ôm nay là ngày cuối tháng. Không có nhiều người trong nhà họ Cao biết chuyện của Minh Phương. Giác Tuệ hoàn toàn ở trong bóng tối. Chàng bị buộc chặt vào tờ tuần báo. Ngay cái thời giờ chàng sống ở nhà cũng dành hết cho việc nghiên cứu và viết báo; chàng không gần gũi bất cứ ai để họ có thể nói cho chàng biết về Minh Phương.

Ðối với Giác Tuệ ngày ba mươi thì cũng như bất cứ ngày nào khác. Ðối với Minh Phương thì đó là ngày để toan tính: Hoặc là nàng sẽ xa chàng mãi mãi hoặc sẽ hầu hạ chàng mãi mãi. Cái cơ hội thứ hai rất mong manh, và Minh Phương biết như thế. Dĩ nhiên nàng hy vọng chàng có thể cứu được nàng và nàng có thể mãi mãi là người đầy tớ tận tụy của chàng. Nhưng giữa hai người là một bức tuờng không thể phá hủy được - sự khác nhau giữa giai cấp của họ.

Minh Phương biết rõ điều này. Nàng đã biết cái ngày trong hoa viên khi nàng nói với chàng, "Không, không. Số phận em không được như thế." Chàng trả lời chàng sẽ lấy nàng. Nhưng ông nội chàng và bà Châu và các người lớn tuổi trong gia đình đã chống lại nàng và Giác Tuệ. Chàng có thể làm gì? Ngay bà Châu cũng không dám đi ngược lại quyết định của Cao Ðại lão gia, thì người cháu nội có được cơ hội gì?

Số phận của Minh Phương đã được quyết định, không lật lại được nữa. Nhưng nàng không chịu từ bỏ tia hy vọng cuối cùng. Quả thực nàng đã tự lừa dối mình, bởi vì nàng biết không có một hy vọng mong manh nào, và không bao giờ có hy vọng.

Nàng chờ đợi gặp Giác Tuệ ngày hôm ấy với trái tim run rẩy. Chàng về nhà sau chín giờ tối. Nàng bước lại cửa sổ của chàng. Nghe thấy tiếng nói của Giác Dân, nàng ngập ngừng, không dám bước vào nhưng cũng không muốn bỏ đi. Nếu nàng bỏ cơ hội cuối cùng này, dù nàng sống hay chết, thì nàng sẽ không bao giờ trông thấy chàng nữa.

Cuối cùng Minh Phương nghe thấy tiếng bước chân. Có ai bước ra ngoài. Nàng vội nấp trong một góc. Một bóng người bước từ phòng ra. Ðó là Giác Dân. Nàng chờ đợi cho tới khi chàng đi được một quãng xa, rồi chạy vội vào phòng.

Giác Tuệ đang cúi xuống bàn giấy và mải mê viết. Chàng không ngẩng lên khi nghe nàng bước vào và vẫn tiếp tục viết. Minh Phương e lệ lại gần.

Nàng khẽ gọi, "Tam thiếu gia."

Giác Tuệ ngẩng đầu lên ngạc nhiên. Chàng mỉm cười, "Minh Phương đó hả? Có chuyện gì thế?"

"Em phải nói chuyện với thiếu gia." Ðôi mắt buồn của nàng đắm đuối nhìn khuôn mặt tươi cười của chàng. Trước khi nàng có thể nói, chàng chặn lại.

Chàng cười rất dịu dàng. "Có phải vì mấy ngày nay ta không nói chuyện với em không? Em nghĩ ta quên em phải không? Không, em đừng nghĩ thế. Em thấy ta bận thế này. Ta vừa phải học vừa phải viết báo, và ta còn nhiều việc khác phải làm." Giác Tuệ chỉ vào một chồng bản thảo và tạp chí. "Ta bận như một con kiến. Một hoặc hai ngày nữa ta sẽ bớt bận. Lúc đó ta sẽ làm xong mọi việc. Ta hứa với em. Chỉ hai ngày nữa."

Minh Phương thất vọng kêu lên, "Hai ngày nữa?" Như thể nàng không hiểu, nàng hỏi lại, "Hai ngày nữa?"

Giác Tuệ mỉm cười trả lời, "Ðúng vậy. Trong hai ngày nữa ta sẽ làm xong hết. Rồi chúng ta có thể nói chuyện. Ta có rất nhiều điều muốn nói với em." Chàng lại cúi xuống viết.

Minh Phương cố gắng cầm nước mắt lại và hỏi, "Bây giờ Tam thiếu gia không có thì giờ hay sao, dù là một chút thôi?"

"Em không thấy ta bận hay sao?" Giác Tuệ nói cọc cằn, như thể trách nàng cứ dai dẳng mãi. Nhưng khi chàng nhìn thấy vẻ mặt đau đớn và nước mắt nàng, chàng lập tức dịu lại. Cầm tay nàng, chàng đứng dậy và ân cần nói, "Có ai chọc ghẹo em phải không? Ðừng tức giận."

Chàng thực sự muốn bỏ công việc và dẫn nàng ra hoa viên để an ủi nàng. Nhưng chàng nhớ chàng phải nộp bài sáng hôm sau, khi chàng nhớ lại cuộc tranh đấu mà tờ tuần báo của chàng đang làm, chàng liền đổi ý.

Chàng năn nỉ, "Hãy kiên nhẫn. Trong hai ngày nữa chúng ta sẽ nói chuyện lâu hơn. Ta nhất định sẽ giúp em. Ta vẫn yêu em nhiều như bao giờ. Nhưng bây giờ xin về đi để ta làm xong việc đã. Em nên đi mau đi kẻo Nhị thiếu gia trở về bây giờ."

Giác Tuệ nhìn quanh để biết chắc rằng chỉ có hai người thôi, rồi hai tay ôm mặt nàng và khẽ hôn môi nàng. Mỉm cười, chàng ra hiệu cho nàng nên lui ra mau. Chàng ngồi lại vào bàn giấy, bút trong tay, nhưng tim chàng đập mạnh. Ðây là lần đầu chàng hôn nàng.

Minh Phương đứng thất thần im lặng. Nàng không biết nàng nghĩ gì và cảm thấy thế nào. Ngón tay của nàng đưa lên sờ môi - đôi môi lần đầu được biết đến nụ hôn của người nàng yêu dấu. Nàng khẽ nhắc lại, "Hai ngày nữa."

Bên ngoài có tiếng người đang đi lại và huýt sáo. Giác Tuệ thúc giục, "Ði mau đi. Nhị thiếu gia tới đó."

Minh Phương dường như bừng tỉnh từ một giấc mơ và vẻ mặt nàng thay đổi. Môi nàng run rẩy, nhưng nàng không nói. Nàng nhìn chàng tràn đầy thương yêu với một vẻ mặt dịu dàng cùng cực, và mắt nàng bỗng ứa lệ. Nàng kêu lên bằng một giọng đau đớn, "Tam thiếu gia."

Giác Tuệ vội ngẩng lên, chỉ để kịp trông thấy nàng biến mất qua khung cửa.

Chàng thở dài, "Ðàn bà thực là những sinh vật lạ lùng." Chàng lại cúi xuống viết tiếp.

Giác Dân bước vào phòng. Lời đầu tiên của chàng là, "Có phải Minh Phương vừa mới ở đây đi ra phải không?"

"Phải." Giác Tuệ vẫn tiếp tục viết. Chàng không nhìn người anh.

Giác Dân thở dài. "Con nhỏ đó không giống một nô tỳ bình thường. Nó thông minh, xinh đẹp và tinh khiết - nó còn biết đọc nữa. Thực là một điều xấu hổ ông nội đem gả nó cho một lão già vô đạo đức làm hầu thiếp. Thực là đáng xấu hổ."

Giác Tuệ bỏ bút xuống. Chàng cực kỳ xúc động. "Anh nói gì vậy?"

"Em không biết ư? Minh Phương sắp lấy chồng."

"Nó lấy chồng? Ai nói vậy? Nó còn nhỏ quá mà!"

"Ông nội đem nó cho một lão già khốn nạn họ Quách làm hầu thiếp."

"Em không tin chuyện này! Tại sao, lão là một cột trụ trong hội Luân Lý Khổng Mạnh mà. Lão gần sáu mươi rồi. Lão vẫn còn muốn hầu thiếp?"

"Em không nhớ năm ngoái khi lão và mấy bạn già của lão xuất bản một danh sách "Những Ðào Hát Hạng Nhất" và bị tờ Làn Sóng Học Sinh cực lực chỉ trích không? Cái loại người như lão có đủ khả năng làm bất cứ chuyện gì. Lão vẫn thoát - vì lão có tiền, phải không? Ngày mai là ngày Minh Phương phải đến nhà lão. Anh thực tình rất buồn tiếc cho Minh Phương. Nó mới có mười bảy tuổi."

"Ngày mai? Tại sao không ai bảo cho em biết? Tại sao không ai nói cho em biết?" Giác Tuệ đứng vụt dậy và bỏ ra ngoài, tay vò tóc. Chàng run rẩy khắp người.

"Ngày mai!" "Hôn nhân!" "Hầu thiếp!" "Lão già Quách!" Những chữ ấy đập vào óc Giác Tuệ cho đến khi chàng tưởng như óc bị dập nát. Chàng chạy vội ra hoa viên. Chàng tưởng chàng nghe thấy tiếng rên rỉ than khóc. Bỗng nhiên chàng khám phá một thế giới đen tối dưới chân. Tất cả đều im lặng, như thể mọi sinh vật đều đã chết hết. Chàng đi đâu giữa cái khoảng mịt mù giữa trời đất này? Chàng đi quanh quẩn, bứt tóc, đấm ngực, nhưng không gì có thể đem lại bình yên cho chàng.

Bỗng nhiên một sự nhận thức đáng sợ dâng lên tâm trí chàng. Nàng đến với chàng mang theo một nỗi đau buồn cùng cực, để năn nỉ chàng giúp, Bởi vì nàng tin vào tình yêu của chàng và bởi vì nàng yêu chàng, nàng tới để yêu cầu chàng giữ lời hứa và che chở cho nàng, để cứu vớt nàng khỏi cái cảnh trầm luân trong bàn tay của lão già họ Quách. Và chàng đã làm gì? Tuyệt đối không làm gì cả. Chàng đã không cho nàng sự giúp đỡ và cảm tình hoặc thương xót - chẳng có gì cả. Chàng đuổi nàng đi mà không nghe lời cầu xin của nàng. Bây giờ nàng đi mất rồi, đi mất mãi mãi rồi. Tối mai, trong vòng tay của lão già ấy, nàng sẽ khóc cho tuổi xuân bị chiếm đoạt. Và cùng lúc ấy nàng sẽ nguyền rủa cái người đã lừa dối nàng dâng hiến tình yêu trẻ trung tinh khiết của nàng, và để rồi đẩy nàng vào miệng cọp.

Thực là một ý tưởng kinh hoàng. Giác Tuệ không thể chịu đựng được. Chàng phải tìm nàng, chàng phải chuộc lại tội ác của chàng.

Chàng đi lại khu gia nhân và khẽ gõ cửa. Bên trong tối thui. Chàng khẽ gọi "Minh Phương" hai lần. Không có tiếng trả lời. Chàng nghĩ chắc nàng ngủ rồi. Bởi vì còn có những đàn bà khác trong phòng, chàng không dám bước vào.

Giác Tuệ trở lại phòng chàng. Nhưng chàng không thể ngồi im được. Chàng lại đi ra và bước về khu gia nhân. Khẽ đẩy cửa ra, chàng không nghe thấy gì ngoài tiếng ngáy bên trong. Chàng bước ra hoa viên và đứng một lúc lâu trong bóng tối, bên dưới khóm mai. Chàng la gọi thật to, "Minh Phương!" Chỉ có tiếng vang vọng lại. Chàng đập đầu vào một cành mai thấp vài lần, làm trầy trán đến chảy máu. Nhưng chàng không cảm thấy đau đớn. Cuối cùng chàng thất vọng chậm chạp bước trở về phòng. Khi chàng bước vào phòng, tất cả đều quay cuồng.

Thực ra người con gái chàng tìm kiếm không ở trong khu gia nhân. Nàng đang ở ngoài hoa viên.

Khi Minh Phương rời khỏi phòng Giác Tuệ, nàng biết rằng lần này mọi hy vọng đều tiêu tan cả rồi. Nàng tin chắc chàng vẫn yêu nàng tha thiết như bao giờ; môi nàng vẫn còn ấm với nụ hôn của chàng; nhưng đó cũng là biểu tượng của sự kiện là nàng sẽ mất chàng và sẽ bị rơi vào vòng tay của lão già dâm dật ấy. Nàng sẽ không bao giờ trông thấy chàng nữa. Trong những năm dài trước mặt sẽ chỉ là nỗi đau đớn nhớ thương và khốn khổ vô tận. Tại sao nàng còn bám vào một cuộc đời như thế? Tại sao nàng ở lại cõi đời không có tình yêu này?

Minh Phương đã quyết định.

Nàng đi thẳng ra vườn, lần mò xuyên qua bóng tối với hết sức cố gắng, cho đến khi nàng tới được mục tiêu là bờ hồ. Nước hồ lóng lánh đen thẫm; thỉnh thoảng vài con cá nhẩy lên khỏi làn nước trong. Minh Phương đứng thẫn thờ, nhớ lại nhiều việc của quá khứ. Nàng nhớ lại tất cả những gì nàng và Giác Tuệ đã nói và đã làm cùng nhau. Nàng có thể trông thấy từng ngọn cây từng khóm hoa quen thuộc - quá thân mật, quá đáng yêu - biết rằng nàng sẽ vĩnh viễn xa cách tất cả những cây cối và những khóm hoa ấy.

Thế giới vẫn im lặng. Mọi người còn đang ngủ. Nhưng tất cả mọi người vẫn còn sống, và họ tiếp tục sống. Chỉ mình nàng là sẽ chết.

Trong mười bảy năm của đời nàng, nàng không biết gì ngoài đánh đập, chửi rủa, nước mắt, vất vả hầu hạ người khác. Tất cả những cái đó và mối tình mà nàng phải chết cho mối tình ấy. Cuộc đời đã đem lại cho nàng quá ít hạnh phúc so với người khác; nhưng bây giờ, dù còn trẻ, nàng sẽ là người đầu tiên xa lìa cuộc đời.

Ngày mai, mọi người đều có ngày mai. Ðối với nàng chỉ có một khoảng trống đen tối. Ngày mai chim sẽ hót trên cây, mặt trời sẽ nạm vàng cành cây, vô vàn những hạt ngọc sẽ sủi lên trên mặt nước hồ. Nhưng nàng sẽ không còn được trông thấy những thứ đẹp đẽ ấy nữa, bởi vì mắt nàng sẽ nhắm lại vĩnh viễn.

Thế giới này quả thực là nơi đáng trân quý. Nàng yêu mến mọi người bằng sự trong sạch của trái tim một cô gái trẻ, cầu chúc mọi người được tốt lành. Nàng đã hầu hạ mọi người không ngừng nghỉ; nàng chưa làm hại ai cả. Giống như những người con gái khác, nàng có một bộ mặt xinh đẹp, một trí óc thông minh, một thân thể máu thịt. Tại sao người ta muốn dầy xéo lên nàng, làm nàng đau, từ chối nàng một cái nhìn thiện cảm, một trái tim có cảm tình, ngay cả một tiếng thở dài tội nghiệp cũng không có?

Nàng chưa bao giờ có quần áo tốt lành, chưa được ăn ngon, chưa được ngủ trong giường ấm áp. Nàng đã chấp nhân tất cả không một lời than phiền. Vì nàng đã có tình yêu của một thanh niên tốt lành, nàng đã tìm thấy được một người trượng phu nàng có thể tôn thờ, và nàng rất thoả mãn. Nàng đã tìm được một bến đỗ.

Nhưng hôm nay, khi cuộc khủng hoảng xảy tới, thực tế đã chứng minh tất cả chỉ là ảo tưởng. Tình yêu của chàng không cứu được nàng; nó chỉ cộng thêm vào cái ký ức thương tâm của nàng.

Chàng không phải là người của nàng. Tình yêu của chàng đã đem lại cho nàng nhiều giấc mơ đẹp, nhưng bây giờ tình yêu ấy hất nàng xuống một cái hố sâu thăm thẳm. Nàng yêu cuộc đời, nàng yêu mọi thứ, nhưng cánh cửa cuộc đời đã đóng lại trước mặt nàng, chỉ để lại cho nàng một con đường tới chỗ tận cùng.

Nghĩ tới điều này, nàng kinh hoàng cúi nhìn thân thể mình. Tuy nàng không thể trông thấy rõ ràng trong bóng tối, nàng biết thân thể nàng tinh khiết và trinh bạch. Nàng hầu như có thể cảm thấy có người liệng nàng xuống một vũng lầy. Ðau đớn, chua xót, nàng vuốt ve thân thể bằng hai bàn tay an ủi.

Minh Phương đi tới một quyết định. Nàng không ngập ngừng nữa. Nàng chăm chú nhìn mặt nước phẳng lặng. Cái chiều sâu trong suốt của hồ sẽ cho nàng nơi ẩn náu. Nàng sẽ chết trong thanh khiết.

Khi sắp nhảy xuống, một ý tưởng đến với nàng, và nàng ngừng lại. Nàng không nên chết như thế này. Nàng phải nhìn thấy chàng một lần nữa, tuôn tràn hết trái tim cho chàng. Có lẽ chàng có thể cứu được nàng. Nụ hôn của chàng vẫn còn ấm trên môi nàng, mắt chàng vẫn còn lung linh trước mắt nàng. Nàng quá đỗi yêu chàng; nàng không thể mất chàng được. Cái đẹp duy nhất của đời nàng là tình yêu của chàng dành cho nàng. Nàng có xứng đáng được như thế không? Khi mọi người tiếp tục sống, tại sao một thiếu nữ như nàng phải chết?

Nàng vẽ ra một quang cảnh bình dị trong đó nàng nói chuyện, cười vui và chơi đùa với những con gái giầu có bằng tuổi nàng trong một hoa viên đẹp đẽ. Trong cái thế giới bao la này, nàng biết có nhiều người con gái và hoa viên như thế. Tuy thế nàng phải chấm dứt cuộc đời trẻ của nàng - và sẽ không có ai nhỏ xuống một giọt lệ thương cảm, hoặc có một vài lời an ủi. Cái chết của nàng sẽ không đem lại một mất mát nào cho đời và nhà họ Cao. Người ta sẽ mau lẹ quên nàng, như thể nàng chưa bao giờ tồn tại.

Nàng xót xa nghĩ có phải đời nàng vô nghĩa như thế không? Tim nàng tràn ngập một nỗi đau buồn không diễn tả được, và lệ tràn lên mắt nàng. Có thể nàng không còn sức mạnh nữa, và nàng yếu đuối ngồi xuống đất. Nàng dường như nghe thấy ai gọi tên nàng. Ðúng là giọng của chàng. Nàng không khóc nữa và lắng nghe. Nhưng tất cả lại yên tĩnh; mọi giọng nói đều câm nín. Nàng lắng nghe, hy vọng nghe lại được tiếng gọi. Nàng lắng nghe thật lâu. Nhưng không có một âm thanh nào nữa trong đêm tối.

Lúc đó nàng biết. Chàng không tới. Có một bức tường vĩnh viễn giữa hai người. Chàng thuộc về một môi trường khác hẳn. Chàng có tương lai, sự nghiệp. Chàng sẽ trở thành một vĩ nhân. Nàng không thể giữ chàng lại, giữ chàng ở bên cạnh nàng mãi mãi. Nàng phải buông thả chàng ra. Cuộc đời chàng quan trọng hơn cuộc đời nàng rất nhiều. Nàng không thể để chàng hy sinh chàng vì nàng. Nàng phải ra đi, nàng phải xa chàng mãi mãi. Và nàng sẽ tự nguyện làm thế, vì nàng yêu chàng và chàng quý giá hơn chính cuộc đời nàng.

Một cơn đau đâm suốt trái tim nàng khiến nàng phải xoa ngực. Nhưng cơn đau vẫn còn. Nàng vẫn ngồi trên mặt đất, mắt nàng tiếc nuối nhìn quang cảnh quen thuộc chung quanh trong bóng tối. Nàng vẫn còn nghĩ đến chàng. Một nụ cười thương tiếc lướt qua mặt nàng và mắt nàng mờ đi vì lệ.

Cuối cùng nàng không thể chịu đựng được suy nghĩ thêm mãi. Lảo đảo đứng dậy, nàng kêu bằng một giọng tràn đầy dịu dàng và đau khổ, "Giác Tuệ, Giác Tuệ!" - và nàng lao người xuống hồ.

Nước hồ trong suốt khuấy động mãnh liệt, và một tiếng đập lớn phá tan sự im lặng. Vài tiếng kêu bi thương, tuy rất khẽ, vang vọng trong đêm tối. Sau một vài phút vùng vẫy man dại, mặt hồ lại phẳng lặng như trước. Chỉ có tiếng kêu thương tiếc là còn văng vẳng trong không, như thể cả khu hoa viên nghiêng xuống âm thầm than khóc.