huyến đi của ta thật là một kỳ tích!”. Phô-rô-pông nghĩ. Giờ đây, ngồi trên căn gác của tòa lâu đài họ Hoàng ở đất Pa Kha này, nghĩ lại chuyến đi hắn mới rùng mình và nổi cơn kiêu hãnh.

Quả là thế! Mười ngày ròng rã. Toàn là đường rừng hóc hiểm, đường của bọn buôn lậu. Hổ, gấu, trăn gió và những ổ cướp bất cứ lúc nào cũng có thể xồ ra. Chà! Hãy tưởng tượng xem: một ông quan tư Tây, xưa nay chưa từng biết đi bộ quá một ngày, bàn chân lúc nào cũng lồng trong bít tất và bó trong đôi giày da. Vậy mà khi về tới nơi, áo quần tơi tả, đôi giày chỉ còn một chiếc đã rách toạc và mặt thì xồm xoàm lông lá, quái dị đến mức Hoàng Văn Chao vừa kinh sợ vừa mừng rỡ, phải chắp tay, cúi đầu, lắp bắp: “Con xin bái phục quan lớn... Con xin...”

Phô-rô-pông cười. Chòm râu màu thuốc lá rung rung. Có gì đâu. Cuộc chinh phục nước Mỹ đẫm máu có mục đích là giành lấy những đoàn tàu chở đầy vàng. Xứ sở này, thuốc phiện kém gì vàng. Con người có sức mạnh ghê gớm vì dục vọng của con người thật gớm ghê. Thế giới vốn đầy phè dục vọng. Và những dục vọng có lúc nào thôi đối chọi nhau. Cả cái gã H'Mông dẫn đường loắt choắt, gã tên là Lử, gã cũng có những dục vọng sục sôi. Thấy xấp bạc, mắt gã sáng lên như hai mũi dao. Bởi vậy, bao giờ Phô-rô-pông cũng có một mũi súng ngầm đi sau gã.

Phô-rô-pông đã mạo hiểm trở về vì dục vọng đốt lửa trong người. “Thổ ty là tất cả... H'Mông bao giờ thì cũng vẫn là H'Mông...”. Chủ thuyết ấy mà thắng, thì chắc chắn Phô-rô-pông không thể chỉ là một gã quan tư quèn ở miền thượng du này. Phô-rô-pông mơ màng cao xa, nhưng chẳng quên hạnh phúc trần gian. Vừa về tới tòa gia trạch họ Hoàng, hắn sai Lử lên Can Chư Sủ gặp Giàng Ly Trang và buổi tối Seo Váy đã được dẫn về. Con bé hai mươi tuổi, trắng mũm mĩm như cục bột, phộp phạp quá. Ôm con bé trong lòng, Phô-rô-pông cứ rung bần bật. Còn con bé thì cứ bíu lấy cổ hắn, hôn chun chút vào má vào môi hắn một cách thật là cuồng si, mê dại.

— Anh Tư, anh quên tôi rồi chứ gì! Tôi là sợi lanh vàng rồi chứ gì!

Phô-rô-pông cười hức hức:

— Ô la la! Anh quên sao được cô người H'Mông bé nhỏ của anh!

— Tôi không phải người Phăng-ki nên anh quên ngay chứ gì?

— Không! Không! Em là Phăng-ki. Người H'Mông là Phăng-ki, Phăng-ki ở miền núi. Khác tí thế thôi. Còn thì cũng mặc váy ngắn, cũng ăn thìa, cũng biết huýt sáo mồm, cũng vợ chồng đi đâu có nhau...

Seo Váy bật cười sằng sặc, huýt một hơi sáo, rồi lại chồm lên cổ Phô-rô-pông, hàm răng nhỏ nhằn nhằn làn da má như cùi bánh mì của y.

— Húi, con chuột, con chuột chí nó cắn má tôi.

— Tay anh mới là con chuột chí thích chui rúc thì có.

— Thì nó xa tổ lâu ngày, giờ nó nhớ tổ, nó phải tìm chứ.

— Húi! Chuột gì mà khôn thế! Nhưng tôi hỏi, anh về có phải vì yêu tôi không?

— Đù a! Lại còn hỏi. Váy ơi, cho anh hưởng đặc quyền đặc lợi trên thân thể em nhé. Nào, anh không nhịn được nữa đâu.

Nôn nả, vừa nói, Phô-rô-pông vừa bế bổng cô vợ trắng như cục bột của mình đến cái giường đã trải sẵn nệm lau. Chính lúc ấy hai người cũng giật mình. Buồng bên có tiếng những vật bằng kim loại rơi đổ loạng xoạng.

Buồng bên là buồng riêng của Hoàng Văn Chao.

Chao vừa bê tất cả hòm lớn, hòm nhỏ, hũ sành, lọ sứ, thạp đất cổ đặt lên giường và vàng cùng bạc trắng đã đổ ra tung tóe trên cái chiếu cói trắng gài hoa xanh. Những thỏi vàng nén, những đồng bạc trắng hoa xòe có hình bà đầm ngồi xòe váy và nhánh lúa uốn cong đều một loại, chuẩn độ hai mươi bẩy gam, phát hành lần cuối là năm 1931, tròn vạnh, sáng như mặt trăng, sáng như mặt trời! Hàng vạn cái mặt trăng, mặt trời cùng ngời ngời lấp lóa. Chúng phát sáng. Chúng cười, chúng reo. Chúng đi lại, múa nhảy. Chúng sinh sinh hóa hóa. Thiên lý giang sơn thiên lý nguyệt. Tứ thời phong cảnh tứ thời xuân là đây. Chà!

Nhiều vàng, nhiều bạc quá! Bạc, vàng từ hồi làm lái lợn, làm lý trưởng. Bạc, vàng từ thuốc phiện, từ sòng bạc, từ muối, từ những vụ đâm chém, từ ruộng công, từ túi thường dân... khi vơ cả đống, lúc bòn mót từng đồng; đất có tuần, dân có vận, nhưng bạc, vàng thì đời đời kiếp kiếp sinh hóa, tạo lập nên quyền uy, danh giá. Ôi! Bạc trắng, xứ này dù có cắm lá cờ nào, vẫn cứ là của cải vinh hiển đời đời của Chao.

— Ba! Anh Tường về!

Giật bắn mình vì tiếng gọi giật nọ, vội ngoắt đầu lại, xây lưng che đống tiền, mặt Chao càu cạu:

— Đúp pú mưng! Nó về thì về mặc nó. Mày sang báo cho ông Tư biết đi! Đi đi!

Cánh cửa khép lại. Kim Nhắn, con gái Chao kẻ vừa báo tin Tường về, đi theo hành lang. Buồng bà ba đóng cửa. Buồng Phô-rô-pông he hé, Kim Nhắn ghé mắt. Có tiếng hôn chùn chụt và tiếng đàn bà nấc nghẹn. Mặt đỏ sậm giận dữ, ả giật lùi trở về.

Đâm sầm vào buồng Chao khi Nhắn quay trở về là Hoàng Văn Tường. Áo quần xốc xếch, tóc tai rũ rượi, mặt tái mét, Tường ngồi phịch xuống ghế, thở hắt ra một hơi thật dài:

— Hày... hỏng hết rồi!

Bị bất ngờ, tụt xuống giường, Chao trợn mắt kêu to:

— Sao? Sao? Mày nói thế nào?

— Thế nào? — Sấn ngay lại, Nhắn phụ họa theo cha.

Tường ngẩng lên, lắc lắc đầu, chán nản.

— Hỏng bét rồi! Hỏng hết rồi!

— Hỏng là hỏng thế nào mới được chứ!

Nắm hai bả vai gầy của Tường, Nhắn rung lắc nhè nhẹ, rồi bỗng buông tay, sẵng:

— Ông nói dễ nghe nhỉ! Cả vốn liếng của người ta!

Tường cởi khuy cổ áo, nhễ nhại:

— Thôi đi, đừng hão huyền nữa, cô ả ơi.

— Hão huyền là hão huyền thế nào. Thằng Đắc nó đã hứa với tôi...

— Hứa?

— Chứ còn gì?

— Lấy gì đảm bảo?

Nhắn phanh ngực áo, dẩu mỏ:

— Lấy cái này đảm bảo.

Tường nhếch mép, cười nhạt:

— Quá rẻ! Quá rẻ! Nhão nhoét như tương rồi.

— Đừng có láo.

— Không láo tẹo nào. Mất hết cả năm trăm cân thuốc phiện rồi!

— Giời ơi là giời ơi! — Như bị nện trúng đầu Nhắn ôm mặt kêu kinh hoàng.

Bây giờ mới hiểu đầu đuôi câu chuyện, Chao dậm chân, chỉ mặt cậu con giai, gào:

— Thằng khốn nạn! Mày là thằng ăn hại đái nát. Mày lấy bao nhiêu bạc trắng của tao, mày phá tán hết của cải của tao!

Kim Nhắn ngồi phịch xuống giường, rít:

— Thôi thế là tiêu tán hết tất cả vốn liếng dành dụm của tôi rồi. Giời ơi là giời! Người ta nay hứa, mai hẹn với tôi. Nay đùng một cái... Nhưng mà này anh nói thế, tôi đ. tin được. Hay là...

Tường đứng phắt dậy, sừng sộ:

— Mày định nói gì? Con yêu nữ?

— À! Chính mày! Mày là đồ khốn nạn. Mày định ăn không ăn hỏng của bà!

— Hừ... hừ.

— Đồ khốn nạn!

— Chính các người mới là đồ khốn nạn! Các người thương tiếc đồng tiền các người góp vốn, nhưng các người có ai thèm để ý đến cái tính mệnh khốn khổ của ta không?

— Tao không cần biết! — Chao gầm.

Tường nghiến răng:

— Đồ khốn nạn! Đồ đĩ rài đĩ rạc! Chính cái thằng đã ngủ với mày nó định bắt tao đây này. Sinh mệnh của thằng anh trai của mày, mày không thèm đếm xỉa đến như cái tấm thân đã tã tượi của mày chứ gì?

— Được rồi, tao là đĩ cũng được, nhưng mày hãy trả tất cả tiền tao đã góp đây! Mày trả tao đây! Mày đừng hòng vờ vịt để ăn không ăn hỏng của tao!

Bị Nhắn du mạnh vào tường, Tường đứng lặng, rồi từ từ phanh ngực áo, hai con mắt lác xệch, hai hàm răng nhe nhe gầm ghì:

— Thế đấy! Nhưng mà đồ ngu, chúng mày chỉ biết lo cho mấy đồng bạc còm của chúng mày thôi. Chúng mày không hiểu rằng: Tất cả cơ nghiệp của tao, của chúng mày sắp tan thành mây khói rồi ư? Chúng mày là những con lợn đang bị dẫn đến lò sát sinh. Hiểu chưa, đồ ngu như lợn!

Ngoài kia, chiều đã buông màn sương lam, tòa dương cơ chìm nổi như một con tàu giữa sa mù. Ngẩng lên, Tường nhận ra Phô-rô-pông vừa từ sau cuộc vui thú với cô vợ, nghe động, đã bước sang đi tới cạnh mình.

— Ông Tường! Bình tĩnh là đức tính số một mà một chính khách cần phải có. Bình tĩnh! Tất cả chưa tan thành mây khói đâu!

Quay lại, nhìn Chao và Kim Nhắn, Phô-rô-pông dường như đã hiểu tất cả, thong thả tiếp:

— Tôi về, nghe mọi chuyện, thích nhất câu ông Tường nói với ông phán Thông trước việc Việt Minh vào đây thuyết khách. Ông Chao có biết đó là câu gì không? Chỉ cần một thằng đứng chân được ở đây thôi là chúng sẽ ùn ùn nẩy nở như đám nấm sau mưa. Đó, câu nói của ông Tường! Tất cả chúng ta hãy nhìn về phía trước. Tất cả còn ở đó!