òn cách nơi ở chừng nửa dặm thì một ngọn gió nhẹ từ phía nam đưa đến mũi Sói Xám cái mùi của lũ không mời mà đến.

Để báo hiệu, nó khẽ chạm vào vai Kazan. Đến lượt mình, Kazan cũng nhận thấy cái mùi káhc lạ, mỗi lúc mỗi tăng khi chúng cần đến gần đó.

Còn cách bọn hải ly hai trăm mét, chúng bỗng nghe tiếng cây đổ răng rắc và tiếng nước bắn khi cây đổ. Chúng đứng sững lại và, mất đến một phút, chúng lắng nghe, thần kinh căng thẳng. Rồi lại tiếp tiếng nước tung toé, kèm tiếng chí choé liên tục.

Sói Xám ngoảnh đôi mắt mù nhìn Kazan. Hơn hẳn bạn, nó biết rõ là chuyện gì và chỉ ước ao có thể nói cho bạn rõ.

Cả hai lại thong thả bước. Lúc chúng đến chỗ trước kia là một hòn đảo nhỏ, có nước bao quanh, với gốc cây rỗng đã từng bao lâu che chở chúng. Kazan hết sức hoảng hốt trước sự đổi thay kỳ diệu đã xảy ra trong thời gian chúng đi vắng. Nước phủ khắp mặt đất thành một cái ao, làm ngập hết cả cây cối và bụi rậm.

Kazan và Sói Xám lẳng lặng bước tới, cánh thợ thuyền của Răng Sứt vẫn không hay biết gì cả. Bản thân Răng Sứt cũng đang rất bận hạ cây. Cạnh nó, bốn năm chú hải ly tí nhau đang đùa nghịch đắp một con đê bé tí, với bùn và những cành cây con. Trên đê to, một số hải ly bé khác, tuổi có hơn đôi tí, nhưng chưa lớn, trèo leo, đùa nghịch như chơi cầu trượt, để cuối cùng lộn phộc xuống nước. Chính trò nhào lặn và những tiếng reo vui của chúng đã đến tận tai Kazan và Sói Xám.

Bọn hải ly lớn đang bận làm ở chỗ này chỗ nọ. Những cảnh tương tự thế, hồi ở phía trên thung lũng, Kazan cũng đã thấy khi đi gần đoàn hải ly thứ nhất. Hồi ấy nó không chú ý đến việc đó.

Hôm nay không phải thế nữa. Bọn hải ly đối với nó không còn là những con vật ở nước đơn thuần, thịt dai ngoét, không ăn được và xông mùi khó ngửi. Đây là những kẻ xâm chiếm đất đai của nó, tức là những kẻ thù, cho nên bao nhiêu nanh của nó đều lẳng lặng nhe ra. Lông lưng nó dựng đứng như bàn chải, cơ bắp ở chân trước và ở vai căng thẳng như dây đàn và, không một tiếng rống sủa, nó lao bổ vào Răng Sứt.

Lão trượng không hay biết gì đến mối nguy cơ đang đe doạ. Nó chỉ trông thấy Kazan vài giây trước khi bị tấn công. Nó dừng việc cưa cây; nhưng cử động trên đất liền thì chậm chạp, nó hình như do dự một lát. Kazan đã đè lên người nó lúc nó lăn tùm xuống dòng nước.

Một trận giáp lá cà nhanh như chớp giữa lão hải ly và kẻ gâychiến. Nhưng Răng Sứt trượt như dầu dưới bụng Kazan và chỉ thoắt một cái đã nằm an toàn trong công sự, với hai vết cắn sâu trên cái đuôi nung núc thịt.

Kazan hết sức kinh ngạc trước thất bại của mình và trước việc chuồn mất của kẻ thù không tóm được. Náo động và sợ hãi vì cảnh tượng vừa trông thấy, lũ hải ly tí nhau ở trên bờ đứng đực ra tại chỗ. Mãi lúc Kazan lao vào, chúng mới tỉnh người ra.

Ba trong số năm con kịp thời nhảy xuống nước. Còn hai con kia, muộn quá. Chỉ táp một cái, Kazan đã cắn gãy đôi lưng một chú. Còn chú nữa, Kazan đớp ngay vào cuống họng, lắc lắc trên không như một con chó săn lắc một con chuột đồng.

Sói Xám nghe được tiếng trận chiến ngắn ngủi, đến ngay vớibạn. Nó ngửi ngửi hai cái xác nhỏ đã chết và khe khẽ rên rỉ. Chắc hẳn hai con vật bé bỏng kia đang gợi lại cho nó hình ảnh mấy đứa con bị mèo rừng cắn chết trên Núi Mặt Trời, và Baree đã ra đi, vì trong tiếng rên rỉ của nó, như có niềm đau xót của người mẹ.

Nhưng nếu Sói Xám có những hình ảnh nặng tình cảm kiểu đó, thì Kazan lại không thế. Trước hai con vật bé bỏng đã dám xâm chiếm đất đai, nó tỏ ra lạnh lùng không thương xót, cũng như con mèo rừng trước đây đã xử sự với lứa con đầu tiên của Sói Xám. Chiến thắng đối với kẻ thù càng kích thích lòng khát máu của nó. Nó giận run lên, men theo bờ ao, gầm gừ với làn nước đục dưới đó Răng Sứt đã trốn mất.

Cả đoàn hải ly cũng đều lẩn trốn trong nước như thế, mỗi khi chúng bơi ngầm ở dưới, mặt nước lại khẽ gợn lên.

Kazan đi đến một đầu đập. Nó thấy mớilạ quá. Nhưng bản năng báo cho nó biết đây là công trình của Răng Sứt và bè lũ. Nó điên cuồng cào phá một lúc lâu những khúc gỗ và các cành con chằng chịt. Bất chợt, cách bờ độ mười lăm mét, ở quãng giữa đê, nước xáo động rồi cái đầu to tròn của Răng Sứt nổi lên.

Trong nửa phút, cả con hải ly, cả Kazan đều căng thẳng nhìn nhau thách thức. Rồi, rất bình thản, Răng Sứt nhô khỏi mặt nước cái thân hình ướt đẫm và bóng nhẫy, đoạn trèo lên đỉnh đê, nằm dài, nhìn thẳng vào Kazan.

Nhà kỹ sư già có mỗi một mình. Không một con hải ly nào khác dám ló ra nữa. Mặt ao lúc này không có chút gợn.

Kazan cố tìm mà không được một lối nào để tiếp cận tên địch cứ như thách thức nó. Nhưng iữa bức tường chắc chắn của con đê chính với bờ nước, chỉ có một cái sườn mắt cáo, nước cuồn cuộn chảy như qua những cửa cống mở nhỏ.

Ba lần Kazan cố lách lấy một lối đi qua mớ cành cây chằng chịt ấy, ba lần nó ngã tòm xuống ao.

Lão trượng trong thời gian đó vẫn không nhúc nhích. Cuối cùng, thấy Kazan thất vọng, thôi không tấn công nữa, Răng Sứt mới trườn lên mép đê và biến xuống dòng nước. Con hải ly ranh mãnh biết rằng Kazan, cũng chẳng hơn gì mèo rừng, không thể nào chiến đấu trong nước, liền đi loan báo cái tin lành đó cho các thành viên khác trong bột tộc biết.

Kazan trở về với Sói Xám. Nó nằm bên cạnh bạn, ngoài nắng và lại để ý quan sát.

Nửa giờ sau, nó thấy trên bờ đối diện Răng Sứt lại nhô ra khỏi mặt nước. Bọn hải ly khác đi theo nó và tất cả lại cùng nhau bắt tay vào công việc, như không có gì xảy ra. Tốp này lại bắt đầu cưa cây, tốp kia làm lưới ao, vận chuyển, sắp xếp vữa và cành con. Giữa ao là vạch tử địa của chúng. Không một con nào vượt qua vạch ấy.

Đến mươi mười hai lần, một trong số những hải ly bơiđến tận chỗ vạch đó, dừng lại nhìn những thân hình bé tí mà Kazan đã cắn chết và vẫn nằm trên bờ. Chắc hẳn đấy là con mẹ, muốnđến với những nạn nhân vô tội mà không dám.

Kazan đã hơi nguôi nguôi, nằm suy nghĩ về những con vật kỳ dị trước mắt, đi được cả trên đất, cả dưới nước. Chúng không giỏi về chiến đấu; đánh với một mình nó, chúng tuy đông mà vẫn lẩn chạy như thỏ khi nó sắp chộp được chúng. Trong trận giáp lá cà, Răng Sứt cũng không dùng răng để chống lại nó.

Nó kết luận được rằng với lũ xâm lăng này phải dùng lối săn nấp, như đối với thỏ và đa đa. Thế là chiều hôm đó, nó lên đường cùng với Sói Xám.

Theo một mưu mẹo quen thuộc với sói, nó bắt đầu lảng xa con mồi muốn bắt và thoạt tiên đi ngược dòng đập của bọn hải ly, bao nhiêu chỗ lội nó thường qua lại đều không dùng được nữa.

Đi được một dặm, nó đành quyết định bơi qua; Sói Xám sợ nước, bị bỏ rơi trên bờ. Sang đến bên kia, nó lại lẳng lặng đi xuôi, cách xa dòng nước độ một trăm mét.

Phía bên này con đê, liễu mọc thành lùm dày chi chít. Kazan lợi dụng điểm đó. Nó có thể lần tới mà không bị phát hiện, và nằm bẹp xuống, sẵn sàng phóng ra khi cơ hội đến.

Lúc này phần đông thành viên trong bộ tộc hải ly đang làm việc dướinước. Chỉ có bốn năm con trên bờ. Kazan sắp nhảy vào chúng nhưng, đến phút cuối, nó lại quyết định tiến tới ít nữa về phía con đê. Nó được lùm cây che rất kín, chiều gió lại có lợi cho nó. Tiếng nước lách tách bắn qua mắt cáo đập, làm tắt hẳn tiếng chân bước của nó.

Ở bờ bên này công việc xây đập còn dở dang và, chỉ cách mép nước có mấy bước, Răng Sứt đang cùng với cánh thợ tấp nập làm việc. Lão hải ly đang loay hoay đặt một khúc gỗ to bằng cánh tay vào vị trí, bận rộn đến mức không trông thấy cái đầu và vai của Kazan nhô lên khỏi bụi rậm.

Chính một con hải ly khác vừa báo động vừa lập tức chúi đầu nhảy tùm xuống nước. Răng Sứt vừa ngẩng đầu lên đã gặp ngay hàng nanh trắng nhởn của Kazan. Muộn quá rồi, Kazan men theo một cây dương nhỏ nằm ngang, đã phi thẳng lên mình nó.

Nhưng lão già vốn có nhiều mưu lắm ngón, ngửa người ra đằng sau, bằng một động tác gấp, lão làm cho Kazan mất thăng bằng. Đồng thời răng lão sắc như đục thép tóm chắc được vào cuống họng con chó sói. Quấn chặt vào nhau, hai con thú cùng lăn tùm xuống nước.

Như ta đã biết Răng Sứt nặng đến ba mươi cân. Ngay khi lăn xuống ao, nó được trở về với môi trường thích hợp của mình và, bám riết lấy cuống họng Kazan, nó tự để chìm xuống đáy như một tảng chì, kéo luôn theo cả địch thủ.

Nước ập vào mõm, vào tai, vào mắt, vào mũi Kazan. Nó không nhìn thấy gì nữa. Nó tắc thở. Tất cả mọi giác quan đều hỗn loạn. Nhưng đáng lý phải vùng vẫy thoát ra cho nhanh, thì nó lại khăng khăng không chịu nhả Răng Sứt, cố nhịn và càng nghiến chặt nanh thêm.

Chỉ chớp nhoáng nó đã chạm đến đáy ao mềm nhũn lầy lụa và bắt đầu lún sâu trong bùn.

Thế là nó hoảng hốt, hiểu ngay đang ở trong thế một sống một chết. Nó buông vội Răng Sứt ra, chỉ nghĩ đến việc ngậm chặt mõm lại, để khỏi bị nước làm tắc thở. Bằng tất cả sức mạnh của tứ chi lực lưỡng, nó chống đỡ để thoát khỏi địch thủ, để ngoi lên mặt nước, trở về với không khí trong lành, với cuộc sống.

Dự định đó, trên đất liền thì dễ, ở đây khó khăn kinh khủng. Dưới nước con hải ly già bám chặt còn đáng sợ hơn cả mèo rừng trên đất. Tai hoạ dồn dập! Một con hải ly thứ hai, lớn khoẻ, đang theo sóng nước bơi tới. Nó mà hợp lực với Răng Sứt thì hết đời Kazan. Nhưng số phận lại quyết định một cách khác.

Lão trượng không có tính thù dai. Nó không khát máu, cũng không thích cắn giết. Giờ đây thoát khỏi kẻ thù quái đản đã hai lần nhảy vào nó, và lúc này không thể nào làm hại nó được nữa, nó không còn lý do gì để giữ Kazan dưới nước. Nó há cái mõm nhỏ ra.

Đối với bố của Baree, đã ba phần tư chết đuối đến nơi, điều đó không phải là quá sớm. Tuy vậy nó cũng ngoi được lên mặt nước, và bám hai chân trước vào một khúc cây con trên đập, nó cố giữ cái đầu khỏi ngập nước suốt mười phút, mãi cho đến lúc hít đủ không khí và lấy đủ sức lực vào tới bờ.

Nó mệt nhoài. Chưa bao giờ ướt sũng như thế, nó run bần bật cả bốn chân. Hàm dưới sệ ra. Nó đã bị đánh bại, đánh bại “không còn manh giáp”. Mà kẻ chiến thắng nó lại là một con thú thuộc nòi giống thấp kém hơn nó. Nó thấm thía hết tất cả nỗi nhục nhã. Thảm hại, gần như không lết nổi, nó đi ngược dòng nước, và phải bơi qua đê trở về với Sói Xám vẫn đang chờ nó.