ột làn ánh sáng xanh lá cây êm dịu bao bọc Angiêlic. Nàng vừa mở mắt ra. Nàng đang nằm giữa vùng quê Môngtơlu, dưới vòm cây xanh bên bờ sông và mặt trời rọi tia nắng qua màn lá xanh tươi đến tận chỗ nàng.

Nàng bỗng thấy đau nhói và bỏng rát ở đáy dạ dày. Nàng nhớ lại là có chuyện gì ghê gớm đã xảy ra với mình.

“Lạy Chúa lòng lành! – nàng nghĩ bụng – Đứa con nhỏ trong bụng tôi chết rồi!”

Con tôi nhất định chết rồi! Làm sao nó có thể sống sót được sau bao nhiêu nỗi khủng khiếp như vậy. Con đã chết khi tôi nhảy qua cửa số xuống cái vực thẳm đen ngòm ấy rồi. Hoặc là khi tôi chạy suốt dọc hành lang ở điện Luvrơ...”

Nỗi kinh hoàng trong khi bị săn đuổi điên loạn ấy đến lúc này vẫn còn làm chân tay nàng run rẩy. Trái tim nàng, lúc đó bị thắt căng quá sắp tới mức không còn chịu đựng nổi, nay như vẫn còn đau. Cố huy động mọi sức lực còn lại, nàng mới nhúc nhích được một bàn tay và đặt nó lên bụng mình. Một cái gì rung động nhè nhẹ đáp lại khi tay nàng ấn xuống bụng.

“Ôi! Con hãy còn ở đó! Con mình còn sống! Mình có người bạn nhỏ dũng cảm biết bao!” Nàng nghĩ bụng đầy tự hào và âu yếm.

Angiêlic đang dần dần khôi phục được các giác quan của mình. Bây giờ nàng nhận ra rằng mình đang nằm trên một cái giường rộng, có mắc những tấm rèm vải xéc, qua đó một thứ ánh sáng xanh lá cây giọi vào làm nàng nhớ lại những bờ sông ở quê hương Môngtơlu của mình.

Vậy là nàng không còn ở tại nhà chị Oóctăngxơ trong phố Địa ngục. Thế là nàng đang ở đâu? Trí nhớ của nàng vẫn còn lờ mờ. Bỗng nghe thấy tiếng Gôngtơrăng, anh ruột nàng:

Không, không bao giờ ta có thể thể hiện thật đúng màu xanh của nước sông dưới bóng cây lá được.

Lần này, Angiêlic suýt kêu lên. Chắc nàng đã hóa điên, hay chính nàng ốm nặng?

Nàng đứng lên và kéo các bức rèm ra. Quang cảnh nàng nhìn thấy càng làm nàng tin chắc rằng mình đã mất trí khôn.

Trước mắt nàng là một nữ thần xinh đẹp, hồng hào, mình trần, tay cầm một cái rổ mây đầy những chùm nho vàng óng. Một em bé trần truồng như thần Cupiđông đang nhấm nháp những quả nho một cách rất ngon lành.

Có người di chuyển trong căn phòng: một người cao lớn tóc hung đỏ, có râu, ăn mặc xuềnh xoàng như một người thợ thủ công, bước lại gần em bé và bế lên tay, bọc em vào một cái áo vải đen. Lúc này Angiêlic chú ý nhận ra cái giá vẽ của họa sĩ Van Oxen. Cạnh ông họa sĩ người Hà Lan này có một công nhân mặc áo choàng làm việc bằng da, tay cầm hai tấm bảng đựng màu để vẽ tranh. Người công nhân đầu nghiêng về một bên, đang ngắm bức tranh vẽ dở của người họa sĩ đã mượn anh giúp việc.

Người công nhân có cái mũi bướng bỉnh và chiếc cằm to bè. Angiêlic nhớ đến khuôn mặt cha mình. Nàng gọi to lên.

Anh Gôngtơrăng!

Phu nhân đã tình rồi! – nữ thần xinh đẹp kêu lên.

Người công nhân lộ vẻ kinh ngạc, trố mắt nhìn Angiêlic đang mỉm cười với mình. Đột nhiên anh đỏ bừng mặt, đến nắm chặt lấy bàn tay nàng trong tay mình và thì thầm:

Em gái anh!

Nữ thần khỏe mạnh chính là vợ họa sĩ Van Oxen. Bà gọi con gái mang ra món ăn đã được chuẩn bị sẵn trong bếp.

Ông họa sĩ người Hà Lan nói:

Tôi vui mừng vì đã giúp được một phu nhân gặp hoạn nạn, hơn nữa còn đồng thời là em gái của một bạn đồng nghiệp của tôi.

Nhưng tại sao tôi lại ở đây?

Họa sĩ Hà Lan kể lại đêm trước, gia đình ông đang ngủ say thì một tiếng đập cửa khẩn cấp làm cả nhà thức dậy. Dưới ánh sáng một cây nến, mấy diễn viên hài kịch Italia mặc áo nhiều mảnh bằng xa tanh đã trao cho vợ chồng ông một người phụ nữ nằm bất tỉnh, người đẫm máu. Và họ đã dùng tiếng Italia sôi nổi van xin vợ chồng ông hãy cứu con người bất hạnh đó. Và họ nhận được câu trả lời bằng tiếng Hà Lan bình thản như sau: «Chúng tôi vui lòng đón tiếp”.

Hai anh em Gôngtơrăng và Angiêlic nhìn nhau hơi lúng túng. Chẳng phải tám năm đã trôi qua kể từ ngày họ chia tay nhau khi tới gần Poachiê ư? Angiêlic còn nhớ hai anh Raymông và Gôngtơrăng đã cưỡi ngựa đi xa dần trên những con đường hẹp và dốc. Gôngtơrăng thì nhớ lại hình ảnh cỗ xe cũ kỹ trong đó chen chúc ba cô thiếu nữ áo quần đầy đất bụi.

Gôngtơrăng tới ngồi cạnh giường em gái, đôi bàn tay mở rộng trên tấm da choàng trước ngực, đôi bàn tay dính bẩn, đầy những vệt bôi màu xanh đỏ, da bị ăn mòn vì những hóa chất dùng để trộn màu.

Nhưng tại sao anh lại dấn thân vào cái nghề vẽ này? – Angiêlic hỏi với vẻ thương hại.

Em ngốc quá! – Gôngtơrăng nói thẳng không úp mở - Anh sở dĩ dấn thân - như em nói - vào nghề này, là vì anh thích. Từ lâu anh đã có nguyện vọng đi vào nghề vẽ. Anh đã nói với bố. Nhưng bố lại muốn anh đi vào quân đội để phục vụ Đức vua kia. Bố nói với anh là bố sẽ không cho anh một xu nhỏ nào. Vì vậy, anh đã phải đi bộ như đứa ăn mày đến Paris để làm nghề thủ công. Anh đang kết thúc những năm tập sự trong nghề. Sau đó, anh sẽ bắt đầu đi bộ vòng quanh nước Pháp. Anh sẽ đi lang thang từ thành phố này sang thành phố khác, học tập tất cả những cái gì liên quan đến nghề vẽ và nghề khắc gỗ. Để kiếm sống, anh sẽ đi làm thuê cho các họa sĩ, hoặc là sẽ đi vẽ chân dung cho các thị dân giàu có. Sau này anh sẽ bỏ tiền mua tước vị một thợ cả. Anh sẽ trở thành một họa sĩ lớn. Có lẽ anh được giao trách nhiệm vẽ trang trí cho các trần nhà của điện Luvrơ.

Còn em? – Angiêlic nói – Anh không hỏi chuyện về hoàn cảnh em ư?

Anh không dám đặt câu hỏi, - Anh nói với vẻ lúng túng. – Anh biết rằng, trái với ý muốn, em đã lấy một con người mặt mũi xấu xí, dữ tợn. Cha chúng ta vui mừng về đám cưới đó, nhưng tất cả anh em mình đều thương em, Angiêlic tội nghiệp. Vậy là em đã đau khổ nhiều ư?

Không, anh ạ. Bây giờ em mới đau khổ.

Sắp thổ lộ tâm tình với anh mình, Angiêlic lại do dự. Tại sao nàng gây phiền muộn cho chàng trai này, con người vốn dửng dưng với mọi cái gì không phải là công việc vẽ mà anh say mê?

Em đang ở nhà chị Oóctăngxơ ở Paris này. – Nàng nói.

Oóctăngxơ ư? Gớm con người mới khó tính chứ! Khi đến Paris, anh phải cố gắng mới đi đến thăm cô ấy, vậy mà anh đã phải chịu đựng ngồi nghe bao nhiêu lời ca cẩm của cô ta! Cô ta xấu hổ đến chết đi được, khi thấy tôi bước bào nhà cô ta với đôi giày cà khổ.

Angiêlic nắm bàn tay chai cứng của anh ruột trong tay mình một cách yêu thương.

Chắc anh cũng đã trải qua nhiều gian nan lắm nhỉ?

Không gian nan lắm đâu. Khi cuộc sống trở nên chật vật đôi chút, đôi khi anh lại đến gặp ông anh của chúng ta, ông linh mục dòng Tên, xin anh ấy cấp cho mấy đồng êquy.

Anh Raymông nay ở Paris ư? – Angiêlic kêu lên.

Phải, anh ấy sống ở trong tu viện Lơtămplơ, nhưng làm cha tuyên úy cho rất nhiều tu viện khác.

Angiêlic cân nhắc. Sự giúp đỡ của anh Raymông, đó là cái nàng đang cần. Một đấng bậc của nhà thờ có thể sẽ đồng ý quan tâm tới vấn đề của nàng, bởi vì đó còn là chuyện trong gia đình anh nữa...

Mặc dù còn đau đớn về những nguy cơ đã trải qua, không bao giờ dù chỉ trong phút giây, Angiêlic lại có ý nghĩ từ bỏ đấu tranh. Nàng chỉ biết rằng nàng cần phải hành động một cách cực kỳ thận trọng.

Anh Gôngtơrăng, - Nàng nói với giọng kiên quyết – anh sẽ đưa em đến quán ăn “Ba cái vồ” chứ?

Gôngtơrăng không tranh cãi gì về quyết định của em gái: cô em này vốn luôn luôn tỏ ra có cá tính mà.

Họa sĩ Van Oxen khuyên nên chờ đến tối mịt, hoặc ít nhất đến chập tối hãy đi.

Người vợ của ông họa sĩ cho Angiêlic mượn một cái váy ngắn vải thường, và nàng trùm lên đầu một cái khăn xa tanh đen như mọi phụ nữ thành thị vẫn dùng.

Khi cùng với Gôngtơrăng ra khỏi điện Luvrơ, qua cái cổng xép gọi tên là «cổng của các bà thợ giặt”, Angiêlic trông giống như bà vợ nhỏ nhắn xinh đẹp của một người thợ thủ công bám tay chồng đi chơi, hơn là một phu nhân quý tộc vừa mới tiếp kiến Đức vua ngày hôm trước.

Bên trên Cầu mới, con sông Xen lấp lánh dưới những tia nắng cuối cùng của mặt trời đang lặn. Lũ ngựa được dắt ra sông uống nước vẩy nước bắn tung tóe, và vừa rũ bờm vừa hí vang. Xà lan chở cỏ khô đang bốc dỡ những bó cỏ thơm phức xếp thành hàng dài dọc hai bờ sông. Một cái phà từ Ruăng ngược lên đang chở đồ lên bến lũ lượt những người lính, thày tu và những chị vú nuôi.

Chuông nhà thờ vang lên vào giờ cầu nguyện cuối buổi chiều. Những người bán hàng rong chở từng thúng bánh bích quy và bánh rán phủ khăn đi trên các phố cất tiếng rao mời khác trong các quán rượu.

Một cỗ xe ngựa chạy qua, có cả người và đàn cho đi theo. Và điện Luvrơ đồ sộ, sừng sững, chuyển thành màu tím trong bóng tối xuống dần đang vươn dài những hành lang bất tận dưới bầu trời mênh mông.