ã bao lần anh đến Turku rồi, bằng xe công vụ hẳn hoi như thế này này. - Viên cảnh sát hỏi với giọng dài ra giễu cợt.

- Tôi đã đến đây đôi lần vì những việc cỏn con và lần này nữa, mà hình như vì giết người, - Salonen nói, có thêm chút cường điệu, - mặc dù tôi đâu có tội đâu. Hắn ta đã thách tôi.

- Phải rồi, trong cái thế giới này mọi việc đều như thế! Người vô tội bị đưa tới đó, còn kẻ có tội, phải, theo lời của anh, kẻ có tội nằm trên cái xe bốn bánh kia. Trong cuộc đời mình tôi đã phải khóa tay bao kẻ vào còng sắt, phần lớn trong số họ là vô tội đấy. Ha ha.

Viên cảnh sát thấy thỏa mãn nhất khi nói chuyện với tội phạm vẻ hơi bề trên một chút, lúc nhiệm vụ vừa hoàn thành. Họ lội qua đám cỏ đẫm sương mà ông bác sĩ vừa đi qua lúc trước. Nhưng hai người này đi hai đôi ủng cao cổ nên chẳng sợ gì đám cỏ ướt mà thản nhiên ung dung bước thôi. Chính những bước chân hùng dũng của họ làm đám cỏ ven bờ của trang trại đổ rạp nát bét.

Lên đến đường quốc lộ họ chia tay nhau.

- Ngài cảnh sát trưởng có ra lệnh gì không? Tôi giải người này đi đâu đây? Ngài ấy có định hỏi cung ngay trong đêm nay không, hay tôi giải người này về trại giam của chúng tôi?

- Cảnh sát trưởng bao giờ cũng hỏi cung ngay khi vụ án vừa xảy ra, vào bất cứ lúc nào. Nên hãy giải về chỗ chúng tôi.

- Được rồi, vậy để tôi giải mấy người này về đấy. Người giải tù ngoan ngoãn nói và hầy hầy giục ngựa. Lại bắt đầu tình trạng bức bối như lúc ở trên đồng cỏ, khi họ - nhất là Salonen, người vẫn nghĩ mình là nhân vật chính trong việc này, người đã làm nhà chức trách phải vào cuộc, cả đến Matti, gã đàn ông đáng thương hại kia - thấy họ chẳng có nghĩa lý gì, cho dù người ta đang nói về họ. Vậy cũng chẳng nên mở miệng ngâm nga mà làm gì.

Mà muộn hơn trên đường đi cũng chẳng nên hát làm gì nữa. Mặt đất và bầu trời cũng không còn ở trong trạng thái thích hợp để có thể cất tiếng gào lên bài ca tuyệt nhất. Có thể thấy mặt trời đang nhô lên đã tác động đến xung quanh. Những con chim nhỏ say sưa líu lo, bầy quạ khoang kêu quàng quạc vì bị quấy rầy. Chúng cất cánh rời bậc cầu thang của căn nhà đang thiêm thiếp ngủ và bay lên. Khi họ đến khoảng trống rộng giữa làng, đã thấy đây đó những chiếc máy cắt cỏ kêu xành xạch. Trong dáng kéo của bầy ngựa, trong tiếng hầy giục ngựa cùng cách cầm cương của những người thợ đều đẫm vẻ làm việc hăng say buổi sớm mai. Một trong những tuần làm việc căng thẳng nhất của các trang trại đã bắt đầu. Trong thời gian ấy chẳng ai muốn chạy chơi tới tối. Sau bữa ăn tối, rồi thêm một chầu sauna quất lá bạch dương đã đời, ai nấy chìm vào giấc ngủ sâu kéo dài độ vài tiếng.

Rất lâu sau đó, độ tuần tiếp theo mới có điều kiện đi chơi buổi tối. Khi ấy những chàng nông dân khoác lên người chiếc áo sạch rồi dấn bước vào chuyến chơi buổi tối không định hướng… chân bước nhẹ nhàng, có thể có cành hoa cài trên mũ. Lúc đó thì đến ánh trăng cũng khác và những biển hoa ngọt ngào trên các cánh đồng cỏ cũng biến thành các cột cỏ khô đều tàm tắp, dù có như thế thì cả hai cũng vẫn đẹp tuyệt như nhau trong con mắt người thợ.

Nhưng trong nhóm người bắt đầu công việc sáng nay chưa ai nghĩ đến những điều đó. Có chăng chỉ dựa vào kinh nghiệm để đoán xem thời tiết những ngày sắp tới sẽ thế nào. Nếu bị một con ruồi trâu đốt, có thể sẽ có một cơn dông vào cuối ngày, dù buổi sáng tuyệt đẹp đến mấy.

Đâu đó có người thợ như thế đang cắt cỏ ở phía bên kia thửa ruộng sau hàng rào chắn đường cái quan đúng lúc chiếc xe chở tù lọc cọc đi qua. Người thợ cho hai con ngựa dừng lại nghỉ và gặm cỏ, nếu chúng được những con bọ hút máu để cho yên thân. Tiếng vó ngựa lóc cóc đều đều. Người chở tù đã tháo cái còng sắt tây còng hai tay của Salonen và Puolamäki và cùm họ vào đôi cùm chân chắc chắn mà anh ta mang theo khi đến hiện trường.

Người thợ cắt cỏ nghe tin những người thả gỗ đánh nhau ở làng bên từ đêm và bây giờ anh thấy họ bị đưa đi, hai người đàn ông mặt tái xám, một trong hai người còn rất trẻ. Người thợ cắt cỏ chẳng có chút xúc cảm gì đặc biệt với họ. Nhìn theo những người đang đi một hồi lâu anh ta nhảy lên chỗ ngồi của máy cắt cỏ, thấy trong tim tràn ngập lòng biết ơn cùng sự bình yên. Tiếng anh ta hầy lên giục ngựa nghe vui vui chứ không hề bồn chồn lo lắng.

Một sáng thứ Hai, sáng làm việc thực sự đã dần dần bắt đầu rạng lên từ buổi đêm của ngày Chúa nhật này.