hặt cành cho cây, gánh vác mới được tiếng đồng hồ, cả bảy, tứ giác tù nhân làm củi trong rừng đều nhễ nhãi mồ hôi, mặt mũi đỏ gay, Bụng thở phập phồng, gân tay, gân chân nổi lên khắp mình như những chiếc đĩa. Toàn nhìn các bạn đồng cảnh, nhìn bộ đệm lép xẹp của Tuyên, Mạnh rồi đưa tay rờ một lớp lót lót của ý nghĩ thầm.

- Ngày này sang năm, dù còn sống sót, ắt là mình chỉ còn bộ xương với làn sóng mà thôi. Không biết mình sẽ "ra bài" tại nơi nao? Và sẽ "ằm chung" với bất kỳ tên nào ở đây?

Rồi bất giác khám dài, dưỡng sinh trong miệng:

- Nằm hai, ba đứa trẻ một bể, càng giúp lạnh nhẹ trải nghiệm!

Là vì ​​Toàn nghĩ đến những nhiệm vụ chôn xác tù ngoài bãi những ngày gần đây, thẩy ba cái xác xuống một vũng, chậu có bó tham chiếu gì hết. Trước đây khá lâu, tù chết còn được bó man tham chiếu hoặc nửa tấm dát giường nứa, nhưng hồi phục gần đây số tử tử vong nhiều quá, những ngày nghỉ, đốt thuốc đan nứa làm dát giường không đủ. Chủ Nhật trước, một trại viên vừa đan, vừa nói đùa với bạn chung trõng:

- Đây là cái "sơ mi cây" của anh em chúng ta. Nên đan chắc chắn, để rời lòi tay lòi chân ra ngoài.

Anh ta vừa cười vừa nói nhưng khi chớp mắt mấy cái, nước mắt ứa ra ướt cả má. Nghe vậy, Toàn thấy mủi lòng và buồn hết ngày Chủ Nhật.

Vừa khít cây, Toàn vừa miên man suy nghĩ. Tiếng dao rựa chém xuống cành cây chan chát, dội vào các vách đá, tạo thành một âm vang dưới vòm cây trong rừng. Khu này thật sản xuất, cần cây cả năm để đốt hơn cũng không hết mà chỉ cách xa lò hơn cây số, rất tiện đường.

Chiến thắng này, Toàn, Thanh với hai người bạn là Mạnh và Tuyên cùng làm việc trong một tổ chức nên cũng vui vui. Mạnh và Tuyên có nhiều kinh nghiệm hơn nên được giao ứng dụng kích thước vừa phải. Còn mạnh và Tuyên mỗi người phải chặt sáu cây, cao ba thước. Những cây cao sẽ xếp ở giữa lò, càng rộng ra đến những chân lò gần, cây cứ ngắn tăng dần.

Như đã nói qua trong một đoạn trên, lò than giống như cái chén ăn cơm, miệng úp xuống, xây dựng bằng gạch nền sét và bùn vét dưới Sườn lên, thay cho vôi sét. Một cửa sổ nhỏ độc nhất cao thước trũng, nằm ngang gần 1 thước, do cửa này ẩn sâu cây cối đứng trong lò, hoặc lớn hơn chín ra ngoài. Công việc vất vả lại gây nguy hiểm. Trước khi vượt qua lò lửa, tù đã xối nước cho tắt hết lửa và giảm nóng, vậy mà nhiều khi bất ngờ, hơn cháy cháy rồi đổ xập xuống, chặn eo độc nhất ra vào. Người nào không nhanh chóng, nhanh chân, hoặc không gan dạ đạt lĩnh vực nào có thể bị tử vong hay ngộp chấm. Trước đây đã tiến ra thù địch, hãm hại nhau trong lò, nạn nhân gây tử vong nặng nề lại bị ngộp nên chết luôn trước khi đồng cảnh tìm cách kéo ra ngoài.

Từ đó, được sự chấp thuận của ngành lớn, say mê đồng cảnh thân tín để cùng làm chung một lò, vừa làm vừa ngắm nhau.

Lò bắt buộc phải xây dựng gần tiện lợi để kiếm nước.

Khi còn ở dưới Trại Đầm Đùn, Toàn mong ngày mong đêm được cho lên làm lò hơn vì nhiều lẽ. Thứ nhất, công việc làm tương đối tự làm hơn, không được kiểm tra giám sát từng ly từng chút và không bị nếm những đòn roi tấn công da quắn thịt một cách oan uổng bất ngờ. Trên lò than thường chỉ có một ngành chính, cũng là tù nhân nhưng đã...giác ngộ được coi là có hạnh kiểm tốt, gần mãn hạn tù, có nhiều thành tích cao, xung phong tận mạng bất kể sống chết, một hai tên cảnh vệ và đôi khi một giám thị. Tù nhân làm lò hơn không bắt buộc "cạo da đầu", được mặc áo không số lượng, những giờ miễn phí có thể la cà lát lát trong xóm của đồng bào thiểu số, ngồi chơi câu chuyện đồng bào, uống nước ăn quà vv..

Khẩu phần trên lò hơn không giới hạn và quy định hạn chế ở dưới trại. Ai cũng được ăn phần sau chén đủ, còn thừa gạo về phần mỗi người, có thể dành từ đầu tháng đến cuối tháng để trao đổi thực phẩm hoặc thuốc lào, Quần áo hay một số vật dụng cần thiết khác. Khẩu phần đồng hạng của mỗi người là nửa ký lô mỗi ngày, công thức ăn do thám nhân nấu, tuy nhiên cũng chỉ có rau dưa, cá mắm nhưng sạch sẽ, không hư hỏng và tương đối nhiều hơn. Anh em vào rừng làm củi kiếm được lá cây hay rau ăn hái về như rau tầu bay, rau dền, lá lốt vv..nấu ăn chung lửa cả mà không bị coi là tội phạm tội xâm phạm tài sản của nhân dân hay của nhà nước. Nhân cách và nhân quyền của người dùng đã được nâng cao hơn một chút đỉnh cao.

Nói chung, vì cuộc sống đời tù tội, người bắt buộc phải có kiến ​​trúc nhiều phương diện. Riêng khoa chế độ các món ăn, người tù ở rừng được "thưởng thức" nhiều món ăn lạ lùng mà người ở tỉnh không bao giờ có thể tưởng tượng ra được 1.

Nhưng tại sao tù trên lò lại được "ưu đãi" như vậy?

Là vì ​​ngành hơn là một ngành quan trọng, mang lại nhiều lợi ích nhất. Phía trước có thể nuôi sống cả Trại Tiết Kiệm và Sản xuất Đầm Đùn. Số hơn là xuất ra, chuyển giao đến cơ sở dịch vụ của nhà nước để sau đó phân phối cho các hợp tác an ninh địa phương, bán lại cho các nhà máy, các máy, hoặc bán cho các lái xe chuyên nghiệp vào các thành phố trong khu vực chính quyền quốc gia kiểm soát, lấy tiền mua các bản đồ hay các vật dụng cần thiết cho sử dụng chiến tranh hoặc hỗ trợ để có thể bộ bí mật hoạt động ở nội bộ thành vv..

Lý do thứ hai cũng khá quan trọng.

Các ổ nhân lên rừng làm hơn không mấy người sống trong quá tám tháng mà không gây sốt rét rừng, ngã nước, sốt xuất huyết hay bị thương tích hoặc sâu bên trong quảng thành tàn tật. Nhiều buổi chiều còn hì hục hạ cây cho ngọc kéo về lò, nhưng ăn cơm xong sắp sửa học tập sét lên cơn rét, rồi lên cơn nóng, thông minh ra một dòng máu tươi ngã xuống chết liền, không thuốc gì cứu chữa. Vì vậy, hãy kết nối nhân nơm đêm ngày, không biết bệnh "sốt xuất huyết" đến cướp mạng của họ lúc nào.

Đêm hôm nay, vừa chân ướt chân ráo đến lò hơn mấy tiếng đồng hồ, Toàn đã chứng kiến ​​một cảnh báo kinh hãi.

Lúc này đã vào khoảng canh hai. Đêm mưa ở rừng thiệt lạnh, Toàn không ngủ được, suy nghĩ: Phản cảm. Trong nhà sàn, tù nhân mắc mấy chiếc "mùng gian" (một loại mùng rộng, giăng kín nửa căn nhà) nhân ở hết trong mùng tránh mui. Tuy thế, mui vẫn chui vào trong vùng đốt cháy như thường lệ vì mùng rách nhiều quá, không vá được hết.

Nhẹ ở phía sau cuối chòi, có tiếng lịch kịch trở mình rồi tiếng người hơi thở nói:

- Các ông ơi! Làm ơn cho tôi xin hớp nước, khát quá!

Một trại huấn luyện nằm kế bên cô gái chui ra sâu trong nước cho đồng cảnh báo. Lúc người sắp quay vào màn hình, Toàn nghe có tiếng nôn nhẹ rồi tiếng người ngã xuống. Anh em mang đèn lồng lại, thấy ở chỗ ngồi xung quanh người bệnh nằm đã có dòng máu lênh láng. Đồng thời, người bệnh hấp thụ một lát ngắn thì hết, hai đồng cảnh nằm kế bên phải quét lên lau khô chỗ, dốc xác chết đặt tạm thời vào góc, chờ đợi sự sáng cuốc trong rừng.

Toàn còn tìm thấy bốn người, năm người nằm im ở một góc nhà, gầy như bộ xương, luôn miệng rên rỉ hừ hừ yếu ớt như con mèo rên rỉ. Hỏi thăm mới biết mấy trại viên này chờ cho bệnh giảm nhẹ sẽ về Trại Đầm Đùn để bệnh chữa bệnh. Tháng nào cũng có nhiều nhân viên từ lò hơn bộ đệm về Đầm Đùn. Nhưng vô số rác thải đã chết rải rác trên đường dốc lên dốc dài mấy chục cây xanh. Có người đã trả lời mấy ngày mới về đến cộng lửa, không đủ sức mạnh để trả lời những câu hò hét của quân lính cảnh vệ gác cổng, ngã vật xuống luôn luôn khiến bọn cảnh vệ nổi sùng:

- Sao chép bay không lăn xuống chết luôn ở trong rừng để chúng ông từ chôn, quân khốn nạn!

Toàn đang suy nghĩ chợt nghe tiếng gọi:

- Này 271! Còn lại phải đục ở đầu cây gỗ mới buộc dây trâu kéo về lò được chứ!

Toàn quay lại góc Mạnh. Mình Mạnh mồ hôi mồ hôi, đầy những dăm gỗ bám vào ngoài những vết thương rớm máu làm cành cây cào phải. Mạnh cho Toàn bộ mướp rồi se cao rằn to bản sắc như nước, chém mạnh vào mép cây một chút làm kích thước cho Toàn đục lỗi. Toàn hỏi:

- Anh em nhóm mình làm đủ số lượng chưa?

Thanh, Tuyền, Mạnh đưa mắt nhìn bao nhiêu một lượt xem đã hạ xuống. Cả ba cây cao từng chút đã được chồng lên nhau. Mạnh lam chăm sóc tính rồi nói:

- Có thể đủ rồi đấy.

- Vậy, chia ngày ra từng khúc đi, phần người nào người làm. Còn thiếu bao nhiêu, sẽ cùng làm chung cho đủ số.

Tiếng rỗ lại "bốp, chát" làm cánh chim tung tóe những mảnh cây vụn. Mỗi lần rải rác “chặt” vào thân cây, Toàn lại “hự” một tiếng ồn như hít hơi, ôm sát cho mạnh. Tuyên nhìn Toàn cười, phê bình:

- Thôi, ông ơi! Yên tâm mà chặt chẽ, cần gì phải "hự" cho người khác biết ông làm, cho giá vừa phải.

Toàn không nói, thua lì tiếp tục. Hải cánh tay đã rời đi, Toàn định bụng ngồi nghỉ một lát sau khi chặt hết cành. Rồi sẽ theo quy định kích thước. Nghĩ đến công việc khổ sai thắng kéo dài từ ngày này qua ngày khác, khó khăn không khác chi dưới Trại Đầm Đùn, Toàn chán nản lắc đầu, tự động vô địch:

- Thế mà ước giá lên làm hơn! Ở đâu có gì khác! Nước lại còn bội tiền nữa!

Toàn quà cánh tay ra sau, một chút tiền mất cái vào cuộc sống chậm trước khi éo lên đứng khối ra ra vào mền đá, ngồi nghỉ lấy lại hoa hái. Mạnh cũng ngừng tay mồ hôi nhìn Toàn rồi lại gần, thân mật kín hỏi:

- Mút không?

- Mút!

- Chán không?

- Chán ngấy!

- Còn ao ước gì nữa không?

Toàn suy nghĩ để biết Mạnh muốn nói gì rồi trả lời:

- Hết mong muốn những gì ngoài ước mong được trở về cuộc sống tự làm.

Bất ngờ, Mạnh cười ha hả:

- Thì cũng được tự làm rồi!

Toàn trố mắt, cuồng cuồng hỏi:

- Anh sắp sửa phóng to hả? Sao anh biết?

Mạnh nói tỉnh Bơ:

- Tại vì...chiến đấu liên kết.

- Sao anh biết?

- Vì tôi nghe tin tức chiến tranh Việt-Pháp sắp chấm dứt, quân viễn chinh Pháp đang thua tại Điện Biên Phủ và phải điều đình vì hết tiếp tục nổi...

Toàn cảm tìm thấy một niềm tin cung cấp lên sức mạnh trong lòng. Cuộc chiến đấu chống Pháp sắp thành công, người Việt Nam giành lại quyền chủ trong tay quân xâm lăng, để sống một cuộc đời no ấm, độc lập, dân chủ. Anh chợt nhớ lại cuộc cách mạng mùa Thu năm 1945, thời gian này xin vui lòng phơi phới một cảm giác lạ lùng, ngẫu khởi chưa từng thấy bao giờ. Rồi cuộc chiến kháng Nam Bộ lan tràn khắp nước, cùng với lớp người trẻ, anh lao vào cuộc chiến kháng chiến, không suy nghĩ tính toán. Nhưng sau một thời gian thử thách, anh không thể sống dưới một chế độ nghèo quy trị, chủ tài chiến đấu giai giai cấp, giết chết nguy hiểm khác không tay, để củng cố cố gắng một chế độ phi nhân, phi nghĩa, để thực thi một chính sách giải quyết tài tước hết sức tự động tối thiểu hóa con người, coi con người chỉ là phương tiện tiện lợi trong một giai đoạn.

Xác định quần thể của cộng sản, anh bỏ về thành.

Bây giờ, cuộc chiến tranh của toàn dân thành công dưới lãnh đạo đạo của cộng sản. Nghĩ đến những viễn tượng có thể rất đen tối trong tương lai gần đây, Toàn cố nén một tiếng thở dài.

Câu hỏi bất ngờ của Mạnh Tạo Toàn luống cuống:

- Kháng chiến thành công, Pháp thua ta thắng, hồi sao lại thở dài?

Toàn quyền chống chống:

- Thở dài là vì tôi...vui mừng đấy, anh Mạnh à! Từ lâu nay đánh dấu điều gì anh, tôi mắc một bệnh tật: Vui, buồn cũng như thở dài...Nghe anh cho biết tin kháng chiến sắp thành công, tôi khuyến khích quá nên không nén được tiếng thở dài...mừng cho quốc gia gia, dân tộc.

Toàn xuống, đi con dao rừng lên chăm sóc nghía phong cách, làm như để hết tâm trí vào công việc này. Sự thực anh muốn che dấu những ý nghĩa kín đáo. Mạnh tuy là bạn trong tù, tuy cùng thuộc giai cấp tiểu tư sản thật đấy, nhưng biết đâu nhẹ. Những tình cảm đẹp đẽ của con người, những đức tính từ xưa đến nay vẫn được coi là đức tính căn bản của dân dân Việt Nam chảy tinh thần Đạo Nho và Đạo Phật qua bao nhiêu đời, tất cả những thứ đó đều đang bị hủy diệt và bị coi là...lạc hậu, không hợp lý với chế độ mới. Biết bảo người Việt Nam chết oan chỉ vì còn tin tưởng ở các đức tính nhân, lễ, nghĩa, trí, tín...từ ngàn xưa để lại. Thời gian và tâm hồn con người đã thay đổi rồi.

Nhưng Mạnh đã nguy hiểm mặt nói một cách chán chường:

- Mừng cho quốc gia giành được độc lập, nhưng buồn cho dân tộc sẽ phải sống dưới một chế độ máu sắt, đa sát, nguy hiểm, độc tài trị.

Toàn giữ vẻ thảm tự nhiên, chưa muốn cho Mạnh biết tư tưởng của anh. Nhưng trong lòng, Toàn mồ hôi Mạnh chưa đến nỗi buồn Việt Minh Hóa, đầu giáo tư tưởng chưa bị số đỏ.

Hai người ngồi yên tĩnh giây lát, mỗi người ui theo một ý nghĩ. Khi đã mồ hôi, Toàn định tiếp tục công thì Mạnh lên tiếng:

- Sinh hoạt ở trên rừng, cần nhất là phải tránh độc và chờ bao giờ uống nước chưa sôi sôi. Giữ được như vậy, có thể sống sót tới khi chiến tranh chấm dứt. Nếu anh em chúng ta có thể may mắn được phóng thích...

Toàn nhún vai:

- Nhưng làm thế nào tránh đốt cháy nếu ngày nào cũng phải lao tác trong rừng, trong bụi?

Sự nhớ lại câu chuyện hồi tỉnh, Toàn lo lắng hỏi:

- Này, có đúng về việc sắp xếp trận đấu tại Điện Biên Phủ không? Sao anh biết tin?

- Trên đây không giống như Trại Đầm Đùn. Đã nói tôi vào trong Bản, nghệ dân chúng nhắc lại những tin tức đóng góp tích cực hơn nữa, gửi thêm quần áo vật dụng ra mặt trận cho các chiến sĩ, mỗi ngày mỗi dân dân góp thêm một bữa tiệc nuôi chiến sĩ.

Nhưng thôi chuyện đó để lúc khác: Bây giờ, nói chuyện này hay lắm.

Toàn nhướng cao đôi lông mi, tò mò hỏi:

- Chuyện gì vậy?

Mạnh nói chận từng tiếng:

- Liên Thiên Kiệm!

- Liên Thiên Kiệm là cái gì?

- Một cây thứ mọc bò sát trên mặt đất, như giây khoai lang lớn bằng ngón tay cái, có kho dài hơn 10 thước...

- Cây dùng làm gì?

- Đào lên, mang bán cho người ta làm thuốc...Bắc, lấy tiền mua thêm thức ăn hay quà bánh. Tôi đã tìm ra được một cây, say mê trong bụi suối đằng sau kia, lát nữa làm thư giãn xong, ta đào cạn rễ mang về lửa.

Bỏ chăm sóc cây liên thiên tiết, Toàn giải lên, chỉ tay về phía xa xa:

- Trâu đã đến rồi, kia kìa. Anh em mình làm mau tay để trâu gỗ về bãi cho đáp ứng.

Bãi là một khoảng đất rộng ở gần lò. Tù nhân cho trâu kéo các cây gỗ lớn nhỏ về, sẽ cắt cây dài ngắn theo kích thước ấn định rồi kéo về hoặc cho trâu kéo về lò, nếu thuận tiện.

Con trâu kéo gỗ mang một tấm trên cổ như khi kéo gỗ. Hai bên đầu buộc sợi dây thừng dài, cột chặt vào lỗi ở đầu cây gỗ. Cứ như thế, "vị anh hùng lao động" lặc lè gỗ kéo từ rừng về bãi, từ bãi về lò lên dốc xuống dốc, có hai "hộ vệ viên" cầm đòn đi theo bên sẵn sàng hỗ trợ đòn bẫy, mỗi khi cây gỗ rễ cây hay cẩm đá.

Từ sáng đến chiều, bốn vị "anh hùng lao động" của lò hơn lũ lụt chia sẻ công việc đánh liều với tù. Đến chiều,xe trâu mới được hai người tù "đi trâu" ra đồi cho cỏ cỏ, trong khi đánh cờ giải khuây nỗi nhớ vợ nhớ con hoặc đi kiến ​​trúc ong, kiếm cây liên thiên tiết kiệm như Mạnh nói để có tiền mua gói thuốc lào và vài giây phút giảih.

° ° °

Sau bữa trưa chiều, tù nhân tập trung hết tại lò than, chuẩn bị làm công việc khó thắng và nguy hiển nhất. Nguy hiểm bởi ban quản trị muốn như vậy. Theo kế hoạch nghiên cứu kỹ thuật lưỡng tính, không thể chấp nhận cơ sở vật chất sống sau tám tháng làm việc trong lò. Hơi nóng, hơi khí, sốt rét, sốt xuất huyết cùng tai nạn phải giết tù trong một khoảng thời gian nhất định.

Đã được tải vào bảy ngày. đêm ngày, tù nhân luân phiên múc nước thải qua vách đá.

Toàn, Mạnh, Tuyên, Thanh và sáu tù nhân phụ trách một trong ba lò. Lưỡi Dài, tên miền sóng bí mật chịu đau đớn kế tiếp để dò xét tội phạm ở lò than cũng ở toán học này. Bảng phân tích do giám đốc Phiến ấn định từ hồi sáng. Khi được biết đến thành phần của toán mình, Mạnh mẽ gọi ba người bạn ra một chỗ, cơ sở phải đề phòng lưỡi dài, vì tên này gây nguy hiểm cho bốn người bằng mọi cách.

Thanh nói:

- Không biết chuyện gì mà tôi thấy lưỡi dài luôn kiểm tra anh em mình. Tôi bắt gặp nhiều lần nó quan sát cử chỉ, việc làm, đường đi nước bước của anh Mạnh và anh Toàn. Tôi nghĩ, nếu có thể, tôi sẽ ra tay trước đó.

Toàn ý khởi xướng ý tưởng:

- Chiến tranh kết thúc rồi, sợ gì! "Chơi" luôn.

Toàn không biết rằng mặc dù quản lý trại giam vẫn có thể giam giữ, hoặc cho phân tán đi đau khổ sai tại các công trường, nông trường, chỉ có đi chứ không về, vì đi là chết không được thoát ra, cũng chấp nhận cam chịu phản đối dù thế nào, kêu gọi với ai ở đây?

Mới đây, mạnh mẽ gây xích mích nặng nề với lưỡi dài vì thiếu nữ Mường khá xinh ở trong bản tên Noọng Lìn. Mỗi lần gửi trâu trong nhà cô ấy. Mạnh nói chuyện với nàng rất lâu. Lưỡi Dài cũng mê nàng nên ghen. Thế là hai anh em tùy tiện trả nhau.

Khi thấy làn khói trên nóc lò đổi sang màu trắng, người thợ chuyên đốt cháy hơn la lớn:

- Lò số 1! Hơn chín. Mở cửa lò, xối nước, mau!

Lò số 1 do bọn Mạnh phụ trách, lò giữa là lò số 2 khoảng 30 thước. Khi nghệ đốt hơn hô như vậy, với tư cách trưởng toán, Mạnh phân công cho anh em:

- Ba người lớn tuổi nhất là trại viên 324, 369, 780 chuyên lo múc nước xối lên thành lò bên ngoài và xối vào hơn trong lò cho lửa tắt. Những chuẩn bị cho lính cứu hỏa khác là những vật dụng cần thiết để sẵn sàng với kích thước lớn hơn so với bên ngoài.

Vật dụng mạnh nói là thứ dùng để lót tay hơn cho rời khỏi. Tuy đã tắt nhưng vẫn rất nóng, phải dùng lót tay mới giỡ ra được. Mạnh làm lâu trên lò than, đã "sắm" đâu được một bao bố cũ. Những người khác kiếm lá cây như chuối rừng hoặc chuối rừng, lá cây khoai nước, để lót tay. Bẹ rừng là tiện ích thứ yếu nhất.

Giám sát Phiến trước cửa lò số 1, theo dõi công việc. Mạnh đã dùng cuốc chim, phá xong cửa lò, gạch đất rơi rớt xuống.

Một cây đốt bằng tre có ngọn lửa nhựa đốt lửa phừng và một cành cành khô cũng được nhúm để đốt sáng và đề phòng thú dữ.

Lần đầu tiên, Toàn công tác lớn hơn nên thấy lạ mắt.

Trong lò sáng tưng bừng, hồng những ngọn lửa. Sợ hơn cháy năng xuất hào hùng, Mạnh bạo như giặc:

- Xô nước mau! Rac hết hơn rồi!!

Ba nhân nhân không ngừng xả nước vào bên trong lò. Tiếng xèo xèo nước lửa và hơi thở thơm nhanh bốc ra ngạt thở. Lát sau, trong lò chỉ còn loáng thoáng đây đó những lửa hồng ở những cây hơn vách không xối nước tới.

Những thành viên nhiệt huyết đã sẵn sàng trước cửa lò, chờ đợi giảm nóng là nhào vào mang ra ngoài. Người chuyên đốt cháy hơn nữa:

- Giỡ than ra mau.

Mạnh mẽ ngâm cả bao bố vào tùng nước cho thoáng mây rồi chui vào lò, dùng bao bọc hơn ôm ra ngoài, xếp trên một, khu đất xây phiu gần đấy. Toàn vào theo dùng chuối lô tay, mang than ra. Hơi nóng ngùn ngụt táp vào mặt làm nóng như phải vừa phát hiện:

- Nóng quá! Nóng quá! Xối nước thêm nữa...cho mờ nhạt.

Vừa ra khỏi lò thì một viên đạn khác chui vào liền, đáp ứng kịp thời với lưỡi dài. Ánh lửa chớp chờn, mặt Lưỡi đen thui lại quay vào trong tối nhưng Toàn cũng nhìn thấy anh một cách khiêu khích, vì anh cũng bị đánh bay là "tình chiến" như Mạnh.

Người ra, vào lò rung. Trại viên làm hơn chỉ mang một chiếc quần xà lỏn vì anh nào cũng sợ cháy hư áo. Phải chịu thua còn hơn là bị đốt cháy. Tiếng gọi nhau ồn ào, bước chân thình thịch, tiếng la "xối nước" tiếng kêu "tránh ra", những người bóng tối lem luốc đầy mình, xông hơi xông vào hấp hấp hơn chạy ra, mình mẩy, mặt mũi đầy bụi hơn, không nhận ra nhau nếu không nghe tiếng nói. Trong bóng đêm, lò than là một hoạt cảnh sống động, đầy hình ảnh chiến thắng vất vả thêm vẻ kinh hãi bên cạnh.

Bọn toàn hùng đã lấy được hơn nửa đồng hồ đã tạo được một khoảng trống trong lò. Trong khi chờ đợi nước dồi dào cho hơn giảm nóng, Mạnh, Tuyên, Thanh ngồi nghỉ dưỡng dưới gốc cây.

Toàn rờ hai chuối đã run rẩy vì hơi nóng, hỏi Mạnh:

- Làm nhẹ bao lâu nữa thì xong?

Mạnh thảm nhiên:

- Nhanh nhất cũng phải hai tiếng đồng hồ nữa. Nếu làm chậm thì chắc chắn đến nửa đêm vẫn chưa hoàn thành.

Giọng nói hạ lưu được thấy:

- Server anh có thấy lưỡi dài đâu không? Tôi có cảm tưởng nó sắp "chơi" một đòn gì đó để phá đám mình, đặc biệt là muốn nguy hại anh Mạnh.

Mạnh cười nhạt một người đã chết:

- Nếu đúng như vậy thì ta sẽ ra tay trước, không nó cũng làm hại mình. Nó ghen về nhiệm vụ Noọng Lìn đó.

Nghe nhắc đến tên thiếu nữ Mường, Toàn cảm thấy lưỡi dài hơn một phiền. Nhưng anh không nói ra. Mạnh mẽ êm dịu anh cùng nhóm người:

- Chúng ta phải cẩn thận, luôn đề phòng tai nạn trong lò, cần nhớ là có thể xảy ra sự cố bất ngờ rồi ngăn chặn sự xâm nhập của người rất nguy hiểm. Dù có chạy thoát ra cũng bị nặng.

Ừ, bây giờ chúng tôi lại tiếp tục công việc!

Bốn lần người vào lò ôm hơn ra. Mặt đất trong suối ướt nhẹ nhàng, trơn trượt. Khí và hơi ấm hầm. Toàn viết lùn viết nên khó viết, bỏ chạy ngoài mà ho sặc sỡ sụa...

Trong lò lúc đó còn có hai người Mạnh và Thanh. Mặc dầu mũi lem luốc, hai người vẫn chưa được nhận nhau. Mạnh mẽ ngựa bao tải hoàng nước, mặc định một bọc hơn mang ra, lửa thấy hồng phựt hỏa nơi giáp trần lò, khoảng sóng cao, nước không xối tới. Mạnh sau đó bảo Thanh:

- Chờ anh em xách nước tới, ta xối cho tắt lửa nguy hiểm hết hơn.

Một thùng đựng dụng cụ cầm tay mỗi tay một thùng nước, hình xăm bước vào. Mạnh tay để đón thùng nước, tức thì người kia lớn tiếng phản biện:

- Không thể! Ai là đầy tớ của anh, xách nước vào đây cho anh xối hả? Có biết đây là thằng nào không?

Giọng nói, Thanh nhận ra liền. Mạnh "hừ" một tiếng trả lời:

- MỘT! MỘT! Đồng cảnh là nhân vật đặc biệt, ai mà không biết! Nhưng tên thật của cảnh đó là gì, không rõ. Bọn tội phạm chỉ biết..."quý danh" là lưỡi dài mà thôi!

Tên mật khẩu rất đồng cảnh báo ai sẽ gọi bằng cái tên thô liên tục. Thanh bật cười, không ngờ Mạnh...lại chát một cách văn vẻ như thế. Anh vừa bước lại gần can khéo hai người đột ngột dừng lại. Lưỡi dài hùng hổ tiến đến gần, rồi lúc bất ngờ nhất, tiền bối thùng nước ném vào giữa chừng mạnh mẽ.

Mạnh mẽ nhẹ nhàng nhảy sang bên, tránh. Thùng nước mắm những cây hơn ngay sau lưng mạnh, làm bể tan đập và làm xập luôn cả một khoảng trống mô tả cụm lên đầu mạnh. Nhiều phản ứng cháy nổ. Mạnh mẽ được phỏng trên mặt, trên mình hấp tấp nhảy đại ra phòng trống để tránh những cơn địa hỏa.

Sẵn sàng chiến đấu dũng mãnh, tưởng tượng mạnh mẽ phản công, vũ khí dài một tác dụng mang lại mạnh mẽ vừa giận dữ vì đã được phản xạ thêm vì dài kích thước mà chưa được trả thù dù sao, anh im lặng thinh không nói, không la hét, lom mạnh khom đá cạnh tranh thủ, tính cách hạ thủ. Trước khi vào trại giam, Mạnh là một tay chơi không ngại xung quanh chém chém. Quy tắc luyện tập của nhà tù đã làm và ta tĩnh tính rất nhiều. Nhưng lần này...

Trong lò, Irõm tối. Thanh vẫn đứng sau cuộc tấn công ngay từ lúc mới xảy ra cuộc xung đột mà lưỡi dài vô tình không thấy.

Từ trong tràn hơn tối thui, Thanh lao ra, vẩy răng phóng to một chuôi lưỡi dài. Sau một tiếng "hự", lưỡi Dài Cánh cánh tuốt vào tận vách, làm nhiều cây hơn xập gẫy rào rào kín kín lên mình chắn. Sắp xếp lưỡi dài vì tỷ lệ khí quá cao ở góc này. Tuy nhiên, thoáng mát rán giòn bò ra...

Mạnh và Thanh ngược ra cửa lò, hơi thở sức mạnh, mắt không rời cái hình đen thui lóp giữa đống than, rút ​​kiếm Toàn thùng thùng nước nước tới, Mạnh giựt liền, xối ào ào vào mặt lưỡi dài.

Trong lúc giận dữ, Mạnh nhất định làm cho chiến thủ chết ngộp luôn vì nước và khí cụ. Tuy nhiên, nhờ bản năng tồn tại, lưỡi dài vẫn lỗ thủng từ dưới tràn hơn bò ra nhưng không đứng lên vì choáng váng và choáng váng mặt.

- Đã đến lúc phải đến cùng. Nếu lưỡi dài sống sót, it khai kẻ thù sát hại nó vì nó biết mật vụ thì sẽ chết hết.

suy nghĩ như vậy, Thanh nhảy phắt lại gần, dùng tận lực đá thốc lên thiệt mạnh vào hạ bộ tên mật vụ.

Bị đá vít phòng phạm, Lưỡi Dài lộn mấy vòng trên tràn hơn gẫy sập, "kết" một tiếng lừa dối đặt rồi an toàn. Mạnh mẽ tiết quên hết nguy hiểm, sẵn sàng bố trí ướt trong tay viền viền lưỡi Dài không cho viền. Sống trong cảnh tù đày, chết vì những hình phạt tàn hung bạo, cả những nhân nhân hiền lành nhất cũng trở nên hung bạo rất bất ngờ. Hồ hồ là Mạnh, một tay chơi trước kia.

Tên mật vụ vẫn nằm yên, nhiều phản hỏa phừng phừng giữa phòng đánh nằm, Thanh đá mạnh vào chân đánh, không thấy phản ứng, thảm tự nhiên mạnh:

- Nó đến mạng rồi!

Mạnh dựt tấm bảo tải từ bồi đắp kín lên mặt lưỡi lót ôm trọn ngoài ra ngoài như không có chuyện gì. Đến lúc hai người quay lại, thấy mấy chục trại viên đang ngồi im Dài ra phòng thoáng khí, Thanh làm ra vẻ ngạc nhiên, hỏi:

- Sao vậy?

- Ngộp chấm và chết vì bị xụp đổ lên, chứ sao nữa!

Thanh cố gắng mỉm cười khi nhận ra tiếng Toàn.

- Báo cáo với ông giám thị ngay đi.

Giám sát Phiến vừa tới. Với thứ tư trưởng toán Báo cáo mạnh mẽ có tai nạn ra Hỏa hoạn một thành viên trại giam bị ngộp thở, chết trong lò có thể có người biết đến thoải mái ra ngoài.

Giám thị Phiến thảm tự nhiên đứng sừng Mạnh và Thanh làm hô hấp nhân tạo cho nạn nhân.

Sau mười phút cứu cấp, thấy tay chân nạn nhân vẫn cứng đơ, Thanh nói:

- Thưa ông giám thị không có kết quả!

Giám sát Phiến tìm kiếm:

- Có biết nạn nhân là ai không?

- Dạ, thưa ông giám thị: Tôi xin kiểm tra lại viên chức làm lò số 1 thì biết ngay.

Giám thị Phiến đá một cái khá mạnh vào cơ đùi nằm đó rồi thảm tự nhiên ra lệnh, như không có chuyện gì đáng lưu tâm:

- Chủ nhân hãy tiếp tục làm việc để đáp ứng. Đã mất quá nhiều thì giờ vô ích!

Sáng sớm hôm nay, giám thị làm biên bản về tai nạn, khám phá xét nghiệm qua loa theo thủ tục riêng của trại giam rồi cho phép cọ sát dài trong rừng gần lò hơn, đơn giản như bồi con chó chết. Dù làm nhiệm vụ, Lưỡi Dài 2 vẫn là tù nhân của Trại Đầm Đùn. Tình cờ làm sao chính Thanh, Mạnh và Toàn được giám thị chỉ định làm công việc đào lỗ chôn.

Ba người đang gặm đất cổ lưỡi dài, giám thị Phiến bất ngờ xuất hiện.

Để báo động cho anh em, Thanh nói chuyện thấy Phiến từ xa đã cửa hàng tiếng chào:

- Kính chào ông giám thị.

Hai người kia bão đất, gật đầu chào.

Giám thị Phiến khoanh tay, một cách khinh khỉnh xuống dưới huyện, Đường nhiên cười lạt nói:

- Trại viên 382 chết, nhiều người mừng lắm mà không nói ra.

Rồi ngó vào mặt ba người, rấm rắn hỏi:

- Đúng không?

Mạnh, Toàn, Thanh tái mặt, Yên tĩnh không nói. Phiến lại gằn giọng:

- Thằng khốn nạn này đã chết ngạt, hoặc bị đồng cảnh báo chết cũng thế, đáng tội lắm. Nó đã vu cáo để ức chế rất nhiều tù nhân Trại Đầm Đùn.

Ba người sợ hãi nhìn nhau, chưa hiểu giám thị Phiến định răng cưa gì đây, đành tiếp tục làm mỏng. Người xúc động đất xuống huyệt, người đi bộ chân cho đất nén xuống.

Một ý nghĩ mơ mộng ở đầu Toàn cảnh. Nhiều lần, phải như Phiến có những cử chỉ hiếm gặp, không giống những cử tri thường có của con người cộng sản. Trên thực tế, Phiến được coi là một nhân viên ít độc nhất trong đám giám đốc trại giam. Vì thế, tù nhân tinh ý nhận thấy có ruột rắn đầy chất nhưng trầm trọng giữa hai viên giám thị Phiến và Tùng.

Toàn cảnh nhìn Phiến phân vân.

Đoạn Phiến đằng sau một tiếng vang, khoanh tay trước khi lấy giọng thiết bị tha, chứa chan tình cảm một cách chân thành hiếm được tìm thấy ở con người cộng sản:

- Tôi biết các bạn là những người quốc gia, vì lý do này hay lý do khác, bị bắt vào Trại Đầm Đùn. Từ lâu nay, tôi đã chứng kiến ​​cuộc sống của toàn thể trại viên, thấy rất tiếc nhưng không làm sao giúp được các bạn. Vì làm như thế, sẽ nguy hiểm cho các bạn và cho chính tôi nữa.

Chiến tranh thực sự chấm dứt ngày mai -mà không có khoảng thời gian đã chấm dứt rồi- các bạn sẽ được phóng thích nếu lệnh cấm quản trị trại cho đã được giác ngộ. Vì vậy, điều cần thiết hơn hết đối với các bạn lúc này là phải luôn luôn bày tỏ "thông minh chính sách của chính phủ và thành khẩn cải tạo tư tưởng".

Tôi có lời chào mừng các bạn sắp xếp về xum cuộc thi với gia đình.

Xin vui lòng không còn thuận tiện nữa. Bữa trưa hôm nay tôi có một số lời khuyên thành công với các bạn và cũng nhấn mạnh thêm rằng không cần phải đối phó với bất kỳ người dùng nào, tôi cũng xử lý như xử lý với các bạn. Trong trại giam có đủ hạng người: Ăn trộm, ăn trộm, giết người, săn, hãm hiếp, làm chính trị, cách mạng vv.. mỗi người cần đối xử một cách...

Thanh, Toàn, Mạnh nhìn nhau kinh ngạc. Không phải vì chiến tranh chấm dứt mà đã tìm thấy một giám đốc thị trường làm việc tại một trại giam cộng sản nổi tiếng vì tù nhân chết nhiều nhất, lại có lẽ và thái độ lạ lùng khó hiểu như vậy. Cả ba người đều mong đợi rằng đây là một thành phần tử quốc gia Vương lốt cộng sản, để trộn vào làm việc với đám cộng sản, vì đó là một mạng sứ nào đó. Quả thật không ngờ tới! Đúng là xứng đáng!

Toàn bộ tính toán nông nỗi dễ tin, sự nhớ đến dịch vụ Hợi, đánh bạo nói:

- Thưa ông giám thị, anh em chúng tôi xin chân thành cảm ơn ông giám thị về những lời chỉ dậy quý báu. Sau một năm trời, đây là lần đầu tiên chúng tôi được nghe những lời nhân ái như vậy. Nếu tôi nhân biết lòng nhân ái của ông giám thị sớm hơn ít ngày nữa, một trại viên đã thoát khỏi hình phạt chôn sống, khỏi chết oan.

Quá xúc động, Toàn phải chặt môi. Thanh hết nhìn lại nhìn viên giám thị, lấy là lo cho bạn vì quá nông nỗi đau, đã bộc lộ những điều không nên nói ra.

Nhưng giám thị Phiến đã cười nhạt hỏi lại Toàn:

- Có phải anh định nói đến trại viên 684 tên là Hợi phải không?

- Dạ phải. Hy vọng được chôn sống đúng vào ngày ông tổng giám đốc Lý Bá Sơ đến thanh tra trại.

Giám thị Phiến thảm nhiên nói:

Nếu bữa trưa đó, giám thị Mường có mặt tại bãi tha ma thì Hợi tất cả đã được chôn sống, hoặc được phát hiện giả tưởng chết để vượt trại. Lại sẽ có bao nhiêu người phải chết oan uổng vì dịch vụ này. May thay, trong phút chốc, giám thị Mường đã bị "đẩy" đi công tác chỗ khác nên không xảy ra chôn sống.

Duy có trình duyệt mạnh mẽ không hiểu. Thư giãn, Toàn mừng rú lên vì không ngờ và thầm nghĩ: Con người này cộng mật thiết với cộng sản là có nhiệm vụ, nghĩ sai!

Giám thị Phiến quay nhìn bốn phía một lượt. Khi đã yên là không có người, anh ta trầm giọng nói:

- Từ lâu, tôi đã quan sát và tìm hiểu về các anh nên trong một số trường hợp thuận tiện đã che chở và hỗ trợ nâng cao. Đó là một điểm yếu cũng là ưu điểm của con người quốc gia. Đại khái như hôm nay, tôi biết các anh ăn sứ mệnh nhưng tôi bỏ đi. Tôi lại cũng biết các anh liên lạc với tù phong vương 982, giúp một cách gián tiếp phương tiện cho quỷ dữ...Thiếu niên Hợi đã lấy trộm của lò rèn cho 982, còn viên đạn 271 thì tiếp tục thức ăn một vài lần. Đúng không?

Toàn người, hôi hôi đứng chết trân, không nói một tiếng ồn.

Phiến lại nói:

- Nhiệm vụ của tôi sẽ chấm dứt trong một ngày rất gần. Mong rằng chúng ta sẽ gặp nhau trên một môi trường khác, đứng bên nhau trong một cuộc đấu tranh chung mà chúng ta biết là sẽ dai, khó ra, trường bất kỳ. Muốn đất nước Việt Nam không còn những trại giam kiểu Đầm Đùn, chúng ta chỉ còn một con đường. Sau những kinh nghiệm xương sống chung với cộng sản, người dân quốc gia nhất định phải nhận được điều đó.

Những lời nói của giám đốc Phiến đánh thẳng vào trí óc, đi thẳng vào lòng ba người tù. Họ tĩnh lặng một thời gian dài vì ngạc nhiên và cảm động. Sau cùng, Toàn ngửng đầu lên, nhìn mọi người nói:

- Đúng vậy. Chúng tôi chỉ còn mỗi con đường. Là con đường đấu tranh chống cộng sản, để Quốc Gia Việt Nam thoát khỏi biến thể thành một Trại Đầm Đùn...

° ° °

Ngày nào cũng có trăm nhân viên lên lò gánh hơn về Trại Đầm Đùn.

Sáng hôm nay, cơm nước xong, nhân chuẩn bị lên đường thành một lệnh dài dự kiến

Giám thị Phiến xách roi mây đi kiểm soát.

May thay, không có ai bị cảnh cáo hay bị tấn công vì ý kiến.

Trong khi tập thể dục hơn ra khỏi rừng, mấy chục tùy thích làm hơn đã sẵn sẵn, dây vào rừng cho cây thì tiếng ngựa của giám thị Phiến làm họ bỡ ngỡ.

- Theo lệnh của cấp trên, những trại viên có tên và danh sách sau đây, ngay bây giờ theo tôi về Trại Đầm Đùn làm công tác khác.

Rồi Phiến đọc tên và danh sách của hai người, trong số có Toàn, Thành, Mạnh, Tuyên. Toàn nhìn ba người bạn thân giở khóc giở cười.

Mặc dầu trùm Toàn nghĩ chiến tranh sắp chấm dứt (sự thật, đã mấy tuần rồi) một số tù nhân sẽ được phóng thích, nhưng khi về tới gần trại, họ cũng thấy hồi hộp, lo lắng, chán nản.

Vẫn từng cảnh từng nhóm năm trại viên hoang về phía trước kéo cầy thay trâu, chiến thắng, tủ hổ. Nơi đây, xung quanh trại, những tù nhân gầy gò, không man áo, chỉ còn da bọc, vừa ôm nước vừa chạy, thoáng quay lại nhìn khi bọn toàn đi ngang qua. Họ đang sống mà như họ không còn phong cách, không còn lưu lại gì đến cuộc đời này nữa. Họ chết tập thể trong khi chờ đợi cái chết thực sự.

Toàn, Thanh còn thấy lốm đốm nhiều cán bộ chưa biết đi lại ngoài sân. Hãy hỏi thăm mới biết tổng giám đốc Lý Bá Sơ đã tăng cường 40 cán bộ để hướng dẫn học tập cho nhân viên.

hôm nay sau chào cờ xong, tù chưa kịp tan hàng, giám thị Phiến đã tới, cầm một tờ giấy trong tay, nhìn đám đông lạnh lùng nói:

- Đây là danh sách 60 trại viên được cấp cao nhất cho lớp học đặc biệt, miễn công tác hàng ngày. Biểu tượng khóa học sẽ được cho vay sau đó.

Rồi giám thị Phiến chậm rãi đọc bản sách trong khi đám giam sinh mặt, nín thở nghe.

Lúc tan hàng, nhiều người sảng khoái. Họ không có tên trong danh sách.

Những người được học tập đặc biệt ở lớp là những người được sắp xếp theo cách thích hợp.

Bọn toàn bốn người nghe đọc tên và danh tiếng Sống nổi nổi như điên cuồng. Nhưng có một người hét lên một tiếng sét bước lại gần đám cỏ, vung chân đá băng đám cỏ thiệt mạnh. Ai ai còn ngạc nhiên, đã nghe anh nòng la "Trời ơi! Trời ơi!" rồi ngồi thụp xuống nắm lấy ngón tay, nhăn nheo tối thiểu. Xem ra, móng tay cái đã được cô bung, Máu đỏ lòm. Trong lúc điên cuồng mất trí, anh ta đã bắn một hòn đá trong búi cỏ. Không biết có điều trị đau khổ, trại viên độc lại bật lên nức nở.

Một đồng cảnh quay xuống thì thầm nhắc nhở:

- Coi nhẹ, mất lập trường đó, nghe!

Anh chưa kịp kiềm chế, một bộ ghi lại đã được ghi lại bên cạnh câu hỏi:

- Đứng lên, nghe tôi hỏi. Tại sao anh có cử chỉ bất mãn, giận dữ? Anh ấy không hài lòng với chính sách của lớp phủ chính, với chế độ phải không?

Trại viên buổi nhiên sợ hãi quá, tự do đáp ứng:

- Dạ, thưa không. Chính sách chính phủ luôn sáng suốt. Đường lối của chính phủ là đường lối rất thân dân...

- Thế tại sao anh lại kêu "Trời ơi!" và có bầu cử chỉ vô kỷ luật? Kêu "Trời ơi" là mê tín dị. Trời ở bất cứ đâu! Vô kỷ luật là biểu thị thái độ bất mãn với chế độ chính phủ? Tại sao vậy?

Anh kề quýnh quá,giàu tăng cường:

- Thưa... Thưa...tại tôi nghĩ đến con vợ tôi...

- Vợ anh làm sao? Phải thành tâm bừng bừng tư tưởng.

- Vợ tôi nó bỏ tôi, đi lấy ông tá điền...vẫn giúp việc cho tôi.

Cán bộ giận dữ:

- MỘT! MỘT! Trại viên này là lớp mạt nhân dân! Tại sao lại gọi "thằng điền"?

- Dạ...dạ..."anh tá điền". Anh tá điền cướp vợ tôi, chiếm lĩnh ruộng của tôi rồi...

Cán bộ cắt ngang:

- Địa phương anh đã phát động phong cảnh cải cách ruộng đất chưa? Bảo lâu rồi à?

- Thưa ngài, phát âm từ cuối năm ngoài.

- Hỏi thử coi anh có thành khẩn không, chứ tôi thừa biết phong trào cải cách ruộng đất có phát động, anh mới được đưa vào đây để cải thiện tư tưởng. Anh nén thù đồng chí tá điền sử dụng các lĩnh vực của anh như thế là...căm thù drift lạc...là phạm tội quan điểm của nhân dân, mất lập trường, đi sai đường thủy của chính phủ.

Chính phủ cho phát động phong trào cải cách ruộng đất, phản đối chính sách của chính phủ, hôn đồng thù chí bần cố nông được chính phủ phủ cho canh tác số ruộng đã bình nghị. Như vậy, danh từ "chiếm ruộng" là danh từ... phản động, anh là phần tử... phản động, van van chính sách của chính phủ, của bác và đảng...biết chưa?

Trại viên bất mãn với chính sách cải cách ruộng đất tắc trước những lời buộc tội đồng tính tẩy đọc tru như bài học thuộc lòng. Cán bộ hùng hổ đang đốt áo kích hoạt:

- Lên văn phòng...làm việc tự thú! Đồ Việt gian phản động!

° ° °

Ngay ngày hôm đó, các học viên luyện tập theo lớp học đặc biệt được biết đến mỗi ngày học tiếp theo bằng tiếng đồng hồ. Mỗi lớp gồm 30 học sinh, lớp đầu học từ 12 giờ đến 5 giờ chiều, lớp thứ hai học từ 6 giờ chiều đến 11 giờ đêm.

Nhưng ngày học tập vẫn tiếp tục đều đặn, 20 người có thể quản lý tập tin học. Tù nhân nhận định rằng sự học tập trong thời gian này còn quan trọng gấp bội. Kết quả học tập sẽ ảnh hưởng trực tiếp đến sự sống còn của họ. Vì thế các buổi học tập trở nên linh động khác thường xuyên, các thành viên trại huấn luyện thi đua phát biểu ý kiến, để thoát khỏi cảnh báo không tích cực tham gia.

Họ càng chăm chỉ, tích cực học tập hơn nữa khi có thể bộ cho biết: Trại viên có tinh thần giác giác cao, thành khẩn cấp cải tạo tư tưởng, luôn luôn xung phong, thi đua tăng năng xuất, thi đua học tập, sẽ được có thể tổ chức học tập đề nghị cho lớp học đặc biệt.

Được theo học lớp học đặc biệt là có hy vọng sắp xếp thích hợp nên anh nào cũng hái thi đua, xung phong, bất kể sống sót.

Có một trại viên đã tồn tại thuộc thành phố phú nông, tin tưởng vào lời hứa của Cán bộ, kỷ lục xung phong trong tháng rồi cao hứng làm một bài vè.

Phá kỷ lục xung quanh phong trong tháng, ông phú nông tin sẽ được theo lớp học đặc biệt và sẽ được phóng thích một ngày gần đây như cán bộ đã nói. Ông sẽ trở về đoàn tụ với gia đình, sống trong cảnh vợ chồng con cái, ấm ấm như cái thơ nào. Ông sẽ đích thân cày ruộng, canh tác, lao động bản thân cho đúng với đường lối của chính phủ. Vợ chồng con cái chung sức, đổ mồ hôi xuống luống cầy cho hạt lúa nẩy mầm, nhành lúa thăng lên, không lẽ không được no bụng.

Hơn thế nữa, vợ ông là người đàn bà thôn dã, chân lấm tay bùn từ thuở nhỏ, lại đảm bảo nắm giữ vát, một tay gây xây dựng cơ nghiệp cho chồng, dưới chế độ mới còn hợp lý hơn nữa.

Ông phú nông càng nghĩ càng giảm bớt nỗi nhớ vợ.

Ngày được phóng thích, anh sẽ đi thẳng một mạch về làng tranhg gặp ngay vợ con mà kể lể bao nỗi buồn đoạn trường.

Trước kia, những lúc trà dư tửu hậu, ông phú nông cũng thích ngâm thơ, làm vè. Đến nay, trong nhà giam nhớ vợ, ông cao ngẫu tìm vần, ghép những câu nôm na thành bài vè như sau:

Đã một năm rồi, bu nó ơi!

Nhớ nhớ, nhớ nhớ, nhớ đôi môi.

Ước gì ông trưởng 3 cho về nhỉ,

Nhẩy ngựa ra cương, nước mã hồi!

hôm sau, đi làm mộc, ông phú nông cao ngẫu đọc "bài thơ" cho mấy đồng cảnh nghe. Tâm trạng nhân vật nào gợi nhớ vợ nhớ con. Thấy lời thơ diễn tả đúng nỗi buồn của mình, mấy ông đồng cảnh ư sử ngân nga cho buồn. Thế giới là bài thơ lọt vào tai can.

Chiều, nhân viên đang ăn cơm, một cán bộ học tập xây dựng vào nhà tiểu công nghệ, cầm loa gọi:

- Trại viên 811 up giao diện tại văn phòng.

Ông phú nông nghe gọi danh số, khấp khởi động thầm đi theo tên cán bộ, chắc mẩm là được theo lớp học đặc biệt rồi. Tuy thế, khi bước vào phòng phó trưởng ban, ông cũng chạy lẩy bẫy.

Phó trưởng hầm mỏ nhìn viên 811, giọng nói sẵn có:

- Tác giả bài thơ "Nhớ vợ" đây hả?

Ông phú nông cướp mình, chỉ nghĩ: Nguy đến rồi!

Đã cấm phó trưởng:

- Đọc lại bài thơ "Nhớ vợ" nghe nào.

Ông phú nông đọc xong bài thơ, phó thủ ban thầm:

- Anh đã tuyên truyền phá hoại thần lửa say làm công việc của trại viên, gây tình trạng hoang mang thất vọng cho trại viên! Biết không?

- Thưa ông phó trưởng ban, cháu ngẫu hứng làm một vài câu vè để thêm hái trong công việc làm hàng ngày. Cháu không hạ tầng có ý định làm cho các đồng cảnh chán nản, hoang mang.

- Quân phản động! Bạn còn thừa cố gắng, kháng cáo nữa hả? Đừng xui lửa viên nhớ vợ nhớ con, suy họ phân tán tinh thần, chán nản công tác. Như vậy, có phải là đầm phá không?

Trong khi các chủ gia đình được đưa đi cải tiến tư tưởng, học tập lao động sản xuất, vợ con ở nhà đã được cán bộ và nhân dân săn sóc, chăm nom, về mọi phương diện. Bạn làm thơ hơn nhớ vợ, thương con, khác gì bạn buộc tội trấn bộ và nhân dân đã không săn sóc đến vợ con mày, đã đi sai đường đường thân dân. Hành động của bạn rất có hại cho uy tín của chính phủ, của bang.

Như vậy, mày đã phạm tội tuyên truyền đường hoàng dân của chính phủ, của bang. Biết chưa?

Lát sau, từ phòng phó trưởng ban ra để xuống thẳng nhà cùm, ông phú nông chỉ còn biết lã chã hai hàng nước mắt. Không dè bài và ngẫu nhiên, vô thưởng phạt lại kẻ giết người làm ra nó.

Hôm nay, ông phú nông được truyền bệnh mô tả và chết đúng vào ngày tù nhân đầu tiên của Trại Giam Đầm Đùn được phóng thích.

--------------------------------

1 Một món ăn thích hợp nhất là hoa mướp hay trái mướp nấu canh với ong non. Bắt tổ ong lấy mật còn non nấu canh hay rang lên, ăn ngọt và bùi không thể tải được (LTG)

2 "Lưỡi Dài" là một từ dành riêng để chỉ là mật khẩu cho ban Quản trị. Trong lửa có nhiều lưỡi dài như 382, ​​224...

3 Ông trưởng ban quản trị.