au khi cho mang điểm tâm lên Melanie, Scarlett sai Prissy đi mời bà Meade rồi ngồi ăn với Wade. Nhưng hôm nay nàng ăn chẳng thấy ngon. Thần kinh đang căng thẳng vì biết Melanie sắp tới giờ sinh và vì tiếng đại bác rền vang, nàng nuốt không trôi. Trái tim quả là kỳ quái, trong một lúc nó đập thật bình thường, rồi đột ngột đập thật mau và thật mạnh làm nàng buồn nôn. Nước bắp nấu đặc quánh dính ở cổ họng như keo. Chưa bao giờ nước bắp ngô nấu chung với khoai mỡ để thay thế cà-phê làm nàng ngán như lúc này. Không đường cũng chẳng có kem, thức uống đắng như mật gấu vì chỉ được nấu với đường thẻ. Mới hớp có một ngụm, nàng vội đẩy chiếc tách ra. Chẳng cần biết lý do gì khác, chỉ một việc quân Yankee làm cho nàng không có cà-phê uống với đường và kem cũng đủ cho nàng thù ghét chúng.

Wade tỉnh táo hơn mọi khi. Ngày thường nó rất ghét phải uống nước bắp vào buổi sáng. Nó lặng lẽ nuốt từng muỗng cháo nàng đút cho rồi ực một hớp nước để dễ nuốt trôi. Đôi mắt màu nâu của nó mở to và tròn như đồng đô-la, theo dõi từng cử động của nàng. Ăn xong, nàng đưa nó ra sân sau, và khi thấy nó chập chững băng qua sân cỏ đến nơi để đồ chơi nàng mới yên lòng.

Nàng đứng lưỡng lự ở chân cầu thang. Đáng lý nàng phải nên ngồi bên cạnh Melanie để làm cho người chị chồng quên đi những thử thách cam go sắp đến nhưng nàng chán quá. Tại sao trong suốt những ngày qua, Melanie lại chọn hôm nay để sinh! Và để nói tới chuyện chết chóc!

Ngồi phịch xuống chân cầu thang và cố chấn tĩnh lại, nàng tự hỏi không biết trận đánh hôm qua ngã ngũ ra sao và cả trận hôm nay nữa. Thật lạ lùng làm sao khi một trận đánh quy mô chỉ cách có vài dặm đường mà nàng không biết diễn tiến ra sao! Và thật lạ lùng khi cái thành phố và trận đánh đang diễn ra ở đâu đó mãi tít về phía nam. Bây giờ không còn tiếng chân rầm rập của quân tăng viện, không còn tiếng xe cứu thương, không còn những thương binh loạng choạng tìm đường về. Nàng tự hỏi tại sao trận đánh lại dời qua mặt nam thành phố và tạ ơn Thượng đế là mình đã không có mặt ở đó. Phải chi mọi người - trừ bà Meade và bà Merrewether - đừng tản cư khỏi vùng này. Nàng có cảm giác bị bỏ rơi và cô độc. Ước gì bác Peter còn ở lại để đánh xe lên Bộ chỉ huy nghe ngóng tin tức cho nàng. Phải chi không có Melanie, nàng sẽ chạy xuống phố để tự mình dò la tin tức. Nhưng nàng không thể đi đâu được trước khi bà Meade tới. Bà Meade!

Ủa! Tại sao bà ta chưa tới? Còn Prissy đâu?

Nàng đứng bật dậy bước ra thềm nhà sốt ruột chờ đợi. Nhưng nhà ông Meade lại nằm ngay một khúc quanh trong bóng mát của con đường nên nàng không nhìn được gì cả. Một lúc sau, nàng mới thấy Prissy về một mình, nó chẳng có vẻ gì gấp rút, làm như còn rất nhiều thì giờ rảnh rỗi. Vừa đi nó vừa xoay xoay chiếc váy, săm soi điệu bộ của mình. Lúc con Prissy vừa mở cổng, Scarlett hét lên:

- Sao chậm như rùa vậy? Bà Meade nói sao? Chừng nào tới?

- Không có bà ấy ở nhà.

- Bà ấy đi đâu? Chừng nào về?

Con Prissy kéo dài từng tiếng một cách thích thú như muốn cho thấy tầm quan trọng trong câu chuyện của nó.

- Thưa bà, con bếp nói bà Meade đi từ sáng sớm vì cậu Phil bị bắn t’úng. Bà đánh xe đi với ông già Talbot và Betsy để chở cậu Phil về. Con bếp nói bị thương nặng lắm. Bà Meade không tới được đâu.

Bọn da đen bao giờ cũng hãnh diện được làm như kẻ báo tin buồn. Scarlett trừng mắt nhìn Prissy cố dằn giận:

- Được rồi, đừng có đứng chết cứng ở đó. Chạy mau tới nhà bà Merriwether mời bà tới đây hoặc nói bà ấy gửi bà vú tới cũng được. Mau lên.

- Họ cũng không có ở nhà nữa, bà Sca’lett. Lúc nãy con ghé chơi với bà vú nhưng ở đó cũng đi hết ‘ồi. Nhà khóa cửa, chắc đang ở bệnh viện.

- À, tại vậy mày mới đi lâu chứ gì! Hễ tao bảo đi đâu mày chỉ được đi tới đó và đừng có ghé chơi với ai hết nghe chưa. Đi ngay tới…

Nàng ngừng lại, suy nghĩ. Những người còn lại trong số quen biết, còn ai có thể giúp mình? Bà Elsing! Cố nhiên là bà ta chẳng ưa gì nàng nhưng bà ta rất quý mến Melanie.

- Tới nhà bà Elsing nói rõ cho bà ấy biết mọi chuyện rồi xin bà ấy vui lòng đến đây. Nè Prissy, nghe rõ tao nói. Bà Melanie sắp sinh và cần có mặt mày. Tới đó xong là phải trở về nghe chưa?

- Dạ!

Prissy quay mình, đủng đỉnh như rùa. Scarlett hét:

- Mau lên.

- Dạ.

Con bé đi mau hơn đôi chút trong khi Scarlett quay mặt vào. Nàng lại đắn đo trước khi lên lầu với Melanie. Nàng phải tìm cách giải thích tại sao bà Meade không tới được vì nàng không thể báo tin Phil bị thương nặng có thể làm Melanie bấn loạn thêm. Thôi được, nàng sẽ tìm cách nói khác đi.

Vào phòng Melanie nàng thấy mâm đồ ăn vẫn còn nguyên. Melanie mặt trắng bệch đang nằm nghiêng một bên giường.

- Bà Meade đang bận ở nhà thương. Nhưng bà Elsing sẽ tới bây giờ. Chị thấy có đau lắm không?

- Không đau lắm. Scarlett, lúc sinh Wade em phải chịu đau bao lâu? Scarlett trấn an:

- Không thấy gì cả. Tôi đang ở ngoài sân thì chuyển bụng mau đến không kịp vào nhà. Mammy cho đó là một chuyện đáng xấu hổ… y như bọn đàn bà da đen.

- Chị cũng mong được giống như phụ nữ da đen.

Melanie cố mỉm cười nhưng cơn đau kéo tới làm nàng nhăn mặt lại. Scarlett nhìn xuống hông Melanie, cái hông quá hẹp, không mảy may hy vọng cho đứa bé ra đời được dễ dàng, nhưng nàng cũng cố trấn an:

- Không đến nỗi nào đâu!

- Chị biết không dễ dàng đâu em. Chị sợ lắm. Có phải… có phải bà Elising sắp tới không?

- Chút nữa thôi. À, để tôi xuống nhà dưới tìm nước lạnh lau mình cho chị. Bữa nay trời nóng quá.

Scarlett cố kéo dài việc lấy nước được lúc nào hay lúc đó, cứ vài phút nàng lại chạy ra cửa ngóng chừng Prissy. Chẳng thấy bóng con bé đâu, nàng đành lên lầu lau mình và chải đầu cho Melanie.

Gần một giờ sau, mới có tiếng chân của con be kéo lê ở dưới đường. Thò đầu qua cửa sổ, nàng thấy Prissy đang thong thả đi, vừa uốn éo vừa gục gặc đầu như đang nghe một chuyện gì thích thú.

"Có ngày mình phải trừng trị con mọi đen này mới được!" Scarlett bực dọc nghĩ thầm rồi chạy xuống nhà dưới.

- Bà Elsing còn ở nhà thương. Bà bếp nói có cả đống lính bị thương mới được xe lửa chở tới hồi sáng sớm. Bà bếp phải nấu cháo cho họ. Bà còn nói…

- Nó nói gì mặc nó.

Scarlett ngắt lời, tim đập thình thịch:

- Thay yếm ngực, rồi tới bệnh viện ngay. Tao sẽ viết cho bác sĩ Meade vài hàng, nếu không có ông ta ở đó, mày đưa bác sĩ Jones hay bác sĩ nào cũng được. Lần này nếu mày còn chậm như rùa nữa, tao lột da cho coi.

- Dạ.

- Hỏi thử người ta cai tin tức ra sao. Nếu họ không biết thì ra nhà ga hỏi mấy người thợ máy trong chuyến xe thư chở thương binh. Hỏi xem có đánh nhau ở Jonesboro hoặc gần đó không.

- Chúa ơi, bà Sca’lett! Quân Yankee chưa vô tới Ta’a phải không?

Prissy khóc ầm lên, tiếng khóc của nó làm cho nàng bực thêm.

- Im ngay! Bà Melanie nghe được bây giờ. Đi thay yếm ngực rồi đi cho mau!

Con Prissy hấp tấp chạy ra nhà sau trong khi Scarlett viết vội vài hàng trên bìa bức thư của Gerald gửi cho nàng sau cùng. Đây là mảnh giấy duy nhất còn lại ở trong nhà. Khi gấp lại, nàng đọc mấy chữ của Gerald: "Má con… thương hàn… không vì lý do gì để về nhà…", nàng muốn òa ra khóc. Nếu không vì Melanie, nàng sẽ về nhà ngay lúc này, dẫu phải đi bộ.

Prissy cầm thư phóng chạy như bay. Scarlett lên lầu, cố nghĩ cách nói dối để giải thích tại sao bà Elsing không tới. Nhưng Melanie không hỏi một câu nào, nàng đang nằm ngửa mặt thật bình thản, dịu dàng. Scarlett tạm thấy yên lòng.

Nàng ngồi xuống và cố tìm chuyện vẩn vơ để nói, nhưng nghĩ tới Tara và việc quân miền Nam có thể bị thảm hại nàng lại nghe đau nhói. Nàng tưởng tượng Ellen đang hấp hối và quân Yankee đang ùa vào Atlanta, thiêu huỷ tất cả tàn sát mọi người. Trong lúc đó, tiếng vọng làn sóng dồn dập đầy sợ hãi. Cuối cùng nàng không nói một lời nào, đành nhìn đăm đăm qua khung cửa con đường nắng gắt với những chiếc lá bụi bặm im lìm trên cây. Melanie cũng im lặng, nhưng từng lúc lại nhăn nhó vì đau đớn.

Sau mỗi lần nhăn mặt, Melanie lại nói: "Cũng chẳng đau nhiều lắm", Scarlett biết chị chồng nói dối. Nàng muốn nghe Melanie rên la hơn là im lìm như vậy. Nàng biết cần phải an ủi Melanie, nhưng nàng cũng chẳng tìm được một lời an ủi nào. Tâm trí nàng đang rối nát vì những nỗi khổ riêng. Mỗi lần nhìn gương mặt nhăn nhó vì đau đớn của Melanie, Scarlett lại hỏi tại sao trong số những người trên trái đất này, không phải ai khác mà lại chính là nàng bắt buộc ở bên cạnh Melanie trong khi nàng là kẻ thù ghét Melanie, là người chỉ mong nhìn thấy Melanie chết.

Scarlett đột nhiên hoảng sợ, lòng mê tín dị đoan nhắc nàng nhớ kẻ nào mong người khác chết sẽ chịu nhiều bất hạnh, cũng như những kẻ hay nguyền rủa. Mammy thường bảo những kẻ hay nguyền rủa sẽ đem tới tai ương cho nhà mình. Nàng hấp táp cầu nguyện cho Melanie đừng chết và cố tìm chuyện để nói nhưng tất cả những gì nàng nói đều không mạch lạc. Cuối cùng Melania đặt bàn tay nóng hỏi lên bàn tay nàng:

- Đừng cố gắng nói nữa em. Chị biết em đang lo lắng nhiều. Chị xin lỗi đã làm phiền em. Scarlett im lặng nhưng nàng không thể nào ngồi yên. Nàng phải làm gì nếu bác sĩ không tới hoặc Prissy không về kịp? Bước tới cửa sổ nàng nhìn xuống đường, rồi quay lại ngồi xuống. Rồi nàng lại bật đứng lên, tới khung cửa sổ mặt đường đối diện.

Một giờ qua, rồi một giờ nữa trôi theo. Giữa trưa, trời nóng cháy và không gió. Melanie càng lúc càng đau nhiều hơn. Tóc nàng đã ướt mồ hôi và chiếc áo ngủ dính từng mảng vào da. Scarlett yên lặng lau mặt cho chị chồng nhưng không ngớt lo âu. Chúa ơi, nếu đứa bé chui ra trước khi bác sĩ tới. Rồi mình sẽ phải làm gì? Nàng chẳng biết chút gì về việc đỡ đẻ. Đó chính là điều nàng lo lắng suốt mấy tuần qua. Nàng đã trông cậy vào con Prissy để giải quyết tình hình nếu bác sĩ không tới. Prissy biết rành chuyện đó. Nó đã lặp đi lặp lại nhiều lần như vậy. Nhưng con Prissy đâu? Sao nó chưa về? Sao bác sĩ không tới? Nàng lại bước ra cửa sổ nhìn xuống. Nàng cố lắng nghe và đột nhiên băn khoăn không hiểu tại sao mình tưởng tượng hay là tiếng đại bác đã càng lúc càng gần hơn. Nếu đúng là tiếng đại bác nhỏ dần thì là họ đã đánh nhau gần Jonesboro hơn và điều này có nghĩa là…

Sau cùng, nàng cảm thấy con Prissy từ đầu phố cắm cổ chạy như bay về, nàng vội chồm người ra cửa sổ. Prissy vừa nhìn lên thấy nàng, miệng nó toác ra định la to. Nhận rõ nét kinh hoàng của nó, nàng sợ Melanie sẽ bất an nếu để nó kêu to một hung tin nào đó. Scarlett vội đưa ngón tay lên môi ra dấu bảo im, rồi xoay người lại:

- Để tôi đi lấy nước mát hơn cho chị.

Nhìn khuôn mặt thảm não và đôi mắt thâm quầng của Melanie, nàng cố mỉm cười rồi hấp tấp bước ra, cẩn thận khép cửa lại. Prissy đang ngồi thở hổn hển dưới chân cầu thang:

- Họ đang đánh nhau ở Jonesbo’o bà Scarlett ạ! Họ nói quân mình thua ‘ồi. Chúa ơi, có chuyện gì cho má con và Poke không? Chúa ơi, quân Yankee sẽ làm gì chúng ta nếu họ t’àn vô đây, bà Sca’lett? Chúa ơi…

Scarlett bụm miệng con bé lại.

- Trời ơi, có ngậm miệng lại không!

Trời, nếu quân Yankee tới thì sẽ làm sao đây… Chuyện gì sẽ xảy ra cho Tara? Nàng cố xua đuổi ý tưởng đó. Nếu còn nghĩ tới chắc nàng không khỏi kêu khóc như con Prissy.

- Bác sĩ Meade đâu? Chừng nào ông ấy tới?

- Con không gặp!

- Cái gì?

- Ổng không ở nhà thương. Bà Me’wether với bà Elsing cũng không. Một người đàn ông nói với con ‘ằng bác sĩ ở ngoài nha ga để coi sóc lính bị thương đem từ Jonesbo’o về, nhưng bà Sca’lett ơi, con không dám tới đó đâu, người ta chết đầy ở đó.

- Còn mấy bác sĩ khác?

- Lạy chúa, thưa bà, không ai chịu đọc thư của bà. Họ làm việc như điên, một ông bác sĩ mắng con: "Đi chỗ khác đứng làm bận ‘ộn tao. Sinh đẻ cí gì t’ong khi có hàng khối người sắp chết. Tìm một bà mụ nào đó giúp cho". ‘ồi con đi hỏi thăm tin tức như lời bà dặn, họ cho con hay là "Đang có đánh nhau ở Jonesbo’o và con…

- Mầy nói bác sĩ Meade đang ở nhà ga?

- Dạ, ông ấy…

- Nè, nghe cho rõ đây. Tao đi tìm bác sĩ Meade và mày phải ngồi bên cạnh bà Melanie, làm theo lời sai biểu của bà ấy. Và nếu mày hó hé cho bà ấy biết người ta đang đánh nhau, tao sẽ tống cổ mày xuống phía nam nghe chưa? Cũng không được nói tại sao mấy ông bác sĩ khác không tới được. Nghe rõ chưa?

- Dạ nghe ‘õ.

- Lau nước mắt và xuống múc một thau nước khác lên lau mình cho bà ấy. Nói với bà Melanie là tao đi mời bác sĩ Meade.

- Bà ấy gần sinh ‘ồi hả?

- Tao không biết. Tao ngại vậy nhưng không rõ lắm. Mày phải biết hơn tao chớ. Thôi làm việc đi.

Scarlett lấy chiếc nón rơm rộng vành trên bàn đội lên. Nàng nhìn vào gương và tự nhiên đưa tay vén mấy lọn tóc lên. Sự sợ hãi lan ra mấy đầu ngón tay lạnh ngắt trong khi người nàng ướt đẫm mồ hôi. Nàng hấp tấp ra khỏi nhà. Trời nắng làm mắt nàng hoa lên. Lúc bước xuống đường Cây Đào, mạch máu hai bên thái dương của nàng vẫn còn giật mạnh vì sức nóng. Từ cuối đường vọng lại tiếng ồn ào rầm rĩ. Vừa tới nhà gia đình Leyden, nàng đã thở hổn hển vì chiếc áo nịt quá chật, nhưng nàng không giảm bớt tốc độ. Tiếng ồn ào càng lúc càng to hơn.

Từ ngôi nhà của gia đình Leyden đến Ngã Năm, con đường đã lúc nhúc người, xôn xao như tổ kiến vỡ. Bọn hắc nô chạy ngược chạy xuôi trên đường, mặt đầy vẻ kinh sợ. Dưới mái hiên, trẻ con ngồi khóc nghêu ngao. Con đường chật nghẹt xe nhà binh, xe cứu thương, chở đầy thương binh và xe nhà chất đầy rương tủ, bàn ghế. Một số binh sĩ phóng ngựa như bay trên đường đến Tổng hành dinh Tướng Hood. Ngay trước cửa nhà Bonnell, lão Amos ghìm dây cương, trân trối nhìn nàng:

- Bà chưa đi à, bà Sca’lett? Chúng tôi sắp đi ngay bây giờ. Bà chủ đang chất đồ vào ‘ương.

- Đi? Đi đâu?

- Có trời mới biết, thưa bà. Đi đâu cũng được. Quân Yankee sắp tới đây. Nàng chạy vọt đi quên cả lời chào tạm biệt lão da đen. Quân Yankee sắp tới. Nàng dừng lại ở tiểu giáo đường Wesley lấy lại hơi thở và đợi cho tim bớt đập mạnh. Nếu không tự trấn tĩnh, nàng đã ngất đi. Giữa lúc đang bám trụ đèn nghỉ mệt, nàng chợt thấy một sĩ quan đang từ Ngã Năm phóng ngựa tới. Không nghĩ nghợi gì thêm, nàng chạy nhào ra đường, vẫy tay:

- Dừng lại! Xin dừng lại một chút.

Viên sĩ quan gò cương quá mạnh khiến con ngựa nhảy dựng lên hai chân trước trong không khí. Tuy quá mệt mỏi và có việc cấp bách nhưng y vẫn dở chiếc nón xám chào nàng:

- Bà cần chi?

- Xin ông vui lòng cho biết có đúng là quân Yankee sắp tới không?

- Thưa bà, có thể là như vậy.

- Ông biết chắc chứ?

- Thưa bà, chúng tôi vừa nhận một điện khẩn từ Jonesboro gửi về.

- Ở Jonesboro! Có chắc không? - Thưa quả vậy. Đây không phải lúc để nói dối, thưa bà. Điện văn do Tướng Hard gửi, cho biết: "Tôi đã bại trận và đang rút lui".

- Ồ, chúa ơi!

Khuôn mặt sặm nắng của viên sĩ quan thản nhiên nhìn xuống. Y đội nón lên.

- Chết chưa, xin ông nán thêm một chút! Chúng tôi phải làm sao đây?

- Thưa bà, tôi không biết phải nói gì. Quân đội đang chuẩn bị rút khỏi Atlanta.

- Rút đi và để mặc chúng tôi cho bọn Yankee?

- Chắc không còn cách gì hơn.

Bị thúc vào hông, con ngựa chồm tới như một cái lò xo. Scarlett đứng trơ lại giữa đường, bụi đỏ phủ đầy tới cổ chân.

Quân Yankee tới. Quân ta rút lui. Quân Yankee tới. Mình phải làm gì đây? Chạy đi đâu? Không, mình không thể chạy đâu được cả. Melanie đang nằm trên giường chờ giờ sinh. Ồ, tại sao đàn bà phải đẻ con? Nếu không vì Melanie mình sẽ đem Wade và Prissy trốn vào rừng, quân Yankee không thể tìm ra. Nhưng nàng không thể đem Melanie vào rừng được. Không, bây giờ không được. Ồ, phải chi chị ta đẻ sớm hơn, hôm qua chẳng hạn, thì có lẽ mình sẽ tìm được một chiếc xe cứu thương nào đó để cùng chạy trốn ở một nơi nào đó. Nhưng bây giờ… mình phải tìm bác sĩ Meade mời ông về nhà. Chắc ông ta có cách làm cho đứa bé ra đời sớm hơn.

Nàng kéo váy lên và chạy mau, nhịp chân như nhắc nhở: "Quân Yankee tới! Quân Yankee tới". Ngã Năm đã chật ních người cuống cuồng chạy ngược chạy xuôi, xe bò, xe cứu thương, xe tư nhân chở đầy nhóc thương binh làm nghẽn cả lối đi. Tiếng ồn ào huyên náo như tiếng sóng vỡ bờ. Rồi một cảnh tượng quái dị thường hiện ra trước mắt. Nhiều đám đàn bà hỗn loạn từ phía sở Hỏa xa đổ lên, người nào cũng vác đùi thịt hoe muối trên vai. Lũ trẻ hấp tấp chạy theo, lưng mang những thứ thùng mật ong nặng trĩu. Đám thiếu niên kéo lê những túi bắp và khoai tây. Một ông cụ nặng nề đẩy một thùng bột trên xe cút kít. Đàn ông, đàn bà, trẻ con da đen và da trắng, mặt khẩn trương, hấp tấp kéo từng bao, từng hộp thực phẩm… quá nhiều thức ăn đủ dùng cho cả năm. Bỗng đoàn người nép sang hai bên để nhường chỗ cho một cỗ xe ngựa. Bà Elsing đứng thẳng người trên chiếc xe bốn bánh mui trần, tay cầm cương, tay cầm roi ngựa. Đầu trần, mặt tái mét, mái tóc hoa râm sút xổ bay phất phới phía sau, bà quất ngựa lia lịa trông như một hung thần. Bà vú bị xe xóc lắc lư ở băng sau, một tay ôm chặt hộp thịt heo, trong khi tay còn lại và hai chân cố giữ chặt một chồng bao, hộp chất đầy tràn. Bao đựng đậu khô bị rách làm đậu rơi vãi trên đường. Scarlett gào to tên bà nhưng tiếng ầm ĩ của đám đông dìm mất giọng nàng và chiếc xe vọt qua như điên.

Trong một lúc khá lâu, nàng vẫn không sao hiểu được việc gì xảy ra, rồi sực nhớ kho quân lương dưới nhà ga, nàng chợt hiểu là quân đội mở kho cho dân chúng tự do lấy được món nào hay món đó trước khi quân Yankee tràn tới.

Nàng chen vào đám đông đang lúc nhúc tại Ngã Năm và hấp tấp băng qua một khu phố ngắn để tới nhà ga. Nhìn qua đoàn xe cứu thương ngổn ngang và lớp mây bụi, nàng đã thấy mấy bác phu khiêng cáng khom xuống khiêng lên hối hả. Lạy chúa, xin cho con sớm tìm ra bác sĩ Meade. Lúc đi vòng qua khách sạn Atlanta, nhìn thấy toàn diện sân ga và con đường sắt, nàng đứng sựng lại, hãi hùng.

Hàng trăm thương binh được đặt nằm sát vào nhau trên đường ray, trên lề đường, dưới mui xe. Một số đã cứng đờ nhưng phần đông vẫn còn vật mình, rên siết dưới ánh nắng cháy da. Khắp nơi, từng bầy ruồi nhặng vo vo quanh các thương binh, bu đen vào mặt mũi. Đâu đâu cũng có dấu máu, có băng đỏ, có tiếng rên rỉ gào thét vì đau đớn. Mùi mồ hôi, mùi máu, mùi thân người bẩn thỉu, mùi phân người bốc lên trong hơi nóng, hắt vào mũi làm nàng muốn nôn mửa ngay tại đó. Nhân viên cứu thương chạy qua chạy lại giữa đám người nằm dưới đất, giẫm cả lên thân người vì các thương binh được sắp sát vào nhau. Những người bị giẫm phải lặng lẽ nhìn lên, chờ tới phiên mình được mang đi.

Scarlett lùi lại, hai tay vội vàng bưng miệng vì cảnh thấy sắp mửa ra. Nàng không thể bước tiếp được nữa. Nàng đã nhìn thấy nhiều thương bệnh binh tại bệnh viện, tại sân nhà cô Pitty sau trận suối Cây Đào, nhưng chưa bao giờ nàng chứng kiến cảnh những thân hình bê bết máu nằm phơi dưới ánh mặt trời thiêu đốt. Quả là một địa ngục gồm đủ cả sự đau đớn, mùi hôi thối, tiếng rên rỉ và hối hả… hối hả và hối hả. Quân Yankee sắp tới! Quân Yankee sắp tới!

Nàng co rút hai vai, bước xuống đám người, nhìn vào những thân hình còn đang đứng thẳng để tìm bác sĩ Meade. Nhưng nàng thấy không thể nào vừa đi vừa tìm ra ông Meade được vì nếu không cẩn thận nàng sẽ đạp nhầm những binh sĩ đáng thương kia. Nàng vén váy lên, nàng cố len lỏi đến một toán người đang điều khiển phu khiêng cáng.

Nhiều bàn tay nóng sốt bấu lấy nàng và khàn khàn rên rỉ: "Nước, bà ơi! Vui lòng cho chút nước!"

Mồ hôi đổ ròng trên má trong khi nàng cố giựt váy ra khỏi những bàn tay thảm khổ kia. Nếu lỡ giẫm phải một người nào đó, có lẽ nàng sẽ ngã ra bất tỉnh. Nàng tiếp tục bước qua những người chết, những người mắt đã lạc thần, tay ôm chặt vết thương nơi bụng, máu đã khô cứng trên quân phục, những người râu bê bết máu hoặc những người bị bể cằm cố kêu lên những tiếng: "Nước, nước!".

Nếu không sớm tìm ra bác sĩ Meade, chắc nàng sẽ điên lên. Nhìn nhóm người đứng dưới mui xe, nàng cố kêu thật to:

- Bác sĩ Meade! Có bác sĩ Meade đó không?

Một người tách nhóm bước ra nhìn nàng. Chính bác sĩ Meade. Ông đã cởi bỏ áo choàng, tay áo xắn lên gần tới vai. Áo sơ-mi và quần của ông bê bết máu như một gã đồ tể, cả chòm râu điểm bạc của ông cũng vậy. Mặt ông đã say nhừ vì mệt mỏi nhưng giọng ông vẫn bình tĩnh và rõ ràng lúc nhận ra Scarlett:

- May quá, có cháu đây rồi. Bác đang cần người phụ lực đây.

Nàng ngơ ngác nhìn ông một lúc rồi thừ người buông váy xuống. Vạt áo phủ lên một thương binh khiến y phải yếu ớt quay đầu đi cho khỏi ngộp. Sao ông ta nói thế?

- Mau lên con! Tới đây!

Scarlett kéo váy lên, cố vượt qua những lớp người nằm dưới đất đến bên ông Meade. Nàng nắm lấy tay ông, cánh tay đã run lên nhưng nét mặt vẫn thản nhiên.

- Kìa bác sĩ! Bác sĩ phải tới ngay. Melanie sắp có con.

Ông nhìn nàng như chẳng biết nàng muốn nói gì. Một thương binh nằm dưới chân nàng, gối đầu lên hộp khẩu thần, nhăn nhó cười.

- Họ sẽ làm ngay mà.

Scarlett không nhìn xuống mà chỉ lắc mạnh tay ông Meade:

- Melanie… Đứa bé… Bác sĩ, ông phải tới ngay. Chị ấy… Chị.. ấy..

Tuy không phải lúc cần giữ kẽ, nhưng nàng cũng khó nói toạc ra trước hàng trăm người lạ.

- Chị ấy đau dữ lắm. Bác sĩ tới giùm cho!

- Một đứa bé? Trời ơi!.

Ông Meade hét lên, mặt nhăn rúm lại vì giận dữ và thù hận, không phải thù hận Scarlett hay một người nào mà chính là thù hận cái thế giới bất cứ lúc nào cũng có chuyện không phải lúc xảy ra.

- Cháu điên hả? Bác không thể rời những người này. Hàng trăm người đang hấp hối. Bác không thể bỏ mặc họ để lo cho một đứa bé. Tìm một người đàn bà nào khác đi. À, cứ tìm vợ bác.

Nàng há miệng định giải thích vì sao bà Meade không thể đến, nhưng kịp thời ngậm lại. Bác sĩ Meade không hay biết con ông bị thương! Nàng tự hỏi chẳng biết ông còn đứng lại đây khi biết tin đó hay không, nhưng có một cái gì cho nàng biết dù Phil có hấp hối, ông cũng vẫn ở lại đây cấp cứu cho đa số thay vì chỉ cho một người.

- Không, ông phải đến ngay, bác sĩ Meade! Ông đã nói rằng Melanie sinh khó mà.

Có phải nàng, Scarlett, đang thực sự đứng ngay giữa cái địa ngục này, gân cổ hét to những lời bất nhã không?

- Chị ấy sẽ chết nếu bác sĩ không tới.

Ông Meade giựt mạnh tay ra và hét lớn lên như từ nãy tới giờ ông chẳng hiểu nàng nói những gì.

- Chết? Phải! Tất cả bọn họ đều phải chết… tất cả những người này, Không có băng, không thuốc tê, không kháng sinh, không thuốc mê. Chúa ơi! Nếu còn một chút á phiện một chút xíu thôi cho những người nặng nhất. Nếu còn một chút thuốc mê. Bọn Yankee sa địa ngục! Bọn Yankee sa địa ngục

- Cho bọn chúng xuống địa ngục luôn!

Người nằm dưới chân Scarlett phụ họa rồi nhe răng cười.

Scarlett bắt đầu run rẩy, nước mắt trào ra vì sợ hãi. Bác sĩ không chịu đi. Melanie chết mất, nàng cũng mong được chết theo luôn. Bác sĩ không tới.

- Chúa ơi, bác sĩ! Tôi van ông!

Bác sĩ Meade cắn môi, mặt ông điềm tĩnh lại:

- Cháu bác sẽ cố gắng… Bác không hứa chắc. Nhưng bác sẽ cố. Khi nào những người này băng bó xong. Quân Yankee sắp tới và quân ta rút khỏi thành phố. Bác không biết chúng sẽ đối xử ra sao với thương binh. Không còn chuyến xe lửa nào nữa. Đường Macon vừa bị chiếm… Nhưng bác sẽ cố gắng. Về ngay đi. Đừng làm bận tâm bác. Đẻ con cũng không có gì rắc rối lắm đâu. Chỉ cột cuống rốn là xong…

Ông quay đi khi người tùy phái vừa khều tay, rồi bắt đầu hò hét ra lệnh, chỉ trỏ hết người này sang người khác, người đàn ông dưới chân nhìn nàng như chia sẻ nỗi buồn.

Scarlett hấp tấp vượt qua các thương binh và trở lại đường về. Vậy là bác sĩ không tới. Nàng phải xoay xở lấy. Tạ ơn Chúa, con Prissy cũng khá rành về chuyện đỡ đẻ. Hơi nóng làm đầu nàng như nhức buốt, mồ hôi ướt đẫm chiếc áo lót. Hai chân và cả trí não bắt đầu tê cứng lại, tê cóng như gặp ác mộng, muốn nhấc chân để chạy mà không được. Đường về như bất tận.

Rồi đầu nàng lại vang dội điệp khúc: "Quân Yankee sắp tới!". Tim bỗng đập mạnh, nàng cảm thấy tay chân dã hết tê. Nàng chen vào đám người đông nghẹt ở Ngã Năm, lề đường hẹp không còn chỗ trống, nàng phải đi ra ngoài. Từng toán quân bụi bẩn mệt mỏi vượit qua. HÌnh như tất cả họ đều râu ria xồm xoàm, súng đeo vai, hấp tấp đi. Những chiếc xe kéo đại bác lăn qua, lính đánh xe không ngớt dùng roi da quất vun vút lên mình mấy con gầy trơ xương. Xe quân nhu, mui vải rách bươm, lộc cộc vượt qua những vết lún. Kỵ binh nối tiếp nhau phóng rút đi tung bụi mù trời. Chưa bao giờ Carlett thấy quá nhiều binh sĩ cùng một lúc nhu thế cả. Rút lui! Rút lui! Quân đội đang rút khỏi thành phố.

Đoàn quân vội vã ép nàng lên lề đường đã chật ních người và nàng chợt ngửi thấy mùi rượu bắp rẻ tiền. Một đám phụ nữ đang tụ tập gần đường Decatur, mặc toàn quần áo lòe loẹt, đeo nữ trang rực rỡ, trát phấn thoa son như ngày hồi trông mới trái ngược làm sao. Phần đông bọn họ cũng như những quân nhân đang ôm choàng họ đều say khướt. Scarlett chợt thấy một mái tóc đỏ rực, Belle Watling. Ả cười sặc sụa mùi rượu, bám vào một quân nhân cụt tay đang nhảy nhót lảo đảo.

Qua khỏi Ngã Năm, đám người thưa dần đi. Scarlett xắn váy lên và bắt đầu chạy. Tới gần tiểu giáo đường Wesley, nàng đã tụt hơi và cảm thấy đau nhói ở bụng. Chiếc áo nịt như muốn cắt đôi lồng ngực, nàng ngồi xuống bậc thềm nhà thờ, hai tay ôm đầu cho tới khi lấy lại được hơi thở. Phải chi nàng thở được sâu hơn. Phải chi tim nàng đừng đập thình thịch như tiếng trống. Phải chi còn lại một người nào trong cái thành phố cuồng loạn có thể giúp đỡ nàng.

Có bao giờ nàng tự xoay xở đâu. Luôn luôn có sẵn người làm thay cho nàng, săn sóc nàng, che chở và bảo vệ nàng. Thật khó tin khi nàng phải chịu cảnh ngộ khó khăn này. Không có một người bạn, không còn một người láng giềng và nhiều gia nhân đảm đang, hăng hái. Và bây giờ trong lúc cấp bách không còn ai bên cạnh. Thật là phi lý khi nàng phải chịu cô đơn, sợ hãi và xa nhà như thế.

Về nhà! Phải chi nàng đang ở nhà, dầu có bọn Yankee ở đó hay không cũng mặc. Về nhà! Dầu Ellen đang lâm bệnh. Nàng chỉ mong được nhìn khuôn mặt dịu hiền của Ellen, được Mammy loạng choạng đứng lên, tiếp tục đi. Tới gần nhà, nàng đã thấy Wade đứng bám vào cổng chính. Thấy nàng mặt nó nhăn lại, nó chìa một ngón tay bị dập dơ bẩn rồi khóc thút thít:

- Đau! Đau quá!

- Nín đi! Không, tao đánh bây giờ. Ra nhà sau chơi trò nấu ăn đi và đừng có lên đây.

- Wade đói lắm!

Nó vừa nói vừa đưa ngón tay đau vào miệng.

- Kệ mày, đi ra sân sau và… Ngước lên, nàng thấy Prissy đang lo lắng thò đầu ra cửa sổ trên lầu, mặt tái mét. Scarlett ra dấu bảo nó xuống rồi bước vào. Lột nón ném lên bàn, nàng đưa lưng bàn tay lau mồ hôi trán. Có tiếng cửa trên lầu mở và tiếp theo là tiếng rên đau đớn như tiếng rên của người sắp chết. Prissy phóng xuống thang từng ba bậc một.

- Bác sĩ có tới không?

- Không, ông ấy không tới được.

- Chúa ơi, bà Sca’lett, bà Melanie đau dữ lắm.

- Bác sĩ không tới được. Không một ai tới được. Phải lo chuyện đỡ đẻ và tao sẽ tiếp cho. Prissy há hốc miệng, lưỡi líu lại. Không dám nhìn Scarlett, nó vừa đưa chân cọ xát nền nhà vừa vặn vẹo mình.

- Đừng làm bộ làm tịch nữa. Chuyện gì vậy?

- Con bé da đen lùi lại chân thang.

- Chúa ơi…

Nó trợn mắt lên tỏ vẻ sợ sệt và xấu hổ.

- Cái gì vậy?

- Chúa ơi! Mình cần phải có bác sĩ. Con… Con… thưa bà Sca’lett con chẳng biết chút gì về chuyện đỡ đẻ.

Scarlett chới với như mất thở trước khi cơn giận bùng lên. Prissy khom mình định luồn qua vọt chạy nhưng Scarlett đã túm được nó.

- Con mọi đen láo toét… Mày nói vậy nghĩa là sao? Mày đã nói mày biết đỡ đẻ kia mà. Thật ra là thế nào? Nói cho tao biết ngay.

- Thưa bà Sca’lett, con nói láo! Con không hiểu sao con dám nói láo với bà như vậy. Con chỉ mới thấy người ta đẻ có một lần, ‘ồi má con không cho con coi nữa.

Thấy Scarlett trừng mắt con bé lùi lại cố vùng vẫy để thoát thân. Trong một lúc, nàng không tin đó là sự thật. Nhưng khi nhận rõ con Prissy chẳng biết chút gì về vụ sinh đẻ, nàng giận điên lên. Cả đời, chưa bao giờ nàng đánh một người nô lệ, nhưng bây giờ, nàng, bàn tay mỏi nhừ, chỉ biết có tát và tát mãi. Prissy rống lên. Nó kêu la vì sợ hơn vì đau đớn. Nó bắt đầu nhảy loi choi cố thoát khỏi bàn tay bấu chặt như gọng kềm của Scarlett.

Tiếng rên rỉ trên lầu bỗng ngưng bặt, rồi tiếng Melanie thều thào vọng xuống:

- Scarlett! Phải em đó không? Lên đây với chị mau!

Scarlett bỗng buông tay Prissy ra, cô bé ngồi thụp xuống chân cầu thang rên rỉ. Nàng đứng yên một lúc, nhìn lên lầu, nghe tiếng rên liên tục. Nàng đứng đó, tưởng chừng như một gánh nặng vừa quàng vào cổ mình, rồi đèo theo cả một gánh nặng, quá nặng ngay khi nàng vừa nhấc chân đi.

Nàng cố nhớ những việc mà Ellen và Mammy đã làm khi nàng sinh Wade nhưng trong cơn đau đẻ, nàng đã quên nhiều, tất cả chỉ như một màn sương. Nàng chỉ nhớ lờ mờ một vài điều và hấp tấp ra lệnh cho Prissy:

- Đi đốt lửa và giữ cho trong ấm bao giờ cũng có nước nóng. Rồi tìm cho tao hết tất cả khăn lau còn sót lại trong nhà và một cuộn chỉ. Rồi lấy cho tao cây kéo. Đừng có nói với tao là tìm không ra. Lấy hết đem lên cho thật mau. Lẹ lên!

Nàng kéo con Prissy bật lên và xô nó chúi nhủi về phía nhà bếp. Rồi ưỡn ngực tới, nàng bước lên lầu. Bây giờ còn một việc khó khăn nhất là làm sao nói cho Melanie biết là nàng và con Prissy tự lo lấy việc đỡ đẻ.