Chiếc xe con chở giống ngô và khoai tây vừa dừng ở sân Hợp tác xã Gia Đạo thì có tiếng máy bay gầm rú dữ dội. Mọi người chạy vội ra những chiếc hầm trú ẩn chung quanh. Chi cũng lao ra khỏi xe chạy xuống một chiếc hố cá nhân cạnh sân kho. Tiếng máy bay tiếp tục gầm rú. Tiếp đó là tiếng bom, tiếng cao xạ nổ làm rung chuyển mặt đất. Thấy nóng ruột, Chi nhảy lên khỏi hầm lắng tai nghe ngóng. Doanh ngồi ở cái hố cạnh đó bảo Chi:

- Chị không xuống hầm, đứng làm gì trên mặt đất nguy hiểm lắm.

- Tôi nghe tiếng bom gần lắm. Rung chuyển cả mặt đất tôi đang đứng. Không khéo chúng nó đánh vào khẩu đội súng máy của dân quân Đạo Thắng.

Một loạt bom nữa nghe tiếng nổ rất gần. Chi hốt hoảng:

- Đúng là chúng đánh vào khẩu đội súng máy của dân quân Đạo Thắng rồi. Tôi phải ra đấy xem sao đây.

Nói xong Chi chạy đi. Doanh không kịp ngăn Chi nên nhảy lên khỏi hố chạy theo.

Khu vực của khẩu đội súng máy xã Đạo Thắng còn mù mịt khói. Hai hố bom sâu hoắm nằm cách ụ súng không xa. Chiếc lán nằm cách ụ súng trên năm mươi mét bị hơi bom thổi tranh tre nứa lá mỗi thứ bay đi một nơi. Các cô gái xạ thủ súng máy đất bụi và khói bom phủ đầy lên quần áo, mặt mũi. Có cô chỉ còn nhìn thấy hai con mắt. Trận bom dữ dội làm các cô gái chưa hoàn hồn. Bích cầm lá cờ lệnh trong tay, người cô rũ xuống. Ngồi cạnh Bích là Mơ mặt mày đen nhẻm. Phong tỏ ra là người còn bình tĩnh nhất. Anh đi đi lại lại nói với các cô gái:

- Các em kiểm tra thật kỹ xem mình có bị thương chỗ nào không – Nói xong Phong đến cạnh Bích.

- Thế nào đồng chí khẩu đội trưởng. Hốt quá phải không?

Bích chưa hết run đáp:

- Sợ quá anh ạ. Em thấy một ánh chớp lóe lên rồi người lạng đi như có ai đó đẩy em một cái thật mạnh, làm em ngã giúi xuống đất. Em cứ tưởng em chết rồi cơ. Máy bay đi rồi, em véo vào người mấy cái chẳng thấy đau đớn là gì. Em sợ quá.

Mơ nói giọng còn run:

- Bắn nhau với máy bay Mỹ đã hơn chục trận rồi mà chưa thấy hôm nào ác liệt như hôm nay.

Phong hỏi:

- Mơ sợ không?

- Hết sợ rồi. Bom nổ chỗ nào mà khiếp thế hở anh?

- Em không thấy hai cái hố bom cách khẩu đội các em chưa đầy hai mươi mét đang khét lẹt mùi thuốc súng kia à?

- Chúng em đã định thần được đâu mà nhìn với ngó. Nó mà rơi trúng chúng em không biết giờ này hồn chúng em bay liêu xiêu ở đâu nữa.

Lí mắng:

- Cái Mơ nói gì mà nghe khiếp thế.

Phong nói đùa cốt xua tan nỗi sợ hãi đang đọng lại trên khuôn mặt của các cô gái:

- Các em thử nhìn nhau xem các em có đẹp không kìa. Cứ như văn công chuẩn bị ra biểu diễn ấy.

Bây giờ các cô gái mới có dịp nhìn nhau. Những khuôn mặt nhem nhuốc bụi đất và khói bom. Trên đầu của Lí một bụi cỏ đứng ngay ngắn như được người ta trồng lên đó. Mở đầu là tiếng cười của Mơ. Sau đó rộ lên tiếng cười của các cô gái. Cười ngặt cười nghẽo.

Chờ các cô gái hết cười, Phong bảo:

- Súng bị đất cát bắn vào phủ kín các bộ phận rồi, các em lau lại cho sạch, sẵn sàng đánh trả máy bay địch. Sau đó kíp dự bị thay cho kíp chính về nhà tắm rửa và thay quần áo. Các em nhanh chóng làm đi.

Bích hỏi:

- Không biết trận địa cao xạ của các anh có ai hy sinh không.

- Dây điện thoại đứt nên anh chưa liên lạc được. Hôm nay chúng đánh dữ dội quá thế nào cũng có thương vong. Cầu và nhà ga chắc cũng bị thiệt hại nặng. Có khi em ở lại chỉ huy chị em lau súng và củng cố lại trận địa, anh chạy về đơn vị xem thế nào và bảo bộ phận thông tin đi nối lại dây điện thoại.

- Anh đi đi, để mọi việc đấy cho em.

Chi vừa đi vừa chạy về phía khẩu đội súng máy của các cô gái. Theo sau Chi là Doanh. Ở một hướng khác, Luận, Noãn và mấy y tá của trạm xá mang túi thuốc cứu thương cũng hối hả chạy về phía trận địa. Phong chuẩn bị đi thì Chi và Doanh tới.

- Chào các em. Các em có ai việc gì không? – Chi hỏi.

Bích đáp:

- Không ai việc gì cô ạ. Chỉ sợ hết hồn hết vía thôi.

- Cô đứng ở trong làng thấy tiếng bom rung chuyển cả mặt đất đoán thế nào chúng cũng đánh xuống trận địa của các em. Không có ai việc gì là may rồi.

Phong vui mừng nói với Chi:

- May quá chị ạ. Hai quả bom nổ cách khẩu đội chừng vài chục mét mà chẳng ai việc gì.

- Thay mặt huyện ủy, cô biểu dương tinh thần chiến đấu dũng cảm của các em.

Noãn, Luận và các y tá của trạm xá xã cũng vừa tới nơi. Không kịp chào hỏi mọi người, Luận hỏi luôn:

- Có ai việc gì không các cháu?

- Không cô ạ.

- Cô đứng ở trụ sở ủy ban thấy khói trùm lên trận địa của các em cô lo quá. Thế là may rồi.

Mơ hỏi đùa:

- Cô Luận ơi. Cô ngắm xem con gái xã ta hóa trang có đẹp hơn văn công không cô?

Chi và Luận ngắm nhìn các cô gái rồi tủm tỉm cười. Luận bảo:

- Cô thấy các em đẹp hơn văn công nhiều.

Mơ tiếp tục giọng đùa cợt:

- Hôm nay mà chúng cháu chết biến thành ma thì trông khiếp lắm cô nhỉ.

Bích mắng:

- Cái con này. Sao từ nãy đến giờ mày toàn nói chuyện gở mồm thế.

Mơ cãi:

- Mày bảo tao nói không đúng à. Đang sống mà nhìn thấy mặt đứa nào cũng nhem nhuốc đến phát khiếp lên rồi huống gì khi chết biến thành ma.

Nhâm và Loan, hai cô gái trong số xạ thủ dự bị đi đến đứng cạnh Luận với thái độ rụt rè, mặt cúi nhìn xuống đất như muốn nói gì đó với Luận. Luận nhận ra điều đó nên hỏi:

- Hai em có chuyện gì à?

Nhâm nói lí nhí trong mồm:

- Cô ơi. Cô cho chúng cháu xin thôi…

Luận ngắt lời:

- Hai em muốn rút ra khỏi đội dân quân phòng không của xã chứ gì?

Loan đáp thay Nhâm:

- Vâng. Chúng em sợ lắm. Có ở lại cũng chẳng bắn được máy bay đâu cô ạ.

Luận hỏi:

- Hai em ở thôn nào?

Nhâm đáp:

- Em ở thôn Mai Xá, còn cái Loan ở thôn Bùi Hạ.

- Hai em đã vào Đoàn Thanh niên Lao động chưa?

Nhâm đáp:

- Cả hai chúng em đều đã vào Đoàn rồi ạ.

- Hai em suy nghĩ cho kỹ đi. Nếu hai em dứt khoát muốn ra khỏi đội phòng không của xã, cô sẽ nói với xã đội trưởng cử người khác thay cho hai em.

Loan và Nhâm lặng lẽ đi đến ngồi với nhau ở góc cái lán đã xiêu vẹo vì trận bom vừa rồi.

Chi nhìn hai hố bom sâu hoắm, đất chung quanh bị đào bới lên xám xịt màu khói bom thấy lòng mình lo lắng thật sự.

- Thật hú vía. Quả bom này bay lệch vào vài chục mét nữa, không biết chuyện gì sẽ xảy ra – Chi nói với mọi người đứng cạnh.

Phong nói với Chi:

- Cũng may đây là loại bom nhẹ mà máy bay F4 thường mang chứ gặp phải loại bom năm trăm cân của bọn F105, dù có ở cự li này chắc khẩu đội không tránh được thương vong đâu chị ạ.

- Tinh thần của các em sau trận bom thế nào? – Chi hỏi.

- Khi vừa dứt trận bom trông các em xơ xác như đàn gà phải cáo. Nhưng giờ thì chị thấy rồi đấy. Đã cười đùa trêu chọc nhau trong kia rồi kìa.

- Tôi nhận thấy hình như có một vài em tỏ ra hoang mang. Cần phải động viên cổ vũ ý chí chiến đấu của các em. Xã vẫn bảo đảm chế độ ăn uống hàng ngày cho các em đấy chứ?

Noãn đáp:

- Chúng tôi vẫn phân công mỗi Hợp tác xã một tuần luân phiên nhau cung cấp thực phẩm đầy đủ cho các em làm nhiệm vụ trực chiến.

- Các em hàng ngày được ăn uống khá đầy đủ. Bảo đảm chế độ calo cho một chiến sĩ chiến đấu. Có chủ tịch xã ở đây, tôi đề nghị chiều nay chủ tịch cử cho một số người ra sửa chữa lại trận địa và làm lại cái lán cho các em. Nếu có đèn bão, xã cho các em thêm một cây để tối các em còn ngồi đánh tú lơ khơ - Phong đề nghị.

Bích bảo:

- Việc sửa chữa trận địa đã phân công cho hai chi đoàn của hai Hợp tác xã rồi. Chắc lát nữa các bạn ấy sẽ ra đây thôi. Còn đèn bão, xã kiếm thêm cho chúng cháu một cây. Hiện nay chúng cháu mới có một cây thôi.

- Được rồi, sẽ lấy cây đèn của ủy ban đưa ra cho các cháu.

- Ta quay vào chuyện trò với các cháu một lát.

Nói xong Chi đi đến chỗ các cô gái đang ngồi nói chuyện với Luận.

2

Ông Kim đi đi lại lại một mình trong phòng với vẻ sốt ruột. Thỉnh thoảng ông lẩm bẩm: Chết! Chết! Mấy cái đội công nhân giao thông của tỉnh làm sao mà chữa nổi ba cái cầu và hàng trăm mét đường ray đây. Bố chúng nó chứ. Có đánh cũng đánh từ từ chứ đánh kiểu này lấy lực lượng đâu mà chữa kịp. Ông Kim đi thêm mấy vòng nữa rồi dừng lại nhấc điện thoại lên gọi:

- Cậu Hiếu đấy phải không? Ông đạp xe qua đây báo cáo lại một lần nữa bằng miệng cho tôi nghe cụ thể thiệt hại của trận đánh phá chiều nay chứ tôi không muốn nghe báo cáo bằng điện thoại. Tôi đợi ông đấy.

Vừa dập máy xuống ông lại nhấc lên gọi:

- Văn phòng ủy ban đấy à? Ông Quốc có ở nhà không, nối máy cho tớ gặp ông ấy… Thế nào? Ông Quốc đang qua chỗ tớ à? Được rồi. Càng hay.

Ông Kim vừa để ống nghe điện thoại vào máy thì xe con ông Quốc cũng vào tới nơi.

- Tôi định qua chỗ anh sau đó đi xuống Tam Bình xem thiệt hại cụ thể thế nào để còn điều lực lượng.

- Tớ vừa gọi điện cho tay Hiếu qua báo cáo cụ thể thiệt hại của trận đánh phá chiều nay. Ông ngồi nghe xong hẵng đi.

- Ông Hiếu chưa báo cáo với anh à?

- Hắn báo cáo bằng điện thoại ngay khi ở Gia Liễn về. Nhưng tớ sốt ruột quá nên muốn nghe nó báo cáo bằng miệng, có gì hỏi luôn.

Hiếu đi xe đạp vào.

- Chào bí thư, chào chủ tịch.

Không kịp để Hiếu ngồi, ông Kim hỏi dồn:

- Chúng đánh gồm những đâu?

- Chúng đánh trận địa tên lửa ở Đại Hồ thuộc huyện Văn Lâm. Đánh cầu đường sắt, đường bộ Gia Liễn, cầu Tiên Giáng và ga Trung Văn thuộc địa phận huyện Tam Bình. Ngoài mục tiêu cầu cống, nhà ga chúng còn đánh vào các trận địa pháo bảo vệ cầu, trong đó có cả lực lượng bắn máy bay của dân quân Đạo Thắng.

Ông Kim:

- Lực lượng dân quân bắn máy bay của xã Đạo Thắng có ai thương vong không?

- Báo cáo bí thư, dân quân Đạo Thắng không có ai thương vong. Chỉ có lực lượng cao xạ pháo hai hy sinh và ba bị thương nhẹ. Số bị thương đã chuyển lên bệnh viện quân khu. Anh em hy sinh cũng đã chuyển về cơ quan huyện, quê của liệt sĩ để làm các thủ tục truy điệu trước khi mai táng. Thiệt hại vật chất lần này cũng rất nghiêm trọng. Cầu đường sắt, đường bộ Gia Liễn bị sập hoàn toàn. Cầu đường sắt Tiên Giáng sập mất một mố. Đoạn đường sắt của hai cầu này cũng bị đánh hỏng. Chưa đo cụ thể. Chỉ ước tính khoảng hơn một trăm mét.

Ông Kim quay sang hỏi ông Quốc:

- Ty giao thông đã điều lực lượng xuống hai khu vực địch đánh phá chưa ông Quốc?

- Điều hai đội xuống đó từ lúc ba giờ chiều. Tay Khuôn đang cho điều nốt đội đang sửa đường ở Linh Sơn về tăng cường thêm.

- Lát nữa tớ sẽ làm việc với quân khu xin lực lượng công binh chi viện. Tớ cũng định xin thêm một tiểu đoàn cao xạ bảo vệ các mục tiêu chứ kiểu này thì gay lắm.

Hiếu cười:

- Anh làm như miền Bắc này chỉ có mục tiêu ở tỉnh ta là quan trọng nhất. Còn các nơi khác không cần bảo vệ.

- Không phải bảo vệ cho tỉnh Phước Vĩnh mà bảo vệ con đường huyết mạch tiếp nhận hàng viện trợ của nước bạn. Ông Quốc định xuống khu vực bị đánh phá ngay bây giờ à?

- Tôi phải xuống trực tiếp xem tình hình ra sao. Nếu cần, tôi yêu cầu huyện Tam Bình và Văn Lâm điều lực lượng dân công ra giúp khắc phục đường sá cho nhanh.

Ông Kim tán thành:

- Đúng đấy. Phải điều động lực lượng dân công tại chỗ làm nhiệm vụ san lấp hố bom để cho giao thông tập trung vào việc sửa cầu cống. Ông cứ đi đi. Tớ sẽ gọi điện ngay cho tay Thanh chủ tịch Tam Bình cho điều dân công các xã lân cận ra giúp sức. Nếu Tam Bình cử đủ người thì không cần điều dân công của Văn Lâm đâu ông ạ.

Ông Quốc và Hiếu ra khỏi, ông Kim đi đến nhấc luôn máy điện thoại gọi cho quân khu.

- A lô! Phòng Tham mưu quân khu đấy à?… Cho tôi gặp đồng chí Chanh.

Khi nghe đầu dây bên kia có tiếng đáp lại, ông Kim hỏi:

- Ông Chanh đấy à? Tôi lại làm phiền ông đây.

Cuộc đối thoại trong điện thoại tiếp diễn.

- Ông Kim khùng phải không?

- Điên lên đây chứ không phải chỉ khùng đâu. Này, ông đã nắm được hôm nay ba cái cầu và hơn một trăm mét đường ray của Phước Vĩnh bị thằng Mỹ cào tung lên như gà bới không? Biết rồi à? Ông đã biết thì tôi làm việc luôn nhé. Ông cho tôi xin một đơn vị công binh cùng với giao thông tỉnh chữa lại cầu và đường ray không?

- Chẳng còn đơn vị nào trong tay tôi cả.

- Ông bảo sao. Không còn đơn vị nào à? Nếu không còn thì ông rút những nơi chưa cần thiết về giúp chúng tôi đi. Không được một tiểu đoàn thì ông cho vài đại đội cũng được.

- Một đại đội có được không?

- Chỉ được một đại đội thôi à? Sao ông bủn xỉn thế. Ông có biết chiều hôm nay toàn bộ ba cái cầu, trong đó hai cầu đường sắt, một cầu đường bộ đều bị tung ra từng mảnh không? Cầu Tiên Giáng ngắn nên khắc phục nhanh thôi. Nhưng cầu đường sắt, đường bộ Gia Liễn mỗi chiếc dài gần trăm mét. Lại còn hơn một trăm mét đường sắt bị xới tung nữa. Hiện trong tay tôi chỉ có ba đội giao thông đều tung vào đó hết rồi. Còn điều thêm dân công nữa. Tăng cường cho tôi hai đại đội công binh công trình nhé.

- Để tôi xem lại đã.

- Đấy, tôi biết ngay là ông định thử thách tôi mà. Còn một yêu cầu nữa, ông chịu khó nghe và giúp nốt cho tôi nhé.

- Định được voi lại còn đòi tiên phải không?

- Không, không. Tôi chỉ muốn ông điều thêm cho một tiểu đoàn pháo cao xạ tăng cường bảo vệ cho hai cái cầu đường sắt và đường bộ Gia Liễn thôi. Theo tôi, do lực lượng phòng không mỏng cho nên chúng đánh lần nào là trúng cầu lần ấy.

- Việc này thì chịu thật rồi. Mấy đơn vị phòng không của quân khu đều tăng cường cho Khu Bốn hết rồi. Hiện nay chẳng còn đơn vị nào cả.

- Không còn lực lượng. Ông nói đùa đấy à. Phó tư lệnh, tham mưu trưởng quân khu nói thế mà ông không biết ngượng à? Tôi chẳng khích bác ông đâu. Tôi mà còn làm phó chính ủy quân khu như trước đây, tôi sẽ cho điều hẳn một trung đoàn cao xạ các cỡ về cầu Gia Liễn để đối đầu với thằng Mỹ xem ai thắng ai.

Bên kia đầu dây có tiếng cười.

- Ông cười cái gì. Nếu ông không cho tôi thêm một tiểu đoàn cao xạ, tôi sẽ trực tiếp xin với Bộ Tổng tham mưu. Lúc ấy các ông đừng có phê bình tôi qua mặt quân khu đấy nhé.

- Thôi được rồi. Tôi sợ cái tính khùng của ông nên báo cáo với Bộ xin rút bớt hai đại đội đang bảo vệ nhà máy đúc bê-tông tăng cường cho ông. Thế đã được chưa?

3

Thấy Chi đi bộ vào phòng làm việc của mình, Luận ngạc nhiên hỏi:

- Xe đâu mà chị đi bộ?

- Tôi đi ra đồng xem bà con Gia Đạo chăm sóc ngô và khoai tây ra sao, tiện thể đi bộ lên đây luôn.

Luận cười:

- Chị định kiêm luôn Chủ nhiệm Hợp tác xã Gia Đạo hay sao đấy?

- Giá như được thôi chức bí thư huyện ủy về làm Chủ nhiệm Hợp tác xã cũng hay.

Luận kéo ghế mời Chi ngồi:

- Người ta muốn lên cao không được, chị lại muốn tụt xuống thấp. Giống đã lên mầm hết chưa chị?

- Ngô lên rất đều, còn khoai tây chưa thấy gì. Không biết nó lên chậm hay giống hỏng. Lần đầu tiên vùng mình trồng khoai tây nên chẳng biết hỏi ai khiến tôi lo quá. Thất bại vụ khoai tây chẳng biết ăn nói với bà con thế nào.

- Sao chị không gọi điện hỏi phòng Nông nghiệp xem.

Chi kêu lên:

- Ừ nhỉ. Sao tôi ngu thế không biết. Để tôi gọi điện hỏi anh Ngụ thử xem. Điện thoại của xã đặt đâu?

- Cả cơ quan dùng chung một cái, đặt ở văn phòng ủy ban. Để tôi dẫn chị qua.

Chi đi cùng với Luận qua chỗ để điện thoại. Chi đến nhấc máy quay mấy vòng rồi gọi về Phòng Nông nghiệp huyện. Lát sau Chi bỏ máy quay sang Luận bảo:

- Không can gì. Giống khoai tây lên chậm hơn cây ngô. Muốn lên nhanh phải bơm nước vào rãnh luống, đất ẩm cây khoai sẽ mọc nhanh hơn. Thế là đỡ lo rồi.

Luận và Chi trở về phòng làm việc của Luận. Chi hỏi:

- Anh Noãn có ở bên phòng làm việc không?

- Dắt xe đạp đi đâu từ giữa buổi. Chị cần gặp anh Noãn à?

- Tưởng anh ấy ở nhà, tôi muốn trao đổi chuyện này. Anh ấy đi vắng thì tôi trao đổi với chị, có gì chị trao đổi lại trong thường vụ cũng được.

- Có việc gì thế chị?

- Quay đi quay lại vẫn là việc củng cố lại bộ máy lãnh đạo của Hợp tác xã Gia Đạo.

Luận áy náy:

- Tôi thấy có cái khó trong chuyện này chị ạ. Nếu như trước đây không nói làm gì. Bây giờ Ban quản trị đã tự phê bình trước chi bộ, trước hội nghị của xã viên. Lại tích cực chuẩn bị làm vụ xen canh. Mặc dù biết đấy là thủ đoạn, nhưng lấy lí do gì để bầu lại Ban quản trị giữa nhiệm kỳ? Nếu họ thắc mắc thì mình phải có lí do để giải thích chứ. Em nghĩ mình thiếu kiên quyết từ đầu nên chậm hơn họ một bước.

Chi thừa nhận:

- Đúng là chúng ta hữu khuynh. Nhưng theo tôi không phải chúng ta không còn cách làm. Tôi đã trao đổi với một số đồng chí đảng viên trong chi bộ Gia Đạo và bà con xã viên. Mọi người đều nhận ra thủ đoạn của mấy anh trong Ban quản trị. Ngay cái việc họ miễn cưỡng trong việc khoán cho nhóm, cho tổ cũng không qua mắt được mọi người. Nếu chúng ta đưa ra chủ trương bầu lại Ban quản trị với lí do họ điều hành yếu kém khiến cho Hợp tác xã ngày một xuống dốc, tôi nghĩ sẽ được bà con hoan nghênh.

Luận phân vân:

- Nhưng họ lấy lí do họ đã nhận ra sai lầm và đang tích cực sửa chữa thì sao?

Chi suy nghĩ một lát rồi bảo:

- Thôi được rồi. Huyện ủy sẽ ra chỉ thị. Chi bộ và bà con xã viên Hợp tác xã Gia Đạo phải nghiêm chỉnh chấp hành chỉ thị của huyện ủy, thế là chẳng còn ai thắc mắc.

Luận tán thành:

- Tôi thấy làm như vậy chứng tỏ huyện ủy hoàn toàn khách quan. Mà cũng đỡ cho chúng tôi gánh nặng lãnh đạo, giải thích lòng vòng mệt lắm.

- Trong thời gian bám sát cơ sở ở Gia Đạo, tôi thấy một số gương mặt rất xứng đáng để bầu vào Ban lãnh đạo mới.

Luận hỏi:

- Ai vậy chị?

- Anh Dậu, anh Tế, anh Ngô và em Bích. Cơ cấu lãnh đạo của chúng ta cần phải đưa phụ nữ và lớp trẻ vào.

- Em Bích hiện đang chỉ huy tổ dân quân bắn máy bay của xã rút ra cũng khó.

- Nhiệm vụ bắn máy bay cũng quan trọng nhưng đó chỉ là công việc đột xuất trong một giai đoạn nào đó thôi. Còn công việc lãnh đạo sản xuất và xây dựng Hợp tác xã mang tính lâu dài. Cử một người thay vào vị trí chỉ huy bắn máy bay không khó bằng tìm một người tham gia điều hành Hợp tác xã. Tôi thấy bà con xã viên Gia Đạo rất quý em Bích.

- Em Bích thì tôi biết. Em ấy là một bí thư chi đoàn rất năng nổ. Đúng đấy chị ạ. Nếu đưa em Bích vào Ban quản trị, em ấy sẽ lôi cuốn được phong trào thanh niên. Đặc biệt là nữ thanh niên. Đây là một lực lượng có thể làm cho Hợp tác xã Gia Đạo chuyển biến nhảy vọt cũng nên.

Chi cười nhẹ:

- Tự nhiên ý nghĩ của hai chị em mình lại gặp nhau.

Luận hỏi:

- Đợt nào chị cũng ở năm, ba hôm dưới này để các cháu ai lo?

- Mấy bố con ở nhà tự lo lấy với nhau. Cả nhà tôi đều trở thành Ba đảm đang hết.

- Chị vẫn ở nhà anh Tế đấy à?

- Đợt thì ở nhà anh Tế, đợt ở nhà anh Dậu. Lần này ở nhà bà Ngật.

- Bà Ngật dám cho chị ở kia à?

Chi cười:

- Lúc đầu thì bà ấy ngại. Nhưng khi nghe tôi bảo tôi sẽ đưa tiêu chuẩn gạo của tôi nộp cho bà, thế là bà ấy vui vẻ ngay. Có ở với bà ấy mới thấy cảnh bà ấy tội nghiệp quá. Một nách nuôi ba đứa con. Chồng biền biệt ở trong Khu Bốn. Có lẽ làm công nhân cầu đường lương lậu chẳng được bao nhiêu nên gần một năm nay chẳng gửi cho bà ấy lấy một xu. Bốn miệng ăn chỉ trông vào số thóc công điểm còi cọc làm sao bà ấy không tìm cách ăn cắp thóc của Hợp tác, không trộn đất vào phân để tăng trọng lượng mong kiếm thêm mấy cân thóc.

Luận cầm cái ấm đi đến chiếc phích vỏ nan để ở góc phòng rót thêm nước rồi quay lại ngồi vào ghế nói:

- Bà mẹ chồng của tôi thấy người ta tìm cách bớt xén của Hợp tác xã nhiều quá, suốt ngày ca cẩm: Đói nghèo sinh đạo tặc. Đói nghèo sinh đạo tặc nghe buồn cười lắm nhưng ngẫm ra bà cụ nói đúng. Bao giờ chị về trên huyện?

- Có khi sáng mai. Tôi về bàn với thường vụ việc bầu bán lại Ban quản trị Gia Đạo. Nếu thường vụ nhất trí thì sẽ cho bầu lại trong tháng tới. Phải để cho Ban quản trị mới làm quen với công việc trước lúc bước vào cấy vụ chiêm mới được.

Luận nhìn Chi. Bỗng dưng cô thấy thương yêu Chi vô hạn.