ài phút nữa, cùng với rất nhiều người khác, gia đình họ cũng đoàn tụ, có một người phụ nữ mà Bố già nghĩ rằng đó là tình vêu đích thực.

Hội chợ toàn cầu năm 1964 ở New York kỷ niệm ba trăm năm ngày Công tước York chiếm lại được thành phố từ tay những người Hà Lan, những kẻ đã cướp thành phố từ bộ tộc Al Gonquin, để lại vài đồ trang sức giả và những chiếc chăn chứa đầy đậu mùa đã giết chết họ - là sự khởi đầu cho lịch sử của năm Gia đình ở New York. Cũng có thể do chính sách tàn sát của chính phủ đối với những Gia đình khiến tất cả ông trùm đều tham gia vào cuộc chia đều lợi nhuận một cách công bằng và giảm thiểu thương vong nhất. Hội chợ lần này bao gồm hơn một trăm gian hàng mới, hầu hết là do những doanh nghiệp nhưng cũng có những gian hàng dành cho các cơ quan chính phủ hoặc những nước khác. Tất cả được xây dựng ở cùng vị trí hội chợ năm 1939, trên một hố rác đã được san phẳng ở Flushing Meadows. Robert Moses phải huy động rất nhiều tiền của để điều hành hội chợ (lương của ông ta chỉ có bốn mươi ngàn đô), với điều kiện ông ta từ bỏ tất cả những vị trí khác của mình. Tuy nhiên ông ta không làm như thế. Ông ta có cổ phần ở các công ty đầy hấp dẫn và có thể kiếm được ít nhất một triệu đô tiền lương. Tất cả đều hợp pháp, và điều này khiến Michael Corleone không khỏi băn khoăn suy nghĩ. Hầu hết những dự án lớn của Moses, sự lý tưởng hóa của cộng đồng và lòng tham của ông ta là đặc điếm dễ nhận thấy trong toàn bộ quá trình xây dựng. Những công trình bị phá hủy và được xây dựng đầy rẫy trong thành phố, bao gồm cả những nghiệp đoàn, trong đó có những người không lức nào hơn lúc này cần một cái cớ để ghi vào bảng hoàn thuế thu nhập của họ một cột “nghề nghiệp”. Khi những công trình xây dựng bị để sập, những kẻ này xuất hiện ngày càng nhiều, với danh nghĩa là thợ làm vườn, công nhân sửa chữa, bảo vệ... Những hợp đồng có vẻ từ trên trời rơi xuống: di chuyển những đống gạch đá và rác rưởi; cung cấp thức ăn và đồ uông, thuốc lá và đồ lưu niệm; xây dựng những bãi đỗ xe rồi lát lại khi những công ty đấu thầu trước đó hoàn thành một cách dở dang. Sau đó là quản lý tài sản, những giấy tờ liên quan tới sự hợp tác của họ vượt quá sự qui định của luật pháp Mỹ. Những hộp đêm và nhà thổ gần đó mọc lên như nấm - nhờ vào ý tưởng của Moses về ngành công nghiệp giải trí. Những show diễn nổi tiếng năm 1939 như show diễn khỏa thân Little Egypt đã bị thay thế bởi những dòng tiền lớn từ những chương trình như Ice - Stravaganza và Is a small world ride của Walt Disney; để trả tiền cho việc thiết kế gian hàng của Pepsi (một hình thức chiếm đoạt của những tên găngxtơ nhưng được một huyền thoại người Mỹ tiến hành và nó trở nên hợp pháp bằng cách nào đó kiếm dược những người trả tiền xây nên chính công viên giải trí của bạn, tất cả những gì bạn cần làm là cho họ sử dụng trong hai năm, trong thời gian đó, bạn vẫn nhận dược một khoản lợi tức). Hội chợ lần này có lẽ là sự đồng ý của hội đồng thành phố trước đây, nhưng nó cũng là để kỷ niệm kỷ nguyên của vũ trụ, những cơ hội đưa ra dành cho những người như Bố già, để tạo nên danh tiếng giữa những gian hàng “vô tận như trí tưởng tượng”.

Một trong những người bạn của Michael - một người bạn hải quân lâu năm - thực sự là người trong hội đồng điều hành các doanh nghiệp lần này. Năm ngoái, một chi nhánh của công ty nhận được một hợp đồng từ Bộ quốc phòng yêu cầu tiến hành những công việc bí mật ở Việt Nam và Iran; lợi nhuận thu được ở đó khiến cả năm Gia đình đứng ngồi không yên. Bộ trưởng Quốc phòng trước đây là CEO của công ty, cổ phần của ông ta giờ đây vẫn là một ẩn số. Tất cả đều hợp pháp. Khi xem xét

những điều này, giấc mơ trở thành một doanh nhân chân chính, hợp pháp của Michael càng trở nên rõ ràng hơn.

Hội chợ tạo ra rất nhiều cơ hội làm ăn. Hiếm có chỗ nào tốt hơn để thoát khỏi những ánh mắt tò mò, đê tiến hành những thương vụ mà không phải lo sợ bị trả thù. Một vài địa điểm khác thường được dùng cho mục đích này - những viện bảo tàng lớn, thảo cầm viên Brooklyn, hành lang bên ngoài một rạp hát, một phần của Công viên Trung tâm, những dãy ghế dài của cửa hàng tạp hóa. Hội chợ có sự hấp dẫn đặc biệt mà những nhà hàng sang trọng, thời trang có thể có nhưng không thể an toàn bằng. Hội chợ có diện tích hơn bảy trăm mẫu Anh, ở đây người ta có thể vừa đi vừa nói chuyên. Khung cảnh xung quanh lúc nào cũng ồn ã - tô điểm bởi tiếng gào thét động cơ từ sân bay La Guardia và tiếng ô tô từ cao tốc Bob Moses bao quanh khu vực này. Những người tin tưởng ở đây dược làm nhân viên an ninh. Quan trọng hơn, ở đây họ thương thuyết với chính những người bạn thân nhất của mình để làm ăn.

Đó cũng chính là lý do Michael Corleone quyết định gặp Joe Lucadello ở hội chợ này. Michael đi cùng Francesca, Connie và mấy đứa con của cô ta, cũng như Rita Duvall. Rita dội cái khăn trên đầu và đeo chiếc kính râm lớn (Sự nổi tiếng của bà ta rõ ràng chỉ là muối bỏ bể, kể cả bà ta bị nhận ra ở New York này, cũng chẳng ai bận tâm làm phiền bà ta cả). Để đề phòng, Michael dẫn theo hai vệ sĩ, đứng đủ xa để không ai khác nhìn thấy. Tom Hagen không thể theo cùng được, Al Neri thì không cần thiết đến mức đấy vì an ninh ở hội chợ khá an toàn. Nhưng những lời đồn đoán rằng Nick Geraci có thể xuất hiện giữa những khung cảnh náo nhiệt đủ khiến cho Michael phải mang theo người để phòng thân.

Michael gặp Joe, như dự tính, ở gian hàng của bang Louisiana. Khiếu hài hước của Joe vẫn không thay đổi sau nhiều năm.

Nhưng ngoại hình Joe thì ngược lại, trông rất khác. Lần cuối Michael gặp ông ta là hơn ba năm trước ở Las Vegas, khi cả hai cùng tham gia vào vụ ám sát ở Cuba. Không chỉ bởi Joe không đeo tấm băng bịt mắt đen hoặc đội đầu tóc giả, lần này ông ta mặc chiếc áo tennis màu đỏ, chiếc quần rằn ri, đôi giày cao su, làm ông ta trông giống thành viên của câu lạc bộ thuyền buồm. Ông ta đang đứng cứng đờ một chỗ. Joe là kẻ tự phụ nhưng rất thông minh, luôn tự tin, luôn thể hiện thứ ngôn ngữ cơ thể mà bất kỳ người đàn ông nào cũng nên sở hữu. Bây giờ ông ta ớ giữa những mô hình thu nhỏ của phố Bourbon, gần giao lộ, giữa Grand Central Parkway và cao tốc Long Island, đứng nhìn chăm chú. Một đoàn diễu hành Mardi Gras đang đi, với những tên da đen thổi kèn đồng và những sinh vật xác ướp đội những mặt nạ bằng giấy bồi to tướng. Đứng bên cạnh Joe là những họa sĩ đang vẽ những bức biếm họa bằng than chì khi được du khách vêu cầu. Ngoài ra còn có những bức tranh khắc họa những nhân vật nổi tiếng khác, bao gồm Jimmy Shea và dĩ nhiên, kể cả Louis Armstrong và ban nhạc Beatles.

Joe và Michael giả vờ là những người bạn thời chiến (cũng gần như vậy) tình cờ gặp nhau. Michael ôm lấy Joe. Điều này giúp Bố già có cơ hội giải tỏa nỗi lo lắng của mình, dù không chắc chắn lắm, cử chỉ bất thường của người bạn cũ có lẽ là mang súng hoặc một thiết bị nghe lén nào đó. Joe giới thiệu mình với Rita và gia đình Michael bằng cái tên tiếng Ý còn dài hơn cả tên Lucadello.

Rita hỏi:

- Anh đang tham gia vào công việc gì, Joe?

Cô ta nghe một cái tên Italia, và có lẽ đã rút ra được điều gì đó. Michael không can thiệp vào.

Rita có vẻ đang ám chỉ điều gì đó, nhưng cặp kính đen đã khiến việc đoán trở nên khó khăn.

Joe nói:

- Tôi buôn bán. Cô thì sao?

Cô nói bằng giọng điệu nhạo báng:

- Câu hỏi hay đấy. Để tôi nghĩ xem, tôi không biết nữa. Có lẽ tôi sẽ trở thành một ẩn sĩ bình thường.

Chủ định trêu đùa của Rita đành phải cắt ngang. Thậm chí, nếu Joe có ý chế giễu lại cô, Rita cũng coi đấy là bình thường. Joe nói:

- Sẽ rất tuyệt nếu cô là một ẩn sĩ. Michael vòng tay qua người Rita.

Sonny, đứa con sáu tuổi của Francesca chen ngang:

- Mắt ông nhìn buồn cười thế, ông Joe. Francesca nói:

- Sonny. Không được nói như vậy!

Joe cúi thấp người xuống và xoa đầu cậu bé, nói:

- Không sao. Nó làm bằng thủy tinh. Những người thợ thủ công ở Đức làm đây cháu ạ. Sonny hỏi:

- Tại sao ông lại bị như vậy? Bọn phát xít bắn ông à? Francesca lườm con trai mình. Joe nói:

- Không sao đâu. Đó là thời kỳ chiến tranh, không phải bây giờ. Ông ngồi ở một quán rượu ở London khi một quả bom ném xuống. Lúc đó cửa kính bị vỡ, và ông ngồi bên cạnh cửa sổ.

Sonny nói:

- Ông có thể lấy nó ra được không? Francesca hét lớn:

- Sonny!

Victor, đứa con trai cả của Connie lên tiếng:

- Bác ơi, bên trong nó có camera không? Cháu từng đọc mấy quyển truyện tranh có nói như vậy.

- Ôi cháu ơi, ước gì nó gắn được camera. Bác trước đây đeo tấm băng đen lên mắt. Đôi mắt mà họ làm ở Mỹ là bằng nhựa, giông như tất cả những đôi mắt khác, nhưng ở Đức thì cháu có thể tìm được những người thợ lành nghề...

Sonny hứng thú nói:

- Bịt mắt đen giống như cướp biển?

Mẹ nó lại quắc mắt nhìn nó lần nữa. Hai thằng bé phá lên cười. Joe nói:

- Ừ, đúng rồi. Ngài Joe, đồng hương của cướp biển. Sonny nói:

- Cháu thấy rồi! Thế ông có con vẹt không?

Rita cười tít mắt, hôn lên má Michael. Cô lấy đi hứng thú của lũ trẻ. Cô cũng là người có khiếm khuyết trên cơ thể, và chính điều này khiến Michael cảm thấy Rita hấp dẫn.

Joe nói:

- Trước đây, ông cũng muốn một con vẹt, nhưng mẹ ông không cho. Một người bạn của ông nuôi một con. Nó không chỉ rất hôi mà còn cắn đứt ngón tay cái của cậu ấy.

Michael nói:

- Joe và tôi sẽ hàn huyên những chuyện trong quá khứ ở một quán cà phê, những câu chuyện thời chiến cũ rích, đại loại như vậy.

Bố già đưa tiền cho em gái mình và sắp xếp để lát nữa gặp lại họ ở gian hàng của Vatican, sau đó sẽ cùng xem tác phẩm điêu khắc Pieta của Michelangelo, bức tượng trước đây chưa từng rời khỏi Vatican một giây nào. Giờ đây, nhờ một số trao đổi nhất định, bức tượng đã đi những bước xa nhất trong cuộc đời mình để có mặt ở hội chợ này.

Joe nói:

- Gia đình hạnh phúc thật. Anh nên đưa họ tới căn nhà dưới lòng đất. Michael nói:

- Nghe thú vị đấy.

Họ cùng ngồi xuống trong quán cà phê ngoài trời. Joe nói:

- Thực sự đó là ngôi nhà xây dựng ở dưới đất, cơ sở vật chất tốt. Thậm chí, nếu Nga mà đánh bom thì đó là một chỗ trú không tồi.

Michael nói:

- Tôi biết rồi, về những thứ xây ở dưới mặt đất.

Một vài người của Bố già đã giúp xây dựng nên ngôi nhà đó, điều mà Joe cảm thấy rất hứng thú.

- Không phải anh nói với tôi sẽ mang theo mây đứa trẻ sao? Tôi đã rất mong gặp chúng.

- Anthony tham gia vào một trận đấu bóng chày. Mary cũng có việc riêng. Chúng đành phải khất lần sau vậy.

Một lời nói dối. Ở phút cuối, Anthony quyết định không đến. Kay không đồng ý cho Mary đi tàu một mình, và Michael thì không đủ thời gian để đến đón con gái.

- Chúng vẫn ổn chứ?

- Chúng ổn.

Michael có cảm giác có gì đó trong Joe khiến ông ta đứng như trời trồng ở hội chợ. Ông ta hỏi về gia đình Joe, nhưng không có gì trong những lời đáp cho thấy sự bất thường ở Joe cả. Joe hỏi:

- Còn Rita? Cô ấy vẫn ổn chứ? Michael mỉm cười:

- Tôi là một người may mắn.

- Rõ ràng rồi. Lũ trẻ lớn lên rồi sẽ như anh. Lũ con gái sẽ bâu xung quanh nó. Michael đẩy ly cà phê ra xa, nói:

- Cái gì đây?

- Rau diếp dấy mà.

- Có phải loại rau mà anh thường cho vào salad?

- Nó ngon mà.

- Anh lấy nó đi. Thôi chúng ta đi!

Bố già đứng dậy và đi dọc theo mô hình phố Bourbon. Joe đuổi theo, nói:

- Câu chuyện về con vẹt là có thật đấy. Trước đây bạn của tôi là Silvio Passonno. Sau đó cậu ta trải qua toàn bộ cuộc đời mình với cái tên Thằng ngốc chín ngón.

- Thằng ngốc chín ngón? Làm sao mà lại có chuyên như vậy được?

Michael cười lớn. Nó giống tên một vị tướng người An Độ. Đại tướng ngốc nghếch chín ngón.

Nụ cười ngấm ngầm, sự thỏa mãn mà ông ta thể hiện làm những người bạn ngạc nhiên, kể cả khi có thứ gì đó làm ông ta phiền lòng. Mặc dù vậy ông ta vẫn không tỏ ra thoải mái hoàn toàn.

- Điều khó tin thường xảy ra với những câu chuyện có thật. Thật ngớ ngẩn. Sẽ tốt hơn nếu mắt của tôi bị hỏng bởi một tên phát xít. Hoặc tôi đâm máy bay xuống sau lưng quân địch thay vì khi tôi đang say xỉn ở quán rượu, đứng quá gần cửa sổ trong đợt không kích, đang hôn một người phụ nữ mà đến bâv giờ cả tên cô ta lẫn tên quán bar tôi còn không nhớ nổi. Kiếp sau tôi sẽ nói dối về mọi thứ, từ lúc sinh ra đến lúc nằm trong quan tài.

Họ qua một cửa hàng bán kẹo hạt dẻ và đi về phía gian hàng của bang New York, hướng đến quả cầu Unisphere. Michael nói:

- Kể cho tôi câu chuyên khác đi.

- Về cái gì? New Orleans hay những cuộn phim cấp ba, hay tên phản bội của anh?

- Chuyên nào trước cũng được.

- Tôi biết mọi người thời đại này toàn là những kẻ chỉ biết phê bình, nhưng xét đoán mọi thứ từ cuộn phim mà anh gửi cho tôi, một cuộn phim lờ mờ và kịch bản tẻ ngắt. Mặc dù vậy, tôi đoán là mình phải tiến hành công việc để làm cho cái kịch bản đó thú vị hơn một chút.

Michael nói:

- Thì làm cho nó thú vị hơn đi.

- Chẳng ai làm được cả. Tôi rất thích cái kết, nhưng cách thức sản xuất thì không thể thay thế dễ dàng thế được.

- Đó là một trong những người bạn của anh mà tôi đọc được trẽn báo cách đây vài tuần, phải không?

Bô” già ám chỉ tới sự cố gần đây nhất mà chính quyền Shea gây ra ở Cuba, trong đó một điệp viên CIA đã bị buộc tội. Joe nói:

- Tôi không thể nói chúng tôi là bạn hay đã từng là bạn. Mặc dù ý anh là gì? Tôi có thể nói với anh rằng, ông ấy là người tốt. Một phần thông tin tiết lộ ra công chúng, những thông tin tiêu cực, đó là việc ông ta gọi Danny Shea là kẻ nói dối trắng trợn. Điều này được chiếu trên tivi, ngay trước sự quan sát của đông đảo quần chúng. Điều này là sai, nhưng rõ ràng không phải là không có lý. Bộ trưởng Tư pháp buộc tội ông ta tổ chức một đợt tấn công bằng tàu ngầm. Nhưng chúng tôi là ai? Hải quân chắc. Chúng tôi không có tàu ngầm. Hiển nhiên không có kế hoạch nào có thể cử hàng chục người cùng một lúc mà không bị chính quyền dòm ngó. Nó không thể nào làm theo cách của kẻ dám tự quyết định thường làm. Nhưng những gì đã xảy ra không có gì là không thể.

Danny khiến ông ta tự há miệng mắc quai, và báo chí chỉ chờ thế để nhảy xổ vào.

- Mọi chuyện vẫn chưa kết thúc đâu.

- Đúng vậy, chưa kết thúc, và chúng ta phải vượt qua nó. Tôi rất muốn thấy họ ra khỏi văn phòng cùng nhau, nhưng tôi không tìm được bất kỳ cách nào, bất kỳ ai có thể giúp đỡ cho chương trình, kế hoạch của anh. Đôi lúc tôi ắt hẳn nên trở thành quý ông biết tuốt. Có nhiều người buộc phải nghỉ hưu hoặc tồi tệ hơn, anh không tin được đâu, những người bạn bằng tuổi tôi, những người cùng tham gia chiến đấu trong chiến tranh, có được khởi điểm như vậy. Có rất nhiều người giống như chúng ta - chúng ta thường nhìn họ bằng con mắt khác. Một điệp viên giỏi nhất mà tôi từng biết, anh có biết ông ta bị đẩy đi đâu không? Ông ta là phó khoa của một học viện âm nhạc. Ông ta đáng lẽ ra sẽ được tuyển mộ, một người chơi đàn fagot với tài năng thiên bẩm lại trở thành đặc vụ. Tôi sẽ không bao giờ đánh mất cơ hội dù nhỏ nhất để kết thúc chuyện này. Vậy nên tôi nghĩ rằng, anh có nhiều người giỏi hơn tôi trong vụ này. Những người bạn của anh trong nghiệp đoàn, những chính trị gia, tôi không biết nữa, tôi không nên nói anh cần làm việc này như thế nào. Tôi xin lỗi.

Michael liếc nhìn. Joe nói tiếp:

- Chúng vẫn ở đây.

- Chúng?

- Chúng là người của anh, những kẻ đó. Một tên gầy và một tên béo. Mặc dù vậy chúng cũng thuộc quân của tôi mà.

- Vậy là anh đã biết. Joe nói:

- Chắc chắn rồi. Dù sao tôi chỉ đùa với anh thôi.

- Được rồi. Còn New Orleans và tên phản bội kia thì sao? Joe thở một hơi dài, nói:

- New Orleans, người mẹ của Chúa trời. New Orleans thật quá phức tạp.

- Anh nói rõ hơn đi.

Joe nghĩ về điều này một lúc.

Gần đây nhà Tramonti bắt đầu tuân thủ theo những qui định của Hội đồng, nhưng Michael Corleone không muốn có một bất trắc nào xảy ra. Bố già, dĩ nhiên không nói với Lucadello bất kỳ điều gì về lời đề nghị của Carlo Tramonti, nhưng biết rằng nhà Tramonti đã làm việc với CIA về kế hoạch ám sát. Bố già đã hỏi Joe liệu nhà Tramonti có mối quan hệ nào với những người mà Joe thường làm việc cùng hay không.

Joe cuối cùng cũng lên tiếng:

- New Orleans không phải là nước Mỹ. New York cũng vậy. Chỉ có nơi như Philly mới là nước

Mỹ.

Joe lớn lên ở miền Nam Philly, nhưng sau đó ông ta dời đi - một sự phản ứng mà Michael nghĩ

là điều tất yếu xảy ra khi xung quanh ông ta là những người tốt nghiệp Đại học Yale.

- Cleveland, Detroit, Chicago, thậm chí cả Los Angeles, những địa điểm đấy, anh biết không?

Nóng bỏng, chân thực tới mức dù anh là ai, anh có thể thấy chính bản thân mình phản chiếu trong đó.

Joe chỉ về phía lễ hội toàn cầu, những kiến trúc trong tương lai trên một khoảnh đất được lát gạch, bao quanh là những đường cao tốc và giao lộ, có bán vé vào cửa. Joe nói tiếp:

- Đó mới là nước Mỹ. Nhưng phần còn lại của New York chỉ là New York. Đó là bản chất riêng của nó. New Orleans là New Orleans, và Miami đang cố gắng trở thành Miami đích thực.

Joe sống ở Miami. Theo những gì Michael biết, Joe là một đặc vụ chịu trách nhiệm tại đó.

Michael lắc đầu:

- New York chính là bản chất của nó ư? Joe, tôi không hiểu.

Có một số khách du lịch chụp hình quả cầu Unisphere bằng máy Brownies và Instamatics, bây

giờ đang chụp Michael Corleone và một người đầu tóc bờm xờm ở phía góc khung ảnh. Michael sẽ không ngạc nhiên nếu biết rằng những người khách du lịch này là nhiếp ảnh gia làm việc cho FBI, mặc quần soóc, hai bên là những diễn viên được thuê để giả vờ làm gia đình của mình. Joe nói:

- Tôi không có ý như vậy. Ý tôi là New York chỉ là một trường hợp riêng. Mọi người nghĩ rằng, phần còn lại của thế giới chẳng khác gì sân nhà của người ta. New Orleans không phải nằm trên một hòn đảo. Ở đây những tập tục cũng không quá khắc nghiệt...

Michael lên tiếng:

- Tôi quen anh hơn nửa đời mình, Joe. Anh là người bạn tốt. Tôi chịu đựng được những thứ từ anh mà tôi không chắc tôi chịu được những thứ đó từ gia đình mình. Những việc thường ngày của anh trong việc tìm kiếm kẻ kia là những gì anh được trả tiền, nhưng làm ơn cắt ngắn nó đi. Tôi không có tâm trạng để nghe.

Joe ném cho Michael một cái nhìn. Michael lườm lại và gật đầu miễn cưỡng. Joe mới là người đang giúp Bố già. Joe nói:

- Có lẽ có một cách hay hơn để tiếp cận điều này. Anh có nhớ khi cháu trai anh chơi ở đội bóng của trường đại học, và anh thấy những người đang đứng với tập hồ sơ và đồng hồ bấm giờ trong tay. Anh biết rằng vài người trong số họ đang tìm kiếm những tài năng trẻ cho đội tuyển quốc gia; vài người khác đến đây theo kế hoạch đã định, có rất nhiều người khác là họa sĩ nghiệp dư. Vài kẻ, Chúa mới biết được, chẳng khác gì đang ở bên bờ vực của cái chết. Vài kẻ thì điên rồ tự thuyết phục bản thân mình rằng họ có mối liên hệ với đội tuyển quốc gia. Họ gửi những bản báo cáo chi tiết mỗi tuần cho ai đó ở đội Eagle hoặc Giant hoặc cái gì đó, người không bao giờ có thời gian để gọi lại và thông báo những kẻ đó nên dừng lại. Thậm chí nếu anh tìm hiểu mấy gã đứng đó, vài kẻ suy nghĩ rất đơn giản, rất dễ để nhìn thấu, nhưng anh không bao giờ có thể đoán được hoàn toàn. Có những tuyển trạch viên làm việc để tìm kiếm tài năng trẻ, ví dụ thế. Cũng có những kẻ nói dối siêu hạng và chính anh cũng không biết bọn chúng nói dối hay không. Anh hiểu ý tôi chứ, Mike? Đó là những gì tôi định nói với anh về New Orleans.

- Không có ai trong công ty anh đang làm việc với những người bạn của tôi ở đó, phải không?

- Ôi Chúa ơi, ngài nghe con nói không? New Orleans là thành phố nhiều sắc màu, nhưng theo tôi nó chỉ toàn màu xám mà thôi.

Michael nắm chặt tay đằng sau lưng khi đi bộ. Bố già có khả năng kỳ lạ để biết được kẻ nói dối dày dặn đang nói dối hay không và ông ta cảm giác Joe đang nói thật, bởi vì bản chất của nơi này và công việc kinh doanh hiện tại, Joe quả thực không biết được điều gì đang xảy ra.

Joe nói:

- Đôi lúc trong cuộc đời mình một người đàn ông phải chấp nhận rằng khả năng và kinh nghiệm chỉ là những thứ vứt đi. Đôi lúc, vấn đề chỉ là họ là họ, anh là anh, và chỉ thế thôi. Tôi không cần phải nói với anh. Anh đi học với mấy thằng khốn trong nhóm Ivy League.

Joe nói khá lớn tiếng khiến vài người khách đi qua chăm chú nhìn hắn, trong đó có người phụ nữ Puerto Rico đang áp chặt tay mình lên tai đứa con gái đi cùng.

Đó là thứ khiến mọi người chú ý.

Michael gõ lên khuỷu tay của Joe và rẽ xuống quầy trưng bày của Kodak, trông giống như một hình oval dài năm trăm foot lượn sóng, làm bằng xi-măng và trông như đang bay khỏi mặt đất vài feet. Ớ phía trên là một hình ngũ giác đang quay, mỗi mặt của nó có ảnh kể một câu chuyện khác nhau, năm tấm hình màu lớn nhất thế giới. Tấm hình đối diện họ là một chiến binh Nhật Bản. Joe nói:

- Thời thế đã đổi thay. Tôi không ở trong đường dây này nữa để gửi một bản kế hoạch sáu mươi lăm trang chi tiết bất cứ khi nào tôi cần sửa chữa đường ông nước. Kế hoạch mà trước đây chúng ta thường làm cùng nhau, người của anh và của tôi, xuất phát từ những kẻ khác thông minh hơn, đó là cách mà chúng nghĩ. Những lao động dưới lý thuyết của những kẻ vĩ đại, bởi vì chúng được học tập ở Yale và cái cách mà chúng tự nhìn bản thân mình. Mỗi kẻ - một tên vĩ đại, không thể thay thế.

Michael nói:

- Kế hoạch cũng có danh tiếng của mình.

Điều này cũng không phải là điều nói dối hoàn toàn. Kế hoạch bản thân nó là một điều điên rồ. Michael từng hy vọng nó thất bại. Từ thất bại đó, Bố- già hy vọng một cái gì tốt có thể kiếm được để chỉ điểm Geraci. Rồi tiền bạc. Mặc dù vậy, bất chấp những điều kỳ quặc, nó vẫn được tiến hành. Và điều không tưởng là nhà Corleone vẫn lấy lại được những casino của mình. Michael nói tiếp:

- Sau cùng người ta hay nói, nếu anh muốn giết một con rắn, hãy chặt đứt đầu nó đừng cắt đuôi.

- Tôi chưa từng nghe câu này. Tôi là đứa trẻ thành phố như anh. Tôi chẳng biết cái mẹ gì về rắn cả. Nhưng có vẻ như chặt một nửa người cũng có tác dụng đấy chứ. Tại sao chúng ta lại chỉ tập trung vào con rắn? Đấy là ý của tôi. Luôn có những con khác ngoài kia. Tại sao không hút cạn cả khu đầm lầy, diệt sạch toàn bộ hệ sinh thái?

- Những sinh vật khác cũng sử dụng môi trường đó, phải không? Một chú hề ngồi đối diện họ, nhìn chăm chú.

Họ cùng'đi thang máy để lên tầng cao nhất của cái tháp. Joe thì thầm vào tai Michael:

- Tất cả những gì chúng ta cần làm là tiến hành cuộc chiến thanh trừng lẫn nhau, trên toàn bộ hòn đảo này. Nếu chúng ta có được những người từ tổ chức, lý do đơn giản là bởi vì, khả năng bắn súng và đặt bom của họ. Đốt sạch ruộng mía, cánh đồng thuốc lá, làm nổ những quặng đồng, rồi tung lên tivi cảnh đốt phá và những người Cuba lưu vong tức giận đang hướng mặt về phía camera. Thế giới sẽ không thể nào chịu được điều này. Họ nghĩ rằng cuộc đảo chính lớn hơn thực tế khi nó xuất hiện trên tivi, và rất nhanh chóng, mọi chuyện kết thúc. Các anh sẽ quay trở lại công việc kinh doanh, và tôi phiêu lưu tìm cuộc mạo hiểm tiếp theo. Mọi người đều vui vẻ.

Bề mặt tháp là một đống hổ lốn của những vòi phun, những lối đi nằm ngang, những mảnh vườn trên tháp mái, và một sân khấu để chụp ảnh. Tấm biển có dòng chữ: NƠI CHỤP ẢNH. Tháp có đỉnh nhọn được mài nhẵn, màu trắng và cao hai mươi foot bằng xi-măng, giống như đang xuyên thủng mặt trăng. Họ cùng đi về phía có cảnh mặt trăng.

- Tất cả những điều này có liên quan gì tới New Orleans?

Joe cau mày:

- New Orleans ư? Mọi thứ đều liên quan với nhau, Mike ạ. Mẹ kiếp!

Joe dừng lại để châm điếu thuốc và mời Michael một điếu nhưng Bố già từ chối. Michael nói:

- Được rồi. Thế còn thằng phản bội kia thì sao? Joe cất điếu thuốc và bật lửa. Họ tiếp tục đi.

- Tôi đã trả lời rồi đấy thôi.

- Anh nói rồi ư? Tôi không nhớ.

Joe hít một hơi thật sâu. Lucadello nói, hàm răng cắn chặt và mặt đỏ bừng:

- Tôi không biết nên nói với anh điều gì. Đơn giản vì tôi chưa nói gì cả.

Michael khoác vai người bạn lâu năm của mình và bắt đầu đi xuyên qua sân khấu được trang trí hình cung trăng. Michael nói:

- Tôi già rồi. Cuộc rượt đuổi này nên kết thúc thôi.

- Tôi cũng đã già. Nhưng anh không nghe tôi nói. Anh lại lỡ mất ý chính rồi. Tôi không chắc mình có thể nói một cách cụ thể hơn được nữa.

- Thử lại đi.

Từ chỗ đang đứng, Bố’ già có thể thấy được khu vườn thảo dược bên dưới, và ngay phía trên nó là đường cao tốc Van Wyck. Mấy người bảo vệ của Bô” già đang đứng đối diện bên kia.

- Câu trả lời đơn giản là chúng tôi không biết. Câu trả lời chỉ là tôi không biết, hoặc theo như hiểu biết của tôi, có những đặc vụ khác nhìn thấy người của anh khi hắn ta chân ướt chân ráo đến Sicily, đó là sự thật. Nhưng điều này có nghĩa lý gì nếu hắn ta đã chết. Tự tử, do bệnh tật, hay lý do gì đó. Theo ý kiến của tôi, có thể hắn ta đã tìm được một chỗ tốt để nương náu trên hòn đảo, vì thế việc phỏng đoán hắn đang ở đâu đối với anh sẽ dễ dàng hơn tôi. Nguồn tin và những mối liên hệ của anh ở đó rộng rãi hơn tôi. Chưa kể anh hiểu biết hơn về văn hóa, địa lý ở đó. Trong lịch sử, người ta biết được Sicily là một chốn tuyệt vời để nương náu. Liệu vợ hắn ta có đi cùng không. Chúng tôi không biết. Có vài nguồn tin là có nhưng chúng tôi không biết được chắc chắn liệu cô ta có đi theo hay không. Đây có phải là điều mà anh hỏi tôi khi muôn tôi thẳng thắn?

Điều khiến Michael ngạc nhiên chính là Joe Lucadello, một người tìm hiểu mọi việc để kiếm sống, có lẽ chẳng biết gì hơn ngoài việc hắn ta đã bị chính đất nước của mình lợi dụng như con tốt thí. Michael nói:

- Anh có ý kiến gì? Bất cứ ý kiến gì cũng được. Những thông tin rò rỉ này ở đâu mà ra? Joe dừng lại, cúi người, lắc đầu:

- Tôi cảm thấy tiếc về thông tin những kẻ bị giết ở Calabria. Tôi không biết nữa. Nhưng nếu tôi biết, anh biết rằng tôi sẽ nói không mà. Để tôi nói điều này, nếu có sự rò rỉ, chắc chắn một điều là nó

xuất phát từ nhà anh mà không phải từ nhà tôi. Đây là một điều đơn giản, mọi người hay nói như vậy. Nhưng tôi cũng nói rồi, thế giới này phức tạp lắm.

- Ý anh là khâu cuối cùng trong đường dây.

- Khâu cuối cùng trong toàn bộ quy trình. Đường dây không bao giờ kết thúc. Đó là điều then chốt làm nên một dường dây.

- Nhưng đường dây của một hệ thống thì kết thúc.

- Đúng là chúng kết thúc. Mẹ kiếp, chắc chắn là chúng được kết thúc.

Điều này không nghi ngờ gì, đến từ mấy kẻ ở công ty tàu hỏa, nhưng Michael không có lý do gì để nói ra. Bố già cảm ơn Joe, hai người ôm nhau.

Joe lùi vài bước, rồi quay lưng chầm chậm lại thành một vòng tròn, nói:

- Nhìn này. Tương lai chẳng khác gì một hóa đơn thanh toán. Những thằng ngu sẽ làm gì khi tương lai đến gần, chúng không thể nào bay đi làm bằng phi cơ riêng. Chúng cũng không có điện miễn phí trong nhà từ một thiết bị điện hạt nhân, và nước Mỹ cũng chưa từng đặt một cái chân khôn kiếp nào lên mặt trăng. Chưa bao giờ trong lịch sử loài người mà văn hóa, nơi sự lạc quan và nghi ngờ tồn tại song hành, ở Rome cổ đại cũng chưa từng xuất hiện.

Michael hỏi:

- Ý anh là New York hay toàn bộ nước Mỹ?

Joe nháy mắt, mặt của hắn ta không biểu lộ nét gì là đang đùa cả:

- Hay lắm! Michael chỉ tay:

- Nói thật với tôi đi, trong mắt anh có camera không đấy?

- Nếu có, chắc chắn tôi sẽ nói là không. Mẹ kiếp. Anh không đùa đấy chứ?

Chỉ có lần này thì nụ cười trên môi của Joe có vẻ là thực. Nhưng chỉ một lúc sau, nụ cười đó lại nhạt dần.

Rõ ràng là Michael đang đùa, Bố già nghĩ, nhưng trước khi Michael nói được điều gì, Joe cúi người và lấy ra một bên mắt. Nó gây ra một tiếng động kỳ cục. Sau đó nhanh như cắt, hắn nhét vào trong túi áo của Bố già.

- Tự anh kiểm tra đi.

Joe không có ý định che lấp đi hốc mắt trống rỗng của mình. Nó có màu hồng, méo mó, nhưng trông khá đẹp. Michael không do dự nhìn chằm chằm vào nó. Khi Joe cho tay vào túi áo, hai tên bảo vệ chạy thục mạng tới, nhưng những gì Joe lôi ra chỉ là cặp kính râm màu xanh đậm. Mấy tên bảo vệ đứng lại. Việc chúng đột ngột chạy đã thu hút cái nhìn tò mò của mọi người.

Joe vỗ lên má Bố già, và vỗ lên chiếc túi đựng mắt giả:

hay.

- Cho tôi biết nếu anh tìm thấy điều gì, bạn tôi ạ. Có lẽ gửi cho tôi một tấm ảnh cũng là một ý

Joe quay người và đi về phía thang máy, sự cứng nhắc trong điệu bộ của hắn ta đã biến mất,

Michael băn khoăn đó có phải là sự cố tình hay không.

Michael phớt lờ cái nhìn chằm chằm của người đi đường và chờ cho người bạn lâu năm đi mất - người bạn thực sự của ông ta. Bố già không lôi con mắt ra, nhưng ông ta cảm thấy sức nặng của nó trong túiỗ Tai Bố già nóng bừng. Nhét vào tay một con mắt giả là cử chỉ kỳ lạ thể hiện một sự không tôn trọng. Tê hơn đó là đôi mắt của quỷ dữ. Bố già siết chặt tay quanh con mắt, đáng lẽ ra, Bố già đã nhét thứ này vào họng Joe Lucadello hoặc nhét ngược từ hậu môn.

Bố già ra hiệu cho mấy tên bảo vệ. Họ không nói gì về con mắt kia cả. Với những người tham gia bảo vệ một ông trùm, tốt nhất chỉ nói khi Bố già cho phép. Họ dừng lại ở phòng vệ sinh nam trên đường tới khu triển lãm dành cho thành phố Vatican. Michael nói với người của mình đứng ở cửa và nói nhà vệ sinh bị hỏng. Bố già vào trong và hỏi mượn một khẩu súng.

Michael đứng trước bồn rửa. Với chiếc khăn tay, Bố già lôi con mắt giả từ trong túi ra. Thật là kinh tởm. Nhưng chi tiết thi thật sắc sảo. Ai có thể làm ra được thứ này bằng tay chắc hẳn phải là một phép màu. Nó có hình dáng một quả trứng hơn là quả bóng.

Bố già cuộn khăn tay xung quanh con mắt và để nó trên bồn rửa, lôi súng ra và chốt khóa an toàn. Với tay trái giữ chặt mép khăn, tay phải Bố già cầm chặt báng súng, giơ quá đầu, dùng hết sức bình sinh nện thẳng xuống. Michael đập con mắt giả nhiều lần và đến khi dừng lại, Bố già nhễ nhại mồ hôi và gần như không thở được.

Ông ta mở khăn, rõ ràng bên trong không có. amera nào hết. Nó chỉ giống như một đôi mắt tí hon. Những mảnh vỡ và phần nhỏ của những mảnh thủy tinh bị vỡ, dày và tròn hơn so với cái Michael từng nghĩ.

Sau cùng Bố già nhét vào túi áo miếng thủy tinh lớn nhất.

Bố già rửa mặt, chải lại tóc rồi rời khỏi nhà vệ sinhỂ Mái tóc đã điểm hoa râm làm Bố già cảm thấy mình không thân thuộc trong gương nữa. Michael nhìn xuống đống thủy tinh vỡ và chợt nhận ra những chữ cái đầu của chiếc khăn mùi xoa không phải là của ông ta. Nó là của Fredo.

***

Vài phút nữa, cùng với rất nhiều người khác, gia đình họ cũng đoàn tụ, có một người phụ nữ mà Bố già nghĩ rằng đó là tình vêu đích thực.

Michael đi lên một trong ba chiếc thang máy đến khu triển lãm Pieta và đi chậm rãi qua tượng Chúa bị đóng đinh. Khả năng diễn tả vẻ đẹp này một cách chân thực nhất, như Michelangelo đã làm, vượt quá sự hiểu biết của con người. Mang nó tới Mỹ cũng là câu chuyện không đơn giản, vì nó liên quan tới cả tháng trời thương lượng và hàng tá những yêu cầu phải đáp ứng, những khoản tiền không nhỏ lót tay. Michael tự bảo với mình đây quả là phi vụ để đời.

Trong hội chợ năm nay và năm sau nữa, Michael Corleone hiếm khi đặt chân tới những chỗ khác của lễ hội - nhà nguyên trên căn gác lửng, khu triển lãm giải thích về bí tích Cơ đốc giáo, tác phẩm là bản sao của những gì khai quật được bên dưới nhà thờ St. Peter's Basilica (bên dưới nhà thờ này, theo như Michael biết, chỉ toàn rác rưởi). Nhưng Michael đã quay trở lại khu triển lãm Pieta hàng trăm lần, trước và sau giờ mở cửa đón khách, một mình hoặc cùng nhiều người khác, trên sân khấu hoặc đi chậm rãi xung quanh bức tượng. Bất cứ khi nào Bố già thấy quá nhiều đồ ăn thức uống - những thứ làm ô uế nơi này - Michael sẽ chọn một thứ và ném nó vào thùng rác. Bên trên bức tượng là tám mươi hai ngọn đèn được đặt như một vầng hào quang, và Bố” già thỉnh thoảng làm những người khách du lịch ngỡ ngàng khi nhận thây ánh sáng chẳng khác gì xuất phát từ bên trong bức tượng đá - một tảng đá lớn được đào ở Italia, dưới bàn tay của nghệ nhân đã trở thành một vẻ đẹp không diễn tả được bằng ngôn từ. Michael không cầu nguyện nữa, Bố già đã không xưng tội mười lăm năm qua. Ông ta nghi ngờ mình có nên làm tiếp hay không, nhưng chỉ có bức tượng Pieta là không bao giờ làm ông ta chán ngán. Như thường lệ Michael Corleone lại khóc.