hâm nhận ra trời đã khuya, lạnh thon thót, và thành phố sa đầy sương đông. Gió huýt sáo qua những lỗ trống trên cây cột điện. Chùm quả trên những cành phượng sân trường học, giống như những lưỡi gươm treo khua nhè nhẹ. Tiếng chổi quét rác lia quèn quẹt trên mặt đường đã tắt dần. Vọng lại từ đầu phố, những âm thanh mơ hồ, rời rạc dần, tiếng bánh xe rác lăn khục khịch đều đều xa dần trong vắng vẻ.

Nhâm đi qua một đường phố lớn, rồi tắt qua một phố chéo cánh sẻ. Nhà Quyến trong một ngõ nhỏ ở phía Nam thành phố, cách đây bốn cây số. Bốn cây số. Chẳng đáng gọi là khoảng cách so với sức trai. Hơn nữa, lúc nãy, sau một giấc ngủ lấy lại sức ở nhà Phức giữa những ký ức, tưởng tượng và giao tiếp với bạn bè thuở học đường cùng trang lứa, Nhâm thấy tâm trạng thật sảng khoái và thành phố một không gian âm u, cô tịch lúc này hóa ra lại là một miền chứa đầy mộng tưởng phù hợp hoàn toàn với tâm cảm anh, Nhâm yêu thành phố này. Vì Nhâm lớn lên ở đây, ra đời, lập nghiệp và yêu Quyến ở đây. Eva ở đâu, thiên đường là đó!

Kìa! Cửa hàng bách hóa tổng hợp! Một khối nhà hai tầng đồ sộ nhất thành phố lúc này đang vàng tươi ánh điện vào đêm sao mà quen thân thế. Đây chính là nơi ông Tầm, thần tượng của anh để lại một kỷ niệm nghề nghiệp buổi mới vào đời đấy. Dạo ấy, dân mình còn nghèo lắm. Chiếc xe đạp là một tài sản lớn cả đời tích cóp may ra mới có được. “Thế nào, chàng công an trẻ, chả lẽ ta lại thua mấy thằng lưu manh”? Một lần, được phân công, ông Tầm, lặng lẽ, lập phương án chọn cửa hàng bách hóa này là điểm đột phá. Phải rình đến ngày thứ năm mới gặp một ông khách vào mua hàng sơ hở để xe không khóa và tên trộm liền thừa cơ từ đâu đó lẻn ra, đưa xe xuống đường và phốc ngay lên yên xe. Chà! Thế là ông Tầm từ bên này đường vọt sang. “Bắt tên ăn trộm xe"! Ông thét. Không thể ngờ, tên trộm đã ngoặt vào một phố nhỏ và mất biến. Cả một tuần lễ liền, ông Tầm buồn xỉu, nghĩ có lẽ mình đến giải nghệ mất. Kể lại chuyện đó, sau này Ông Tầm bảo: Nếu cứ thắng lợi cả thì ngành công an cần gì phải tồn tại đến bây giờ, cần gì sau mình lại có Nhâm, có Trừng nối tiếp.

Quẹo vào phố khác, đập ngay vào mắt Nhâm là ngôi nhà số bốn bảy, của hàng Photo minilabe vàng ngời biển hộp. Cách đây mấy năm nó còn là một quán trọ và ở đây Nhâm cùng Trừng đã tóm gọn được một nhóm buôn lậu vừa chuyển thuốc phiện từ chuyến tầu Lao Cai xuống đêm qua. Ở phố bên, cũng số nhà bốn bảy, Nhâm đã bắt được tên Toán ăn cắp gần hai nghìn chiếc đồng hồ Rolex của Công ty vật tư tỉnh Thanh khi nó còn chưa kịp tiêu thụ.

Tội phạm đã tăng theo đà tăng dân số!

Mỗi bước tiến lên của nền văn minh là một bước giật lùi về đạo đức hay sao mà lúc này tệ tham nhũng và ăn chơi sa hoa bằng tiền công quỹ lan tràn trong hàng ngũ các vị chức sắc. Thành phố, nơi nền văn minh biểu lộ sức mạnh không gì ngăn cản nổi cũng hóa ra là hang ổ của nạn du đãng và các tệ nạn xã hội khác.

Tháng năm năm ngoái một vụ cướp vàng trắng trợn đã xảy ra ở phố Thắng Lợi, nơi Nhâm đang đi qua đây. Mười giờ đêm, nhận được tin, Nhâm đến, đạp cửa xông vào, đã thấy hai xác thiếu nữ đầm đìa máu nằm dưới đất. Và ở trên gác ba, ba tên cướp đang tìm đường tẩu thoát. Nhâm cùng Trừng đã đón đầu chúng, và anh suýt chết vì một viên đạn chúng bắn sượt qua vành tai.

Xuôi theo chiều con dốc ở phố Triệu Trinh Nương. Nhâm nhận ra căn nhà số hai hai đã khép chặt hai tấm cửa sắt. Sủng, chủ căn nhà này, tên lưu manh cao thủ giờ này đã ngủ hay còn lơ mơ bên bàn đèn? Bị kết án tù vì tội cưỡng hiếp em gái vị thành niên. Sủng vượt ngục từ Nghĩa Lộ về, ngang nhiên ăn ở tại nhà. Phải đến bắt hắn. Nhâm và Trừng lọt vào nhà hắn cũng một đêm khuya như đêm nay. Mục đích muốn mọi sự yên thấm, nhẹ nhàng. Không ngờ hắn bật điện sáng choang. Và trình diện một lực lượng áp đảo bọn Nhâm. Một bà mẹ già nanh nọc vác con dao bầu. Một con em gái mắt cú vọ cầm cái kéo nhọn. Và một thằng em trai hung hãn với cái phi tiêu trên tay. Chưa hết. Kẹp đứa nhỏ hai tuổi trong cánh tay, giở cái giọng đạo đức giả, y giao hẹn: “Nếu chúng bay bắt tao, con cái không ai nuôi, tao thà giết chết nó ngay trước mặt bọn bay"! Cái thằng liều lĩnh và hung đồ có thể dám làm điều bất nhân ấy lắm. Hoàn cảnh thật bất lợi. Vậy mà lúc ấy, nhờ sự hộ trì của một năng lực siêu thường mà Nhâm đã thực hiện được việc bắt trói tên Sủng thật gọn ghẽ, lại cứu thoát được đứa bé và tránh được đòn hội chợ của lũ người nhà tên Sủng? Tất nhiên là bọn Sủng có sơ hở và Nhâm đã sử dụng võ thuật một cách hết sức nhanh nhẹn và tài tình.

Đối mặt với cái bất lương, với tội ác, với cái tăm tối, con người chân chính muốn giành chiến thắng phải phất hết tâm lực, phải tỏa sáng như ngọn đuốc. Nhâm đã đánh ngã một tên tội phạm to lớn gấp rưỡi anh ở cạnh ngôi đền ở cuối con phố mới lập gồm toàn các cửa hàng mua bán sắt thép phế liệu này. Tên này đâm chết một thiếu phụ để cướp một ngàn đô la, từ thành phố Vinh trốn chạy ra đây và Nhâm đã tình cờ nhận diện đươc nó.

Nhâm đã ở trong đội ngũ những người giữ gìn sự trong sạch và vẻ đẹp của nền văn minh đô thị. Nhâm có quyền khiêm tốn và có nghĩa vụ tự hào về nghề nghiệp mình như có lần ông Tầm nói. Thành phố này là của Nhâm. Nơi tuổi thiếu niên của Nhâm đi qua êm đềm. Thành phố này, nơi cất giữ linh hồn Nhâm. Như đồng quê, sông nước là nơi lưu giữ tâm hồn Trừng. Thành phố này dù có đi đâu, Nhâm cũng sẽ trở về. Thành phố của những phố cổ xinh xắn. Thành phố của những hồ nước trong xanh. Những hàng cây lão đại tỏa bóng bên hè. Những đền chùa miếu mạo cổ kính. Thành phố tỏa hơi ấm lịch sử, thân mật với mỗi đời người. Thành phố có tình yêu của Nhâm.

Ngó thấy mùi rác lưu cữu lẫn trong mùi rau dấp cá, Nhâm mơ như sực tỉnh. Có lẽ là anh đã lạc ngõ. Ngõ về nhà Quyến không tối tăm, hôi hám thế này. Nghĩ vậy, nhưng vừa quay người đi ngược lại, một cơn rùng mình thốt nhiên chạy suốt sống lưng anh. Ký ức về cái ngõ hoang hồi đi bắt thằng Thuyên đột ngột hiện về, anh vội bước nhanh và tự trách mình, mải mê suy tưởng trong xúc động nào mà anh đã lạc lối về thế? Hay là anh vẫn đang ở trong cơn mệt nhọc và tâm trí chưa thật tĩnh tại?

Không! Anh đã hoàn toàn dứt ra khỏi mọi ngờ vực, nghi ngại, cả cái mặc cảm không hoàn thiện của cuộc sống. Cuộc sống nó là vậy. Với tất cả vẻ đẹp phong phú tràn trề và điều trớ trêu bất cập. Cuộc sống chứ không phải là sản phẩm của trí tưởng tượng. Anh yêu Quyến, trọn vẹn, như Quyến biểu hiện ở tính hiện thực của nó. Quyến là thế nào thì anh yêu Quyến như thế. Điều quan trọng nhất là Quyến đã yêu anh và anh đã bằng cả cuộc đời, cả sinh mạng mình để bày tỏ tình yêu của anh với nàng.

Ngây người vì nghĩ tới cảnh gặp lại Quyến, anh dừng lại ở ngay giữa đường ngõ từ lúc nào mà không hay. Ôi, Quyến, một bản năng yêu đương nồng cháy, một thân thể thiên thần và nồng nẫu vẻ nhục cảm mê hồn không lúc nào ngưng sống động trong nỗi nhớ của anh. Ngạt ngào vì cảm xúc gặp gỡ, anh thấy mắt hoa hoa người lâng lâng như ngửi phải hơi rượu.

Ơ, sao lại thoang thoang mùi rượu đâu đây nhỉ? Hay là Nhâm đã đi nhầm vào cái ngõ đang nấu rượu? Vùng này người ta nấu rượu nhiều lắm. Đúng rồi, hơi rượu phả thẳng vào mặt Nhâm, xộc vào mũi Nhâm. Anh mờ to mắt. Anh thấy mình đã hoàn toàn tỉnh táo. Và lạ sao, không phải là ảo ảnh đâu, giăng hàng trước mặt anh lúc này là bốn cái bóng đen ngòm.

Không! Tri giác hoàn toàn sáng tỏ của Nhâm đã xác nhận tính xác thực của sự vật. Bốn cái bóng người. Bốn cái bóng thanh thiếu niên. Cả bốn đều đầu trọc lốc, hai con mắt sâu hoăm hoắm, hàm răng nhe nhe, chân tay nghểu ngào, thân hình xộc xệch, nghểnh ngàng, dị hình dị tướng như bốn quái nhân. Bọn du đãng, côn đồ say rượu hay lũ bao kê sòng bạc, ổ điếm đang đi chơi đêm?

- Các anh làm gì thế?

Bình tĩnh, Nhâm đưa tay gạt ngang, lấy lối đi dấn lên. Nhưng anh bị đẩy trở lại và bốn cái bóng dị nhân nọ chẳng những không mở lối, trái lại còn đứng sít vào nhau và lấn tới trước mặt anh.

- Đứng lại! Các anh là ai?

- Ha! Một thằng đứng ở phía bên trái nhe hàm răng vẩu, giọng khàn đặc, gần như gào lên; Chúng tao là ai ấy à? Là những kẻ đứng trên pháp luật. Ngắn gọn thế được chưa? Giờ mày định xử lý thế nào đây, Gióoc!

Bây giờ thì Nhâm hiểu rõ thực cảnh là gì rồi! Bọn lưu manh, sản phẩm cận bã của đô thị. Chúng định giở trò gì đây?

Hai chân doãng rộng, nổi gân cứng cáp, hai tay buông thõng, vẻ điềm nhiên nhưng kín đáo che đỡ hai cạnh sườn, Nhâm đứng thế soát thú. Không còn cách nào khác đâu, anh nghĩ, phải sẵn sàng chặn đòn, che đòn, tránh đòn, gạt đòn và nên nhớ kẻ nào bỏ thế tiến công là kẻ đó tự đào huyệt chôn mình.

Ý nghĩ lập tức biến ngay thành hành động khi Nhâm thấy gần như cùng lúc bốn tên sát khí đằng đằng xô tới trước mặt anh, đồng loạt vung tay. Lui lại một chút, Nhâm đảo chân, dùng miếng hổ vĩ cước, đá ngược mũi chân trái trúng ngực một tên tiến sát anh nhất. Không để bọn chúng hoàn hồn, anh hất người lên cao, hai nắm đấm như hai quả chùy nện trúng vào mặt tên thứ hai. Chân vừa chạm đất, anh xoay người xỉa bàn tay trúng mặt tên đứng ngoài cùng.

- A, nó có võ. Chúng mày, chơi thế cường đạo phát mộc đi!

Hai tên ăn đòn ngã quay lơ dưới đất. Một tên gào. Và tên nữa, to con nhất đám, vừa xáp tới vừa dùng chân trái đá vòng vào sườn Nhâm. Nhâm biết, nó trở ngón mãnh công độc chủng và anh liền né người sang trái, dùng chân phải, đá thẳng vào bụng dưới tên bên cạnh.

Nghe thấy ngực tên nọ phát một tiếng hự, Nhâm lui lại. Hai tên bị ngã lúc nãy đã lồm cồm bò dậy. Và bây giờ đứng trước anh là bốn bóng đen và bốn ánh dao sáng rợn.

Nhâm chợt nghĩ tới khẩu súng dắt lưng. Nhưng nghĩ đến mà làm gì. Đạn Nhâm đã dùng hết trong trận đấu với tên Phỉ bên bờ sông Chảy hôm nào rồi.

- Đ. mẹ, chúng mày không được lùi. Có chết cũng chỉ chết một thằng thôi!

Thằng to con đóng vai đầu sỏ. Nhâm chĩa khẩu súng vào mặt nó. Nó dập dinh đôi chân:

- Đ. mẹ. nó đ. dám bắn đâu.

- Đứng lại!

- Anh em, súng nó không có đạn đâu.

Một tên xông tới. Nhâm vung súng. Con dao nhọn của nó rơi cạch xuống đất. Lui lại một bước vì một ánh dao quạt qua mặt, thốt nhiên hai cánh mũi Nhâm cay nhức lên. Xót xa quá! Còn bao công việc đang dang dở. Còn bao nỗi niềm chưa phân tỏa. Sinh ư nghệ, tử ư nghệ, chẳng lẽ là cái vòng oan nghiệt luẩn quẩn không thể tránh khỏi. Và con người thật sự là một thực thể luôn luôn lo âu. Chẳng bao giờ nó được toại nguyện cả. Trừng cũng vậy. Bao nhiêu người khác nữa, còn nhiều nợ nần quá, nhất là cái chết này có vẻ như không phải là cái chết của sự cần thiết. Cái chết này chả lẽ mang tính ngẫu nhiên?

- Nó bị thương rồi! Xông lên, anh em.

Tên thủ lĩnh reo hùng hổ. Tiếng nó lọt vào tiềm thức Nhâm. Thốt nhiên từ trong sâu thẳm, trí năng, toàn bộ những năng lượng đã được tàng trữ của anh được đánh thức. "Trừng ơi, hãy phú hộ cho mình! Quyến ơi, hãy giúp anh". Anh kêu thầm trong óc, lui thêm một bước nữa. trở lại thế thủ. Đối diện với cái độc ác lúc này là toàn bộ sức mạnh nội lực được huy động đến hết công suất của anh, cả những gì là thần lực huyền bí anh thu nhận được trong suốt đoạn đời nhiều lo âu khắc khoải của anh, cả màu máu đỏ đang nhòe nhoẹt trên tay anh. Anh đã bị dính dao của bọn côn đồ. Bả vai anh đau nhói, nhức buốt dội lên tận óc. Cảm thấy nhơm nhớp ám ấm ở ngực, anh nhìn xuống, thấy một vùng máu thẫm đã loang loang ở ngực áo. Một bông cẩm chướng cánh hoa đỏ sẫm chen sắc trắng mà anh thay mặt Trừng tặng Cúc hôm nào đã cài trên ngực anh? Không phải! Loáng thoáng nghĩ vậy, anh bỗng thấy mạnh mẽ lên. Vì, anh đã nhận ra, đúng như ông Tầm viết trong câu chuyện Lão Siển của ông, cái ác chỉ mất đi cùng với cái chết của thể xác nó. Từ giả tận dã. Chết mới là hết vậy. Hay là như Phụng lếch bạn anh vừa nói trong cuộc họp mặt vừa rồi: Con người là một kẻ sát nhân không biết hối cải! Anh mạnh lên vì cảm thấy rất rõ ràng là con người ta có linh hồn thật, vì Trừng đã nghe tiếng anh gọi, trở về trong ngọn gió vừa tạt qua, đã nhập hẳn vào anh. Và cái anh chàng ngộc nghệch chẳng màng tới thơ ca bao giờ này hóa ra lại nhập tâm câu thơ nói về hoa cúc với người yêu và bằng cách nào không biết, giờ lại đọc to lên câu thơ thật bi hùng của Chế Lan Viên ngay bèn tai anh Chúng ta ở đời không phải để ra lộc ra hoa mà còn để mang thương tích! Chao ôi! Cái cuộc đời hùng tráng và bi thảm đến cùng này, vì nó, vì sự không hoàn bị của nó mà Nhâm kiêu hãnh dấn thân vào hiểm nguy, vào bóng đêm tăm tối, tàn độc đây. Phải rồi! Lúc này Nhâm tỉnh táo và mạnh mẽ hơn bao giờ hết. Bởi vì, nhờ Phức và các bạn, Nhâm đã nhận ra mình. Nhâm có một cuộc sống thật là phong phú, đầy kịch tính và rất đẹp. Đẹp vì sự cao cả vì tính bi tráng của nó. Được có một cuộc đời đẹp thì còn gì sung sướng bằng. Thì hiển nhiên là có thể nói theo kiều diễn đạt của ông Tầm: Tôi không đủ tư cách để từ chối sự hy sinh! Nhâm đang mỗi lúc một mạnh mẽ và tỉnh táo lên. Đó! Nhâm đã nghe thấy cả tiếng còi xe máy, tiếng chuông xe đạp và nhìn thấy hình như có cả bóng Quyến. Ôi, Quyến của anh! Anh vô cùng yêu em. Em không có lỗi lầm gì hết. Em trong ngọc trắng ngà. Đúng là có tiếng gọi của Quyến. Quyến đã chờ anh về lâu quá rồi và bây giờ nàng đang đi tìm anh. Anh đây, Quyến ơi! - Anh Nhâm ơi, em chờ anh bao lâu nay có ngờ đâu gặp anh lại thế này! Tiếng Quyến anh nghe thống thiết lắm. Anh ngẩng mặt lên. Có rất nhiều bóng người vây quanh anh. Rồi tiếng một người đàn ông cất lên, khàn rè giọng thuốc lào và nghe rất quen: “Đ. mẹ chúng mày, bọn côn đồ lưu manh chuyên nghiệp! Vuốt mặt phải nể mũi chứ. Cấm không được động vào con người cao quý này! Tao là dân cửu vạn chính cống ở ga tầu hỏa đây, cửu vạn nhưng tao là dân lao động lương thiện chứ không đồng loại du đãng với chúng mày đâu! Đồ vô lại! Muốn sống thì quỳ hết cả xuống đi!

Hà Nội 2011