ười giờ.

Ôi, đứa con gái nhỏ đáng thương của tôi! Còn sáu giờ nữa tôi sẽ chết. Tôi sẽ là một cái gì nhơ nhớp bẩn thỉu đưa lên chiếc bàn lạnh lẽo của giảng đường có bậc của trường Đại học y khoa. Một mặt người ta đổ khuôn cái đầu, mặt khác người ta sẽ phẫu tích cái thân, còn những thứ còn lại người ta sẽ nhét đầy quan tài rồi tất cả sẽ đưa ra nghĩa địa Clamart.

– Con ơi! Đó là việc người ta sẽ làm đối với cha con. Những con người đó không ai ghét cha, tất cả đều thương xót cha vì tất cả đều đã có thể cứu cha. Họ sắp giết cha. Con có hiểu ra điều đó không, Marie? Họ bình tĩnh giết cha theo đúng thủ tục, lễ nghi vì lợi ích của sự vật. Trời ơi!

Con gái đáng thương của cha, cha đã yêu thương con rất nhiều, đã từng hôn lên cái cổ trắng ngần thơm tho của con, không ngừng luồn một tay vào mớ tóc xoăn mềm như lụa của con, tay kia nâng khuôn mặt tròn xinh đẹp của con. Cha nựng con nhún nhảy trên đầu gối cha và tối tối lại cầm hai tay con chắp lại để cầu Chúa.

Cha không còn nữa, lấy ai làm tất cả những điều đó với con bây giờ? Lấy ai là người yêu thương con?

Tất cả những đứa trẻ ở tuổi con đều có cha, trừ con.

Con ơi! Làm sao con bỏ được thói quen được nhận quà vào những ngày đầu năm mới, những món đồ chơi xinh đẹp, kẹo bánh và những nụ hôn? Làm sao con bỏ được thói quen được ăn uống, hỡi đứa trẻ mồ côi bất hạnh!

Trời! Nếu các vị thẩm phán ít nhất đã từng trông thấy Marie bé bỏng đó, có lẽ họ sẽ hiểu rằng không nên giết bố đứa trẻ mới ba tuổi.

Và khi con bé lớn lên, nó đến chỗ đó, nó sẽ ra sao? Cha nó sẽ thành một trong những kỷ niệm của dân Paris. Nó sẽ đỏ mặt vì tôi, vì tên tuổi tôi. Nó sẽ bị người đời khinh rẻ, bị xua đuổi, trở thành người hèn hạ là tại tôi. Tôi đã yêu thương nó với muôn vàn âu yếm của một người cha. Ôi! Marie yêu quý của cha. Có thật là con sẽ xấu hổ vì cha, con sẽ ghê tởm cha không?

Thật khốn khổ thay! Tôi đã mắc tội gì đây? Tôi đã làm gì nên tội đối với xã hội?

Than ôi! Có đúng là chiều nay tôi sẽ chết không? Có đúng là tôi không? Những tiếng kêu tôi nghe thấy từ bên ngoài, đám đông đang vui vẻ rảo bước trên bờ sông, những người hiến binh đang sửa soạn trong doanh trại, ông linh mục mặc áo choàng đen, một người khác nữa, bàn tay đỏ lòm. Tất cả những người đó là dành cho tôi. Chính tôi là kẻ sắp từ giã cõi đời này! Tôi hiện đang sống ở đây, đang cử động, đang hít thở, đang ngồi bên chiếc bàn này cũng giống như những cái bàn khác ở nơi khác. Cuối cùng chính là tôi, là người tôi sờ thấy, tôi cảm thấy có quần áo xếp nếp như thế này đây.