rong tất cả những người mà Willie có dịp gặp gỡ trong thời chiến, chỉ có hạm trưởng Queeg để lại một dấu hằn in đậm nhất trong ký ức của anh. Tuy nhiên vẫn còn có một kẻ khác ảnh hưởng trên cuộc đời và tâm tính của anh quan trọng hơn nhiều, một người mà Willie không biết mặt cũng chẳng hề biết tên. Sau ngày gặp hắn - hồi cuối tháng 6 năm 1945 - Willie Keith đã viết một lá thư dài tám trang cho May Wynn để xin cưới nàng.

Con người này là một phi công thần phong đã bay chuyến cảm tử đến triệt hạ chiếc Caine gần đảo Okinawa.

Keefer lúc ấy là hạm trưởng, còn Willie là hạm phọ tiền nhiệm của Keefer là hạm trưởng White đã phải mất 5 tháng trường để ổn định trật tự trên chiếc trục lôi hạm cũ kỹ và hỗn độn này. Sau đó ông tiếp tục hải nghiệp trên những chiến hạm lớn. Vào thời bấy giờ những chiếc khu trục hạm xưa cũ lại được giao cho lứa sĩ quan trừ bị trẻ tuổi chỉ huy. Willie được thăng hải quân đại úy đầu tháng 6, một vài trục lôi hạm đã về chiều còn để cho các hải quân trung úy làm hạm phó nữa.

Phòng nhân viên của bộ tư lệnh hải quân lẽ dĩ nhiên đã quyết định một giải pháp ổn thỏa nhất để chôn vùi cái kỷ niệm đen tối của thời hạm trưởng Queeg là phân tán tất cả thủy thủ đoàn và sĩ quan của chiếc Caine. Ba phần tư nhân viên là dân mới thuyên chuyển tới. Farrington là sĩ quan duy nhất còn lại trong đám sĩ quan thời nổi loạn. Maryk đã bị đổi đi một tuần sau khi được trắng án, làm thuyền trưởng một chiếc tiểu đĩnh chuyên vận chuyển chở quân, một sỉ nhục làm tiêu tan mọi hy vọng của một đời hải nghiêp. Rồi cũng chẳng ai biết số phận của Queeg ra sao nữa.

Thực ra Willie là hạm trưởng mới đúng. Keefer sống trong cô đơn, như Queeg ngày xưa, chỉ khác một tí xíu là ông ta vùi đầu vào việc sang ta cô một tiểu thuyết, thay vì miệt mài vào một trò chơi kiên nhẫn. Cũng may cho Willie, khi xưa hạm trưởng White vì cảm mến anh đã huấn luyện cấp bách cho Willie về ngành cơ khí trong 2 tháng và sĩ quan nội vụ 2 tháng. Anh đã làm sĩ quan hải pháo vừa lúc được công điện vinh thăng hạm phó. Trong suốt thời gian trước đó Keefer làm hạm phó, là một gương mặt u sầu buồn thảm ít ai thường được gặp mặt. Ông ta chả bao giờ xóa bỏ được hẳn cái dấu vàng ố mà Barney Greenwald đã tạt vào mặt ông ta. Thủy thủ đoàn mới từ trên tới dưới đều biết rõ câu chuyện. "Cuộc nổi loạn" với "phiên tòa quân sự" là một đề tài bất tận trong những chuyện tán gẫu mỗi khi cả Keefer và Willie không có mặt. trên chiếc Caine người ta có cảm thấy rằng nhà văn tiểu thuyết Keefer là một loại người thật lạ đời và chẳng ai tin tưởng gì được nơi ông ta. Thủy thủ đoàn vẫn thích Willie hơn, nhưng bởi vì vai trò của anh trong cuộc nổi loạn vừa qua, ai cũng nhìn Willie với đôi mắt bớt thiện cảm. Hiếm khi Keefer vận chuyển tàu, nhưng mỗi lần phải vận chuyển thi ông ta thường lo lắng, bồn chồn, cục cằn, hay đập tay vào các cột trong đài chỉ huy, la hét mỗi khi lệnh ra không được thi hành ngay lập tức. Không mấy giỏi giắn khi vận chuyển, Keefer đã hơn chục lần mà lần nào cũng cọ sát móp méo các tàu dầu hay tàu tiếp tế. Trên tàu xầm xì là tại vì đó nên Keefer để Willie vận chuyển chiến hạm. Tuy vậy chính lúc Keefer đang chỉ huy, làm vận chuyển tàu cũng là lúc chiếc phi cơ cảm tử bay tới tấn công chiếc Caine.

- Nó kìa!

Ở bên hữu hạm Urban hét lớn như điểm một niềm vui. Rồi người ta cũng không ai lầm lẫn trên cái giọng đầy hốt hoảng của Keefer, khi một giây sau đó ông ta ra lệnh:

- Khai hỏa! tất cả ổ súng! Khai hỏa!

Trong giây phút đó không phải là để thi hành khẩu lệnh vừa ban ra, nhưng cùng một lúc tất cả khẩu phòng không 20 ly đồng loạt nhả đạn. Willie đang ở trong phòng hải đồ, lo việc xác định hải trình của chiến hạm. Caine phải đi vòng mũi phía Nam của Okinawa, hướng về Nagagusuku Wan để lấy thư từ cho cả phân đội khu trục hạm. Không hề có tiếng báo động, lúc đó kim đồng hồ vừa chỉ đúng 10 giờ trong một buổi sáng âm u bởi mây phủ cả bầu trời. Biển êm và lặng. Willie vứt bỏ cây bút chì, cái compas, uốn mình lách qua phòng lái. Những điểm hồng rực lửa của các viên đạn phòng không nhắm vào chiếc phi cơ cảm tử đang khoảng 300 mét trên cao trước mặt chiến hạm, một vật màu nâu vừa chui ra khỏi đám mây. Nó đổi hướng bay đâm thẳng xuống chiếc Caine, lảo đảo vụng về trong lúc giảm cao độ để lao mình vào chiến hạm. Một phi cơ loại nhỏ trông bệ rạc và mong manh. Hai cánh bay trông càng lúc càng rõ hơn khi nó càng tiến lại gần. Hai dĩa màu đỏ của lá cờ con cháu Thái Dương Thần Nữ hiện ra đậm nét.

Bốn đường hỏa pháo hướng thẳng vào phi cơ không trật một mảy may. Nó vẫn tiếp tục điềm nhiên chúi xuống như thường. Trông nó lớn hẳn ra, một chiếc phi cơ cũ kỹ xiêu vẹo đangrung chuyển toàn thân!

- Nó sẽ đâm trúng mình!

Keefer và Urban nhảy xổ ra boong tàu. Chiếc máy bay cảm tử chỉ còn cách vài thước, bỗng nghiêng qua một bên. Willie thoáng nhìn thấy tên phi công trong buồng lái với cặp kính to lớn của hắn.

- Tên điên cuồng mất trí này thiệt thôi!

Willie nghĩ thầm và nằm sấp trên boong. Anh có cảm tưởng là chiếc phi cơ đang đâm thẳng vào người mình. Hình như thật là lâu chiếc phi cơ mới đâm xuống tàu, và một chuỗi ý nghĩ rõ ràng, sống động, chạy qua đầu anh lúc anh co rúm, mặt dính sát vô boong tàu lạnh ngắt. Điểm quan trọng nhất - cái sự kiện đã làm thay đổi đời anh - là một hối tiếc mãnh liệt đau xót về chuyện anh đã không cưới May. Từ ngày tự ý chia tay với nàng, Willie đã thành công trong việc dứt khoát, không còn mơ nghĩ tới ngày xưa nữa. Nhưng trong lúc mệt mỏi, tinh thần xuống thấp thì những kỷ niệm với nàng trở lại ám ảnh trong đầu, thế nhưng đã từ lâu anh vẫn phấn đấu xua đuổi những ý nghĩ này mà anh cho rằng đó là dấu hiệu của đớn hèn và yếu đuối. Cái hoài niệm sâu xa vì mong ước một niềm vui đã mất đang luôn xâm chiếm tâm hồn anh, thật khác hẳn. Nó có dáng dấp của một hiện thực. Anh nghĩ là mọi chuyện đã hoàn toàn đổ vỡ, và sự hối tiếc không bao giờ còn gặp lại May đã làm Willie đau buốt, tê dại.

Chiếc phi cơ đâm sầm và nát ngướu trên chiến hạm với một tiếng động khủng khiếp như hai chiếc xe đụng nhau trên xa lộ, một giây sau đó là một tiếng nổ dữ dội. Willie cảm thấy hai hàm răng đang nghiến vào nhau như vừa bị kẻ nào cho một cú đấm thôi sơn ngay mặt, hai lỗ tai lùng bùng. Anh loạng choạng đứng lên. Willie thấy một làn khói xanh biếc cuồn cuộn bốc lên đàng sau khu nhà bếp, bên cạnh đó các pháo thủ đang nằm rạp.

- Thưa hạm trưởng, tôi gọi nhiệm sở tác chiến và ra sau lái xem có bị gì không…

- đồng ý, Willie.

Keefer đứng dậy, run rẩy phủi bụi trên người, tóc phủ che mắt vì ông không đội nón sắt. Ông ta còn vẻ ngơ ngác, chưa hoàn hồn. Willie chạy vội vào phòng lái và mở máy phóng thanh. Thủy thủ cầm lái và hạ sĩ quan giám lộ đương phiên nhìn anh với cặp mắt đầy sợ hãi.

- Tất cả nghe đây! - Willie nói cao giọng và rất nhanh - một phi cơ cảm tử đã chạm nổ trúng giữa tàu. Thi hành kế hoạch Alpha trên toàn thể chiến hạm. báo động toán cấp cứu và đội phòng tai.

Một làn khói khét nghẹt và xanh thẳm tràn vào phòng lái làm Willie ngộp thở, như vừa đang hít một hơi khói thuốc khô khan, Willie ho một tiếng và nói tiếp:

- Báo cáo tất cả hư hại về đài chỉ huy, sử dụng tất cả các bình chữa lửa, ống nước và các bình bọt CO2 nếu cần thiết. sẵn sàng làm ngập những hầm tàu, kho đạn nhưng phải chờ lệnh.

Hạ cái cần của còi báo động xuống, Willie chạy nhanh tới boong chính, bất ngờ bị vài luồng gió nóng bỏng đập vào mặt. Tiếng còi báo động rú lên từng loạt. Vài ngọn lửa da cam cao ngang cột cờ sau khu nhà bếp đang táp tới đài chỉ huy, chiếc Caine đang ở dưới gió. Hàng loạt những đợt khói cuồn cuộn chen giữa những ngọn lửa tới tấp tràn ngập boong chính.

- Tôi tưởng anh đã chạy ra phía sau - Keefer càu nhàu hét lớn. vừa nói ông ta vừa mang một cái áo phao cấp cứu, tất cả nhân viên trên đài chỉ huy cũng bắt chước theo.

- Vâng hạm trưởng, tôi đi liền đây.

Willie phải cố né tránh kẻ nọ người kia đang lôi kéo các dây ống cứu hỏa hoặc đi tìm áo phao cấp cứu, và cuối cùng anh cũng tới được boong chính. Ở đây ít khói đen hơn đài chỉ huy, lửa bốc lên cao và thổi về phía mũi tàu. Những ngọn lửa đỏ dày đặc như những thân cây sồi, vừa tỏa rộng vừa thét hú qua một cái lỗ khổng lồ trên boong ngay phía phòng xúp de. Những thủy thủ bị khói đen thui thoát lên được từ những nắp hầm tàu. Những mảnh vụn của chiếc phi cơ rơi vãi đầy dẫy trên boong. Chiếc ca nô bị bốc cháy. Các ống nước cứu hỏa la liệt khắp nơi. Những nhân viên phòng tai mặt mũi tái mét dưới cái nón sắt, mình mặc áo phao, rộn rịp chung quanh những vòi phun nước, hay đang lôi kéo những họng ống ráp vô miệng cứu hỏa. họ la hét nhưng chẳng ai nghe gì cả, những tiếng la hét bị lấn át bởi những tiếng chuông của nhiệm sở báo động và cũng bởi do những tiếng ầm ầm của phòng xúp de bây giờ không được ngăn che. Một mùi cháy phát ra do dầu cặn cháy, gỗ cháy, cao su cháy.

- Chuyện gì vậy? - Hạm phó hỏi một thủy thủ vừa chui ra từ một nắp hầm.

- Chiếc máy bay nó chui nguyên con vào trong đó, hạm phó à! Nó làm cháy tất cả. Budge kêu tụi tui tất cả nên tháo chạy ra hết. Ông đang ráng khóa lại ống dẫn dầu cặn chánh tới..Tôi không biết ông có thể ra được hay không nữa…Tôi đã mở những bình cứu hỏa bằng bọt trước khi đi lên…

- Còn nồi xúp de?

- Tôi không rõ, hạm phó. Đầy nghẹt lửa và hơi nước ở trong ấy..

Willie la lớn:

- Anh biết làm mở được những van cấp cứu hay không?

- Dạ biết, hạm phó!

- Vậy thì tốt. Hãy mở van cấp cứu ra ngay!

- Dạ vâng, hạm phó.

Một tiếng nổ từ phòng xúp de phát ra phóng lên một ngọn lửa trắng xóa làm Willie lùi lại. Ngọn lửa lan dần đến khu nhà bếp. Willie chen giữa thủy thủ tới chỗ của Bellison khi hắn đang mở một họng phòng tai bằng một cái khóa.

- Anh thấy còn áp suất trong máy chánh không?

- Dạ còn, hạm phó. Đám cháy này khủng khiếp quá, hạm phó à. Mình có phải làm nhiệm sở đào thoát không?

- Làm gì có chuyện đó! - Willie hét lớn - Dập tắt đám cháy này cái đã.

- Vâng hạm phó, tôi sẽ ráng.

Willie đập mạnh vào lưng người quản nội trưởng rồi đi nhanh vào một hành lang đầy những ống nước ngang dọc làm anh vướng chân. Tới cầu thang đài chỉ huy, anh ngạc nhiên thấy Keefer vội vã đi ra từ phòng ông ta, tay cầm một túi bằng lụa xám.

- Anh nghĩ sao, Willie? Mình có hy vọng gì không?

Keefer đặt câu hỏi như thế, đồng thời Willie tránh sang một bên nhường cho ông lên cầu thang trước.

- Không có sao đâu, hạm trưởng. Cái túi gì vậy?

- Cuốn tiểu thuyết của tôi….đem theo phòng hờ vậy thôi!

Keefer để cái túi bên cạnh và liếc nhìn ra phía sau, vừa ho vừa nhét cái khăn tay vào mũi. Các pháo thủ, bị hỗn loạn giữa cơn khói lửa, cô giống lôi kéo những ống nước phòng tai vừa la hét chửi rủa om xòm. Nhân viên trên đài chỉ huy phụ trách radar, giám lộ và toán thám xuất tàu ngầm - cũng như ba viên sĩ quan mới bu quanh Willie, mở mắt tròn xoe lộ vẻ kinh hoàng.

- Chưa có gì tệ hại lắm đâu, hạm trưởng. Chỉ có một phòng xúp de bị trúng.

Willie tả lại các hư hại. Nhưng anh có cảm tưởng là Keefer chẳng màng gì cả. Ông hạm trưởng tay chống nạnh lại quay nhìn ra phía sau. Những làn khói đập mạnh vào mặt ông. Đôi mắt của ông đỏ ngầu và lờ đờ.

Một dòng thác hơi nước bắn phụt mạnh hẳn lên thật cao từ boong giữa. Keefer liếc sang Willie dò hỏi:

- Cái gì vừa nổ văng lên đó?

- Chính tôi chỉ thị cho họ mở các xúp páp an toàn của nồi xúp de số 3, hạm trưởng.

Một tiếng nổ kinh hoàng làm rung chuyển phần sau của chiến hạm. Một tràng pháo bông đủ màu sắc trắng vàng đỏ tủa ra khắp hướng. Thủy thủ té nhào từ những bậc thang la hét ầm ĩ lại có những viên đạn lướt qua vi vút rồi bay tới nằm dẹp lép trên nóc đài chỉ huy.

- Ý trời đất ơi! Cái dàn phòng không nó nổ tung ra kìa! - Keefer vừa kêu lên vừa tìm chỗ trốn.

- Willie à, chiếc tàu cũng bị nổ mất thôi. Trong vài ba phút nữa lửa sẽ tới kho đạn….

Ba cái ống khói bắt đầu tủa ra những luồng khói vàng sẫm. Tiếng rung của máy chánh bây giờ ngưng hẳn lại. Con tàu chậm dần và bắt đầu lắc lư theo những lượn sóng. Những ngọn lửa phản chiếu những hình ảnh màu cam trên mặt biển xám.

- Có nước lộn trong dầu cặn - Keefer hổn hển nói - Mình bị mất áp suất rồi. Ra lệnh cho thủy thủ đoàn…

Những viên đạn đại bác 76,2 ly bắt đầu phát nổ trong một kho nhỏ của boong chánh với những tiếng "bùm" khủng khiếp và những màng lửa trắng xóa. Keefer hú lên một tiếng thất thanh lảo đảo và ngã gục trên sàn tàu. Các luồng khói súng nặng nề bay phủ ngập đài chỉ huy. Willie cúi xuống bên cạnh hạm trưởng và đồng thời thoáng nhìn thấy những đôi chân với quần trây di đang leo lên lan can thành tàu nhảy ra khỏi chiến hạm. Keefer thều thào "Cánh tay…Ôi chao ơi! Cánh tay của tôi!" vừa kêu vừa ôm vai, vừa đá lên boong tàu. Vài giọt máu nhỏ ra từ mấy ngón tay của ông ta.

- Hạm trưởng, ông có sao không? Nhân viên bắt đầu nhảy đào thoát!

Keefer ráng đứng lên với bộ mặt nhăn nhó đau đớn:

- Cho lệnh đào thoát! Chúa ơi! Tôi có cảm tưởng là một cánh tay của tôi đã bay mất…Tôi tin là đã trúng một mảnh đạn….

- Hạm trưởng, tôi nghĩ là không nên bỏ tàu…Tôi đoan chắc với hạm trưởng là…

Keefer chịu mình trên một đầu gối để đứng lên lại một cách khó nhọc. Ông ta đi vào đài chỉ huy với một bước đi thất thểu, xiêu vẹo. Ông đưa bàn tay rướm máu lên ấn cái cần mở máy phóng thanh:

- đây là hạm trưởng nói với tất cả! tôi ra lệnh cho tất cả thủy thủ đoàn làm nhiệm sở đào thoát!

Willie đang ở trước ngưỡng cửa đài chỉ huy nghe tiếng nói của hạm trưởng nhưng các ống loa thì im thin thít.

- Hạm trưởng, máy phóng thanh hư rồi!

Nhân viên đài chỉ huy thu mình đứng dựa vào vách như những con vật bị chèn nhét một cách sợ hãi.

- Hạm phó nói gì vậy? - Urban hỏi - tụi tôi có thể bỏ tàu hay không?

Willie quát:

- Anh ở yên đó!

Keefer thoát nhanh ra khỏi phòng lái. Một tiếng nổ khác vang lên giữa những cuộn khói của cái nóc đẩy tới một làn hơi nóng bỏng với hàng trăm mảnh kim khí vô đài chỉ huy.

- Chiếc tàu này không còn chịu nổi đến năm phút! - Keefer chạy vội đến một lan can, quay nhìn lại phía sau - Hãy xem kìa, bọn họ nhảy đào thoát tất cả dưới ấy. cái boong chánh có lẽ sẽ nổ tung lên mất thôi!

Ông ta len lỏi giữa đám thủy thủ, tay vẫn nắm chặt lấy cái túi lụa:

- Chúng ta cùng đi! tất cả mọi người nhảy khỏi tàu!

Thủy thủ và sĩ quan bắt đầu chen lấn như các hành khách đi tàu điện ngầm, vì ai cũng cố trèo lên các lan can cho được. họ chạm phải Wilie khi anh nghiêng mình về phía trước, cố nhìn phía boong sau qua làn khói cay làm xốn xang cặp mắt.

- Hạm trưởng, chẳng ai đào thoát phía sau cả! chỉ có vài người trên đài chỉ huy mới nhảy xuống nước!

Hết người này đến người kia, thủy thủ cũng như sĩ quan thi nhau nhảy xuống biển.

Keefer đã bỏ một chân ra ngoài lan can. Bên phía tay không đau ông ta giữ chặt cái túi lụa. một cách cẩn thận ông ta cố leo qua khỏi lan can mà không bị vướng bởi cánh tay đau của mình.

- Hạm trưởng! - Willie la lớn - đàng sau chẳng có ai bỏ tàu cả!

Keefer có nghe gì đâu. Willie nắm lấy vai hạm trưởng khi ông ta nhoài người tính nhảy:

- Hạm trưởng, tôi xin phép ở lại tàu với các người tình nguyện để chữa cháy.

Một tia sáng hiểu nhưng thẳng hiện ra trên đôi mắt đờ đẫn của nhà văn. Ông ta có vẻ bị chạm tự ái như là Willie vừa thốt ra một câu nói đầy ngu xuẩn.

- Willie, nếu anh mới tự sát thì làm sao tôi ngăn cản anh được!

Vừa dứt lời ông ta nhảy ra thật xa. Cặp chân gầy gò của ông ta phe phẩy trong không khí.

Keefer rơi sấp xuống mặt biển và bắt đầu bơi ra xa khỏi chiến hạm.

Nhiều cái đầu lố nhố bên cạnh ông hạm trưởng đào thoát. Chỉ có thiếu úy Farrington còn ở lại trên đài chỉ huy, dựa người bên lan can, đưa tay lên dụi mắt. Willie nói cộc lốc:

- Mà này, anh còn chờ gì nữa?

- Tôi theo hạm phó!

Viên thiếu úy trẻ với khuôn mặt như mặt một thanh niên trong một tấm quảng cáo lem khói đen cười cười nửa sợ hãi nửa bị kích thích giống như một đứa nhỏ. không còn ai ở tay lái, chiếc Caine trôi lềnh bềnh quay ngang với hướng gió và nhờ đó mà khói cũng đã tiêu tán đi hết. Mấy vụ nổ cũng đã làm dập tắt đám cháy ở phần trên chiến hạm. Chỉ còn thấy lác đác vài ánh lửa vàng úa càng lúc càng yếu dần. Các phòng thuốc súng chỉ còn là những đổ nát ám khói. Willie cũng còn thấy những ngọn lửa ở phía sau chen lẫn với những luồng hơi nước trắng xóa.

Anh chợt có thể nhìn thấy xa hơn. Vừa thấy biển, vừa thấy luôn chân trời nữa! Con tàu đã xoay nửa vòng, anh mới nhận ra rằng chiến hạm cũng không đổi vị trí nhiều từ khi bị chiếc phi cơ tấn công. Từ chiếc Caine thì vẫn thấy cái mỏm Yuza Dake ở hướng độ 320. Tàu hơi tròng trành trên lượn sóng nhẹ. Từ ống khói số một còn tỏa ra một dải khói vàng. Một vài tiếng la hét ở boong giữa vang dội làm cái im lìm sâu thẳm thấm thía hơn. dưới nước hai thủy thủ trả trôi phía sau chiến hạm kêu réo những người còn ở trên tàu. Willie nhìn được từ bên này sang bên kia số người nhảy đào thoát bỏ tàu cũng không quá đông, chừng 15 đến 20 người là nhiều.

Anh thấy yên tâm vô cùng và có cảm giác là uy quyền cá nhân anh bây giờ ngự trị trong anh, phủ lên vai anh như chiếc áo phao anh đang mặc trong người. Quay sang Farrington, Willie bảo:

- Tôi nghĩ chúng ta có thể cứu được cái tàu này.

- Theo lệnh hạm phó, tôi có thể giúp được gì?

- Anh biết khởi động máy phụ Kohler ở trên boong hay không?

- Các vô tuyến viên đã chỉ cho tôi, hạm phó.

- Vậy thì phải khởi động ngay mới được. Rồi anh nối các dây với hệ thống loa phóng thanh. Có ghi rõ tất cả ở ngay đó.

Farrington trèo nhanh xuống cầu thang. Willie đưa ống nhòm nhìn đám người đang ngụp lặn dưới nước. Cách đó chừng ba bốn thước phía sau hạm trưởng Keefer đang ngằm ngửa thả nổi, nắm cái túi lụa xám. Máy Kohler bắt đầu nổ ì ạch, rồi nó cũng chạy với mấy tiếng cà giựt, cà giựt của một chiếc xe Ford cổ lỗ sĩ. Willie đi vào phòng lái. Nhìn thấy tay lái quay vòng vòng một cách tự do làm anh ngạc nhiên. Anh hạ cái cần mở máy phóng thanh, nghe những tiếng li ti báo hiệu là đã có điện. tiếng của anh vang dội xuống cả boong tàu:

- Tất cả nghe đây, hạm phó đang nói chuyện với các anh. Tôi yêu cầu các anh đừng bỏ tàu. Không có hư hại nào khác ngoài phòng xúp de phía sau. Tiếng nổ các anh vừa nghe là do các thùng đạn thuộc kho đạn phía sau boong chánh. Lúc đó có vẻ thật nguy hiểm, hạm trưởng đã cho lệnh đào thoát, nhưng cũng cho phép những người tình nguyện ở lại để ráng cứu chữa chiến hạm. Dập tắt các đám cháy rồi cho chạy máy chính. Các thủy thủ trọng pháo hãy sẵn sàng làm ngập các hầm đạn, nhưng chỉ được khởi sự khi tôi ra lệnh. Ở phòng xúp de phía trước, nếu mất áp suất thì ráng bắt ống liền với các hầm chứa phía trước. những ống dẫn phía sau chắc đã bể hết cả rồi. Hãy đóng các van hãm lại đừng để nước tràn vào các ống dẫn phía trước. Cho chạy các bơm vào phòng xúp de phía sau. Các anh hãy bình tĩnh. Hãy làm như chúng ta đang thực tập phòng tai. Chiến hạm chúng ta vẫn còn có thể di chuyển vào bãi được bằng máy của mình. nếu bỏ tàu thì chúng ta sẽ bị kẹt lại Okinawa. Mà nếu chúng ta cầm cự được thì chúng ta sẽ được trở về Hoa Kỳ để sửa chữa. Vậy các anh hãy ở lại tàu.

Farrington leo lên đài chỉ huy. Willie bảo anh ta cầm tay lái rồi đi nhanh về phía sau. Các hành lang đều vắng lặng. Trên boong chính một vài ánh lửa đỏ còn le lói bên hông cái lỗ, chợt tỏ chợt mờ trong những đám khói mây trắng xóa. Một tí nước pha lẫn một ít bọt nhầy nhụa giữa đám ống dẫn.

Thủy thủ và sĩ quan chuyện vãn cãi vã bên cạnh những lan can khá xa cái lỗ thủng (chỗ bị phi cơ đâm xuống). Vài người đã châm thuốc hút. Một toán chừng mười mấy người tụ tập bên cạnh cái lỗ tưới nước pha bọt vào cái hầm tác hoác của khu vực. Những thủy thủ khác đã chuyền một ống nước bằng miệng hầm, rồi người ta nghe như là một loạt tiếng chửi rủa ghê tởm đồng gióng lên. Chiếc ca nô đã cháy rụi, lửa tắt ngấm, tràn ngập bằng những xô nước do Meatball tưới lên có phương pháp, hắn ta cũng đang bơi lội với cái áo phao. Không còn ai chạy tới chạy lui nữa.

Trên boong chánh bên cạnh kho đạn viên y tá với hai người phụ lo băng bó cho những người bị thương nằm trên những tấm nệm hoặc băng ca. Willie tiến tới nói chuyện với những người bị thương. Một vài người trong số này đang túc trực tại các ổ súng khi phi cơ đâm đầu xuống. Các vết phỏng được băng với kem vàng. Vài người khác bị thương do những mảnh đạn nổ, có một thủy thủ bị nát bàn chân, sưng húp lên gấp đôi, mặt xanh như tàu lá. Thượng sĩ Bellison ở trong những người bị phỏng.

- Ông quản có khá không?

- Không sao, hạm phó. Tôi nghĩ là ai cũng thoát ra hết. Cũng may là tôi đã khóa van dầu cặn trước khi leo lên.

- Anh có điểm danh hay không? Toán của anh đã lên hết chưa?

- Tôi chưa thấy Horrible, chỉ còn có anh ta..tôi không biết nữa. Có lẽ anh ta còn kẹt ở dưới.

Budge ráng ngồi dậy, Willie đẩy hắn nằm xuống:

- được rồi, để tôi đi tìm anh ta…

Với một tiếng nổ như sấm sét, hai ống khói 1 và 2 phun ra hai luồng khói đen. Chiến hạm bắt đầu rung động. hạm phó Willie với quản nội trưởng trao đổi một nụ cười sung sướng.

- Các bơm của hai nồi xúp de 1 và 2 chưa có hư hao gì - Budge vui vẻ nói - vậy thì xong rồi!

- Chắc tôi phải lái vòng vòng vớt toán bơi lội lên. Yên trí nghỉ ngơi đi Budge.

Budge hạ thấp giọng:

- Hy vọng là hạm trưởng được một buổi tắm biển khoan khoái. Còn nếu phải chạy đua…thì ổng còn bỏ hạm trưởng Queeg xa tít mù….

Willie nghiêm giọng:

- Có im được không, Budge?

Anh đi ra phía trước. Chỉ có 17 phút từ khi chiếc phi cơ đâm xuống cho đến lúc máy tàu khởi động lại. Trong khi các vận chuyển cứu người dưới biển mất cả giờ đồng hồ. Willie còn giữ được óc sáng suốt, sự tháo vát và tinh thần can đảm đã đến với anh từ lúc Keefer vừa nhảy xuống biển. Tất cả có vẻ dễ dàng lắm. Anh đã quyết định nhanh chóng hơn chục lần trong khi những báo cáo hư hỏng tới tấp về đài chỉ huy với một lô những vấn đề rắc rối linh tinh được đặt ra. Nhưng bây giờ vấn đề chánh đã giải quyết xong. Anh vận chuyển chậm rãi, chiến hạm lướt nhẹ chung quanh những người còn dưới biển. Khi đến gần một người nào, anh cho ngưng máy để chân vịt không quay nữa. Khi mọi người sẵn sàng kéo hạm trưởng lên, Willie để thiếu úy Farrington điều khiển chiến hạm. Anh đi xuống tới trước cái thang ngay hạm kiều. Keefer leo lên không nổi nữa, một thủy thủ phải nhảy xuống biển đến bên cạnh ông ta, đưa dây choàng qua toàn thân hạm trưởng, và nhà văn được kéo lên. Ông ta gập người lại, ướt như chuột lột, luôn luôn ôm chặt cái túi lụa ướt mèm. Willie đỡ ông ta trong tay khi Keefer vừa lên tới boong, và vực ông ta đứng dậy. Cặp môi của Keefer tím ngắt, tóc tai lủ khủ che cả cặp mắt đỏ ngầu.

Keefer hổn hển:

- Anh làm sao mà làm được như vậy hả Willie? Quả là một phép lạ! tôi sẽ đề nghị hải quân huân chương cho anh…

- Hạm trưởng muốn làm vận chuyển không? Ông thấy thế nào?

- Anh làm được mà. Anh cứ tiếp tục, vớt họ lên hết. Tôi phải đi thay quần áo đã. Và phải coi lại cái tay cơ khổ này, nhờ y tá băng bó lại, nó làm tôi đau quá chừng. Anh đã điểm danh chưa?

- Tôi đang cho điểm danh, hạm trưởng.

- Tốt lắm. Cứ như vậy đi nghe. Winston, giúp tôi một tay.

Keefer chệch choạng đi về phòng mình, dựa trên vai người trung sĩ, vừa đi vừa kéo lê những vệt nước. Ông ta nói với theo đàng sau:

- Tôi sẽ lên đài chỉ huy chừng nửa tiếng đồng hồ nữa. Willie, nhớ cho điểm danh nghe.

Con số người mất tích giảm đi lần lần trong lúc chiến hạm vớt những người còn đang bơi dưới nước. Cuối cùng chỉ còn thiếu một người trên danh sách: Everett Harold Black, hạ sĩ nhất cơ khí, tục danh Horrible. Một toán cấp cứu với giày ống đi xuống hầm xúp de ngập nước. họ tìm thấy người thủy thủ mất tích.

Khi được báo cáo đã tìm được Horrible, Keefer đang ở trên đài chỉ huy, một cánh tay băng bó treo ngang cổ. Chiếc Caine trở lại vị trí lúc bị phi cơ tấn công. Trời đang gần giữa trưa, mặt trời từ trên cao chiếu xuống một ánh nắng gay gắt làm chóa mắt. Một mùi cháy khét nặng nề vẫn còn thoang thoảng trên chiếc tàu đen ngòm này.

- Willie, như vậy là đủ số rồi. Thật là tội nghiệp coh Horrible…hướng đi vô con kinh là bao nhiêu?

- Hướng 081, hạm trưởng.

- Tốt lắm! phòng lái, hướng 081. Giám lộ, vận tốc 15 gút.

- Hạm trưởng, tôi muốn đi xuống để coi đưa thi hài lên.

- được! anh đi đi….

Thủy thủ ở trên boong lo cuốn lại các ống nước, quét dọn những mảnh vụn la liệt đó đây, khen tặng lẫn nhau một cách vui vẻ những cử chỉ hào hùng của mình. Bọn họ đón hỏi Willie với nhiều thắc mắc là khi nào được trở về Hoa Kỳ. Vài người trong bọn họ tụ tập chung quanh khu bếp, nhai những miếng sandwich to dày, hay là chụp giựt mấy miếng bánh mì của dám nhà bếp đang lo bữa trưa. Vài kẻ hiếu kỳ đã thành vòng tròn ở giữa boong chánh, chung quanh cái lỗ đã được cẩn thận đánh dấu bằng một vòng dâu chuyền trên những cột nhỏ trên miệng lỗ. Tiếng nói ồn ào của toán cấp cứu ở dưới hầm ngập nước vọng lên như từ một ngôi mộ bị lũ lụt. Hai trong số mấy thiếu úy trẻ đã nhảy đào thoát đứng tựa vào sợi dây, áo quần kaki sạch sẽ, nhìn xuống phía dưới mà cười. Cả hai im bặt khi thấy Willie tới nơi.

Anh ngắm nghía hai sĩ quan này với vẻ lạnh lùng. Họ tốt nghiệp tại một trường sinh viên sĩ quan ở California. Phần lớn thì giờ chỉ lo khóc lóc năn nỉ vì nộp bài thực tập trễ mà cả hai người chẳng thấy có ích lợi gì, cứ than thở là ngủ không đủ. Sự bê bối của hai anh chàng này khó có thể tha thứ được. Đã thế họ cứ cho là việc thuyên chuyển xuống chiếc Caine là một điều bất hạnh đối với họ. Willie muốn bảo hai viên sĩ quan này đi làm các bài thực tập nếu không có việc gì làm ngoài việc đứng ngó. Nhưng rồi anh cũng chẳng nói gì, quay lưng lại đi xuống bằng một nắp hầm. Anh nghe hai người cười khẩy khi anh đi ngang qua họ. Willie leo xuống thang, mùi khét cháy và một mùi gì khác khó chịu hơn mùi cháy làm anh buồn nôn. Anh bịt mũi bằng khăn tay và tiến gần đến hầm phòng tai. Anh vừa đi vừa trượt, suýt mất thăng bằng trên những tấm vỉ sắt ở hành lang. Thật là kỳ dị và phi thường khi ánh mặt trời chiếu rọi trực tiếp xuống cái hầm xúp de này, trong khi nước lại thoát ra từ các lỗ hổng. Toán cấp cứu ở tận dưới đáy hầm bên phải. Willie bước xuống tới những bậc thang cuối cùng, nước cứ dâng lên tới đôi ống quần dài lạnh buốt và nhầy nhụa. Anh đi qua căn hầm bằng cách lội lõm bõm trong nước ngập cá chân. Cứ mỗi khi con tàu lắc ngang thì nước ngập gần nửa thân người. Các thủy thủ tránh đường, một người chìa cho anh cây đèn bấm chiếu thẳng xuống mặt nước.

- Hạm phó, phải chờ tàu lắc qua bên kia rồi mới thấy anh ta.

Willie ít có dịp nhìn thấy một thi thể. Lúc trước người ta chỉ cho anh xem vài người chết nằm trong quan tài đệm vải vóc dưới một ánh đèn sáng sủa của nhà nguyện. Rồi có tiếng đàn đại phong cầm êm đềm thoát ra từ các loa phóng thanh pha lẫn với những mùi thơm phảng phất của các bó hoa phúng điếu. Nhưng ở đây chả có một nhà tống táng nào tới để trang điểm cho Horrible cả! Chỉ thoáng một giây đồng hồ nước làm lộ ra cái thây dưới ánh đèn bấm. Bị chết kẹt và bầm nát do động cơ của chiếc máy bay Nhật, mặt mũi hắn lem luốc những dầu mỡ. Khung cảnh này làm cho Willie nhớ lại những con sóc bị cán nát mà người ta thường thấy trên các con đường ở Manhasset vào những buổi sáng mùa thu. Thật là gớm ghiếc khi nói rằng con người ta cũng có thể bị cán nát một cách dễ dàng như những con sóc. Theo điệu lắc của con tàu, rồi một lớp nước đen ngòm tràn tới phủ lên cái thi hài. Nén nước mắt và cơn ói, Willie nói:

- đây là công việc của những người tự nguyện. ai không chịu nổi thì được miễn.

Toán cấp cứu toàn là những thủy thủ cùng chung nhiệm sở với nạn nhân ở nồi xúp de. Anh nhìn từng người một. Tất cả bọn họ đều có vẻ mặt là một hỗn hợp của nỗi hãi hùng, đắng cay, thương tiếc và dằn vặt khiến cho trong một khoảnh khắc tất cả mọi người đều ngang hàng nhau trước mặt một xác chết, cho dù chỉ khoảnh khắc đó có ngắn tới đâu chăng nữa.

- Thôi được rồi, nếu các anh đồng ý ở lại càng tốt. Phải đem cái ròng rọc xuống đây, rồi kéo cái xác máy bay lên. Tôi sẽ nói Winston mang một miếng vải bố tới. Sau đó các anh chỉ có việc đưa anh ta lên boong chánh bằng cái lỗ này, thay vì phải ì ạch khiêng lên từng bậc thang.

- Dạ rõ, hạm phó. Mà hạm phó có muốn coi tên Nhật không? nó nằm nát bươm bên hành lang hữu hạm.

Willie hiếu kỳ:

- Có còn nhận dạng được không?

- Chả còng gì cả! không có gì hấp dẫn hết.

- Ta tới đó coi xem.

Những phần còn lại của thi thể viên phi công thật là thảm não. Willie ngoảnh mặt đi ngay sau khi liếc qua cái đống xương và đống thịt đỏ lòm bị ép trong phòng lái bẹp rúm trong thế ngồi giống như con quái vật ấy vẫn đang điều khiển chiếc phi cơ, và hai cái hàm răng vàng khè nhe ra vì bị cháy lụi hết mất cả mặt, và sẽ sợ hơn hết thảy là cái kính che mắt còn nguyên vẹn ăn sâu vào cái mặt nát bấy khiến cho anh có cảm giác là y đang nhìn ai đó. Một thủy thủ lên tiếng:

- Dân thủy quân lục chiến thường nói những người ngon lành chính là những người đã chết rồi.

- Tôi nghĩ là tôi phải đi tìm Winston xuống đây.

Nói xong Willie vội vã đi tới chỗ cầu thang leo lên boong, len lỏi vào giữa đám sắt vụn của chiếc máy bay và mấy miếng tôn gãy của boong tàu giữa những ống ráp nối của nồi xúp de. Anh chạy vội ra chỗ không khí mát rượi trong gió biển mặn.

Trên đài chỉ huy Keefer ngồi bẹp dúm trên chiếc ghế hạm trưởng xanh xao và rã rượi. Ông để mặc cho Willie dẫn chiến hạm vào cửa biển. Rồi ông ta mới làm vận chuyển thả neo, ra lệnh với một giọng mệt mỏi mất cả thanh sắc.

Trên các chiến hạm khác thủy thủ ngưng làm việc, sửng sốt nhìn ngắm chiếc Caine với cái thượng tầng hư nát và một cái lỗ khổng lồ đen thụi nằm ngay giữa boong chánh.

Willie đi xuống phòng mình, liệng các áo quần ướt át dơ bẩn vào một đống trong góc phòng, anh vô tắm dưới vòi nước nóng hổi. Tắm xong anh mặc một bộ đồ kaki ngay ngắn gọn ghẽ, kéo mấy tấm màn cửa rồi nằm lăn trên giường mà ngáp. Anh bắt đầu run. Bắt đầu từ hai bàn tay, lan nhanh suốt cả thân mình. Cái lạ lùng là anh không có một cảm giác nào khó chịu. Willie chợt thấy một luồng hơi nóng và một chuỗi ngứa ngáy nhẹ như kiến bò dưới da thịt. Anh đưa ngón tay run rẩy lên nhận chuông, gọi người tiếp viên:

- Rasselas, đem cho tôi một sandwich…thứ gì cũng được miễn là có thịt,và cà phê nóng, thật nóng. Anh nghe rõ không..cà phê thật nóng như nước sôi đó!

- Dạ nghe, hạm phó.

- Tôi sẽ nhúng ngón tay vào thử, nếu không bị phỏng anh hãy liệu hồn!

- Cà phê thật nóng, vâng, nghe rõ hạm phó!

Khi hai cái sandwich thịt đùi với một tách cà phê bốc khói được đưa tới, Willie đã thấy bớt run. Willie ngấu nghiến hai cái sandwich. Anh lấy một điếu xì gà trong hộc tủ bàn viết mà Horrible đã tặng anh hai ngày trước đó, Horrible tặng xì gà cho tất cả các sĩ quan khi được thăng cấp hạ sĩ nhất cơ khí. Anh hơi ngần ngừ. Hút xì gà của một kẻ vừa mới chết kể ra hơi bất tiện! rồi anh cũng hút điếu thuốc, ngồi thoải mái ở ghế, hai chân gác lên bàn. Như sau mọi biến cố kinh người khác, những hình ảnh vừa qua đang chiếu dài trước mắt anh. Willie thấy chiếc phi cơ cảm tử đâm thẳng vào đài chỉ huy thay vì chúi mũi xuống boong tàu nghiền nát cả chính anh. Anh thấy một mảnh bom chẻ thân mình ra làm hai đoạn, đầu thì bị bắn vào bằng một viên đạn phòng không, thân thể nát bét, cháy đen chỉ còn một đống xương nhăn răng ra như viên phi công Nhật sau tiếng nổ của hầm đạn. Cái cảm giác vừa ghê rợn mà cũng vừa dễ chịu như là một câu chuyện "dựng tóc gáy" hấp dẫn. Điều này làm cho anh có được cái khoái cảm cực điểm là thấy mình vẫn còn an lành, bình yên vô sự, mọi nguy hiểm đã không còn nữa. Anh chợt nghĩ là việc thăng cấp của Horrible là điềm báo tử của hắn. Vì hai ngày trước đó, sau khi vừa được lên lon, Horrible đã được đổi đi từ hầm máy phía sau tới phòng xúp de, và hắn chết ở đấy.

Chăm chú nhìn những làn khỏi tỏa ra từ điếu xì gà của Horrible, anh suy tư về sự sống, cái chét, sự may mắn và Thiên Chúa. Các triết gia đã bàn thảo nhiều các ý tưởng này, nhưng đối với những kẻ thông thường thì đúng là một khổ ải khi các ý niệm này - không phải những từ ngữ mà là các thực tế chúng đại diện - ở đâu trờ tới phá tan tành cái lớp vỏ của các biến cố hàng ngày và bóp nghẹt tâm hồn của bạn.

Chỉ nửa tiếng đồng hồ suy tưởng trăn trở như vậy đã làm đảo lộn cả một cuộc đời.

Willie Keith đang dập khúc tàn của điếu xì gà bây giờ không phải là Willie Keith đã từng đốt lửa châm điếu thuốc lúc nãy nữa. người thiếu niên lúc trước đã vĩnh viễn biến mất, thăng hoa!

Anh bắt đầu thảo một bức thư trên giấy nháp để gửi cho cha mẹ Horrible, thì tiếng điện thoại vang lên…Bên kia đầu dây Keefer nói với một giọng bình tĩnh và thân thiện:

- Willie, nếu anh xong xuôi tất cả và rảnh rỗi, lên đây chúng ta nói chuyện một chút, được không?

- Vâng hạm trưởng. tôi lên ngay!

Trên boong chánh nhiều thủy thủ tụ tập chuyện trò vui vẻ giữa cơn gió mát cuối trưa. Willie đã nghe nhắc nhiều lần tiếng "ông Keith". Các câu chuyện bị cắt ngang khi anh dở tấm nắp hầm đi lên. Vài thủy thủ nhảy khỏi lan can đang ngồi. tất cả nhìn anh một cách chưa bao giờ thấy như thế - nhìn thẳng vào anh. Cũng lâu rồi anh nhận xét thấy họ nhìn hạm trưởng De Vriess như vậy khi ông làm xong những vận chuyển khó khăn. Thật là những cái nhìn kỳ diệu. "Chào ông Keith" vài thủy thủ cất tiếng thăm hỏi khan như vậy mà chả có một lý do nào. Bởi vì là anh vẫn đi ngang bọn họ hai chục lần mỗi ngày mà có ai chào hỏi gì đâu.

"Chào các anh" Willie tươi cười đáp lễ. Anh vào phòng của Keefer. Ông đang mặc pyjama màu đỏ ngồi trên giường, lưng dựa vào gối. Ông ta cũng còn để cái băng quấn ngang cổ và tay được băng thì để dài trên giường. Keefer uống một chất lỏng màu nâu trong ly. Ông giơ cái ly ra hướng về Willie làm bắn ra một tí xíu.

- đây là rượu cognac của bệnh xá. Khi mất máu uống rất tốt, y tá đã cho tôi uống như vậy đó. Mà cũng rất tốt sau một ngày làm việc mệt trí và hào hùng. Anh rót lấy đi.

- Cảm ơn hạm trưởng. Chai rượu ở đâu?

- Trong tủ két dưới gầm giường. Anh lấy ly kế bên bồn rửa mặt. thứ này khá lắm, rót rượu ra rồi ngồi xuống đi.

Chất cognac chảy vô họng Willie như một luồng nước ấm không làm rát cổ gì cả. Anh ngồi đu đưa trên cái ghế xoay, tận hưởng cái nóng êm của rượu.

- Anh có đọc cuốn Huân tước Jim chưa? - Keefer hỏi bất ngờ.

- Có đọc rồi, hạm trưởng.

- Cuốn sách khá hay

- Theo tôi nghĩ, đó là cuốn hay nhất của Conrad.

- Nó giống một cách kỳ lạ những biến cố ngày hôm nay - Keefer lắc đầu, đôi mắt nhìn thẳng vào Willie trong lúc gương mặt vẫn thản nhiên lịch sự - Anh không thấy như vậy sao?

- Giống như thế nào?

- Coi nè, cái tên nó nhảy bùm xuống biển trong lúc nó không nên nhảy, hắn đã phạm một điều duy nhất là hèn nhát…và như vậy làm ám ảnh cả cuộc đời hắn - Keefer uống cạn ly rượu - Anh đưa tôi chai rượu. Coi đây, tôi vừa nhận được công điện đánh bằng đèn. Anh đọc đi.

Ông ta lấy chai rượu và chìa cái công điện cho Willie

"Hạm trưởng Caine tới trình diện phó đề đốc Wharton tại chiến hạm Pluto lúc 1700 giờ".

- Hạm trưởng đi tới đó được không? Cánh tay đã khá chưa?

- Hơi bị cứng, bắp thịt bị rách một tí. Không có sao cả. Cũng không phải là một lý do để khước từ. tôi phải tới đó. Anh đi với tôi được không?

- được chứ, hạm trưởng. Nếu mà hạm trưởng nghĩ là cần tôi đi…

- Anh hiểu rõ hơn tôi câu chuyện đã xảy ra. Trong lúc tôi đang bơi lội an nhàn thì anh đã cứu con tàu của tôi.

- Hạm trưởng à, quyết định nhiệm sở đào thoát của hạm trưởng không phải là một hành động hèn nhát, không nên trở lại câu chuyện này nữa. Cả thượng tầng chiến hạm nổ tung, ai nấy đều nhảy xuống biển. nào lửa, nào khói…tùm lum khắp nơi. Không ai có một ý nghĩ rõ rệt gì về thực trạng lúc ấy nên bất cứ một sĩ quan nào chưa nắm trọn tình thế cũng đã phải làm như hạm trưởng..

- Nói vậy nhưng thực sự anh không có nghĩ như vậy đâu.

Keefer vừa nói vừa nhìn thẳng vào cặp mắt người đối diện. Willie ực một hớp cognac mà không trả lời gì. Keefer nói tiếp:

- Dù anh nghĩ như thế nào đi nữa, tôi cảm ơn anh mãi mãi nếu anh nói như thế với phó đề đốc Wharton.

- Tôi sẽ nói như vậy với phó đề đốc.

Sau một chút yên lặng, Keefer vặn hỏi:

- Mà tại sao anh ở laị tàu, Willie?

- Hạm trưởng không nên quên rằng tôi đã nhìn thấy những hư hại trên boong chánh mà hạm trưởng không thấy. Và cũng nói thêm là hạm trưởng đã bị thương, tinh thần giao động. Còn tôi thì không. Nếu như mọi chuyện đã xảy ra ngược lại giữa tôi và hạm trưởng…

- Tôi cũng nhảy như thường - Keefer nằm dài trên gối, nhìn lên trần - Anh biết không, Willie. Có đầu óc cũng thật khốn khổ. Tôi không có may mắn như Queeg. Hắn ta thì có thể quên tuốt những điều gian dối hắn bịa đặt ra để không bị mất mặt bởi vì hắn là một tên dốt nát. Tôi thi không. Tôi có khả năng phân tích mọi việc. Tôi vĩnh viễn không thể thoát được khỏi sự kiện rành rành là tôi đã đào thoát. Sự kiện đó biểu lộ nhân cách của tôi. Làm sao tôi quên được ngoại trừ tôi phải bị mê sảng cuồng loạn như Queeg, nhưng tâm trí tôi lại vẫn còn sáng suốt. tôi không được liều lĩnh nhiều, nhưng tôi có trí óc. Có thể có sự phối hợp hai đặc tính đó không chừng và cũng có thể có một liên quan mật thiết6, tôi không biết.

- Xin lỗi hạm trưởng, hạm trưởng vừa trải qau những giờ phút đen tối. Hạm trưởng đã mất máu nhiều…và những gì hạm trưởng vừa nói chẳng ăn nhập đâu vào với đâu cả. hạm trưởng thừa có can đảm cần thiết để…

- Willie à…chính anh đã để mấy hòn bi sắt trên chiếc gối của tôi phải không?

Willie đảo cặp mắt xuống nhìn ly rượu của mình. Anh đã làm điều đó một buổi sáng, sau khi Keefer cặp chiếc Caine vào một tàu tiếp tế và đâm nát mũi tàu, rồi la mắng nhân viên lái tàu và ghi phạt anh ta.

- Tôi…tôi.. tôi xin lỗi hạm trưởng. Thật là ngu muội…

- để tôi nói cho anh nghe một điều, Willie. Từ khi làm hạm trưởng, tôi thông cảm rất nhiều với Queeg hơn. Mình chỉ hiểu được chức vụ hạm trưởng khi mình được nắm quyền chỉ huy chiến hạm. Chỉ huy là một nhiệm vụ cô đơn và nặng nề nhất. Đó là một ác mộng, trừ phi mình là một loài trâu bò. Mình suốt đời phải loạng choạng bập bềnh trên một dòng sông nhỏ hẹp giữa một bên là những quyết định đúng đắn và một bên là những may mắn run rủi, đi quanh co giữa muôn ngàn rủi ro đưa tới những lỗi lầm, sai trái. Bất cứ lúc nào anh cũng có thể phạm vào tội giết cả trăm mạng người. Một tên trâu bò như De Vriess thì chẳng biết điều đó, hoặc là y không có đủ trí tưởng tượng để biết đến mà lo, hoặc hơn thế nữa, vả lại nó có những cái chân chắc nịch của một con bò biết rõ đường đi. Queeg thì không có đầu óc, nhưng hắn ta lại liều lĩnh và tham vọng. Bởi và cũng chẳng lạ gì khi hắn trở thành lẩm cẩm, suy thoái. Tôi tin rằng cho tới ngày hôm nay tôi…không có gì rắc rối, mọi việc khá êm xuôi…Anh có nhận thấy thế không?

Giọng giả lả trắng trợn của Keefer làm Willie ngượng nghịu:

- Có chứ, hạm trưởng…

- Mà có dễ dàng như vậy đâu, làm hạm phó ăn thua gì. Phải chỉ huy, chỉ huy..tôi chả biết, có thể mọi việc đã suôn sẻ nếu không có tên cảm tử khốn nạn kia..

Giọng nói của Keefer trở nên nức nở với cặp mắt long lanh đôi hàng lệ. willie đứng dậy, quay mặt đi chỗ khác.

- Hạm trưởng, lát nữa tôi sẽ trở lại. Hạm trưởng không được khỏe mấy…

- Cứ ở lại đi, Willie. Tôi không sao cả. Chỉ là vì tôi không vui vì phải trọn đời đóng vai trò huân tước Tom.

Willie bất đắc dĩ dựa lưng vào bàn, vẫn tránh nhìn thẳng vào Keefer. Một lúc sau ông ta nói tỉnh táo:

- Bây giờ tôi khá rồi. Anh uống thêm rượu đi.

Đôi mắt cạn khô, ông ta chìa chai rượu cho Willie.

- Có thể cái điều xấu hổ nhất - mà tôi tự hỏi là sau bao nhiêu gào thét khổ nhọc trong nhiều năm trời của tôi, tôi chẳng hiểu có những cái ma quái huyền bí gì của hải quân hay không. Họ đã thuyên chuyển Roland xuống một hàng không mẫu hạm, còn tôi phải chịu chết với chiếc Caine này. Rồi như một ngẫu nhiên lạ lùng kỳ quái, cả hai chúng tôi đều gặp chung một thử thách, một đám cháy bởi một phi cơ cảm tử. Roland phải mất mạng vì lo cứu tàu, còn tôi thì nhảy u`mg xuống biển!

- Hạm trưởng, hạm trưởng đã gán ghép mọi thứ chuyện vào một tai nạn không quan trọng gì. Hạm trưởng nên lấy lại bình tĩnh và đừng nghĩ gì nữa. Hạm trưởng phải trình diện phó đề đốc lúc 17 giờ thì phải sửa soạn. Cánh tay đau có khó chịu lắm không?

Keefer đứng lên nhăn nhó:

- Cái này làm tôi đau kinh khủng. Nhưng đó là chuyện khác. Tôi muốn tới chiếc Relief, Willie.

Ông ta đưa chân ra khỏi giường, cánh tay đau di chuyển thận trọng:

- Chúng ta uống một ly nữa trước khi đi hả? - vừa nói vừa đưa chai cognac cho Willie.

- Thôi, tôi không uống, hạm trưởng.

Keefer nhìn anh thăm dò, và cười buồn:

- Tôi tự hỏi là anh có biết anh đã thay đổi nhiều sau hai năm ở chiếc Caine này không?

- Chúng ta cùng chung một số phận hạm trưởng à.

- Nhưng không giống như anh đâu. Anh nhớ không, khi anh đã để quên cái công điện suốt 3 ngày trời trong chiếc quần cũ mèm?

Willie thoáng nở một nụ cười. Keefer nói tiếp:

- Tôi chẳng bao giờ đề cập với anh việc này, nhưng De Vriess với tôi đã nói chuyện nhiều về anh suốt cả tối hôm đó. Thật là lạ chứ. Nhưng chính tôi đã nói là anh là một người chẳng nên thân gì đâu. De Vriess nói là anh sẽ trở nên một sĩ quan xuất sắc. Tôi không rõ làm sao mà ông ta đoán trước được như vậy. Willie, anh sẽ được huy chương. Nếu đề nghị của tôi có một chút giá trị….Nhưng thôi, cảm ơn anh đã để tôi rơi nước mắt trong ly cognac của anh, tôi cảm thấy đỡ hơn nhiều lắm rồi.

Ông ta đứng xuống mặc quần. Willie hỏi:

- Hạm trưởng cần tôi giúp gì không?

- Không cần, cảm ơn ạnh tôi không có bị bất lực..là nói về thể xác thôi. A, mà bọn họ gán cho tôi cái danh hiệu gì ở phòng ăn sĩ quan vậy? "Vua nhảy ùm" phải không?

Đôi mắt ông ta sáng lên và láo liên. Willie nín cười không được.

- Hạm trưởng, tất cả mọi người sẽ quên chuyện này trong một tuần lễ, kể cả hạm trưởng.

- Tôi sẽ nhớ chuyện này lúc nằm trên giường chờ chết, nếu tôi chết trên giường, hay dù bất cứ nơi đâu khác. cuộc đời người ta xoay chung quanh một hai diễn biến quan trọng. Tôi đã có cơ hội của mình sáng nay…cuối cùng…Bà cụ tôi đâu có nuôi dưỡng dạy dỗ tôi làm một quân nhân đâu, anh thấy không. tôi hiện đang là một nhà văn khá, hay ít nhất thì cũng như vậy. Cho dù Barney Greenwald nghĩ thế nào đi nữa. có thể hắn tiên đoán là binh nghiệp của tôi sẽ xuống dốc. Tôi nghĩ đời mình đã tiêu hồi ở tòa án quân sự rồi, mặc dù tôi vẫn nghĩ là tôi cũng chẳng giúp gì được cho Steve nếu tôi…Thôi, có lẽ, tôi sẽ uống thêm ly nữa một mình, nếu anh không muốn uống nữa.

Ông ta khéo léo thắt sợi dây nịt bằng một tay, rót cho mình một ít cognac và uống cạn ngay.

- Việc này đã khiến cho tôi mang một ảnh hưởng độc đáo để tôi phải ở vào một tình thế mà không một lời nói chữ nghĩa nào thay đổi đi được. Đây là lần đầu tiên xảy đến cho tôi như vậy, hoặc là tôi đã lầm lẫn tai hại. mà này Wille, anh phải cạo râu đi chứ.

- Ồ vâng, hạm trưởng.

- Trời đất! tôi nghĩ rằng ah rất xứng đáng có thể kêu tôi bằng tên Tom như lúc trước. "Tom Dài" cũng được nữa. Tôi muốn nói là huân tước Tom..tôi hiện còn mơ mơ màng màng một chút xíu. Chỉ cần một cuộc dạo chơi bằng ca nô là có thể giải tỏa mọi vấn đề. Mà chiếc ca no thực ra có còn đó hay không? Tôi quên khuấy mất rồi.

- Nó không còn gì đẹp đẽ, hạm trưởng à, nhưng máy còn chạy.

- Tốt lắm.

Willie tay nắm chốt cánh cửa chực đi ra thì Keefer kêu giật lại;

- Tiện anh ở đây … - ông lục lạo trên cái kệ sách rồi lấy ra một tập hồ sơ đen ngòm - đây là 20 chương đầu của Multitudes. Phần còn lại bị nước thấm. Anh có thể đọc sơ qua tối nay trước khi đi ngủ

Willie ngạc nhiên:

- Cảm ơn hạm trưởng. Tôi thích lắm. Tôi bắt đầu tưởng rằng tôi sẽ phải mua cuốn tiểu thuyết này để đọc.

- Nhưng mà này Willie, đừng tưởng bở. Tôi tin tưởng là anh sẽ mua quyển sách, đừng có ăn gian tiền bản quyền của tôi nhé. Tuy nhiên tôi vẫn khoái biết anh nghĩ thế nào.

- Chắc chắn tôi sẽ say mê quyển sách.

- Tốt lắm. Anh đọc nó như là một tay cự phách trong ngành phê bình văn học. Anh cứ cho biết ý kiến, mà không nên vị nể bởi khác biệt quân giai đó nghe!

- Vâng, hạm trưởng.

Willie đi ra, tay ôm tập bản thảo, như tuồng là mình vừa được giao phót một tài liệu bí mật.

Khuya hôm đó anh viết thư cho May.