êm 29 ta văn nghệ. Sáng 30 trừ những tổ trực canh tác phải đi tưới rau một buổi sáng, còn tất cả được các quản giáo xí xái cho làm công tác vệ sinh tại trại. Tất cả những gì dành cho ba ngày Tết đã được sắp sẵn. Hậu cần các khối đã lãnh về thịt heo, thịt bò, khoai tây, cà rốt, bánh kẹo... đầy đủ cho khối. Sau khi khối trưởng hội ý với các tổ trưởng, và thống nhất với nhau chương trình đón giao thừa, tất cả các phần kẹo bánh được lệnh để cho bác sỹ Đỉnh, khối phó hậu cần giữ lại để cả khối có cái liên hoan chung lúc nửa đêm.

Phạm Văn Dự, đầu bếp chính khối 2 đang điều động những chuyên viên tình nguyện đảm trách bếp suốt ba ngày Tết xắt thịt, gọt khoai và làm tất cả mọi việc bếp núc để sửa soạn cho bữa ăn ngày mùng 1.

Huỳnh Công Cẩn cũng đã tổ chức xong những cuộc đấu cờ, kéo tay, kéo dây với kết quả chung kết nội bộ. Cờ tướng về tay Nguyễn Văn Cấp tổ A.5. Kéo dây về tay tổ A.3, một bất ngờ khó tin vì tổ A.3 ngoài Đặng Xuân Bính có dáng vai u thịt bắp, kỳ dư toàn hạng ốm yếu ho hen như Vĩnh cả mà lại thắng chung kết trước tổ 9 là tổ toàn tay to con, có khối trưởng Trai trong đó nặng ít ra cũng phải 70 kgs. Gay go và hồi hộp nhất vẫn là giải kéo tay. Qua bao nhiêu gian truân, cuối cùng Nguyễn Thành Đính của tổ A.5 đã thắng Đặng Xuân Bính của tổ A.3. Trận kéo tay chung kết giữa hai hảo thủ này đã kéo dài gần 15 phút đồng hồ mới ngã ngũ... Chỉ có giải bóng chuyền là chưa đâu vào đâu vì khối 2 gặp một tí lộn xộn trong việc tổ chức, dù rằng khối có một tay đập lừng danh trong trại là anh chàng Hóa của tổ A.10. Một cái lạ thường hơn nữa là khối 2 có Nguyễn Đình Thuần nổi tiếng như một người khéo tay nhất trại L4T3, thế nhưng cái đầu lân do anh làm coi mòi lại xệ nhất so với những đầu lân của các khối khác. Phải nói rằng ban lân của khối 2 rất là... cà chua, hiện đang được giáo gian Trương Thanh Long cầm đầu tập dợt.

Dù sao thì ở hầu hết các bộ môn, khối 2 đã tương đối sẵn sàng có vốn cho một cuộc thi đấu toàn trại để mừng Chúa Xuân ngày mai.

Theo chương trình, cả trại phải tập trung trên hội trường trước giao thừa nửa tiếng để sửa soạn nghe Bác chúc Tết (!). Khi tất cả đã yên vị trên hội trường, một tên cán bộ từ ngoài bước lên sân khấu để sửa soạn máy vi âm. Khi máy đã điều chỉnh xong, hắn gọi Hóa lên sân khấu bắt nhịp cho mọi người hát một bài. Không hiểu vô tình hay cố ý, Hóa bắt nhịp bài Tiếng Gọi Thanh Niên, một bài hát của một tên Cộng sản đỏ au từ trong ra ngoài là Lưu Hữu Phước nhưng lại được các ông chính quyền quốc gia tiếp nối chọn làm quốc ca! Bài hát này, dù ngày nay trong nước chẳng còn ai công nhận nó là Quốc ca nữa, kể cả bạn và thù, nhưng trong cái giây phút trừ tịch lắng đọng nhất của tâm hồn, bài hát được tập thể hát lên như khơi dậy trong lòng người một nổi niềm vô hạn hận! Ác hơn, chẳng ai chịu hát theo lời gốc của bản nhạc. Như cái máy, bọn tù đều hát theo lời được chính quyền quốc gia sửa lại và dùng làm tiếng linh hồn cho cả miền Nam Tự Do!... Này công dân ơi, quốc gia đến ngày giải phóng. Đồng lòng cùng đi hy sinh tiếc gì thân sống...

Hát theo mọi người, lòng Vĩnh cũng dâng lên một niềm thương hận khó tả. Yêu ai yêu cả đường đi. Ghét ai ghét cả tông ti họ hàng! Bài hát ấy là của thằng Cộng sản đẻ ra, để cho sòng phẳng oán ân dứt khoát phải quăng nó vào thùng rác của lịch sử. Trời ơi! Miền Nam Tự Do có biết bao nhiêu nhạc sỹ tài hoa và có ý thức phân minh quốc cộng, những Phạm Duy, Hùng Lân, những Phạm Đình Chương, Cung Tiến, những Anh Việt Thu, Nguyễn Đức Quang... Tại sao các chính quyền quốc gia coi họ như những kẻ đứng bên ngoài cuộc? Tại sao lại đi quảng cáo không công cho một thằng nhạc sỹ Cộng sản, bằng cách cùng một lúc đem hai ca khúc của nó biến thành hai bài hát quan trong nhất cho một đất nước, ấy là bài Quốc ca và bài Chiêu Hồn Tử Sỹ? Vô ý thức, vô trách nhiệm và bất cố liêm sỷ như thế mà đứng vào hàng lãnh đạo quốc gia thì thua Cộng sản từ gốc thua ra rồi!

Bài hát đã chấm dứt. Tên cán bộ nhìn đồng hồ tay. Vừa lúc ấy tụi cán bộ tiểu đoàn lũ lượt kéo nhau vào hội trường. Đêm nay là lần đầu tiên Vĩnh và các bạn mới thấy chúng ăn mặc sạch sẽ và tề chỉnh, đặc biệt có mang quân hàm đầy đủ. Đêm nay cũng là lần đầu tiên, nhờ đó, mọi người mới biết được cấp bậc thật của quản giáo khối mình. Tất cả đều mang cấp bậc hạ sỹ, trừ quản giáo khối 4 - kẻ mà chính trị viên Thảo đã xác nhận học chưa qua lớp 3 - mang cấp bậc chuẩn úy và quản giáo Cư của khối 2 mang cấp bậc trung sỹ.

Lúc chúng đã ngồi yên nơi những hàng ghế kê trên sân khấu, tên thủ trưởng mới bước ra trước máy. Hắn bắt đầu.

- Đêm nay trại quy các anh lên hội trường để trước thềm năm mới, biểu dương chung các anh đã không nhiều thì ít, có phấn đấu trong học tập lao động cải tạo năm qua. Thành quả học tập lao động của trại ta đã được báo cáo đầy đủ lên trên và có nhiều hy vọng trại ta sẽ là trại được đánh giá cao trong quá trình cải tạo. Mặc dù trong năm cũ, trại cũng có một số điểm yếu, phát xuất từ những tư tưởng tiêu cực của một thiểu số chậm tiến, chẳng hạn trường hợp tự tử bằng 16 viên Chloroquine của anh Đặng Đình Tùng ở khối 1, trường hợp trốn trại để vệ binh buộc lòng bắn hạ như của Lê Văn Truật ở khối 3, Nguyễn Xuân Dung ở khối 2, trường hợp đánh thuốc độc giết người để phi tang như hai tên Tỷ và Non ở khối 4, và rất nhiều trường hợp vi phạm nội quy linh tinh khác xảy ra đều khắp ở các khối... Những cá nhân ấy đã ghi những điểm đen bên cạnh những điểm son trong bản thành tích của cả trại. Năm mới sắp đến, ban chỉ huy trại rất mong tất cả các anh củng cố được niềm tin tuyệt đối hơn nữa (!?) vào chính sách khoan hồng nhân đạo của Cách mạng, để từ đó phấn đấu nhiều hơn, đạt nhiều thành tích hơn trong quá trình học tập cải tạo của năm cũ. Hãy nhớ đó cũng là điều kiện duy nhất để được Cách mạng xét thả như một số các anh vừa được xét thả ít ngày trước đây. Dĩ nhiên trại cũng ghi nhận các anh chưa được tạo nhiều điều kiện vật chất để việc học tập cải tạo được dễ dàng hơn, hồ hởi phấn khởi hơn. Nhưng các anh cũng biết đất nước ta mới giải phóng, khó khăn là tình trạng chung cho cả nước. Dù sao thì ta vẫn phải luôn nhớ rằng khó khăn chỉ là tạm thời, thuận lợi vẫn là cơ bản. Vả lại các anh cũng thấy đấy, thành quả vĩ đại năm qua trại ta đạt được nhờ vào cái gì? Hoàn toàn nhờ vào hai tay không và một ý chí quyết thắng hoàn cảnh khó khăn. Điều này đã một lần nữa chứng minh đúng câu thơ của đồng chí Tố Hữu: Bàn tay ta làm nên tất cả. Với sức người sỏi đá cũng thành cơm. Thế nhưng bên cạnh những thành quả đạt được, ta hãy khoan tự mãn. Bác đã dạy chữ khiêm tốn phải để hàng đầu. Đã vậy các anh còn phải luôn nhớ rằng các anh là những kẻ có tội với Đảng, với Tổ quốc, với nhân dân. Qua quan sát, trại nhận biết trong các anh có nhiều người văn hóa rất cao, nhiều khả năng khoa học kỹ thuật hơn chúng tôi, nhiều tài hơn chúng tôi; nhưng chắc chắn lòng yêu nước các anh không hơn chúng tôi, và sức phấn đấu rõ ràng các anh đã thua chúng tôi. Đất nước có tự do, có độc lập, có giàu mạnh được không, xét cho cùng chỉ cần nhất ở người dân hai yếu tố: Lòng yêu nước và sức phấn đấu để phục vụ đất nước! Cả hai các anh đều thiếu. Vậy, một lần nữa, trước thềm năm mới, nhân danh thủ trưởng trại, thay mặt ban chỉ huy trại, thay mặt ban quản giáo trại, chúng tôi chúc các anh khỏe. Khỏe để phấn đấu trong học tập trong lao động, sớm trở thành người công dân của một nước Việt Nam hoàn toàn độc lập, hoàn toàn hòa bình, hoàn toàn tự do, hoàn toàn hạnh phúc.

Những tiếng vỗ tay cò mồi trên sân khấu đồng loạt nổi lên. Bên dưới tù cũng vỗ tay lộp độp phụ họa. Tay thủ trưởng trại nhìn đồng hồ rồi vội vã ra lệnh cho tên trực máy điều chỉnh radio. Một vài tiếng rè rè nổi lên qua hệ thống loa đã mắc sẵn trong hội trường từ đêm văn nghệ hôm trước. Tên thủ trưởng có vẻ vội vã giới thiệu với mọi người.

- Bây giờ tất cả các anh chú ý. Đây là lần đầu tiên trong đời các anh được nghe bác Hồ và bác Tôn kính yêu chúc Tết đồng bào cả nước. Yêu cầu trước mắt là các anh ngồi nghiêm chỉnh, cấm hút thuốc, giữ yên lặng tuyệt đối để nghe máy trực tiếp truyền thanh lời chúc Tết của hai Bác kính yêu phát đi từ thủ đô Hà Nội.

Có lẽ máy bắt hơi chậm, mọi người chỉ nghe được những nốt cuối của bài quốc thiều. Sau đó là giọng một đồng chí ca sỹ gái chua như cứt mèo hát 1 bài thơ Con Cóc của Hồ Chí Minh được một thằng nhạc sỹ loại liếm giường liếm chiếu phổ thành ca khúc.

Năm qua thắng lợi vẻ vang, Năm nay tiền tuyến lại càng thắng to. Vì độc lập, vì tự do, Đánh cho Mỹ cút đánh cho Ngụy nhào...

Bài hát nheo nhéo tới ba lần mới chấm dứt. Kế đó là giọng xướng ngôn lanh lảnh cũng của một đồng chí gái đài phát thanh Hà Nội: Sau đây xin mời các đồng chí và đồng bào cả nước nghe lời chúc Tết của bác Hồ kính yêu...

Giọng Hồ Chí Minh vừa khô vừa yếu, được phát ra từ một cuộn băng có lẽ đã được dùng quá nhiều lần, đưa tới tai người nghe những lời chúc Tết với nội dung cũng chẳng khác gì mấy câu thơ trên.

Kế Hồ Chí Minh tới lượt Tôn Đức Thắng chúc Tết.

Giọng Tôn Đức Thắng cũng là giọng của một lão già sắp tịch. Lời chúc Tết của lão là một chứng minh rằng lão chỉ là một thứ bù nhìn thê thảm nhất trong những loại bù nhìn. Đời thủa nhà ai, đường đường mang danh là một chủ tịch nhà nước, câu đầu tiên mở màn cho lời chúc Tết đồng bào toàn quốc lại là: Thưa đồng chí bí thư thứ nhất Lê Duẫn kính yêu, thưa đồng chí chủ tịch ủy ban thường vụ quốc hội Trường Chinh kính yêu, thưa đồng chí thủ tướng chính phủ Phạm Văn Đồng kính yêu... Sau một lô những cái kính yêu như thế Tôn Đức Thắng mới chịu nhớ đến nhân dân - những chủ nhân hàm của đất nước! Lão đọc tiếp: Thưa đồng bào cả nước...

Bên dưới không ai thèm lắng nghe. Tù dúi đầu vào nhau bàn đến những món ăn của ngày mai. Huỳnh Công Cẩn ngồi cạnh Vĩnh nhất định không đồng ý cơm nước ngày mai sẽ ngon miệng, sẽ đạt yêu cầu một khi anh em lại bầu thằng Dự ra làm trưởng bếp. Cẩn nói.

- Thằng ăn chó cả lông ấy tôi biết nó quá rồi! Nó là thằng tổ sư nói dóc. Trước kia nó từng khoe tôi nó là tuyển thủ bóng chuyền của Quân đoàn 4. Tôi tin vào nó, tin đến độ phút cuối khối mình không tổ chức nổi một vòng đấu loại nội bộ. Biết thế cứ giao quách cho thằng Hóa...

Một người ngồi cạnh Cẩn xía vào.

- Trời ơi bộ Quân đoàn 4 hết người rồi sao? Ai lại chọn một thằng cao không tới thước rưỡi vào đội tuyển bóng chuyền bao giờ!?

Cẩn than thở.

- Mới đầu tôi cũng nghi nghi, nhưng nó bảo nó chỉ ki banh, chỉ nâng cho thiên hạ đập...

Người ngồi cạnh Cẩn rên lên.

- Ý mèng ơi! Nó đía ông đến vậy mà ông cũng tin sao trời? Có ai lại chịu nâng bi cho thiên hạ đái bao giờ không? Nó cũng từng khoe tôi nó có khả năng làm xong một con chó trong vòng 10 phút và ăn hết một con gà tây trong 8 phút!

Nghe hai người than thở với nhau, Vĩnh cười.

- Nhưng đó không phải là điều quan trọng. Điều quan trọng là ngày mai nó đừng cho cả khối ăn cơm nếp bằng kiểu trên sống dưới khê tứ bề nhão nhét là được rồi.

Rồi thì màn chúc Tết của "hai Bác kính yêu" cũng chấm dứt, tất cả được thứ tự lớp lang trở về khối để đón giao thừa có sự tham dự của quản giáo theo đúng chương trình đã sắp xếp. Trong lúc đợi quản giáo Cư xuống, cả khối cùng dọn về một phòng đã được chọn làm nơi đón Xuân ngồi tán gẫu với nhau. Vĩnh trở về chỗ của mình ngồi tựa lưng vào vách nhìn quang cảnh chung quanh. Một góc nhà đã được đám khéo tay có Nguyễn Đình Thuần làm xếp đã đặt sẵn một cái bàn, trên mặt bàn đầy những bánh và kẹo. Bên cạnh đống bánh kẹo còn có 3 chai bia con Cọp đựng đầy rượu đế dành cho hơn một trăm tù cải tạo khối 2 đón Xuân. Cách bàn bánh kẹo không xa là một cành mai già được Thuần và Đính phối hợp trang trí trông như thật.

Giọng Bính khẽ nói bên tai Vĩnh.

- Hơn một trăm thằng mà có không tới 3 lít máu nhân dân làm sao đủ say?

- Coi vậy chứ lâu không chơi, một hớp lăn cù cả đám. Tao...

Vĩnh chưa dứt câu thì quản giáo Cư đã xuất hiện nơi cửa. Khối trưởng Trai hô nghiêm thật lớn. Tên Cư chỉ bước qua ngưỡng cửa hai bước rồi đứng lại. Bộ quần áo mới khiến hắn trông bảnh hơn mọi ngày, nhất là cái quân hàm trung sỹ quân đội nhân dân gắn trên cổ áo giúp hắn có được tí đỉnh phong thái của một quân nhân. Dù sao hôm nay quản giáo Cư không hung hăng như mọi bữa. Hắn khoa tay khước từ khi khối trưởng mời hắn ngồi xuống một cái ghế đẩu độc nhất trong phòng. Hắn vẫn đứng và ra dấu cho mọi người ngồi xuống nền nhà. Hắn khởi sự nói.

- Bây giờ đã là năm mới rồi, các anh vừa được nghe hai Bác kính yêu chúc Tết, ban chỉ huy trại chúc Tết. Những lời hay ý đẹp đã được dùng hết và tôi chẳng còn gì để nói với các anh thêm. Nhưng là quản giáo, thôi thì cũng tranh thủ nói thêm với các anh vài điểm như thế này. Năm cũ đã qua đi, năm mới lại đến. Năm mới đến thì ta phải thế nào? Phải có tinh thần mới, sức khỏe mới, khí thế mới, phấn đấu mới, quyết tâm mới trong học tập lao động cải tạo trở nên người công dân lương thiện. Ba ngày Tết là ba ngày vui chơi, nhưng trong vui chơi, các anh cũng đừng bao giờ quên rằng các anh vẫn là những kẻ có tội với Đảng, với Tổ quốc, với nhân dân. Phải nhớ nếu như các anh đừng phạm những tội phản quốc tày đình, thì mùa Xuân thống nhất, Xuân hòa bình này đã phải đến với Tổ quốc ta, với nhân dân ta nhiều chục năm về trước. Chính vì sự ngoan cố ngoan cường của các anh đã làm cho đất nước ta mất đi bao mùa Xuân.

Nói tới đây hẳn đảo mắt một vòng, ngẫm nghĩ như tìm lời. Một lúc hắn tiếp. Trước thềm năm mới, một lần nữa, tôi nhắc nhở các anh phải ý thức đúng vị trí cải tạo của mình, phải nhớ mình là kẻ có tội, và có nghĩa vụ học tập tốt, lao động tốt, cải tạo tốt, sớm trở thành những người công dân lương thiện của nước Việt Nam Dân Chủ Cộng Hòa. Chúc tất cả các anh khỏe!

Tên quản giáo chúc một câu ngắn gọn rồi nhanh nhẹn lui bước. Khối trưởng Trai ngỡ ngàng nhìn ly nước và đĩa bánh cầm trên tay. Anh dự trù mời hắn một chút lấy thảo nhưng thái độ "cách ly" của hắn đối với bọn tù đã quá rõ ràng! Anh buồn buồn hô nghiêm một tiếng để tiễn hắn ra cửa rồi cầm đĩa bánh ly nước đặt lại trên bàn.

Tiếng súng đón giao thừa của bọn vệ binh bên ngoài càng lúc càng nổ ròn rã hơn. Bên trong, bác sỹ Đỉnh với bản tính trẻ trung và lạc quan, lại có tí máu văn nghệ vội vã lên tiếng.

- Thôi thì quản giáo đã chúc Tết, anh em ta cứ vui vẻ nhận lời chúc đi. Giờ tôi đề nghị chúng ta bắt đầu vui chơi đón Tết. Các bạn đồng ý chứ?

Không ai trả lời bác sỹ Đỉnh. Thực ra chẳng mấy ai buồn rầu chi cái lời chúc Tết kiểu chửi cha của thằng quản giáo. Bị chửi nhiều quá nghe cũng nhàm tai rồi. Không ai trả lời bác sỹ Đỉnh vì bên ngoài tiếng trống, tiếng phèng la của đội lân khối 5 tân lập đã rền vang cả sân trại. Đội lân bên ấy do anh chàng Dũng cầm đầu. Dũng là sỹ quan xuất thân trường Đại Học Chiến Tranh Chính Trị Đà Lạt. Hắn bảo hắn là anh hay em gì đó của nữ ca sỹ Lệ Thanh. Dũng rất trẻ tính và nhiệt tình trong những công tác thi đua, nhất là thi đua văn nghệ giữa các khối. Hiện tại Vĩnh biết hắn đã cho ban lân của khối 5 khởi sự đi múa chào các khối bạn.

Tiếng trống múa lân đỡ ồn hẳn vì hình như ban lân khối 5 đã tiến về phía khối 3 nằm bên cánh phải của hội trường và sát phía cổng trại. Một giọng từ cuối phòng cất lên.

- Anh Đỉnh nói có lý, nhưng điều tiên quyết tôi đề nghị là ban trực bếp coi lại nồi niêu xoong chảo. Từ lúc quản giáo nói chuyện tôi đã nghe thấy có nhiều tiếng động rất khả nghi. Không rõ chuột bốn chân hay chuột hai chân. Mà chuột nào thì cũng tai hại như nhau cả!

Một giọng khác lên tiếng hùa vào.

- Đúng đúng! Đề nghị ta kiểm soát bếp múc một vòng rồi tất cả đi ngủ. Tôi nghĩ anh em đã đến lúc cần nghỉ ngơi hơn là vui chơi nói theo ngôn ngữ của anh Đỉnh.

Đỉnh bị kê cũng thấy bực.

- Xin lỗi anh Thụ, đó là ngôn ngữ của quản giáo chứ không phải của tôi!

Khối trưởng Trai thấy không khí kém vui vội nhảy vào can thiệp.

- Năm mới năm me rồi. Yêu cầu anh em mỗi người nhịn nhau một tiếng cho vui vẻ cả làng. Tôi rất tán đồng ý kiến của cả ba anh Đỉnh, Bính và Thụ. Trước hết anh Dự dẫn anh em xuống xem lại đồ ăn đồ uống cho ngày mai. Dăm ba con chuột rơi vào nồi ra-gu thì mệt nhau lắm! Sau đó ai vui chơi thì theo anh khối phó, ai muốn ngủ thì theo anh Thụ...

Vĩnh lẳng lặng bỏ ra ngồi trên cái ghế băng đặt trước hàng hiên. Đêm giao thừa trời vẫn hâm hấp nóng và không một ngọn gió. Bầu trời tối đen như mực. Thỉnh thoảng những đường đạn lửa của bọn vệ binh canh gác hoặc đóng chốt đó đây đan nhau trên trời rồi biến mất vào vô tận. Tiếng trống lân của một vài khối ham vui sớm vẫn ầm ỉ ngoài sân trại. Bỗng nhiên có giọng Đính thì thầm bên tai Vĩnh.

- Đêm 30 buồn nhỉ! Có cao hứng làm thêm được bài nào không?

Vĩnh chẳng buồn ngoái lại. - Mày muốn nói gì?

- Nhạc ấy?

Vĩnh liếc Đính một cái trong bóng tối. Khuôn mặt Đính chập chờn dưới ánh sáng của một chiếc đèn bão treo ngay đầu hồi nhà.

- Có. Tao mới làm thêm được bài "Rắm của ta không bao giờ thối nữa!".

- Bài gì quái đản vậy?

- Thì đói quá, trong bụng có gì đâu mà để cho rắm được thối một cách oanh liệt!?

Đính vỗ mạnh vào vai Vĩnh.

- Cứ yên tâm. Khi trưa tao làm heo, bộ ruột già dùng để thưởng cho người có công làm heo đã thuộc về tao...

Vĩnh bất nhẫn rên lên.

- Trời ơi tưởng thưởng cái gì, thưởng cái mớ bầy nhầy lộn cứt với đái ấy à?

Đính nhăn nhó.

- Mày ngu bỏ mẹ đi. Tao lấy cái ruột già không mà tế ông cố nội bác Hồ à? Tao vồ thêm được ít bạc nhạc, ít thịt vụn, ít tiết. Hiện tại tao đang làm chủ một khúc dồi đủ để chúng ta đón Xuân trong tù. Chút nữa mình sẽ tính chuyện.

Nghe tới chữ dồi Vĩnh đã muốn điên lên. Nội chữ dồi thôi đã đủ lâm ly bi thiết rồi! Rồi từ chữ dồi nó dẫn người ta đi tới đủ thứ linh tinh khác nữa. Nào hành hoa húng quế, nào tiêu nào ớt, nào mắm tôm chanh... Vĩnh thốt kêu lên.

- Trời ơi dồi thật hả mày?

- Tưởng đùa à?

- Có mắm tôm không?

- Cái ấy thì chịu!

- Mất ngon năm mươi phần trăm!

- Đành.

- Ừ, đành!

- Thế mày có tham dự không?

Vĩnh giãy nảy. Anh nuốt nước bọt và cố lấy giọng bình tĩnh.

- Đọc di chúc của Bác cũng khó tìm ra một câu nào đần độn đến thế! Và trong Tư Bản Luận hình như Marx cũng có mấy câu ca ngợi rất tới món... lòng lợn Việt Nam thì phải?

Đính đập nhẹ vào mông Vĩnh.

- Mình sẽ ăn Tết trước mọi người đêm nay với món dồi bất hủ của tao!

- Biểu dương đồng chí!

Đính lại ngẫm nghĩ.

- Chương trình tối nay khối nào cũng có văn nghệ mừng Xuân. Khối mình chắc cũng thế?

Vĩnh ngao ngán.

- Thằng Cẩn đã sắp xếp đâu vào đó. Nhưng như mày thấy đấy, thằng quản giáo vừa phun ra một lô nọc độc "tội ác với nhân dân" làm thằng nào coi mòi cũng xìu.

- Ngủ mẹ nó cho xong!

- Thì thằng Thụ "bổ củi" nó đã thẳng thắn đề nghị rồi đó.

Dưới bếp lúc này đã có một số người kéo xuống kiểm soát nồi niêu. Một người trong đám ấy lâu lâu lại lập lại một câu hát mới nghe ban nãy trên hội trường.

Năm qua thắng lợi vẻ vang, Năm nay tiền tuyến lại càng thắng to. Vị độc...

Lần này giọng hát chưa dứt thì bị một tiếng cự đầy cọc cằn len vào.

- Thôi im cha nó cái "cửa mình" lại đi! Mất mẹ nó hết rồi đây này!

Tiếng nói khá lớn làm mọi người chung quanh giật mình. Tiếng người nhao nhao lên.

- Mất gì vậy? Nhiều không?

- Trộm thật hả?

Giọng ông già Chuân than thở.

- Ban chiều tôi đã báo động rồi. Ông Dự ông ấy không nghe. Tôi đã bảo mùa này mùa củ mật mà. Ngoài Bắc ta xưa mùa này trộm đạo như rươi. Nói cứ ơ hờ. Thật đúng là khôn đâu tới trẻ, khỏe đâu tới già!

Vĩnh ngồi ngoài xa nhưng cũng thấy bác sỹ Đỉnh đã nhảy lên bếp. Cái nắp vung thật lớn được Nguyễn Đình Thuần gò bằng tôn, bên trong có lót một lớp bao bố để giữ hơi nóng, bị lệch hẳn sang một bên. Giọng Phạm Văn Dự.

- Ông nào lấy giùm cái đèn bão treo ngay đầu hồi nhà vào đây giùm tí.

Một giọng khác.

- Húp cháo cả đám!

Trưởng bếp Dự ngoái lại nói với giọng hơi bực.

- Cao lắm mất vài lon gô, gì mà toắng lên thế?

Chiếc đèn bão đã được một người đem xuống bếp. Đám đông bu lại cái chảo còn đầy hơi nóng và đã bị lệch nắp. Với tư cách trưởng bếp ngày Tết, Phạm Văn Dự nhảy lên bệ bếp đứng cạnh bác sỹ Đỉnh để kiểm tra cái chảo. Chẳng hiểu một đấng Diệu Thủ Thư Sinh nào đã ghé thăm. Một chảo đầy cháo thịt đã vơi đi gần 3 đốt ngón tay, tính ra cũng phải trên chục lon guigoz cháo.

Tiếng bàn thảo, tiếng cãi nhau, tiếng quy trách nhiệm cho nhau vang lên inh ỏi. Không rõ có ai nói gì không mà Phạm Văn Dự bỗng hét lên.

- Tao mà húp được một thìa cháo trong vụ này, tao thề sẽ bị cải tạo đời đời và không bao giờ nhìn thấy mặt vợ năm con của tao nữa!

Nhiều tiếng bàn cãi cứ tiếp tục vang lên trong đêm trừ tịch quanh chảo cháo thịt. Đính nói bên tai Vĩnh.

- Mẹ kiếp xảy ra vụ này mất vui. Khuya nay tao với mày ngồi húp tí nước luộc lòng, tụi nó lại tưởng mình chỉa cháo mừng Xuân của cả khối thì bỏ mẹ!

Vĩnh chẳng biết nói sao nên ngồi yên lặng.

Chương trình văn nghệ giao thừa của khối thế là có đủ lý do chính đáng để thủ tiêu. Khối trưởng Trai lập tức ban hành lệnh "thiết quân luật" trong phạm vi bếp khối. Một toán trực gác được thiết lập tức thì để thỏa mãn nhu cầu của... tình thế! Lạ quen không cần biết, hễ không nhiệm vụ mà bén mảng đến cách bếp 3 thước ăn búa như chơi!

Vĩnh thấy buồn buồn. Đêm giao thừa được đi lại thoải mái. Vĩnh rủ Đính mò sang các khối khác thăm thú một vòng cho biết sự tình. Sang khối 3 của Hóa anh được biết khối này cũng dẹp luôn phần văn nghệ giao thừa do ảnh hưởng câu chúc Tết của thằng quản giáo bên đó - câu chúc Tết cũng rập khuôn câu chúc Tết của quản giáo Cư bên khối 2: Có tội, có tội và có tội!

Thế nhưng khối 3 không có tình trạng mất cháo như khối 2. Anh em tụ năm tụ ba ăn bánh kẹo với nhau và chờ sáng. Hóa lôi ra mấy điếu thuốc thơm chẳng rõ đớp được ở đâu mời Đính và Vĩnh mỗi người một điếu. Sau đó cả ba kéo nhau ra sân ngồi tán gẫu.

Hóa than thở quá sức về anh chàng khối trưởng tên Khiêm của hắn. Vĩnh gạt đi.

- Năm mới năm me rồi, nói chuyện khác cho vui. Đừng nói chuyện con người và thế thái nhân tình làm gì nữa.

- Chuyện gì bây giờ?

Đính len vào.

- Tao đề nghị đi kiếm thằng Ứng và thằng Tiến. Tụi mình kiếm một chỗ ngồi thoải mái nghe thằng Vĩnh hát vài bài mới chơi.

Vĩnh thở dài.

- Đi thì đi.

Bỗng nhiên một mùi thơm ngọt ngào bốc qua mũi hai người. Ở một góc tối, một đám người chừng năm sáu anh đang ngồi quây quần với nhau bên những lon guigoz mở nắp. Họ xầm xì to nhỏ nhưng không ai nghe rõ họ nói gì với nhau.

Đính lên tiếng.

- Chúng nó ăn gì mà thơm thế?

Hóa tiến gần lại đám đông, một chập hắn quay lại gần Vĩnh, thở dài.

- Khối tao có cả một tiểu đội trực và canh gác bếp, không hiểu sao cái băng thằng Phạn An Toàn chúng nó mỗi thằng lại có được một lon guigoz cháo? Tụi nó đang húp xùm xụp với nhau!

Đính chợt khẽ rú lên.

- Thôi bỏ mẹ khối tao rồi...

Vĩnh đoán biết Đính nói gì. Anh vội vã giơ tay đấm khẽ vào lưng Đính, chận lại.

- Kệ mẹ chúng nó. Mày đừng gây ra cảnh ân oán cấp liên khối làm gì. Lợi bất cập hại.

Một lúc sau đó ba người cũng đi về khối 1 tìm Ứng, rồi khối 4 tìm Tiến. Năm người lại mò về phía hội trường và mỗi người đều có một tí bánh kẹo đem theo. Tiến đến một góc hội trường, năm người đều bày ra những thứ mình có.

Đêm 30 rạng mùng 1 Tết, cái Tết lao tù đầu tiên trong đời, Vĩnh lại ngồi hát cho vài thằng bạn nghe một số ca khúc mới của anh. Và khi những tiếng trống múa lân của nhiều khối đồng nổi lên cùng với những tiếng reo hò tở mở của anh em, Vĩnh biết là trời đã gần sáng. Lúc mặt trời nhô tí đỉnh ở một chân trời xa tắp, trông y hệt một vết cắt đang ứa máu tươi trên một màu da xanh xám thì bọn Vĩnh bắt đầu được thưởng thức khúc dồi heo béo bở do Nguyễn Thành Đính thực hiện trong tù...