ột ngày mùa thu, Paul bị làm phiền tầm giữa trưa bởi hồi chuông điện thoại réo không dứt. Bần cùng bất đắc dĩ anh phải nhấc máy. Cristoneli ấp úng và Paul nghe thấy ông bập bõm nói:

- Địa…

- Gì kia?

- Địa…

- Suy tưởng á? Paul hỏi.

- Ôi không, tại sao cậu lại muốn tôi suy tưởng cơ chứ? Cậu nhanh lên, Địa Trung Hải, mọi người đang đợi cậu!

- Được rồi, Gaetano, ông tử tế lắm, nhưng ông muốn tôi đi Địa Trung Hải làm quái gì chứ?

- Paul, cậu yên nào và làm ơn nghe tôi cho rõ đây. Cậu đã đoạt giả Médicis dành cho văn học nước ngoài, báo giới đang chờ cậu ở nhà hàng Địa Trung Hải trên quảng trường Odéon. Một chiếc taxi đang đợi cậu dưới nhà, cậu rõ rồi chứ? Cristoneli hét to.

Bắt đầu từ khoảnh khắc đó, trong tâm trí Paul nơi các suy nghĩ đang chen chúc nhau dường như chẳng còn gì sáng rõ nữa.

- Mẹ kiếp! anh làu bàu.

- Sao lại mẹ kiếp?

- Mẹ kiếp, mẹ kiếp và mẹ kiếp.

- Cậu có thôi cái kiểu ăn nói thô thiển ấy đi không? Sao cậu lại cứ mẹ kiếp với tôi như thế chứ?

- Tôi không nói thế với ông, mà tôi nói với chính mình đấy chứ.

- Có như thế thì vẫn là thô thiển.

- Không thể thế được, Paul thốt lên, hãy ngăn họ lại.

- Ngăn họ làm gì?

- Ngăn họ trao cho tôi giải thưởng đó. Tôi không thể nhận nó được.

- Paul à, tôi phải mạn phép nói rằng cậu bắt đầu thực sự khiến tôi bội bực rồi đấy. Chẳng ai từ chối giải Médicis bao giờ, thế nên cậu hãy ngồi vào chiếc taxi đó và khẩn trương lên, nếu không chính tôi sẽ nói mẹ kiếp với cậu đấy. Mà này, tôi đang nói với cậu rồi đây, mẹ kiếp, mẹ kiếp và mẹ kiếp! Mười lăm phút nữa họ sẽ xướng tên những người đoạt giải, tôi đã tới đây rồi, đây là một thắng lợi đấy, anh bạn!

Paul gác máy rồi cảm thấy một tim đập dồn kịch liệt đang kéo tới. Anh nằm dài ra sàn nhà, tay bắt tréo và bắt đầu một loạt các bài tập thở.

Chuông điện thoại lại reo, reo mãi không thôi. Và nó vẫn tiếp tục reo vang cho tới khi chiếc taxi thả anh xuống quảng trường Odéon.

Cristoneli đang chờ anh trước cửa nhà hàng,tiếng đèn flash kêu tanh tách và Paul có cảm giác đã từng chứng kiến cảnh này, nó khiến máu anh đông lại.

Thay cho toàn bộ diễn văn, anh ấp úng một lời cảm ơn, mỗi lần biên tập viên thúc khuỷu tay sang thì anh lại ngẩng đầu lên để mỉm cười với cánh thợ ảnh, và hầu như không trả lời câu hỏi nào, ít nhất thì cũng không trả lời theo lối dễ hiểu.

15 giờ, trong khi Cristoneli đang vội về văn phòng để thu xếp việc tái bản sách và xác nhận nội dung dải bọc bìa, Paul quay về nhà rồi nhốt mình trong đó.

Daisy gọi cho anh vào cuối giờ chiều để chúc mừng anh, cô đã nghe tin trên đài phát thanh trong khi thái củ cải và muốn cảm ơn anh: vì anh mà cô thái cả vào tay mình. Cô nói thêm là anh nên tới La Clamada để ăn mừng thành công này ngay khi có thể, nếu không muốn xuất hiện trong danh sách đen của cô.

20 giờ, anh vẫn đang đi đi lại lại trong căn hộ của mình trong lúc chờ Arthur gọi lại.

Người gọi lại là Lauren. Arthur đang ở New Mexico cùng khách hàng. Họ đã trò chuyện một lúc lâu, và từ xa, trước khi một ca cấp cứu buộc cô phải gác máy, cô đã giúp anh tìm ra cách bình tĩnh lại.

Paul ngồi trước màn hình máy tính và mở một tệp bản thảo đã bỏ dở bấy lâu nay. Lauren có lý khi khuyên anh kết nối lại với nữ danh ca, cô đã mau chóng mang lại cho anh niềm an ủi mà anh đang cần.

Sau vài trang, Paul cảm thấy gọng kìm đang siết quanh lồng ngực mình đã lỏng ra, rồi anh viết suốt đêm với một tâm trạng vô lo kỳ diệu.

Đến sáng sớm, Paul đã có một quyết định và tự hứa với bản thân sẽ thực hiện cho kỳ được, dù có phải trả bằng giá nào chăng nữa. Người bạn thân của anh sẽ được hạnh phúc. Đã đến lúc quay về quê hương bản quán.

***

Ngày hôm sau, Paul ghé qua gặp biên tập viên. Anh lơ đãng lắng nghe Cristoneli, bằng lòng với việc từ chối tất cả các lời đề nghị phỏng vấn mà ông nêu ra.

Cristoneli cố gắng tỏ ra bình tĩnh. Ông đã nghe Paul từ chối tới hai chục bận. Đến nỗi khi anh buột miệng trả lời “được”, ông cũng chẳng hề để ý mà vẫn tiếp tục liệt kê tên những phóng viên đang muốn phỏng vấn anh.

- Tôi vừa nói “được” rồi mà, Paul thở dài.

- Thế hả, nhưng được cái gì kia?

- “Thư viện Lớn”, đó là chương trình duy nhất tôi sẽ tham gia.

- Nhất trí, Cristoneli đáp với tâm trạng gần như trầm uất. Tôi sẽ báo họ biết ngay lập tức, chương trình sẽ diễn ra vào tối mai, tường thuật trực tiếp.

***

Paul dùng ngày cuối cùng để xếp sắp lại đồ đạc. Đến giữa trưa, anh ghé quán Daisy dùng bữa. Đến lúc chia tay, họ ôm nhau và Daisy đã khó khăn lắm mới kìm được nước mắt.

Cuối giờ chiều, anh chào từ biệt Ngài Ria Mép và giao chìa khóa căn hộ cho ông. Chủ quán cà phê hứa sẽ giám sát việc dọn nhà cho anh như thể đó là nhà của ông vậy.

20 giờ, Cristoneli ghé qua đón anh. Paul để va li vào cốp taxi rồi họ cùng tới trường quay của đài truyền hình quốc gia.

Paul im lặng suốt thời gian trang điểm, anh chỉ yêu cầu nguời ta đừng che những nếp nhăn nhỏ quanh mắt mình. Khi trợ lý đạo diễn tới tìm anh, anh năn nỉ Cristoneli đợi anh trong khoang riêng. Ông có thể theo dõi chương trình qua màn hình ti vi lắp sẵn trong khoang.

Francois Dutertre, người dẫn chương trình, chào mừng anh trong hậu đài rồi chỉ cho anh chiếc ghế anh sẽ ngồi giữa bốn tiểu thuyết gia khác.

Paul chào các đồng nghiệp rồi hít một hơi dài. Vài phút sau, chương trình truyền hình trực tiếp bắt đầu.

- Chào quý vị, chào mừng tới trường quay của “Thư viện Lớn”. Tối nay, chủ đề sẽ là các giải thưởng văn học, nhưng cũng là về văn học nước ngoài, và chúng tôi sẽ bắt đầu chương trình này với sự đồng hành của một tác giả còn chưa được đông đảo công chúng biết tới, dù sao mới hôm qua thôi, anh vẫn còn chưa được đông đảo công chúng Pháp biết tới, cho đến khi giải thưởng Médicis dành cho tiểu thuyết nước ngoài được trao cho anh. Paul Barton, cảm ơn anh vì đã có mặt ở đây cùng chúng tôi.

Trên màn hình hiện lên một bức ảnh chụp chân dung Paul. Một giọng thuyết minh điểm lại sự nghiệp của anh, xuất thân kiến trúc sư của anh, nói về lựa chọn tới Pháp sinh sống của anh. Người ta giới thiệu sáu cuốn tiểu thuyết của anh, và đến cuối bài phóng sự ngắn này, Francois Dutertre nói với anh.

- Anh Paul Barton này, chính một cuốn tiểu thuyết rất khác so với những cuốn anh từng viết trước đây đã mang về cho anh giải Médicis này, một cuốn tiểu thuyết thống thiết, gây sửng sốt, gây xáo trộn, mang tính cảm hóa, tôi có thể nói như vậy. Một cuốn tiểu thuyết không thể thiếu.

Dutertre tiếp tục ca ngợi cuốn sách trước khi hỏi Paul điều gì đã xui khiến anh viết nên câu chuyện đó. Paul nhìn chăm chú vào máy quay.

- Tôi không viết ra nó. Tôi chỉ dịch nó thôi.

Francois Dutertre trợn tròn mắt, nín thở.

- Tôi có nghe nhầm không? Anh không viết cuốn tiểu thuyết đó ư?

- Không, câu chuyện này là thực từ dòng đầu đến dòng cuối và nó không thuộc về tôi. Tác giả của nó là một phụ nữ. Cô ấy không thể công bố câu chuyện dưới tên mình được. Cha mẹ cô ấy, gia đình cô ấy, và nhất là người đàn ông mà cô ấy yêu hiện đang sống tại Bắc Triều Tiên, họ sẽ phải trả giá bằng cả mạng sống của mình. Chính vì lý do đó mà tôi sẽ không bao giờ tiết lộ danh tính của cô ấy, nhưng tôi không thể chiếm đoạt thành quả lao động của cô ấy.

- Tôi không hiểu, Dutertre thốt lên, anh đã xuất bản câu chuyện ấy dưới tên mình kia mà?

- Tôi đã dùng quyền đứng tên thay bằng một thỏa thuận chung. Kyong thực chỉ có một khát khao duy nhất là câu chuyện về đồng bào của cô ấy được đông đảo công chúng biết đến, rằng rốt cuộc mọi người sẽ đồng cảm với số phận đã được dành cho họ. Ở Bắc Triều Tiên không có dầu lửa, vậy thì thế giới phương Tây đã coi thường một trong những nền độc tài chuyên chính đáng ghê sợ nhất. Tôi đã mất nhiều tháng ròng rã để thấm nhuần những gì cô ấy viết, để tiếp thêm sự sống cho các nhân vật của cô ấy, tuy nhiên tôi nhắc lại để quý vị rõ, câu chuyện này thuộc về cô ấy và giải thưởng được trao cho tôi ngày hôm qua thuộc về cô ấy và chỉ riêng cô ấy mà thôi. Tối nay, tôi tới đây góp mặt trong chương trình này là để nói ra sự thật, và cũng để nói với quý vị rằng nếu một ngày nào đó, chế độ đang đè nén dân tộc ấy sụp đổ, tôi sẽ tiết lộ tên của tác giả ngay khi cô ấy cho phép tôi làm vậy. Cô ấy đã tặng tôi tiền bản quyền và tôi đã chuyển khoản tiền đó cho quỹ Ân xá Quốc tế và cho các phong trào khác vẫn đang đấu tranh chống lại chế độ bỉ ổi đó. Tôi gửi lời xin lỗi chân thành nhất tới biên tập viên của tôi, cho tới giờ phút này ông ấy không hề biết đầu đuôi sự thể, cũng như tới các thành viên trong ban giám khảo giải Médicis. Nhưng nói cho cùng, họ đã tôn vinh một cuốn tiểu thuyết chứ đâu phải tác giả có tên xuất hiện trên bìa sách. Và điều duy nhất đáng kể, đó là bằng chứng nó đã mang đến cho chúng ta. Với tất cả những khán giả đang theo dõi chương trình này, tôi xin quý vị hãy đọc cuốn sách, nhân danh tự do và hy vọng. Chân thành cảm ơn và xin lỗi.

Paul đứng dậy, bắt tay Dutertre và các khách mời khác trước khi rời trường quay.

***

Cristoneli đang chờ anh trong hậu đài. Họ lặng lẽ bước bên nhau cho đến khi ra tới đại sảnh.

Khi chỉ còn hai người họ với nhau, Cristoneli nhìn Paul rồi chìa tay cho anh.

- Tôi hết sức hãnh diện được làm biên tập viên của cậu, ngay cả khi tôi muốn bóp cổ cậu quá đi mất. Đó là một cuốn sách rất hay, và không có cuốn sách vĩ đại nào được xuất bản ở nước ngoài nếu không có tác phẩm của một dịch giả vĩ đại. Tôi đã hiểu rõ hơn quyết định đi San Francisco một thời gian của cậu. Hãy biết cho rằng tôi sẽ nóng lòng chờ đợ ihần tiếp theo trong chuyến phiêu lưu của nữ danh ca. Tôi đã rất thích thú với những chương đầu mà cậu cho tôi đọc và tôi sốt ruột muốn xuất bản nó đây.

- Cảm ơn Gaetano, nhưng không có gì buộc ông phải làm vậy. Tôi e là tối nay tôi đã đánh mất toàn bộ độc giả của mình rồi.

- Tôi thì tin ngược lại. Chỉ có tương lai mới khẳng định được chuyện đó.