳng như vậy và không ai đồng ý với bà ta - "

Giác Tuệ tức giận nói, "Rồi họ sẽ đồng ý với bà ta. Chuyện đó sẽ tạo ra một trò tai tiếng mới trong gia đình. Dẫu sao tất cả bọn họ đều ghét em. Ðược rồi, em đang chờ sự tấn công kế tiếp của họ!"

Giác Tân chua chát vò tóc, "Hừ, anh không nghĩ họ sẽ làm điều gì chống lại em. Họ ngăn chặn không cho em đi như là một đòn mới đánh vào anh. Họ bảo Thượng Hải là một thành phố tội lỗi xấu xa, và em sẽ trở thành xấu xa nếu em đi học tại đó. Họ nói ông nội chống lại việc chúng ta đi học tại nhà trường. Họ còn nói các trường học tại Thượng Hải chỉ đào tạo ra những kể gây rối loạn, chứ không đào tạo được những người đàng hoàng. Anh và họ nói chuyện lâu lắm. Ông chú này nói cái này, bà thím kia nói cái kia...

"Mục đích chính của họ là họ không muốn em đi. Không phải họ muốn em chờ cho đến khi chôn cất ông nội xong, mà họ hy vọng em không bao giờ đi."

Giác Tuệ đứng bật dậy và đấm tay xuống bàn. "Hừ, em sẽ đi! Em sẽ cho họ biết con người của em - một người nổi loạn!" Chàng đi đi lại lại lẩm bẩm chữ "nổi loạn" như thể chàng không hoàn toàn hiểu chữ ấy. Bỗng nhiên chàng nhìn thẳng vào mặt Ðại ca của chàng và hỏi, "Ý kiến của anh thế nào?"

Giác Tân ngẩng đầu lên. Ðôi mắt chàng sáng lên. Chàng nói bằng một giọng quả quyết ít khi thấy ở chàng, "Anh đã hứa giúp em, và anh sẽ giúp em. Chúng ta phải hành động bí mật. Em nói em có thể vay mượn tiền bạc của bạn bè, phải không? Anh cũng có thể cho em một ít. Cũng nên mang thêm nhiều tiền đi. Còn những chuyện xảy ra sau đó, chúng ta sẽ đượng đầu khi xảy ra. Một khi em đi rồi, anh không nghĩ sẽ có rấc rối."

Giác Tuệ nắm lấy cánh tay người anh và sung sướng kêu lên. "Anh thực sự giúp em hả?"

"Nói khẽ chứ. Chúng ta không muốn họ nghe thấy. Bất cứ cái gì em làm cũng không cho ai biết. Anh sẽ giả bộ không biết gì hết về chuyện này. Hoặc em có thể để lại một lá thư, phiền trách anh. Như vậy họ sẽ không thể nghi ngờ gì anh. Lát nữa chúng ta sẽ bàn đến chi tiết. Chúng ta nên gặp nhau ngoài hoa viên thì hơn. Nói chuyện ở đây không tiện." Phong cách của Giác Tân hầu như vui vẻ, nhưng trong mắt chàng có nước mắt.

Bỗng một giọng nói trong trẻo vang lên, "Anh nói đúng lắm. Ðây không phải là chỗ nói chuyện!" Giác Dân mỉm cười bước vào, cùng với Ngọc Cầm. Chàng cười, "Kế hoạch của anh không tệ đâu."

Giác Tân trách, "Tại sao em đứng ngoài nghe lén. Tại sao em không bước vào ngay?"

"Tụi em biết hai người đang bàn cãi chuyện gì riêng, vì thế tụi em đứng canh ngoài cửa. Ðó là ý kiến của Ngọc Cầm. Cô ta có thông minh không?" Giác Dân mỉm cười nhìn Ngọc Cầm và nàng cũng khẽ cười lại.

Giác Dân nói tiếp, "Ðại ca, tụi em cũng hy vọng anh giúp tụi em nữa. Mẹ của Ngọc Cầm đã chấp thuận cho chúng em lấy nhau rồi, và em không nghĩ kế mẫu sẽ phản đối. Chúng em chỉ cần đợi hết tang ông nội là định ngày cưới. Nhưng chúng em muốn có một hôn lễ theo kiểu mới."

Giác Tân cau mặt. Chàng nghĩ: lại một vấn đề khó khăn nữa. "Hãy còn lâu mà. Chúng ta sẽ bàn chuyện này khi tới lức. Chắc chắn chúng ta có thể lo liệu được mà." Giác Tân nói như thế để an ủi Giác Dân. Thực ra chàng không hề tin tưởng một chút nào.

Giác Tuệ sung sướng kêu lên, "Anh chị phải đi Thượng Hải. Em sẽ ở đó đón mừng anh chị."

"Không chắc đâu. Nếu mẹ của Ngọc Cầm không muốn đi thì tụi anh không thể để bà ấy ở lại một mình được. Dù thế nào, tụi anh cũng phải chờ hai ba năm nữa trước khi anh và Ngọc Cầm có thể đi cùng với nhau."

Giác Tuệ hỏi, "Thế Ngọc Cầm sẽ học ở đâu?"

"Năm tới cô ấy sẽ tốt nghiệp. Có lẽ trường Ngoại Ngữ lúc ấy sẽ thu nhận con gái. Nếu không, cô ấy sẽ học ở nhà một hoặc hai năm. Rồi khi tụi anh đi xuống miền xuôi, cô ấy sẽ có thể nộp đơn thi vào một trường đại học." Giác Dân quay sang Ngọc Cầm, "Em thấy như thế được không?"

Ngọc Cầm mỉm cười nhưng không nói gì. Nàng tin tưởng vào Giác Dân. Nàng biết chàng đang làm mọi sắp đặt cho nàng.

Giác Tuệ lặng lẽ ngắm đôi tình nhân trẻ tuổi. Chàng thèm muốn hạnh phúc của Giác Dân, tuy thế chàng vui sướng không có ràng buộc nào ngăn cản chàng không thể lìa bỏ cái gia đình mà chàng khinh tởm này. Một đời sống mới đang chờ đợi chàng tại Thương Hải. Thượng Hải với khối người đông đảo và những phong trào văn hóa mới. Tại Thượng Hải cũng có vài người bạn trẻ mà chàng đã từng liên lạc thư tín, nhưng chưa hề gặp mặt.

Giác Tân nói, "Chúng ta nên nói chuyện ngoài hoa viên. Nhị đệ, em và Ngọc Cầm ra trước đi." Ðúng lúc ấy một gia nhân bên ngoài lớn tiếng gọi, "Ðại Thiếu gia!"

Giác Tân dường như chợt nhớ ra chuyện gì chàng phải làm. Chàng vội vàng nói với Giác Tuệ, "Tam đệ, em cũng đi ra ngoài đi. Hãy chờ anh tại tòa nhà Nhật Nguyệt. Anh sẽ ra ngay." Và chàng vội vã ra khỏi phòng.

Vài phút sau Giác Dân và Ngọc Cầm đi ra theo. Giác Tuệ cũng đi ra một lát sau đó. Lúc ra khỏi nhà, Giác Tuệ trông thấy Ðại ca đang xem xét hai bức trướng vừa được mang tới. Một gia nhân giữ một đầu tấm trướng cho chàng. Giác Tuệ bước lại bên cạnh Giác Tân và dọc:

"Toàn gia khóc lóc, chia xa người thương yêu. Người chồng chịu thêm những sự chua chát bởi vì hài nhi mới sinh không có được sự chăm sóc và tình thương của người mẹ, đã phải để cho mẹ vợ nuôi dưỡng."

Tấm trướng do mẹ của Thụy Giao ký tên, bà sống ở một thành phố khác. Giác Tuệ rất xúc động buồn tiếc, đi vào hoa viên để tìm Giác Dân và Ngọc Cầm

Giác Tân đứng lại, nhìn hàng chữ của tấm trướng. Rồi bất thần, chàng cuộn tấm trướng lại và sai gia nhân cất vào trong nhà. Chàng cũng bước về phía hoa viên. Chàng nghĩ: Cái gia đình này cần một người nổi loạn. Ta phải giúp Tam đệ. Qua Tam đệ ta có thể đánh trả lại họ. Chúng ta sẽ cho họ biết. Không người nào trong gia đình hiền lành như ta!