ào, mời quý vị dậy đi cho!

Vừa nghe thấy tiếng Đen Bi-xốp gọi, Phrôna đã chui ngay ra khỏi chăn nhưng cô chưa kịp mặc vội chiếc váy và xỏ chân vào đôi giầy thì ông Gia-cốp Oen-sơ đã ở bên ngoài.

Trong không khí rét buốt ẩm đạm của buổi sáng, cô thấy dòng sông dâng lên đến mấp mé bờ có chỗ nước đá tràn qua và nhiều khối băng lớn bị mắc cạn trên bờ. Cách chỗ dựng lều độ 100 mét, mặt nước trắng xóa và đóng băng hòa lẫn với bầu trời xám xịt. Người ta nghe như có những tiếng răng rắc giống như tiếng nghiến của một cối xay vĩ đại.

- Khi nào thì dòng sông bắt đầu chuyển động được! Phrôna hỏi Đen.

- Chắc chắn phải chuyển động để ta còn đi chứ! Cô trông kìa!

Anh ta lấy chân chỉ tảng băng bị nước đẩy lên và tiến phía hai người như đe dọa:

- Nước dâng lên 50 cm trong 15 phút.

- Có gì nguy hiểm không?

- Nguy hiểm ư? Không đời nào! Bi-xốp cười. Cũng sẽ không kéo dài đâu. Cô nhìn những đảo nhỏ phía hạ lưu mà xem; những hòn đảo ấy sẽ chịu đựng được một áp lực nào đấy thôi. Nếu các khối băng cứ bị tắt nghẽn mãi ở đấy thì sức nặng của chúng sẽ kéo phăng những đảo kia trôi về phía sông I-Ư-Kông và dòng sông này sẽ lại chảy ào ào. Nhưng bây giờ tôi phải đi ngay đây. Nhà chúng tôi ở vào chỗ khu đất trũng, nên nhà thế nào cũng bị ngập nước. Tôi phải đi giúp anh Coóc-lit và Mắc Phóc-Sơn đưa lương thực lên chỗ an toàn.

- Anh báo cho Mắc Phóc-Sơn chuẩn bị sẵn sàng khi nào gọi thì đi nhé! Ông Gia-Cốp Oen-Sơ gọi với theo Đen Bi—Xốp, Xanh Văng—xanh sắp đến rồi. Ông nói với con gái.

Ông nam tước đi chân đất run cập cập, rút đồng hồ ra xem.

- Ba giờ kém mười rồi!

- Ông đi giầy vào ngay đi, còn kịp. Phrôna khuyên ông ta.

- Ngộ lỡ không xem được cái cảnh băng tan hùng vĩ này thì tôi đến ân hận suốt đời mất.

Chợt người ta nghe thấy tiếng răng rắc. Mặt băng bắt đầu chuyển động, một sự chuyển động chậm chạp, rất chậm chạp, các khối lớn vẫn san sát nhau đến mức không một giọt nước nào bắn lên được. Người ta loáng thoáng nghe như có một thứ âm thanh rì rầm, ken két.

- Tôi chờ đợi một cái gì đó quan trọng hơn cơ. Thế này thì chán quá.

Giận dữ, ông nam tước giơ nắm đấm về phía sông. Ông Gia-Cốp Oen-Sơ quay đi chỗ khác để dấu một nụ cười hóm hỉnh.

- Đây là tất cả những cái ông cho tôi xem đấy ư? Này, tôi chẳng thấy sợ chút nào, dòng sông I-U-Kông của ông cả!

Sau khi nói những lời khinh thường ấy, ông nam tước nhẩy lên một khối băng trôi sát chân ông; ông Oen-Sơ muốn giữ ông nam tước lại thì khối băng đã trôi vượt quá tầm tay ông, rồi cứ xa mãi và mỗi lúc một đe dọa. Còn ông nam tước người Pháp thì chới với như một diễn viên xiếc đi trên quả cầu với những động tác táo bạo để giữ thăng bằng. Ông phải đi như thế đến ba bốn mét rồi mới nhảy được lên bờ; cười hớn hở quay lại chỗ ông Gia-Cốp Oen-Sơ. Ông Oen-Sơ đã nhận xét về thành tích đó bằng vài ba câu châm biếm.

- Thế tôi đã làm gì nào? Cu-Bec-Tanh nổi khùng lên hỏi lại.

- Tôi đã làm gì nào? Ông Lu-sơ nhại lại giọng của ông nam tước. Ông nhìn kìa rồi sẽ hiểu.

Ông Chỉ tay về phía một khối băng lớn, đang chao đảo trên dòng sông cách họ độ 10 mét, vừa di chuyển vừa xoay tròn; lớp băng từ phía sau trôi đến va vào khối băng thì vỡ vụn ra và bị vo nát như tờ giấy. Rồi khối băng này mạnh đến nước tung hẳn nó lên trời và khi rơi xuống thì vỡ ra thành hàng ngàn mảnh văng đến tận chân mấy người đang quan sát trên bờ

- Tuyệt quá! Ông nam tước reo lên, vừa khiếp sợ vừa thán phục.

Phrôna một tay nắm tay bố, một tay nắm tay ông nam tước. Lúc này, các khối băng lao đi như điên dại. Một khối băng lớn đụng vào bờ làm rung chuyển cả đất dưới chân họ. Một tảng băng nữa xô vào làm cho mấy người phải lùi lại, nó chồm lên bờ dữ dội và kéo theo đến một tấn đất xuống sông. Một khối băng thứ ba lại lăn vào bờ, kéo bật rễ cả cây to đi theo.

Trời đã sáng rõ, giữa đôi bờ là dòng sông I-U-Kông rực rỡ. Dưới áp lực của dòng nước, băng trôi đi với một tốc độ chóng mặt, phá hủy hai bên bờ và làm rung chuyến cả nền móng của hòn đảo nhỏ.

- Ôi! Quang cảnh thật tuyệt vời! Phrôna thốt lên. Thưa nam tước, ông nghĩ thế nào về sông I-U-Kông? Ông vẫn thất vọng chứ?

Ông Cu-bec-Tanh gật đầu.

- Tôi lầm, xin thừa nhận. Thật kinh khủng! Cô nhìn kia!

Ông chỉ nhóm đảo nhỏ đang làm nghẽn tắc dòng chảy của con sông, ở quãng này, dòng nước rộng đến 1 kilômét phải phân ra làm nhiều nhánh, vì thế ảnh hưởng nhiều đến việc làm cho băng tan. Các hòn đảo nhỏ rải rác nổi lên trên mặt sông nên các khối băng khi gặp những vật chướng ngại này thì xô vào nhau, bắn tung tóe lên trời, và khi rơi xuống thì chồng chất lên nhau tạo thành một núi băng rồi lại đổ ập xuống cây cối tạo nên một tiếng động nghe rợn người.

Băng sắp chất đống trên những đảo này rồi.

Ông Gia côp Oen-sơ nhận xét. Phrôna, đưa cho bố cái ống nhòm.

Ông quan sát rất lâu quãng sông ấy.

- Cái khối băng chồng chất lên nhau mỗi lúc một nhiều, chúng tự xếp vào những chỗ cần thiết.

- Thế sao mực nước sông vẫn cứ hạ xuống! Phrôna hỏi.

Quả thực như thế, lớp băng đã hạ xuống đến hai mét, nam tước Cu-bec-Tanhdùng gậy để đo mức nước ở bờ sông.

Anh chàng khốn khổ vẫn còn kia, nhưng không thấy động đậy nữa. Ông Gia côp Oen-sơ nói.

Thời tiết quang đãng, sáng sủa, mặt trời đã mọc ở phía Đông -Bắc. Mấy người thay nhau quan sát bằng ống nhòm.

- Lạ thật, nam tước Cu-béc-Tanh chỉ vệt nước trên chiếc gậy của ông. Nước vẫn cứ hạ xuống: chúng ta không được xem cảnh nước bị chặn lại rồi. Tiếc quá!

Ông Gia côp Oen-sơ nghiêm mặt nhìn thẳng vào ông ta.

- Ông Oen-sơ, ông tin rằng các khối băng sẽ ngăn nước lại chứ! Nam tước Cu-béc-Tanh hỏi ông Gia côp Oen-sơ, trong lòng vẫn còn hy vọng. Trong khi đó, Phrôna quay nhìn bố lo lắng:

- Việc các khối băng ngăn nước lại để tạo thành một đập nước không phải lúc nào cũng là việc rất thích thú đâu. Đừng có tưởng bở. Tất cả phụ thuộc vào vị trí nơi người ta đứng quan sát.

- Nhưng nào có nguy hiểm gì đâu: mực nước sông vẫn hạ xuống trông thấy.

- Ta chưa thể nói trước được.

Ông Gia côp Oen-sơ Chỉ tay về phía cái vòng cung nơi những khối băng đang xô đến giữa những đảo nhỏ rồi chặn dòng nước lại.

- Cu-bec-Tanh, ông chạy về lều và lấy đôi giầy ấm để bên lò sưởi mà đi vào. Ông không sợ bị lỡ mất cảnh đó đâu. Còn con, Phrôna, con nhóm lửa và chuẩn bị cà phê đi.

Nửa tiếng sau, dẫu rằng mực nước sông hạ xuống đến 3 mét quanh đảo Chia cách mà ở phía hạ lưu băng vẫn tiếp tục chồng chất một cách ầm ĩ, nhức đầu.

- Trò vui sắp bắt đầu. Mở to mắt ra ông bạn Cu-béc-Tanh của tôi, nhìn nhánh trái của con sông kia.

Ông Cu-bec-Tanh thấy nhánh trái của dòng sông bị nghẽn tắc rồi một đập ngăn nước làm bằng các khối băng dựng lên từ đảo này sang đảo kia. Trước mắt họ, băng làm chậm dòng chảy lại. Rồi dòng sông phình lên và mực nước dâng nhanh như không có gì có thể hãm lại được. Tất cả lại diễn ra như lúc họ ngủ dậy, các khối băng lại trôi sát bờ, lướt qua chỗ cạn, kéo theo nước đục ngầu tràn cả lên bờ.

Lạy chúa! Quả là đúng như vậy, chuyện này đâu phải là chuyện đùa.

- Nhưng thật là hùng vĩ đấy chứ ông nam tước! Phrôna nói trêu. Ông sắp ướt chân rồi.

Ông nam tước vừa kịp lùi lại thì một khối băng nổi lên ngay ở chỗ ông vừa bỏ đi. Nước sông đã nâng cả một khối băng như bức tường cao đến ngực đặt lên bờ đảo.

- Con đập băng đá băng kia sắp đổ rồi. Xem kìa, dông sông chảy chậm lại. Con đập thế nào cũng phải đầu hàng.

- Nhưng nó có chịu thua đâu, nó đang chống cự lại đấy chứ. Phrôna vẫn quan sát bằng ống nhòm, cô báo cho mọi người biết.

- Dẫu thế nào chăng nữa thì nước cũng không dâng nhanh như ngựa phi nữa.

- Nhưng nước vẫn cứ dâng lên đấy!

Sự quả quyết ấy làm cho ông bối rối, nhưng rồi nét mặt ông nam tước chợt tươi tỉnh hẳn lên.

- À, tôi hiểu rồi! Phía thượng nguồn chắc chắc phải có một con đập nữa. Cô Phrôna, tôi giải thích thế đã hoàn toàn đúng chưa?

Phrôna nắm tay ông nam tước.

- Phải đấy, nhưng ta hãy gia định rằng cái đập phía thượng nguồn đổ và đập phía dưới này vẫn còn thì sao.

Ông nhìn chằm chằm vào cô và cuối cùng ông đã hiểu tầm quan trọng của giả thuyết ấy. Mặt ông đỏ lên, ông thở hổn hển và ngửa mắt lên trời. Hồi ông vung tay Chỉ bao quát cả đảo:

- Trong trường hợp đó thì cả cô, cả tôi, cả lều trại, thuyền bè, nhà cửa, cây cối và con thuyền Bi-du của tôi nữa đều sẽ bị cuốn đi sạch!

Phrôna gật đầu.

- Thật đáng tiếc...

- Sao lại đáng tiếc? Ngược lại, cảnh tượng đó sẽ rất tuyệt chứ!

- Không, không, thưa ông nam tước. Ý tôi muốn nói: thật đáng tiếc ông không phải là một người thuộc dòng giống Ănglô-xắc xông. Chúng tôi sẽ rất tự hào về ông.

- Còn cô thì sao, cô Phrôna, cô cũng sẽ làm vẻ vang cho dân tộc Pháp!

- Quý vị chọn thật đúng lúc để mà tâng bốc lẫn nhau. Đen Bi-xôp riễu cợt hai người. (Anh ta lại bỏ đi ngay, cũng bất chợt như khi anh ta đến). Hoạt động đi, quý vị. Quý vị nên đến giúp chúng tôi đưa những người ốm ở nhà kia ra thì hơn. Chúng tôi đang cần quý vị giúp đấy. Và việc này không lề mề được đâu. Anh ta nói thế rồi biến mất sau rặng cây.

Nước sông vẫn dâng lên, khi hai người bỏ chỗ cao ráo ấy mà đi thì nước đã ngập đến mắt cá chân.

Trong lúc chạy họ gặp một chiếc thuyền trên đó chồng chất nào lều bạt, nào xe trượt, nào chó và cả 3 gã Chê-cha-kết Con thuyền sắp đụng phải một khối băng.

- Tránh xa ra! Các anh điên đấy à! Ông Gia côp Oen-sơ hét lên.

Một trong 3 gã ngờ nghệch ấy quay bộ mặt khiếp đảm nhìn ông, gã thứ hai vẫn còn ngồi trên ghế băng của con thuyền dường như không còn nhấc nổi chân tay nữa. Còn gã thứ ba có dáng dấp một viên chức nhỏ thì hai tay ôm lấy đầu, luôn miệng kêu: "Chết thôi! Chết thôi!".

- Thật kỳ cục! Đứng dậy đi chứ! Ông nam tước hét lên để thức tỉnh gã. Kìa! Tránh xa bờ ra!

Ông định lôi gã ấy đi nhưng gã vùng vằng hất ông ra - Vì sao ương bướng của họ, cho nên ông Oen-sơ và mọi người đành phó mặc cho may rủi.

Sau khi len lỏi qua nhiều hàng cây, họ tới một khu rừng thưa ngay bên bờ sông và thấy một ngôi nhà nhỏ. Trên mái bằng của ngôi nhà có hai người Ốm nằm đắp chăn, bên trong nhà thì Đen Bi-xôp, Coóc-lít và ông Gia côp Oen-sơ đang lục tìm quần áo và các túi lương thực.

Lúc đó trên đảo nước ngập quá 60 (xăng-ti-mét) nhưng ở trong nhà vì nền đã được đào sâu xuống để giữ nhiệt độ nên nước ngập tới đầu người.

- Để thuốc lá vào chỗ khô ráo đi! Một người Ốm cất giọng thều thào nói.

- Người ta để ý gì tới thuốc lá của cậu! Người Ốm kia bác lại. Bây giờ phải cứu lấy bột mì và đường đã.

- Bin nó có hút thuốc đâu nên thế nào cũng được. Tiểu thư ơi, xin tiểu thư để ý đến hộp thuốc lá dùm tôi.

- Này, đừng khóc nữa, thuốc lá của anh đây.

Đen quăng cho anh chàng đó các hộp thuốc lá quý báu anh ta ghì chặt nó vào lòng xem như đó là một túi vàng.

- Ta có thể làm gì để cho họ bớt đau đớn bây giờ? Phrôna hỏi Đen.

- Chẳng có thuốc nào trị được bệnh Scorout-bút đâu. Đen đáp, thẳng thừng. Ta chỉ có thể cho họ được vài củ khoai tây sống thôi thế nào bây giờ, cô Phrôna, cô định làm cái gì ở đây? Cô lên phía ngọn đồi nhỏ kia mà hong chân cho khô đi.

Sau một tiếng nứt rất to, nghe chói tai, cả khối băng ngăn dòng sông vỡ ra, làm tung tóe nước đục ngầu khắp tứ phía. Một tảng băng chừng 50 tấn văng tới tận cửa ngôi nhà nhỏ, một mảnh nhỏ của tảng băng bắn vào góc nhà làm rung chuyển cả ngôi nhà. Nam tước Cu-béc-Tanh và ông Gia côp Oen-sơ chạy ra cửa và Phrôna nghe thấy ông nam tước nói với cô một câu làm cho bố cô phải bật cười vui vẻ mặc dù tình thế bi đát lúc đó:

- Xin mời ông ra trước, ông Oen-sơ!

Ông nam tước người Pháp phải cố lách mãi mới ra khỏi được khe giữa tảng băng và bức tường làm bằng những thân gỗ.

- Này Bin nếu cái đập chắn phía dưới kia còn lâu mới đổ thì chúng ta făng teo hết. Anh chàng ôm khư khư cái hộp thuốc lá nói với bạn. - Chắc chắn nó chưa đổ đâu. Ở Mulatô, tớ đã nhìn thay toàn bộ đảo Bi-xi bị quét sạch như sàn nhà bếp của bà bô tớ, cũng trong những hoàn cảnh như thế này.

Mấy người nam giới chạy về phía đồi nơi Phrôna đang trú.

- Ta không thể bỏ hai anh chàng đáng thương kia được. Nào Coóc-lít, ta khiêng họ vào nhà của anh đi. Ông Gia côp Oen-sơ nói.

Nói thế rồi làm ngay, ông Gia cốp Oen-sơ leo lên mái nhà nơi đặt người ốm và quan sát cái đập ngăn phía hạ lưu, sau đó ông khoát tay.

- Băng đang vỡ; dòng sông bắt đầu chuyển động kia rồi!

Thấy chưa, Bin, lần này thì cái việc quét sạch nhà bếp chưa xảy ra rồi. Anh chàng nghiện thuốc lá nói.

Toàn bộ dòng sông như ùn lại để chuẩn bị bật tung ra. Dưới áp lực của dòng nước chuyển động, bức tường thành làm bằng đá băng sụt xuống ở hàng trăm chỗ, suốt dọc hai bên bờ người ta nghe thấy tiếng cây đổ bật rễ răng rắc.

Coóc-lít và Đen Bi-xốp khiêng Bin đến tận nhà của Măc Phéc-sơn. Còn ông Gia côp Oen-sơ và nam tước đang tìm cách kéo anh chàng ốm kia đi thì một khối băng lớn văng đến làm cho ngồi nhà xập xuống như một lâu đài dựng bằng những lá bài. Phrôna lúc nãy vừa kịp kêu báo cho mọi người biết bây giờ, nhìn thấy ông Cu-béc-Tanh và anh chàng ốm đã ra khỏi nhà an toàn nhưng còn bố cô thì bị dòng nước đục ngầu cuốn đi.

Cô vội chạy đến chỗ bố cô đang gặp nạn và cố tìm cách để nâng đâu bố lên khỏi mặt nước nhưng không sao làm được. Lập tức cô buông bố ra để lục lọi trong lớp đất bùn thì thấy rằng cánh tay phải của bố cô bị kẹt giữa những thân gỗ. Vì cô không đủ sức một mình kéo bố ra được nên đã dùng cái cột nhà đỡ mái vừa đổ, luồn qua những thân cây roi dùng hết sức đè mạnh vào cái đòn bẩy tạm thời đó. Chẳng mấy chốc một thẩn gỗ dãn ra và ông Gia côp Oen-sơ nhô đâu lên được. khỏi mặt nước, đẩu ông bám đẩy bùn, ông thở khá lâu rồi mới thốt lên được:

- Chà! Được hít thở không khí trong lành khoái thật! (Sau đó ông nhìn quanh mình). Phrôna, Đen Bi-xôp đã nói không lầm!

- Vê vấn đề gì cơ? Phrôna bối rối, hỏi lại.

- Khi anh ta tiên đoán rằng con sẽ là một phụ nữ xứng đáng với đất nước này. Con còn nhớ không?

Ông hôn con gái rồi cả hai bố con vừa cười vừa nhổ bùn trong miệng ra. Cạnh đó, ông Cu-béc-Tanh đang tất bật bên anh chàng ốm.

- Gớm cái anh chàng bất trị này! Phải trói anh ta lại mất thôi, tôi nói thực dấy! Lúc bị ngã đầu anh ta bị đụng đập và rơi mất hộp thuốc lá. Từ lúc đó, không tài nào giữ anh ta yên được nữa!

Nhưng vết thương sọ não của anh chàng đó chẳng có gì nghiêm trọng cả, Chỉ xây xát da đâu.

- Đợi mấy người kia quay lại đã, một mình tôi không khiêng nổi anh đâu. Ông Gia côp, Oen-sơ nói và Chỉ vào cánh tay phải lủng lẳng, bất động của mình. Chỉ bong gân chút xíu thôi, nhưng không bị gẫy xương gì hết.

Ông nam tước Chỉ vào bàn chân của Phrôna, tấm tắc khen.

- Chà! Nước rút đi để lại cho chúng ta một viên ngọc quý, vô giá, tuyệt đẹp.

Đôi giày da mềm của Phrôna đi đã cũ lại ngấm nước, nên bong ra đẽ lộ một đầu ngón chân trắng đẹp nổi bật lên giữa nơi bùn lần này.

- Nếu thế thì tôi được làm chủ cả một kho tàng đồ sộ vì tôi còn có nhiều viên ngọc quý khác nữa. Phrôna nói vui theo.

- Ai dám bảo là không phải nào?

- Ông điên thật sự rồi, điên và... đáng yêu nữa.

- Cô cho phép tôi hôn tay cô.

Ông nam tước quỳ ngay xuống bùn một cách trang trọng.

Phrôna rút tay về và lùa bàn tay vào mái tóc quấn búp của ông nam tước rồi cô quay đầu ông ta về phía sau.

- Thưa bố; con cần phải đối xử như thế nào với ông nam tước?

Ông Gia côp Oen-sơ nhún vai và phá lên cười. Nâng mặt ông nam tước hướng về phía mình Phrôna hôn vào hai má của ông. Ông Gia côp Oen-sơ hiểu rằng cái tính trẻ trung, vui vẻ của con gái ông là một đức tính quý báu mà trời đã ưu ái ban cho ông.

Dòng sông đã trở lại mực nước của mùa đông, bỏ lại hai bên bờ hàng đống băng tảng mắc cạn cao đến 20 mét. Những khối băng văng ra từ bức trường thành ấy đã lăn lóc qua đám cây cối bật rễ, qua đám cỏ hoa nhuốm một lớp phù sa nên trông giống như những bãi nôn mửa khổng lồ của một quái vật nào đó của bắc cực.

Mặt trời đã phát huy hiệu quả, hơi nước bốc lên, làm tan dần những tảng băng trôi rồi chẳng mấy chốc chỉ còn lấp lánh như một đống hạt kim cương rải rác đây đó với những ánh phản chiếu màu xanh lục. Đôi lúc, một trong những tháp băng nhọn ngũ sắc ấy đổ ập xuống dòng sông ầm vang như tiếng sấm. Trên một bãi đất đá tai mèo, những người đang sống trên đảo chia cách, không kể những người ốm và những người Chê-cha-kốp, đã tụ tập lên chiếc thuyền của nam tước Cu-béc-tanh.

- Không! Không! Anh bạn ơi! Hai người là quá đủ rồi. Ba người thì sẽ quá nhiều. Tômy Măc Phec-sơn nhìn quanh xem có ai ủng hộ ý kiến của mình hay không.

- Này, Tômy, cậu thừa biết rằng thuyền cần phải chở được 3 người sang tới đó. Văng-sơ vật nài.

- Hai người thôi, thế là đủ.

- Thôi được. Tôi cho rằng ta đành phải bằng lòng với hai người vậy.

Anh chàng người Ê-cốt biểu lộ ra mặt sự hài lòng.

- Nếu chở thêm thì thật là không thận trọng chút nào, mình tin chắc rằng cậu sẽ xoay xở được, phải không.

- Và cậu sẽ đi với mình, Tômy. Coóc-lít nói một cách cương quyết.

- Đùa đấy à? Còn có nhiều người khác cần đi trước mình.

- Cậu lầm. Ông Cu-béc-Tanh chẳng biết gì trong việc chèo chống con thuyền Bi-du này. Xanh Vanh-xăng có lẽ cũng không thể vượt qua được bãi đầm lầy. Còn ông Gia côp Oen-sơ thì với cánh tay thế kia cũng không thể đi được. Vậy chỉ còn cậu và mình, phải không Tômy.

- Mình không muốn xen vào những chuyện không liên can gì đến mình nhưng theo mình nghĩ, câu này sẽ đảm đương thừa sức công việc. Vừa nói, anh chàng người Ê-Cốt vừa chỉ vào Đen Bi-xốp.

Tômy không có thiện cảm mấy với anh chàng thợ mỏ đơn điệu nhưng gã biết đó là con người can đảm nên nhân cơ hội này gã tìm cách thoát thân bằng cách đẩy Đen vào chỗ nguy hiểm. Đen bước ra giữa cả nhóm, trước khi nói, anh nhìn thẳng vào mắt mọi người.

- Có ai trong quý vị dám coi tôi là thằng hèn nhát hay không? Anh thẳng thắn nói, không úp mở. (Anh lại nhìn soi mói vào lòng người). Chuyện là thế này. Việc sông nước thì bao giờ tôi cũng chán ngán. Nhưng không phải vì thế mà tôi sợ. Tôi không biết bơi, thế mà tôi cũng đã làm lật thuyền không biết bao nhiêu lần; lần nào tôi mó vào mái chèo là cũng ngã bổ chửng xuống lòng thuyền, còn việc cầm lái...những người am hiểu thì cho rằng phải giữ ở vị trí 30 độ trên la bàn, thế mà mỗi khi tôi giữ lại thì kim bao giờ cũng Chỉ quá 30 độ. Nói tóm lại, dù thế nào đi nữa, tôi cũng sẽ giữ một chỗ trên con thuiyền Bi-du và tôi sẽ đi tới cùng trời cuối đất nếu cần thiết, trừ phi nó quay về sớm.

Nam tước Cu-béc-tanh ôm choàng lấy Đen, thốt lên:

- Chí ít thì đây cũng là một con người can trường.

Tômy giận tái mặt, khi mọi người còn lặng thinh thì gã cất tiếng nói:

- vấn đề chèo chống, tôi không đến nỗi tồi, đúng thế đấy nhất là hôm nay gió thuận. Tuy nhiên chưa nên đi lúc này...hay là ta hãy đợi cho dòng sông bớt dữ một chút đã.

- Thôi, Tômy, đừng thoái thác nữa. Ông Gia-côp Oen-sơ càu nhàu.

- Nhưng...

- Thế là xong. Cậu đi chứ...Coóc-lit hỏi.

- Không phải thế. Mình...

- Thôi im đi! Đen Bi-xôp hét đến vỡ ngực.

Gã Ê-cốt bủn rủn cả chân tay vì tiếng hét đó, vội im thin thít.

- Xem kìa! Phrôna bỗng reo lên. Nước sông chảy dễ dàng rồi. Dòng sông không bị tắc nữa. Chờ một phút nữa rồi tôi sẽ đi với các anh.

Năm cây số về phía thượng nguồn, nơi dòng sông I-u-kông từ phía tây đến rồi đổi hướng thành một đường cong tuyệt đẹp, dòng sông bắt đầu chảy dễ dàng. Sau mùa đông dài vô tận, cảnh tượng đó thật tuyệt diệu quá sức tưởng tượng. Thế nhưng Mắc Phéc-sơn, con người đã mất hết óc thẩm mỹ vẫn Chỉ nghĩ đến việc chuồn bằng một cớ ngụy tạo.

- Đợi tôi Một chút, tôi quên mất cái ống điếu.

- Dừng lại đã. Đen cười nhạo, túm lấy áo gã. Tớ sẽ dể cho cậu tha hồ mà hút bằng ống điếu của tớ nếu cậu không thò cái ống điếu của cậu ở trong túi ra.

- Mình định nói là hộp thuốc của mình.

- Này, vỗ vào đây xem. nào!

Đen Bi-xôp nhét cái túi đựng thuốc của anh vào bàn tay run rẩy của Tômy.

- Cậu nên cởi áo bành tô của cậu ra thì hơn. Tớ sẽ giúp cậu (nói rồi anh ghé sát tai gã thì thầm) Này Tômy, báo trước cho mày biết, nếu mày không xử sự như một con người thì sẽ có chuyện với tao đấy. Nhớ kỹ điều đó.

Coóc-lít muốn cử động được dễ dàng hơn cũng đã cởi chiếc áo sơ-mi bằng len dày của anh ra. Phrôna sau khi đi thay bộ váy áo để chỉ măc chiếc váy ngắn bằng vải mầu xẫm chỉ dài quá gối một chút cũng đã đến bên họ.

Ông Gia-côp Oen-sơ quay lại nhìn con gái bằng ánh mắt đầy lo lắng rồi tiến lại gần cô. Phrôna thử cầm những mái chèo.

- Con không nên đi...ông đánh bạo khuyên con gái.

Nhưng cô tỏ một cử chỉ quả quyết.

- Thật có thể nói rằng cô là một cô gái dũng cảm! Măc Phec-sơn nói. Rất tiếc là tôi đã có vợ ở nhà rồi, lại đã có 3 con nữa.

- Hạ thủy nào!

Coóc-lít nâng mũi con thuyền Bi-du lên và đưa mắt nhìn về phía sau.

Nam tước Cu-béc-tanh giữ lấy đuôi thuyền khi nó trôi nhanh xuống dốc, còn Đen thì vẫn ca cẩm Tômy Phec-sơn là lúc nào cũng lề mề. Một tảng băng bằng phẳng, hơi dốc được chọn làm bến.

- Tômy! Cậu phải ngồi đằng mũi đấy.

Gã Ê-côt định lầu bầu nhưng gã ngó thấy phía sau gã tiếng thở gấp của Đen nên gã đành phải vâng lời. Để cho con thuyền cân bằng do trọng lượng của Tômy ở đằng mũi, Phrôna tiến ra phía sau thuyền.

- Em biết điều khiển tay lái. Cô quả quyết với Coóc-lít, còn Coóc-lít thì lần đầu tiên thấy Phrôna bị gắn vào một chuyến đi nguy hiểm.

Anh nhìn ông Gia-côp Oen-sơ để xem ông có tán thành không thì thấy ông tỏ ý bằng lòng.

- Lên đường ngay đi! Đen nói to, không kiên nhẫn được nữa. Anh bỏ qua mất nhiều thời gian sáng rồi đấy.