ốn ngày sau, Giác Tân ra thăm Thụy Giao như thường lệ. Vì chàng có công việc ngăn trở tại nhà, nên mãi quá ba giờ chiều chàng mới tới nơi.

Chàng gọi tên Thụy Giao khi vừa bước vào sân trước; chàng vội vã bước vào phòng nàng. Nhưng trước khi chàng bước chân qua ngưỡng cửa, chàng bị người đầy tớ lực lưỡng là chị Trương chặn lại.

Người đầy tớ nghiêm khắc nói, "Ðại Thiếu gia, không được vào!"

Chàng hiểu và dón dén lui ra cái vườn hoa nhỏ bên cạnh cửa sổ của Thụy Giao. Cửa đóng kín. Bên trong, chàng nghe thấy tiếng bước chân và giọng nói của một người đàn bà chàng không quen biết.

Giác Tân lơ đãng nhìn hoa cỏ trong cái vườn hoa nhỏ. Chàng không biết chàng sung sướng hay buồn bã, tức giận hay hài lòng. Dường như chàng cảm thấy tất cả những cảm xúc này cùng một lúc. Dường như chàng đã trải qua cùng một tâm trạng thế này cách đây vài năm rồi, tuy hơi khác. Thực ra lúc đó khác hẳn bây giờ.

Lúc đó chàng đau đớn thế nào trong sự sinh nở lần đầu của vợ, và chàng sung sướng biết bao khi nàng cho chàng cái tặng phẩm quý báu của đứa con đầu lòng. Chàng ở bên nàng trong lúc nàng vượt qua cơn đau đớn của sự sinh nở và chiến thắng; sự căng thẳng của chàng dịu đi, sự lo lắng của chàng biến thành niềm vui. Khi bà mụ trao hài nhi cho chàng, chàng đã hôn bộ mặt nhỏ bé xinh đẹp đáng yêu ấy. Chàng đã thề sẽ yêu thương đứa con và chịu bất cứ sự hy sinh nào cho đứa con; cuộc đời chàng đã đặt cả vào cái thân thể của hài nhi ấy. Chàng đi đến bên giường vợ và nhìn khuôn mặt mệt mỏi xanh tái với tình yêu và biết ơn không nói nên lời. Nàng cũng nhìn lại chàng, chiến thắng, yêu kiều; rồi nàng nhìn hài nhi.

Nàng sung sướng nói với Giác Tân, "Bây giờ em khỏe rồi. Trông con dễ thương không? Anh phải quyết định đặt tên cho nó mau đi." Mặt nàng rạng rỡ với hạnh phúc của một người mẹ.

Ngày hôm nay nàng cũng đang nằm trên giường như thế. Nàng bắt đầu rên rỉ. Có những tiếng bước chân vội vàng và những tiếng nói thì thầm nghiêm trọng trong phòng. Tất cả những thứ đó giống như lần trước. Nhưng bây giờ nàng đang ở một nơi thôn dã. Hai người cách nhau một cánh cửa. Chàng không thể trông thấy nàng, khuyến khích nàng, an ủi nàng, và chia xẻ sự đau đớn của nàng. Ngày hôm nay chàng cũng chờ đợi. Nhưng không có niềm vui và thoả mãn - mà chỉ có sợ hãi, xấu hổ và hối tiếc. Trong tâm trí chàng chỉ có một ý nghĩ - ta đã làm nàng bị tổn thương.

Chàng nghe thấy chị Trương hỏi, "Thiếu nương, cô cảm thấy thế nào?"

Một sự im lặng lâu dài. Rồi đến một tiếng kêu hấp hối xé tai chàng. Chàng run rẩy, nghiến răng, nắm chặt tay. Chàng tự hỏi, Có phải đó là nàng không? Nàng chưa bao giờ bật ra một tiếng kêu như thế bao giờ. Nhưng có ai khác vào đấy: Nhất định là Thụy Giao của ta rồi.

Rồi lại những tiếng kêu kinh khủng ấy. Những tiếng kêu không phải là tiếng người. Rồi tiếng bước chân, tiếng người nói. Giác Tân bịt tai bằng cả hai tay. Không thể là nàng được. Không phải là Thụy Giao của ta được. Nàng chưa bao giờ kêu lên như thế. Gần kinh hoàng vì lo lắng, chàng cố gắng nhìn qua cửa sổ, nhưng bên trong khép màn cửa rồi. Chàng chỉ có thể nghe thấy sự việc nhưng không thể nhìn thấy gì. Chàng thất vọng quay đi.

Tiếng của một người đàn bà lạ, "Thiếu nương ơi, xin kiên nhẫn. Chỉ một chút nữa là xong."

Thục Hoa cũng khuyến khích, "Sẽ không lâu đâu. Hãy kiên nhẫn đi."

Dần dần tiếng kêu dịu xuống thành những tiếng rên rỉ khẽ.

Cánh cửa phòng bỗng mở ra và chị Trương chạy vội ra. Chị ta vào một phòng khác rồi vội vã trở lại phòng của Thụy Giao. Giác Tân nhìn qua chiếc cửa mở ngỏ. Chàng do dự, tự hỏi không biết có nên vào không. Vào lúc chàng quyết định thì cánh cửa đóng xập vào mặt chàng. Chàng đẩy ra vài lần, nhưng bên trong không trả lời. Ngay lúc chàng chán nản quay lại bước đi, một tiếng kêu kinh khủng vang lên từ trong phòng. Chàng đẩy mạnh cửa và dùng tay đấm cửa.

Chị Trương la lên, "Ai đó?"

"Hãy để ta vào!" Giọng nói của chàng có sự sợ hãi, đau đớn và tức giận.

Không ai trả lời. Cánh cửa vẫn đóng chặt. Vợ chàng vẫn tiếp tục la hét.

Chị Trương la to que khe cửa, "Ðại Thiếu gia không được vào. Bà Châu, Trần Di Thái và bà Khắc Minh - tất cả đều đã nghiêm ngặt căn dặn."

Sự can đảm của Giác Tân tàn dần. Chàng nhớ lại những gì họ đã dặn chàng. Chàng đứng lặng lẽ trước cửa. Chàng không biết nói gì nữa.

Rồi có giọng nói hấp hối của Thụy Giao, "Có phải Giác Tân đó không anh? Tại sao anh không vào? Chị Trương mở cửa cho Ðại Thiếu gia vào đi! ối đau quá, đau quá!"

Một cơn rùng mình chạy suốt xưong sống của Giác Tân. "Anh vào đây, Thụy Giao, anh vào đây! Mở cửa ngay! Vợ tôi cần tôi! Hãy để tôi vào!" Chàng la hét, hai tay đấm mạnh lên cánh cửa.

"Giác Tân, em đau lắm! Anh ở đâu? Tại sao các người không để anh ấy vào. ối!"

"Anh sẽ che chở cho em, Thụy Giao ơi! Anh sẽ không bao giờ xa em! Hãy để tôi vào. Các người không thấy cô ấy đau đớn hay sao? Các người không có lòng trắc ẩn hay sao?" Rồi chàng nghe thấy một tiếng đập mãnh liệt.

Rồi tiếng kêu trong phòng ngưng bặt. Theo sau là một sự im lặng chết chóc. Sự im lặng đáng sợ ấy bỗng nhiên bị xé tan bởi một tiếng khóc trong trẻo của một hài nhi sơ sinh.

Một tảng đá dường như rơi xuống khỏi tim Giác Tân. Chàng thở mạnh, "Cảm tạ Trời Ðất!" Cơn đau của nàng chắc hết rồi. Chàng không còn sợ hãi và đau đớn nữa. Chàng lại cảm thầy niềm vui vô tả. Chàng tự nhủ, "Ta sẽ yêu và trân quý nàng hơn bao giờ hết. Và ta sẽ yêu thương đứa con thứ hai của chúng ta." Chàng mỉm cười và nước mắt hạnh phúc tuôn tràn xuống má chàng.

Chợt tiếng kêu kinh hoàng của Thục Hoa đập mạnh vào đầu chàng, "Ðại tẩu! Tay chị ấy lạnh ngắt rồi!"

Chị Trương kêu lên, "Thiếu nương ơi!"

Tiếng kêu của họ là một tiếng than thương tiếc. Ngoài bà mụ ra, đây là hai người duy nhất trong phòng.

Giác Tân biết tai họa đã giáng xuống rồi. Chàng không dám nghĩ nữa. Chàng tiếp tục đập lên cửa và gào thét. Không ai để ý tới chàng. Cánh cửa vẫn đứng vững chắc, và không cho chàng cứu vợ, hoặc là được nhìn thấy vợ lần cuối cùng. Nó cắt đứt mọi hy vọng. Mấy người đàn bà trong phòng cùng khóc lóc.

"Thụy Giao, anh gọi em, em có nghe thấy anh không?" Một tiếng la hét biểu tượng cho tất cả tình yêu của chàng, tuôn ra từ đáy tim chàng. Một tiếng kêu để đem nàng trở lại từ một thế giới khác, để phục hồi đời sống, không những chỉ cho nàng mà còn cho chính chàng nữa. Bởi vì chàng biết cuộc đời chàng sẽ như thế nào nếu không có nàng.

Nhưng cái chết đã đến.

Tiếng bước chân lại gần cửa. Chàng tưởng cửa sẽ mở ra. Nhưng không, bà mụ đứng bồng hài nhi trong tay và nói với chàng qua khe cửa. "Chúc mừng Ðại Thiếu gia. Một đứa con trai."

Chàng nghe thấy bà mụ quay đi, và sau đó nghe thấy những lời ghê sợ, "Tiếc thay, hài nhi không có mẹ."

Lời nói xuyên qua tim Giác Tân giống như một lưỡi dao. Chàng không thương yêu hài nhi này. Hài nhi này là kẻ thù của chàng, một kẻ thù đã cướp đi sinh mạng của Thụy Giao.

Lòng nặng thù ghét và đau đớn, chàng đấm cửa như điên dại. Chàng muốn quỳ cạnh giường vợ và xin nàng tha thứ cho những sự lầm lẫn của chàng. Nhưng đã quá trễ rồi. Cánh cửa cứng cỏi đã ngăn chặn tình yêu cuối cùng của hai người và sự vĩnh biệt cuối cùng. Cánh cửa cũng không cho chàng được khóc trước xác nàng.

Bỗng nhiên chàng tỉnh táo. Cánh cửa không có quyền lực gì. Cái cướp mất vợ của chàng là cái khác. Ðó là toàn thể cái xã hội cổ cùng với những luật lệ luân lý và dị đoạn của nó. Chàng gánh vác những thứ đó từ nhiều năm nay trong lúc mất đi tuổi trẻ, hạnh phúc, tương lai, và hai người đàn bà chàng yêu nhất trên đời này. Những thứ đó là một gánh quá nặng; chàng muốn vất bỏ đi; chàng đã cố gắng. Rồi ngay lập tức chàng biết chàng không thể vất bỏ đi được. Chàng bất lực, một kẻ yếu đuối. Chàng quỵ gối xuống trước cánh cửa và bật ra những giọt nước mắt chua chát thù hận. Chàng khóc cho nàng, cho chính chàng. Tiếng khóc của chàng hoà lẫn với tiếng nức nở trong phòng. Nhưng hai cái âm thanh khóc ấy khác nhau biết bao!

Hai chiếc kiệu dừng lại ngoài cổng và kế mẫu của Giác Tân là bà Châu bước vào cùng với một người đàn bà khác. Bà Châu nghe thấy tiếng khóc trong lúc bước vào cổng. Bà biến sắc mặt. Bà hoảng hốt nói với người đàn bà kia, "Chúng ta quá trễ rồi!" Hai người đàn bà chạy vào trong phòng.

"Con làm gì thế này?" Bà Châu ngạc nhiên hỏi Giác Tân khi thấy chàng vẫn còn quỳ ngoài cửa.

Giác Tân vội đứng dậy. Chìa hai cánh tay mở rộng, chàng nức nở, "Thụy Giao!" Chàng nhận ra người đàn bà kia và xấu hổ chào hỏi, rồi lại bắt dầu gào khóc. Cùng lúc ấy, những tiếng rền rĩ cũng vang lên từ trong phòng.

Không nói một lời, người đàn bà ấy lấy khăn tay chấm mắt.

Cuối cùng cánh cửa mở ra. Bà Châu nói, "Bà Lý, xin mời vào."

Bà Lý bước vào, và cái giọng sắc bén của bà hoà lẫn với những tiếng kêu khóc.

"Thụy Giao, sao con không chờ đợi mẹ? Mẹ từ xa lại thăm con đây. Nếu con có điều gì muốn nói với mẹ, thì hãy nói đi. Thụy Giao, con hãy trở lại với mẹ. Con không thể chờ đợi thêm một ngày nữa sao? Con gái yêu của mẹ, con đã chết một cái chết tàn nhẫn! Bị bỏ mặc một mình tại một nơi hoang vắng này. Người ta đuổi con ra khỏi nhà và bỏ mặc con ở một mình thế này. Nếu mẹ tới sớm hơn thì con vẫn còn sống. Con ơi, tại sao mẹ để con vào làm dâu cái gia đình này? Mẹ của con đã hại con rồi."

Bà Châu và Giác Tân nghe rõ ràng đầy đủ. Mỗi chữ là một cây kim, đâm sâu vào tim họ.